ଈର୍ଷା

ଈର୍ଷା ପରାୟଣ ଏଇତ ମଣିଷ 

    ଈର୍ଷାରେ କରିଛି ଘର 

ନିଜେ ଈର୍ଷା କରି ଅନ୍ୟକୁ ସେ ଖାଲି 

    ପିଆଉ ଅଛି ଜହର ।

ନିଜର ଶତ୍ରୁକୁ ଅନ୍ୟ ପରେ ଲଦି 

    କରେ ତାକୁ ବାଟ ବଣା 

ବିଚାରି ନିରୀହ ସରଳ ଲୋକଟି 

    ବୁଝି ପାରେନା ଛଳନା ।

ତା' ପାଇଁ ସିଏ ଦୁନିଆ ଆଖିରେ 

    ଦୋଷୀଟିଏ ହେଇଯାଏ 

ପଛରେ ରହି କି ସ୍ୱାର୍ଥୀ ଲୋକ ବସି

    ମୁରୁକି ହସା ଯେ ଦିଏ ।

ଈର୍ଷା ଯିଏ ଯାହାକୁ କରୁଥାଏ ସିଏ 

      ଉପରକୁ ଉଠି ଥାଏ

ଈର୍ଷା ପରାୟଣ ହେଇଥାଏ ଯିଏ

     ଆପେ ତଳକୁ ସେ ଯାଏ ।

ଗାଆଁରୁ ଯେ ପଲ୍ଲୀ ସହରୁ ନଗର 

    ଈର୍ଷେ ପୂରା କବଳିତ 

ଅନ୍ୟର ସୁନାମ ସହି ନ ପାରିଣ 

    କ୍ରୋଧେ ହ୍ୟନ୍ତି ପ୍ରଜ୍ଜ୍ଵଳିତ ।

ନିଜ ନିଜ ମଧ୍ୟେ ପରିବାର ଭିତରେ 

    ଈର୍ଷା ଭଲ ଚାଲି ଅଛି 

କିଏ ଯଦି ଟିକେ ଉନ୍ନତି କରୁଛି

   ସିଏ ଈର୍ଷେ ଜଳି ଯାନ୍ତି ।

ଅନେକ ନାରୀ ଯେ ଏମିତି ଅଛନ୍ତି 

     ଈର୍ଷେ ଘର ଭାଙ୍ଗି ଦ୍ୟନ୍ତି 

ନିଜେ ଶେଷେ ଘର ନ ପାଇ ବାର 

    ଓଳି ଦାଣ୍ଡ ପିଣ୍ଡା ହ୍ୱନ୍ତି ।

ଈର୍ଷା କରେ ଯିଏ ତାହାର ଯେ କ୍ଷତି

     ଅପରଟି ଲାଭ ପାଏ 

ତାହା ପାଇଁ ସିଏ ଆଗକୁ ବଢଇ 

    କେତେ କଥା ଶିଖି ଯାଏ ।

ମନକୁ ଆହୁରି ଦୃଢ ସେ କରଇ 

     କେମିତି ଆଗକୁ ଯିବ

ସେଇ ଚିନ୍ତା ତାର ମନେରେ ରହଇ

    ନିଜେ କିଛି ସେ କରିବ ।

ଯାହାକୁ ଯେ ତୁମେ ଭଲ ପାଉ ଥିବ 

     ସେ ବେଶୀ ଈର୍ଷା କରିବେ

ତୁମର ଉନ୍ନତି ସହି ନ ପାରିଣ

     ପଛରୁ ଗୋଡ ଟାଣିବେ ।

କଙ୍କଡା ପରିକା ହୀନ ବୁଦ୍ଧି ତାଙ୍କ 

     ଈର୍ଷାରେ ନିର୍ଗତ ହୁଏ 

ପିମ୍ପୁଡି ପରିକା ଏକତାର ଭାବ

    ଶିଖିବେ ବା କାହୁଁ ସିଏ ।

ପିମ୍ପୁଡି ବା କାଉ ଜନ୍ଦାଙ୍କୁ ଯେ ଦେଖ

     ମିଳି ମିଶି ରହି ଥାନ୍ତି 

ଯେବେ ଯେଉଁଠି ଖାଦ୍ୟ ମିଳି ଯାଉ ଥାଏ

    ଏକାଠି ଯେ ଖାଇଥାନ୍ତି ।

ନା ତାଙ୍କ ମନେରେ ଥାଏ ଇର୍ଷା ଭାବ

    ହୃଦୟ ଛଳନା ଘର

ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜୀବ ହେଇ ସେମାନଙ୍କ ଠାରୁ

    ହୀନ ହେଉ ଅଛି ନର । 

ସାଇ ସାଇ ଦେଖ ଗାଆଁ ଗାଆଁ ମଧ୍ୟେ

    ଚାଲିଛି ଟଣା ଓଟରା 

କେହି କାହା ଶିରୀ ଦେଖି ପାରନ୍ତି ନି

    ଈର୍ଷାରେ ଜଳନ୍ତି ପରା ।

ପ୍ରତିଶୋଧ ଈର୍ଷା ପରାୟଣ ହେଇ 

    ଶକୁନି ଚକ୍ରାନ୍ତ କଲା 

ପାଣ୍ଡବ ହସ୍ତରେ କୌରବ ମରାଇ 

    ପିତୃ ପ୍ରତିଶୋଧ ନେଲା ।

ଇର୍ଷା ପ୍ରଜ୍ଜଳିତ ହେଇ ଦେବ ଇନ୍ଦ୍ର

     ଅହଲ୍ଯା ଛଦ୍ମେ ହରିଲା 

ଋଷି ଅଭିଶାପେ ସହସ୍ର ଯୋନି ସେ

   ତତକ୍ଷଣାତ୍ ହେଇଗଲା ।

ଈର୍ଷା କରି ଥିଲେ ବିଶ୍ୱାମିତ୍ର ଋଷି 

    ମହର୍ଷି ବଶିଷ୍ଠ ପରେ 

ଶେଷରେ ଅକ୍ଳେଷେ ହାରି ଯାଇଥିଲେ 

    ତାଙ୍କ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ମୁଖରେ ।

ପାଣ୍ଡବଙ୍କୁ ଇର୍ଷା କରିଣ କୌରବେ 

    ଶେଷେ ବିନାଶ ହୋଇଲେ

ଈର୍ଷା ଯିଏ କରେ ତାହାର ଯେ କ୍ଷତି

    ଏଇମିତି ହୁଏ ଭଲେ ।

ଈର୍ଷା କରୁଥିବା ଲୋକଟି ସର୍ବଦା 

    ସେ ଚିନ୍ତାରେ ବୁଡି ଥାଏ

ବୁଝି ପାରେ ନାହିଁ ସେଥି ପାଇଁ ତାର

    କେତେ ବଡ କ୍ଷତି ହୁଏ ।

ଶେଷ ପରିଣତି ହୁଏ ଭୟଙ୍କର 

     ସବୁ କିଛି ହୁଏ ଲୋପ

ମାନ ସମ୍ମାନ ଯେ ମାଟିରେ ମିଶଇ

     ଥାଏ ଖାଲି ଅନୁତାପ ।

ଆଖି ଲୁହ ତାର ସାଥି ହେଇ ଥାଏ

   ଭାବନା କରଇ ବସି

ହେଲେ ବେଶୀ ଡେରି ହେଇଯାଇ ଥାଏ 

    ସବୁ ହାତୁ ଯାଏ ଖସି ।

ଈର୍ଷା କରୁଥିବା ଲୋକଟିକୁ ସଦା

      ଧନ୍ୟବାଦ ଦେଉ ଥିବ

ତୁମେ ଯେ ଶାନ୍ତିରେ ଥିବ ସେ ଅଶାନ୍ତି 

    ଈର୍ଷାରେ ଯେ ଜଳୁ ଥିବ ।

ଈର୍ଷା ଏକ ଭଲ ଗୁଣ ନୁହେଁ ସଦା 

     ତା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହ

ନ ହେଲେ ତୁମେ ଯେ ସବୁ ହରେଇବ

     ରହି ଥିବ ଆଖି ଲୁହ ।