ଶୀର୍ଷକ:- ହେ ମନୁଷ୍ୟ

ହେ ମନୁଷ୍ୟ ତୁହି ଏତେ କି ଅଜ୍ଞାନୀ ପାଇଛୁ ଦୁର୍ଲ୍ଲଭ ଦେହ

      ଜାତି ଜାତିରେ ତୁ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଛୁ 

         କାହିଁକି କରିଛୁ କହ !

କେହୁ କହୁ ଅଛି ହିନ୍ଦୁ ପରା ମୁହିଁ କେହୁ ଯେ ମୁସଲମାନ

   

      କେହୁ କହୁଅଛି ସୀଖ ପରା ମୁହିଁ

        କୁହେ କେହୁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ !

ଜାତିର ବ୍ୟବସ୍ଥା କିମ୍ପା ପୁଣି ତାଙ୍କ ଦେଖୁ ଅଛି ଏହି ନେତ୍ର

     ଲାଗେ ନାହିଁ ଲଜ୍ୟା ଜ୍ଞାନୀ ଓ ପଣ୍ଡିତେ

        ଜ୍ଞାନରେ ଅଜ୍ଞାନ ଗାତ୍ର !

ନାରୀ ଓ ପୁରୁଷ ଦୁଇ ଜାତି ପରା କରିଛନ୍ତି ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା

     କଲା କେ ବିଭକ୍ତ କେଉଁ ସ୍ବାର୍ଥ ପାଇଁ 

        ଜାତି ଜାତିରେ କଟୁତା !

ଜାତି ଜାତି ମଧ୍ୟେ ଆହୁରି ଭି ଜାତି କରି ଅଛି କେଉଁ କର୍ତ୍ତା

      କହି ଦିଅ ଜ୍ଞାନୀ କିଏ ସେ ଇଶ୍ଵର 

        ଆଲ୍ଲା ସେ କେଉଁ ନିର୍ମାତା !

ଶାସ୍ତ୍ର ପଢି ଅଛ କୁରାନ ପଢିଛ କର ଅନୁଭବ ଥରେ

      ନଜରେ ପଡୁଛ ନାରୀ ଓ ପୁରୁଷ

         ଜାତି ନ ଦିଶେ ତହିଁରେ !

ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଶୁଭୁଛି ଜାତିର ତାଣ୍ଡବ ଦେଉଛି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅତି

      ଜାତି ଜାତି ମଧ୍ୟେ ଗୃହ ଯୁଦ୍ଧ ଦୃଶ୍ୟ

        କରେ ଭୟଭୀତ ନିତି !

କଟୁତା କାହିଁକି ମନୁଷ୍ୟ ମନୁଷ୍ୟେ କିପରି ଜ୍ଞାନ ଜ୍ଞାନୀର

      ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସକୁ ଦୂର କର ଜ୍ଞାନୀ

         ଶୁଣ ତୁ ମୌଲବୀ ବୀର !

ଶୁଣ ନେତାଗଣ ମନ ଦେଇ ଶୁଣ କର ନାହିଁ ଜାତି ଜାତି 

      ନିଜ ସ୍ବାର୍ଥ ପାଇଁ କର ନା ଅନର୍ଥ

         କରି ଦେବୁ ସବୁ ଇତି !

୍

କୁସଂସ୍କାର ଦୂର କରିବା କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ନୂଆ ଭାରତରେ ଆଜି

       ଅମୃତ ଏ କାଳ ଉଚିତ ସମୟ

         ସଂସ୍କାରେ ଦିଅ ତୁ ସାଜି ।