ଚିର ସ୍କରଣୀୟ ଉତ୍କଳ ଦିବସ
ଚିର ସ୍କରଣୀୟ ଉତ୍କଳ ଦିବସ
ଓଡିଆଙ୍କ ସ୍ୱାଭିମାନର ପ୍ରତୀକ
ଚିର ସ୍କରଣୀୟ ଦିନ,
ଉତ୍କଳ ଦିବସେ ଓଡିଶା ବାସୀଙ୍କୁ
ହାର୍ଦିକ ଅଭିନନ୍ଦନ । [୧]
ସାଲ ଉନବିଂଶ ଛତିଶ ଅପ୍ରେଲ
ମାସର ପହିଲା ଦିନ,
ବହୁ ପ୍ରତୀକ୍ଷିତ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡିଶା
ପ୍ରଦେଶ ହେଲା ଗଠନ। [୨]
ଏହି ପୂଣ୍ୟତିଥି ପଛେ କେତେ
ଯୁଗ ପୁରୁଷଙ୍କ ଅବଦାନ,
ଜାତି ସ୍ୱାର୍ଥ ଜାତି ସ୍ୱାଭିମାନ ଲାଗି
ଦେଇଛନ୍ତି ବଳିଦାନ। [୩]
ପବିତ୍ର ଦିନରେ ଇଛା ଜାଗେ
ସ୍ମ୍ରୁତି କରିବାକୁ ରୋମନ୍ଥନ,
କୁଳବୃଦ୍ଧଗଣ ତ୍ୟାଗେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ
ଓଡିଶାର ସ୍ୱାଭିମାନ । [୪]
ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ
ଗୌରବମୟ ଗାଥା,
ଅଗ୍ରଗଣ୍ୟ ଯୋଗଜନ୍ମାଙ୍କ ସମ୍ମାନେ
ନଇଁ ଯାଏ ଆପେ ମଥା । [୫]
ଦୁର୍ଦ୍ଦିନ ରେ ସୁପ୍ତ ଓଡିଆଙ୍କୁ ଦେଇ
ନୂତନ ଦିଗ୍ଦର୍ଶନ,
ଆପ୍ରାଣ ଉଦ୍ୟମେ ସମ୍ବଲପୁରକୁ
ରାଜ୍ୟରେ କଲେ ମିଶ୍ରଣ । [୬]
ଉତ୍କଳ ର ମଣି ଉତ୍କର୍ଷ ମଣି
ଜାତି ପ୍ରାଣ ଗୋପବନ୍ଧୁ,
ଜାତି ସ୍ୱାର୍ଥ ପାଇଁ ପୁତ୍ର ପ୍ରାଣବଳି
ବିରଳ ସେ ତ୍ୟାଗ ସିନ୍ଧୁ। [୭]
ଅନ୍ୟତମ ଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନ
ଗୌରୀଶଙ୍କର କର୍ମବୀର,
ଓଡିଆ ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା ଦୂର ପାଇଁ
କଲେ 'ଉତ୍କଳ ସଭା ଅଙ୍କୁର। [୮]
ପାରଳା ନରେଶ ମହାମାନ୍ୟ
ବୀର କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି,
ବୈଠକେ ଫିରିଙ୍ଗି ଆଗେ ଦମ୍ଭେ
କଲେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡିଶା ଦାବି। [୯]
ବ୍ୟାସକବି ଆମ ଫକୀର ମୋହନ
ଚେତନା ସାହିତ୍ୟ ସୃଜି,
ଶୋଷଣ ବିରୋଧୀ ନାରୀ ସ୍ୱାଧୀନତା
ଆନ୍ଦୋଳନ ଦେଲେ ତେଜି। [୧୦]
ଖଲିକୋଟ ନୃପ ହରିହର
ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଆଉ ରାମଚନ୍ଦ୍ର,
ଦକ୍ଷିଣ ଓଡିଶା ଓଡିଆ ମେଳିର
ସାଜିଥିଲେ କର୍ଣ୍ଣଧାର। [୧୧]
'ସମ୍ବାଦ ବାହିକା' ପତ୍ରିକା ଛାପି
ବାଗ୍ମୀ ବୈକୁଣ୍ଠ ନାଥ,
ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାକୁ ଦୂରେଇ ସମୃଦ୍ଧ
କଲେ ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟ। [୧୨]
ରାଧାନାଥ ବ୍ରଜ ସୁନ୍ଦର ବିକ୍ରମ
ଲିଙ୍ଗରାଜ କୃପାସିନ୍ଧୁ,
ଗୋଦାବରୀଶଙ୍କ ସହ ନବକୃଷ୍ଣ
ମହତାବ ଜଗବନ୍ଧୁ। [୧୩]
ତୁଙ୍ଗ ମନିଷୀଙ୍କ ବଳିଷ୍ଠ ଉଦ୍ୟମେ
ରାଜ୍ୟ ହେଲା ସଂଗଠିତ,
ହୃତ ଗୌରବ ସ୍ମ୍ରୁତିର ଚାରଣ
ଭୂମିକା ଆଲୋକପାତ । [୧୪]
ପ୍ରାଣ ପ୍ରିୟ ଆମ ରାଜ୍ୟ ରହିଛି
ଆଜିବି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ହୋଇ,
ପରିତାପ କଥା ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀର
ରାଜ୍ୟ ତାଲିକାରେ ନାହିଁ। [୧୫]
ଆଜି ଏ ପବିତ୍ର ଉତ୍କଳ ଦିବସ
ଆତ୍ମ ସମୀକ୍ଷା ର ଦିନ,
ଦେଶର ସବୁଠୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟ ଭାବେ
ଗଢିବାକୁ କର ପଣ। [୧୬]
କ୍ଷମତା କନ୍ଦଳ ଆଂଚଳିକ ମନୋଭାବ
ପରିହାର କରି,
ସାମଗ୍ରିକ ସର୍ବାଙ୍ଗୀନ ଉନ୍ନତିର
ସଂକଳ୍ପ ଏବେ କରି। [୧୭]
ଆଳସ୍ୟ ସ୍ୱାର୍ଥ ହୀନ ମନ୍ୟତା
ଗୋଡଟଣା ନୀତି ଛାଡି,
ମାତୃଭୂମି ମାତୃଭାଷା ଉନ୍ନତିର
କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ରେ ଯିବା ମାଡି। [୧୮]