ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ସ୍ମରଣେ

ସାହିତ୍ୟ ଓ ସମ୍ବାଦ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ, 

ବିଚାରି ଥିଲେ ଯିଏ  

ସେହି ବିଚାରରେ ‘‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’ ‘‘ସମ୍ବାଦ’’ରେ 

ସୃଷ୍ଟି କଲେ ସିଏ  ।

ଏକାଧାରରେ ଥିଲେ କଥାଶୀଳ୍ପି, ରାଜନୀତିଜ୍ଞ

ଔପନାସିକ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି

ସେ ଆଉ କେହି ନୁହେଁ, ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରାବନ୍ଧିକ, 

ସମାଲୋଚକ, ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି  ।

ନାଟ୍ୟକାର, ସଂପାଦକ, ସାମ୍ବାଦିକ, ସ୍ୱାଧିନତା 

ସଂଗ୍ରାମୀ ଓ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ଥିଲେ

ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବନାହିଁ ତାଙ୍କ ଜୀବନକାଳକୁ ଓଡିଶାର

ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଇତିହାସ କହିଲେ  ।

ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିଲା ସଂପାଦକ ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତିଙ୍କ 

ଲିଖିତ ‘‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’ ଗୁରୁବାରରେ 

‘‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’ ଲେଖୁଥିଲେ ସେ ସମ୍ବାଦର ସଂପାଦକ 

ଦାୟିତ୍ୱରୁ ଅବ୍ୟାହତି ନେଲା ପରେ ।

ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ‘‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’ ବିଶେଷ ପାଠକୀୟ 

ଆଦୃତ ଲାଭ କରି ଥିଲା

‘‘ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓ ଆମେ’’, ପ୍ରଥମ ‘‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’ ୪/

୧୦/୧୯୮୪ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା ।

ସେହି ସାରସ୍ୱତ ପୁରୁଷ ଲେଖିଲେ ସମ୍ବାଦ ପୃଷ୍ଠାରେ 

୨୪୭ ଗୋଟି ‘‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’

‘ଲାଇଟ୍ ହାଉସ୍ ରେ ଶାଳଭଞ୍ଜିକା’’ ଥିଲା ତାଙ୍କ 

ଲିଖତ ଅନ୍ତିମ ‘‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’  ।

ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି ତା୨୧/୧୨/୯୦ରେ ଇହଲୀଳା 

ସମ୍ବରଣ କରିଥିଲେ

‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’ ଇହଲୀଳା ସମ୍ବରଣ କରିବାର ଛଅ 

ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ସେ ଲେଖିଥିଲେ  ।

ପ୍ରଥମ ଶେଷସ୍ତମ୍ଭରେ ଓଡ଼ିଆ ଶବ୍ଦକୋଷର ପରିସର 

ସୀମିତ ହୋଇପଡୁଛି, ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଏକ ଖପରାଡିଆଁ ପ୍ରବୃତ୍ତି ପରିଲିକ୍ଷିତ 

ହେଉଛି ବୋଲି ସେ ଚେତାଇ ଦେଇଥିଲେ ।

ଆମ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ହଜାର ହଜାର ନୂତନ ଶବ୍ଦ 

ଏହା ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଛି

ସେଗୁଡିକ ଆମ ଭାଷାର ବିଭବରେ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 

ବିବେଚିତ କଅଣ ହୋଇ ପାରିଛି  ।

‘ଲାଇଟ୍ ହାଉସରେ ଶୀଳାଭଞ୍ଜିକା’ ରେ ସେ ପଥର 

ପାହାଚ ଚଢି ଗଲାବେଳେ

କଳାମୁଗୁନି ପଥର ଏବଂ ଶାଳଭଞ୍ଜିକା ମୂର୍ତ୍ତି ମନ୍ଦିରରୁ 

ଅଣାଯାଇଛି ବୋଲି ଜାଣିଥିଲେ  ।

ଦୁର୍ଗ ବାରବାଟୀ ଓ ସେଥିରେ ଥିବା ମୂଲ୍ୟବାନ ପଥର 

ଓ ମୂର୍ତ୍ତିର ଅବସ୍ଥା ତାଙ୍କୁ ବ୍ୟଥିତ କରିଥିଲା 

ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଐତିହାସିକ କୀର୍ତ୍ତି, ଗୌରବୋଜ୍ଜଳ ସ୍ମୃତି 

ଓ ସଂସ୍କୃତି ବିଲୀନ କରିବାର ଅପଚେଷ୍ଟା ଥିଲା  ।

ଇତିହାସର ଛାତ୍ର ହିସାବରେ ମୁଁ ଜାଣିଛି ଇତିହାସ 

ହେଉଛି ସମଷ୍ଟିଗତ ସ୍ମୃତି ଏକ ଜାତିର

ରାଜନୈତିକ, ସାମାଜିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ଜୀବନ 

ପ୍ରତିପାଦନ ହୋଇଥାଏ ସେ ଜାତିର  ।

ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି ଜାଣିଥିଲେ ଇତିହାସରେ ଜାଣି ହୁଏ

ଉତ୍ଥାନ, ପତନ, ବିସ୍ତାର, ସଙ୍କୋଚନ

ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଶେଷଲେଖା କେବଳ ନୁହେଁ, ଓଡ଼ିଆ 

ଜାତି ନିମିତ୍ତ ଥିଲା ଏକ ଆହ୍ୱାନ   ।

ମଣିଷକୁ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦେବାରେ ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି ଆଗ୍ରହୀ 

ଥିଲେ ଆମ ଜାତୀୟ ସଂଗ୍ରାମରେ  

‘ଶେଷସ୍ତମ୍ଭ’’ର ଲେଖକ ପ୍ରବାଦ ସାରସ୍ୱତ ପୁରୁଷ ସୁରେନ୍ଦ୍ର 

ମହାନ୍ତିଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ ଆଜି ଦିନରେ  ।