ଦହନ-ଦୁଃଖ

ରୋମାଣ୍ଟିକ କବି ମାୟାଧର ମାନସିଂହ

ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଯେବେ ନିଆଁରେ ପୋଡ଼େ

ଅକୁହା ବ୍ୟଥା ମରମେ ମରେ

ସେଇ ଯେ ତା' ର ଭାଗ୍ୟୋଦୟ

ନ ପାରେ ଜାଣି ଅଜ୍ଞାତରେ !

ବୀଜଟି ଯେବେ ମାଟିରେ ପଡି

ଧ୍ବଂସ ହୁଏ ଗଳିତ-ଅଙ୍ଗ,

ବୁଝେ କି ଆହା କ୍ଷୁଦ୍ର-ବୀଜ

କି ମହା-ଲୀଳା ତା ତନୁ-ଭଙ୍ଗ !

ମତେ ବି ତମେ ଜଳାଇଅଛ

ଦୁର୍ବିପାକର ତପ୍ତ-ଦାହେ,

ଅଜ୍ଞାତରେ ଦେଇଛି ଗାଳି,

ସେ ଲାଗି, ପ୍ରଭୁ, ସେ ଦିନ ଯାଏଁ !

ବୁଝୁଛି ଆଜି ବିଳାପ ଯେତେ,

ଲାଂଛନା ଯା, ଭ୍ରାନ୍ତ-ଗତି,

ଆସ୍ତେ ପ୍ରଭୁ,ଅଲକ୍ଷ୍ୟରେ

ଆଣିଛି ଅବା ତୁମରି କତି !

ତୁମରି ଅନୁକମ୍ପା ତଳେ

ଶାନ୍ତି ଆଜିର ବିଶ୍ରାମରେ

କେତେ ବା ଦୂରେ ଦୁଃଖ ପୁଣି

ଅଛି, ମୁଁ ଭାବେ କୌତୂହଳେ !

ଦୁଃଖ ଆଜି ବିପଦ ନୁହେଁ,

ଦୁଃଖ ତୁମରେ ବିସ୍ମରଣ,

ତୁମରେ-ବୁଝିବା-ପନ୍ଥା ଯଦି -

ସେ ଘୋର-ଦାହ, ବନ୍ଧୁ ମମ ।

ଦୁଃଖ ଦିଅ, ବିପଦ ଦିଅ,

ଘାରନା କେବଳ ଅଜ୍ଞାତରେ,

ଆଲୋକ ଆଣେ ଯେ ଅନ୍ଧାର,

ଯଜ୍ଞ ବୋଲି ମୁଁ ଭାବିଛି ତା'ରେ ।

ସମାପ୍ତ