ଶରୀର ତତ୍ତ୍ଵ

ମୁଖ୍ୟ ପଞ୍ଚେନ୍ଦ୍ରିୟ ସହିତ ଶରୀର

ସଦା ରହିଛି ଜଡ଼ିତ

ମନର ଭାବନା ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ସହିତ

ଅଙ୍ଗାଙ୍ଗୀ ଭାବେ ଜଡ଼ିତ

ଚକ୍ଷୁ ନାସିକା କର୍ଣ୍ଣ ଚର୍ମ ଓ ଜିହ୍ୱା

ପଞ୍ଚ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ନାମରେ

ନିଜ ନିଜ ଅଭିଳାଷ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପାଇଁ

ଭାବ ଜଗାନ୍ତି ମନରେ

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ସୁଖରେ ଯଦି ଲାଳାୟିତ

ହୁଏ ମନ ଓ ଶରୀର

କାମ କ୍ରୋଧ ମୋହ ମାୟା କବଳରେ

ସହଜେ ହୁଏ ଶିକାର

ଷଡ ରିପୁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା 

ପ୍ରାୟ ପୁରାଣ ପୃଷ୍ଠାରେ

ସାଧକ ପକ୍ଷରେ ବହୁ ଉପଯୋଗୀ

ତନ ମନ ବିଷୟରେ

ଷଡ ରିପୁ ନିଜ ନିଜ ବୃତ୍ତି ସହ

ଶରୀର ରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ

ଜୀବନ ଯାତ୍ରାରେ ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ 

ଷଡ ରିପୁ ର ଚରିତ୍ର

ଆଲୋକ ବିନ୍ଦୁର ପ୍ରତ୍ୟୟ ଯେପରି

ରାତ୍ରୀ ଆକାଶରେ ତାରା 

ଆତ୍ମାର ଦର୍ଶନ ସମ୍ଭବ ସେପରି

ଦିବ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟି ଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା

ଆତ୍ମା ଏକ ଚୈତନ୍ୟ ଓ ଅବିନାଶୀ

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିନ୍ଦୁ ରୂପେ ସ୍ଥିତ 

ମାନବ ଦେହରେ ଭୃକୁଟି ମଧ୍ୟରେ

ନିବାସ ସ୍ଥଳ ଟି ମାତ୍ର

ଆତ୍ମା ଓ ଶରୀର ସମଷ୍ଟି ମଣିଷ

ଜୀବାତ୍ମା ଅନ୍ୟ ଅର୍ଥରେ

ସୁକ୍ଷ୍ମ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିନ୍ଦୁ ରୂପେ ଅଛି ଆତ୍ମା

ମାନବର ଶରୀରରେ

ଜନ୍ମରୁ ମଣିଷ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ସହିତ

ସ୍ବଭାବତଃ ପରିଚିତ

କ୍ରମେ ବୁଦ୍ଧି ଜ୍ଞାନ ଅଧ୍ୟୟନ ବଳେ

ଆତ୍ମା ବିଷୟେ ପ୍ରତୀତ 

ଶରୀର ଭିତରେ ଆତ୍ମାର ରହସ୍ୟ

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ସହ ଜଡ଼ିତ

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ସଞ୍ଜତ ଅବା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ

ବଳେ ଆତ୍ମା ପ୍ରକଟିତ

ଆତ୍ମା ଜ୍ୟୋତି ରୂପେ ପ୍ରଜ୍ଜ୍ଵଳିତ

ଶରୀର ରୂପୀ ମନ୍ଦିରେ 

ପ୍ରସ୍ପୁଟିତ ପୁଷ୍ପ ସମ ସତେଜତା

ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସ୍ପର୍ଶରେ

ଆତ୍ମାର ଜାଗ୍ରତ ଅବା ପ୍ରକଟିତ

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ସୁଖ ତ୍ୟାଗ ରେ

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଦମନ ଅବା ନିୟନ୍ତ୍ରଣେ 

ପଥ ଆତ୍ମା ସନ୍ଧାନରେ

ଅବିନାଶୀ ଆତ୍ମା ନୁହଁଇ ଜଡ଼ିତ 

ଜଡ଼ ଉପାଦାନ ମୂଳେ

ସକଳ ଚେତନା ସମାପ୍ତି ଘଟଇ

ଶରୀର ନଷ୍ଟତା ବେଳେ

ପାର୍ଥିବ ଶରୀର ଆତ୍ମା ବିନା ମୃତ

ଶରୀର ରୁ ଆତ୍ମା ଭିନ୍ନ

ଆତ୍ମାର ବିହୁନେ ଶରୀର ନିର୍ଜୀବ

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ହୁଏ ବିଲୀନ

କାମନା ବାସନା ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଲାଳସା

ବାହ୍ୟ ରୂପୀ ଅଳଙ୍କାର

ବିଶୁଦ୍ଧ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ସମାନ ସେ' ଆତ୍ମା 

ଗର୍ଭ ଗୃହ ଅଳଙ୍କାର

ମଣିଷର ମନ ଇତସ୍ତତଃ ସଦା 

ଏହାର କାରକ ଚିନ୍ତା

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ମାନଙ୍କ ସମ୍ବେଦନତା ରେ 

ସୁଚିନ୍ତା ପୁଣି ଦୁଃଶ୍ଚିନ୍ତା 

ସକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଉତ୍ପନ୍ନେ 

ସୁକର୍ମ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମନ

ନକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରା ସହିତ

କୁକର୍ମେ ମନ ନିମଗ୍ନ

ଲୋଭ ମୋହ ସହ କାମନା ବାସନା

ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବେ

ସକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତା ଚେତନା ବଳେ

ଉତ୍ତମ ଗୁଣ ସ୍ୱଭାବେ

ସର୍ବଦା ମନରେ ଚିନ୍ତାର ଉଦ୍ରେକ

ଅବଶ୍ୟ ହୁଅଇ ଜାତ 

ଆପେ ଆପେ ଆସେ ଆପେ ଚାଲିଯାଏ

ମନ କିନ୍ତୁ ପ୍ରଭାବିତ ।

' ମୁଁ ' ଶବ୍ଦର ପ୍ରାୟ ହେଉଛି ପ୍ରୟୋଗ

' ମୁଁ ' ଶରୀର ସହ କର୍ମ 

ଶରୀରରୁ ଭିନ୍ନ ରୂପରେ ' ମୁଁ ' ଶବ୍ଦ 

ଚୈତନ୍ୟ ସତ୍ତାର ନାମ

ଜଳ ବାୟୁ ଆକାଶ ଅଗ୍ନି ପୃଥିବୀ

ପଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵ ଶରୀରର

ସେହି ପରି ଆତ୍ମା ସହିତ ମିଶ୍ରିତ

ମନ ବୁଦ୍ଧି ଓ ସଂସ୍କାର

ବିଚାର ଓ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ଶକ୍ତି

କେବଳ ଆତ୍ମା ପାଖରେ

ଆତ୍ମା ଦ୍ଵାରା ଭିନ୍ନ କର୍ମ ଅନୁଯାୟୀ

ସଂସ୍କାର ସେହି ପ୍ରକାରେ

ସୁକ୍ଷ୍ମ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିନ୍ଦୁ ରୂପେ ଅଛି ଆତ୍ମା

ମାନବର ଶରୀରରେ

ଦୈର୍ଘ୍ୟ ପ୍ରସ୍ଥ ଉଚ୍ଚତା କିଛି ବି ନାହିଁ

କେବଳ ସୁକ୍ଷ୍ମ ରୂପରେ

ଆତ୍ମା ବିନା ନାହିଁ ସ୍ବରୂପ କାହାର

ପ୍ରାୟ ସବୁ ଦିଗହିନ

ପର୍ବତ ସମାନ ଅଟଳ ରହିଛି

ରେଖା ପରି ନୁହେଁ ଭିନ୍ନ

ଆଲୋକ କେନ୍ଦ୍ରିତ ଗୋଟିଏ ଜାଗାରେ 

ଅସଂଖ୍ୟ ବିନ୍ଦୁ ମିଳିତ

ଚେତନାର ବିନ୍ଦୁ ଅସୀମ ତଦ୍ରୁପ

ସତ୍ୟ ରହିଛି ନିହିତ

ଶୂନ୍ୟତା ରେ ସତ୍ୟ ଶାନ୍ତି ସହିତରେ

ମାନବିକତାର ଭାବ

ମାନବିକତା ହୃଦେ ମାନବ ସେବା

ସେବାରେ ପ୍ରାପ୍ତି ମାଧବ

ଚେତନା ବଳରେ ହୃଦୟେ ଆଲୋକ

ସତ୍ୟ ଲିପ୍ତ ଚେତନାରେ

ଶୂନ୍ୟତା ରେ ଶାନ୍ତି ହୁଏ ବିରାଜିତ

ଶାନ୍ତି ମାନବିକତା ରେ

ମାନବିକତା ରେ ଧର୍ମ ଓ ଈଶ୍ୱର

ସଂସାର ମାନବିକତାର

ଚରମ ସତ୍ୟ ବି ରହିଛି ନିହିତ

କାରଣ ମାନବିକତାର

ପଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵ ବଳେ ନବ ଜୀବନର

ଶକ୍ତି ଅଛି ଶରୀରରେ

ମାଟିର ଗୁଣ ଓ ଅଗ୍ନି ତେଜ ବଳେ

ଜୀବନ ଯାତ୍ରା ଅଚିରେ

ବାୟୁର ପ୍ରଭାବ ନିଃଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ୱାସେ

କ୍ଷଣ ଭଙ୍ଗୁର ଜୀବନ

ଜଳ ହିଁ ଜୀବନ ଜଳ ବିନିଯୋଗେ

ସୃଷ୍ଟି ରହିଛି ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ

ସମଗ୍ର ସଂସାର ତତ୍ତ୍ଵ ରେ ଗଠିତ

ବୁଝି ତତ୍ତ୍ଵର ଗୁରୁତ୍ଵ

ସମ୍ମାନ ସହିତ ପୋଷଣ ବିଧେୟ

ପଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵର ମହତ୍ତ୍ଵ ।

ଅନ୍ତିମ ଲକ୍ଷ୍ୟ ବି ମଣିଷ ଜୀବନେ

ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତି ଏ ସଂସାରୁ

ମୋକ୍ଷ ମାପ କାଠି କେବଳ ଶୁନ୍ୟରେ

ନିର୍ଭର କୃତ କର୍ମରୁ

ବ୍ରହ୍ମର କାମନା ଓ ନିଜ କାମନା

ଯଦି ହୁଅଇ ସଂଯୁକ୍ତ

କାମନା ରହିତ ଜୀବନରେ ମୋକ୍ଷ

ଅବଶ୍ୟ ହୋଇବ ପ୍ରାପ୍ତ ।

ଏପରି ସମୟ ଆସିବ ଜୀବନେ

କିଛି ବି ଚିନ୍ତା ନ ଥିବ

ତାହା ହିଁ ମନର ସମାଧି ସମୟ

ଧ୍ୟାନ ହୋଇବ ସମ୍ଭବ

ଚିନ୍ତା ଓ ଚେତନା ହୁଏ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ

ନିତ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ବଳରେ

ଭାବାତୀତ ଧ୍ୟାନ ଅଭ୍ୟାସ ବଳରେ

ଷଡ ରିପୁ ଯାଏ ଦୂରେ ।

ବାହ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତି ଯାହା ବା ଯେପରି

ହୋଇ ଥାଉ ନିଜ ପାଇଁ 

ନିଜ ମନ ଚିନ୍ତନ ରେ ଅନ୍ତର୍ମୁଖୀ

ବଳେ ଶାନ୍ତି ଉପୁଜଇ 

ଧ୍ୟାନ ସାଧନାରେ କ୍ରମେ ଷଡ ରିପୁ 

ଆପେ ହୁଏ ଦୂରୀଭୂତ

ପ୍ରଶାନ୍ତି ବିରାଜମାନ ସହିତରେ

ଶୁଦ୍ଧ ହୁଏ ନିଜ ଚିତ୍ତ

ନିଜ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଚେତନା ବଳେ

ଷଡ ରିପୁ ଠାରୁ ମୁକ୍ତ

ଅପୂର୍ବ ପ୍ରଶାନ୍ତି ଭରି ଯିବା ସହ

ଆତ୍ମ ଶୁଦ୍ଧି ପ୍ରଶମିତ 

ପରିବାର ଠାରୁ ଅଲଗା ରହିଲେ

ସାଧୁ ଭାବେ ନୁହେଁ ମାନ୍ୟ

ଭଲ ମନ୍ଦ କାମ କ୍ରୋଧ ଲାଭ କ୍ଷତି

ଜ୍ଞାନ ହୃଦେ ପ୍ରୟୋଜନ

କାମ କ୍ରୋଧ ମୋହ ଆଳସ୍ୟ ଓ ଲୋଭ

ସମ୍ପ୍ରତି ହେଲେ ଦମନ

ଷଡ ରିପୁ ଆପେ ଆପେ ଘୁଞ୍ଚି ଯିବ 

ମୋକ୍ଷ ହୋଇବ ଜୀବନ

ସଞ୍ଜମ ଆଚରଣ ବିନା ଦୁର୍ଗତି

ପରିଣତି ସର୍ବନାଶ

ମଣିଷ ଜୀବନ ଅଧୋଗତି ପ୍ରାୟ

କାମନା ରୁ ହିଁ ବିନାଶ

ମନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସହ ଖୁସି ରହୁ

ଜୀବନର ଚଲାପଥ 

ଦୁର୍ଲ୍ଲଭ ଜୀବନ ସାର୍ଥକ ସାକ୍ଷାତେ 

ଭେଟ ହେଲେ ପରମାର୍ଥ ।

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ର ବଶ ବଳେ ସର୍ବନାଶ

ସଚେତନତା ର ବାର୍ତ୍ତା

ପଞ୍ଚ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ କୁ ବଶୀଭୂତ ସହ

ଆତ୍ମା ଲଭୁ ସାର୍ଥକତା ।

ଧନ ଓ ପ୍ରାଚୂର୍ଯ୍ୟ ବିଳାସ ବ୍ୟସନ

ସୁନ୍ଦରୀ ନାରୀ ମୋହ ରେ

ମାଦକ ଦ୍ରବ୍ୟ ସେବନରେ ଶରୀର

ଷଡ ରିପୁ କବଳରେ

ପାଞ୍ଚ ମନ ଆଉ ପଚିଶ ପ୍ରକୃତି

ପୁଣି ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଦମନ

ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରି ଷଡ ରିପୁ ଠାରୁ

ମୁକ୍ତି ହୋଇବ ସାଧନ ।

ନିରାକାର ବ୍ରହ୍ମ ସାକାର ହୋଇଛି

କଳି କାଳେ ଦାରୁବ୍ରହ୍ମ

ବିଗ୍ରହ ଆକାରେ ଦର୍ଶନ ହେଉଛି

ହୃଦୟେ ସେ ଶୁନ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମ

ଶୁନ୍ୟ ଶୁନ୍ୟ ମହାଶୁନ୍ୟ ଶୂନ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମ

ଜାତ,ବିଲୟ ଶୁନ୍ୟରେ

ହୃଦୟ ରେ ଯଦି ଶୁନ୍ୟ ଭାବ ଜାତ 

ଭଜ ସେ ଶୁନ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମରେ ।