ଶିକ୍ଷାର ସାଂପ୍ରତିକ ସ୍ଥିତି
ଶିକ୍ଷାର ସାଂପ୍ରତିକ ସ୍ଥିତି
ପୂତ ଆର୍ଯ୍ୟାବର୍ତ୍ତ ମୋ ପ୍ରିୟ ଭାରତ
ବିଶ୍ବରେ ଚିର ବନ୍ଦିତ ।
ଜ୍ଞାନଗୁରୁ ରୂପେ ହୋଇ ଅଗ୍ରପୂଜ୍ୟ
ସର୍ବ ଯଶେ ବିମଣ୍ଡିତ ।୧।
ବେଦ ଓ ବେଦାନ୍ତ ଦର୍ଶନାଦି ଶାସ୍ତ୍ର
ପୁରାଣର ବହୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ।
ମହାଭାରତ ଓ ରାମାୟଣ କଥା
ଜଗତେ ହୋଇଲା ଖ୍ୟାତ ।୨।
ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ବିଦ୍ୟା ବହୁ ନୀତିଶିକ୍ଷା
ବିତରି ସାରା ବିଶ୍ବରେ ।
ଗୀତା ରସାମୃତେ ସୁଧା ଭାଗବତେ
ପୂଜ୍ୟ ହେଲା ଏମହୀରେ ।୩।
ଜ୍ଞାନ-ବିଜ୍ଞାନରେ ହୋଇ ମହାଣ୍ଡବ
ସର୍ବ ଗୁଣେ ଗରୀୟାନ ।
ବସୁଧୈବ କୁଟୁ -ମ୍ବକ ମହାମନ୍ତ୍ରେ
ଭାରତ ହେଲା ମହାନ ।୪।
ସାହିତ୍ୟ-ସଙ୍ଗୀତ ବିବିଧ କଳାରେ
ହୋଇ ସଦା ଉଦ୍ଭାସିତ ।
ପତଞ୍ଜଳି ଯୋଗ ଆୟୁର୍ବେଦ ତତ୍ତ୍ବ
ଅର୍ଥଶାସ୍ତେ ଯେ ସୁଖ୍ୟାତ ।୫।
ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ଗୁରୁକୁଳ ଶିକ୍ଷା
ଭାରତେ ଥିଲା ମହତ ।
ଗୁରୁ-ଶିଷ୍ୟଙ୍କର ନୀବିଡ଼ ସଂପର୍କ
ରହିଥୁଲା ଯେ ଅତୁଟ ।୬।
ଗୁରୁଙ୍କ ସେବାରେ ହୋଇ ଯତ୍ନବାନ
ଲଭିଥିଲେ ଦିବ୍ଯଜ୍ଞାନ ।
ମାତୃ-ପିତୃ ଦେବ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଦେବଙ୍କୁ
ଭାବୁଥୁଲେ ଭଗବାନ ।୭।
ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନ ସଦାଚାର ଶିକ୍ଷା
ସମାଜ ସଂସ୍କାର ଶିକ୍ଷା ।
ରାଜନୀତି ସହ ନୀତି ଓ ଆଦର୍ଶ
ସମାବର୍ତ୍ତନର ଦୀକ୍ଷା ।୮।
ସତ୍ୟ-ଧର୍ମ-ନ୍ୟାୟ ଅହିଂସା ବ୍ରତର
ପାଉଥିଲେ ସଦଜ୍ଞାନ ।
ଜୀବନାଦର୍ଶର ମହାମନ୍ତ୍ରୈ ପୁଣ
ବିଶ୍ବ ଲଭିଲେ ସମ୍ମାନ ।୯।
ରାଷ୍ଟ୍ର ହିତଚିନ୍ତା ବିଶ୍ବ କଲ୍ୟାଣକୁ
କରି ପୁଣ୍ୟମୟ ବ୍ରତ ।
ବିଶ୍ବ ଦରବାରେ ଭାରତର ଖ୍ୟାତି
ସ୍ଥାପିଲେ ସୁଯୋଗ୍ୟ ସୁତ |୧୦|
ବୈଦେଶିକମାନେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟରୁ ଆସି
ତକ୍ଷଶିଳା-ନାଳନ୍ଦାରେ ।
ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ସହ ଗବେଷଣା ଦ୍ବାରା
ବିଦ୍ବାନ ହେଲେ ଅଚିରେ ।୧୧।
ଭାରତ ବର୍ଷର ସାଂପ୍ରତିକ ସ୍ଥିତି
ଅଟେ ଅତି ଦୟନୀୟ ।
ନୈତିକ ଶିକ୍ଷାର ହେଲା ଅଧୋଗତି
ଚାରିତ୍ରିକ ଅବକ୍ଷୟ ।୧୨।
ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷାକୁ କଲେ ଆପଣାର
ଭୁଲିଗଲେ ମାତୃଭାଷା |
ସର୍ବେ ବୋଲାଇଲେ ବାବୁ ଓ ସାହେବ
ଇଂରାଜୀକୁ କରି ପେଶା ।୧୩।
ଆପଣା ସଂସ୍କୃତି ଐତିହ୍ୟକୁ ଭୁଲି
କରିଲେ ସ୍ବଧର୍ମ ନାଶ ।
ପରଧର୍ମ ଭୟା ବହ ଜାଣି ସୁଦ୍ଧା
ହୋଇଲେ ତାହାର ବଶ ।୧୪।
ଶିକ୍ଷାର ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ ସ୍ଥାପନ
ହେଲା ବହୁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ।
ବିବିଧ ଶିକ୍ଷାର ଯୋଜନାରେ ଛନ୍ଦି
ଶିକ୍ଷା ହେଲା ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ।୧୫।
ବିଦ୍ୟାର ଅଭାବେ ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀଙ୍କ ସ୍ଥିତି
ଅଧୁନା ଯେ ସର୍ବଶୂନ୍ୟ ।
ଜ୍ଞାନ ହୀନ ନର ଦାନବ ସ୍ବଭାବେ
ହେଉଥାନ୍ତି ହୀନମନ୍ୟ।୧୬।
ପ୍ରାଥମିକ ଠାରୁ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ
ଶିକ୍ଷା ଅଟେ ପ୍ରହସନ ।
ଅର୍ଥ ସର୍ବସ୍ବ ଯେ ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା
ଜ୍ଞାନେ ନାହିଁ ପ୍ରୟୋଜନ ।୧୭ |
ଆନନ୍ଦମୟ ଓ କଳାପଟା ଶିକ୍ଷା
ସର୍ବ ଶିକ୍ଷା ଅଭିଯାନ ।
ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରାଷ୍ଟ୍ର-ମାଧ୍ଯମିକ
ଶିକ୍ଷା ହେଲା ପ୍ରଚଳନ ।୧୮।
ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ପୋଷାକ-ପୁସ୍ତକ
ଔଷଧ-ପାଦୁକାମାନ ।
ନୃତ୍ୟ ଗୀତ ସହ ଶିକ୍ଷକ-ଶିକ୍ଷିକା
ଛାତ୍ରେ କରି ଶିକ୍ଷା ଦାନ ।୧୯।
ତଥାପି ପ୍ରଶିକ୍ଷଣେ ବୌଦ୍ଧିକ ବିକାଶ
ନ ହୋଇଲା କଦାଚନ ।
ଅକ୍ଷର ବିହୀନ ଭାଷା ଜ୍ଞାନ ଶୂନ୍ୟ
ନାହିଁ ସାଧାରଣ ଜ୍ଞାନ ।୨୦।
ଦଣ୍ଡ ମୁକ୍ତ ସହ ଭେଦଭାବ ଶୂନ୍ଯ
ନୀତି ହେଲା ପ୍ରଚଳନ ।
ଉଜ୍ଜ୍ବଳ-ଉତ୍ଥାନ ଉନ୍ମେଷ-ସାମର୍ଥ୍ୟ
ପ୍ରଶିକ୍ଷଣେ ଯେ ନିପୁଣ ।୨୧।
ଦିଗହରା ଆଜି ଶିକ୍ଷାର ଅବସ୍ଥା
ନୈତିକତାର ସ୍ଖଳନ ।
କାହିଁକି-କେମିତି ଆଜିର ଏ ଶିକ୍ଷା
ଅଟେ ଅନ୍ତଃସାର ଶୂନ୍ୟ |୨୨|
ଆହେ ଶିକ୍ଷାବିଦ ଶାସ୍ତ୍ର ବିଶାରଦ
ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଜ୍ଞାନୀ ବୃନ୍ଦ ।
ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ଭକ୍ତି ନିବେଦନ
କରନ୍ତୁ ଶିକ୍ଷା ଉନ୍ନତ ।୨୩।
ଭଗୀରଥ ସମ ବିଦ୍ୟା ଜାହ୍ନବୀକୁ
ମର୍ତ୍ତ୍ଯେ କରି ପ୍ରବାହିତ ।
ଜ୍ଞାନଗଙ୍ଗା ନୀରେ ହୋଇଣ ପାବନ
ହୁଅନ୍ତୁ ସରବେ ମୁକ୍ତ ।୨୪।
ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷା ନ ହେଉ କେବଳ
ଅର୍ଥାର୍ଜନର-ମାଧ୍ୟମ ।
ସଦାଚାର ସହ ନୈତିକ ଜ୍ଞାନର
ଶିକ୍ଷା ହେଉ ସର୍ବୋତ୍ତମ ।୨୫।
ଜ୍ଞାନ-ବିଜ୍ଞାନରେ ହେଉ ଉଦ୍ଦୀପିତ
ମୋ ପ୍ରିୟ ଦେଶ ଭାରତ ।
ଜ୍ଞାନଗୁରୁ ସାଜି ବିଶ୍ବକଲ୍ଯାଣରେ
ହେଉ ପୁଣି ଶାନ୍ତିଦୂତ ।୨୬।
ଜାତୀୟ ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନିୟମଟି
ରାଷ୍ଟ୍ରେ ହେଲେ କାର୍ଯ୍ଯକ୍ଷମ ।
ଏକ ଶିକ୍ଷା ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ର ବ୍ଯବସ୍ଥା
ନିଶ୍ଚେ ହେବ ସୁସମ୍ପନ୍ନ ।୨୭।