କହିଲେ କହିବ କହିଲା ବୋଲି

ଆଧୁନିକ ଭବ୍ଯ ସଭ୍ୟତା ଭିତରେ 

ଭାବନାର ଭାବ ଭିନ୍ନ, 

ପରିଚୟ ଶୂନ୍ଯ ସଂସ୍କୃତି ସାଥିରେ 

ସଂସ୍କାର ଆଚାର ହୀନ ।  

ଦୋଷ ଦୁର୍ବଳତା ବ୍ୟଙ୍ଗ ବ୍ୟବହାର 

ବିବେଚନା ନୀତି ନ୍ୟୁନ, 

ବିଚାରେ ବିମର୍ଷ କ୍ଷୁବ୍ଧ କ୍ରୋଧ ଭରା 

ଅନ୍ୟାୟର ଜୟଗାନ ।  

ଅନ୍ଧ ପୁଟୁଳିରେ ବନ୍ଧା ନୟନଟା 

ଦେଖି ପାରିବ କି' ନ୍ୟାୟ, 

ଆଇନଟା ଖାଲି ନିୟମରେ ଭରା 

ଫାଇଲେ ବନ୍ଧା ନିର୍ଣ୍ଣୟ ।  

ଜୀବନ ଯୌବନେ ପ୍ରେମ ପ୍ରଣୟନ 

ବନ୍ଧନ ସମ୍ପର୍କ ଭିନ୍ନ, 

ଆଚାର ବିଚାର ବ୍ୟବହାର ନେଇ 

ମତବାଦ ହୁଏ ଅନ୍ୟ ।  

ଉଭୟ ମନରେ ତିକ୍ତତା ଜାଗ୍ରତେ

ହୁଏ ଧର୍ଷଣ ଦୁଷ୍କର୍ମ,

ସେଇ ଦୁଇ ମନ ଯୌବନ ଉନ୍ମାଦେ

ନଈପଠା ପରେ ପ୍ରେମ ।

ସେହି ଦୁଇ ଦେହ ପବିତ୍ର ବନ୍ଧନେ

ସ୍ବାମୀ ସ୍ତ୍ରୀ ର ରୂପ ନିଏ, 

ସେହି ଦୁଇ ଜଣ ପାପ ପ୍ରଣୟରେ

ଜାରଜ ସନ୍ତାନ ହୁଏ ।  

ଭୟ ଥିଲା ମନେ ଅଶନେ ବ୍ଯସନେ 

ଲୋକ ଲଜ୍ଜା ଜାତି କୁଳେ, 

ବିଜ୍ଞାନ ଜ୍ଞାନ ତା ଶୂନ୍ଯ ଭରିଦେଲା 

ଭିନ୍ନ ଜିଜ୍ଞାସାର ଛଳେ ।  

ଉଚ୍ଚମନା ହୋଇ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇ 

ଉଚ୍ଚ ନୀଚ୍ଚ ଗଲେ ଭୂଲି, 

ଜାତିଆଣ ପ୍ରଥା ନୀତି ଉଚ୍ଛେଦତା 

କୋଟା ସମ୍ମାନତା ଖାଲି ।  

ଶିକ୍ଷାକ୍ଷେତ୍ରେ ନାହିଁ ସମ୍ମାନ ସମ୍ପର୍କ

ଆଇନ ଡ଼ୋରିରେ ବନ୍ଦୀ,

ଚାଟଶାଳା ନୁହେଁ ପାଠଶାଳା ଏ'ତ

ଶିକ୍ଷକ ମରଇ କାନ୍ଦି ।

ଷାଠ ବୋଲିବାଟା କିଏ'ବା ଜାଣୁଛି

ଛାଟ ଯହିଁ ବାଜୁନାହିଁ,

ସଂସ୍କାର ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରକୃତି ସ୍ବୀକୃତି 

ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ।

ଶିକ୍ଷା ଯଦି ବ୍ୟବସାୟିକ ହୋଇଲା

ରହିବ କି ଶିଷ୍ଠାଚାର

ରଜା ଗଲାପରେ ପୁଞ୍ଜିପତି ଙ୍କର 

ଗୁଞ୍ଜିଉଠେ ଭ୍ରଷ୍ଟାଚାର ।  

ଧନେ ଆସକତ ମନରେ ନିଜତ୍ବ 

ଅନ୍ତରେ ଆଧୁନିକ ସଭ୍ୟତା ଲୋଭ, 

ବଡ଼ପଣ ପଦ ପଦବୀ'ର ଲାଗି 

ହୃଦୟେ ଜନ୍ମିତ କ୍ଷୋଭ ।  

ସେହି ଆକାଂକ୍ଷାରେ ସନ୍ତାନ ସନ୍ତତି 

ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରି, 

ବିଜ୍ଞାନ ଜ୍ଞାନରେ ସଜ୍ଞା ହରାଇଣ 

ପ୍ରଜ୍ଞାବାଦୀ ଓ ବେକାରୀ ।  

(ପର ଜ୍ଞାନରେ ବାଦକାରୀ) 

ମନର ଉନ୍ମାଦ ଯୌବନର ଜ୍ବାଳା 

ଆଧୁନିକ ସଭ୍ୟତାରେ, 

ବିଦୃପ ଭଙ୍ଗୀମା ବିକୃତ ଭୂଷଣ 

ଅର୍ଦ୍ଧନଗ୍ନ ପୋଷାକରେ ।

ଯୁବକ ଯୁବତୀ ଏକାନ୍ତ ମିଳନେ

କାମନା ମନର ତୀରେ, 

ନିଆଁ ନିକଟରେ ଘିଅର କଳସ  

ତରଳି ରହି ନ'ପାରେ ।  

ସଭ୍ୟତା ହୀନରେ ସଂସ୍କୃତି ଲୀନରେ 

ସଂସ୍କାର ଭାବନା ନାହିଁ,

ଅହଂକାର ବଶ ମାଦକତା ଦୋଷ

ରସେ ମତୁଆଲା ହୋଇ ।

କଷି ଜଉବନ ମନ ଛନ୍ନ ଛନ୍ନ

ବାଲ୍ୟକାଳୁ ବନ୍ଧୁ ଭାବ, 

ରୂପ ରଙ୍ଗେ ରସ ସ୍ବଭାବ ଅତିଶ

ଉତ୍ତଙ୍ଗ ସଙ୍ଗ ପ୍ରଭାବ ।

ହାସ୍ୟ ମତେ ରସ କଥା ନ"ବିଚାରି 

ଆଚରଣ ବ୍ୟବହାର,

ମମତାର ମୂଲ ସ୍ନେହର ବନ୍ଧନ

ସବୁ ହୁଏ ଅବିଚାର ।

ଆଧୁନିକ ଭୋଗୀ ଆଧୁନିକେ ଭାଗୀ

ଆଧୁନିକ ସଭ୍ୟତାର,

ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷା ଆଧୁନିକ ଖାଦ୍ୟ

ଆଧୁନିକ ବ୍ୟବହାର ।

ଗଲାଣି ତ ଗଲା କଥାରେ ସଙ୍ଗାତ

ପୂରୁବ କାଳର ଚିନ୍ତା,

ଆଧୁନିକ ଆଧୁନିକର ଭିତରେ

ଅନ୍ଧ ହୋଇ ଘୁରେ ମଥା ।

ଆଗୁଳ ଉଠିଲା ଜଗୁଆଳି ଥାଉ

ଫୁଙ୍ଗୁଳା ସାଜିଛି ଜାତି,

ଯମ ଗିଳିବା''ଟା ଭୟ ନାହିଁ ଜନେ

ସମାଜେ ସଂସ୍କାର ପ୍ରୀତି ।

ଦୋଷ ଆଉ କିଆଁ ସଭ୍ୟତାକୁ ଦେବା

ଭବ୍ଯ ହରାଏ ମଣିଷ,

ଲେଖୁ ଲେଖୁ ଯଦି ଭୂଲ କିଛି ଥିବ

ବିଷ୍ଣୁକୁ ଦୋଷ ନ ଦେବ ।