ଦେବୀ ବୀଣାପାଣି
ଦେବୀ ବୀଣାପାଣି
ଶାରଦା ବରଦା ସୁଖଦା ଦେବୀ ବୀଣାପାଣି
ଆବାଲ୍ଯରୁ ତୁମ୍ଭର ମହିମା ଆସୁଅଛି ଶୁଣି
ତୁମ୍ଭ କୃପା ବଳେ ସିଦ୍ଧ ମହାକବି କାଳିଦାସ
ରଚିଗଲେ ଅକ୍ଷୟ କିର୍ତ୍ତୀ ନୂଆ ଇତିହାସ!!
ଅଜ୍ଞାନ ଅଧମ ଅକିଞ୍ଚନ ଅବୋଧ ବାଳକ ଯେ ମୁହିଁ
ଭାବ-ଭକ୍ତି-ଜ୍ଞାନ-ସେବାରେ ମୋର ମତି ନାହିଁ
ଦେଖି-ଶୁଣି-ପଢି ଯାହା କିଛି ବି ମୁଁ ଲେଖଇ
ଅପଳାପ ନୁହେଁ ସତ୍ଯ ଇଏ ମରମ ଭେଦଇ!!
ବାଣୀ କ୍ଷେତ୍ରେ ଶାରଳା ନାମେ ତୁମ୍ଭେ ଅଧୀଷ୍ଠିତ
ତୁମ୍ଭ ଶୁଭାଶିଷେ ଆଦିକବି ରଚିଲେ ମହାଭାରତ
ଅନତିଦୂରରେ କବିଗୁରୁ ସୃଜି ଗୀତାଞ୍ଜଳି କାବ୍ଯ
ବିଶ୍ବ ଦରବାରେ ଅଚିରେ ହୋଇଲେ ବିଖ୍ୟାତ!!
ଆମ୍ଭର ପ୍ରିୟ ବୀର ପ୍ରସବିନୀ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ
ବାସ୍ତବରେ ଜ୍ଞାନ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଭାର ଖଣି
ଏହି ପାବନଧାମେ ବିରାଜିତ ହିନ୍ଦୁଜାତି ମଥାମଣି
ପୋଥି ପୁରାଣରେ ତାହାର ରହିଛି ବର୍ଣ୍ଣନା ପୁଣି!!
ଶର୍ବରୀ ଅନ୍ତରେ ଉଇଁଛି ନବୋଦିତ ରବି ସତ୍ଯ
ମାତ୍ର ଘନଘୋର ତମିସ୍ରାର ତିଳେ ଘଟିନାହିଁ ଅନ୍ତ
ଲଭିଅଛୁ ଆମେ ଭାଷା ଭିତ୍ତିରେ ପରିଚୟ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର
ହରାଇ ବସିଛୁ ଆପଣାର ନାର୍ଯ୍ଯ ଭୂଖଣ୍ଡ ବହୁଭାଗ!!
ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳରେ ଶୁଭୁଛି ଭାଷା ଜନନୀଙ୍କର ଆର୍ତ୍ତନାଦ
ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳରେ ବାଣୀପୁତ୍ର ଦାହ କରଇ ବର୍ଣ୍ଣବୋଧ
ଦକ୍ଷିଣାଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରତିବେଶୀର ଲୋଲୁପ ଦୃଷ୍ଟି ନିବଦ୍ଧ
ଖଣିଖାଦାନରେ ବହିରାଗତ ଐରାବତଙ୍କ ଆତଙ୍କ!!
ମାତୃଭାଷା ମୋର ପ୍ରାଚୀନ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ରୁଚିପୂର୍ଣ୍ଣ
ସହସ୍ରାଧିକ ବର୍ଷର ସାଧନା ତପସ୍ୟାରେ ରୁଦ୍ଧିମନ୍ତ
ଦ୍ବିତୀୟ ସର୍ବାଧିକ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ଏଥିରେ ଲିପିବଦ୍ଧ
ତଥାପି ଆମେ ଭାଷା ପ୍ରତି ସଦାସର୍ବଦା ବିମୁଖ!!
ଆଜି କାହିଁ ପ୍ରତିଭାର ଗୁଳ୍ମ ଲତା ପଡ଼ନ୍ତି ଝାଉଁଳି
ନାହିଁ ଏଠି କଳାର ବଜାର ଚାଲିଛି କଳାବଜାରୀ
ଭୂମିପୁତ୍ର ଯାଇ ଖଟୁଛି ସୁଦୂର ପ୍ରବାସେ ଦାଦନ
ବିକାଶର ନାମରେ ଚାଲଇ ନିତି ନାନା ପ୍ରହସନ!!
ଚକ୍ରାନ୍ତେ କଳିଙ୍ଗ ସାଗରର ନାମ ହୋଇଛି ଅପହୃତ
ମହାନଦୀର ଜଳଧାରା ଶିପ୍ରା ପରାଏ ହୁଏ ପରିଦୃଷ୍ଟ
ନୀଳାମ୍ବୁ ଚିଲିକାରେ ମାଫିଆଙ୍କ ଅଖଣ୍ଡ ଆଧିପତ୍ୟ
ତାଳତମାଳ ବନ ଭୂଧରମାଳା ବିବର୍ଣ୍ଣ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ବିଲୁପ୍ତ!!
ଧ୍ବଂସସ୍ତୁପ ପାଲଟିଛି ବିଶ୍ବ-ଐତିହ୍ୟ ବିସ୍ମୟ କୋଣାର୍କ
ନୌବାଣିଜ୍ୟ ତାରକସୀ ବାନ୍ଧକଳା ଇତିହାସର ସମ୍ପଦ
ରକ୍ତତୀର୍ଥ ଇରମ ଦୟାନଦୀ ତୀର ବାଜିରାଉତ ବିସ୍ମୃତ
ଜାତି ହିତେ ଲଢ଼ିବାକୁ ଆଜି ଆଉ ନାହାନ୍ତି କୁଳବୃଦ୍ଧ!!
ଆମ ପ୍ରତିବେଶୀ ପ୍ରଦେଶରେ ଜନ୍ମିତ ଯେତେକ ବ୍ଯକ୍ତିତ୍ବ
ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ଫଳରେ ଜଗତେ ହୋଇଲେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ
ମୋହର ପୂର୍ବସୂରୀ କରିଥିଲେ କିବା କେଉଁ ଅପରାଧ?
ନାମ ତାହାଙ୍କ ପ୍ରଦେଶେ ମାତର ହୋଇଲା ସୀମାବଦ୍ଧ!!
କବିବର ମାନକରି ସେଦିନ ଗାଇଥିଲେ ବିଳାପ ରାଗିଣୀ
ଆଜି ତବ ପାଦପଦ୍ମେ ମୁହିଁ ଶ୍ରୀକୁମାର କରଇ ମାଗୁଣି
କୃପା କର ବାରେ ତୁମ୍ଭେ ମାତା ବାଗଦେବୀ ବାଗୀଶ୍ୱରୀ
ଫେରାଇଦିଅ ମୋ' ଉତ୍କଳ-ଉତ୍କଳୀୟର ହୃତ ଯଶ ଶିରୀ!!