ଏ କି ବେଳ କାଳ ଆସିଲା

ଏ କି ବେଳ କାଳ ଆସିଲା

ଡାଲି ସାରୁଠୁ ଆଳୁ ପିଆଜର

     ଦର ବଢ଼ିଲା,

ତେଲ ହଳଦି ଆଉ କ’ଣ ପଛେପଡ଼ିଲା!

   ଗୁଡ଼ ମାଠିଆକୁ ଚିନି ଦର ବି...

ହୁ ହୁ ହୋଇ ଗଛ ଚଢ଼ିଲା ।

ଘର ଘରଣୀର ମୋର ଚିନ୍ତା ବଢ଼ିଲା

ସବୁବେଳେ ଖାଲି ଗାରୁ ଗାରୁ ହୋଇ 

   ୟାଡ଼ୁ ସିଆଡ଼ୁ ଗପିଲା,

ଭାବିଲି: ରୋଜଗାରଟା ତ ମୁଁ କରୁଛି

   ଘର ଚଳେଇବି ମୁଁ, ତେବେ

ଭେଳିକି ଦେଖେଇ ଘରଣୀର ମୁଣ୍ଡ କାହିଁ ବିନ୍ଧୁଛି ଭଲା?

ଯେତେ ବୁଝେଇଲି ନ ଶୁଣିଲା

ବାସନକୁସନ ଫୋପଡ଼ା କଚଡ଼ା କଲା

   ରାଗ ତମ୍‌ତମେ ୟାଡ଼ୁ ସିଆଡ଼ୁ ଗପିଲା,

ମୁହଁ ହଲେଇ କହିଲା: ଜମାରୁ ଛିଗୁଲେଇ ହୁଅନା 

   ବେଶୀ କହିଲେ ବାପଘର ଯିବି;

ହାତେ ରାନ୍ଧି ଖାଉଥିବ ବସି ଭାତ ଡାଲମା!

ପରଦିନ ଅଫିସ୍ ରାସ୍ତାରେ ସକାଳୁ ସକାଳୁ

ପ୍ରସନ୍ନ ବଦନେ ଦେଖାହେଲେ ଦାଶେ

   ପୁଷମାସେ ବି ଛତାକୁ ହାତେ ଧରିଥିଲେ ଝୁଲା,

ଶୁଖିଲା ମୁହଁ ମୋ ଦେଖି ପଚାରିଲେ -

   ନାଥେ କ’ଣ ହେଲା;

ମୁଖମଣ୍ଡଳଟା କାହିଁ ଦିଶୁଛି ଶୁଖିଲା!

ଭିତରେ ଚିନ୍ତିଲି ପୁଣି ଉତ୍ତରେ କହିଲି: 

ଭଳିକି ଭଳିକି ଭେଳିକି ଦେଖଉଛି ସବୁବେଳେ

   ଘରଣୀ କି ମୋର ପାଗଳୀ ପ୍ରାୟ ହେଲା,

ମୋର କଥା ଶୁଣୁନି କି 

   ଆଚାର-ବ୍ୟବହାର କିଛି ବୁଝୁନି – 

କାହିଁ ଏମିତି ରୂପ ସେ ଧଇଲା ।

ସବୁ ଶୁଣି ଦାଶେ ହୋ ହୋ ହସିଲେ

କହୁ କହୁ କହିଦେଲେ –

   ଏ ବେଳକାଳେ ସମ ବେନିଦଶା ପଡ଼ିଲା,

ଚିନ୍ତା କାହୁଁକର ନାଥେ ଆପଣେ

     ଜାଣିରଖ,

ଏବେଠୁ ବିପତ୍ତି କାଳ ଯେ ଆଇଲା ।

ଦାଶେଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ବୁଧିଆଙ୍କ ପରି ଲାଗିଲା: 

   ନାଥେ ତୁମେ ଘରଣୀ କଥା ବୁଝିପାରୁନା?

ବ୍ୟାଗ୍ ଭର୍ତ୍ତି ପରିବାକୁ କମେଇ କମେଇ

   ତୁମେ ଅଧାବ୍ୟାଗ ନେଇ ଘରକୁ ଯାଆନା!

ଘରଣୀ ତୁମର ବେଲା ଭର୍ତ୍ତି ତରକାରୀ ଖୁଆଇ

   ସପ୍ତାହେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେମିତି ଘର ଚଳାଇବ କୁହନା?