ମକର
ମକର
ବାର ମାସରେ ସେ ବାରଟି ସଂକ୍ରାନ୍ତି
ଆଗ ପଛ ଆସୁଥାଏ
ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ସବୁଠୁ ନିଆରା
ମନକୁ ସେ ମୋହିନିଏ ।
କୃଷିଭିତ୍ତିକ ତ ଅଟେ ଏ ପରବ
ନୂଆ ଚାଉଳରେ ହୁଏ
ମକର ମେଳାରେ ଗୁଡି ଉଡାଯାଏ
ତାକୁ ବା ଭୁଲଇ କିଏ ?
ମକର ଚାଉଳେ ଦେବୀଙ୍କ ପାଖରେ
ପ୍ରଥମେ ଭୋଗ ଲାଗଇ
କେଡେ ସ୍ବାଦ ତାର ନୂଆ ଚାଉଳରେ
ରାଶି ଗୁଡ ପଡିଥାଇ ।
ମକର ଚାଉଳେ ହସ ଖୁସିରେ ତ
ମକର ବସନ୍ତି କେତେ
ସମ୍ପର୍କର ଡୋରେ ଛନ୍ଦି ହୋଇ ସିଏ
ସମୟ ବିତାନ୍ତି ସତେ ।
ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନଟି ଅଟଇ
ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚଳନ ଗତି
ଉତ୍ତରାୟଣକୁ ଗମନ କରନ୍ତି
ସ୍ୱାଗତ କରେ ଧରିତ୍ରୀ ।
ଯୋଗୀ ଋଷିମାନେ ସିଦ୍ଧିପ୍ରାପ୍ତ ପାଇଁ
ଅପେକ୍ଷା କରିଣ ଥାନ୍ତି
ଉତ୍ତରାୟଣକୁ ଗତି କଲା ବେଳେ
ଜପ ତପ ସେ କରନ୍ତି ।
ମକରଠୁ ଦିନ ବକର ହୁଅଇ
ରାତି ଛୋଟ ହୋଇଯାଏ
ଯେତେ ଶୁଭ କାମ କରାଯାଏ ସବୁ
ମକରଠୁ ହୋଇଥାଏ ।
ଅସ୍ତ୍ର ତ୍ୟାଗ କରି ପିତାମହ ଭୀଷ୍ମ
ଶର ଶଯ୍ୟେ ଶୋଇଗଲେ
ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉତ୍ତରାୟଣ ଗତି କଲେ ଯେବେ
ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ ସେ କରିଲେ ।
ଉତ୍ତରାୟଣକୁ ଶୁଭ ଦିନ ବୋଲି
ଲୋକେ ବିବେଚିତ ହୁଏ
ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ତୀର୍ଯ୍ୟକ୍ କିରଣ ଧରାକୁ
କି ସୁନ୍ଦର ଛୁଇଁଯାଏ ।
ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ପାଳନ କରନ୍ତି
ରାଶି ହଳଦୀ ଲଗାନ୍ତି
ପୂର୍ବ ପରମ୍ପରା ସଂସ୍କୃତି ଆମର
ସଦା ବଜାୟ ରଖନ୍ତି ।
ଛୋଟ ଠାରୁ ବଡ ବୁଢା ଠାରୁ ବୁଢୀ
ମକର ମେଳା ଦେଖନ୍ତି
ଗୀତ ନାଚ ଖେଳକୁଦ ମଉଜରେ
ସମୟ ବିତାଇ ଦ୍ୟନ୍ତି ।
ନୀଳ ଆକାଶରେ ରଙ୍ଗ ବେରଙ୍ଗର
କେତେ ଗୁଡି ଉଡୁଥାଏ
ନଟେଇ ସୂତାରେ ଲଢେଇ କରନ୍ତି
କିଏ ଛିଣ୍ଡି ପଡିଯାଏ ।
ନୀଳ ଆକାଶଟି ଦିଶଇ ସୁନ୍ଦର
କେତେ ଲାଗୁଥାଏ ଖୁସି
ଗୁଡି ଦେଖା ଯାଏ ନୀଳ ସାଗରରେ
ଜାହାଜ କି ଅଛି ଭାସି ।
ଭୁଲିତ ହୁଏନା ମକର ପରବ
ମକର ମେଳାର ଗାଥା
ସାରା ଓଡିଶାର କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତି
ଆମ ପରମ୍ପରା ପ୍ରଥା ।