ଅପମାନ

ସଂସାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷ ବଞ୍ଚିଛି

      ନେଇ ସାଥେ ସ୍ୱାଭିମାନ,

ଧନୀ ହେଉ ଅବା ଗରୀବ ବି ହେଉ

      ସମାନ ଅଟେ ଜୀବନ |

କର୍ମ ଜଞ୍ଜାଳରେ ଅନେକଙ୍କ ସାଥେ

      ଚାଲିବାକୁ ହୁଏ ବାଟ,

ବେଳେ ବେଳେ ଅନ୍ୟ ରୁକ୍ଷ ବ୍ୟବହାର

      ମନେ ଭରିଦିଏ କଷ୍ଟ |

ନିଜେ ବଞ୍ଚିବାର ସ୍ୱାଭିମାନ ପରେ

      ଯଦି କିଏ ଦିଏ ବାଧା,

ହୃଦୟରେ ଭରେ ଅପମାନ ବୋଧ

      କର୍ମ ଭରେ ଶିଥିଳତା |

ଅପମାନ ବୋଧ ଭରିଦିଏ ମନେ

      ଦୁଃଖ ସହ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା,

କେବେ ସହି ହୁଏ କେବେ ବି ଅସହ୍ୟ

     ମନେ ଜାଳେ କ୍ରୋଧ ନିଆଁ |

ଶିଶୁଠାରେ ମଧ୍ୟ ଅପମାନ ବୋଧ

      ଚପଳତା ସାଥେ ଥାଏ,

ଅନ୍ୟର ଆକ୍ଷେପ ବୁଝିଯାଏ ଯେବେ

      ମୁହଁ ତାର ଶୁଖିଯାଏ |

ସାଥି ଗହଣରେ ଖେଳୁଥିବା ବେଳେ

      ଜିତିବାର ଆଶା ଥାଏ,

ହାରିଯାଏ ଯଦି ସାଥୀଙ୍କ ତାଳି ରେ

      ଅପମାନ ବୋଧ ହୁଏ |

ମଣିଷ ଜୀବନେ ଅଭାବ କଷଣେ

     ଅନ୍ୟ ପାଶେ ହାତ ପାତେ,

ନିରାଶାର ବାଣୀ ଦେଇଥାଏ ଦୁଃଖ

     ଅପମାନ ଭରେ କେତେ |

ପ୍ରତି ପରିବାରେ ଚଳଣି ଭିତରେ

      ମନ ମନାନ୍ତର ହୁଏ,

ନିର୍ଦୋଷ ମନରେ ଅଭିମାନ ସହ

      ଅପମାନ ଜାତ ହୁଏ |

ଅପମାନ ଏକ ମାନସିକ କ୍ରିୟା

      ହୃଦୟ ବିଦାରି ଥାଏ,

ବେଳେ ବେଳେ ତାର ପରିଣାମ ଆସି 

      ଅତି ଭୟଙ୍କର ହୁଏ |

ଆତ୍ମହତ୍ୟା ଭଳି ଘଟଣା ଘଟାଇ

     ଜୀବନର ଅନ୍ତ କରେ,

କେବେ ପ୍ରତିଶୋଧେ ଧ୍ବଂସର ତାଣ୍ଡବ

     ସୃଷ୍ଟିକରେ ଅବିଚାରେ |