କୁମନ୍ତ୍ରଣା

କୁମନ୍ତ୍ରଣାର ବଶବର୍ତ୍ତୀ କିଏ

    କେବେ ହେଲେ ହୁଅ ନାହିଁ 

ନିମିଷକେ ମଧ୍ୟେ ସୁନାର ସଂସାର 

    ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥାଏ ତହିଁ ।

ସୁଖର ଜୀବନ ଜାଳି ଦିଏ ସିଏ

    ଆଖିରେ ଭରଇ ଲୁହ

ଯନ୍ତ୍ରଣା ନିଆଁରେ ଏମିତି ଦହଇ

     ଲିଭେନା ଛାତିର କୋହ ।

ଅଶାନ୍ତିର ବହ୍ନି ଜାଳି ଦେଇଥାଏ

     ଶାନ୍ତି ସେ ହଜେଇ ଦିଏ

ଜୀବନ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅଶାନ୍ତ ଝଡରେ

     ବଞ୍ଚିବାଟା ସାର ଥାଏ ।

ଏଇ କୁମନ୍ତ୍ରଣାର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହେଇ

      କୈକେୟୀ ବର ମାଗିଲେ

ପ୍ରିୟ ପୁତ୍ର ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ତାଙ୍କର 

      ବନବାସ ପଠାଇଲେ ।

ମନ୍ଥରାର କୁମନ୍ତ୍ରଣାରେ କୈକେୟୀ 

      ଜଗତେ ନିନ୍ଦିତ ହେଲେ

ଧିକାର ବହୁତ ଭରତ କରିଲେ

      ମାଆ ଡାକ ବନ୍ଦ କଲେ ।

ଶକୁନିର କୁମନ୍ତ୍ରଣାରେ କୌରବ

     ପରିଚାଳିତ ସେ ହେଲେ

ଶେଷରେ ପରାସ୍ତ ହୋଇ ରାଜ୍ୟ ଧନ

     ନିଜ ବଂଶ ବୁଡାଇଲେ ।

ଏ କଳି ଯୁଗରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ 

     କୁମନ୍ତ୍ରଣା ଚାଲିଅଛି 

ରାଜନୀତି ଦେଖ ସଂସାର ପରଖ

     କୁମନ୍ତ୍ରଣା ଭରି ଅଛି ।

କେତେ ପରିବାର ଭାଙ୍ଗି ଦେଉଛନ୍ତି 

    ଏଇ କୁମନ୍ତ୍ରଣା କରି

ସୁଖୀ ପରିବାରେ ଲୁହ ଭରି ଯାଏ

    କୁମନ୍ତ୍ରଣା ଥାଏ ପୁରି ।

ଏମିତି ଘଟଣା ଚାଲି ଥିଲା ଦିନେ

     ସୁମିତ୍ରାର ଶାଶୁଘରେ

ଭଲ ଝିଅ ଟାକୁ ଖରାପ କରିଲେ

     ବାପା ମା କୁମନ୍ତ୍ରଣାରେ ।

ଭିନ୍ନେ ହେଇ ଯିବା ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ କଲେ 

      ଶାଶୁ ଶଶୁରଙ୍କ ଠାରୁ 

ବାପା ମାଆ ଭାଇ ଭଉଣୀକୁ ସିଏ 

      ପଚାରିଲାନି ଜମାରୁ ।

ଜ୍ବାଇଁର ଟଙ୍କାରେ ଶାଶୁଘର ଲୋକେ

      ହୋଇଗଲେ ମାଲ ମାଲ

ଜନ୍ମ ଦେଇ ପିତା ମାତା ପରିବାର

     ଓପାସରେ କଲବଲ ।

ଆସିଲା ସମୟ ଜ୍ବାଇଁର ଶରୀର

     ଅସୁସ୍ଥ ହୋଇଲା ଭାରି

ହାତରୁ ତାହାର ଚାଲିଗଲା ଯେଉଁ 

    ଖଣ୍ଡକ ଥିଲା ଚାକିରି ।

ମାତ୍ର ପାଞ୍ଚ ଦିନ ଭଲରେ ରଖିଲେ

    ତା ପରେ କଲେ କଜିଆ 

ଖାଇବା ପିଇବା ଦେଲେ ନାହିଁ ଭଲ

     କରିଲେ ହୀନିମାନିଆ ।

ବାସି ଭାତ ସାଥେ ଆମ୍ବୁଲ ଫେଡାକୁ 

     ଜ୍ବାଇଁକୁ ଖାଇବା ଦେଲେ

ଶଶୁର ଘରରେ ଜ୍ବାଇଁ ତ କୁକୁର 

     ବାରମ୍ବାର ଉଚ୍ଚାରିଲେ ।

ବିଚାରି ଜ୍ବାଇଁଟି ସବୁ ସହୁ ଥିଲା

    ନିଜେ ତ ଅର୍ଜିଛି ଏହା 

କାହାକୁ କହିବ କିଏ ବା ଶୁଣିବ

     ଭୋଗୁଛି କରିଛି ଯାହା ।

ଝିଅକୁ ତାହାର ବାର କଥା କହି 

     ଦେଉଥାନ୍ତି ଅପମାନ 

ରାଣ୍ଡ ହେଇଥିଲେ ପୋଷି ଥାନ୍ତୁ ଧିକ

     ଏମିତି ସ୍ବାମୀ ଜୀବନ ।

ପଙ୍ଗୁ ହେଇ ଆମ ଘରେ ପଡିଅଛି 

     ଲାଜ ନାହିଁ ତା ମୁହଁକୁ 

ନିଜ ସମ୍ମାନକୁ ନିଜେ ହରେଉଛି

    ଯାଉନି ବାପ ପାଖକୁ ।

ସହି ପାରିଲାନି ବିଚରା ମାଧବ 

     ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରି ଦେଲା 

ଜ୍ବାଇଁ ମରିଗଲା ପରେ ଝିଅ ବାପା

    ସେଠୁ ବିଦା କରି ଦେଲା ।

ବିଚାରି ସୁମିତ୍ରା କି ଅବା କରିବ

    ହେବ ସେ ଏବେ କାହାର

ଧନ ଥିଲା ବେଳେ ଶାଶୁ ଶଶୁରଙ୍କୁ 

    କରି ଦେଇ ଥିଲା ଦୂର ।

ବାପା ମାଆ କୁମନ୍ତ୍ରଣାର ବଳରେ 

    ଶାଶୁଘର ପର କଲା

ବାପା ମାଆ ଭାଇ ଭାଉଜଙ୍କୁ ତାର

    ଧନୀ କରି ଦେଇଗଲା ।

ଆଖିର ଆଗରେ ଭାସି ଆସୁଥିଲା

    ଅତୀତର ସେଇ ସ୍ମୃତି 

ଏଇ କୁମନ୍ତ୍ରଣା ଭାଙ୍ଗିଲା ସଂସାର 

     ଜୀବନ କରିଲା ଇତି ।

ଘରୁ ବିଦା କରି ଦେଲେ ବାପା ମାଆ

     ଭାଇ ଭାଉଜ ତାହାର

ଅନାଥାଶ୍ରମରେ ପ୍ରବେଶିଲା ଯାଇ

     ବହି ଯାଏ ଲୁହ ଧାର ।

ଚାହିଁ ରହିଥାଏ ନୀଳ ଆକାଶକୁ

     ଥୁଣ୍ଟା ବର ମୂଳେ ବସି

କୁମନ୍ତ୍ରଣେ ତା ଭଙ୍ଗିଲା ସଂସାର 

     ନିଜେ ଗଲା ଆଜି ଭାସି ।  

ନା ବାପ ଘର ହୋଲା ତା ନିଜର 

    ନା ହେଲା ଶାଶୁଘର

ଯନ୍ତ୍ରଣା ଯୁଇର ନିଆଁରେ ଜଳିଲା 

    ଅର୍ହ ନିଶି ନିରନ୍ତର ।    

ଏଇ କୁମନ୍ତ୍ରଣା ଏମିତି ଗୋଟିଏ

     ସୁଖରେ ସାଥି ହୁଏନି

କାହାର ଖୁସିକୂ ଜୀବନରେ ସିଏ

    କେବେ ବି ସହି ପାରେନି ।

ଭାବିଲା ବେଳକୁ ସବୁ ସରିଥାଏ

     ଆଖିରେ ଥାଏ ତା ଲୂହ

ଜଳି ଜଳି ସିଏ ନିତି ବଞ୍ଚୁଥାଏ 

    ଛାତିରେ ଚାପି ତା କୋହ ।