ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଦର୍ପଣ
ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଦର୍ପଣ
ଆମ ଜନ୍ମଭୂମି ଓଡ଼ିଶା ମାଟିର
ସୁଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନ ସେହି
ନୟାଗଡ ଜିଲ୍ଲା ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ଗ୍ରାମ
ମହାନ ପବିତ୍ର ଭୂଇଁ l
ଜନମିଲେ ଶ୍ୟାମବନ୍ଧୁଙ୍କ ଔରସୁ
ମାତା ବିଷ୍ଣୁମାଳି କୋଳେ
ଶୈଶବ କାଳରୁ ସମୟ ବିତାନ୍ତି
ଗ୍ରହ ନକ୍ଷତ୍ରଙ୍କ ମେଳେ l
ମେଘଖଣ୍ଡ ଯେବେ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ ହୋଇ
ଆକାଶ ଛାତିରେ ଖେଳେ
ଆନନ୍ଦେ ବିଭୋର ହୃଦୟ ତାଙ୍କର
ପ୍ରଶ୍ନ ଉଙ୍କେ ମନତଳେ l
ଦଳ ଦଳ ପକ୍ଷୀ ଗଣୁଥିଲେ ବସି
ଆନନ୍ଦରେ କୌତୁହଳେ
ଟିପି ରଖୁଥିଲେ ନିର୍ଭୁଲ ଭାବରେ
ପୁରାତନ ଗ୍ରନ୍ଥ ମାଳେ l
ମାପି ପାରୁଥିଲେ ଦୂରତା ଓ ବେଗ
ଗ୍ରହ ଉପଗ୍ରହ ସ୍ଥିତି
ବାଉଁଶ ଖଣ୍ଡିଏ ସାହାଯ୍ୟରେ ପୁଣି
ପାରୁଥିଲେ ବୃକ୍ଷ ମାପି l
ତାଳପତ୍ର ଧରି ଲେଖୁଥିଲେ ନିତି
ସଭିଙ୍କର ଗତିବିଧି
ମାନଯନ୍ତ ଏକ ନିର୍ମାଣ କରି ସେ
ଅସାଧ୍ୟ୍ୟ ପାରିଲେ ସାଧି l
ପୁରା ନାମ ଥିଲା ସାମନ୍ତ ଚନ୍ଦର
ଶେଖର ସିଂହ ମହାପାତ୍ର
ପଠାଣି ସାମନ୍ତ ନାମେ ଜଣାଶୁଣା
ଜ୍ୟୋତିଷ ସେ ଓଡିଶାର l
ପିତା ଶ୍ୟାମବନ୍ଧୁ ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ର ରେ
ଥିଲେ ଯେଣୁ ପାରଙ୍ଗମ
ତେଣୁ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଦଶ ବରଶରେ
ଅର୍ଜିଲେ ଜ୍ୟୋତିଷ ଜ୍ଞାନ l
ମାପି ପାରିଥିଲେ ନିଜ ଘରଠାରୁ
ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଦୂରତା କେତେ
ଲକ୍ଷେ ଏକାବନ ହଜାର ଦୁଇଶହ
ପାହୁଣ୍ଡ ତାଙ୍କରି ମତେ l
ପରାଗ ଗ୍ରହଣ କଲେ ନିରୂପଣ
ଆଜି ବି ସେମିତି ଚାଲେ
ପରିଶ୍ରମ ନିଷ୍ଠା ସାଧନା ତପସ୍ୟା
ବିଶ୍ୱ ବିଖ୍ୟାତ ସେ ହେଲେ l
ଯେତେ ଦିନ ଯାଏ ଥିବେ ଚନ୍ଦ୍ର ସୂର୍ଯ୍ୟ
ମହାକାଶେ ଗତାଗତ
ଚୀର ଅମଳିନ ଶାଶ୍ୱତ ଭାସ୍ଵର
ତାଙ୍କ ଯଶ କିର୍ତ୍ତୀ ଖ୍ୟାତ l
