ଆମ ଦେଶ ଗଣତନ୍ତ୍ର ନୀତି
ଆମ ଦେଶ ଗଣତନ୍ତ୍ର ନୀତି
ହେ ମୋର ଭଉଣୀ ଭାଇ, ଦେଖ
ଏ କି ରାଜନୀତି,
ସରବେ, ଛଳେ ବଳେ ରାତାରାତି
ବଡ଼ ହେବାକୁ ଚାହାନ୍ତି ।
ଦେଖ, ସେଇ ସବୁର ପ୍ରଭାବରେ,
ମଣିଷର ସର୍ବ ସ୍ଵଭାବ
ଗାଁ ଗାଁ ରେ ଅଶାନ୍ତିର ନିଆଁ ଜଳିବା
ହୁଏ, ଦେଶର କି ଲାଭ ।
ଜୀବନ ପୃଷ୍ଠାରେ ପରିସ୍ଫୁଟ ହୋଇଛି
ଏକ ଏକ ଚରିତ୍ର
ମନୁଷ୍ୟ ଚହଟ ଚିକ୍କଣ ବେଶ ଧରି ତ
ହୋଇଛନ୍ତି ଆବୃତ ।
ଦିନ କୁ ଦିନ ଆସୁଛନ୍ତି, କେତେ କେତେ
ପ୍ରକାର ଚରିତ୍ର
ବଡ ବଡ କଥା କୁହନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ପାଠ ଓ
ଶାଠ ବିବର୍ଜ୍ଜିତ ।
ନାଲିପାଣିର କଳା ଲୀଳା ମିଳେ ଗାଆଁ
ଠାରୁ ସହର ଯାଏ
ଶାନ୍ତିର ବାନା ଉଡାନ୍ତି, ଦିବସ ରଜନୀ
ହିଂସା ଜଳେ ଠାଏ ଠାଏ ।
ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଚୋର ପସନ୍ଦ କରିଥାଏ
ରାତ୍ରର ଅନ୍ଧକାର
ରାଜନୈତିକ ନେତା ଚାହେଁ ନଆସୁ
ଞାନ ଆଲୋକର ।
ଆମର ନେତା ସବୁ ଏଠି ବସିଛନ୍ତି
ଭଦ୍ର ଖୋଳପାରେ
ଦିଅଁ ସହ ଖଟୁଳି ଖାଏ ରାଜନୈତିକ
ଚୋର ଆଲୁଅରେ ।
ଗଣତନ୍ତ୍ର, ଉତ୍ତମ ଶାସନ ବୋଲି ତ
ଆଦୃତ, ବିଶ୍ବ ମାନସରେ
ଭାରତୀୟ ଜନତା ଦେଖୁଛି, ନିତି
ଗଣତନ୍ତ୍ର ବସଇ ଫାଶିରେ ।
ରାଜନୀତି କୂଟନୀତିଆଙ୍କ ପଶା
କାଠି କଅଣ ଶିଖେଇଛି
ଗାଁ ଗାଁ ପରିବାରେ ଅଶାନ୍ତିର ଖେଳ
ଆଜି, କି ଲାଭ ହୋଉଛି ।
ପୁରା ବଦଳି ଯାଇ ଅଛି ଆଜି ଦେଖ
ଭାରତ ମଣ୍ଡଳର ଚିତ୍ର
ଦୁଃଖେ ଜନତା କୁହନ୍ତି, ହାୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର
ହାୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ।