ନିଝୁମ ରାତିର ନିସ୍ତବ୍ଧ ସହର

ଏ ତ ବଡ଼ ସୁନ୍ଦର ଚଞ୍ଚଳ ବ୍ୟସ୍ତ ଏକ ସହର ,

ସାଜିଛି ସେ ନାନା ରଙ୍ଗେ ନାହିଁ ତା ପଟାନ୍ତର .

ଏଠି ଅଛି ସାଜ ସଜ୍ଜା ଅଟ୍ଟାଳିକା ବଡ଼ ବଡ଼ ଘର ,

ଅଙ୍କା ବଙ୍କା କେତେ ଗଳି ସହ ଶୋଭା ଲମ୍ବା ପକ୍କା ରାସ୍ତାର ।

ସୁର୍ୟୋଦୟ ଜାଗାଏ ସଭିଙ୍କୁ କରେ ଚଳ ଚଞ୍ଚଳ ,

କେତେ ଗାଡି କେତେ ଭିଡ ନିତି ଶୁଭେ କୋଳା ହଳ .

ଭରା ଏଠି ବିଦ୍ୟାଳୟ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ,

ସଭିଙ୍କୁ ଦେଉଛି ସବୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଶିକ୍ଷା ଦାନ .

ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟ ର ଅଟେ ପେଣ୍ଠସ୍ଥଳି ,

ନିତି ଜନସମାଗମ ହୁଏ ଭଳିକି ଭଳି .

ଅଛି ପୁଣି ଚିକିତ୍ସାଳୟ କେତେ ସେବାକେନ୍ଦ୍ର ,

ଧରିଛି ସଭିଙ୍କୁ ଜାଣେନା ସେ କିଏ ଭଦ୍ର କିଏ ଅଭଦ୍ର .

ଭଲ ମନ୍ଦ ସବୁ ଦେଖେ ସାକ୍ଷୀ କେତେ ବହିତ ଅଶ୍ରୁର ,

ତଥାପି ଖୋଲିଛି ତା ବକ୍ଷ ସାଜି ସୂତ୍ର ଆଶ୍ରାର .

ଦିନ ଢଳି ସଞ୍ଜ ହୁଏ ଆଗମନ ହୁଏ ରାତ୍ରିର ,

ପୁଣି ହୁଏ" ନିଝୁମ ରାତିର ନିସ୍ତବ୍ଧ ସହର "......

ଦିବସ ର କୋଳାହଳ ରେ କମ୍ପେ ଏ ସହର ,

କୋଳାଏ ସଭିଙ୍କୁ ହସି ହସି କରେ ଆପଣାର .

ଲାଗେ ସତେ ଅଛି କିଛି ମାଦକତା ତା ମାଟିରେ ,

ଚୁମ୍ବକ ସମ ଟାଣଇ ସଭିଙ୍କୁ ତା ଆକର୍ଷଣରେ .

ଭିଡ ମଧ୍ୟେ କିଏ ଲୁଟେ କିଏ ହାରେ ସବୁ ଦେଖେ ,

କିଏ ଠକେ କିଏ ଠିକେ ସବୁ ଦେଖି ଚୁପ୍ପୀ ରଖେ .

ଦେଖେ ପୁଣି କେତେ କେତେ କ୍ଷୁଧା ର ପ୍ରକାର ,

ସବୁ ଦେଖି ଲୁଚି ଲୁଚି କାନ୍ଦେ ହୋଇ ସେ ନାଚାର .

ଖାଦ୍ୟର କ୍ଷୁଧାରେ କିଏ ହୁଏ ଜର୍ଜରିତ ,

କାମନା ଲାଳସା ର କର୍ମ ଦେଖି ହୁଏ ମର୍ମାହତ .

ଯୌବନ ର ମାୟାରେ ଦେଖେ ପାପ ର କ୍ଷୁଧା ,

ଦେଖେ ମନ୍ତ୍ରଣା ଜାଲେ ଫାନ୍ଦିବାର ମସୁଧା .

ଦେଖେ ସେ ଦିବାଲୋକେ କେତେ ବ୍ୟଭିଚାର ,

ଭୁଲନ୍ତି ସବୁ ପାପର ମାୟାରେ ଆଚାର ବିଚାର .

ଦେଖୁ ଦେଖୁ ସତେ ଲଜ୍ଜ୍ୟାରେ ଖୋଜେ ଅନ୍ଧକାର ,

କି ଅବା ଥକି ଯାଏ" ନିଝୁମ ରାତିର ନିସ୍ତବ୍ଧ ସହର ".....

ତଥାପି ସେ ରହିଛି ଦେଇ ସଭିଙ୍କୁ ଆଶ୍ରୟ ,

ଭରି ତା ମନେ ଓ ହୃଦୟେ ଆଶଙ୍କା ଓ ଭୟ ।

କି ଲାଭ ଅଛି ଏତେ ସବୁ ସାଜ ସଜ୍ଜାରେ ,

ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅଗ୍ନି ରେ ଜଳି ଜଳି ସଭିଙ୍କୁ ଆଶ୍ରା ଦେବାରେ ।

ଭାବିଥିଲା ରାତ୍ରିର ଅନ୍ଧକାର ତା ବକ୍ଷେ ଭରିବ ଶାନ୍ତି ,

କିନ୍ତୁ ଭାବନାର ଅନ୍ତ ହେଲା ବଢ଼ିଲା ତା ବିଭ୍ରାନ୍ତି ।

ରାତ୍ରିର ଅନ୍ଧକାର ଦିନ ଠାରୁ ତ ବଳି ଗଲା ,

ନାନା ଅପକର୍ମ ର ପୁଣି ତାକୁ ସାକ୍ଷୀ କଲା ।

ଦିନର ଆଲୋକେ ତ ଥିଲା କିଛି ଧର୍ମ ପୂଜା ପାଠ ,

କିଛି ସୁକର୍ମରେ ଲିପ୍ତ ରହି ଥିଲେ ତ କର୍ମଠ ।

ରାତ୍ରିର ଅନ୍ଧକାରେ କିଏ କରେ ମଦିରା କୁ ସାଥି ,

କିଏ ପୁଣି ଯାଏ ଅନ୍ୟାୟ ଅତ୍ୟାଚାର ରେ ମାତି ।

କାମନା ପିପାସୁ କେହି କରେ

କେବେ ଚୀର ହରଣ ,

କେହି ଅର୍ଥ ବଳେ କିଣେ ବାରଙ୍ଗନା ର ମନ ।

କେହି ନିଶାଶକ୍ତ ହୋଇ ହରାଏ ନିଜ ଚେତନା ,

ପଡିଥାଏ ରାଜ ରାସ୍ତାରେ ଦେଇ ଅନେକ ବେଦନା ।

କେବେ କେବେ କେହି ଧରେ ହିଂସ୍ର ରୂପ ,

କ୍ରୋଦ୍ଧେ ଅନ୍ଧ ହୋଇ କରେ ଅନେକ ଜୀବନ ଲୋପ ।

କିଏ ପୁଣି ପ୍ରଭୁ ପାଶେ କରେ ଆତ୍ମୀୟ ର ପ୍ରାଣ ଭିକ୍ଷା ,

ଅଛି ଯିଏ ଶଯ୍ୟାଶାୟୀ ଚିକିତ୍ସକ କରେ ଚିକିତ୍ସା ।

କେହି ପୁଣି ଝୁମି ଝୁମି ନିଏ ନୃତ୍ୟର ମଜା ,

କେହି କରି କୁକର୍ମ ପାଇଥାଏ ଭୀଷଣ ସଜ୍ଜା ।

ଅସହ୍ୟ ହୁଏ ଦେଖି ସବୁ ମନେ ଆସଇ ବିକାର ,

କିଛି କ୍ଷଣେ ସବୁ ଥମି ହୋଇଯାଏ ସ୍ଥିର ।

ବଡ ବିଭତ୍ସ ଲାଗେ ଏ ସମୟ ରାତ୍ରିର ଅନ୍ଧକାର ,

ସୁପ୍ତ ରହେ "ନିଝୁମ ରାତିର ନିସ୍ତବ୍ଧ ସହର " ।।