દીવાદાંડી

"આ આસમાની રંગ, મારા સ્વભાવ, મારી પરિસ્થિતિને વર્ણવતો હોય એમ લાગે. . . ! ઠહેરાવ, શાંત, મનને ઠંડક આપતો, કદાચ મારા સ્વભાવ મારા જીવનના પડાવને પ્રદર્શિત કરતો હોય. સાંજનો આસમાની રંગ પણ વિસામો જ પ્રદર્શિત કરે છે ને. . !"

વિચારોના વમળમાં અટવાયેલી પૂર્વા આસમાની રંગની સાડી પહેરી દર્પણમાં પોતાનું પ્રતિબિંબ નિહાળતી પોતાની બેરંગ જિંદગીને રંગ સાથે સરખાવતી હતી. ઉંમરના એ મધ્ય પડાવ પર હતી, જ્યાં આગળ વધવું કે નહિ એની વિચારવિમર્શમાં ગૂંચવાયેલી હતી. અરીસામાંથી જ ઘડિયાળમાં જોયું હજુ બે જ વાગ્યા હતા. ચાર વાગ્યાની મુલાકાત હતી. આજે દર્પણમાં પોતે નહિ પણ પોતાનો ભૂતકાળ દેખાતો હોય એવું લાગ્યું. નજર સામે જૂની યાદો તરવરી ગઈ.

****

કોલેજનો પહેલો દિવસ ઘરેથી નીકળવામાં થોડું મોડું થઈ ગયું. રેગિંગની બીક, પ્રોફેસર ક્લાસમાં એન્ટ્રી નહિ આપે તો ? એક માથે ટેન્શનનું પોટલું લઈ દોડતી પૂર્વા કોલેજના ગેટ પાસે ઊભી અને ગ્રાઉન્ડમાં ફરી એ દોડતી પોતાના કલાસની દિશામાં આગળ વધતી હતી. ત્યાં જ વરસાદના લીધે ગ્રાઉન્ડમાં ચીકાશ હતી અને કીચડમાં હજુ કંઈ વિચારે એ પહેલા જ ધડામ કરતી જમીન પર ફસડાઈ પડી. . હાથ, પગ, ચહેરો, કપડાં બધું કીચડ કીચડ. . ચહેરો ઓળખાતો નહતો. આજુબાજુ બધા ભેગા થઈ ગયા. સિનિયર બધા હસવા લાગ્યા. પૂર્વાને કાપો તો લોહી ના નીકળે એવી હાલત થઈ ગઈ. ઊભી થવાની કોશિશ કરતી હતી ત્યાંજ એક હાથ લંબાવાયો અને તેની મદદથી ઊભી થઈ. બીજા લોકોને દૂર કરી એ મદદનીશ હાથે રૂમાલ આપ્યો અને કહ્યું, " લેડીશ વોશરૂમ સામે છે. . ત્યાં ફ્રેશ થઈ આવ. "

પૂર્વા રડમસ અવાજે થેંક્સ કહી નીકળી ગઈ. એ મદદનીશ બીજું કોઈ નહિ પૂરબ હતો. કોલેજમાં સિનિયર હતો. એક સ્વચ્છ વ્યક્તિત્વ ધરાવતો યુવાન પણ આજે જાણે હીરો બની ગયો હોય એવું અનુભવતો હતો.

પૂર્વા ફ્રેશ થઈ બહાર આવી. સામે પૂરબ હતો. પાસે આવી એકદમ મુંજાયેલી હતી. શરમ પણ અનુભવતી હતી કારણ પહેલા જ દિવસે ઈમ્પ્રેશનમાં ધબડકો વળ્યો હતો.

પૂરબ પાસે જઈ. ,

"થેંક્સ અને સોરી. . "

"થેંક્સનું તો સમજ્યો પણ આ સોરી કેમ" પૂરબે અચરજથી પૂછ્યું.

"તમારો રૂમાલ પણ. . . . . !!

"ઓકે, તમને આટલી બધી શેની ઉતાવળ હતી ?. . હું હજુ બૂમ પાડું ત્યાં તો. . . !!"

"ધડામ એમને. . . . પ્લીઝ હવે ના યાદ અપાવો. . કેટલી શરમ આવે છે. . . , પહેલા જ દિવસે. . . "!

"ફર્સ્ટ ઈયર એમને . . ચિલ કોલેજ છે. કોઈ જેલ નહિ. એન્જોય કરવાનું. . "

પૂર્વા એ આવું કાઈ વિચાર્યું જ નહતું કે પહેલા જ દિવસે એને કોલેજમાં એવી વ્યક્તિ મળશે જે એને ફ્રીલી ફિલ કરાવશે. . સામે પુરબ પણ એણે જોઈ જ રહ્યો. . જ્યારે ગેટ પાસેથી એને પહેલીવાર આવતા જોઈ ત્યારે જ એક ધબકારો ચુકી ગયો હતો . . આસમાની રંગના ડ્રેસમાં આવતી નહિ પણ ઊડતી એ પરી જાણે પુરબના દિલમાં એક છાપ દોરી ગઈ હતી. મોટી સુંદર આંખો. . છુટા વાળ, ઉડતા દુપટ્ટાથી આવતી એ કોઈ અપ્સરાથી કમ નહતી. જાણ્યે અજાણ્યે થયેલો વાતોનો દોર પહેલા જ દિવસે કંઈક અલગ જ લાગણી જન્માવતો હતો. છુટ્ટા પડતી વખતે બન્ને એકબીજાને જાણે પહેલેથી ઓળખતા હોય એવું લાગયું. બીજા દિવસે કોલેજ જવા બન્નેને ઉતાવળ હતી. . કદાચ એનું કારણ એ કૂણી ભીની લાગણી જ હશે. . . !!

બીજા દિવસે પુરબ વહેલો આવી ગયો અને ગેટ પાસે જ ઉભો રહ્યો. અને પૂર્વા એના પપ્પા સાથે આવી. પુરબે વાત કરવાનું ટાળ્યું કદાચ કોઈ ગરબડ થાય એના કરતા ના વાત કરવી સારી. પૂર્વા ઝડપથી પોતાના ક્લાસમાં ગઈ. ફ્રી ટાઈમમાં લાઈબ્રેરીમાં જવાનું વિચારી જેવી એ ત્યાં પહોંચી ત્યાં પુરબ હતો. પૂર્વા પણ એકદમ ખુશીથી એની પાસે ગઈ.

પૂર્વા ::"હાય. . વાંચવાનો શોખ લાગે. . "

પુરબ. :: " પ્રોજેકટ બનાવું, પણ તમે. . . ?"

પૂર્વા :: "ફરવા. . "

બનેં હસી પડ્યા. . પુરબે જ કહ્યું કેન્ટીનમાં જઈએ. ખબર નહિ પૂર્વા માટે હા પાડવી એ એક ખુશીની વાત હતી. વાતો ઘણી કરી પણ અંતે પુરબે પૂછ્યું. . બે દિવસથી મળ્યા પણ નામ પૂછવાનું રહી જ ગયું. .

"તમારું નામ?'

"પૂર્વા. . તમે "

"ઓહ. . તમારા નામમાં જ મારું નામ છે. . . પુરબ"

બન્ને માત્ર થોડી મુલાકાતમાં જ એકબીજા જાણીતા બની ગયા હતા. . વાતોનો સિલસિલો શરૂ થયો અને કોલેજ લાઈફને મન ભરીને જીવવા લાગ્યા. દોસ્તી ક્યારે પ્રેમમાં ફળી એ ખુદ એ બંને પણ ના સમજી શક્યા. . એકબીજા વગર રહેવું જાણે મરી જવા સમાન હતું. . પ્રેમની લાગણી એની પરાકાષ્ઠા પર હતી. પણ અંતરાલ લાંબો હતો. પહેલી નજરનાં પ્રેમનાં વાયદાઓ ઘણા અપાયેલા હતા પણ એ પૂર્ણ થશે કે નહીં એ બન્ને માટે અઘરું હતું. પૂર્વા માટે એના પપ્પાનો સ્વભાવ અને પુરબ ઉપર ડોકટર બની મમ્મીનું સપનું પૂરું કરવાનો વાયદો. બંન્ને માટે એક જ ચોઈસ હતી. . પુરબનું કોલેજ વર્ષ પૂરું થવામાં અંતે બંને ગાર્ડનમાં મળ્યા ત્યારે મનમાં એક જ વિચાર હતો કદાચ આ અંતિમ મુલાકાત હશે.

"પુરબ, તારી સાથે પ્રેમ કરી જીવનનો સુવર્ણ સમય પસાર કર્યો છે. . અફસોસ પણ . . . . !!"

"પૂર્વા, મારા માટે આપણો સંબંધ ટાઈમપાસ નહતો. પહેલી જ વાર તને જ્યારે આસમાની રંગના ડ્રેસમાં કોલેજના ગેટ પાસે જોઈને હું એક ધબકારો ચૂકી ગયો હતો. . મારી પહેલી નજરનો પ્રેમ અનુભવ્યો હતો. . તારી સાથેની દરેક મુલાકાત હું એક એવી યાદોની બુકમાં બંધ કરીશ જેની ઊંડી છાપ મારા દિલમાં છે. . પણ તું અફસોસ કેમ કરે. . . "

"પુરબ, આ પ્રેમના લીધે જ પપ્પા એ મારું ડોકટર બનવાનું સપનું અધૂરું રાખી દીધું. પપ્પાને આપણા વિશે ખબર પડી મારી કોલેજ અને તને મળવાનું બધું બંધ કરી દીધું. . હું ના તો તને મળી શકીશ કે ના ડોકટર બની શકીશ. . બસ આ જ અફસોસ . . !!

"આના માટે હું પોતાને જ જવાબદાર સમજુ કે. . "

"ના , પુરબ શાયદ મારા નસીબમાં જ તું કે ડોક્ટર બનવાનું નહિ હોય. . બાય ગુડ લક ફોર ન્યુ જર્ની. . "!

એક ભારે હૃદયે બંન્ને એ વિદાય લીધી. . અફસોસ એક જ હતો કે બધું મેળવીને કાઈ નહિ મળવાનું. . . !!

**

અચાનક ફોનમાં રિંગ વાગી. . પૂર્વા કાચમાં પ્રસરી રહેલા ભૂતકાળને છેદી બહાર આવી. રુચાનો ફોન હતો. .

"તૈયાર થઈ ગઈ ? હું લેવા આવું છું. ક્લાસિસ પુરા થઈ ગયા. નીચે આવ ગેટ પાસે. "

"હા, આવું"

પૂર્વા જલ્દી જલ્દી પોતાનો મોબાઈલ પર્સ લઈ નીકળવા લાગી. છેલ્લે ફરી દર્પણમાં પોતાની આસમાની રંગની સાડી પહેરેલી જોઈ એક ઉત્કંઠા હૃદયે સીડી ઉતરવા લાગી.

"મોમ, વાઉવ કેટલી મસ્ત લાગે. . ડોકટર પાસે જવું કોઈ કિટીપાર્ટીમાં નહિ હો. . !"

"રુચા, બસ આજે એમ જ તારા રિપોર્ટ આવી જાય એટલે એક ટેન્શન હળવું થાય. "

"મોમ, ડોન્ટ વરી ડોકટર બહુ સારા છે. એમનું કન્સલન્ટિંગ પણ સરસ છે. ટ્રીટમેન્ટ પણ ત્યાં જ કરાવવી મારે"

સ્ફુટી પર વાતો કરતી મા દીકરી ક્યારે હોસ્પિટલ પહોંચી. પૂર્વા આજે પૂરા પંદર વર્ષ પહેલાં જે ફિલ કરતી હતી એ આજે ખબર નહિ ફરી એ જ લાગણીઓના મોજા એની અંદર હિલોળા લેતા હતા. થોડાં પેશન્ટ હતા, થોડી વાર બેસવા કહ્યું. પોતાનો નંબર આવતા રુચા અંદર પહેલા ગઈ. પૂર્વા માટે થોડું અજુગતું હતું. એ જેવી અંદર ગઈ કદાચ ચાર આંખો મળીને કાંઈક ઘણું બધું કહેવા માંગતી હતી. પણ કંઈ ન બોલી. . ડોકટરે , રુચાને બહાર રહેવા કહ્યું. પૂર્વા દરવાજા પાસે ઊભી હતી . ડો. તેને જોઈ જ રહ્યો. જાણે પહેલીવાર જોઈ હતી એ જ લાગણી આજે 15 વર્ષે જન્મી હતી. પૂર્વાએ વાત ની શરૂવાત કરી. ,

પૂર્વા :"રુચા માટે કોઈ સિરિયસ મેટર. . રિપોર્ટ શું કહે છે. ?. "

ડોકટર:: "ના બધું ઓકે જ છે. પણ એલર્જિક છે. બહારનું ખાવાનું કાઈ નહિ. અને 3 મહિનાનો કોર્સ કરશે થઈ જશે સારું. "

5 મિનિટ બંને મૌન રહ્યા. ઘણું બધું કહેવું હતું. પણ વાતો ઘણી શબ્દો કાઈ નહિ. . !!

ડો. ::"' પૂર્વા એક વાત પૂછું. . ?"

પૂર્વા :"બોલો. . "

ડો. :: "તું આજે ત્રીજી વાર તારી દીકરી રુચા માટે આવી પણ તારા હસબન્ડ કેમ નથી આવતા. . ?"

પૂર્વા :" એ નથી. એક એક્સિડન્ટમાં એમનું અવસાન થયું. રુચા ત્યારે 3 વર્ષની હતી. "

ડો. ::" સોરી તો તું એકલી એને સંભાળે છે. . "

પૂર્વા ": હમ્મ. અને તમારી વાઈફ?. "

ડો. ( હસીને):. . . હજુ મેરેજ નહિ કર્યા. સમય જ ના મળ્યો અને તું પણ . . . . ! આજનો આ આસમાની રંગ ને હું શું સમજુ. . . ?

પૂર્વા. : "પૂરબ, આપણે જીવનના મધ્ય ભાગે પહોંચ્યા છીએ. છેલ્લા ઘણાં વર્ષથી જીવન અસમંજસ ભરેલું રહ્યું છે. જેમ મઝધારે તૂફાને હિલોળા લેતી નાવના નાવિકને કોઈ દીવાદાંડનો સહારો મળે તો નવ જીવનની આશા જન્મે બસ એ જ રીતે મારા મઝધારે પહોંચેલા જીવનમાં તું દીવાદાંડી છે. પંદર વર્ષ પહેલા મારામાં હિંમત નહતી કે બળવો કરી શકું. પણ અત્યારે ફરી મારા બે સપનામાંથી એક સપનું પૂરું કરવાની ઈચ્છા છે. ડોકટર તો નહી બની શકું પણ તમને તો પામી શકું. . !"

ડો પૂરબ:"તું જીવનમાંથી ગઈ ને ત્યારે લાગ્યું સબંધમાં પૂર્ણવિરામ આવી ગયું પણ, ના એ અલ્પવિરામ હતો. !"

એક હૃદયની સહમતી સાથે પુરબે પૂર્વાં ને આવકારી લીધી.

"કોરી પાટીને કોરી નોટ, શું ચીતરું એમાં ? ઉમળકો કે ખોટ. . . !

ખાલી પડેલી જગ્યાએ, તું. . . આવે તો પુરાય તોટ,

બાકી, મારે તો મઝધારે. . ભરતી નહીં કે નહીં ઓટ !"