ଦ୍ରୋଣ ବାଣୀ

ବିଦ୍ୟା ଅଟେ ମହା ମୁକ୍ତି,

ସଂସାରରେ ସେ ବଡ଼ ଶକ୍ତି,

ଯାହା ପାଇଥିବ ଯତନ୍ତେ ଅତି,

ସାଇତା ହୋଇଥିବ ସାରା ଜୀବନଟି ||

ମହାଭାରତରେ ସେ ଶୁଦ୍ରର ପାଇଥିଲା ଆସନ,

ଶୁଦ୍ର ବୋଲି ତାକୁ ମିଳି ନଥିଲା ସ୍ଥାନ,

ନିଜକୁ ନିଜେ କଲା ଏକଲବ୍ୟ  କଲା ସ୍ଥିର,

ବୋଲାଇଲା ସେ ମହା ଧନୁ ବୀର ||

ରାମାୟଣରେ ରାବଣ ଥିଲା ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜାତିର,

ମହା ପଣ୍ଡିତ, ସାଧକ, ଯଜ୍ଞ ସ୍ୱରୂପ,

ସ୍ୱୟଂ ରାମ ଡକାଇ ଥିଲେ ସେତୁ କରିଥିଲା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ,

ମୃତ୍ୟୁ ସମୟ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କ କର୍ଣ୍ଣରେ ଭରିଲା ଗୁରୁ ବେଦ||

ଥିଲା ସେ ମହା ମୂର୍ଖ କାଳିଦାସଟି,

ନିଜେ ଯୋଉଠି ବସେ ହାଣେ ସେହି ଡାଳଟି,

ଏପରି ବର ପୁତ୍ର ମାତା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କର ସେହି,

ମୂର୍ଖରୁ ହେଲେ ମହା ପଣ୍ଡିତଜ୍ଞ ପାରିଲେ ନାହିଁ କେହି,||

ଥିଲେ ଏହି ମାଟିର ସେ ପୁତ୍ର ମଣି,

ଖଣ୍ଡିଏ କାଠିରେ ଗଣୁ ଥିଲେ ପର୍ବତ ଉଞ୍ଚାତା ପୁଣି,

ସେହି ପକ୍ଷୀର ଉଡ଼ନ୍ତା ତାରାର ଗତି,

ଲେଖି ଥିଲେ ନୂଆ ପାଞ୍ଜି ଏମିତି ||

ଲେଖିଲେ ସରିବ ନାହିଁ ଯାହା ଯାହା କୃତିତ୍ୱ,

ଏହି ଓଡ଼ିଆ ମାଟିର ସେମାନେ ବୀର ପୁତ୍ର,

ଯାହା ଯାହା ଥିଲା ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଜ୍ଞାନର ସୀମା,

ସରିଛି ନା ସରିବ ଏ ଓଡ଼ିଆର ଗାରିମା ||