ରଜ ମହୋତ୍ସବ

ନିଦାଘରେ ସନ୍ତାପିତ ତରୁଲତା ଜୀବେ,

ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଜଳ ପାଇଁ ହୁଅନ୍ତି ଅଥୟ |

ଉତ୍ତରରେ ସେମାନଙ୍କ ଆକୁତିର ଅବା

ହୋଇଥାଏ ଆଷାଢ଼ର ଅଶ୍ରୁଳ ଉଦୟ ||

ଶ୍ରୀଅଙ୍ଗରୁ ରୌଦ୍ରତାପ ନିବାରିବା ପାଇଁ,

ମହାପ୍ରଭୁ ଥା’ନ୍ତି ଯେବେ ଅଣସର ଘରେ |        

ସେବା ପାଇଁ ଅବସର ଉପଯୁକ୍ତ ମଣି,

ଇନ୍ଦ୍ରଦେବ ଆକାଶରୁ ଜଳ ବୃଷ୍ଟି କରେ ||

ନିବେଶିଣ ଚିତ୍ତ ସୃଷ୍ଟି ଲାଳନ ପାଳନେ,

ରଜବତୀ ହୁଏ ଯେବେ ମାତା ବସୁମତୀ |

ତା’ର ସ୍ନାନ ସମାର୍ଜନା ବିଧାନ ନିମନ୍ତେ,

ମେଘମାଳା ଅମ୍ବରରୁ ଜଳ ଧାରା ସିଂଚି ||

ଏହିପରି ଉଭା ହୁଏ ଆଉ ଏକ ରଜ,

ଦୋଳି ବାନ୍ଧିବାକୁ ଯେବେ ଗଛ ଆଉ ନାହିଁ |

ନାହିଁ ଯେବେ ଆଉ ଆମ ବନସ୍ତରେ ଗଜ,

ନଡିଆ କତାର ରଶି ମିଳିବ ବା କାହିଁ ?

ପ୍ଲାଷ୍ଟିକର ଦଉଡିରୁ ତିଆରି ଦୋଳିରେ,

ଏକା ଅବା ବେଶି ହେଲେ ସହୋଦରେ ନେଇ |

କେହି ପିଲା ଖେଳେ ନିଜ ଘର ବାଲକୋନୀରେ.

ମନ ଖୋଲି ଝୁଲିବାକୁ ଜାଗା ଅଣ୍ଟେ ନାହିଁ ||

ନ କରନ୍ତି ଗୋଳ ଆଉ ସାହି ପିଲେ ଆସି,

ଯେଝା ଘରେ ଥା’ନ୍ତି ଯିଏ ବିଦେଶୀ ଠାଣିରେ |

ରଜ ପାନ ମଧ୍ୟ ଆଉ ହୁଏ ନାହିଁ ଭଂଗା,

ପିଠା ପଣା କଥା ଅବା କିଏ ସେ ପଚାରେ ? 

ନାହିଁ ପରା ଶଇଶବ ଆଜିର ଶିଶୁର,

ନତ ଅଟେ ପୃଷ୍ଠ ଯା’ର ପୁସ୍ତକର ଭାରେ |

ପାଏ ନାହିଁ ଅବସର ମୂଷିକ ଦୌଡରୁ,

ଖେଳିବାକୁ ଦୋଳି ମଧ୍ୟ ରଜ ଉତ୍ସବରେ ||

ପରଚଣ୍ଡ ରୌଦ୍ରତାପେ ଜଳିଲା ପୃଥିବୀ,

ପ୍ରତିବର୍ଷ ବଢିଗଲା ତାପମାନ ତା’ର |

ଏ.ସି. ଲଗାଇଲୁ ଆମେ ବୁଲି ଘରେ ଘରେ

ଗଛ କାଟି ଗଢିଗଲୁ ରାସ୍ତା ଘର-ଦ୍ବାର ||

 

ଯାହା କିଛି ଥିଲା ଗଛ ଦେଲା ଭାଙ୍ଗି ଫଣୀ,

ଚାରିଆଡ ଦିଶିଲା ଯେ ମରୁଭୂମି ତୂଲ୍ୟ | 

ନାହିଁ ଥିଲା ଉଦ୍ୟମ ବା ଦୂରଦୃଷ୍ଟିପୂର୍ଣ୍ଣ-

ପଦକ୍ଷେପ, ଗଢିବାକୁ ସବୁଜ ଜଂଗଲ ||

ନିଜ କ୍ଷୁଦ୍ର-ବୁଦ୍ଧି ନେଇ ନ ପାରିଲୁ ବୁଝି,

ଏ.ସି. କି ପାରିବ ରଖି କୋପିଲେ ପ୍ରକୃତି |

ନୂଆ ନୂଆ କୀର୍ତ୍ତିମାନ ରଚିଲା ପାରଦ

ବେଳୁଁ ବେଳ ତାତି ହେଲା ଅସମ୍ଭାଳ ଅତି ||

କି ପ୍ରଗତି ଏହା ଭାଇ ହୁଏ ନାହିଁ ବୁଝି,

ମଧୁରିମା ହୁଏ ନଷ୍ଟ ଯହିଁ ପ୍ରକୃତିର |

ରୋକିବାକୁ ଏହି କ୍ଷୟ ହୋଇଣ ସଜାଗ,

ବେଳ ଥାଉଁ ହେବା ଆମେ ବଦ୍ଧପରିକର ||

ନୋହିଲେ ତ ଉଣା ହେବ ବିଭୁଙ୍କ କରୁଣା

ଯାହା ବିନୁ ଥୟ ନୁହେଁ ମାନବ ଜୀବନ |

ଯାହାର ଅଭାବେ ଦିନେ ଘୋଟିଲା କରୋନା,

ଜୀବନ ଜୀବିକା ହେଲେ ଉଭୟ ଉଚ୍ଛନ୍ନ ||

ଭୁଲି ରଜ ମଉଛବ ସାଙ୍ଗସାଥି ମେଳ,

ସଙ୍ଗରୋଧ ବନ୍ଦୀ ହେଲୁ ନିଜ ନିଜ ଘରେ |

ବାହାରକୁ ବାହାରିବା ହୋଇଲା ନିଷେଧ,

ସାମାଜିକ ଦୂରତାର ଭାଂଗିବା ଭୟରେ ||

 

ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶ ଯୋଗେ ବ୍ୟାପିଲା ଏ ବ୍ୟାଧି,

ଶୁଣା ତ ନଥିଲା କେବେ ପୂର୍ବରୁ ଏହାର |

ବହୁ କଷ୍ଟେ, ପରିଶ୍ରମେ ବାହାରିଲା ଟିକା,

ମୁଖା, ସଂଗରୋଧ କିନ୍ତୁ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରତିକାର || 

ଦୁନିଆଁର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଦେଶ

ରହିଲେ ଯେ ସାଂଘାତିକ ପରାଭବ ଭଜି |  

ବଢିଗଲା ପ୍ରତିଦିନ ଆକ୍ରାନ୍ତଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା, 

କେତେ ଲୋକ ଗଲେ ଦୁନିଆରୁ ମରିହଜି ||

ସବୁଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ କରି ଗଢିଲେ ଆମ୍ଭକୁ

ସମ୍ଭାଳିବା ପାଇଁ ବିଭୁ ସୃଷ୍ଟିର ସମ୍ଭାର |

ନିଜ ଭୋଗ-ଲାଳସାରେ ଭୁଲିଲୁ ଦାୟିତ୍ବ

ଉଜାଡିଲୁ ପ୍ରକୃତିର ସୁଷମା ଭଣ୍ଡାର ||

ରୁଷ୍ଟ ହେଲେ ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା ଦେଖି ଏହି ଦ୍ରୋହ,

ବଜାଇଲେ ସତର୍କତା ଘଣ୍ଟି ଉଚ୍ଚ ନାଦେ |

ଘର୍ଘର ଶବଦ ଘୋର ସଭ୍ୟତା ରଥର

ଥମିଗଲା ଶୁଣି ସେହି ପ୍ରମାଦ ନିନାଦେ ||

ବିଜ୍ଞାନ ଏଷଣା ଆଉ ବିଭୁ ଉପାସନା

ଅଟେ ଆଜି ଆବଶ୍ୟକ ମନୁଷ୍ୟ ପକ୍ଷରେ |

ପୁରୁଷାର୍ଥ ପରମାର୍ଥ ହୋଇଲେ ଏକତ୍ର,

ଟଳିବ କଷଣ ସବୁ ସମୟ ସାଥିରେ ||   

ଆସୁଛନ୍ତି ଆପଦାଏ ଦେବାକୁ ଚେତାଇ  

ବିଶ୍ଲେଷିବା ପାଇଁ ଆମ ଔଚିତ୍ୟ କର୍ମର |

ସୁଧାରିବା ଆସ ନିଜ ନିଜ ଚଲାପଥ

ଭବିଷ୍ୟତ ହେଉ ଏକ ସ୍ବର୍ଣ୍ଣାଭ ସ୍ବପ୍ନର ||