ବାଳିକା ବଧୂ

ବର କ’ଣ? ବାହାଘର କ’ଣ? ଏକଥା ଶୁଣିବା ଆଗରୁ ଘର ଲୋକ ହାତଗଣ୍ଠି ପକାଇଦେଲେ । ବହି ଛଡାଇନେଇ ହାତରେ ଚଟୁ ଧରାଇ ଦେଲେ । ସାଙ୍ଗସାଥୀଙ୍କୁ ବାଡ ପକାଇ ଦେଇ ପଠେଇଦେଲେ ଶାଶୁଘର । ନିଜ ଅଜାଣତରେ ଜଞ୍ଜାଳରେ ପେଶି ହୋଇଗଲା ଜୀବନ । ସବୁ ଚପଳତା, କୋମଳତା ହଜିଗଲା । ଏମିତି ସବୁ କିଛି ହରାଇଥିବା ସେ ଦିନର ବାଳିକା ବଧୂ ଆଜି ବାଲ୍ୟବିବାହ ରୋକିବାର ବାର୍ତ୍ତାବହ ସାଜିଛନ୍ତି । ଶପଥ ନେଇଛନ୍ତି ଆଉ କାହାର ପିଲାଦିନ, ଚପଳତା, କୋମଳତା ଓ ପାଠପଢ଼ା ଅକାଳରେ ହଜିବାକୁ ଦେବେନି ।

                 ସେ ଥିଲେ ଆମ କେଶପୁର ଗାଁ ଚୁଲବୁଲି, ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ସୁନ୍ଦରୀ, ଲାଜକୁଳୀ ଲତା, ଲବଙ୍ଗଲତା ଅଳପ ଆୟୁଷି, ଗାଁ ଆକାଶର ଅମାବାସ୍ୟାର ଚନ୍ଦ୍ର। ନାଆଁଟି ତା'ର ଚନ୍ଦ୍ରମା। ଦେଖିବାକୁ ଯେପରି ସୁନ୍ଦରୀ ସେହିପରି ବ୍ୟବହାରରେ ଉପମା ଅତୁଳନୀୟ। ଶାଶୂଘର କହିଲେ ଆମ ଗାଁ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ପାହାଡ଼, ପର୍ବତ ଘେରା, ସବୁଜିମା ଭରା, ଛୋଟ ଗାଁ ଏରେଣ୍ଡ୍ରା । ବୟସ ପାଖାପାଖି ଚଉଦ କି ସତର । ବିବାହର ବୟସ ନ ହେଉଣୁ ବଧୂ ବେଶରେ ବେଦୀରେ ବସିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ତାଙ୍କୁ ।

                   ହେଲେ ଗାଁରୁ ଛୋଟରୁ ବଡ ହୋଇ, ବାହାଘର ପରେ ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ରହୁଥିବା ଚନ୍ଦ୍ରମାଙ୍କ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି କିନ୍ତୁ କେବଳ ଶାଶୁଘର ଚାରିକାନ୍ଥରେ ସୀମିତ ନ ଥିଲା । ବିବାହ ପରେ ଅଧାରୁ ପାଠ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଉଦ୍ୟମରେ ପାଠ ପଢ଼ି, ଏକ ଘରୋଇ ସଂସ୍ଥାରେ ଚାକିରି ବି କରୁଥିଲା ସେ । ତା’ସହିତ କରୁଥିଲା ପ୍ରତିଦିନ ବାଲ୍ୟ ବିବାହରେ ଝିଅଟି ଭୋଗୁଥିବା ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ବସ୍ତି ବସ୍ତି ବୁଲି ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ । ଏଥିପାଇଁ ତା'କୁ କେତେବେଳେ କାହାଠାରୁ ମାଡ ଖାଇ ବାକୁ ପଡ଼ିଛି ତ ଆଉ କାହାଠାରୁ ଗାଳି । ତଥାପି ନିଜ ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଅନ୍ୟାୟ ଆଉ କାହା ସହ ନହେଉ, ସେଥିପାଇଁ ଆଲୋକର ଦୀପଶିଖା ଜାଳୁଛନ୍ତି । କୌଣସି ବସ୍ତିରେ ବାଲ୍ୟବିବାହ ହେଉଥିବା ଖବର ପାଇଲେ ଚନ୍ଦ୍ରମା ପହଞ୍ଚି ଯାଉଥିଲା ସେଠାରେ । ବିନା କଷ୍ଟରେ,ବିନା ଆମନ୍ତ୍ରଣ ବା ନିମନ୍ତ୍ରଣରେ। ଭୋଜିଭାତ ଖାଇବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ନୁହଁ। କେବଳ ପିତାମାତାଙ୍କ ସହିତ ବର କନ୍ୟାଙ୍କୁ ବୁଝାଇବା ନିମନ୍ତେ ।

                    ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା କହିବାକୁ ଗଲେ ଅନେକ ବାଲ୍ୟବିବାହ ରୋକି ସାରିଲେଣି । ଆଉ ଯେଉଁଠି ପିତାମାତା ଜବରଦସ୍ତି ବାଲ୍ୟବିବାହ କରାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ଆଇନର ରାସ୍ତା ଦେଖାନ୍ତି। ଯଦିବା ତା ' କୁ କେବେ କେହି ପ୍ରଶ୍ନ ଛଳରେ ପଚାରନ୍ତି ......?

                    ଚନ୍ଦ୍ରମା , ସତ କହିଲୁ ତୁମକୁ ଏହି କାମରୁ କଣ ମିଳେ....କାହିଁକି.....ଏସବୁ କରୁ... ?ତୁମର କଣ କିଛି କାମ ଧନ୍ଦା ନାହିଁ.......?

                    ରାଜଧାନୀର ସାଲିଆ ସାହି ବସ୍ତିରେ ରହି ଆସୁଥିବା ଚନ୍ଦ୍ରମା କୁହନ୍ତି, ମୋ ଜୀବନର ଗୋଟିଏ ଲକ୍ଷ୍ୟ କେଉଁଠି ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ହେବାକୁ ଦେବିନି ।

         ଏଥିପାଇଁ ଅନେକ ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକ ତାଙ୍କ ଘର ଆଗରେ ଆସି ଗାଳି ଗୁଲଜ କରନ୍ତି । ଆମ ଝିଅ ବାହାଘର କରାଇ ଦେଉନୁ । ଆମେ ବାପା ମା’ ଯାହା ଇଚ୍ଛା କରିବୁ । ମୋ ପିଲା ବୟସ ଯାହା ହେଉ ତୋର କ’ଣ ଅଛି .....?

         ଥରେ ନୁହେଁ ଦୁଇ ଥର ନୁହେଁ କେତେଥର ଯେ ଘରେ ପଶି ତାଙ୍କୁ ସାହିର କିଛି ଲୋକ ମାଡ଼ ବି ମାରିଥିଲେ । ତଥାପି ପଛକୁ ହଟିନାହାନ୍ତି ଚନ୍ଦ୍ରମା। ନିଜ ଅଣ୍ଟାରେ ଲୁଗା ବାନ୍ଧି ପ୍ରତିବାଦ କରିଆସିଛି ବାରମ୍ବାର ସେ । ଡରି ଯାଇ ନି ବାପା ମାଆଙ୍କ ମୂରବୀ ପଣିଆକୁ ଦେଖି କିମ୍ବା ହାର ମାନି ନି ନିଜ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା କାର୍ଯ୍ୟରେ।ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛନ୍ତି ତା ' ସହିତ ଜଣକ ପରେ ଜଣେ ଆଉ କେତେ ଜଣ ମହିଳା । କିନ୍ତୁ ସାହି ଲୋକଙ୍କ ଗାଳି ଗୁଲଜ, ମାଡ଼ପିଟ୍‌ ପରେ ଓହରିଗଲେ ସେମାନେ ।

         ଚନ୍ଦ୍ରମାଙ୍କ ଜୀବନ କାହାଣୀ ଥିଲା ବି ସଂଘର୍ଷମୟ । ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥିଲା ସେ । ଏତେ ପାଠ ପଢ଼ିବାରୁ ସାହି ଲୋକ ଦେଖି ସହି ପାରିଲେନି ।

ପ୍ରତିଦିନ ତାଙ୍କ ବାପା ଓ ମା’ଙ୍କୁ ଏଣୁତେଣୁ କହି ନିରୀହ ଚନ୍ଦ୍ରମାଙ୍କ ହାତରୁ କଲମ ଛଡାଇ ନେଲେ । ଘର ଲୋକଙ୍କ କହିବା କଥା ଦସ୍ତଖତ ଶିଖିଗଲୁ ସେତିକି ବଡ଼ କଥା । ଏବେ ଆଉ ପଢ଼ାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ସେ ଭଲ ପାଠ ପଢ଼ୁଥିବାରୁ ଗାଁ ସ୍କୁଲ ସାର୍‌ ତାଙ୍କର ଷଷ୍ଠ ଶ୍ରେଣୀ ପାଇଁ ରିଆଡମିସନ୍‌ କରାଇ ଦେଇଥିଲେ । ଷଷ୍ଠ ଓ ସପ୍ତମ ଶ୍ରେଣୀ ପାସ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କ ଘର ଲୋକ କହିଲେ ଆଉ ପଢ଼ାଇ ପାରିବୁ ନାହିଁ । ଆମ ଗାଁରେ ହାଇସ୍କୁଲ ନାହିଁ, ଏତିକିରୁ ପାଠରେ ଡୋରୀ ବନ୍ଧା ହେଲା ବାଳିକା ବଧୂ ଚନ୍ଦ୍ରମାର । କିନ୍ତୁ ଚନ୍ଦ୍ରମା ର ପାଠପାଢ଼ର ଝୁଙ୍କ ଏମିତି ଲାଗିଥିଲା ଯେ, ଗାଁ ପାଖ ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ନାମ ଲେଖାଇବା ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କଲେ ।

ସେତେବେଳେ ଆଡମିଶନ୍‌ ଫି’ ଥାଏ ମାତ୍ର ପଚାଶ ଟଙ୍କା । ଯେଉଁ ସମୟର କଥା କୁହା ଯାଉଛି ତତ୍କାଳୀନ ମସିହା କଥା । ସେହି ସମୟରେ ପଚାଶ ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟ କାହିଁରେ କ’ଣ ! ପଚାଶ ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଚନ୍ଦ୍ରମା ମୂଲ ଲାଗିଲେ, ଧାନ ରୋଇବାକୁ ଗଲେ । ମଜୁରୀ ହିସାବରେ ତିନି ସେରେ ଧାନ ପାଇଥିଲେ । ତାକୁ ବିକ୍ରିି କରି ଦଶମ ଯାଏ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ ଯେ ଦଶମ ପରୀକ୍ଷା ମାତ୍ର କେଇମାସ ଥାଏ ବାହାଘର ହୋଇଗଲା । ବିବାହ କରିବେ ନାହିଁ କହିଥିଲେ ବି କେହି ଶୁଣି ନଥିଲେ । ପାଠ ଅଧା ଛାଡି ବିବାହ କଲେ । ସତର ବର୍ଷ ବେଳକୁ ତା ' କୋଳରେ ଦୁଇଟି ପିଲା । ଶାଶୁଘର ଲୋକ ଓ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ବାରଣ ସତ୍ତ୍ୱେ ପୁନ୍ନଶ୍ଚ ଦଶମ ପରୀକ୍ଷା ଦେଲେ । ଘର ସଂସ୍କାର, ସ୍ୱାମୀ ଓ ଦୁଇଟା ପିଲା ଦାୟିତ୍ୱ ସତ୍ତ୍ୱେ ଦଶମ ପରୀକ୍ଷାରେ ଭଲ ନମ୍ବର ରଖି ପାସ କଲେ । ତା’ପରେ ଯୁକ୍ତଦୁଇ, ଗ୍ରାଜୁଏସନ୍‌ ଓ ହୋଟେଲ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ କୋର୍ସ କଲେ ।ଏବେ ସେ କାହାରି ପରାଧିନତାର ଲୁହା ଶିକୁଳିରେ ବନ୍ଧା ନ ହୋଇ ମୁକ୍ତ ଆକାଶର ବିହଙ୍ଗ ସମ ନିଜ ଇଚ୍ଛା ମୁତାବକ ଦୁନିଆର ଖୋଲା ଆକାଶରେ ନିଜ ଗୋଡ଼ରେ ନିଜେ ଠିଆ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ନିଜ ସ୍ୱାମୀ,ଶାଶୁ,ଶଶୁର,ଦିଅର,

ନଣନ୍ଦ ଆଉ ତା ' ର ଦୁଇଟି ସନ୍ତାନକୁ ନେଇ ହସ ଖୁସିରେ ନିଜ ତେଲ ଲୁଣର ସଂସାରରେ ବେଶ ଖୁସିରେ ଚଳି ଆସୁଛି ; ଆଜି ସେ ଅତୀତର ବାଳିକା ବଧୂ ଚନ୍ଦ୍ରମା ନ ହୋଇ ସାଜିଛି ବଧୂ ନିରୁପମା, ସୃଗୃହିଣୀ,ପତି ସୁହାଗିନୀ ଅଳକା ଚାନ୍ଦ।ସେଦିନର ବାଳିକା ବଧୂ ; ଆଜିକାର ବାଦଲ ଭରା ଆକାଶରୁ ଖସି ପଡୁଥିବା ସୁମଧୁର ,ଶୀତଳ ମେଘ ଖଣ୍ଡର ଅତୃପ୍ତ ଚାତକ ପକ୍ଷୀର ବର୍ଷା ଜଳର କାକର ବିନ୍ଦୁ ; ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷିତମହିଳା ,ସମାଜ ସେବୀ,ସୁବକ୍ତା,ସମାଜ୍ କଲ୍ୟାଣୀ......ବାଳିକା ବଧୂ...ନୁହେଁ.....ବଧୂ ନିରୁପମା.....।

     ବାହାଘର କ’ଣ ଜାଣିବା ପୂର୍ବରୁ ହାତଗଣ୍ଠି ପକାଇଦେଇଥିଲେ ଘର ଲୋକେ, ଏବେ ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ରୋକିବାକୁ ବାଲ୍ୟବଧୂଙ୍କ ପ୍ରୟାସ....ସେହି ବାଳିକା ବଧୂ......।"