ଦାୟିତ୍ୱର ବୋଝ

କହିବାକୁ ଲାଜ ଲାଗେ ଲେଖିବାକୁ ଡର ,

ଅର୍ଦ୍ଧ ନଗ୍ନ ଏ ସମାଜ କରେ ପାତର ଅନ୍ତର ,

ଦେଖିବାକୁ ଭିନ୍ନ କିନ୍ତୁ ଦେଖାନ୍ତି ସବୁ ଭିନ୍ନ ,

କିଛି ଵର୍ଗ ସମାଜର ତାଙ୍କ ରୂପ କଥା ସବୁ କୁତ୍ରିମ ,

କିଏ କହେ ସେ ସଂସ୍କାରକ,ସମାଜ ଉଦ୍ଧାରକ ,

ନିଜ ସ୍ଵାର୍ଥେ ଅନ୍ଧ ସେ ଅଟେ ସମାଜ ବିନାଶକ ,

ସମାଜ ଉଦ୍ଧାର ପାଇଁ କରେ କୁମ୍ଭୀର କାନ୍ଦଣା ,

ପ୍ରକୃତ ଉଦ୍ଧାର ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ତାଙ୍କୁ ନାହିଁ ତ ଜଣା ,

କେତେ କେତେ ଶିଶୁ ଏବେ" ଦାଇତ୍ୱ ର ବୋଝ" ନିଏ ,

ନିଜ ପିଲାଦିନର ସୁଖ ସବୁ ସେ ତ ଭୁଲିଯାଏ ,

ଅବସ୍ଥା ଚକ୍ରରେ ପଡି ସେ କେବେ କରେନାହିଁ ଅଳି ,

ଦେଉଛି ଦେଖା ସବୁ ସୁଖ ସବୁ ଖୁସିର ଜଳାଞ୍ଜଳି ,

ମନ କହେ ତାର ସେ ପାଠ ପଢିବ ,ଜ୍ଞାନ ଅର୍ଜିବ,

ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର ବଜାଇ ସଙ୍ଗୀତରେ ନିଜେ ହଜି ଯିବ ,

କିନ୍ତୁ ଦେଖେ ଯେବେ ପରିବାର ଦୁଃଖ ,

ଭୁଲିଯାଏ ଜୀବନର ଯେତେ ଅଛି ସୁଖ ,

ପିତା ମାତା ଅସହାୟ ନ ପାରନ୍ତି ଚାଲି ,

ତାଙ୍କ ଦିଆ ଅମୁଲ୍ୟ ଋଣ କେମିତି ଯିବ ସେ ଭୁଲି ,

ମୁଣ୍ଡ ଗୁଞ୍ଜିବାକୁ ବି ନାହିଁ ଟିକେ ଛୋଟ ଜାଗା ,

ତଥାପି ରାସ୍ତା କଡେ ପକାଇଛି ତା ଡେରା ,

ଏ ଛୋଟ ବୟସ ତାକୁ ଦେଇନି ତ ଡର ,

ଛୋଟ ମୋଟ ପାଇଟିରେ ଚଳାଏ ସଂସାର ,

କିଏ କେବେ ଦିଏ ଗାଳି ଦିଏ ତିରସ୍କାର ,

ସବୁ ସେ ସହି ଯାଏ ବୋହି" ଦାଇତ୍ୱ ର ବୋଝ "ଭାର ,

ତାକୁ ଲାଗେ ନାହିଁ ଏହା କିଛି ବୋଝ ଭଳି ,

ସବୁ କାମ କରି ଯାଏ ନିତି ସେ ହସି ହସି ଖେଳି ଖେଳି ,

ଜାଣିଛି ସେ ବୁଝିଛି ସେ କିଛି କିଛି ଜୀବନ ବେଦନା ,

ସବୁଠାରୁ ବଡ କଷ୍ଟ ଦିଏ ତାକୁ ଭୋକର ଯନ୍ତ୍ରଣା ,

ବଞ୍ଚିବାକୁ ବଞ୍ଚାଇବାକୁ ଖାଦ୍ୟ ଜଳ ବଡ଼ ଜରୁରୀ ,

ଏ ପେଟ ପାଇଁ ସବୁ ନାଟ ଦେଖେ କର୍ମକୁ ଆବୁରି ,

ଦେଖେ କିଛି ଭଦ୍ରଲୋକ ସାଜି ସଂସ୍କାରକ ,

ତା ସାହାରା ନେଇ ଦିଅନ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ଡାକ ,

କରନ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ କାହିଁକି କାହାପାଇଁ ,

ବୁଝେନା ତା ବାଳୁତ ମନ ଖାଲି ରହିଥାଏ ଚାହିଁ ,

ସଂସ୍କାରକ ସେ ବାହାନାରେ ହୁଏ ବଡ଼ ନେତା ,

ନିଜ ସ୍ୱାର୍ଥ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପାଇଁ କରେ ସଦା ଚିନ୍ତା ,

ତଥାପି ସେ କୁନି ହାତ କଅଁଳ ମସ୍ତକ ,

ବୋହୁଛି" ଦାଇତ୍ୱ ର ବୋଝ" ପୁରା କରି ସଂସାର ଭୋକ ,

ସଂସ୍କାରକରୁ ନେତା ହୋଇ ପୁଣି ତାକୁ ନେଇ ,

ରାଜନୀତି କରନ୍ତି କେତେ ନୂଆ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇ ,

କିଛି ପୁଣି ଗଢନ୍ତି କିଛି ନୂଆ ନୂଆ ସଂସ୍ଥା ,

କରିବେ ବୋଲି ଏମାନଙ୍କ ସୁନ୍ଦର ସୁରକ୍ଷା ,

ରାଜକୋଷ ଖୋଲି କିବା କିଛି ଚାନ୍ଦା ମାଧମରେ ,

ହରିଲୁଟ କରନ୍ତି ସବୁ ସମାଜ ସେବା ନାମରେ ,

ତଥାପି ଏ ସମାଜର ସବୁ ଶିକ୍ଷିତ ପ୍ରାଣୀ ,

ଦେଖନ୍ତି ଆଖି ବୁଜି ତାଙ୍କ ଏ ଅର୍ଦ୍ଧ ନଗ୍ନ ଠାଣି ,

କେବେ ଦୀନ ହୀନ ଦୁଃଖୀ ରଙ୍କୀଙ୍କ ନାମେ ,

କେବେ ପୁଣି ଚାଷୀର ଆଳରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଜମେ,

ପିନ୍ଧନ୍ତି ସେ କେତେ ଫୁଲ ମାଳ ଭାବି ବିଜୟ ହାର ,

ନିର୍ଲଜ ସେ ଦେଖାଏ ମିଥ୍ୟା ଅହଙ୍କାର ,

ରହିଛି ଦେଖୁଛି ଏ ଖେଳ ସବୁ ଅନ୍ୟାୟର ,

 ପ୍ରଶ୍ନ ଆଜି କେମିତି ହଟିବ" ଦାଇତ୍ୱ ର ବୋଝ "କୁନି ପିଲାର ?