ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା
ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା
ଅତୀତର ସେହି ଇତିହାସ ଲେଖା
ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସ୍ମୃତି ।
ଏବେ ବି ବଞ୍ଚିଛି କିଛି ପରମ୍ପରା
ହୋଇନାହିଁ ତା'ର ଇତି
ଧରଣୀ ବକ୍ଷରେ ଯେବେଠାରୁ ହେଲା
ଜୀବଜଗତର ସୃଷ୍ଟି ।
କ୍ରମ ବିକାଶରେ ମାନବ ଜାତିର
ବଦଳି ଚାଲିଛି ଦୃଷ୍ଟି
ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜୀଵ ବୋଲି ମାନବ ବୋଲାଇ
ପ୍ରଭୁତ୍ୱ ବିସ୍ତାର କଲା ।
ସମଗ୍ର ସୃଷ୍ଟିରେ ଅହଙ୍କାରୀ ହୋଇ
ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ଜନ୍ମ ଦେଲା
ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚାରି ପଣେ ଅତ୍ୟାଚାର କଲା
ଜୀବଜଗତ ଉପରେ ।
ନିଜ ସ୍ୱାର୍ଥପାଇଁ ଜୀବଜନ୍ତୁ ବାନ୍ଧି
ବନ୍ଦୀ କଲା ନିଜ ଘରେ
ବର୍ଣ୍ଣ ବୈଷମ୍ୟରେ ନିଜର ଜାତିକୁ
ନିଜେ ଭାଗ ଭାଗ କରି ।
ଉଚ୍ଚ ନୀଚ୍ଚ ଭେଦ ଧନୀ ଦରିଦ୍ରରେ
ଜାତି ଧର୍ମ ପ୍ରଥା ଧରି
ନିଜକୁ ମଣିଲା ରାଜା ମହାରାଜା
ସ୍ୱାମୀ ଗୋସେଇଁ ପଣ୍ଡିତ ।
ଦୁର୍ବଳ ଶ୍ରେଣୀକୁ ଶୋଷଣ କଷଣେ
ଅନ୍ୟାୟେ କଲା ଦଣ୍ଡିତ
ସୃଷ୍ଟି ରହସ୍ୟକୁ ପାଶୋରିଲା ମନୁ
ସୃଷ୍ଟି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯାଇ ।
ମଣିଷ ପଶୁଙ୍କୁ ଭୃତ୍ୟ କଲା ନେଇ
ନିଜକୁ ମାଲିକ କହି
ଏତେ କରି ମନ ଶାନ୍ତି ହେଲା ନାହିଁ
ଈଶ୍ୱରଙ୍କୁ କଲା ଭାଗ ।
ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ନାମେ ଉପାସନା କଲା
ଲଗେଇ ବିଭିନ୍ନ ଭୋଗ
ଜାତି ଧର୍ମ ବାଦ ଦ୍ୱାହି ବିବାଦରେ
ପରସ୍ପର କରି ଯୁଦ୍ଧ ।
ପଶୁପକ୍ଷୀ ସଙ୍ଗେ ମଣିଷ ଜାତିକୁ
ଅନ୍ୟାୟରେ କଲା ବଧ
ବିଜ୍ଞାନ ବଳରେ ହୋଇ ବଳିୟାନ
ପରିବେଶ କଲା ନଷ୍ଟ ।
ଧରଣୀକୁ ମଣି ଶତ୍ରୁର ଶିବିର
ପ୍ରକୃତିକୁ ଦେଲା କଷ୍ଟ
ସହିବାର ସୀମା ଅତିକ୍ରାନ୍ତ ପରେ
ପ୍ରକୃତିର କ୍ରୋଧ ବହ୍ନି ।
ଅଦୃଶ୍ୟ ଭୁତାଣୁ ଜନ୍ମ ଦେଲା କୋଳେ
କୋରନା କୋକୁଆ ଜାଣି
ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗେ ଘୁରି ଚେତାବନୀ ଦେଲା
କୋରନା କରନା କହି ।
କେହି ଶୁଣିଲେନି କୋରନା ବାଣୀକୁ
ଅହଙ୍କାରେ ଡୁବି ରହି
ବାସ୍ତବ ରୂପରେ ପ୍ରକଟ ହୋଇଲା
କୋକୁଆ କୋରନା ହୋଇ ।
ଏକମାତ୍ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ବିଶ୍ବରୁ ମାନବ
ଜାତିର ନିପାତ ପାଇଁ
ବିଚିତ୍ର ଏ ଜୀଵ ଏମିତି ପ୍ରଭାବ
ପଶୁପକ୍ଷୀ ତା'ର ମିତ୍ର ।
ସଂହାର କରୁଛି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ
ସୁମରି ମଣିଷ ଗୋତ୍ର
ନାହିଁ ଭେଦଭାବ ଜାତିଗୋତ୍ର ବାଦ
ଉଚ୍ଚନୀଚ ଜାତିଧର୍ମ ।
ରାଜା ମହାରାଜା ସାଧାରଣ ପ୍ରଜା
ସବର୍ଣ୍ଣ କି ଅସବର୍ଣ୍ଣ
ଅଛୁଆଁ କରୁଛି ମଣିଷକୁ ସେହି
ଧାଡିରେ କରୁଛି ଠିଆ ।
ଶୁଦ୍ର ଛୁଏଁ ନାହିଁ ଗୋସେଇଁଙ୍କୁ ଏବେ
କହୁଛି ତୁମେ ଅଛୁଆଁ
ମାଲିକକୁ ଭୃତ୍ୟ ଘୃଣାରେ ଦେଖୁଛି
ଛୁଇଁବାକୁ କରେ ମନା ।
ଶୁଦ୍ର ସ୍ପୃଶ୍ୟ ଏବେ କୋରନା ଶାସନେ
ବ୍ରାହ୍ମଣ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟେ ଗଣା
ମାଆର କୋଳରୁ ଶିଶୁକୁ ଛଡେଇ
ନିଷ୍ଠୁର ମଣିଷ ଜାତି ।
ନିର୍ମମ ଭାବରେ ହତ୍ୟା କରୁଥିଲା
ଗର୍ବରେ ଫୁଲେଇ ଛାତି
ପ୍ରତିଦାନ ଏବେ କୋରନା ଦେଉଛି
ପରିବାର କରି ଭଗ୍ନ ।
ଜଣ ଜଣ କରି ଛଡେଇ ନେଉଛି
ପରସ୍ପର କରି ଭିନ୍ନ
ପଶୁପକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧି କରୁଥିଲା ବନ୍ଦୀ
ଦିନେ ଏହି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜାତି ।
ଆପେ ଆପେ ଏବେ ଗୃହବନ୍ଦୀ ହେଲା
ଭୟରେ ଥରୁଛି ଛାତି
ନିରୀହ ପଶୁଙ୍କ ମୁହେଁ ତୁଣ୍ଡି ବାନ୍ଧି
ଦେଉଥିଲା ଦିନେ ବଳୀ ।
ସେହି ତୁଣ୍ଡି ବାନ୍ଧି ଆଜି ସେ ବୁଲୁଛି
ପଡୁଛି ପୁଣି ବି ଟଳି
ବାସ୍ତବ କୋରନା କୋକୁଆ ନୁହଁଇ
ଧରାକୁ ଆସିଛି ଧାଇଁ ।
ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ ପାଇଁ ମାନବ ଜାତିକୁ
କାନେ କାନେ ଯାଏ କହି
''ସୁଜନ ହୁଅ ହେ କୁମତି ମାନବ
ସ୍ୱାର୍ଥରୁ ନିବୃତ ହୋଇ ।
ଜାତି ଧର୍ମ ବର୍ଣ୍ଣ କର୍ମର ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବରେ
ଅଛୁଆଁ ନୁହନ୍ତି କେହି
ଈଶ୍ୱର ଆଲ୍ଲା ଯୀଶୁ ବୁଦ୍ଧ ଜୈନ
ସର୍ବେ ଏକ ଭଗବାନ ।
ବିଶ୍ୱ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସେହି ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା
ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଦେଲା ଜନ୍ମ
ହିନ୍ଦୁ ମୁସଲିମ ଜୈନ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ
ମଣିଷ ଜାତିର ନାମ ।
ନିଜ ସ୍ୱାର୍ଥ ପାଇଁ କାହା ଅଧିକାର
କେବେ କରନାହିଁ ଛିନ୍ନ
ହିଂସା ଅହଙ୍କାର ମନର ବିକାର
ହୃଦୟରୁ ପୋଛି ଦେଇ ।
ପରସ୍ପର ସ୍ନେହ ପ୍ରେମରେ ବଞ୍ଚିବା
ପ୍ରକୃତି କୋଳରେ ରହି I