ନଈବଢ଼ି
ନଈବଢ଼ି
ଉଛୁଳି ଉଠିଛି ଆଜି ବେଗମତୀ
ନଈର ଦରଦୀ ସ୍ନେହବୋଳା ଛାତି
ସୁ ସୁ ଗର୍ଜି ଫେନିଳ ପଟୁଆରରେ
ଛୁଟି ଚାଲିଛି ଆଗକୁ ଆଗକୁ
ବନ୍ଧବାଡ କୋଠାବାଡ଼ି ଖାଲଖମା
ଢିପ ବନ୍ଧୁର ସମତଳ ଶାଗୁଆ
ଫସଲ ଭରା ଜମିକୁ
ତିଳେ ବି ଖାତିର ନକରି
କୋଳେଇ ନେବାକୁ ସାରା ସଂସାରକୁ
ଏକାକାର କରି ନେବାକୁ ସଭିଙ୍କୁ
ତାର ଅଗାଧ ଅପରିମିତ
ଜଳ ରାଶିରେ ଅବାଧରେ
ନିର୍ବିରୋଧରେ ନିର୍ବିକାର ଭାବରେ ।
ନାହିଁ ତାର କିଛି ବାଛ ବିଚାର
ଧର୍ମ-କର୍ମ-ଲକ୍ଷ୍ୟ ତାର ବହି ଯିବାର
ଜଳ ବହୁଳେ ବିହୁନେ ସର୍ବନାଶ
କେବେ ସମ୍ବଳ ପୁଣି କେବେ କାଳ
ମତିଗତି ତାର ସଭିଙ୍କୁ ଆଗୋଚର
କ୍ଷୟକ୍ଷତି କଳିବା ଅଟଇ ଦୁଷ୍କର
କାହାର ଇଏ କରୁଛି ସର୍ବନାଶ
ତ ଆଉ କାହା ପାଇଁ ପୁଷମାସ ।
ତଳମୁଣ୍ଡର ଅରକ୍ଷିତ ବିପନ୍ନ ମଣିଷ
ହାରିଛି ଚାଷବାସ ଆବାସ ସର୍ବସ୍ବ
ଲିଭି ଯାଇଛି ଓଠରୁ ତାର ଟିକକ ହସ
ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ ଜ୍ଞାତି କୁଟୁମ୍ବ ପରିବାର
ଖବର ନାହିଁ ତା' ପାଶେ କାହାର
ଅଖିଆ ଅପିଆ ଅବିଶ୍ରାନ୍ତ ଦେହଟା
ଦର ପୋଡ଼ା କାଠଗଡ଼ ସମ
ବଞ୍ଚି ରହିବାର ଦୁର୍ବାର ଲାଳସାରେ
ଯାହା ଭାସି ଭାସି ଚାଲିଛି ସୁଅର ମୁହଁରେ
ବେସାହାରା ହୋଇ ସରୀସୃପଙ୍କ ମେଳରେ
ଯତ୍ କିଞ୍ଚିତ ସମ୍ବଳ ଜାବୁଡ଼ି ହାତରେ
ତଥାପି ଭବିଷ୍ୟତର ସୁନେଲି ସ୍ବପ୍ନ ଦେଖୁଛି
ଆପେ ବଞ୍ଚିଲେ ବାପର ନାଁ ନ୍ୟାୟରେ ।
ଉପରମୁଣ୍ଡରେ ବିଳାସୀ ମଣିଷ
ଯତ୍ନରେ ସଜବାଜ ହୋଇ
ଦାମୀ ଗାଡ଼ି ମଟର ଚଢି
ମେଳା ଦେଖୁଛି ଆସି ନଈବନ୍ଧରେ
ମୁଖରୁଚି ଦରବର ସୁଆଦ ଚାଖି ଚାଖି
ଅତି ଆନନ୍ଦିତ ହୋଇ ସପରିବାରେ,
ବହି ଚାଲିଛି ଅବାରିତ ଭୟଙ୍କର ଧାରା
ତହିଁରୁ ସୃଷ୍ଟ ଜଳ ଭଉଁରୀର ଦୃଶ୍ୟ
ରମଣୀୟ ମନୋହର ମନୋମୁଗ୍ଧକର
ରଚନା ଲେଖଇ ଅବୋଧ ସହରୀ ଛାତ୍ରଟି
ଦେଖିଥିବା ନଈବଢ଼ିର ବିସ୍ତୃତ ବର୍ଣ୍ଣନାରେ ।
ଏଇ ନଈବଢ଼ି କାହା ପାଇଁ ଜୀବନ
ମରଣର ମହା ସଂକଟର ସନ୍ଧିକ୍ଷଣ
ଜୀବିକା ସର୍ବସ୍ୱ ହାନିର କାରଣ
କାହିଁ ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମନୋରଞ୍ଜନ ।।