ଜୀବନ ଓ କର୍ମ

କେତେ କେତେ ଖେଳ ଖେଳଇ ସମୟ କାଳ ସଙ୍ଗେ ଦେଇ ତାଳ, 

ଜୀବନ ସାଗର ପାରି ହୁଏ ଜୀବ ପାଏ ନାହିଁ ଥଳ କୁଳ ।

ଜନମିଲା ଯେବେ ଶିଖିଲା ସେ କର୍ମ ନୌକା ଚାଳନାର ପାଠ, 

ଶିଖୁ ଶିଖୁ ପୁଣି ବଡ଼ ହୋଇ ଭୁଲେ ଭାବି ସେ ନିଜକୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ।

ବସେ ଏକା ଏକା ସେ ତା ନୌକା ରେ କେହି ତ ନ ରୁହନ୍ତି ସାଥେ, 

ଜୀବନ ସାଗର ପାରି ହେବ ବୋଲି ଧରି କାତ କୁ ସେ ହାତେ ।

ଯେବେ ଦେଖେ ସେ ଗଭୀର ଜଳରେ ଭାସୁଅଛି ତା କର୍ମ ନାଆ, 

ପାରି ହେବା ପାଇଁ ଶ୍ରେସ୍ଠତ୍ୱ ଭୁଲି ଖୋଜେ କିଛି, ହେବାକୁ ଶାହା ।

ତେବେ ମନେ ପଡେ କିଛି ଶିକ୍ଷା ଦୀକ୍ଷା କଥା ଧରି କର୍ମ ମଙ୍ଗ, 

କର୍ମ ବଢି ଚାଲେ ଜୀବନ ସାଗରେ, ଧର୍ମ ହୋଇଥାଏ ସାଙ୍ଗ ।

ଜୀବନ ସାଗରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କୁଳ ଲକ୍ଷ ରୂପେ ରହିଥାଏ, 

ସତ୍ୟ ମିଥ୍ୟା ନ୍ୟାୟ ଅନ୍ୟାୟ ଦୟା ତା ସଙ୍ଗେ ଯୋଡି ହୋଇଥାଏ ।

ସେଥିପାଇଁ କର୍ମ ନୌକା ଯାଇ ଅନୁରୂପ କୂଳେ ଲାଗି ଯାଏ, 

ଲକ୍ଷ ଥାଏ ଅନ୍ୟ, କିନ୍ତୁ ଭିନ୍ନ ଲକ୍ଷ ପଥ ତାକୁ ମିଳିଥାଏ ।

ସେଥିପାଇଁ କେହି ଅବସାଦ ମନେ ଅନେକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ପାଏ, 

ଭୁଲେ ତା କର୍ମ ନୌକା ଦୋଷ, ଜୀବନ ସାଗର କୁ ଦୋଷ ଦିଏ ।

ଭୁଲେ ସେ ଯେ ତା ଜୀବନ ସାଗର ଖାଲି ଅଟେ ଏକା ତାହାର, 

ବାଛିବାକୁ ହୁଏ ତାକୁ କର୍ମ ନୌକାକୁ, ସାଥୀ ସେ ଲକ୍ଷପଥର ।

ଜୀବନ ଓ କର୍ମ ଦୁହେଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ, ଖେଳ ସବୁ ସମୟର,

ପାଇ ତ ଜନ୍ମ ଆଦରିଲେ ସତ୍ୟ ଧର୍ମ, ସବୁ ହୁଏ ସାକାର ।

ବେଳେ ବେଳେ କେହି ଜନ୍ମ ନେଇ ଖୋଜେ ଖାଲି ତାର ଅଧିକାର, 

ଭୁଲେ ସବୁ କିଛି, ଜୀବନ ପାଇଁ କର୍ମ କୁ କରେ ନା ସ୍ୱୀକାର ।

ଯୋଡି ଦିଏ ଜୀବନ ଓ କର୍ମ, ଭାବେ ଜନ୍ମ ସିଦ୍ଧ ଅଧିକାର, 

ଜୀବନ ଜୀବିକା ଅଟେ ତାର ସାହା ଏଠି ତା ଲକ୍ଷପଥର ।

ଜୀବନ ସାଗର ପାରି ହୋଇ ଲାଗିବ ନିଜ ଲକ୍ଷ କୂଳରେ, 

ସତ୍ୟ ଧର୍ମ ବଳେ ଯଦି ବସିବ ସେ ସଠିକ କର୍ମ ନୌକାରେ ।