“શ્વેતા” પ્રકરણ ૬

વાર્તા “શ્વેતા”

પ્રકરણ ૬

બીજી સવારે જ્યારે શ્વેતા શાવર લઈને પોતાના રૂમમાંથી બહાર નીકળી ત્યારે સુંદરલાલ શેરખાન સાથે ઓફિસ જવા નીકળી ચૂક્યા હતા. એણે ગૃહમંદિરમાં જઈ દીવો પ્રગટાવ્યો. સુવર્ણાબેન માળા કરતા હતા. વલ્લભ કોઈક પાઠ કરતો હતો. શ્વેતાએ જય શ્રી કૃષ્ણ કહી સુવર્ણાબેનની ચરણરજ માથે ચડાવી.

કાંતામાસીએ આવીને પૂછ્યું, "બેન, તમને બ્રેકફાસ્ટમાં શું ફાવશે?"

"માસી, મેં હમણાજ કૉફી પીધી છે. અત્યારે કંઈ ઈચ્છા નથી. આજે ઉઠવામાં ખૂબ મોડું પણ થયું છે, હવેતો બાની સાથે લંચ જ લઈશ."

“જ્યારે વહેલા ઊઠાય ત્યારે અમારી સાથે જ બ્રેકફાસ્ટ લેશે તો અમને ઘણું ગમશે.” શ્વેતાને સમજાયું નહી કે આ સુચન, માત્ર અપેક્ષા હતી કે ટકોર હતી.

શ્વેતા ફરી એના રૂમમાં આવી. જોયું તો પાંડુરંગ એના રૂમમાં બે હેલ્પર સાથે દિવાલ પર મોટો ફ્લેટ ટીવી ફિક્સ કરતો હતો. ટેબલ પરના ટીવીની જગ્યાએ એક ડેસ્ક ટોપ અને એક લેપ ટોપ કોમ્પ્યુટર આવી ગયું હતું. ક્લોઝેટના સ્લાઈડિંગ ડોર પર ફુલ સાઈઝ મિરર આવી ગયા હતા. રેક પર તાજા ન્યુઝ પેપર અને મેગેઝિન ગોઠવાઈ ગયા હતા.

"મેડમ, આ બન્ને કોમ્પ્યુટરમાં તમારા આઈ ડી અને પાસવર્ડ એન્ટર કરી દેજો. અહીં ત્રણ ફોન છે. કાળો ફોન જનરલ ફોન છે. બાજુમાનો લાલ ફોન ઓફિસમાં શેઠ સાહેબ અને મેનેજરોની ડાયરેક્ટ લાઈનનો છે. સફેદ ફોન આપણા ઘરનો ઈન્ટરકોમ છે. બીજી કોઈ જરૂરિયાત હોય તો મને જરૂરથી જણાવજો."

જરૂરિયાતનું વિચારી શકે તે પહેલાંતો આપોઆપ બધી સગવડો થઈ જતી. પાંડુરંગના ગયા પછી શ્વેતાએ પોતાની બેગમાંથી કાઢીને ક્લોઝેટમાં પોતાનાં કપડાં ગોઠવ્યા.

સાથે લાવેલ ફોટો ગોઠવ્યો. એમાં મોટાભાઈ, ભાભી સૌરભ અને પોતે હતા. એણે ફોટાને બચીઓ કરી. આંખમાંથી બે ચાર અશ્રૃબિંદુઓ ફોટા પર ટપકી પડ્યા. માત્ર થોડા દિવસ પરનું સરળ જીવન ન સમજાય એવો દૂરનો ભૂતકાળ હોય એવું ભાસતું હતું. એને ઘણી બધી વાતો સમજાતી ન્હોતી. ધનાઢ્ય પિતાના પૂત્ર અક્ષયે ઘરમાંજ, સાદાઈથી જ લગ્ન કરવાની જીદ કેમ પકડી? એણેતો પોતાના લગ્નના કેવા કેવા રંગીન સ્વપનાઓ જોયા હતાં. કેથી સાથે અક્ષય સંકળાયો ન હોત તો પણ એણે કેટલું સમાધાન કર્યું હતું. ઓછું ભણતર, જરૂર કરતાં ભરાઉ અને ઘઉવર્ણ શરીર. પોતાના કરતાં દોઢ ઈંચ નીચો. કશી જ સામ્યતા નહીં. આ વર્તમાન મને કેવા ભવિષ્યમાં દોરી જશે? શું અક્ષય કેથીને છોડી મને સ્વીકારી શકશે? અરે અક્ષય મને સ્વીકારે તો પણ હું એને હૃદયથી સ્વીકારી શકીશ?

એણે તો કલ્પના પુરુષ ઘડ્યો હતો. ટોલ અને હેન્ડસમ. પ્રોફેશનલ અને સ્માર્ટ. રોમૅન્ટિક, લવીંગ અને કાંઈન્ડ. એને બદલે મળ્યો’તો અક્ષય, જેનામાં ઈચ્છિત એક પણ ગુણ ન્હોતો. શું ધન અને સહાયબી ને ખાતર જ જિંદગીભર પીસાતી રહું? સુંદરલાલની પસંદગી સમાજ માન્ય છે. અક્ષયની પસંદ સમાજ માન્ય નથી. સ્પષ્ટ છે કે કેથીએ પ્રેમ ખાતર નહીં પણ ધન ખાતર અક્ષય પર કબજો જમાવ્યો છે. શું મારે પણ ધનલાલસાને કારણે જ અક્ષયને પોતાનો કરવાનો છે? મારામાં અને કેથીમાં ફેર શું?

બુદ્ધિશાળી તર્કનો સીધો સાદો ઉત્તર મેળવવા મથતી શ્વેતાને કાંતામાસીએ જાગૃત કરી. “બેન, શેઠાણીબા લંચ માટે તમારી રાહ જુએ છે.”

લંચ પત્યું.

“શ્વેતા બેટી, તું કોઈ ખાસ કામમાં રોકાયલી ન હોય તો અમારા રૂમમાં આપણે બેસીયે. મારે થોડી વાતો કરવી છે.”

“બા, મને પૂછવાનું ન હોય. હું તો તમારી દીકરી છું. આજ્ઞા જ કરવાની હોય ચાલો આપણે ઉપર જઈએ.”

બન્ને એલિવેટરમાં ઉપર ગયા. સુવર્ણાબેને શ્વેતાનાં રૂમમાં જરા ડોકિયું કર્યું. પોતાના રૂમમાં શ્વેતા સાથે દાખલ થયા. એમણે ફોન કરી જગદીશને બોલાવ્યો.

"અરે ભઈલા, આટલા નાના રૂમમાં તો મેડમ ગુંગળાઈ મરશે. બાજુની રૂમ વચ્ચે ડબલ ડોર મુકાવી સ્લિપીંગ એરિયા અને સ્ટડી એરિયા અલગ કરી નાંખો. બે દિવસમાં બધું થઈ જવું જોઈએ. અને બીજું હમણાં કોઈનો પણ ફોન મને આપતો નહીં. હું જરા શ્વેતા સાથે રોકાયલી છું”.

સારું બા કહીને જગદીશ વિદાય થયો. સુવર્ણા બહેને એમના રૂમનાં બારણા બંઘ કર્યા.

બન્ને સોફાપર બેઠા. સુવર્ણાબેને રિમોટ કન્ટ્રોલથી શેડ બંધ કર્યા. સિલીંગ પરની રિસેસ લાઈટ રૂમમાં આછો પ્રકાશ રેલાવતી હતી. સોફા સામેની દિવાલ આગળ સિલીંગમાંથી સ્ક્રીન ઉતરી આવ્યો. ઓડિયોમાંથી હળવા સંગીત સાથે સ્લાઈડ શો શરૂ થયો. સુવર્ણાબેન એક બાળકને હાથમા લઈને ઘરમાં પ્રવેશતા હતા.

"હું અક્ષયને લઈને મુંબઈ આવી ત્યારનો ફોટો છે."

એક પછી એક સ્લાઈડ વિલીન થતી ગઈ અને નવી ઉભરતી ગઈ. એક પિકચરમાં સુવર્ણાબેન અને અક્ષય પર સુંદરલાલ ગુલાબનાં ફૂલોની વર્ષા કરતા હતા અને દાદાજી ચોખાની વર્ષા કરતા હતા. બંગલો આ ન હતો. નાની રૂમ દેખાતી હતી. બીજા એક પિકચરમાં અક્ષય ઘોડિયામાં સૂતેલો હતો અને સુંદરલાલ અને સુવર્ણાબેન હિંચકો નાંખતા હતાં. ત્યાર પછીની એક સ્લાઈડમાં અક્ષયે સુવર્ણાબેનની પાછળથી આવીને આંખો બંધ કરી હતી. એક ફોટામાં સુંદરલાલ ઘોડો બન્યા હતા અને અક્ષય તેમની પીઠ પર બેઠો હતો. હાથમાંની નાની ચાબુક ફટકારતો હતો. એક ફોટામાં સુંદરલાલ અને સુવર્ણાબેન ચોપાટી પર ભેળ ખાતા હતા અને અક્ષય એમના ખભાપર બેસીને આઈસ્ક્રિમ ખાતો હતો. ત્યાર પછીની ઘણી સ્લાઈડ ફાસ્ટ ફોરવર્ડ થઈ ગઈ. એકદમ તેના લગ્નની થૉડી સ્લાઈડો શરૂ થઈ. અક્ષયની મનાઈ છતાં શેઠજીએ જગદીશ પાસે લેવડાવી હતી. દંપતિના હસ્તમેળાપ અને મંગળફેરા ફરાતા દૃશ્યો હતા. તેમાં સુવર્ણાબેન શ્વેતાના કાનમાં કંઈક કહેતા હતા. ત્યાં સ્લાઈડ ફ્રિઝ થઈ.

"તને કંઈ સમજાય છે?" સુવર્ણાબેને શ્વેતાને પૂછ્યું.

ઉત્તરની રાહ જોયા વગર તેમણે આગળ ચલાવ્યું.

“મેં અને બીજા ચાર જણાએ તને આશીર્વાદ આપ્યા હતા. ‘અખંડ સૌભાગ્યવતી ભવ.’ આ એક માના પોતાની વહુને અપાયેલા આશીર્વાદ હતા. એક બાપ, લાડ જતનથી ઉછેરેલા જીવિત દિકરાનાં નામનું નાહી નાખે અને નવી પરણેલી વહુ વૈધવ્યનાં સફેદ કપડા પહેરી ઘરમાં શોક મનાવતી હોય એ કંઈ માથી સહન થાય? અત્યારે તો તું અમારી દીકરી બનીને રહે છે. પણ એક વાર મારી જગ્યા, મા ની જગ્યા લઈ જો. તું કેટલું તારા પેટમાં સમાવી શકશે? હું બીજું કાંઈ માંગતી નથી. તારી પાસે એક માત્ર ભીખ માંગું છું. બેટી આ વૈધવ્યનો લીબાસ છોડી દે.”

“મારા પર એટલી દયા કર.”

સાસુ વહુ બન્ને લાંબો સમય નિઃશબ્દ રહી આંસુ વહાવતાં રહ્યા.

ફરી સુવર્ણાબેને શરૂ કર્યું.

“બાપ ઘડાયલા સફળ બિઝનેસમેન છે. પુત્રને એ પોતાની જાયદાદ અને ઈન્વેસ્ટમેન્ટ ગણે છે. શક્તિ અને કાબેલિયતના એ પરીક્ષક છે. જ્યારે અક્ષય એમના માપદંડમાં ઉણો ઉતર્યો ત્યારે અચાનક એની નજર તારા પર પડી. તું દશેક વર્ષની હતી ત્યારથી મને કહેતા મેં અક્ષય માટે એક ઉમદા છોકરી શોધી કાઢી છે. એ છોકરી જ એને અને આપણને તારશે. બસ એને તારા પર મદાર કે તુંજ એને સાચા માર્ગે લાવશે. તારા ઘડતરમાં એમનો પરોક્ષ ફાળો ઓછો નથી. જો તને તારા પર આત્મવિશ્વાસ ન હોય તો મને કહી દે. હું બાપૂજીને સમજાવી દઈશ્ તને માનપૂર્વક, શુભાશિષ સાથે ડિવોર્સ અપાવી દઈશું. પણ આ ઘરમાં વૈધ્વ્યતો છોડવું જ પડશે. મારાથી સહન નથી થતું.”

“બા એક વિનંતી. હું લાલ રંગ સિવાય બધા રંગના કપડા પહેરીશ. જ્યારે અક્ષય મને સ્વીકારશે અને સેંથામાં સિંધુર પૂરશે ત્યારે લાલ પાનેતર પહેર્યા પછી લાલ રંગના વસ્ત્ર પહેરીશ. મારી રીત અલગ હશે. કેટલાક નિર્ણયો કઠોર હશે. હું અક્ષયને સાચો અક્ષય બનાવીશ્ મારા પર શ્રદ્ધા રાખી આશીર્વાદ આપી મારું બળ વધારતા રહેજો.”

“બા, આમાંથી મને એક અક્ષયનો અને એક અમારા બન્નેનો ફોટો કઢાવી આપોને. મારે મારા રૂમમાં ટેબલ પર મુકવો છે.“

સુવર્ણાબેન ખુશ થઈ ગયા. એણે જગદીશને બોલાવ્યો. શ્વેતાના હાથમાં આલ્બમ મુક્યું. “આમાંથી તને જે ફોટો ગમે તેની કોપી જગદીશ કાઢી આપશે.”

શ્વેતાએ બે ફોટા પસંદ કર્યા. એક એકલા અક્ષયનો અને એક લગ્ન વખતે પાડેલો સંયુક્ત.

"જગદીશભાઈ, આ બન્નેની બબ્બે કોપી કાઢીને ટેબલ ટોપ ફ્રેમ કરાવી શકશો? બીજી એક એક કોપી વોલેટ સાઈઝની બનાવડાવજો "

આખા ઘરમાં બધા એને જગદીશ જ કહેતા. પહેલીવાર માત્ર શ્વેતા મેડમે જ જગદીશભાઈ કહ્યુ. જગદીશ પોરસાયો. “સ્યોર મેડમ.”

“મને મેડમને બદલે બેન કહેશો તો ચાલશે.”

“નો મેડમ. લાલાજીના વટ હુકમ વિરૂદ્ધ કોઈથી ન જવાય.”

ત્રણે ખડખડાટ હસી પડ્યા. વાતાવરણ હળવું થઈ ગયું. સુવર્ણાબેનના ચહેરા પર એક અનેરા સંતોષની સુરખી દેખાઈ. એમણે લાગણી પુર્વક શ્વેતાનો હાથ પોતાના હાથમાં લઈ જાણે વિનંતિ કરતાં હોય એમ કહ્યું “મારા એકના એક દીકરાને માત્ર વોલેટમાંજ નહીં પણ હૈયામાં પણ સાચવજે.”

શેઠ પરિવારથી છૂટા થઈ જવું કે પરિવારમાં સમાઈ જવું એ નિર્ણયમાં લોલકની જેમ ઝોલા ખાતી શ્વેતા હજુ પણ સાસુજીની અપેક્ષા સંતોષી શકશે કે કેમ એ અંગે શંકાશીલ હતી.