ଅଧୀନ ଜନତା ର ଗୁହାରି
ଅଧୀନ ଜନତା ର ଗୁହାରି
ସ୍ୱାଧୀନ ଦେଶର ଅଧୀନଜନତା
ଜଣାଏ ମୁଁ ଆଜି ହାତଜୋଡି,
ତୁମପିଲା ସହ ମୋ ପିଲା ବସି
ପାରୁନି କାହିଁକି ପାଠପଢ଼ି |
ମୋ ପିଲା କିଆଁ ଜରି ଗୋଟାଉଛି
ଯାଇପାରୁନାହିଁ ପାଠ ପଢ଼ି,
ରୋଗହେଲେଟିକେ ଓଷଦ ପାଉନି
ମରୁଛି ରୋଗରେ ସଢ଼ିସଢ଼ି |
ମୋଝିଅ ଯାଇ ବାସନ ମାଜୁଛି ଏ ସାଇ ସେସାଇ
ବୁଲିବୁଲି,
କାମକରିବାକୁ ନ ଗଲେ ଦିନଟେ
ଜଳେନାହିଁ ମୋର ଘରେ ଚୁଲି |
ମୁଁ କିଆଁ ପିନ୍ଧି ସାତସିଁଆ ଲୁଗା
ବାସନ ମାଜୁଛି ତୁମଘରେ,
ତୁମେ କିଆଁ ବସି ଚଉକି ଉପରେ
ହୁକୁମ ଝାଡୁଛ ମୋ ଉପରେ |
ଗାଆଁରେ ଗାଆଁରେ ଭାଟି ଖୋଲିଦେଲ
ନିତି ମୋ ଲୋକ ମଦପିଏ,
ରୋଜଗାର ଯାହା କରିଥାଏ ତାକୁ
ସେହିଠାରେ ଛାଡି ଆସିଥାଏ |
ମୋଘରେ ଚୁଲି ଦିଦିନରେ ଜଳେ
ନିତି ଚାଲିଥାଏ ମାରପିଟା
ଭଲମନ୍ଦ ସେତ ବହୁଦୂରେ ମୋର
ଘରେନାହିଁ ଖଣ୍ଡେ ଲୁଗାପଟା |
ସରକାର ଖଣ୍ଡେ ଘର ଦେଇଥିଲେ
ଛାଡିଗଲାଣି ତା ପଲସ୍ତରା,
ବରଷେ ହୋଇନି ପାଣି ଗଳିଲାଣି
ଓଦାହୁଏ ମୋର ଘରସାରା |
ସରକାର ଆମ ଦେଇତନାହାନ୍ତି
ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକକୁ ଅନୁମତି,
ପିଲାଯଦି ଆମ କାମନ କରିବେ
ଉପାସ ରହିବୁ ଆମେ ନିତି |
ଛବିଶିଦିନ ମୁଁ ସ୍କୁଲ୍ ଯାଇଥିଲି
ପଚାରିଲେ ସେଠି ମୋତେ ଦିଦି,
ଗଣତନ୍ତ୍ରମାନେ କଣ ବୁଝୁଛ
କହିଲି ମୁଁ ପାଏ ସେଉବୁନ୍ଦି |
ମୋରକଥା ଶୁଣି ହସିଲେ ସମସ୍ତେ
ମନେ ମୋ ଆସିଲା ଭାରିଭୟ,
ବହୁଭାବିଭାବି କହିଲି ନେତାଙ୍କ
ଭାଷଣକୁ କରୁ ଜୟଜୟ |
ତଥାପି ହସିଲେ ଭାବୁଛି ମୁଁ ଏବେ
ବୁଝିପାରିନାହିଁ ମୁଁହି ଯାହା,
ଅଧୀନଜନତା ହାତଯୋଡି କହେ
ବୁଝାଇଦେବ କେ ମୋତେ ତାହା |