ଦୁଃଖ

ଦୁଃଖକୁ ଆଜି ମୁଁ ଆଦରି ନେଇଛି ଅନ୍ଧାରକୁ ସାଥିକରି,

ନିରାଶା ବାଲିରେ ପାଦ ଥାପିଚାଲେ ଛାତିରେ କୋହକୁ ଧରି | 1

ଯାତନା ଯାହାର କପାଳରେ ଲେଖା ସେ ସୁଖ ପାଇବ କାହୁଁ ?

ଆଶାର ସପନ ଦେଖିବା ଆଗରୁ ଲିଭିଯାଏ ଚାହୁଁ ଚାହୁଁ | 2

ଲୁହରେ ପଖାଳେ ନିତି ମୋର ଆଖି ମନଟା ଯାଇଛି ମରି,

ଚାଲିଛି ମୁଁ ଏକ ଚାଲୁଥିବି ଏକା ହୃଦୟରେ ବିଷଭରି | 3

କୁହୁଡ଼ି ପହଁରା ସରିଯାଇଛି ମୋ ଅନ୍ତରେ ଜଳୁଛି ନିଆଁ,

ଅତୀତକୁ ଆଉ ଝୁରିହେବି କିଆଁ ଭୁଲିଛି ନିଜର ନାଆଁ | 4

ମଣିଷ ଜୀବନ ଦୁଃଖ-ସୁଖଭରା ଖରସ୍ରୋତା ବଙ୍କାନଈ,

ଗୋଟିଏ କୂଳକୁ ପୋତିଚାଲେ ପୁଣି ଆରକୁଳ ଯାଏ ଖାଇ | 5

ଦୁଃଖର ଲହଡ଼ି ମାଡ଼ିଆସି କେତେ ଭାଙ୍ଗିଦିଏ ଅଣ୍ଟାବଳ,

ମନର ନୌକା ବୁଡ଼ିଯାଏ କେବେ ପାଏନାହିଁ ଥଳକୂଳ | 6

ଆଶାର ଆହୁଲା ଭରସାରେ କାତ କେବେ କାମ କରେନାହିଁ,

ସେ ସୁଖରେ ମାତି ନିଜକୁ ଭୁଲେ ଯେ ଜୀବନକୁ ଭୁଲେ ସେହି | 7

ସାହସ ଜୁଆର ଆସେ ଧୀରେ ଧୀରେ ଭଟ୍ଟା ପଡ଼ିଯାଏ ଦୁଃଖ,

ଫେରନ୍ତା ପାଣିରୁ ସୁନାର ଇଲିସି ଆସି ଯାଚିଦିଏ ସୁଖ | 8

ସାଗର ହୋଇ ମୁଁ ସବୁଠାରୁ ଦୁଃଖୀ ସବୁଥାଇ କିଛିନାହିଁ,

ରତ୍ନାକର ସିନା ହାତ ପାଟିଛି ମୁଁ ଟିକିଏ ଶରଧା ପାଇଁ | 9

ଢେଉ ପିଟାଖାଇ ପଥର ହୋଇଛି କୋମଳ ହୃଦୟ ମୋର,

ଲବଣ ବହୁଳେ ଜଳେ ମୋ ଶରୀର ଅନ୍ତରେ ହାହାକାର | 10

ମାଟିକୁ ଦେଖିଲେ ଲହଡ଼ି ଆତୁରେ ଛୁଇଁବାକୁ ଯାଏ ଧାଇଁ,

ମୋ ସ୍ନେହ କଣିକା ମାଟିର ଛାତିରେ ଝରିପଡ଼େ ମେଘହୋଇ | 11

ଯେମିତି ଶରୀର ସେମିତି ଗଭୀର ବିରାଟ ମୋ ରାଜ୍ୟ ସୀମା,

ତଥାପି ମୋ ଭୋକ ମେଣ୍ଟିପାରେ ନାହିଁ ମାଗେ ମୁଁ ମାଟିର ଚୁମା | 12

ସୁଖଋତୁ ପରେ ଦୁଃଖଋତୁ ଆସି ପ୍ରୀତିବୃକ୍ଷ ଦୋହଲାଏ,

ସୁଖ ସପନରେ ନିଆଁ ଲାଗିଗଲେ ସେ ସପନ ଦୁଃଖଦିଏ | 13

ଜୀବନ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମୋ ଉଇଁ ଆସିଥିଲା ଆଶାର ଦିହୁଡ଼ି ଜାଳି,

ଦୁଃଖ ଦରିଆରେ ଅସ୍ତହେଲା ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅନୁତାପେ ଯାଏ ଜଳି | 14