ଭଲପାଅ ଅହିଂସାକୁ

ଦ୍ବାପର ଯୁଗରେ ହରି

 କୃଷ୍ଣ ରୂପେ ଅବତରି

ପାଣ୍ଡବଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ରୂପେ ଉଭା ହୋଇଲେ,

ମଧ୍ୟମ ପାଣ୍ଡବ ଭୀମ

ସଙ୍ଗେ ଧରି ନରହରି

ଏକ ବିଶେଷ କାମରେ ବାହାରିଗଲେ ||

ଏକ ସଙ୍ଗେ ଦୁଇଜଣ

କରି କଥୋପ କଥନ

ଯାଉଥା'ନ୍ତି ବୃକୋଦର କୃଷ୍ଣ ସହିତ,

କଥୋପକଥନ ବେଳେ

ମଧ୍ୟମ ପାଣ୍ଡବ ଜାଣ

ଟିକିଏ କଥାରେ ହେଉଥା'ନ୍ତି କ୍ରୋଧିତ|

ଏହାଦେଖି କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର

ବୁଝାଇ କହିଲେ ତାଙ୍କୁ

ଷଡରିପୁ ମଧ୍ୟେ କ୍ରୋଧ ଅନିଷ୍ଟକାରୀ,

ହୋଇଗଲେ ଉତ୍ତେଜିତ

 କରେ କ୍ରୋଧ ପରାହତ

ଭୟଙ୍କର କଷ୍ଟଦିଏ ଦୁର୍ବଳ କରି||

ହିତାହିତ ଜ୍ଞାନଶୂନ୍ୟ

କରିଦିଏ କ୍ରୋଧ ଜାଣ

ଅଜ୍ଞାନରେ କରିବସେ ନାନା କୁକର୍ମ ,

କିଛି ସହିପାରେନାହିଁ 

 ହିଂସା ମନେ ଉଦ୍ରେକଇ

ହଂସାତ୍ମକ ଆଚରଣେ କରେ ଅଧର୍ମ ||

ବାହୁବଳ ଅହଂକାରେ

ଏ କଥାକୁ ହେୟ ଜ୍ଞାନ

କରି ଭୀମ ଭାବିନେଲେ ଗୁରୁତ୍ବହୀନ,

ମାର୍ଗରେ ଘୋର ଅରଣ୍ୟ

ମଧ୍ୟେ ହେଲା ସାୟନ୍ତନ

ବେଳ ହେଲା ବିଶ୍ରାମର କରି ଶୟନ||

ହିଂସ୍ରଜନ୍ତୁ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ

ଅଗନା ଅଗନି ବନ

ତା'ର ମଧ୍ୟେ ଅନ୍ଧକାର ଭିତ୍ତି ସଂଚରେ,

ଦୁଇଜଣ ଏକ ସଙ୍ଗେ

ଶୋଇଗଲେ ହିଂସ୍ରଜନ୍ତୁ

ଆକ୍ରମଣ ଡର ଆସେ ମନ ଭିତରେ||

ତେଣୁ ଦୁହେଁ କଲେ ସ୍ଥିର

ନିଦ୍ରାଯିବେ ପାଳିକରି

ଜଣେ ଶୋଇଲେ ଆରେକ ଜଗିବ ତାଙ୍କୁ,

ଏହାପରେ ଚକ୍ରଧାରୀ

ନିଦ୍ରାଗଲେ ଜାଣ ଭଲେ

ଗଦାଧରି ବୃକୋଦର ଜଗିଲେ ତାଙ୍କୁ||

କ୍ରୋଧ ହୋଇଲା ପ୍ରକଟ

ନାନା କଥାମାନ କହି

ଭୀମଙ୍କୁ କ୍ରୋଧିତ କଲା ନାନା ପ୍ରକାରେ,

ତାଙ୍କ କ୍ରୋଧ ଯେତେ ବଢେ

କ୍ରୋଧର ସ୍ବରୂପ ଜାଣ

ଲାଗିଥାଏ ସେତେ ସେତେ ବଡ ହେବାରେ||

ଭୀମାକୃତିଠାରୁ ବଡ

ହୋଇଗଲା କ୍ରମେ କ୍ରୋଧ

ସମ୍ମୁଖ ଯୁଦ୍ଧ ନିମନ୍ତେ ଦେଲା ଆହ୍ବାନ,

ଦୁହିଁଙ୍କର ମଲ୍ଲଯୁଦ୍ଧେ

ଭୀମ ହେଲେ ବ୍ୟତିବ୍ୟସ୍ତ

ଭୟଙ୍କର ଥିଲା କ୍ରୋଧର ଆକ୍ରମଣ||

ପରାଜୟ ଦ୍ବାର ଦେଶେ

ପହଞ୍ଚିଲେ ଭୀମସେନ

ସୌଭାଗ୍ୟକୁ କୃଷ୍ଣଙ୍କର ନିଦ ଭାଙ୍ଗିଲା,

କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଉଠିବା ଦେଖି

ନିମିଷକେ କେଉଁଆଡେ

ସ୍ଥାନଛାଡି କ୍ରୋଧ କେହ୍ନେ ପଳାଇଗଲା||

ଭୀମ ଶୋଇଗଲାପରେ

 କ୍ରୋଧ ଆସି ପୁଣି ଥରେ

କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ରାଗିବାପରି କଥା କହିଲା,

ସେ କଥାକୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀପତି

କଲେନାହିଁ କର୍ଣ୍ଣପାତ

ଉତ୍ତେଜକ କଥା କ୍ରୋଧ କହିଚାଲିଲା||

ଶାନ୍ତ ସ୍ବଭାବରେ କୃଷ୍ଣ

ଦେଇ ଚାଲିଲେ ଉତ୍ତର

ଶାନ୍ତଭାବେ ଉତ୍ତେଜକ କଥା ସବୁର,

ଶତଚେଷ୍ଟା କଲା କ୍ରୋଧ

ରାଗିଲେନି ଚକ୍ରଧାରୀ

ସବୁ ପ୍ରୟାସ ବିଫଳହେଲା ତାହାର||

ଅତ୍ୟଧିକ ଚେଷ୍ଟା ସତ୍ତ୍ବେ

କ୍ରୋଧିତ କରି ନପାରି

କ୍ରୋଧ ହେଲା ଦୁର୍ବଳରୁ ଦୁର୍ବଳତର,

ବଳହୀନ ହୋଇ କ୍ରମେ

କ୍ଷୁଦ୍ରରୁ କ୍ଷୁଦ୍ର ହୋଇଲା

ସବୁ ଚେଷ୍ଟାତକ ହେଲା ବିଫଳ ତା'ର ||

ଶାନ୍ତିବଳେ ବାସୁଦେବ

ପରାହତ କଲେ କ୍ରୋଧେ

ଅଙ୍ଗୁଳିର ପରି କ୍ଷୁଦ୍ର ହୋଇଲା କ୍ରୋଧ,

ନିଜ ଗାମୁଛାରେ ବାନ୍ଧି 

ରଖିଦେଲେ ତାକୁ କୃଷ୍ଣ

ଶାନ୍ତିବଳେ ହୋଇଲା କ୍ରୋଧ କଣ୍ଠରୋଧ ||

କ୍ରମେ ନିଶି ପାହିଗଲା

ପୂରୁବେ ରବି ଉଇଁଲା

ରବିକରେ ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗ ହସିଉଠିଲା,

ବାସୁଦେବ ବୃକୋଦରେ

ପିଠିରେ ହାତ ଥାପୁଡି

କହିଲେ ଉଠହେ ଭୀମ ରାତି ପାହିଲା||

ନିଦରୁ ଉଠି କୁନ୍ତୀସୁତ

ଭଣିଲେ ସବୁ ବୃତ୍ତାନ୍ତ

ସବୁ ଶୁଣି ବାସୁଦେବ କହିଲେ ହସି,

“କହିଥିଲି ବୃକୋଦର

ମନେ ଥିବ ତ ତୁମର

ଶାନ୍ତି ଦ୍ବାରା କ୍ରୋଧକୁ ଯେ ହୁଅଇ ନାଶି ||

ଅହିଂସା ବଳରେ ହିଂସା

ଶାନ୍ତି ବଳରେ କ୍ରୋଧର

ମୁକାବିଲା କରିହୁଏ ଅତି ସହଜେ,

ରାତିସାରା ଯେଉଁ କ୍ରୋଧ

କରିଥିଲା ବ୍ୟତିବ୍ୟସ୍ତ

ଗାମୁଛାରେ ବନ୍ଧା ଦେଖ ଖୋଲିଣ ନିଜେ||”

ଭୀମ ହେଲେ ଆଚମ୍ବିତ

କାଲି ଯେ ଏତେ ପ୍ରକାଣ୍ଡ

ଅଙ୍ଗୁଳିର ସମ କ୍ଷୁଦ୍ର ହେଲା କିପରି,

କୃଷ୍ଣ କହିଲେ ବୁଝାଇ

ଶାନ୍ତି ସମ୍ମୁଖେ କ୍ରୋଧର

ହୋଇଥାଏ ପରାଜୟ ଜାଣ ଏପରି||

କ୍ରୋଧେ କରି ହୁଏନାହିଁ

ମୁକାବିଲା ତ କ୍ରୋଧର

ଶାନ୍ତିବଳେ ପାରିହୁଏ କ୍ରୋଧକୁ ଜିଣି,

କ୍ରୋଧ ଚଳୁ କରିଦିଏ

ବ୍ୟକ୍ତିର ଶକ୍ତି ସମସ୍ତ

ଦୁର୍ବଳୁ ଦୁର୍ବଳତର କରଇ ପୁଣି ||

ତେଣୁ ସର୍ବେ ଜାଣିରଖ

ମହାଭାରତର ଏହି

ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ମୁଖ ନିଃସୃତ ମହତ ବାଣୀ,

ଅଶାନ୍ତି ବିରୁଦ୍ଧେ ଶାନ୍ତି

ହିଂସା ବିରୁଦ୍ଧେଅହିଂସା

କ୍ରୋଧ ବିରୋଧରେ ଶାନ୍ତି ପାରଇ ଜିଣି||

ଶୁଣ ସର୍ବେ ମନଦେଇ

ଜିତି କେବେ ହୁଏ ନାହିଁ

ହିଂସାକୁ ହିଂସାର ଆଚରଣ ଦେଖାଇ,

ଶାନ୍ତି ଅହିଂସା ବଳରେ 

ସତ୍ୟ ପଥେ ଲୟଥିଲେ

ହିଂସାକୁ ଅତି ସହଜେ ଜିଣି ହୁଅଇ||

ଭଲପାଅ ଅହିଂସାକୁ

ତେଜିଣ କାମ କ୍ରୋଧକୁ

ସତ୍ୟ ଶାନ୍ତି ଭ୍ରାତୃଭାବ ମନରେ ବହି,

ଷଡରିପୁଙ୍କ ଦମନ

କରିହୁଅ ଧୈର୍ଯ୍ୟବାନ

ହିଂସା ପଥ ପରିହାର କର ହେ ଭାଇ||