ନାରୀ-ଅବଳା ନୁହେଁ ସେ ସବଳା

ଯୁଗେ ଯୁଗେ ନାରୀ କିମ୍ପାଇଁ ଏଠି ହୁଏ ଅବଳା,

ଗୃହେ ପରିବାରେ ଯା'ପାଇଁ ସଦା ଥାଏ ଶୃଙ୍ଖଳା;

ସୁଖୀ ସଂସାରେ ଯା'ଭୂମିକା ଅଟେ ଅତି ବିଶାଳ,

ତଥାପି ପୁରୁଷ ବୁଝେନି ତାର ମହତ ମୂଲ!

କେବେ ସେ ଜନନୀ,

ଭଗିନୀ କେବେ ପୁଣି ସେ ଜାୟା,

କେବେ ବିଶାଳ ତରୁ ହୋଇ ଦିଏ ଶୀତଳ ଛାୟା;

ଯାହାର ମମତା ବନ୍ଧନେ ବନ୍ଧା ସାରା ସଂସାର,

ନୋହିଲେ କ୍ଷଣକେ ସଂସାର ହୁଅନ୍ତା ନାରଖାର।

ବସନ୍ତ ମଳୟ ସମୀର ପରି ଯା'ର ପରଶ,

ସେ ପରଶ ଦେହେ ବାଜିଲେ ଦୁଃଖ ହୁଅଇ ନାଶ;

ଏମନ୍ତ ସୁଗୁଣେ ଗଢ଼ା ଯା' ଚିତ୍ତ ସାଥେ ବଦନ,

ତଥାପି କିମ୍ପାଇଁ ମାନବ ତାରେ ମଣଇ ହୀନ!

ଦୟାମୟୀ ଦୟା ସାଗରେ ଯାର ହୃଦୟ ଗଢ଼ା,

ସକଳ କରମେ ନିଇତି ସେତ ହୁଅଇ ଲୋଡ଼ା;

ତା'ବିନୁ ଅଚଳ ଅଟଇ ସଂସାର ନନ୍ଦିଘୋଷ,

ଯା'ପାଇଁ ଚାଲଇ ସେ ରଥ ବରଷ ବାରମାସ।

ସଂସାର ମଙ୍ଗଳ କାମନା ଲୟେ ତା ଶୀର ଟେକି,

କେତେ ଯେ ବେଦନା ଯାତନା ପାଇ ପଡିନି ଥକି;

ଆଗେ ଆଗେ ପଥେ ଚାଲଇ ପଛେ ନଚାହିଁ ତିଳେ,

ଯେତେ କ୍ଳେଶ ବିଘିନ ଆସେ ସହେ ଏମାଟି କୋଳେ।

ବିନା ଦୋଷେ ଏଠି ସମାଜ ଦୋଷ ଲଦେ ତା'ଶୀରେ,

ଏ କି ମାନସିକତା ବିଶ୍ୱେ କହ ବିଜ୍ଞାନୀ ନରେ;

ସଂସାରେ ହେଉ କି ସମାଜେ ଦୋଷ କରୁଚି ଜଣେ,

ତା' ଚରିତ୍ରେ ଦାଗ ଲାଗଇ ଏଠି ବିନା କାରଣେ!

ଏତେ ସରି ହୋଇ ତଥାପି ଭାଙ୍ଗି ନାହିଁ ସଂସାରେ,

ଚଳାଏ ସଂସାର ଆନନ୍ଦେ କୋହ ଚାପି ଅନ୍ତରେ;

କେଡେ ମହିୟସୀ ମହିଳା ଅଟୁ ତୁହି ମା' ନାରୀ,

ଏ ଭୁବନେ କାହୁଁ କେ' ଅଛି ଜଣେ ସତେ ତୋ ପରି!