ସକରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରା
ସକରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରା
ଲେଖିଥିଲେ ଯାହା ଦିନେ ବ୍ୟାସକବି
ଫକିର ମୋହନ,
ମନେ ପକାଇବା ଆମେ ଓଡିଆ ଭଉଣୀ
ଭାଇ ଜାଣ |୧|
"ନାନା ବ୍ୟଞନ କରି ପାକ, ତା ରସ ନଜାଣେ ପାଚକ|
ବିବିଧ ଶାସ୍ତ୍ର ସେ ପ୍ରକାର, ପଞିବ ପଛେ ବାରମ୍ବାର |
ନ ଲଭ ଯେବେ ବ୍ରହ୍ମ ଞାନ, ସେ ଶାସ୍ତ୍ର ପାଠ ବୃଥା ଜାଣ |"
ଏଠାରେ ଏକ ସଂସ୍କୃତର ଶ୍ଲୋକକୁ ମନେ
ପକାଇ ପାରେ,
ସମସ୍ତଙ୍କର ଇଛା ଓ ଭାବନା ସ୍ୱୀକୃତି ଓ
ଆନନ୍ଦ ପାଇଁରେ |୨|
"ସର୍ବେଷାଂ ଚ ସୁହୃନ୍ନିତ୍ୟଂ ସର୍ବେଷାଂ ଚ ହିତେ ରତଃ |
କର୍ମଣା ମନସା ବାଚା ସ ଧର୍ମବେଦଞଃ ଜନଃ || "
କାର୍ଯ୍ୟରେ, ମନରେ ଓ କଥାରେ ଯାହାର
ଥାଏ ନିବେଶ,
ଅନ୍ୟ ମନୁଷ୍ୟର ମଂଗଳ କାମନା କରିଥାଏ
ଯେଉଁ ମଣିଷ |୩|
ସର୍ବଦା ସମସ୍ତଙ୍କ ପ୍ରତି ମିତ୍ର ଆଚରଣ ଯିଏ
କରିଣ ଥାଏ,
ସିଏ କେବଳ ଧାର୍ମିକ ବେଦଞ ବ୍ୟକ୍ତି ସମାଜେ
ବୋଲାଏ |୪|
ଏହିପରି ମନୁଷ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇ ପାରିବାର
ଆବଶ୍ୟକତା,
ସାଧନା, ମନ ଓ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଥିବା ପାଠ୍ୟ
ଖସଡାର ବ୍ୟବସ୍ଥା |୫|
ତେବେ ସିନା ବାହାରିବେ ସଚ୍ଚୋଟ,
ଶ୍ରେଷ୍ଠତାର ମଣିଷ,
ସକରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାରେ ନରହିବ ସମାଜ
ରେ ତ ଅବିଶ୍ୱାସ |୬|