ଉତ୍କଳ ଦିବସ

ଅଣାନବେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଆଜିର ଦିନରେ,

ଗଢା ହେଲା ଆମ ରାଜ୍ୟ ଭାଷା ଆଧାରରେ  ||

ପ୍ରଥମ ପ୍ରଦେଶ ସିଏ ଏପରି ହେବାରେ,

ଓଡିଶା ନାମଟି ତା’ର ଭାରତ ଭୂମିରେ  ||

ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କଳାର ଦେଶ ନାମ ତା ଉତ୍କଳ,

ପୁଷ୍କରିଣୀ ଭାରତରେ ସିଏ ଶତଦଳ  ||

ଥିଲା ସେହୁ ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥାନେ ଅତୀତ କାଳରେ,

କାଳର କରାଳ ମୁଖୁ କେହୁ ବର୍ତ୍ତିପାରେ ?

ସମୟର ସ୍ରୋତ କ୍ରମେ ହେଲା ବିପରୀତ,

ହରାଇଲା ନିଜ ସ୍ଥାନ ଜାତି ଏ ମହତ  ||

କାଳର କୁଟିଳ ଗତି ଆଉ ନିଜ ଦୋଷେ,

ଜାତ ହେଲେ ଅପଦାର୍ଥେ ବଂଶନାଶ ଅର୍ଥେ  ||

ନିଜ ନିଜ ମଧ୍ୟେ ସେହୁ ରଚି ଘୋର କଳି,

ଆବର ଆଣିଲେ ଡାକି ବିଦେଶୁ ବଇରି  ||

ଜୟଚନ୍ଦ୍ରମାନେ ଅବା ଶିଖି ବା ମନାଇ,

କାଳେ କାଳେ ଜନମନ୍ତି ସବୁ ଦେଶେ ସେହି  || 

ସହୋଦରେ ମରାଇଣ ଶେଷେ ନିଜେ ମଲେ,

ସର୍ପ କି ଛାଡଇ ତାକୁ କ୍ଷୀର ପିଆଇଲେ ? 

ବିଶାଳ ଭୂଖଣ୍ଡ ଆମ ବିଖଣ୍ଡିତ ହେଲା,

ଗଂଗା ଠାରୁ ଗୋଦାବରୀ ଯାହା ବ୍ୟାପିଥିଲା  ||

ନିଜ ତେଜ ବଳ ବୀର୍ଯ୍ୟ ଆବର ଯେ ଯଶ,

ହରାଇ ଏ ବୀର ଜାତି ହୋଇଲା ଅବଶ  ||

ମନ୍ତ୍ରର ସାଧନ ଅବା ଶରୀର ପାତନ,

ଥିଲା ଯା’ର ମହାମନ୍ତ୍ର ସେହି ବୀର ଜନ  ||

ପରାଧୀନ ହୋଇ ସେହି କେତେ କାଳ ଯାଏ, 

ଅବା ଗୋଡାଣିଆ ହୋଇ ଦିନ ସେ ବିତାଏ  ||

ଅନାହାରେ ଥାଇ ଅବା ସେହୁ ଅର୍ଦ୍ଧାହାରେ,

ପ୍ରପୀଡିତ ଥାଇ ଅବା ବନ୍ୟାରେ ବାତ୍ୟାରେ  ||

ଅବା ଶତ୍ରୁର ପ୍ରକୋପେ ଥାଏ ଡରି ମରି,

ଏହିପରି ବହି ଯାଏ ସମୟର ତରୀ  ||

ଥିଲା ମାତ୍ର ଯଶ କୀର୍ତ୍ତି ପୂର୍ବ ପୁରୁଷର,

ବଂଚିଥିଲା ଜନମୁଖେ ଲଭିଣ ଆଦର  ||

ମୃତପ୍ରାୟ ବଂଚିରହି ଏ ଜାତି ଏ ମହାନ,

କରୁଥିଲା ଖେଦ ମନେ ଅଶ୍ରୁ-ବିସର୍ଜନ  ||

ଅପେକ୍ଷା ସେ କରୁଥିଲା ଭଗୀରଥ କେହି,

ସ୍ବର୍ଗରୁ ଆଣିବେ ଯେବେ ଗଂଗାଙ୍କୁ ଓହ୍ଲାଇ  ||

ନିରନ୍ତର ଦଗ୍ଧ ହେଉଥିବା ପ୍ରାଣ ତା’ର,

ତା ଶୀତଳ ଜଳ ସ୍ପର୍ଶେ ଲଭିବ ନିସ୍ତାର  ||

ଏହି ପରି ଗଲା ବିତି ଅନେକ ବରଷ,

କାଳ ପ୍ରେରଣାରେ ହୁଏ ନୂତନ ଉନ୍ମେଷ  ||

ଜନମିଲେ କୁଳବୃଦ୍ଧ ଆଉ କବିବର,

ଜନ୍ମ ନେଲେ ସେନାପତି ସଂଗେ କର୍ମବୀର  ||

ସ୍ବଭାବର କବି ଆଉ ମଣି ଉତ୍କଳର,

ପଲ୍ଲୀକବି କାନ୍ତକବି ବକ୍ସି ବୀରବର  ||

ଜନ୍ମ ନେଲେ କେତେ କେତେ ମହାନ ପୁରୁଷ,

ଲାଘବ କରିବା ପାଇଁ ଜନନୀର କ୍ଲେଶ  ||

ଏକତ୍ରିତ କଲେ ନିଜ ପୁରୁଷାର୍ଥ ବଳେ,

ବିଖଣ୍ଡିତ ଉତ୍କଳୀୟ ଭୂଖଣ୍ଡ ଯେ ଥିଲେ  ||

ଦେଲେ ପୁଣି ଏ ଜାତିକୁ ତା’ର ମାତୃଭାଷା,

ଯା ବିନା ଏ ଜାତି ଲଭୁଥିଲାଟି ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା  ||  

ପୁନର୍ଜନ୍ମ ହେଲା ଆମ ନବ କଳେବରେ,

୧୯୩୬ ଅପ୍ରେଲ୍ ପ୍ରଥମ ଦିନରେ  ||

ଆମ ଠାକୁରଙ୍କ ପରି ଅଧାଗଢା ହୋଇ,

ରହିଗଲୁ କିଛି କିଛି ଅଂଚଳ ହରାଇ  ||

ଷଢ଼େଇକଳା ଓ ଖରସୁଆଁ ଆଦି ଯେତେ,

ମେଦିନୀପୁର ଓ ଇଚ୍ଛାପୁର ସେହି ମତେ  ||

ହୋଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ଉତ୍କଳୀୟ ଭାଷାବାସୀ,

ବିଛିନ୍ନାଂଚଳ ବୋଲାଇ ହେଲେ ପରଦେଶୀ  ||

କିନ୍ତୁ ଅଦୃଷ୍ଟର ଖେଳ କେ ଆନ କରିବ ?

ଯାହା ଭାଗ୍ୟେ ଲେଖାଥିବ ନିଶ୍ଚୟ ଫଳିବ  ||

ଅଧାଗଢା ହୋଇବି ତ ଠାକୁର ଆମର,

ଜଗତରେ ବୋଲାଅନ୍ତି ସବୁଠାରୁ ବଡ  ||

ଅନୂରୁ ଅରୁଣ ମଧ୍ୟ ଅଧାଗଢା ହୋଇ,  

ତେଜସ୍ବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ରଥ ଆକାଶେ ବାହଇ  ||

ଏଣୁ ଅଧାଗଢା ବୋଲି ମନ ଊଣା କରି,

ରହିଲେ ହବ କି ଭାଇ ଭାଗ୍ୟକୁ ଆଦରି ?

ଅଧାଗଢା କାର୍ଯ୍ୟ ଯାହା ପୂର୍ବସୂରୀଙ୍କର

ମନୁଷ୍ୟ ତାହାକୁ ଯେବେ କରଇ ସାକାର  ||

ତନୁ କ୍ଷୟ ମାତୃଭୂମି ମାତୃଭାଷା ପାଇଁ,

କଲେ ମାନବ ଜୀବନ ସଫଳ ହୁଅଇ  ||

ଆଜିର ଦିନରେ ଏହି ଅନୁଚିନ୍ତା ନେଇ,

ସମୃଦ୍ଧ ଓଡିଶା ଗଢିବା ମନପ୍ରାଣ ଦେଇ  ||  

ଇଂ ଶକ୍ତି ପ୍ରସାଦ ଦାସ

ମହାନଦୀ ବିହାର, କଟକ

ତା ୦୧-୦୪-୨୦୨୫ ରିଖ, ମଂଗଳବାର

[ବି.ଦ୍ର. ଏହି କବିତାଟି କବିଙ୍କ ଦ୍ବାରା ସର୍ବସ୍ବତ୍ବ ସଂରକ୍ଷିତ | ପୂର୍ବରୁ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଅବସରରେ ଏହା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା- (୧) ତା ୦୧-୦୪-୨୦୨୪, ସୋମବାର (୨) ତା ୦୧-୦୪-୨୦୨୩, ଶନିବାର (୩) ତା ୦୧-୦୪-୨୦୨୨, ଶୁକ୍ରବାର (୪) ତା ୦୧-୦୪-୨୦୨୧ ରିଖ (୫) ତା ୦୧-୦୪-୨୦୨୦ ରିଖ, ଇତ୍ୟାଦି | ଏଥର ଏହା ଲେଖକଙ୍କ Facebook Page ଏବଂ Blog Sites: https://shaktiprasaddas.wordpress.com;  https://blog.storymirror.com; shaktiprasaddas.blogspot.com, Linked-in ଆଦିରେ ପ୍ରକାଶିତ |]

ସବୁ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କୁ ଉତ୍କଳ-ଦିବସର ପବିତ୍ର ଅବସରରେ ଅନେକ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା | ବନ୍ଦେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ |