କୋଣାର୍କ

 

ହେ କୋଣାର୍କ ! 

କ'ଣ ବା କହିବି ତୁମକୁ !

କି ଭାବେ କରିବି ରୂପ ବର୍ଣ୍ଣନା !

ତୁମେ ତ ଉଡ୍ର କାରୁକାର୍ଯ୍ୟର ଅମ୍ଳାନ ଛବି

ଉତ୍କଳ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ଦିବାକର ତୁମେ ,

ଏବେ ବି ତ ସ୍ମୃତି-ସାଗରେ ଭାସି ଉଠେ

ତୁମର ସେ ଜୀବନ୍ତ ସ୍ଵରୂପ ,

ପ୍ରାଚୀ ଲଲାଟେ ସବିତା ଦିଶନ୍ତେ ,

ରକ୍ତିମ କିରଣରେ ,

ଚଳଚଞ୍ଚଳ ହୋଇଉଠୁଥିଲ ତୁମେ !

ସାଗର ତୀରେ ଉଭା ଏ ଭବ୍ୟ ମନ୍ଦିର

ଆଉ ମନ୍ଦିରର ଗାର୍ତ୍ତେ ଗାର୍ତ୍ତେ ,

ଫୁଟିଉଠିଛି ଅପୂର୍ବ ଶିଳ୍ପ ଝଙ୍କାର ;

ସତ କୁହ କୋଣାର୍କ 

କ'ଣ ନିଜର ଶୋଭା ଦେଖି,

ହୋଇ ନାହଁ ତୁମେ,

ଗର୍ବରେ ଉତ୍ ଫୁଲ୍ଳିତ !!!

ତୁମେ ତ ଦେଖିଛ

ଅନନ୍ୟ ଉତ୍କଳୀୟ ଶିଳ୍ପ ବିଭବ,

ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରାଣରେ ପୁଲକ ଭରି ,

ପାଲଟିଛ ଇତିହାସର ମୁକସାକ୍ଷୀ

ଅଙ୍ଗେ ଅଙ୍ଗେ ଅନୁଭବିଛ ,

ଓଡ଼ିଆ ସାଧବ ପୁଅର 

ବାଣିଜ୍ୟ - ବିଜୟ ଉନ୍ମାଦ ।।

ଛାତିରେ ହାତ ରଖି 

ସତ କୁହ ତ କୋଣାର୍କ !

କ'ଣ ଥରଟିଏ ମଧ୍ୟ 

ତୁମେ ବୁଝିପାରିନାହଁ ,

ବାରଶହ ଶିଳ୍ପୀଙ୍କ ବାର ବର୍ଷର 

କଠୋର ଯାତନା !

ତୁମ ଭିତରେ ନବ ଜୀବନ ଭରିବାକୁ ଯାଇ

ଦୀର୍ଘ ବାର ବର୍ଷ କାଳ,

ମରି ମରି ବଞ୍ଚିଥିବେ ସେମାନେ !

କ'ଣ କେବେ , ତୁମେ ନିଜକୁ

କରିପାରିବ କ୍ଷମା !

ଶିଳ୍ପର ଉତ୍କର୍ଷତା ରକ୍ଷା କରିବା ଆଳରେ

କେତେ ଯେ ଶିଳ୍ପୀ ସହି ଚାଲିଥିଲେ

ଅକଥନୀୟ ଅତ୍ୟାଚାର !

କୁହ କୋଣାର୍କ !

ତୁମେ କ'ଣ ଦାୟୀ ନୁହଁ

ଧର୍ମପଦର ମାର୍ମିକ ବଳୀଦାନ ପାଇଁ 

ଏକ ଅବଶ ପିତାର କରୁଣ କ୍ରନ୍ଦନରେ

କ'ଣ ଥରି ଉଠିନି ତୁମ କାୟା-କଳ୍ପ !!!

ସେଥିପାଇଁ ବୋଧହୁଏ,

ତୁମର ଏ ଭଗ୍ନସ୍ତୁପ 

ଆଜି ଶୁଣାଏ କେବଳ ,

ଉତ୍କଳୀୟ କଳା-ଚାତୁରୀ ର

ଗୌରବାନ୍ବିତ ପ୍ରତିଧ୍ଵନି ,

ବାରଶହ ବଢେଇଙ୍କ ବାର ବର୍ଷର 

ଅଶ୍ରୁଜଳ ଆଗରେ ,

ମଳିନ ଆଜି ଭାସ୍କରଙ୍କ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ,

ଯୁଗ ଯୁଗ ପାଇଁ ଅପୂଜା ହୋଇରହିଛି

ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ମନ୍ଦିର ,,,

ନା ଅଛି ସେଠି ଦେବତ୍ୱର ଭାବ ,

ଅବା ଭକ୍ତର ଭକ୍ତି ଅର୍ଘ୍ୟ ।।

ଭଗ୍ନ ମୁଖଶାଳା ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ

ଅଧୁନା ପ୍ରତିବିମ୍ବିତ କେବଳ

କଳିଙ୍ଗର କଳା-ଚାତୁରୀ, 

ଓଡ଼ିଆ ପୁଅର ଶିଳ୍ପ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ ,

ଉଡ୍ର ବୈଭବର ଅମ୍ଳାନ ଅରୁଣିମା ସାଜି,

ଗର୍ବରେ ମୁଣ୍ଡ ଟେକିଛି

କେବଳ ଆଉ କେବଳ,

ଉତ୍କଳ ଶିଳ୍ପ-କୂଳ-ତିଳକ ,

କୋଣାର୍କ,,,