त्याची वट सावित्री - भाग 1

भाग एकः- लग्न 

‘’ तदेव लग्नं सुदिनं तदेव

ताराबलं चंद्रबलं तदेव ।

विद्याबलं दैवबलं तदेव

लक्ष्मीपते तेङ्घ्रियुगं स्मरामि ॥

ब्रह्मा वेदपतिः शिवः पशुपतिः सूर्योर् ग्रहाणां पतिः शुक्रो देवपतिर्नलो नरपतिः स्कन्दश्च सेनापतिः।

विष्णुर्यज्ञपतिर्यमः पितृपतिः तारापतिश्चन्द्रमा इत्येते पतयस्सुर्पर्णसहिताः कुर्वन्तु वो मंगलम्।।

मांगल्यम तंतुनानेन मम जीवन हेतुनां।

कण्ठे बध्नामि शुभगे त्वाम जीव शरदाम् शतांम्।।

सगळे मंत्र सगळे विधि आता संपत आले होते. या छोट्याशा शहरापासून दूर असणार्‍या कार्यालयात आमचा विवाह संपन्न झाला. तोही अवघ्या पाच माणसांच्या उपस्थिती आणि साक्षीने. मी नववधू वल्लरी, माझा नियोजित वर अवधूत रत्नदीप, त्याचा मित्र दिगंत, आजी मालविका रत्नदीप आणि आमच्या विवाहाचा सकल विधि संपन्न करणारे परचुरे गुरुजी.

हा माझ्या आयुष्यातला अत्यंत आनंदाचा क्षण आहे. मी… मी लग्न करतेय. तेही अशा व्यक्तीशी जिच्यावर मी जगात सर्वाधिक प्रेम करतेय. मी चोरट्या नजरेनं माझ्याशेजारी उभ्या असलेल्या त्या देखण्या पुरुषाकडे पाहत होते. हाच तो माझा स्वप्नातला राजकुमार. त्याचे राखाडी डोळे, त्याच्यासारखंच तुर्रम खान असणारं त्याचं ते धारदार नाक, त्याचे ते अजिबातच पुरुषी न भासणारे देखणे ओठ आणि सगळ्यात देखणं जर काय असेल त्याच्याकडे तर त्याच्या गालांवर पडणारी ती लांब खळी! आह! मला किती आतुरता होती त्या खळीला एकदातरी स्पर्श करण्याची मी काय सांगू! आणि माझ्याबद्दल विचाराल तर मी म्हणजे या देखण्या राजबिंड्या रुपाच्या पुरुषासमोर एखाद्या छोट्या खारीसारखी दिसत होते. माझा माझ्या स्वतःवरच विश्वास बसत नव्हता. मी बघतेय ते स्वप्न तर नाहीए ना! मी अखेर विधिवत माझ्या प्रियतमाशी लग्न केले. आम्हां पाचजणांशिवाय तो सगळा हॉल रिकामा होता. माझी नजर मालविका आजीच्या नजरेला मिळाली आणि माझ्या चेहर्‍यावर हास्य उमटलं. मला त्यांच्याही चेहर्‍यावर हास्य दिसलं ज्यात त्यांच्या डोळ्यांतून ओघळणारे आनंदाश्रू मिसळले होते. त्या माझ्यावर अगदी सख्ख्या नातीवर करावं तसं प्रेम करतात. माझ्या ह्या आनंदाचं सगळं श्रेय त्यांनाच जातं. जर ही गोष्ट त्यांच्यासाठी नसती तर अवधूत सारख्या देखण्या पुरुषाने माझ्याशी लग्न कधीच केलं नसतं. 

सप्तपदी झाली, लाजाहोम झाला. आता पाठवणी. अवधूतच्या चेहर्‍याकडे बघून कळत होतं की तो किती नाखूष होता या सगळ्या लग्न प्रकरणाने ते! मला माहीत होतं की तो माझ्यावर कधीच प्रेम करणार नाही आणि त्यानं करुही नये. तसं बघायला गेलं तर तो माझा द्वेष करत होता आणि हे दुसरं कारण होतं मी त्याच्याशी लग्न करण्याचं. अचानक त्याची नजर माझ्याकडे गेली. त्याच्या नजरेत मला माझ्याबद्दलचा भरलेला द्वेष पुर्णपणे दिसून येत होता. मी माझे डोळे घट्ट मिटून घेतले कारण मी त्याच्या त्या दाहक नजरेला नजर देऊच शकत नव्हते. तुम्हांला वाटत असेल की काय ही मुर्ख बाई आहे! अशा माणसाशी लग्न करतेय जो बदल्यात प्रेमही करत नाही? हा काय वेडेपणा आहे? खरं सांगायचं तर त्यानं माझ्यावर या लग्नासाठी कसलीही जबरदस्ती केली नाही उलट मीच त्याच्यावर माझ्याशी लग्न करण्यासाठी दबाब आणला होता असं म्हटलं तर चुकीचं ठरणार नाही. तुम्हांला सांगू का! ही माझ्या बकेट लिस्ट अर्थात शेवटच्या इच्छांमधली एक इच्छा होती कारण मी लवकरच मरणार आहे. हा आजार मला दर दिवशी क्षणाक्षणाने- कणाकणाने मरणाच्या दारात ओढून नेत आहे. जेमतेम तीनेक वर्षं शिल्लक आहेत माझ्याकडे. आणि हेच कारण आहे की मला वाटतंय की त्याने माझ्या प्रेमाच्या बदल्यात माझ्यावर प्रेम करु नये. त्यानं माझा द्वेष करावा हेच त्याच्यासाठी उत्तम आहे म्हणजे माझ्या जाण्यानं त्याला दुःख व्हायचं नाही. त्याला माझ्या ह्या अश्या परिस्थितीबाबत काहीच माहीत नाही आणि मीही त्याला यातलं काही सांगणयाचे कष्ट घेतले नाहीत. 

त्या अपघातानंतर मालविका आजीचं माझ्यावर जरा जास्तचं प्रेम बसलं होतं; तिनंच त्याला या लग्नासाठी बाध्य केलं. हे जे काही इथं सगळं चालू होतं ते सगळं तो फक्त आणि फक्त मालविका आजीसाठी करत होता. दुसरीकडे सांगायचं झालं तर मी त्याच्या प्रेमात आकंठ बुडाले होते; अगदी तेव्हापासून जेव्हापासून मी त्याला पहिल्यांदा पाहिलं होतं. मला इतरांसारखं मुळीच मरायचं नाहीए. मला माझ्या आयुष्यातले हे जे उरलेले शेवटचे काही क्षण आहेत ते सगळे अगदी आनंदाने जगायचे आहेत. मी सोळा वर्षांची होते तेव्हा मला कळलं की मला हा आजार आहे आणि तेव्हापासूनच मी डायरी लिहायला सुरुवात केली; ज्यात मी माझ्या सगळ्या इच्छा आणि स्वप्नांविषयी सारं काही मांडून ठेवतेय. या सगळ्याला आता जवळजवळ तीन वर्षं झालीत. 

परचुरे गुरुजींनी आजींना सांगितलं की विवाह संपन्न झाला आहे. ते शब्द कानांवर पडले आणि मी झाकून घेतलेले माझे डोळे उघडले. आता तो देखणा पुरुष माझा नवरा झाला होता अन् मी त्याची बायको. मी त्याच्या त्या आग ओकणार्‍या डोळ्यांकडे पाहत छानसं हसले. आता तो काय करेल बरं! माझा हात धरुन त्या सजवलेल्या गाडीत बसवण्यासाठी नेईल का मला? माझी नजर लाजेने जमीनीकडे वळली. मला माहीत आहे प्रिय पतीदेव तुमचं माझ्यावर अजिबातच प्रेम नाहीए आणि ते आपल्या दोघांसाठीही चांगलंच आहे म्हणा! कारण मला माझ्यामागे माझ्यावर खूप प्रेम करणार्‍या नवर्‍याला दुःखात सोडून मुळीच मरायचं नाहीए. आपलं नातंच अतिशय सुयोग्य आहे; जस्सं मला हवं अगदी तस्सं! मी माझ्याच विचारात पार बुडून गेले होते आणि अचानक त्याने माझा हात घट्ट पकडला. मी झटक्यात वळून त्याच्याकडे पाहिलं. त्याची नजर अगदी स्थिर होती एखाद्या शिकार्‍यानं सावजावर ठेवावी तशी. मी मात्र गर्तेत सापडलेल्या हरिणीसारखी त्याच्याकडे पाहत होते. त्याने माझा घट्ट धरलेला हात आता दुखायला लागला होता. माझ्या डोळ्यांतून अश्रू ओघळले. माझ्या या वेदनांची त्याला मात्र मुळीच जाणीव नव्हती. पण आता त्याविषयी विचार करुन काहीच होणार नाहीए, गोष्टी आता बदलण्याच्या पार गेल्या आहेत. मालविका आजींना फारच आनंद झाला होता. तो आनंद त्यांच्या चेहर्‍यावरच्या हास्यामध्ये मला स्पष्ट दिसत. आम्ही दोघेही त्यांच्या पाया पडायला वाकलो. 

‘’ सौभाग्यवती भव। पुत्रवती भव। ‘’

त्यांनी तोंडभरुन आशिर्वाद दिला आम्हां दोघांना. मला कधी कधी त्यांच्यासाठी फार वाईट वाटायचं. एकतर त्यांचं वय झालं होतं आणि त्यांची तब्येतही म्हणावी तशी ठीक राहत नव्हती. शिवाय त्या काही अवधूत सोबत राहत नव्हत्या. त्यांचं छोटसं बंगलीवजा घर शहराच्या बाहेर होतं. त्या म्हणाल्या होत्या मला की आता मला सगळ्यांतून हळूहळू माझं मन काढून घ्यायला हवंय. दोन्ही पोरं चांगली कमवताहेत, आपला घरचा व्यवसाय उत्तम सांभाळताहेत, आता तर अवधूत आणि तुझं लग्नही होणार आहे तर मी या सगळ्या संसारात किती गुरफटून राहू. मी आपली माझ्या वानप्रस्थाश्रमात बरी आहे. आणि तिथं कशाची कमी आहे? मदतीला नोकर-चाकर आहेत, काळजी घ्यायला नर्स ठेवलेली आहे, वेळ घालवण्यासाठी बंगलीच्या भोवती छानशी बाग आहे, शिवाय तुम्ही मला आठवड्यातून एकदा भेटायला तर येताच की. हाताजवळ फोन, गाडीसारख्या सगळ्या सुविधा आहे. मी बरी आहे माझ्या घरात तुम्हां तरुण मुलांच्या संसारात मी कशासाठी मध्ये मध्ये करायचं? त्यांचे हे सगळे विचार ऐकले की मला फारच अपराध्यासारखं वाटयचं कारण मी त्यांनाही माझ्या या आजाराविषयी काही सांगितलं नव्हतं. हे लग्न म्हणजे अवधूतनं आजींच्या शेवटच्या दिवसांत त्यांच्या आनंद आणि सुखासाठी केलेला एकप्रकारचा सौदाच होता. 

मला आनंदानं मिठीत घेत आजी म्हणाल्या, ‘’ खरंच वल्लरी मी तुला सांगू शकत नाही की मी आज किती खूष आहे! ‘’ मला थोड्यावेळासाठी असं वाटलं की माझ्या आईच्या कुशीतही मला अशीच उब मिळाली असती. पण, माझ्या दुर्दैवानं मला तिला बघताही आलं नाही. माझे पालक माझ्या आयुष्याचा भागच नव्हते कारण… कारण मी अनाथाश्रमात लहानाची मोठी झाले होते आणि मला त्यांची धूसरशीही छबी आठवत नाहीए. आजींना भेटल्या क्षणापासून आजींनी मला अगदी स्वतःच्या घरच्या माणसासारखं वागवलं. मी मनातच त्यांचे फार आभार मानले. काय दिलं नव्हतं गेल्या काही महिन्यांत त्यांनी मला; घर, माझं म्हणता येईल असं कुटुंब आणि सगळ्यात महत्वाचं म्हणजे माझं प्रेम त्यांनी माझ्या झोळीत टाकलं होतं. 

‘’ अभिनंदन वल्लरी. आता तू माझी वहिनी झालीस. ‘’ दिगंतच्या चेहर्‍यावर छानसं हसू विलसत होतं. दिगंत अवधूतचा उजवा हात आणि अत्यंत विश्वासू, जवळचा मित्र होता; त्याहीपेक्षा महत्वाचं म्हणजे तो अवधूतचा चुलत भाऊ होता. मी त्याच्याकडे पाहून छानसं हसले. ‘’ धन्यवाद दिगंत. ‘’ 

‘’ हां! बास झाल्या गप्पा. ‘’ अवधूतच्या त्या खर्जातल्या आवाजानं सगळं वातावरण शांत आणि तणावाचं झालं. अवधूतनं कोर्‍या नजरेनं त्याच्याकडे बघत त्याला सांगितलं, ‘’ दिगंत आजीला तिच्या बंगलीवर नेऊन सोड. ‘’ 

‘’ अरे, मग तुम्ही आमच्यासोबत येत नाही आहात का? कुठे चाललाय तुम्ही? ‘’ आजींनी विचारलं. 

‘’ लग्न झालंय आजी. ते साजरं नको का करायला? ‘’ त्यानं अतिशय निर्लज्जपणे आजीला सांगितलं. 

हा आता नक्की काय म्हणाला? तो तर माझा तिरस्कार करतो. लग्नाच्या आधी तो मला म्हणाला होता की उद्या लग्न झालं तरी मी तुला साधा स्पर्शही करणार नाही म्हणून! मी मोठ्ठे डोळे करुन त्याच्याकडे पाहिलं. मी तिथंच स्तंभासारखी उभी राहिले. मी नीट ऐकलं ना तो जे काही आजींना म्हणाला ते! की माझ्या ऐकण्यात काही चूक झाली? नाही, मी बरोबरच ऐकलं कारण आजींच्या चेहर्‍यावर आता एक खेळकर, चावट हास्य आलेलं मला दिसत होतं. त्यांनी माझा चेहरा ओंजळीत धरला आणि म्हणाला, ‘’ वला, माझ्या नातवाची काळजी घे हं! मी आता त्याला तुझ्या स्वाधीन केलाय. ‘’

जसे आम्ही कार्यालयातून बाहेर पडलो अवधूत स्वतःच गाडी चालवत त्याच्या बंगल्याशी आला. घरी पोचेपर्यंतचा सगळा वेळ गाडीत आम्ही दोघं आणि केवळ मौन होतं सोबतीला. माझ्यात त्याला काही विचारण्याची हिंमतच नव्हती. त्याला खरंच ते सगळं करायचं होतं जसं तो आजींना म्हणाला? मला माझ्या हृदयाची वाढलेली धडधड स्पष्टपणे ऐकू येत होती. गाडी येउन पोर्चमध्ये थांबली आणि त्याने मला हाताला धरुन त्याच्या घरात आणलं. ना कसली सजावट, ना स्वागताची तयारी, ना कलशाची सिध्दता! ह्म! माझ्या वाट्याला हेच येणार होतं. विचार करत मी एक सुस्कारा सोडला. अवधूतच्या या घराविषयी मी नेहमीच आजींकडून एकलं होतं पण कधी इथं येणं झालं नव्हतं. आज माझा इथे पहिल्यांदाच प्रवेश झाला होता. 

‘’ चल मी तुला तुझी खोली दाखवतो. ‘’ तो अगदी पहिल्यांदाच बोलला लग्न झाल्यापासून माझ्याशी. खरंतर त्याचा आवाज छान होता. काहीसं मार्दव होतं त्यात आणि थोडासा पुरुषी हुकमतीपणा; पण तरीही मला तो हवाहवासा वाटला. 

‘ चला म्हणजे मघाशी तो आजींना जे काही म्हणाला ते सगळं विनोदानेच म्हणाला तर! ‘ मला हातसं वाटलं. मी त्याच्या म्हणण्याला रुकार दिला. आम्ही त्या जेवणाच्या खोलीला छोटासा वळसा घालून जिना चढून वर आलो. त्याने मला दुसर्‍या मजल्यावर असणारी माझी खोली दाखवली. त्यानं खोलीचं दार उघडलं आणि मी त्याच्या मागोमाग आत शिरले. खिडक्या बंद असल्यामुळे खोलीत बर्‍यापैकी अंधार होता. मी कुठे लाईटची बटणं दिसतायत का ते शोधण्याचा प्रयत्न करतच होते की दरवाजा धाडकन् बंद झाल्याचा आवाज माझ्या कानांवर पडला. मी भितीनं पटकन् मागे वळले तर अवधूत तिथला मंद उजेडाचा रातदिप लावला होता. त्या मंद उजेडात आम्ही एकमेकांच्या अंधार्‍या रुपरेषा कशाबशा पाहू शकत होतो. तो आता माझ्याजवळ येत होता. माझं हृदय अक्षरशः रेल्वेच्या गतीनं धावत होतं. काय हवं होतं नक्की त्याला? काय करणार आहे आता तो? 

‘’ अ… अ… अवधूत ‘’ जेमतेम पुसटसं मी त्याचं नाव उच्चारु शकले असेन तोच त्यानं मला घट्ट पकडलं आणि पलंगावर जवळपास फेकलंच. आता तो माझ्यावर झुकला होता.

‘’ काय? काय… करतोयस तू नक्की? ‘’ मी मोठ्या मुश्किलीनं त्याला विचारलं. 

‘’ तू नीट एकलं नाहीस का मी आजीला काय सांगितलं ते? तुला हेच तर हवं होतं ना! तुझी सगळी धडपड माझ्या या पलंगापर्यंत पोचण्यासाठीच तर चालली होती ना! मग आता मी तेच करतोय जे तुला केव्हापासून हवं होतं. ‘’ अवधूतनं अतिशय तुच्छतेनं मला उत्तर दिलं. मला माहीत आहे की त्याचं माझ्यावर प्रेम नाहीए पण म्हणून तो मला सतत जाणवून देत राहणार आहे का? त्या विचारानंच माझ्या हृदयात कळ उठली. 

‘ पण, ठीक आहे. हेही छानच आहे. तसंही मला प्रेम करणारा नवरा नकोच होता म्हणा. त्याला माझी परिस्थिती कळल्यानंतर त्रास होईल. ‘ माझ्या डोळ्यांतून पाण्याचे काही थेंब ओघळले. 

‘’ अवधूत… मी… मला… ‘’ 

‘’ थोबाड बंद कर तुझं मला काहीही ऐकायचं नाहीए. ‘’ माझे हात माझ्या डोक्याच्यवर ताणून घट्ट धरत तो माझ्यावर खेकसला. त्यानं हळूच त्याच्या खिशातून कसलीतरी बाटली काढली. अंगठ्यानं तिचं बूच उघडलं आणि त्यातला द्रव माझ्या तोंडात ओतला. मला ठसका लागला कारण त्या द्रवाच्या कडवटपणानं माझं तोंडही कडू झालं होतं. अचानक मला सगळं गरगरल्यासारखं वाटू लागलं समोरचं दृश्य धूसर होऊ लागलं. मला अतिशय मळमळल्यासारखं व्हायला लागलं. फारच काहीतरी विचित्र भावनांची माझ्या मनात चलबिचल सुरु झाली.

स्वरा…. 28/06/2021

 

 भाग दोनः- नवं आयुष्य

अवधूत

सूर्याच्या प्रकाशाची तिरिप जेव्हा खिडकीतून डोळ्यांवर आली मी डोळे किलकिले करत जागा झालो. पलंगावर उठून बसलो आणि आधी घड्याळाकडे नजर टाकली. रोजच्यासारखेच आजही सकाळचे साडेसहा वाजले होते. मी कितीही वाजता झोपलेला असून देत पण नेमक्या ह्याच वेळेला रोज माझ्या शरीरातलं घड्याळ मला जाग करत असे. मी काल काय घडलं ते आठवून डोक्याला हात लावला. मी… मी त्या दगाबाज मुलीशी लग्न केलं. कसं? का? मला कळतंच नव्हतं की त्या मुलीने माझ्या आजीवर एवढी कसली जादू केली होती? नक्की जादू की एखादं जबरदस्त चेटूक? सहा महिन्यांपूर्वी ती चेटकीण मला अचानकच आमच्या घरात दिसली. मी देशाबाहेर गेलो होतो कंपनीच्या कामासाठी. आणि जेव्हा मी परत आलो तेव्हा… तेव्हा मी तिला पाहिलं ती जवळजवळ स्वतःचं घर असल्यासारखी माझ्या आजीसोबत राहत होती. माझी आजी एकटीच रहायची. ती त्या एकटं राहण्याला वानप्रस्थाश्रम म्हणते. ती अतिशय दयाळू बाई आहे. आणि तिच्या या अशा दयाळू स्वभावाचाच ह्या लफडेबाज बाईनं फायदा घेतला. तिनं माझ्या आजीच्या मनात स्वतःची जागा निर्माण केली आणि मला तिच्याशी लग्न करायला भाग पाडलं. 

मला तिच्यासारखी लालची बाई माझ्या आयुष्यात अजिबात नको होती. अशा लोकांची मी अतिशय घृणा करतो. माझीही प्रेयसी होती; तेही अगदी चांगल्या घरातली मुलगी पण का कुणास ठाऊक आजी तिला माझी बायको म्हणून स्विकारायला तयारच नव्हती. तिच्याऐवजी ती ह्या फसव्या बाईची बाजू घ्यायची. मी जस जसा माझ्या त्या लग्नाबद्दल विचार करत होतो माझ्या डोक्यात रागाचा भडका उडत होता. तरी मी तिला काल; लग्नाच्या पहिल्याच रात्री दाखवून दिलं की ती माझ्यासाठी काय आहे ते! चांगली शिक्षा केली तिला. त्या विचारासरशी मी उठलो. बाथरुममध्ये जाऊन तोंडावर पाण्याचा हबका मारुन आलो. आता मला जरा ताजंतवानं वाटत होतं. मग मी माझे रोजचे व्यामाचे कपडे चढवले आणि घरातच असलेल्या माझ्या जिममध्ये निघालो. मी त्या दीड दमडीच्या बाईच्या खोलीसमोरुन जात असतानाच वादवणे काकू; आमच्या घरच्या स्वयंपाकीण आणि मदतनीस तिच्या खोलीतून बाहेर पडल्या. त्यांच्या हातात पांढरी बेडशीट होती जी जागोजाग रक्ताने माखली होती. नक्की झालंय तरी काय? 

काकूंची नजर जशी माझ्यावर पडली त्या किंचित हसून मला म्हणाल्या, ‘’ राम राम दादा. ‘’

त्या आमच्या घरात माझ्या जन्माच्या आधीपासून काम करत होत्या. माझ्या आईच्या मृत्यूनंतर माझी देखभाल त्यांनीच केली. ती मध्यम वयाची बाई माझी खूप काळजी करत असे. त्यांच्या हातातले ते रक्तानं माखलेले कपडे मला त्रास देऊ लागले. ती तिची पहिलीच रात्र होती का? माझ्या मनात येऊन गेलं. आपण हा विचार काल का नाही केला बरं! आता माझ्या लक्षात आलं की त्या बेडशीटसोबत त्यांच्या हातात तिची कालची लग्नाची साडीदेखील होती जी मध्ये मध्ये फारच फाटली होती. त्या साडीचं डिझाइन फारचं सुंदर होतं. तिनं कदाचित यावर खूप सारे पैसे खर्च केले असावेत. कसलीही उत्सुकता न दाखवता मी कोरड्या चेहर्‍यानं काकूंना विचारलं, ‘’ काय झालंय काकू? ‘’

‘’ हे का?...’’ आपल्या हातात धरलेल्या त्या कपड्यांकडे पाहत त्या म्हणाल्या, ‘’ फार काही नाही रे! अगदीच साधंय हे! पहिल्या रात्री हे असं काहीतरी व्हायचंच म्हणा. ‘’ 

‘ श्शी! पहिली रात्र? कसली पहिली रात्र? तीसुध्दा या या फसव्या बाईशी? कशी काय होऊ शकते? मला तर खात्रीच आहे हिची ही अजिबातच पहिली वेळ नसणारे.’ आणि माझ्या खात्रीचं सोडा तिनं तर ही गोष्ट माझ्यासमोर लग्नाच्या आधीच निर्लज्जपणे बोलून दाखवली होती. मग हे एवढे रक्ताचे डाग कसे पडले बेडशीटवर? मी तिच्याबद्दल काही चुकीची समजूत तर करुन घेत नाहीए ना! ही तिची खरंच पहिली वेळ तर नाहीए ना! माझ्या कानात तिच्या काल रात्रीच्या वेदनांनी ओथंबलेल्या दबल्या आवाजातल्या किंचाळ्या घुमत होत्या आणि नजरेसमोर तिचा निष्पाप अश्रूभरला चेहरा तरळत होता. ती मुलगी! मी तिचा फारच विचार करत होतो. काय बोलावं ते मला कळत नव्हतं. कदाचित ती माझ्या मनाशी खेळ खेळतीय. किंवा काहीतरी युक्त्या वापरतेय. पण, काहीतरी करतेय हे नक्की आहे. आता यावेळेला तिचा नेमका काय हेतू आहे? माझी सहानुभूती मिळवायचीय का तिला? माझी नजर अजूनही त्या कपड्यांवरुन हटत नव्हती. नक्की तिला असे कितीसे पैसे हवे आहेत?

‘’ अवधूत, बाळा तिची काळजी नको करुस. ती बरी आहे आणि आंघोळीला गेलीय. ‘’ काकू पुन्हा मला म्हणाल्या. 

इथे मी तिच्याबद्दल ती कशी आहे आणि काय करतेय याची चिंता करतोय आणि ही बाई आरामात आंघोळ करते. छ्या! मला मुळीच काळजी नाहीए तिची! झक मारत गेली ती! असेना का ती तिची पहिली वेळ! तीने स्वतःच्या हाताने स्वतःसाठी हा खड्डा खणला होता आणि आता ती त्यात पडलीय तर पडेना का! मला काय गरज पडलय तिची काळजी करण्याची. असंच व्हायला हवंय तिच्यासारख्या बाईबरोबर. या जगात जेवढ्या म्हणून वेदना आहेत ना; देवकृपेनं त्या सगळ्या तिच्या वाट्याला आल्या पाहिजेत. मी वेगानं तिथून जिमकडे निघून गेलो. आत्ता ह्या घडीला माझ्यासाठी ही सगळ्यात योग्य जागा आहे. मी स्वतःवरच नाराज झालो होतो. ती मुलगी जी नुकती कुठं बाईपणात प्रवेश करत होती; जिला आत्ता कुठं एकोणीसावं लागलं होतं ती माझ्या आयुष्याशी न जाणो कसले खेळ खेळतेय. मी अवधूत सारंगराव रत्नदीप, माझ्या व्यावसायिक जगात लोकं माझं नुसत नाव ऐकूनही थरकापायचे. कुणीही माझ्याबरोबर कसलेही गेम खेळण्याची हिंमत दाखवत नव्हते पण आजीनं मात्र मला या कुठल्या तरी खोड्यात अडकवलंय. वल्लरी लक्षात ठेव तुला या सगळ्याची फार मोठी किंमत मोजावी लागणार आहे. तुझे ते मोठ्ठाले डोळे मला अजिबातच भुलवू शकत नाहीत. तुला मी दुःखाची मजा चाखायला लावणारच आहे. माझ्याशी लग्न केलंस याची तुला दर दिवसागणिक किंमत मोजायला लावणार आहे मी. चेटकिण कुठली! मी तुझा, तुझ्या ह्या सगळ्या चुटूकाचा एक दिवस पर्दाफाश करणारच आहे. तुझी जी किंमत माझ्या आजीच्या नजरेत आहे ना! मी ती सगळी धुळीला मिळवणार आहे. तुला मी थोडं थोडं करत रोज जीवे मारणार आहे जोवर तुझ्या मनाच्या, भावनांच्या पार पार चिंध्या होऊन जात नाहीत तोवर. मी हातातलं वजन दणकन् खाली आपटलं. पण मला अजूनही कळत नव्हतं की बेडशीटवर एवढे रक्ताचे डाग कसे आणि का होते ते! असू दे. जे काही तू चालवलं आहेस ना ते काहीही असू देत पण मी त्याच्यापुढे अजिबातच वाकणार नाहीए.

माझा रोजच्या शिरस्त्याप्रमाणे व्यायाम झाल्यावर मी माझ्या खोलीत परत आलो. आता घड्याळात पावणे आठ वाजले होते. अगदी वेळेत सगळं चाललंय आपलं. मी स्वतःशीच म्हणालो. मी दार उघडून आत येऊन बाथरुमकडे जातच होतो इतक्यात एक छानशी गुणगुण माझ्या कानांवर पडली आणि माझे पाय जागेवर थबकले. अरे काय चाललंय नक्की? ही बया माझ्या खोलीत काय करतेय? तिला इथं येण्याची परवानगी दिलीच कुणी मुळात? माझा सगळा राग माझ्या डोळ्यांत उतरला आणि जळजळीत नजरेनं मी तिच्याकडे पाहिलं. जसा तिनं माझ्या पावलांचा आवाज ऐकला ती पटकन् मागे वळली. तिनं तिच्या हातात ग्रे रंगाचा सूट, त्याच्याशी मॅच होणारी ट्राऊझर, ऑफ व्हाईट रंगाचा शर्ट आणि वाईन कलरचा टाय धरला होता. हे सगळं घेऊन नक्की काय करतेय ती? 

मी रागाने खसकन् तिचा हात धरुन ओढला आणि विचारलं, ‘’ तुला इथं येण्याची परवानगी कुणी दिली? ‘’ 

तिची नजर माझ्या उघड्या अंगावरुन फिरली. मध्येच ती कुठेतरी थांबली. आणि मग माझ्या नजरेत नजर मिसळून ती म्हणाली, ‘’ सुप्रभात देवा! ‘’ सोबतच एक छानसं दिलखेचक हसू तिच्या ओठांवर पसरलं. काय मूर्खपणा चाललाय हिचा? काय तर म्हणे देवा! आणि या अशा असण्यानं काय होणार आहे म्हणावं! आता आणखी काय हवं झालंय?

‘’ काहीच नाही देवा! मी तर इथे फक्त तुमच्या ऑफिसला जाण्याची तयारी करते आहे. ‘’ ती अतिशय निष्पापपणे माझ्याकडे त्या मोठ्ठाल्या डोळ्यांनी रोखून पाहत म्हणाली. मी तिचा तिरस्कार करतो. काही गरज नाहीए तिने माझ्यासाठी हे असलं काही करण्याची. कोण समजते ती स्वतःला? तिच्या जागेवर आत्ता इथे खरंतर लिला असायला हवी होती. मी रागाने अक्षरशः बेभान झालो. तिच्या हातांवरची माझी पकड मी आणखी घट्ट केली तशी ती वेदनेनं कळवळली. 

‘’ मला तुझ्या असल्या कुठल्याही कामाची गरज नाहीए कळलं का तुला? ‘’ मी तिच्यावर खेकसलो.

‘’ कधीही दिवसाची सुरुवात हसण्याने करावी देवा! म्हणजे सगळा दिवस कसा छान जातो. ‘’ ती तितक्याच शांतपणे म्हणाली. 

‘’ बंद कर तुझं हे भिकारडं तोंड. ‘’ मी मघापेक्षाही जास्त जोरात तिच्यावर खेकसलो. हे हे असंच माजी आजीही नेहमी म्हणत असते. हिची हिंमत कशी झाली तिच्यासारखं बोलायची? मी तिचा हात सोडून देऊन बाथरुमकडे वळलो आणि म्हणालो, ‘’ आधी बाहेर चालती हो माझ्या खोलीतून. ‘’

काही सेकंदांसाठी एक विचित्र शांतता सगळीकडे पसरली होती. मी हळूच मान तिरकी करुन पाहिलं तर तीने मुकाट्याने सगळ्या वस्तू नीट जागेवर ठेवल्या आणि ती ताठ उभी राहिली पण मला तिचा चेहरा काही दिसत नव्हता. ती तिचे पाण्याने भरलेले डोळे तर माझ्यापासून लपवत नव्हती ना! कदाचित हा ही तिच्या नाटकाचा एक भाग असेल माझी सहानुभूती मिळवण्यासाठी काय सांगावं! मग ती तशीच चेहरा लपवत माझ्या खोलीतून निघून गेली. 

मला प्रचंड राग आला होता. अजून पुरता एक दिवसही झाला नव्हता तोच ही बया माझ्या रागाला खतपाणी घालायला लागली होती; हे असं काहीतरी करुन. तिच्या नावानं आणखी काही वेळ बोटं मोडून झाल्यावर मी बाथरुममध्ये गेलो आणि छान थंडगार पाण्याने कावळे आंघोळ आटपून घेतली. माझ्या कपाटात कपड्यासाठी डोकावण्याआधी पुन्हा एकदा माझी नजर तिनं पलंगावर नीटपणे लावुन ठेवलेल्या त्या कपड्यांकडे गेली. काही म्हणा, पण त्या बकवास बाईची कपड्यांची चॉईस चांगली आहे. मी एकदा घड्याळाकडे नजर टाकली. आठ केव्हाचेच वाजून गेले होते. हातात आता फारसा वेळ उरला नव्हता. मी ते पलंगावर ठेवलेले कपडे अंगावर चढवले आणि ओल्या केसांतून कंगवा फिरवला. धावतच खाली नाश्त्यासाठी आलो. आशा करत होतो की काकूंनी काहीतरी चांगलं नाश्त्यासाठी बनवलेलं असू दे ज्यामुळे माझा हा खराब झालेला मूड चांगला होईल. पण माझे पाय पुन्हा एकदा ती सुमधुर गुणगुण ऐकून थबकले. आता इथे ही बाई काय करतेय? तिची माझ्यावर नजर पडताच ती तिचं ते जीवघेणं हसू ओठांवर आणत म्हणाली, ‘’ या देवा. तुम्ही अगदीच वेळेत आला आहात. बघा बरं मी तुमच्यासाठी काय बनवलं आहे ते! ‘’ असं म्हणतंच तिनं माझ्यासमोर गोवन इंग्लिश पध्दतीनं बनवलेल्या नाश्त्याची प्लेट ठेवली. ती प्लेट बीन्स, उकडून मसाले भरलेली अंडी, ब्रेड बटर, रोस्टेड चिकन यांनी छान सजवलेली होती. ती पुन्हा एकदा स्वयंपाकघरात गेली आणि तिनं आणखी काही भाड्यांमध्ये जास्तीचे तेच पदार्थ भरुन आणून ठेबलवर ठेवले. हिच्या प्रत्येक कृतीमागे हिला काय हवं असतं तेच मला कळत नाही. आता काय हवं असेल देवालाच माहीत! पण हे सगळं ती का करतेय? थोड्यावेळाने ती फ्रिजकडे गेली आणि आतून ज्युसचा कॅन घेऊन आली आणि तिनं तो ग्लासात ओतला.

मी तिचा हात पकडला आणि विचारलं, ‘’ हे सगळं तू पैशांसाठी करतेयस, बरोबर आहे ना! किती हवेत? ‘’ आधी तिला माझ्या त्या विचारण्यानं आश्चर्य वाटल्यासारखं वाटलं पण अगदी पापणी लवते न लवते तोच तिनं तिच्या खर्‍या भावना कुठतरी खोलवर दडवून टाकल्या. 

‘’ सांग ना किती हवेत ते! ‘’ मी मोठ्याने म्हणालो.

ती जरी माझ्याकडेच बघत होती तरी तिचे डोळे खाली होते जे तिनं उचलून माझ्याकडे नीट पाहिलं. तिनं अचानकच तिचा डावा हात माझ्या गालांवरुन अतिशय हळूवारपणे फिरवला. जा गं बाई! मला तुझे हे असले चाळे अजिबातच आवडत नाहीएत. पुन्हा एकदा तिचं ते निष्पाप जिवघेणं हसू तिच्या ओठांवर पसरलं. कोणीही तिच्या त्या हसण्याला अगदी सहज फसू शकतो पण मी नाही. मला बरोब्बर माहीत आहे तू नक्की कोण आहेस ते!

‘’ हं! हे सगळं पैशांसाठीच तर चाललं आहे. पण आता नाही. मी जेव्हा लागतील तेव्हा नक्की सांगेन किती लागणार ते! ‘’ शेवटी एकदा तिच्या तोंडून खरं बाहेर पडलं. बघा, मी म्हणालो होतो ना तुम्हांला! ती फक्त एक लालची बाई आहे दुसरं काहीही नाही. तिला समाजात फक्त तिची पत वाढवायची आहे आणि माझ्या आजीला तर असल्या कसल्या गोष्टीचा अनुभवच नाहीए, बिचारी माझी आजी! मी तिचा धरलेला हात सोडून दिला. मला ते सगळंच असह्य झालं होतं. कदाचित मलाच कुठेतरी वाटत होतं की तिने हे सगळं पैशांसाठी करतेय असं म्हणू नये. का कुणास ठाऊक पण मी ही असली काहीतरी अपेक्षा तिच्याकडून का करत होतो. असो. काही का असेना पण तिनं तिचे खरे रंग तर मला दाखवले होते. ती जशी मला प्रेमाने देवा! अशी हाक मारत होती त्याचा मला फारच राग येत होता. तिच्या त्या निष्पाप हसण्याचा एवढंच काय तर मला तिच्याशी निगडीत असणार्‍या सगळ्याच गोष्टींचा राग येत होता. वल्लरी बदामी, तुला भोगावं लागेल सगळं.   स्वरा… 29/06/2021

----------------------------------------

भाग तीनः- स्पर्धा

वल्लरी…

जसा अवधूतनं माझा हात सोडला तशी मी धावतच वर आले. त्याच्या हातांची पकड खूपच घट्ट होती; मला खात्री आहे की त्यामुळे माझ्या हातांवर चांगलेच वळ उठणार आहेत. पण आताच्या घडीला माझ्या मनात त्या कुठल्याच गोष्टीचा विचार येत नव्हता. मी माझ्या नव्या खोलीत येऊन धडकले आणि कपाटाचा खण उघडून आधी त्यातली डायरी बाहेर काढली. मला हे सगळं त्यात लिहायला हवंय. हे सगळं घडलं. अरे देवा! माझा तर विश्वासच बसत नाहीये की मी अखेर हे सगळं केलं. माझं हृदय अजूनही प्रचंड वेगानं धडधडतंय. श्वासांवर काबू करण्यासाटी मी क्षणभर माझे डोळे मिटून घेतले. अखेर, मी त्याच्या त्या देखण्या खळीला स्पर्श केलाय; त्याच्या चेहर्‍याचा सगळ्यात देखणा भाग! त्यांना स्पर्श करण्याची मला नेहमीच इच्छा होती. मी नेहमी जागेपणी एक स्वप्न पहायचे की त्याने मला त्याच्या उराशी अगदी घट्ट कवटाळले आहे आणि मी त्याच्या त्या डोळ्यांच्या तळ्यात पार बुडून गेलेय. मला त्याच्या त्या लांब देखण्या खळीला स्पर्श करण्याची केव्हापासून इच्छा होती, जी आज पुरी झाली. त्यांना स्पर्श केल्यानंतर मी त्याच्याकडे पाहून लाजलेच होते.

जशी डायरीत ही सगळी घटना नोंदवून झाली तशी ती मी मिटून पुन्हा होती तशी खणात ठेवली. अचानक माझी नजर तिथल्या औषधांवर गेली. पाकिटात फक्त तीनच गोळ्या शिल्लक होत्या. मला पुन्हा एकदा औषधं आणायला हवी होती. औषधं आणण्यासोबतच मला डॉ. स्वानंद सुखटणकरशीही बोलणं गरजेचं होतं. त्या तीनच गोळ्या शिल्लक राहिल्या होत्या कारण गेल्या रात्री मला तीन गोळ्या एकदम घ्याव्या लागल्या. 

त्यानं काल रात्री ते सगळं माझ्यासोबत केलं आणि तो जेव्हा ते सगळं करत होता तेव्हा मला शुध्दच नव्हती. मला अगदीच अंधुकसं काही काही आठवत होतं की त्याने काल रात्री काय काय केलं ते! त्यानं मला पाजलेल्या त्या कसल्यातरी औषधामुळे माझ्या डोळ्यांसमोरचं सगळंच दृश्य धूसर झालं होतं. मी जेव्हा भानावर आले तेव्हा पहाटेचे तीन वाजले होते. मी माझ्या पलंगावर एकटीच पडलेले होते. माझी लग्नातली साडी बर्‍याच ठिकाणी फाटली होती आणि पलंगावरचं बेडशीट रक्तानं भिजून गेलं होतं. ते काही फक्त ही माझी पहिलीच वेळ असल्यामुळे झालं होतं अशातला भाग नाहीये. रात्री अवधूतनं माझ्या शरीराचा अक्षरशः चोळामोळा केला. मला अतिशय भयंकर रक्तस्त्राव सुरु झाला होता. मला असणार्‍या आजाराचं हेही एक लक्षण होतं. इतरांसारखं माझं रक्त सहजगत्या गोठत नव्हतं त्यामुळे अगदी छोट्याशाही जखमेनं माझ्या शरीरातून अनर्थकारी रक्तपात सुरु होतं असे आणि जोवर मी माझी औषधं घेत नाही तोवर तो थांबत नसे. माझा आजार बरा होणार्‍यातला नव्हता असं नाही तर तो एक दुर्मिळ आजार होता ज्याचे उपचार अतिशय महागडे होते. मला काल रात्री सुरु झालेला तो रक्तस्त्राव थांबवण्यासाठी एकदम तीन गोळ्या घ्याव्या लागल्या. पण, ठीक आहे देवा! हो मी त्याला देवाच म्हणणार आहे. तो माझ्या आयुष्यात आलेला देखणा देवदूतच तर होता ज्याच्यावर मी मनापासून प्रेम करत होते. मला माहीतेय जर का तुला माझ्या या आजाराविषयी माहीत असतं तर तू मला असा त्रास अजिबातच दिला नसतास. मला माहितेय की तू माझ्यावर काल जशी बळजबरी केलीस तशीही अजिबात केली नसतीस. मी तुला अजिबातच दोष देणार नाहीये देवा! कधीही आणि कुठल्याच गोष्टीसाठी. गोष्ट जर माझीच करायची झाली ना तर मी तुला सतत दाखवून देईन की माझं तुझ्यावर किती प्रेम आहे आणि मी तुझ्यावरच्या प्रेमासाठी काय करु शकते ते!. जर समजा नशीब बदललंच तर तूही माझा तेवढा तिरस्कार करणार नाहीस. तुझ्या त्या भावहीन मुखवट्यामागे असलेल्या प्रेमळ माणसाला मी चांगलीच ओळखून आहे. मी जर आता ह्या क्षणाला कशासाठी दुःखी असेन तर ती माझी कालची लग्नातली साडी आहे. मी ती तयार करण्यासाठी त्याच्यावर तासन् तास खर्च केले होते आणि आता ती फक्त चिंध्या बनून माझ्या आठवणीत राहिलीय. वादवणे काकू सांगत होत्या की त्या प्रयत्न करतील रक्ताचे सगळे डाग घालवण्यासाठी पण मला शंकाच आहे की त्यांना यात यश मिळेल याची. जे मटेरिअल मी साडी बनवण्यासाठी वापरलं होतं ते सहजगत्या डाग पकडत होतं. 

पण, हे जे काही चाललंय ते बरचं चाललंय असं म्हणायला हवंय. मी त्या माणसाशी लग्न केलंय ज्याच्यावर मी प्रेम करतेय आणि मला बाकी काही नकोच होतं. त्याक्षणी, जेव्हा त्यानं नाश्ता करताना माझा हात धरला; त्याक्षणी मला असं वाटून गेलं की मी त्याच्या डोळ्यांत काहीतरी तरळून गेलेलं पाहिलं. तो काही तिरस्काराचा भाव नव्हता. ते काहीतरी वेगळं होतं. कदाचित ते तेच होतं ज्याची मला भिती वाटत होती; त्याचं माझ्यावर असणारं प्रेम? मी माझ्याच भावनांमध्ये खूपच वहावत गेले पण लवकरच मला सत्य कळून आलं जेव्हा त्यानं मला पैशांबद्दल विचारलं. अरे बायको आहे रे मी तुझी, चिडक्या माणसा! मूर्खा, तुझं क्रेडिट कार्ड मिळवण्यासाठी मला हे सगळं करण्याची गरज आहे का? माझे सगळे विचार मी माझ्यापर्यंतच ठेवले अन् झटक्यात म्हणाले, ‘ हो तर, हे सगळं पैशांसाठीच तर चाललं आहे. त्या एका क्षणातच त्याच्या त्या संमोहित करणार्‍या राखाडी डोळ्यांतले सगळे भाव टोकाच्या रागात आणि तिरस्कारात बदलले. वाह देवा! कर तू माझा तिरस्कार कर. जेवढा जमेल तेवढा कर. हेच आपल्या दोघांसाठीही चांगलं आहे. माझी इच्छा आहे की तू माझा इतका तिरस्कार करावास की मी जिंवत आहे की मेलेय हे विचारण्याचीही तुला गरज वाटू नये. चुकून जर का मी तुझ्याकडचे काही कोटी रुपये घेऊन पळून गेले तरी तू मला शोधण्याचाही प्रयत्न करु नयेस, एवढा तिरस्कार कर. 

अचानक वाजणार्‍या माझ्या मोबाईलच्या व्हायब्रेशनच्या आवाजाने माझी तंद्री भंगली. ते असंच कुठल्यातरी ऍपचं आलेलं नोटिफिकेशन होतं. अरे देवा! नऊ वाजत आले जवळजवळ. तासाभरात आमचा वर्ग सुरु होईल. मी झटक्यात उठून कपड्यांच्या कपाटाकडे गेले आणि त्यातून माझ्या आवडीचा फ्लोरल प्रिंटचा ड्रेस काढून अंगावर चढवला. झटपट केसांचा मेसी बन घातला आणि भराभरा पुस्तकं सॅकमध्ये भरली. साधीशी न्यूड लिपस्टिक आणि आय लायनर एवढा माफक मेकअप करुन सॅक घेऊन मी धावतच खाली आले. नशीब माझं की नाश्ता करण्यासाठीचा थोडा वेळ माझ्या हातात शिल्लक होता. जशी मी नाश्ता करण्यासाठी टेबलाजवळ पोचले तसं माझं लक्ष गेलं की आमचा चिडका माणूस केव्हाचाच ऑफिसला निघून गेलाय. मी आजूबाजूला पाहिलं तर मला तिथं फक्त वादवणे काकू दिसल्या ज्या नाश्त्याची भांडी घासत होत्या. त्याची ती नाश्त्याची रिकामी झालेली प्लेट बघून मला थोडसं का असेना समाधान वाटलं. मला नीट माहीत होतं त्याला काय आवडतं आणि काय नाही ते! किती झालं तरी गेल्या सहा महिन्यांपासून त्याच्यावर नीट नजर ठेवून होते ना मी! आता माझी नजर थोड्याच वेळापूर्वी मी अवधूतसाठी बनवलेल्या त्याच्या डब्याकडे गेली.

‘’ काकू, तो गेला का? ‘’ मी थोडसं त्रासून त्यांना विचारलं.

‘’ हो गं वल्लरी! नाश्ता झाल्या झाल्याच तो निघून गेलाय. का गं? का विचारतेयस? ‘’  

काकू जवळपास पन्नाशीला आल्या होत्या. पण, मला त्यांच्यातली अवधूतची आई स्पष्टपणे दिसत होती. 

‘’ नाही. काही नाही. अहो, तो त्याचा डबा घेऊन जायला विसरलाय. ‘’

मी अगदी सहजच त्यांना म्हणाले. अजून हातात वेळ होता. मी त्याच्या ऑफिसला जाऊन आधी त्याचा डबा देईन आणि मग पुढे युनिव्हर्सिटीत जाईन, मी मनाशी वेळेचे आडाखे बांधत होते. काकू माझ्याकडे काहीशा आश्चर्याने पाहत होत्या. बोलण्यापूर्वी त्यांनी एक आवंढा गिळला. 

‘’ ठीक आहे वल्लरी. तू काळजी नको करुस. तो तसाही नेहमी बाहेरच जेवतो. ‘’

मी हसत त्यांच्याकडे पाहिलं न् म्हणाले, ‘’ तसं नाही काही काकू, अहो मी युनिव्हर्सिटीत जातेच आहे तर त्याचा डबाही पोचवते. वाटेतच तर आहे त्याचं ऑफिस. ‘’ मी तो डबा माझ्या सॅकमध्ये घातला. 

‘’ मग ठीक आहे. मला हे आवडलं वल्लरी. ‘’ 

मी त्यांचा निरोप घेऊन बंगल्यातून बाहेर पडले. तिथून अवघ्या पाच मिनिटांवर बस स्टॉप होता. तिथे पोचले आणि पुढच्या पाच मिनिटांत मला युनिव्हर्सिटीला जाणारी बस मिळाली. अवघ्या पंधरा मिनिटांत मी त्याच्या ऑफिससमोर उभी होते. रत्नदीप इंडस्ट्रीजची उलाढाल आजच्या घडीला कोट्यावधी रुपयांची असावी. कंपनी देशांत आणि देशाबाहेरही बर्‍यापैकी विस्तारलेली होती. जवळ जवळ सगळ्याच क्षेत्रांमध्ये रत्नदीप कंपनीची गुंतवणूक होती आणि त्याच्यांशी व्यावसायिक संबंधही होते. अगदी कन्स्ट्रक्शन आणि डेव्हलपमेन्टपासून ते फॅशन- एन्टरटेन्मेन्टपर्यंत सगळीकडेच त्यांचे क्लाएंट आणि गुंतवणूकदार पसरलेले होते. आणि देवा माझा नवरा; या सगळ्या मोठ्ठ्या डोलार्‍याचा कर्ताधर्ता होता. या इंडस्ट्रीच्या गेटसमोर उभं राहिल्यावर देवाविषयीच्या अभिमानाने माझा उर फुलून आला. मला माहीतेय की इथे अनेक पातळ्यांवर सुरक्षा असणार आणि कुठल्याही अपॉईंटमेंटशिवाय मला आमच्या चिडक्या महाशयांना वेळेत भेटता येणार नव्हतं. मी माझा मोबाईल बाहेर काढला आणि दिगंतचा नंबर फिरवला. 

‘’ ओह वला! बोल. ‘’

‘’ दिगंत, तू काही कामात आहेस का? ‘’ मी विचारलं.

‘’ अं, तसा फारसा नाही. बोल ना! काय झालंय? ‘’ त्यानं विचारलं.

‘’ मग ऐक ना! पाच मिनिटांसाठी कंपनीच्या गेटवर येतोस का? मी वाट बघते तुझी. ‘’ मी हसतच म्हणाले.

‘’ आलोच. ‘’ असं म्हणून दिगंतनं कॉल कट केला आणि थोड्याच वेळात तो मला माझ्या दिशेने येताना दिसला.

‘’ बोल सुंदरी! काय म्हणतेस? ‘’ तो कोणत्याही विशेष कारणाशिवाय माझ्याशी नेहमीच एका मित्रासारखा वागायचा.

‘’ मी सुंदरी असेन तर हे देखण्या गंधर्वा, माझ्यासाठी थोडाशी तसदी घेशील का? ‘’ बोलता बोलता मी सॅकमधला डबा काढला. ‘’ हं! हा घे.’’

संशयी नजरेनं त्या डब्याकडे बघत त्यानं मला विचारलं, ‘’ काय आहे याच्यात? ‘’

‘’ फार काही नाही रे! तुमच्या चिडक्या सीईओच्या जेवणाचा डबा आहे तो. ‘’ मी त्याला चिडवत म्हणाले. हो. दिगंतला माहितेय की मी अवधूतला चिडका म्हणते आणि त्यालाही ते पटतं की तो; त्याचा भाऊ चिडकाच आहे म्हणून.

‘’ अगं खारुताई तू तर अगदी सत्यवानाच्या सावित्रीसारखी वागायला लागलीस की एका दिवसांत. ‘’ त्यानेही मला चिडवण्याची संधी साधून घेतली. 

‘’ बरं, बरं! आता चेष्टा पुरे झाली. ती नंतरसाठी राखून ठेव, नाहीतर मला कॉलेजला जायला उशीर होईल. भेटू नंतर. ‘’ त्याच्या हातात डबा सरकवून मी तिथून बाहेर पडले. माझ्या कानांवर मागून त्याचा आवाज पडला, ‘’ नीट जा गं वला! ‘’

माझी युनिव्हर्सिटी इथून काही फार दूर नव्हती. खरंतर ती बर्‍यापैकी जवळ होती. बसनं जायचं तर अगदी पाच मिनिटं आणि चालायचं तर पंधरा मिनिटांत पोचायला होणार. मी बसची वाट पाहिली पण बहुधा ती माझ्या नशीबांत नव्हती यावेळेस. अजून जर वाट बघत बसले असते तर मला माझ्या वर्गात पोचायला खूपच उशीर झाला असता. शिवाय आजचा दिवसही चांगला होता त्यामुळे मला चालण्याचे अजिबातच कष्ट वाटत नव्हते. एक नजर घड्याळाकडे टाकली. घाई करायला हवीय. मी कॉलेज कॅम्पसला पोचताच धावायला सुरुवात केली. मी विसरलेच होते की कॉलेजला पोचायला पंधरा मिनिटं लागतात वर्गांत पोचायला नाही काही! आणि हा कॉलेजचा परिसर खूपच मोठा होता. मी धावतपळत वर्गात पोचले तर माझ्या लक्षात आलं की आमचे प्रोफेसरच अजून आलेले नाहीत. मी सुटकेचा निश्वास सोडला. 

‘’ तुला आज उशीर झाला. ‘’ तेवढ्यात माझ्या पाठीमागून मला आवाज ऐकू आला, मला माहीत होतं तो ललित होता. 

‘’ ललित! ‘’ तो माझ्या जवळच्या मित्रांपैकी एक होता. 

‘’ काही ललित वगैरे म्हणू नकोस तू! अशी कशी उशीरा येऊ शकतेस तू, हां! ‘’ लटक्या रागाचा आव आणत त्यानं मला विचारलं.

‘’ असं काय करतोस? बघ ना अजून तर प्रोफेसरसुध्दा आलेले नाहीत. ‘’ मी त्याला मनवण्याच्या सुरात म्हणाले.

‘’ हं! तेही खरंय म्हणा. पण आज आपल्याला कुठलाही तासच नाहीये ना! म्हणून ते आलेले नाहीत. कळलं का तुला? ‘’ तो म्हणाला. 

‘’ काय? का पण? ‘’ मी ते ऐकून संभ्रमात पडले. तोच माझ्या डोक्यावर टपली मारत ललित मला म्हणाला, ‘’ आता असं नको म्हणूस की तू विसरलीस म्हणून. मुर्ख कुठली! ‘’

‘’ आं! जरा हळू ना. ‘’ मी किर्ती कुठे दिसतेय का बघत म्हणाले.

‘’ किर्तीऽऽऽ! बघ ना हा मला मारतोय. ‘’ मी ललितची तिच्याकडे तक्रार केली. 

‘’ ए गप्प बस हं! लगेच तुम्हां मुलींची नाटकं नका सुरु करु. ‘’ ललितनं त्याची नेलपेंटनं रंगवलेली नखं आमच्यासमोर नाचवली. 

‘’ अरे देवा! ह्या मुली म्हणजे ना! ‘’ हाताचा पंखा करुन वारा घेत आम्ही त्याची नक्कल केली. 

‘’ असं काय करतेयस वलू! आज सबमिशन करायचंय ना! ‘’ हसण्याच्या मध्येच किर्ती म्हणाली. 

घ्या. किती भुलक्कड आहे मी बघितलंत ना! विसरुनच गेलेय की आजचा शेवटचा दिवस आहे बेला स्टाईल अवॉर्ड स्पर्धेसाठी आपापली डिझाईन्स सबमिट करण्याचा. ही स्पर्धा देशांतल्या सगळ्यात मोठ्या ग्रुपकडून बेलाज् फॅशनकडून आयोजित करण्यात येते. माझ्या बकेट लिस्टमधली माझी ही आणखी एक इच्छा होती. मला माहीतेय हे तसं खूप कठीण आहे कारण या स्पर्धेत अनेक प्रोफेशनल फॅशन डिझानर्सपण भाग घ्यायचे. मला बाकी काहीच करायचं नव्हतं फक्त माझे सर्वोत्तम प्रयत्न करायचे होते. माझी इच्छा होती की इतरांपर्यंत माझी डिझाईन्स पोहचावीत बस बाकी काही नाही. या स्पर्धेचे अनेक भाग होते. सगळ्यात आधी तुमची डिझाईन्स सबमिट करावी लागतात. हजारों लाखो स्पर्धक यात आपली डिझाईन्स पेश करत असत. आणि या सगळ्यातून ते फक्त हजारजणांची डिझाईन निवडूत आणि त्यांना दुसर्‍या राऊंडसाठी बोलवलं जाई. त्या बोलावलेल्या सगळ्यांना तिथंच दिलेल्या विषयानुसार परिक्षकांसमोरच छोट्या भागाचं डिझाईन करावं लागे. मग ते त्या हजार जणांमधून दहा जणांना फायनलीस्ट म्हणून निवडत. त्या दहाजणांमध्ये निवड होणं म्हणजे अमृत योग होता. बेलाज् फॅशन मग या सगळ्याचा फॅशन शो करत आणि त्यात त्या दहाजणांचे डिझाईन्स रॅम्पवर सादर केले जात. 

‘’ अरे देवा! माझ्या डोक्यातून तर ही गोष्ट निघूनच गेली होती. ‘’ मी माझी बॅग उघडत म्हणाले. लग्नाच्या गडबड गोंधळात माझ्या डोक्यातून खरंच ही गोष्टच निघून गेली होती. मी बॅगमधून डिझाईनचं पुस्तक बाहेर काढलं आणि कुठलं सबमिट करायचं ते बघू लागले.

ती डिझाईन्स बघून ललित म्हणाला, ‘’ वला तू खरंच एक प्रतिभावान डिझायनर आहेस. ‘’

‘’ ही एकच गोष्ट ललित बरोबर बोललाय हं सकाळपासून! ‘’ किर्तीनं त्याला चिडवलं. हे दोघेच माझे बेस्ट फ्रेन्डस् होते या शहरात दिगंतशिवाय. 

‘’ ते जाऊ दे. मला डिझाईन निवडायला मला मदत तर करा. ‘’

‘’ कुठलं निवडणार? सगळीच तर अप्रतिम आहेत. आणि महत्वाचं म्हणजे तुझ्या क्रिएटिव्हिटीपेक्षाही जे डिझाईन इतरांच्या तुलनेत अद्वितीय असेल त्यालाच तर इथं महत्व आहे. ‘’ ललितनं मला समजावलं. 

खरंय तो म्हणाला ते! मीही त्यालाच तर फॅशन म्हणते. जेव्हा तुम्हांला हजारोंच्या गर्दीत एखादीच वस्तू आवडते तेव्हा त्यालाच तर फॅशन म्हणतात. 

‘’ तू खरंच बुध्दिमान आहेस ललित. ‘’ असं म्हणून माझं डिझाईनचं पुस्तक पुन्हा बॅगेत टाकून मी पुन्हा भेटू म्हणत वर्गातून बाहेर पडले. 

आता मला माहीत होतं की मला नेमकं काय सबमिट करायचंय एवढ्या सगळ्या डिझाईनमधून ते!.

माझी पक्की खात्री होती की माझी डिझाईन्स हजारोंच्या त्या गर्दीत परिक्षकांचं लक्ष नक्कीच वेधून घेणार म्हणून.

स्वरा… 03/07/2021

 

 भाग चारः- टिफिन

अवधूत

मी लिफ्टमधून इमारतीच्या पंधराव्या मजल्यावर येऊन पोचलो. लिफ्टमधून बाहेर पडलो तर माझ्या लक्षात आलं की सगळ्या मजल्यावर शांतता पसरलेली आहे. हा खास मजला होता; प्रत्येकालाच इथं येण्याची परवानगी नव्हती. फक्त माझ्या सेक्रेटरी, काही खास पाहुणे, दिगंत आणि कंपनीचे व्यावसायिक सहकारी यांनाच इथे येण्याची परवानगी होती. 

‘’ गुड मॉर्निंग सर! ‘’

‘’ गुड मॉर्निंग सीईओ सर! ‘’

‘’ गुड मॉर्निंग ‘’

जस जसे सगळे कर्मचारी माना वाकवून माझं अभिवादन करत होते तस तसं वातावरण शुभेच्छांच्या त्या छान लहरींनी भारलं जात होतं. 

छान आहे. तुम्ही सगळ्यांनी माझ्याशी असंचं आदरानं वागायला हवंय. अगदी शांतपणे त्या सगळ्यांच्या स्वागताकडे दुर्लक्ष करत मी माझ्या केबिनमध्ये आलो. तसा मी अजूनही रागातच होतो. राग, त्या वाह्यात बाईवरचा राग! कुणी इतकं निर्लज्ज कसं असू शकतं? जेव्हा सकाळी मी तिचा हात काही क्षणांसाठी धरला होता तेव्हा एक भावना मनात तरळून गेली माझ्या की हे सगळं ती कोणत्याही मोबदल्यासाठी करत नसावी. तिने माझ्या खळीला स्पर्श केला तेव्हा मला तिच्या डोळ्यांतल्या भावना काहीतरी वेगळंच सांगत असल्याचा भास झाला. पण, पुढच्याच क्षणाला तिनं मान्य केलं होतं की ती हे सगळं पैशांसाठीच करतेय म्हणून. मला खरंच कळत नाहीए की आजीला हे सगळं का दिसत नाहीए! काय माहीत तिनं आजीवर नक्की काय जादू केलीय ते! 

दारावरच्या टकटकीनं मला माझ्या विचारातून बाहेर काढलं आणि माझं आत येणार्‍या दिगंतकडे लक्ष गेलं. 

‘’ हॅल्लो अवधूत! ‘’ त्यानं नेहमीच्या मधाळ आवाजात मला हाक मारली न माझ्या टेबलवर काही कागदपत्रं ठेवली. 

सोबतच तो पुढे म्हणाला, ‘’ या आपल्या नुकत्याच सुरु झालेल्या कन्स्ट्रक्शन प्रोजेक्टच्या फाईल आहेत. तू एकदा त्यावर नजर फिरवून घे. ‘’

‘’ हं! ‘’ मी त्या फायली हातात घेत हुंकारलो. हा प्रोजेक्ट आमच्या कंपनीसाठी फार महत्वाचा होता. मी या प्रकल्पात जवळपास तीनशे कोटी रुपयांची गुंतवणूक केली होती. यातून कंपनीला मिळणारा फायदा प्रचंड होता. 

आम्ही त्या प्रकल्पावर चर्चा करतच होतो की तेवढ्यातच दिगंतचा फोन वाजला. त्यानं तो खिशातून काढला आणि भुवया उंचावून माझ्या डोळ्यांसमोर नाचवत म्हणाला, ‘’ दाद्या तुझ्या देखण्या बायकोचा फोन आलाय. ‘’

काय? ती याला का फोन करतेय पण? तो कॉल कट करणारच होता पण मी त्याला थांबवत म्हणालो, ‘’ उचल आणि स्पिकरवर टाक. ‘’

माझी खात्री होती की या लग्नाच्या मागे तिचा नक्कीच काहीतरी छुपा हेतू होता. म्हणूनच मी लग्नाआधी काही दिवस दिगंतला तिच्याशी मैत्री करायला सांगितली. तो तिच्याशी जितकी जास्त घसट वाढवेल तितकेच माझ्यासमोर तिचे हेतू स्पष्ट होत जातील. दिगंत तसाही देखणा पुरुष होता आणि मला माहित होतं की ती वेश्या नक्की त्याला आपल्या जाळ्यात ओढण्याचा प्रयत्न करेल म्हणून.

‘’ ओह वला! बोल. ‘’ दिगंत अगदी सहजपणे तिच्याशी बोलत होता खरा पण माझ्या आत काहीतरी मला खुपत होतं. खासकरुन तेव्हा जेव्हा तिनं फार प्रेमानं त्याला ‘’ दिगंत, तू काही कामात आहेस का? ‘’ असं विचारलं. दिगंतनं तिला नाही म्हणून सांगितलं. ‘’ अं, तसा फारसा नाही. बोल ना! काय झालंय? ‘’ त्यानं विचारलं.

‘’ मग ऐक ना! पाच मिनिटांसाठी कंपनीच्या गेटवर येतोस का? मी वाट बघते तुझी. ‘’ ती पुन्हा म्हणाली. असं वाटत होतं की हे बोलताना ती स्वतःशीच हसतेय. ती एवढी का आनंदी आहे?

‘’ आलोच. ‘’ असं म्हणून दिगंतनं पुढे काही बोलण्याआधीच मी कॉल कट केला. 

‘’ जा. जा आणि बघ तिचं काय म्हणणं आहे ते! ‘’

‘’ अवधूत, तू ज्या प्रकारे मला तिच्याबद्दल सांगितलंस ना! मला तरी नाही वाटत की वल्लरी तशी लालची बाई आहे म्हणून. बघितलंत ना! त्या चेटकिणीनं आता माझ्या मित्रासारख्या भावालाही फितवलंय. 

‘’ तू तिची बाजू घेतोयस? असं कुठलं प्रलोभन तिनं तुला दाखवलंय? काय तुझ्यासमोर मांड्या फाकवल्या होत्या का तिनं? ‘’ मी रागानेच त्याला विचारलं. माझ्या रागाचा पारा चढला होता. 

‘’ काहीतरी मुर्खासारखं बरळू नकोस तू! मी फक्त मित्र म्हणून तुझा भाऊ म्हणून सांगतोय तुला हे! मी जवळजवळ सहा महिन्यांपासून ओळखतोय तिला आणि तुझ्या सांगण्याप्रमाणेच तिच्यावर नजरही ठेवून आहे. पण, एवढ्या दिवसांत मला ती कधीही काही चुकीचं करताना दिसली नाही उलटपक्षी ती एक गुणी आणि चांगली मुलगी आहे. ‘’ दिगंतनं मला शब्दांनीच थपडवलं. माझा तर विश्वासच बसत नाहीए की तोसुध्दा तिच्या त्या नाटकाला बळी पडलाय. 

‘’ जा ना मग तू खाली. आणि जाऊन बघ ती इथं काय करायला आलीय ते! ‘’ मी उत्तरलो. 

‘’ आणि समज जरी ती एक लालची बाई असेल तरीही आता तर तिनं तुझ्याशी लग्न केलंय भावा! देशांतल्या सगळ्यात श्रीमंत माणसाशी. तू तिच्या आयुष्यात तिला मिळालेली सगळ्यात अमूल्य भेट आहेस. यापेक्षा आणखी तिला काय हवं असेल? ‘’ दिगंत वैतागून उठला आणि जाता जाता उसासा टाकत म्हणाला, ‘’ अवधूत, असा कुठलाही निर्णय घेऊ नकोस की ज्याचा तुला नंतर पश्चात्ताप करावा लागेल. मी तुला तुझा हितचिंतक म्हणून हे सांगतोय. गैरसमज करुन घेऊ नकोस. ‘’ आणि जाता जाता त्यानं माझ्या केबिनचा दरवाजा लावून घेतला. 

ती भिकारडी! तिला नक्की हवं तरी काय आहे? आधी तिनं माझ्या आणि माझ्या आजीमध्ये बेबनाव पैदा केला आणि आता दिगंत आणि माझ्या नात्यावर तिचा डोळा आहे. कसा विश्वास ठेवू तिच्यावर? अचानकच माझ्या कानांवर पुन्हा एकदा हलकेच दारावर टकटक केल्याचा आवाज आला. आणि त्यासोबतच तपकिरी सोनेरी रंगात रंगवलेल्या केसांची ती सुंदर मुलगी आत आली. तिला बघताच माझा राग कुठच्या कुठे पळून गेला. लिला, माझी मौल्यवान, देखणी प्रेयसी लिला.

तिनं वाईनच्या लाल रंगाचा ड्रेस परिधान केला होता ज्यातून तिच्या वक्षांचे उभार नजरेत भरणारी चिर हलकीशी नजरेस पडत होती. तिनं आपल्या तपकिरी सोनेरी केसांचा फॅन्सी बन घातला होता. ती अतिशय आकर्षक आणि मादक दिसत होती. ती एका चांगल्या घरंदाज कुटुंबातली मुलगी होती. ती एक नखरेल, श्रीमंत बापाची बिघडेल कार्टी होऊ शकली असती पण तिनं आपल्या स्वप्नांचा मागोवा घेतला आणि एक नावाजलेली मॉडेल झाली. मी तिला आमच्या कंपनीची मॉडेल म्हणून तिच्याशी दोन वर्षांपूर्वी करार केला होता; तोही फक्त तिच्यातल्या सौंदर्य आणि बुध्दिमत्तेच्या बळावर. मला नेहमी ती अतिशय प्रांजळ आणि सुहृद असल्याचं दिसलं होतं. तसं बघायला गेलं तर फॅशनचं जग हे अतिशय घाणेरडं जग म्हणून ओळखलं जातं पण लिला, तिनं कुणालाही स्वतःला स्पर्श करु दिला नव्हता. आजच्या घडीला माझ्या हृदयात जर कुणाला स्थान असेल तर ती लिला होती. मला नेहमीच वाटायचं की बायका म्हणजे फक्त पलंग सजवण्याची वस्तू असतात की ज्या काही पैशांसाठी काहीही करु शकतात. पण, लिला; ती मात्र या सगळ्या गोष्टींसाठी अपवाद होती. मी तिच्यावर अगदी दिलसे फिदा होतो. तिनं मला होकार देण्यापूर्वी मी अनेकदा डेटवर घेऊन जाण्याची केलेली विनंती फेटाळून लावली होती. तो माझ्या आयुष्यातला सगळ्यात उत्तम दिवस होता. जवळपास महिनाभर तिच्यासोबत डेटिंग केल्यानंतर तिनं मला लिप किस करण्याची परवानगी दिली होती. अगदी हळूवारपणे आम्ही आमचं नातं आता पलंगापर्यंत आणलं होतं. पण, काल मला वल्लरीसोबत पहिल्यांदा रत होताना जो आनंद मिळाला तसा लिलासोबत कधीच मिळाला नाही, का बरं? श्शी! काय मुर्खपणा चाललाय माझा? मी कशाला त्या हलकट बाईचा आत्ता ह्यक्षणी विचार करतोय? 

‘’ हॅल्लो, मिस्टर सीईओ… ‘’ माझ्या टेबलाकडे येऊन लिला खेळकरपणे म्हणाली. तिनं तिचा एक हात माझ्या टेबलावर ठेवला आणि ती माझ्या अंगावर थोडी झुकली. मी तिच्या कंबरेत हात घालून तिला विळख्यात घेत म्हणालो, ‘’ बोल प्रियतमे! ‘’

वल्लरीच्या तुलनेत लिला बर्‍यापैकी उंच आणि अंगप्रत्यंगानं भरलेली होती. त्यामानानं वल्लरी अगदीच लहानखुरी आणि अगदी परफेक्ट अवरग्लास शेप असलेली होती. जर तिनं ती तशीच ठेवण्यासाठी लिला सारखेच प्रयत्न केले तर ती अगदी लिलासारखी होऊ शकेल; मला माझ्याच विचारांचं आश्चर्य वाटलं. हे काय होतंय मला? मी पुन्हा पुन्हा का वल्लरीचाच विचार करतोय? ती एका वेश्येपेक्षा जास्त काही नाहीए. त्याउलट माझी लिला एखाद्या निष्पाप परीसारखी आहे. मला नक्की झालंय तरी काय? मी परत लिलावर लक्ष केंद्रीत करण्याचा प्रयत्न केला. 

‘’ मग? आज दिवसभराचा प्लॅन काय आहे तुझा? ‘’ लिलानं विचारलं.

माझा माझ्या बायकोसोबत काहीही करण्याचा आज तरी मानस नाहीए. मी लिलाला अजून माझ्या या लग्नाबद्दल काहीच बोललो नव्हतो. जर मी तिला त्याबाबत काही बोललो असतो तर नक्कीच तिनं रडून रडून स्वतःला त्रास करुन घेतला असता आणि मला सोडून कायमची निघून गेली असती. ती अतिशय स्वाभिमानी स्त्री होती आणि एका परपुरुषासोबत बांधिल रहायला ती अजिबातच तयार झाली नसती. त्यामुळेच तिला माझं लग्न झालंय हे सांगण्यात काहीच तथ्य नव्हतं. मुळात मलाच माझं हे लग्न समाजासमोर जाहीररित्या प्रकट करायचं नव्हतं. हे लग्न अतिशय साध्या पध्दतीने करण्याचं हेही एक कारण होतं. त्यामुळे तिथे परचुरे गुरुजींशिवाय फक्त दिगंत आणि आजी दोघेच हजर होते. नशीबानं वल्लरीनंही त्याचा फार कुठे गवगवा केला नाही. लवकरच किंवा काही काळ गेल्यानंतर का असेना पण आमचा घटस्फोट होणार हे नक्की आहे; आणि मग मी जगाला दाखवेन की रत्नदीप इंडस्ट्रीजच्या मालकाचं लग्न कसं होतं ते!

‘’ काहीच नाही. ‘’ मी तिच्या ओठांवर ओठ ठेवत म्हणालो. तिचे ओठ अतिशय पातळ आणि नरम होते ज्यावर ती खास बनवलेली सुगंधी लिपस्टिक लावत असे. वल्लरीचे ओठ मात्र काहीतरी वेगळे होते; अतिशय मृदु आणि मुलायम अगदी स्ट्रॅबेरीसारखे. एका क्षणासाठी मी घाबरुनच गेलो कारण मी माझ्या मनाला वल्लरीचा विचार करण्यापासून काहीही झालं तरी थोपवू शकत नव्हतो. तिही लिलासारखीच खास बनवलेली सुगंधी लिपस्टिक लावत असेल का? छे! जाऊ दे ती लिपस्टिक. पण खरचं एखाद्या स्त्रीचे ओठ इतके मुलायम आणि उबदार कसे असू शकतात? लिलाच्या हुंकारानं मी भानावर आलो. पटकन् मी स्वतःला तिच्यापासून बाजूला केलं. हा म्हणजे सरळसरळ गाढवपणा आहे. मी कसा काय लिलाच्या किसची तुलना तिच्या किससोबत करु शकतो यार! त्या रात्री तिला किस करण्यापेक्षाही माझ्या लिलासोबतच्या सगळ्या आठवणी अतिशय सुंदर होत्या. मी तिचा तिरस्कार करतो. पण, मग माझ्या मनाला काय झालंय? ते का लिलाकडे नीट लक्ष देऊ शकत नाहीए? अचानक माझ्या लक्षात आलं की लिलानं मला तिच्या विळख्यानी घेरुन टाकलंय. माझं मलाही कळलं नाही की मी कधी तिच्यासोबत आमच्या खास खोलीत ओढला गेलो ते! माझ्या केबिनशेजारी मी खास लिला आणि माझ्यासाठी खोली बनवून घेतली होती. दोघेही कामात फारच व्यस्त असल्याने जे मिळतील ते क्षण आम्हांला इथे अनुभवायला मिळावेत यासाठी केलेली ती सोय होती. आता माझा खालचा ओठ लिलाच्या दातांच्या पकडीत सापडला होता. माझ्या सगळ्या शरीरात आनंदाचं कारंज थुईथुई नाचत होतं. तिची बोटं माझ्या केसांतून अलवारपणे फिरत होती. अंगावरचे कपडे अस्ताव्यस्त झाले होते. तिचे ओठ हळूहळू खालच्या दिशेने प्रवास करत होते. माझ्या पौरुषाला तिच्या नरम मुलायम ओठांनी एकदा दोनदा मग अनेकदा सर्व बाजूंनी स्पर्श केला. तिच्या हात आणि ओठांच्या झुंजीत ते चांगलंच जागं झालं होतं. एकीकडे तिच्या ओठांनी माझ्या ओठांचा ताबा घेतला होता तर दुसरीकडे तिचे हात माझ्या पौरुषाला खेळवत होते. मी एका मागोमाग एक असे समाधानाचे सुस्कारे टाकत होतो. लिला या खेळात चांगलीच प्रवीण होती. तिला नेमकं माहीत होतं की आता ह्याक्षणी मला काय हवं आहे ते आणि हिच तिची सगळ्यात चांगली गोष्ट होती. आता ती तिच्या गुडघ्यांवर बसली होती. तिचे ओठ माझ्या जागवलेल्या पौरुषाला आणखी तापवत होते. मला कधी कधी कळायचंच नाही की लिला हे सगळं कुठल्या शाळेतून शिकून आलीय ते! ती अशा कुठल्या शाळेत असावी जिथे वात्सायनाचं कामसूत्र इतकं छान शिकवलं जातं? मला प्रत्येकवेळी तिच्यासोबतीनं मैथुन क्रिडा करताना या सगळ्याचा प्रत्यय येई. ती नेहमीच वेगवेगळ्या प्रकारांनी खेळवत खेळवत मला आनंदाच्या त्या परमोच्च शिखरावर घेऊन जाई जिथून माणसाला समाधानाचा सुस्काराही टाकताना तो हरवेल की काय याचा विचार करावा लागेल. माझ्या तोंडून बाहेर पडणार्‍या प्रत्येक सुस्कार्‍यातून मला कळत होतं की मी लिलासोबत किती आनंदी होतो ते! तिनं जसजसा वेग धरला तसतसा मला माझ्या श्वासांवरचं नियंत्रण हरवल्यासारखं वाटू लागलं. ते ना धड पूर्णपणे बाहेर पडत होते ना धड पूर्णपणे आत जात होते, कुठेतरी मध्येच गहाळ होणार्‍या माझ्या श्वासांनीही आता लिलाच्या ओठांसारखीच गती पकडली होती. अस्फुटपणे येणार्‍या माझ्या हुंकारातून आता तिचं नावंही बाहेर पडत होतं जसं काही माझ्या आत गेल्या काही दिवसांपासून त्या मुलीविषयी असलेला सगळा रागही लिलाच्या ह्या कृतींनी माझ्यातून बाहेर पडून मला शांत करु पाहत होता. शेवटी एका पुरुषाची त्याला आवडणार्‍या किंवा तो जिच्यावर प्रेम करतो त्या स्त्रीकडून अपेक्षा काय असते? तर तिनं त्या त्या वेळेला ते ते रुप बदलून त्याला आश्वस्त करावं. लिलाही अशीच मला ह्याक्षणी आश्वस्त करत होती. आणि हा माझ्या तोंडून शेवटचा उसासा बाहेर पडला. मी आता आनंदाच्या, सुखाच्या त्या चरम शिखरावर होतो आणि विचार करत होतो की हे सगळं असंच वल्लरीनं माझ्यासोबत केलं तर मला तेवढंच सुखं मिळेल का जेवढं आता लिलाच्या या खेळामुळे मला मिळतंय? तिचे ओठ तर किती रसाळ आहेत. त्यांनी तर हा आनंद आणखी द्विगुणित होईल ना! छे! मी पुन्हा तिच्या विचारात ओढला गेलोय. लिलानं गाडी पुन्हा अगदी त्याच वळणावर आणून उभी केलीय जिथून तिने स्टार्ट मारला होता. भरलेलं आभाळ कसं एकदम मोकळं झालं होतं. लिलाला खरचं माहीत आहे की मला काय आवडतं ते! अस्तव्यस्त झालेले सगळे कपडे ठीक करुन आम्ही बाहेर आलो. लिलानं तिचे हात माझ्या गळ्यात गुंफले होते. 

‘’ आता तुला ठीक वाटतंय ना! ‘’ तिनं अगदी प्रेमानं मला विचारलं. तिचं किती प्रेम आहे माझ्यावर! ती मला किती सही समजून घेते. देवालाच माहीत आजीला ती का आवडत नव्हती. 

‘’ तू, तू अफलातून आहेस लिला! अफलातून आहेस. ‘’ मी पुन्हा एकदा तिला किस करत म्हणालो. तोच दारावर बारिकशी टकटक ऐकू आली. 

दार हळूच उघडून दिगंत आत आला. 

‘’ तुझा विश्वास बसणार नाही अवधूत! काय झालं माहितेय का तुला? ती वेडी मुलगी हे… हे घेऊन आली. ओह! हाय… सॉरी लिला. माझं तुझ्याकडे लक्षच गेलं नाही गं! ‘’ हातातला डबा नाचवत दिगंत म्हणाला.

तू एक नंबरचा मूर्ख माणूस आहेस. तुला हीच वेळ मिळाली होती का आत यायला? लिला लाजून पटकन् माझ्यापासून बाजूला सरकून उभी राहिली. तिनं मान खाली घालूनच दिगंतला हाय केलं. देवा! मला ही मुलगी खरंच मनापासून आवडते. खोलीभर एक अस्वस्थ शांतता भरुन राहिली होती. जोवर लिलानं दिगंतला विचारलं नाही तोवर आम्ही तिघेही फक्त एकमेकांच्या तोंडाकडे असमंजसपणे पाहत होतो. 

‘’ तर तू नक्की कुणाविषयी बोलत होतास दिगंत? ‘’

दिगंतनं कसलाही बोळा फिरवण्याआधीच मी पटकन् म्हणालो, ‘’ ते ना! ते तो त्याच्या प्रेयसीविषयी बोलत होता. ‘’

‘’ प्रेयसी? माझी प्रेयसी? हां, हो. हो. माझीच प्रेयसी. ‘’ दिगंतची फारच फे फे उडाली होती जी बघून मला फार हसू येत होतं. तरीही मी माझ्यावर नियंत्रण मिळवून घसा खाकरला आणि भुवया उंचावून त्याला दटावलं.

‘’ हां! ते मी माझ्याच प्रेयसीबद्दल बोलत होतो. ती.. ती ना थोडीशी वेडी आहे. हे घेऊन आली होती माझ्यासाठी. खास माझ्यासाठी. ‘’ त्यानं मध्ये मध्ये बरेच थांबे घेत बोलताना तो हातातला डबा आमच्यासमोर नाचवला. 

म्हणजे! वल्लरी फक्त डबा देण्यासाठी इथवर आली होती? माझी खात्री आहे तिनं तो नक्कीच त्याच्यासाठी दिला नसणारे. पण, का केलं तिनं हे असं? काय हेतू असेल नक्की तिचा? तिला असं वाटत असेल का की सगळ्यांना कळावं आमचं लग्न झालंय म्हणून? की माझं आणि लिलाचं नातं तिला संपवायचं आहे का? 

‘’ वा! अरे किती छान आहे ती. ‘’ लिला हसतंच त्याला म्हणाली. ‘’ मला माहीतच नव्हतं की तुझीही प्रेयसी आहे म्हणून. तिचं नक्कीच तुझ्यावर खूप प्रेम आहे अन्यथा तिनं हा डबा इथवर आणून दिला नसता. ‘’

काय बावळटासारखी बोलतेय ही लिला! वल्लरीचं माझ्यावर प्रेम कसं काय असू शकेल? ती तर एक लालची बाई आहे. तिच्यासाठी पैसा हेच तिचं सर्वस्व आहे.

‘’ आं! हो.. हो.. तर… तर… तिचं माझ्यावर खरंच खूप प्रेम आहे. ‘’ दिगंत अडखळत अडखळत बोलला. बघा, कोण कुणाच्या प्रेयसीबद्दल बोलतंय ते! दोघेही मूर्ख आहेत झालं!

‘’ रे मग उघड ना डबा. बघू तरी तिनं काय दिलंय त्यात ते! तशीही मला थोडी थोडी भूक लागलीच आहे. तू खाणार का आमच्यासोबत अवधूत? ‘’ लिलानं विचारलं.

‘’ थांब उघडतोच. ‘’ छानसं हसत दिगंतनं डबा उघडला.

माझा तर विश्वासच बसत नव्हता तिनं जे डब्यात दिलं होतं ते बघून. रोस्टेड चिकन सॅन्डवीच आणि सोबतीला पोटॅटो स्टिक्स. तिला माझी आवड कशी कळली? 

‘’ अरे वा! रोस्टेड चिकन सॅन्डवीच आणि पोटॅटो स्टिक्स? अरे हे तर सगळं अवधूतलाही आवडतं. आम्ही जेव्हा केव्हा डेटवर जातो ना तेव्हा अवधूत बहुतेकदा हेच ऑर्डर करतो. पण घरी बनवलेल्या पदार्थांची चवच वेगळी असते. आणि बघ तरी तिनं ते किती छान तुकडे करुन पाठवलेत तेही अगदी अवधूतला आवडतात तस्सेच! ‘’ लिला बोलत सुटली होती. 

माझ्या मनानं तर कधीचा असहकार पुकारला होता. ती मला खेळवत होती का? तिला माझ्या आवडी निवडी नेमक्या कशा माहीती झाल्या? ती माझा पाठलाग तर करत नाहीए ना! की वादवणे काकूंनी तिला या सगळ्या गोष्टी सांगितल्या असतील? नाही, मला तसं काही वाटत नाही. कदाचित हे काम माझ्या आजीचं असलं पाहिजे किंवा मग माझ्या ह्या येड्या भावाची ही करामत असावी.

कारण नसताना हसत दिगंत तिला म्हणाला, ‘’ हे सगळं तर मलाही आवडतंच की! ‘’ 

या सगळ्या विचारांच्या झांगडगुत्त्यातून बाहेर पडण्यासाठी मी सॅन्डवीचचा एक तुकडा उचलून तोंडात टाकला. 

‘ वाह! अप्रतिम. ‘ म्हणजे त्या बाईला स्वयंपाकही चांगला करता येतो तर! आणि हे असे पोटॅटो स्टिक्स तर सहसा कुठे मिळत नाहीत जसे मला आवडतात. सगळ्या मसाल्यांच्या चवी त्या बटाट्यांच्या स्टिक्समध्ये पुरेपुर उतरल्यात. जरी मला फारशी भूक लागली नसली तरी मी एकावर एक तुकडे खाणं चालूच ठेवलं. 

‘’ अवधूत, अरे बास कर ना! किती खातोयस तू? ते तसेही तुझ्यासाठी आलेले नाहीएत. दिगंतसाठी काहीतरी शिल्लक ठेवशील की नाही? ‘’ लिलानं मला थांबवलं नसतं तर मी कदाचित डबा संपल्यावरच थांबलो असतो. 

‘’ दिगंत तू तिला डेटवर येण्यासाठी का विचारत नाहीस? आपण चौघे डबल डेटवर जाऊया ना! ‘’

लिलानं सुचवलेली गोष्ट ऐकून मला एकदम ठसकाच लागला. डबल डेट? मी, माझी बायको आणि माझा मित्रासारखा भाऊ जो हल्ली माझ्या बायकोची फारच कड घेत असतो? फारच सुंदर! ते ऐकून दिगंतचाही घास घशातच अडकला. 

‘’ हां… बघूया… प्रयत्न करुया… सध्या मला खूप काम आहे. जातो मी. ‘’ मुर्खासारखा हसत तो केबिनमधून बाहेर निघून गेला आणि टिफिन तसाच टेबलवर विसरुन गेला.

स्वरा… 04/07/2021

 

भाग पाचः- अनाथाश्रम

वल्लरी…

मी माझं डिझाईन स्पर्धेसाठी सबमिट करुन लायब्ररीतून बाहेर आले. मी माझ्याच विचारात होते तोच मोबाइल व्हायब्रेट झाला. बघितलं तर तो ललितचा मेसेज होता.

‘ कुठे आहेस? ये ना इकडे. आम्ही कॅन्टीनमध्ये आहोत. तुझी वाट बघतोय. ‘

ललित आणि किर्ती माझी किती काळजी करतात या विचाराने मला हसू आलं. जर ते दोघे माझ्या आयुष्यात नसते तर मी काय केलं असतं कुणास ठाऊक! मी लगेचच त्याला रिप्लाय दिला, ‘ आलेच.’

मी आमच्या कॉलेजच्या कॅफेटेरियाकडे निघाले. आता दुपारच्या जेवणाची वेळ झाली होती आणि नेहमीसारखाच हा सगळा परिसर गच्च भरुन गेला होता. मी तिथं पोचून हे दोघेही कुठे दिसतात का ते शोधू लागले. ललितला मी आल्याचं कळल्याबरोबर त्यानं माझ्या दिशेनं हात हलवला, जेणेकरुन माझं त्याच्याकडे लक्ष जाईल.

‘’ इकडे, इकडे बघ. ए मुली! आम्ही इथे आहोत. इकडे ये. ‘’ तो मोठ्याने म्हणाला.

मी तिथे पोचले तर दोघेही आपापला डबा घेउन तिथं माझीच वाट बघत बसले होते. मी हात हलवत तिथे पोचलेली पाहताच वाकड्या नजरेनं माझ्याकडे पाहत किर्ती म्हणाली, ‘’ आता असं अजिबात म्हणून नकोस की तू आज पुन्हा डबा आणायला विसरलीस म्हणून. ‘’

‘’ अगं, त्याचं काय झालं ना! मला जरा उशीराच जाग आली. शिवाय मी अगदी भरपेट नाश्ता करुन आलेय. त्यामुळे तशी काही फारशी भूक नाही लागलेली मला. तुम्ही जेवा ना! ‘’ मी सरळसरळ थाप मारली.

काय करणार नाहीतर! एकतर माझ्या मित्रांना अजूनही माझ्या लग्नाचा थांगपत्ता नव्हता आणि दुसरी गोष्ट म्हणजे माझ्याकडचे पैसे संपत आले होते. त्यात मला माझी औषधं विकत घ्यायला हवी होती जी तशी महागच होती; किमान माझ्यासाठी तरी. या सगळ्याखेरीज मी देवासाठी लग्नाचं गिफ्ट घेण्यातही बरेच पैसे खर्च केले होते. मला माहीत होतं की तो शर्ट मी घेतलाय म्हटल्यानंतर तो त्यानं अजिबातच घातला नसता म्हणून मग मी तो शर्ट दिगंतनं आणलेल्या भेटवस्तूंच्या खोक्यात घालून ठेवला आणि आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे आमच्या चिडक्या महाशयांना चक्क तो शर्ट आवडला होता. 

‘’ वल्लरी तू ना तुझ्या डोक्यातलं हे डायटिंगचं खूळ काढून टाक हां! बघ कशी हाडाची काडं झालीत तुझ्या ते! ‘’ किर्तीनं तिच्या डब्यातली थोडीशी आंबोळी आणि भाजी मला दिली. 

‘’ ती अगदी खरं बोलतेय हां वलू! तू अगदी परफेक्ट आहेस शेपमध्ये; ना जास्त जाड ना जास्त बारिक! ‘’ ललितनं किर्तीच्या म्हणण्याला दुजोरा दिला. हे सांगत असतानाच त्यानं त्याच्याही डब्यातली पोळी भाजी माझ्याकडे सरकवली होती. मी माझ्या दैवावर हसत होते. काय गंमत आहे बघा! या दोघांनाही माहीत होतं की मी अनाथाश्रमात वाढलेय आणि मिळालेले सगळे पैसे मी खूप विचारपूर्वक खर्च करते. मी माझा रोजचा सगळा खर्च बाहेर पडावा म्हणून एका फॅशन बुटीकमध्ये कामही करत होते कॉलेज करण्यासोबत. या कॉलेजच्या कॅफेटेरियातले खाद्य पदार्थ तसे बर्‍यापैकी महाग असल्यानं मी ते विकत घेण्याच्या फंदात पडत नसे अगदी मी डबा विसरले असले तरी. या दोघां मित्रांच्या असण्यामुळे मला नेहमीच वाटायचं की मी किती भाग्यवान आहे की मला देवाने असे मित्र दिलेत. मी त्यांनी दिलेल्यातला एक घास खाल्ला. पोट मला खरचं भूक लागल्याची जाणीव करुन देत होतं. मला तसंही सकस अन्न खाण्याची फार गरज होती या आजारामुळे, विशेषतः प्रथिनयुक्त आहार पोटात जाणं ही माझी सगळ्यात पहिली गरज होती. डॉ. स्वानंदनं मला हे अगदी जोर देऊन समजावलं होतं. त्यामुळे मी किमान सकाळचा नाश्ता तरी चुकू नये याची काळजी घ्यायचेच घ्यायचे. आज मात्र परिस्थिती वेगळी होती. या दोघांनाही मी माझ्या आजाराचा अजिबात सुगावा लागू दिला नव्हता. तरीही ते दोघे माझी सख्खे मित्र म्हणून फार काळजी घेत होते. 

‘’ ए वलू, तो बघ तिकडे. त्या मुलाकडे बघ ना! ‘’ ललितनं माझं न किर्तीचं लक्ष एका ग्रुपमधल्या मुलाकडे वेधलं.

‘’ तो कसला हॉट आहे ना! ‘’ त्यानं त्याच्याकडे बघून पापण्यांची फडफड करत एक सुस्कारा टाकला.

मी आणि किर्तीनं एकाचवेळी त्या ललितनं दाखवलेल्या दिशेनं पाहिलं. तो मुलगा काऊंटरच्या दिशेनं जात होता. तो खरंच देखणा होता. उंचापुरा, व्यायामानं कमावलेली धट्टीकट्टी शरीरयष्टी शिवाय त्याच्या अंगावर घातलेली फुटबॉलची जर्सी ओरडून ओरडून सांगत होती की तो एक फुटबॉलपटू आहे म्हणून. पण, अगदी खरं सांगायचं तर तो अवधूतसमोर किस झाड की पत्ती होता. आणि त्याचा चेहराही माझ्या नवर्‍यासारखा देखणा नव्हता. खासकरुन त्याच्या गालांवर पडणार्‍या त्या लांब खळीसमोर तर ऊंहं! बिलकुलच डावा होता तो!

‘’ खरंय रे लल्या! तो खरंच कसला हॉट आहे. ‘’ किर्ती म्हणाली. 

‘’ ए वलू, तू सांग ना! तुला काय वाटतं? ‘’ ललितनं मला माझं मत विचारलं. 

‘’ अंऽऽऽ! हां! ठीक आहे. ‘’ मी काहीसा विचार करत आणखी एक घास खाता खाता माझं मत दिलं. 

‘’ ठीक आहे? फक्त ठीक आहे? नक्की काय म्हणायचंय तुला? अगं एकदा त्याच्या त्या कमावलेल्या शरीराकडे बघ तरी ना! ‘’ बहुतेक किर्ती फ्लॅट झाली होती त्याला बघून. 

‘’ खरं सांगू का? त्याला जर तुम्ही समोर उभा केलात ना तर त्याची तुलनाच नाही होणार माझ्या… ‘’ मला ‘ माझ्या नवर्‍याशी ‘ असं म्हणायचं होतं पण, मी वाक्य अर्धवटच सोडलं. 

‘’ हां! हां! तुलनाच नाही होणार माझ्या… कुणाबरोबर? बोल ना! बोल की त्या खळीवाल्या गंधर्वाशी! असंच ना! ‘’ दोघेही एका सुरात मला चिडवत म्हणाले. 

‘’ ए गप्प बसा रे! ‘’ मी काहीशी लाजून नजर झुकवली. कारण, त्यांना ती घटना चांगलीच माहीत होती. सात महिन्यांपूर्वी मी या शहरात आले. केवढं मोठं होतं ते माझ्यासाठी! शिवाय असं म्हटलं जात होतं की हे शहर कधी झोपत नाही. मोठ्या मोठ्या बिल्डिंग, नव्यानं कळलेले वाहतूकीचे नियम, फॅन्सी कार आणि इथली वेगवेगळी प्रवासाची साधनं, शिवाय इथलं निशाचरांसारखं जगणं, रात्री रात्री जागून काढत होते इथले लोक, सगळंच वेगळं होतं. या शहरात जेमतेम स्थिरावल्यावर मी माझ्यासाठी अर्धवेळेच्या नोकरीच्या शोधात होते. 

तो नेहमीसारखाच एक दिवस होता. मी इथल्याच एका मॉलमध्ये कुठे काही नोकरीचं जमतंय का ते बघायला आले होते. पण, हाय रे दैवा! मी तशीच रिकाम्या हाती परत चालले होते. त्या स्वयंचलित जिन्यांकडे मी माझे पाय ओढत चालले होते. अचानक कुणीतरी मला मागून जोरात धक्का दिला. मला काही कळलंच नाही आणि तोल न सावरु शकल्यानं मी जाऊन त्या जिन्याच्या कठड्यावर आपटले. माझ्या डोक्याला खोक पडली आणि तिथून रक्त वाहू लागलं. अंधारी आलेल्या नजरेनं मी त्या माणसाकडे पाहिलं तर त्यानं एका म्हातार्‍या बाईला घट्ट पकडलं होतं आणि तो आता तिला त्या जिन्यावरुन खाली ढकलण्याच्या बेतात होता. मी हलेपर्यंत त्यानं त्या म्हातार्‍या बाईला बाजूला ढकललं आणि तो धडाधडा उड्या मारत जिना उतरुन गेलापण खाली निघून. मी पाहिलं की त्या आज्जी बाजूला पडल्या होत्या. कशीबशी उभी राहून त्या जिन्याच्याजवळ मी पोचले. कपाळावरच्या खोकेमधून अक्षरशः रक्ताच्या धारा लागल्या होत्या आणि मला त्याचं कारणंही माहीत होतं. मी माझी सगळी ताकद गोळा करुन त्या आजींजवळ पोचले. त्यांना खूपच लागलं होतं. सगळ्या शरीरभर रक्ताचे डाग पसरले होते. त्याचं वय जवळपास सत्तरीच्या आसपास असावं. मी बघितलं की तिथं नुसतीच बघ्यांची गर्दी जमलीय. त्यातून कुणीही पुढे येऊन त्यांना मदत करत नाहीये. मी हळूहळू खाली बसले आणि त्या आजींचं डोकं मांडीवर घेतलं. नशीब माझं की त्या अजूनही शुध्दीत होत्या. त्यांच्या डोळ्यांतून पाणी गळत होतं. त्यांना बहुधा खूपच लागलं असावं असा मनात विचार करुन मी माझा फोन बाहेर काढला आणि ऍम्ब्युलन्सला फोन लावला. 

इथे या हॉस्पीटलमध्ये माझी भेट डॉ. स्वानंद सुखटणकरशी झाली. खरंतर या नव्या शहरात मला कुणालाच माझ्या या दुखण्याविषयी सांगायचं नव्हतं पण या घटनेमुळे माझ्या आजाराचं गुपित या तरुण डॉक्टरसमोर उघडं पडलं होतं. त्या आजींवर उपचार चालू असेपर्यंत मी तिथे हॉस्पीटलमध्येच थांबून राहिले. त्या दुसर्‍या कुणी नाही तर अवधूतच्या आजी मालविका रत्नदीप होत्या. या घटनेमुळे त्यांच्या माझ्यात एक अनामिक नातं तयार झालं. त्यांनी त्यांच्या हृदयात एका अशा मुलीला जागा दिली होती जी अनाथाश्रमातून येऊन नुकती कुठं या शहरात स्थिरावण्याचा प्रयत्न करतेय. ह्यावेळेस अवधूत देशांबाहेर कामासाठी गेलेला होता. आजींनी घरातल्या सगळ्या नोकर चाकरांना ताकीद देऊन ठेवली होती की कुणीही अवधूतसमोर या घटनेविषयी कसलीही वाच्यता करणार नाही म्हणून. किर्ती आणि ललितला या घटनेविषयी माहीत होतं. ललितला तर त्याच दिवशी हे त्या माणसाकडून कळलं होतं ज्यानं मला त्यादिवशी हॉस्पीटलमधून हॉस्टेलवर आणून सोडलं होतं. आणि या ललितच्या तोंडात ना अजिबात तीळ म्हणून भिजत नाही; त्यामुळे साहजिकच ही गोष्ट किर्तीलाही कळली. 

आता आजींचा बराचसा वेळ त्या माझ्यासोबत घालवत होत्या आणि मलाही कुठेतरी हरवलेलं माझं कुटुंब मिळाल्यासारखं वाटत होतं. आम्ही एकमेकांना अचानक मिळालेल्या भेटवस्तूंसारख्या होतो. आमचं नातं दृढावत चाललं असतानाच एक दिवस अवधूत परदेशांतून परत आला. त्याला पाहिलं आणि पहिल्याच नजरेत मी त्याच्या प्रेमात पडले, पण मला माहीत होतं की मी काही फार काळाची सोबती नाहीये ते! किर्ती आणि ललितला या गोष्टीचा अर्धाच भाग माहीत होता आणि मी स्वतःहून त्यांना पुढचा अर्धा भाग मुळीच सांगणार नव्हते. मी तर त्यांना अजून माझ्या खळीवाल्या गंधर्वाच्या खर्‍या अस्तित्वाबद्दल सांगितलंच नव्हतं. 

‘’ तू त्याला सांगून का टाकत नाही की तुझं त्याच्यावर किती प्रेम आहे ते! ‘’ किर्ती मला विचारत होती. 

‘’ जसं की! मी तुझ्या प्रेमात आकंठ बुडून गेलेय प्रियतम… असं म्हणायला हवंय तिनं? ‘’ ती दोघंही माझी थट्टा करत खिदळली.

‘’ गप्प बसाल का तुम्ही दोघंजणं? ‘’ मी जरी असं म्हणाले असले तरी माझे गाल मात्र लाजेनं लाल झाले होते. 

‘’ बरं, बरं आता मी काय सांगतो ते नीट ऐका. ‘’ ललित फारच नाटकीपणानं बोलत होता. ‘’ आज रात्री आपण एखाद्या डान्स बारला जाऊ. काय म्हणता? ‘’

‘’ अरे वा! मी तर गॅरेंन्टेड येणार. ‘’ किर्ती म्हणाली. 

‘’ नाही जमणार. ‘’ मी सरळसरळ नकार दिला. 

‘’ काऽऽऽ? ‘’ दोघेही एका सुरात किंचाळले. 

‘’ सॉरी मित्रांनो, पण आज सोमवार आहे. ‘’ मी म्हणाले.

‘’ हं! आणि आज तू त्या अनाथआश्रमात भेट द्यायला जाणार असशील ना! ‘’ दोघेही हळूच फुसफुसल्यासारखे बोलले. 

‘’ अगदी बरोबर. ‘’ मी माझी सॅक उचलून जाण्यासाठी वळले.

‘’ बाय…! ‘’ मी दोघांचाही निरोप घेतला. 

मी कॉलेजच्या आवारातून बाहेर आले. इथून तो अनाथाश्रम काही फार लांब नव्हता. तो फक्त आमच्या युनिव्हर्सिटीच्या समोरच्या बाजूला होता. मी माझ्या आईवडिलांना गमावलं तेव्हा मी फक्त दहा वर्षांची होते. मला कुणीच जवळचं नातेवाईक नसल्यानं माझी रवानगी अनाथाश्रमात करण्यात आली. तिथले व्यवस्थापक असणारे दादा- ताई सगळेजण खूपच छान आणि समजूतदार होते पण तिथली मुलं मात्र तशी नव्हती. मी एकतर लहान होते त्यात आईबाबांच्या जाण्यामुळे बावरलेली होते. त्यामुळेच मी पटकन् सगळ्यांच्या तावडीत सापडायचे न् ते सगळे मला खूप सतवायचे. आयुष्यात एक दिवस तरी सुखाचा उगवेल या आशेवर मी ते सगळे अपमानाचे घोट गिळून टाकले. मी फक्त आणि फक्त अभ्यासावर लक्ष केंद्रित केलं. मी तशी फार अभ्यासू मुलगी होते. माझा सोळावा वाढदिवस येईपर्यंत तरी हे सगळं असंच सुरळीत चालू होतं. त्या दिवशी पार्टी गेम खेळण्याच्या नावाखाली माझ्या खोलीतल्या मुली मला अपरात्री जवळच्या जंगलात घेऊन आल्या आणि त्यांनी मला अतिशय वाईट पध्दतीने मारलं होतं. इतकं की मला रक्तस्त्राव सुरु झाला. आणि तशा परिस्थितीत त्या सगळ्याजणी मला तिथं त्या अंधार्‍या जागेत एकटी टाकून निघून गेल्या. मी माझ्या पुर्‍या आयुष्यात ती रात्र कधीच विसरु शकणार नाही. तिथं फक्त आणि फक्त अंधार भरुन राहिलेला होता; काळा गडद अंधार, ज्याची मला फार भिती वाटते आजही! ती सगळी रात्र मी फक्त रडत होते जोवर रडून रडून मी बेशुध्द पडले नाही. सकाळी आमच्या अनाथाश्रमातल्या ताईंना शोधताना मी त्या जंगलात सापडले. सकाळ झाली तरी माझा रक्तस्त्राव सुरुच होता. त्यांनी मला ताबडतोब दवाखान्यात नेलं. डॉक्टरांनी त्यांच्याकडून माझा रक्तस्त्राव थांबवण्याचे शक्य ते सगळे प्रयत्न केले आणि तेव्हाच त्यांना माझ्या या आजाराबद्दल कळलं. त्यांनी मला सांगितलं की लाखात एखाद्याला हा आजार होतो. काय पण दुर्दैव आहे की ती लाखातली एक मीच असावं! त्यांनी मला हेही सांगितलं की आजार बरा होणार नाही असं नाही तर त्याला पुढच्या काळात उपचारावर खूप सारा खर्च करावा लागणार कारण की या आजारावरचे उपचार फारच खर्चिक होते. आणि मला जाणीव होती की माझ्याकडे तेवढे पैसेच नाहीत. मी त्यांना विनंती केली की त्यांनी ही गोष्ट माझ्या अनाथाश्रमाच्या संचालकांना सांगू नये. त्यांनी आधीच माझ्यासाठी खूप काही केलेलं आहे आणि मला त्यांना आणखी त्रास देण्याची इच्छा नाहीये. डॉक्टर म्हणाले होते की उपचार करायला जितका वेळ लावशील तितकी तुझी जगण्याची आशा मावळत जाईल. आतापासून फार तर सहा ते दहा वर्षं तुझ्या हातात आहेत. बस्, त्या दिवशी मी ठरवून टाकलं की हातात जेवढा वेळ आहे तेवढ्या वेळात आपण आपल्याला ज्या ज्या म्हणून गोष्टी करण्याची इच्छा आहे त्या त्या सगळ्या गोष्टी करण्याचे प्रयत्न करायचे. मला युनिव्हर्सिटीत ऍडमिशन घेऊन फॅशन डिझायनर व्हायचं होतं. तसे माझ्याकडे त्यासाठी लागणारे थोडेफार पैसे होते पण मला याची खात्री नव्हती की ग्रॅज्युएशन पूर्ण करेपर्यंत मी जगेन की नाही ते! मला माझ्या ह्या असल्या दैवावर हसू येत होतं. मी अनेक युनिव्हर्सिटीत ऍडमिशनचे फॉर्म भरले होते आणि सुदैवाने मला ह्या युनिव्हर्सिटीची पूर्ण स्कॉलरशिप मिळाली होती. माझ्या एकोणिसाव्या वाढदिवसाच्या दिवशी मी शिक्षण आणि माझ्या इच्छापूर्तींसाठी या शहरात आले.

दर सोमवारी मी इथे येऊन या अनाथाश्रमाला भेट द्यायचे. ही भेट मला माझे जुने दिवस विसरु देत नसे. मी तिथल्या प्रत्येक मुलीशी बोलून त्यांची चौकशी करत असे; हे जाणून घेण्यासाठी की कुणीतरी माझ्यासारखं टारगेट तर होत नाहीये ना! मात्र या आश्रमातलं चित्रं थोडसं वेगळं होतं. इथले संचालक बर्‍यापैकी कडक होते आणि ते इथल्या मुलांची खरंच चांगली काळजी घेत होते. सहसा मी जेव्हा भेटायला यायचे तेव्हा इथं बराच वेळ थांबून छोट्या मुलींना गोष्टीची पुस्तकं वाचून दाखवून मग निघून जायचे. मी अनाथाश्रमात असताना मला या गोष्टी वाचणं फार आवडायचं. मला माहीत होतं की मी माझ्या नोकरीमुळे रोज रोज इथे येऊ शकणार नाही म्हणून, पण जेव्हा कधी मला वेळ मिळत असे मी खात्रीनं तो वेळ इथल्या मुलांसोबत घालवत असे. 

आताही जेव्हा मी फाटकामधून आत आले काही मुलं माझ्या दिशेनं ‘’ वला ताई आली. वला ताई आली. ‘’ असं ओरडत आली. मी हसतच त्यांच्या हातावर चॉकलेटं ठेवली, जी मी येताना त्यांच्यासाठी घेतली होती. मग मी त्यांना विचारलं, ‘’ अनघा ताई कुठे आहेत? ‘’

‘’ त्या दहा नंबरच्या खोलीत आहेत. ‘’ एक मुलगा म्हणाला.

‘’ त्या सुषमासोबत बसल्यात तिथे. तिला बरं नाहीये ना! ‘’ आणखी एकाने मला माहिती पुरवली. 

आजारी हा शब्द कानांवर पडताच माझ्या काळजाचा ठोका चुकला. मी धावतच दहा नंबरच्या खोलीशी पोचले. अनघाताई तिथे उभ्या होत्या. डॉक्टर त्या पलंगावर झोपलेल्या छोट्या मुलीला, सुषमाला तपासत होते. मी आवाज न करता आत आले.

‘’ काय झालंय ताई? ‘’ मी विचारलं.

‘’ आता तरी तिची तब्येत बरी आहे. पण लवकरच तिचं ऑपरेशन करावं लागणार आहे आपल्याला. ‘’ डॉक्टर उभे राहत म्हणाले. 

‘’ ऑपरेशन? ‘’ माझे डोळे त्या छोट्या मुलीकडे बघून भरुन आले. जेमतेम सहा-सात वर्षांची होती ती पोर.

‘’ हो. ऑपरेशन. तिच्या हृदयाची स्थिती काही फार चांगली नाहीये. तिच्यावर आपल्याला हार्ट सर्जरी करावी लागणार आहे. ‘’ डॉक्टरांनी स्पष्ट केलं. 

‘’ तुम्ही म्हणता ते सगळं खरं आहे डॉक्टर. पण या ऑपरेशनसाठीचा खर्च आमच्या आवाक्याबाहेरचा आहे. ‘’ अपराधीपणाची बोच अनघाताईंच्या बोलण्यातून मला स्पष्टपणे जाणवत होती. त्यांचे डोळे रडून लाल झाल्यासारखे दिसत होते. 

‘’ मलाही तुमची परिस्थिती कळतेय अनघाताई! पण खरंच सांगतो माझ्या हातात काहीच नाहीये. मला माफ करा. ‘’ डॉक्टर खोलीतून बाहेर पडले. 

‘’ वल्लरी आता तूच सांग मी काय करु? हे काही तिचं मरण्याचं वय आहे का गं? ‘’ बोलताना त्यांचे डोळे पुन्हा भरुन आले. 

सुषमा शांतपणे पलंगावर झोपली होती. ती आजारपणानं फिकुटली होती. ताई म्हणल्या ते खरं होतं, हे काही तिचं मरण्याचं वय निश्चितच नव्हतं आणि हे माझ्यापेक्षा जास्त चांगलं कोण समजू शकणार होतं? 

‘’ तरी किती पैशांची गरज लागणार आहे तुम्हांला? ‘’ मी माझे अश्रू थोपवून धरत त्यांना विचारलं. 

‘’ पन्नास हजार वला! ‘’ थरथरत्या आवाजात त्या म्हणाल्या.

स्वरा… 06/07/2021

 

भाग सहावाः- लालची

अवधूत…

गॅरेजमध्ये गाडी लावताना मी पुरता वैतागून गेलो होतो. गाडीतून खाली उतरलो, धाडकन् दरवाजा बंद केला आणि थेट घरात जायला वळलो. अक्षरशः म्हणजे अक्षरशः त्रासदायक दिवस होता आजचा. एकतर हातात घेतलेल्या नव्या प्रोजेक्टमुळे कामाचा प्रचंड ताण होता आणि आता घरात गेल्यावर मला त्या तथाकथित बायको नावाच्या प्रकरणाशी सामना करायचा होता. आमचं लग्न होऊन आता जवळपास महिना होत आला होता आणि अजूनही मला ती इथे का आहे याचा जराही थांग लागत नव्हता. तिनं माझ्याकडे अजूनपर्यंत एका नव्या पैशाचीही मागणी केली नव्हती. वरनं ती वादवणे काकूंच्या मदतीनं माझ्यासाठी स्वतः खपून स्वयंपाक करत होती, घरातल्या इतर नोकरांच्या मदतीनं घर नीटनेटकं ठेवत होती. मला तिचे या सगळ्यामागचे अंन्तर्गत हेतू कळत नव्हते आणि मला याचाच जास्त त्रास होत होता. 

जसा मी आत घरात आलो तसा एक सुखावणारा सुगंध माझ्या नाकात शिरला. मी आजूबाजूला पाहिलं. सगळा हॉल सुगंधी मेणबत्त्यांनी सजवला होता. हळूवार आवाजात शांत लयीचं संगीत वाजत होतं. एकंदरीतच मेणबत्त्यांचा मंद प्रकाश, तो दरवळणारा सुगंध आणि मनाला शांतता देणारं ते संगीत यामुळे वातावरणात एक आर्द्रता भरुन राहिली होती. मला आज माझा हा बंगला घर असल्यासारखा वाटत होता. हे कसले मूर्खासारखे विचार करतोय मी? हे सगळं बहुधा त्या चेटकिणीनंच केलेलं असावं. तिला नक्कीच काहीतरी हवं असणार. पण, खरं सांगायचं तर तिच्याशी आता ह्यावेळेला काहीही बोलण्याचालण्याच्या मनस्थितीत मी अजिबातच नव्हतो. 

मी माझे बूट उतरतच होतो तोच माझी बायको(?) जवळ आली.

‘’ ओह, देवा तुम्ही आलात. ‘’ ती तिच्या हसर्‍या चेहर्‍यानं म्हणाली. तिनं तिच्या अंगावर किचन ऍप्रन घातला होता. कदाचित ती माझी चाहूल लागून स्वयंपाकघरातून काम करता करता आली होती. तिच्या लांब केसांचा तिनं आंबाडा घातला होता तरीही त्यातून सुटलेल्या काही चुकारमुकार बटा तिच्या चेहर्‍याशी खेळत होत्या. कुणी जर तिला माझ्याशी अशा अवस्थेत बोलताना पाहिलं असतं तर त्याचा नक्कीच असा समज झाला असता की माझी बायको किती छान आहे. पण, माझं मलाच माहीत होतं की ती नेमकी काय आहे ते! त्या मोठ्या डोळ्यांनी आणि ओठांवरच्या त्या निर्व्याज हसण्यानं ती काही मला मूर्ख बनवू शकत नव्हती. मी तिच्या या सगळ्या गोष्टींचा तिरस्कार करतो. 

‘’ द्या. तुमचा कोट आणि बॅग माझ्याकडे द्या. ‘’ झाली, हिची नाटकं पुन्हा सुरु झाली. माझ्या अंगावरचा कोट काढताना आणि माझ्या हातातली ब्रिफकेस घेतानाही तिचं हसू कायम होतं. देवालाच माहीत तिला नक्की काय हवंय ते!

‘’ तुम्ही दमलेले दिसताय. मी तुमच्या आंघोळीची तयारी करुन ठेवलीय. तुम्ही जा आणि थोड्यावेळासाठी रिलॅक्स व्हा. जेवण होइलच तयार इतक्यात. ‘’ तिच्या नेहमीच्या हास्यासोबतच तिच्या बोलण्यातून मला एक प्रकारचा उत्साह जाणवत होता. 

‘’ काकू कुठे आहेत? ‘’ मी थंडपणे विचारलं.

‘’ त्या… त्यांनी आज सुट्टी घेतलीय. काहीतरी काम होतं म्हणाल्या. आज घरात फक्त आपण दोघेच आहोत. ‘’ हे सांगताना तिचे डोळे चमकत होते. काय कमालीची अभिनेत्री आहे ही!

‘’ तुला ही असली नाटकं करण्याची काही गरज नाहीए. ‘’ असं म्हणून मी गुमान माझ्या खोलीकडे निघून आलो. 

मी माझ्या खोलीत येऊन कपाटातून कपडे काढून घेतले आणि थेट आंघोळीसाठी म्हणून बाथरुममध्ये घुसलो. ती काही गंमत करत नव्हती. तिनं खरंच माझ्या आंघोळीची तयारी करुन ठेवली होती; तिही अगदी एखाद्या स्पामधल्या खास आंघोळीसारखी. दरवळणार्‍या सुंगधी मेणबत्त्या, सुखावणारं संगीत, उटणं आणि बरंच काही. त्या मोठ्याशा बाथटबमध्ये बसून मी एक सुस्कारा सोडला. आह! खरंच किती छान आणि शांत वाटतं हे असं काहीतरी आयतं मिळालं थकवणार्‍या पुर्‍या दिवसानंतर की! मी अगदी लगेचच माझ्या दिवसभराच्या त्या थकव्याचा सगळा विषयच विसरुन गेलो. हे, हेच तर मला आत्ता हवं होतं. एक छानशी गरम पाण्याची थकवा पळवून लावणारी आंघोळ! माझ्या सगळ्या स्नायूंना छान आराम मिळाला आणि मी जवळपास अर्ध्या तासानंतर त्या बाथटबमधून बाहेर आलो. अंग पुसून मी टी-शर्ट आणि घरची साधी पॅन्ट घालून खाली उतरुन आलो. वल्लरी जेवणाचं टेबल सजवत होती. माझ्या पावलांचा आवाज ऐकताचं तिनं नेहमीसारखं हसून माझ्याकडे पाहिलं. तिनं तिच्या हातातला तो काचेचा बाऊल टेबलावर ठेवला न म्हणाली, ‘’ अगदी नेमक्या वेळी आलात तुम्ही देवा! मी हाकच मारणार होते तुम्हांला. या बसा. ‘’

मी टेबलाजवळ जाऊन माझ्या माझ्या खुर्चीवर बसलो. खरं सांगू, ती खुपच सुंदर आणि चवीष्ट स्वयंपाक करते. आणि तिनं ते करण्यासाठी माझी काहीच हरकत नाही जोवर ती मला जेवणातून विष खायला घालत नाही. ती पटकन् पुन्हा स्वयंपाकघरात गेली आणि हातातून प्लेट घेऊन आली. असं तिनं आणखी दोन-तीनवेळा केलं. एकदाची सगळी तयारी झाल्यावर ती माझ्या बाजूच्या खुर्चीवर येऊन बसली. आज जेवणात मासे होते. भरलेलं पापलेट, बांबू राईस, मॅश्ड पोटॅटो वगैरे. आज तिनं बराच स्वयंपाक केला होता. एवढं सगळं जेवण बघून मी भुवया उंचावून तिच्याकडे पाहिलं, दोन माणसांसाठी एवढं सगळं? असा अर्थ होता त्याचा. तिचं बहुधा त्याकडे लक्ष नव्हतं. ती आपल्याच नादात होती.

‘’ बघा तरी मी काय बनवलंय! भरलेलं पापलेट; तुम्हांला आवडतं ना ते! माझ्या ताटात जेवण वाढत ती म्हणाली. 

मी काहीच प्रतिक्रिया दिली नाही. मी जेवत असताना ती मात्र बोलतच होती; तेही अशा गोष्टींबद्दल ज्यात मला काडीमात्र रस नव्हता. आता मला तिच्या बोलण्याचा त्रास होऊ लागला.

‘’ तोंड बंद कर ना बाई! ‘’ मी तिच्यावर खेकसलो. माझ्या आवाजानं तिचं बोलणं बंद करुन ती माझ्याकडे बघायला लागली. मी पुढ्यातली प्लेट सरकवली आणि ताडकन् उभा राहिलो. अजून त्यात पापलेटचा छोटासा तुकडा शिल्लक होता. सोबतीला थोडासा बटाटा आणि बांबू राईसही. मी तिथून जाण्यासाठी वळलो तोच तिनं अचानक माझा हात पकडला. 

‘’ देवा, असा जेवणावर राग काढू नये आणि ताटात अन्न टाकू नये. ‘’ ती म्हणाली.

आता ही मला सांगणार का मी काय करायला पाहिजे ते! हे सगळं माझ्या पैशांतून येतं. मी कर्ता पुरुष आहे या घरचा. मी कमावतो. फार बोलली ही बया! त्याहीपेक्षा तिनं मला हात लावण्याची हिंमत कशी केली? मी पटकन् मागे वळलो. तिनं धरलेला माझा हात मी झटकून टाकला आणि तिच्या खांद्याला धरुन उभं करत तिच्यावर खेकसलो. 

‘’ तुला नक्की हवं तरी काय आहे? हे हे सगळं तू पैशांसाठीच करतेयस ना! बोल ना! पैशांसाठीच चाललीत ना ही तुझी सगळी नाटकं? ‘’

तिनं माझ्या पकडीतून सुटण्यासाठी किंचित प्रयत्न केला पण तिच्याच्याने ते शक्य झालं नाही. एका क्षणासाठी तिचे ते पातळ ओठ थरथरले पण पुढच्याच क्षणी तिच्या ओठांवर तिचं ते नेहमीचं हास्य विलसत होतं. 

‘’ हो देवा! मी पुरा आठवडा तुमच्यासाठी चवीढवीचा स्वयंपाक रांधते. एक चांगली बायको आपल्या लाडक्या नवर्‍यासाठी जे जे करेल ते ते सगळं मी तुमच्यासाठी करते. अगदी तुमच्या आजीला भेटायला तुम्हांला सवड नसेल तर तिचीही वास्तपुस्त करायला मी जाते. तुम्हांला नाही का वाटत की मला यासाठी किमान काहीतरी मिळायला तर हवं म्हणून! ‘’

मला माहीत होतं. तिला पैसेच हवेत. मला आता हे सगळं असह्य होतंय. तिचा लालची स्वभाव ती किती पारदर्शीपणे मला दाखवायला लागलीय, लाजच नाहीये या बाईला तर! 

‘’ किती हवेत तुला? ‘’ मी त्रस्त होऊन विचारलं.

‘’ फक्त पन्नास हजार रुपये, देवा! ‘’ ती हसतच म्हणाली. 

कुणी इतकं निर्लज्ज कसं होऊ शकतं? पैसे मागतानाही या बाईच्या चेहर्‍यावरचं हसू मावळत कसं नाही लाजेनं! बेशरम कुठली! 

पण, मला त्याचवेळी आश्चर्यही वाटलं, फक्त पन्नास हजार? एवढेच? मला वाटलं होतं की ती काही कोट रुपये तरी मागेल. कळत नाहीये मला की फक्त पन्नास हजारांसाठी ती हे सगळं का करतेय? पण, जाऊ दे. मी का त्या गोष्टीची पर्वा करु? ठीक आहे माझ्या छोट्या खारोटी, तुला जर माझ्यासोबत खेळच खेळायचा आहे तर मीही त्यासाठी तयार आहे. तुला तुझ्या केलेल्या कामांचा मोबदला हवाय ना! तोही पैशांच्या स्वरुपात! ठीक मिळेल, नक्कीच मिळेल तुला. 

‘’ चल माझ्यासोबत. ‘’ मी तिच्या हाताला धरुन माझ्यासोबत तिला फरफटत घेऊन निघालो. दाखवतोच आता तुला की तू माझ्यासाठी काय आहेस ते!

तिला खेचतच मी सरळ माझ्या खोलीत घेऊन आलो. 

‘’ देवा!... देवा!... ऐका ना माझं… देवा, प्लीज. ‘’ ती मध्ये मध्ये माझी गती जिन्यात कमी झाली असताना बोलण्याचा प्रयत्न करत होती. किती कमजोर पडली होती ती माझ्या बळासमोर.

माझ्या खोलीत आल्याबरोबर मी तिला माझ्या पलंगावर ढकलून दिलं आणि तिच्यासमोर जाऊन उभा राहिलो. अगदी तिच्या चेहर्‍याला चेहरा भिडवून. तिनं पलंगाची एक बाजू स्वतःला सावरण्यासाठी धरुन ठेवली होती आणि ती असमंजसपणे माझ्याकडे बघत तिथं अवघडून उभी राहिली होती. कुठल्यातरी अनामिक भितीपोटी तिनं तिचा ड्रेस घट्ट धरुन ठेवला होता. 

तिच्या डोळ्यांत खुनशीपणे आरपार बघत मी म्हणालो, ‘’ काढ. ‘’

‘’ अ… अवधूत… ‘’ ती थोडीशी कचरली.

‘’ तू नीट ऐकलं नाहीस का मी काय म्हणालो ते! काढ तो. ‘’ मी स्पष्ट आवाजात पुन्हा म्हणालो. पैसे हवेत ना तुला? पन्नास हजार हवेत काय? बघू माझ्या छोट्या खारोटी, तू त्यासाठी काय करतेस ते!

‘’ तू… तुम्ही हे काय बोलताय? ‘’ ती थरथरणार्‍या आवाजात म्हणाली. 

काय झालं खारोटी तुला? नकोयत का तुला आता पैसे? तू अशी का काहीच कळत नसल्यासारखी वागतेयस? 

माझी नजर तिच्या भितीनं थरथरणार्‍या ओठांवर पडली. पण, ते आता अजूनच सुंदर दिसत होते. थोडेसे विलग झाले असले तरी तसेच अगदी रसाळ! काय माहीत माझ्या हृदयात ही कसली अनामिक हूरहूर दाटून आलीय ते! मी तिचा पलंगाच्या कडेला धरलेला हात धरुन ओढला. माझ्या त्या अचानक केलेल्या कृतीनं तिचा तोल गेला आणि ती सरळ माझ्या छातीशी येऊन आदळली. एक छद्म हास्य माझ्या ओठांवर तरळून गेलं. चेटकिणी, आज रात्री तुला चांगलाच धडा शिकवतो मी.

मी तिचा चेहरा वर उचलला आणि माझे ओठ तिच्या ओठांवर रगडले. आह! ते का इतके मादक आहेत? मी अनुभूतपणे त्यावरुन जीभ फिरवली. ते थोडेसे ओठांत घेऊन चोखले आणि अगदी बारिकसा चावाही घेतला त्यांना. ती मात्र माझ्या पकडीतून सुटण्यासाठीचे प्रयत्न करतच होती. मला तिच्या डोळ्यांतून ओघळणारे थंड अश्रू माझ्या गालांवर जाणवत होते सोबतच माझ्या जिभेला एक वेगळीच चव जाणवत होती. कसली होती ती? रक्ताची? नक्की काय झालंय ते बघण्यासाठी तिच्या खालच्या ओठाकडे मी पाहिलं. त्यातून रक्त येत होतं. अरे देवा काय केलं मी हे! जरा जास्तच जोरात चावलो की काय मी तिच्या ओठांना? पण जाऊ दे, त्याचं काय घेऊन बसायचं?

मी माझा हात तिच्या पाठीकडे वळवला आणि तिच्या ड्रेसची चेन खसकन् खेचली. 

‘’ नाही… अवधूत… नको ना!... नाही… ‘’ तिच्या अश्रूभरल्या डोळ्यांमधली आर्जवं मला दिसत होती. 

‘’ पैसे नकोयत का तुला? मग मला जे हवंय ते करु दे. ‘’ तिच्या अंगावरचे सगळे कपडे उतरवत मी म्हणालो. तिनं तिचे ते थरथरणारे हात तिच्या ड्रेसशी घट्ट दाबून धरले. पण तिची नजर मात्र खाली जमिनीकडे झुकलेली होती. अर्धवट उतरलेल्या त्या कपड्यांसोबतच मी तिच्या खांद्यावर थोडासा दाब दिला आणि तिला खाली गुडघ्यांवर बसायला लावलं. मग, मी तिचा चेहरा पुन्हा वर उचलला आणि तिच्या डोळ्यांत डोळे घालून खोलवर पाहिलं. येस, मला बघायचंय की तुला आत्ता ह्यावेळी नेमकं कसं वाटतंय ते! बघायचंच आहे मला तू पैसे मिळवण्यासाठी काय करु शकतेस, कुठल्या थराला जाऊ शकतेस ते! 

मी माझी पॅन्ट खाली उतरली. आता माझं पौरुषही मोकळं झालं होतं. ते मी तिच्या ओठांजवळ आणलं आणि म्हणालो, ‘’ हं! कर सुरु. ‘’ पण ती मात्र ढिम्म ठोकळ्यासारखी त्याच्याकडे नुसती बघत होती. 

‘’ कर सुरु म्हणालो ना! ‘’ मी पुन्हा माझ्या शब्दांवर जोर दिला पण ती अजूनही ढिम्मच होती. तिच्या डोळ्यांतून पाणी गळत होतं. गप गं! हे असले निष्पाप असण्याचे डाव तू किमान माझ्यासमोर तरी खेळू नकोस. त्यांचा काही उपयोग होणार नाहीये. मला माहितेय तुझ्यासारख्या वेश्या बाईनं हे असले प्रकार आधीही कुणा ना कुणासोबत केले असणार पैशांसाठी. तिच्या ओठांतून अजूनही रक्त ठिबकत होतंच.

‘’ नका ना अवधूत! हे असं काही… नका… ‘’ ती माझ्याकडे भीक मागत होती. तू

तूच हा खेळ सुरु केलास ना! आणि आता तूच माघार घेतेयस? माझ्या रागाचा पारा आता पार वर चढला होता. मी रागाने तिचं डोकं धरलं आणि माझं पौरुष जबरदस्ती तिच्या तोंडात कोंबलं. 

‘’ हं! कर आता. माझं समाधान होइपर्यंत कर. ‘’ मी थोडी झटापट करत ते तिच्या तोंडातून आतबाहेर करण्याचा प्रयत्न करत होतो. पण ती मात्र तिच्या ओठांची मुळीच हालचाल करत नव्हती. माझ्या माझ्यावरचा ताबा सुटला आणि त्या सगळ्या प्रक्रियेवर मीच काबू केला. तिचे केस खेचून धरले आणि मला हवी तशी हालचाल मी जबरदस्ती तिच्याकडून करुन घेऊ लागलो. ती मध्ये मध्ये दोनतीनदा हुंकारल्यासारखी वाटली मला श्वास अडखळल्यामुळे पण मी तिच्याकडे अजिबातच लक्ष दिलं नाही. ती लिलाच्या जवळपासही जाऊ शकणार्‍यातली नव्हती. लिला म्हणजे या खेळातली जादूगार होती. ती हा सगळा प्रकार इतक्या सहजतेने करत असे की त्याची गोष्टच निराळी होती. पण, तरीही वल्लरीच्या ओठांची जादू काही लिलाच्या ओठांमध्ये मला कधी जाणवली नाही. तो स्पर्श मला थांबू देत नव्हता. पुन्हा मला काहीतरी झालं आहे. पुन्हा मी त्या दोघींची एकमेकींशी तुलना करायला लागलोय. माझे विचार आणि त्या दोघींची तुलना करण्याच्या मध्यंतरात कुठेतरी मी माझ्या चरम सुखाच्या क्षणापर्यंत पोचलो. मी तिच्याकडे पाहिलं तर ती मला प्रचंड थकल्यासारखी दिसली. मी स्वतःला तिच्या तोंडात रिकामा करत आनंदानं चित्कारलो. माझं पौरुष बाहेर आल्या आल्या ती ते सगळं थुंकण्याच्या बेतात होती पण मी तिला ते तसं करु न देता बळजबरीनं गिळायला लावलं. 

‘’ हे असं काही करण्याची हिंमतपण करायची नाही. गिळ ते मुकाट्यानं सगळं. ‘’ मी तिला दटावलं. तिचे केस सुटून अस्ताव्यस्त झाले होते. तिच्या ओठांतून अजूनही रक्त येत होतं. का होतंय हे असं? तिच्या ओठांना नेमकं झालंय तरी काय? अजून कसं त्यातून रक्त येऊ शकतं? तिचे हात अजूनही थरथरत होते. तिची तिच्या ड्रेसवरची पकड सुटली होती आणि तो संपूर्णपणे तिच्या पायांशी येऊन पडला होता. मला आता तिची काळ्या रंगातली अंतर्वस्त्रं स्पष्ट दिसत होती. तिच्या शरीराची वळणं किती आकर्षक होती. मी स्वतःला त्यांच्यासमोर फार काळ थोपवून धरु शकत नव्हतो. माझ्या मनात आता एका वेगळ्याच विचारानं उसळी घेतली होती. तिच्या हाताला धरुन मी तिला उभं केलं आणि पलंगावर ढकलून दिलं. मग मी माझ्या संपूर्ण शरीराला तिच्यावर झोकून दिलं. ती माझ्या स्पर्शानं पार थरारुन गेली. 

‘’ अवधूत… अवधूत…’’ तिनं पुन्हा बोलणयाचा प्रयत्न केला. पण त्या आवाजानं माझ्या शरीरात पेटलेल्या आगीत तेल ओतण्याचंच काम केलं. मी अगदी सराईतासारखा माझा हात तिच्या पाठीशी सरकवला. एका झटक्यात हुक काढून तिच्या ब्राची; त्या काळ्या फडक्याची अडचण आमच्यामधून दूर करुन टाकली. मी आता मला सावरुच शकत नव्हतो. मी तिच्या त्या कसदार उभारांवर माझे तळवे ठेवले आणि त्यांना कुस्करु लागलो. तिची ती थोडीशी गुलबक्षी रंगाची चेरी त्यामुळे आणखीनच कडक झाली. त्याबरोबर माझी जीभ त्यांना स्पर्श करण्यासाठी वळवळू लागली आणि मी सहजच तिला त्याची मुभा देऊन टाकली. 

‘’ ऊं… नको… अंहहह… नाही प्लीज… नको… ‘’ ती तोंडातल्या तोंडात शब्दांना वळसे देत होती. हे छान वाटतंय. हो ना! तुलाही हे आवडतंय ना खारोटी! मी जसजसा त्या चेरींचा आस्वाद घेत होतो त्यांचा कडकपणा तर वाढत होताच शिवाय माझं नाव घेता घेताच तिच्या पाठीनं आता पलंगाशी कमान केली होती. माझं पौरुष आता तिच्या स्त्रित्वाला जागं करु पाहत होतं. मी मान उचलून तिच्याकडे पाहिलं. तिचे डोळे मिटलेले होते. अगदी घट्ट मिटलेले होते. तिच्या सगळ्या चेहर्‍यावर माझीविषयी वाटणारी भिती स्पष्टपणे लिहीलेली मला दिसत होती. का घाबरतेयस आता तू? काही झालं तरी ही काही तुझी पहिली वेळ नाहीये ना! मग माझं लक्ष पुन्हा तिच्या ओठांकडे गेलं. तो लाल द्रव अजूनही त्यातून पाझरतच होता. आता तिच्या शरीरावरचा उरलासुरला अंतर्वस्त्राचा तुकडाही मी काढून फेकून दिला आणि पूर्णपणे तिच्या शरीराशी संलग्न झालो. तिच्या ओठांवरुन ओघळणारे ते लालसर थेंब मी असा विचार करुन जिभेनं पुसून घेतले की किमान आतातरी ते रिसण्याचे थांबतील. मी तिच्या ओठांपासून सुरु करुन मानेपासून खाली सरकत चुंबनांची एक लांब साखळी तिच्या त्या कडक झालेल्या चेरींपर्यंत आणली. त्यांच्यावरुन अतिशय अलवारपणे हात फिरवत मी तो तिच्या स्त्रित्वाशी आणला आणि त्यालाही प्रेमाने गोंजारु लागलो. तिच्या मांड्यांमध्ये माझ्या पौरुषाच्या घुसळण्यामुळे ती पुन्हा पुन्हा सित्कारत होती. आणि ते सित्कार माझ्या कानांना तृप्त करत होते. 

‘’ तुलाही हे हवंय. हो ना! ‘’ मी तिच्या कानांशी कुजबुजलो. 

‘’ अ…व…धू…त… ‘’ ती पुन्हा सित्कारली. ह्यावेळेस माझ्या नावानिशी. आणि त्यासरशी मी तिच्यात पूर्ण प्रवेश केला. आह! हा आनंद… हा आधी कधीच मला मिळाला नाही. मी हळू हळू करत माझ्या हलण्याची गती वाढवत नेली. पण तिचे सित्कार मला बेकाबू करतच होते. ती किती मादक आहे, उफ्! 

आह! मी पुन्हा त्या चरम सुखाला स्पर्श केला होता. हे फारच छान वाटत होतं. मला मी स्वर्गसुखाचा अनुभव घेतोय असं वाटत होतं. इतका आनंद. इतका मदहोश करुन टाकणारा आनंद तर मला लिलाच्यासोबतही कधी मिळाला नव्हता. पण, हे असं आजच का बरं होतंय? ती तर स्वतःहून काही करत देखील नाहीये. मी आता तिच्यात पूर्ण मोकळा झालो होतो. आनंदाचे चित्कार माझ्या ओठांतून उसळत होते. ती घामाने भिजून चिंब झाली होती. मी तिच्या शरीरावरुन माझ्या शरीराचं वजन काढून घेतलं आणि तिच्याचशेजारी धपापत पडलो. तिचे डोळे अजूनही बंदच होते. तिचा श्वास पार फुलला होता. मी तिच्या कानांजवळ माझे ओठ नेले आणि म्हणालो, ‘’ तुझ्या ह्या आताच्या अप्रतिम सेवेसाठी आभारी आहे. तुला तुझे पैसे उद्या सकाळी मिळतील. तर आता इथून उठ आणि माझ्या रुममधून बाहेर चालती हो. ‘’

वल्लरीनं अलगद तिचे डोळे उघडले. मग ती हळूच उठून पलंगावर बसती झाली. तिनं उठून उभं राहता राहता पलंगावरचं बेडशीट स्वतःभोवती गुंडाळून घेतलं. तिचे पाय अजूनही म्हणावे तसे स्थिर झाले नव्हते. ते कमालीचे थरथरत होते. पलंगावरुन उतरुन पहिलं पाऊल टाकताना ती जवळजवळ कोसळणारच होती. तिला आधार देण्यासाठी मी तिच्यापर्यंत पोचण्याआधीचं तिनं कसंबसं स्वतःला भिंतीच्या आधाराने सावरलं होतं आणि नंतर ती हळू हळू पावलं टाकत माझ्या खोलीतून निघून गेली. 

ती माझ्या खोलीतून जशी बाहेर पडली तशी माझ्या हृदयात न जाणो का एक वेदनेची कळ उठली. मी जे केलं ते खरंच बरोबर केलं का? खरंच ती मला वाटते तशी लालची बाई आहे का? जर तसं असेल तर मग मला ह्या अशा भावना का छळतात? मला माझा आतला आवाज ओरडून ओरडून विचारत होता. मी त्याला फक्त एवढंच म्हणालो, ‘ शेवटी तिनं माझ्याकडे पैशांची मागणी केलीय ना! ‘

खरंच वल्लरी तू लिलासारखी असतीस तर? तर कदाचित मी तुला कधीतरी स्विकारु शकलो असतो… हं म्म्म्म्म! ‘’

स्वरा…07/07/2021

भाग सातवाः- डॉक्टरांच्या दवाखान्यात

अवधूत…

मी जरा उशीराच उठलो. आज शनिवार होता आणि मी या दिवशी सहसा घरीच थांबत असे. पण, आता नव्यानंच सुरु केलेल्या व्यवसायामुळे मला ऑफिसला जाणं भाग होतं. आज दोन महत्वाच्या मिटिंग्ज होत्या. त्यासाठी मला हजर रहावचं लागणार होतं. मी बाथरुमध्ये गेलो तर तिथल्या आरशामुळे माझ्या लक्षात आलं की माझ्या छातीवर खूप सारं रक्त सुकून गेलंय. एवढा रक्तस्त्राव होणं खरंच नैसर्गिक आहे का? देवालाच माहीत! जाऊ दे. मला आधीच माझ्या मिटिंगला जाण्यासाठी उशीर झालाय. त्यामुळे जिमला जायलाही वेळ नाहीए. मी फटदिशी आंघोळ आटपली आणि धावतच कपड्यांच्या कपाटाकडे गेलो. काय घालू या विचारांच्या गोंधळात मी पार गडबडून गेलो आणि मग मला जाणवलं की ती जेव्हा माझ्यासाठी कपडे निवडून ठेवते तेव्हा किती बरं वाटतं ते! मला वाटतं की तिला वाटलं असेल आज सुट्टी आहे तर मी काही ऑफिसला जाणार नाही. मी एक निःश्वास टाकला. का मी असल्या अर्थहीन गोष्टींचा सकाळसकाळी विचार करतोय बरं? मी मला जे आवडेल ते कपडे काढले, घातले, माझ्या वस्तू घेतल्या आणि खाली उतरुन आलो. 

‘’ तुला नक्की तेवढंच हवंय ना! ‘’ मी जिन्यातून उतरताना माझ्या कानांवर काकूंचा आवाज पडला. 

‘’ हो काकू. मला तेवढा ज्यूस पुरेसा आहे. ‘’ वल्लरी काकूंना म्हणाली.

‘’ अगं पण तुला नेमकं लागलं तरी काय बाळा? ‘’ काकू तिची काळजी करत होत्या. 

लागलंय? वल्लरीला काही लागलंय? काय झालं आहे नक्की? माझे पाय काही क्षणांसाठी तिथंच थांबले. 

‘’ काकू, काळजी नका करु. ते काही फार गंभीर नाहीए. चुकून मी माझाच ओठ चावला काल जेवताना. ‘’ वल्लरीनं वेळ मारुन नेली.

इथं नेमकं काय चाललंय? मी जिन्यातून खाली उतरलो. 

‘’ असं आहे का? मग हे काय आहे? ‘’ मी तिथे पोचलो तर काकू तिच्या हाताकडे बोट दाखवून तिथं झालेल्या जखमेविषयी विचारत होत्या. मी जवळ गेलो आणि पाहिलं तर तिच्या हातावर बरीच मोठी जखम झाली होती. हा तोच हात आहे का जो मी काल रात्री अतिशय घट्ट धरला होता. मी खरंच तिला काल रात्री इतकं लागेपर्यंत घट्ट धरलं होतं का? मीच ह्या जखमा तिला दिल्या होत्या का? मग माझी नजर नकळतच तिच्या ओठांकडे गेली. ते बरेच सुजले होते न् काळेनिळे पडले होते. 

‘’ ते… ते… ते तर… ‘’ वल्लरी काकूंना सांगण्यासाठी तितकंच पटणेबल कारण शोधत होती. तिला अजून माझ्या येण्याचा पत्ताच लागला नव्हता. 

आता काकू हसायला लागल्या. ‘’ वला तू मुळीच खोटं बोलण्याचा किंवा लपवण्याचा प्रयत्न करु नकोस. तुला ते जमत नाहीच शिवाय मला माहीत आहे तुम्हां तरुण मुलांचा तसला धसमुसळेपणा. जरा काळजी करत चला स्वतःची. ‘’

‘’ काय झालंय काकू? ‘’ मी काकूंना विचारलं. पण माझा आवाज ऐकूनही वल्लरीनं माझ्याकडे सरळ सरळ दुर्लक्ष केलं. 

‘’ काकू, मला आता निघायला हवंय. आणि हो काकू, मी आज रात्री जरा उशीराच घरी येईन. चला. येते मी. ‘’ तिनं तिची बॅग उचलली आणि ती दाराच्या दिशेनं चालू लागली. 

माझ्या काळजात एक कळ उठली. रोज सकाळी ती मला तिच्या त्या छानश्या हसण्यासोबत भेटायची न् म्हणायची, ‘ सुप्रभात देवा! ‘. पण, आज मात्र ती काहीतरी वेगळीच वागत होती. तिनं माझ्याकडे साधी नजर वळवून बघितलंही नाही. काय झालंय तिला? पण, मग मला तरी हे असं का वाटतंय? अरे, तिला काल पैसे हवे होते. बरोबर, आठवलं मला. तिचा चेक तयार केलाय मी.

‘’ वल्लरीऽऽ! ‘’ मी तिला मागून आवाज दिला; कदाचित पहिल्यांदाच मी तिला तिच्या नावाने हाक मारत होतो. मागे न वळता ती जशी होती तिथंच त्या जागी थांबली. माझ्याही नकळत एक निःश्वास माझ्या तोंडून निघून गेला आणि मी तिच्या दिशेनं चालू लागलो. ती अशी का वागतेय? माझ्याशी नजर मिळवण्याची लाज वाटतेय तिला की तिच्यात ती हिंमतच नाहीये आता?

मी खिशात ठेवलेला तिच्या नावाचा चेक बाहेर काढला आणि तिच्या डोळ्यांसमोर धरत म्हणालो, ‘’ हे पैसे. जे तुला हवे होते. ‘’

एक क्षणभर ती शांत उभी राहिली जागेवरच. तिला प्रश्न पडलाय का की हे पैसे कसे घेऊ म्हणून? तिच्याकडे जर थोडा जरी स्वाभिमान असेल तर ती हा चेक घेणार नाही. आणि मग त्यामुळे माझ्यातला तो कुठलातरी भाग तिच्या ह्या नकाराने सुखावून जाईल. जे मी काल रात्री तिच्याबरोबर केलं त्याला स्वच्छ भाषेत बळजबरी किंवा बलात्कार म्हणतात आणि असं काही झाल्यानंतर अशी कुठलीही स्त्री त्यानंतर मिळालेले पैसे स्विकारणार नाही जिच्याकडे थोडाही स्वतःबद्दलाचा सन्मान शिल्लक आहे. 

वल्लरीनं हळूच हात पुढे करत माझ्या हातातून तो चेक घेतला आणि घराच्या बाहेर पडताना अगदी क्षीण आवाजात म्हणाली, ‘’ यासाठी आभारी आहे अवधूत. ‘’ 

हं! शेवटी तू सिध्द केलंसच वल्लरी की तू पैशांसाठी स्वतःला विकू शकतेस. मला अगदी सुरुवातीपासून हे माहीत होतं. पण मग तरीही मला इतकं वाईट का वाटतंय? मी निःशब्द होऊन पाय ओढत डायनिंग टेबलाकडे आलो. बघतो तर तिथे एका प्लेटमध्ये दोन आंबोळ्या आणि चटणी सोबत एक ग्लास स्ट्रॉबेरीचा ज्यूस ठेवला होता. बाकीचं काहीच मला आवडणार्‍यातलं नव्हतं; खरंतर जे ठेवलं होतं तेही नाही. ते सगळं बघून मी त्रासून काकूंना विचारलं, ‘’ काकू हे सगळं काय आहे? ‘’ मला यातली कुठलीही गोष्ट नाश्त्यामध्ये आवडत नाही. तरीही!

‘’ काय करणार मी अवधूत. मी वला ला म्हणाले की तुला यातलं काहीच आवडत नाही म्हणून. पण तिनं माझ्याकडे दुर्लक्ष केलं आणि या सगळ्या गोष्टी बनवल्या. थोडा वेळ दे मला. मी काहीतरी तुझ्या आवडीचं बनवते लग्गेच. ‘’ काकू म्हणाल्या. 

वल्लरीनं हे शिजवलंय? पण का? बरं तिला हे माहीतेय की मला यातलं काहीही आवडत नाही आणि तरीही तिनं हे बनवलं? आता कुठली नवी युक्ती शोधून काढली हिनं? तिनं सकाळी मला नेहमीसारखं सुप्रभातही म्हटलं नाही ना तिनं आज माझे कपडे काढून ठेवले होते. आणि आता नाश्त्याला तिनं हे सगळं बनवलं होतं. 

आह! दिवसाची अत्यंत वाईट सुरुवात झाली होती. पण, मला अचानकच तिनं बनवलेल्या त्या आंबोळ्या आणि चटणी खावीशी वाटली. मी माझ्या रोजच्या जागेवर बसलो आणि काकूंना म्हणालो, ‘’ ठीक आहे काकू. आजचा दिवस हे चालेल मला. ‘’

‘’ बरं तिनं माझं दुपारचं जेवण तरी बनवलंय का? ‘’ मी आंबोळी चटणीचा एक तुकडा खाता खाता काकूंना विचारलं. तसंही ती रोजच माझ्यासाठी दुपारचं जेवण बनवतेच ना! पण मीच त्याकडे नेहमी दुर्लक्ष करतो. पण ती मात्र काळजी घेते की तो डबा कसंही करुन माझ्या दुपारच्या जेवणापर्यंत माझ्याकडे पोचला पाहिजे याची. मी या विचित्र दैवावर हसू का? 

‘’ हो. तिनं बनवलंय खरं. पण मला नाही वाटत की तुला ते आवडेल म्हणून. ‘’

‘’ म्हणजे? तुम्हांला काय म्हणायचंय? ‘’ मी आंबोळीचा आणखी एक तुकडा खात वैतागून त्यांना विचारलं. हं! तशी चांगलीय याचीही चव.

‘’ तिनं तुझ्यासाठी पुलाव बनवलाय. ‘’ 

काय? पुलाव? मला भात मुळीच आवडत नाही. काल मी कसाबसा खाल्ला होता पण आज पुन्हा? 

‘’ काय बिनसलंय तिचं? ‘’ मलाच नाही कळलं की मी ते फार मोठ्यानं बोललो. इतकं की काकूंनाही ते ऐकू गेलं. त्या स्वतःशीच किंचित हसल्या आणि म्हणाल्या, ‘’ मला वाटतंय की तू तिला अजून प्रेमानं हाताळायला हवंयस. कदाचित हा तिचा तुझ्यावरचा राग दाखवण्याचा मार्ग असू शकतो. ‘’

तिचा राग! अं! हं! जे मी काल रात्री तिच्याशी वागलो त्यामुळे? हो, कदाचित हे असं असू शकेल. पण मग ती काहीच का बोलली नाही? ते पैसे घेण्यापेक्षा ती माझ्यावर ओरडू शकली असती ना! पण नाही तिनं तसं काहीही न करता ते पैसे घेतले. जर तिला स्वतःलाच स्वतःचा मान राखता येत नसेल तर तिच्या ह्या अशा वागण्याला काय अर्थ राहतो?

….

वल्लरी…

माझा तर विश्वासच बसत नाहीये की अवधूत माझ्याशी असे वागू शकतात म्हणून. ही गोष्ट जर त्या हॉस्पीटलमध्ये पडून रात्रंदिवस मृत्यूशी झगडा देणार्‍या सुषमाच्या आयुष्याबद्दल नसती ना; तर मी अवधूतकडून एका नवा पैसाही स्विकारला नसता. मी माझ्यापरीने जमेल तितके प्रयत्न केले पैसे जमा करण्याचे पण माझ्यासारखा सामान्य माणूस असे कितीसे पैसे गोळा करणार ना! तरी मी ललित आणि किर्तीलाही त्यांच्यापरीने पैसे गोळा करण्यासाठी प्रयत्न करायला सांगितलेच होते. आम्ही सगळ्यांनी मिळून खूप प्रयत्न केले. काही सामाजिक कार्यक्रमपण केले पैशांसाठी पण कसेबसे दहाएक हजार रुपयेच आम्ही उभे करु शकलो. आता माझ्याकडे अवधूत हाच एकमेव मार्ग शिल्लक होता; त्यामुळे मी त्यांना पैशांसाठी विचारलं. बायको आहे मी तुमची अवधूत! मला तुमच्याकडे पन्नास हजार रुपये मागण्याचाही हक्क नाहीये का? हे पैसे एवढे जास्त होते का तुमच्यासारख्या कोट्याधिश माणसाला? त्यांनी माझ्या आत्मसन्मानाशी खेळ केला. माझ्यावर बळजबरी केलीच शिवाय मला दुखापतही केली. माझ्या सगळ्या शरीरभर त्यांच्या त्या क्रौर्याच्या खुणा उमटल्या होत्या. अंन्तर्गत रक्तस्त्राव होत होता तो वेगळाच! मला नाही माहीत की या एका गोष्टीसाठी मी अवधूतला आयुष्यात कधी माफ करु शकेन का ते! पण, जे होतंय तेही ठीकच आहे असं म्हणावं लागेल. कदाचित मी पैशांसाठी माझा आत्मसन्मान विकू शकते असा विचार करुन तुम्ही माझा आणखी जास्त द्वेष करु लागाल आणि मग ज्यादिवशी मी तुम्हांला आणि तुमच्या ह्या जगाला सोडून जाईन त्यादिवशी तुम्ही मनापासून आनंदी व्हाल. 

मी त्यांच्या हातातून तो चेक घेऊन माझ्या बॅगेत टाकला आणि झटक्यात घरातून बाहेर पडले. मला माझे अश्रू आवरणं कठीण झालं होतं. आता आनंदानं त्या आंबोळ्या आणि चटणी खा चिडक्या माणसा! का कराव्यात मी सगळ्या चांगल्या गोष्टी तुमच्यासाठी; जर तुम्ही माझी पर्वाच करत नसाल तर? हं म्म्म! पण तसं बघायला गेलं तर हे सगळं तेच नव्हतं का ज्याची मी नेहमीच इच्छा करत आले? एक असा नवरा ज्याच्यावर मी अगदी मनापासून प्रेम करतेय आणि बदल्यात तो माझा फक्त राग राग करतो. पण तरीही, या सगळ्याचा मला एवढा त्रास का होतोय? 

मी बस थांब्यावर उभी राहून बसची वाट बघत होते. मला सगळ्यात आधी हॉस्पीटलमध्ये जाणं गरजेचं होतं. किमान त्या छोट्या सुषमासाठी तरी! आता हातात पडलेल्या या पन्नास हजारांमुळे आम्ही तिचं ऑपरेशन करु शकणार होतो. बस आली, मी बसमध्ये चढले आणि माझा थांबा येताच खाली उतरले. खाली उतरतानाच माझं लक्ष अनघाताईंकडे गेलं. त्या त्यांची गाडी पार्किंगमध्ये लावत होत्या. मी पटकन् त्यांच्याकडे पोचले. 

‘’ वला, बरं झालं तू आलीस. मी आता तुझाच विचार करत होते. ‘’ मला बघताच त्या म्हणाल्या.

‘’ का ताई? काय झालं? ‘’

तोंड अगदीच पाडून ताई म्हणाल्या, ‘’ वला मला नाही वाटत की तिला आपण फार काळ हॉस्पिटलमध्ये ठेवू शकू. किंवा असं म्हणलीस तरी चालेल की ती आपल्याला आता पुन्हा कधीच दिसू शकणार नाही. ‘’

मला त्यांच म्हणणं कळत होतं. सुषमा गेल्या दहा दिवसांपासून हॉस्पिटलमध्ये ऍडमीट होती. अनघाताई त्यांना जमेल ते, शक्य होईल ते ते तिच्यासाठी करत होत्या. पण, शेवटी त्यांचेही हात बांधलेले होते. 

‘’ पण, ताई मी तुमच्यासाठी एक चांगली बातमी आणलीय. ‘’ मी त्यांच्या हातात तो पन्नास हजारांचा चेक ठेवत हसून म्हणाले. ‘’ बघा तरी कुणीतरी हे पैसे दान दिलेत. ‘’ 

‘’ अरे देवा! पन्नास हजार? अगं आपल्याला एवढ्याच पैशांची तर गरज होती वला. ‘’ अनघाताई आनंदानं जवळजवळ ओरडल्याच. मीही हसून मान हलवली.

‘’ अगं, पण हा उदार दाता आहे तरी कोण? त्यांनी मला विचारलं.

‘’ नाही माहीत मला ताई. ‘’ मी पुन्हा खोट्याचा आधार घेतला. 

आम्ही सुषमाला भेटायला हॉस्पिटलमध्ये आत आलो. मी तिच्या शेजारच्या टेबलावर तिच्यासाठी आणलेली फळं ठेवली. ‘आता तू एकदम ठीक होशील परीराणी!’ तुला माझ्यासारखा त्रास सहन करावा लागणार नाही. मी तिच्या खोलीतून बाहेर आले आणि सरळ डॉ. स्वानंदच्या केबिनमध्ये शिरले. माझा खरंतर त्याला भेटण्याचा काहीच इरादा नव्हता कारण माझ्याकडे आता अगदी थोडेसेच पैसे शिल्लक राहिले होते. नशीब माझं की मी अवधूतसोबत राहत होते म्हणून मला फुकटचं जेवण तरी मिळत होतं नाहीतर सगळेच वांधे झाले असते. 

‘’ वल्लरी! अगं काय हे? ‘’ स्वानंदची सराईत डॉक्टरी नजर माझ्या सुजलेल्या ओठांवर आणि हाताला झालेल्या जखमेवर पडली. 

‘’ डॉ. स्वानंद कसे आहात तुम्ही? ‘’ मी सहजच विचारलं.

‘’ हे तू मला विचारतेयस? काय रे देवा तरी! चल आधी माझ्यासोबत. ‘’ त्याने जवळजवळ ओढतच मला त्याच्या ओटीत नेलं. हा डॉक्टर स्वानंद नुकताच वैद्यकीय परिक्षा पास होऊ न या हॉस्पिटलमध्ये कामाला लागला होता. आणि माझं नशीब हे होतं की तो नेमका मला असणार्‍या दुर्मिळ आजारावरच संशोधन करत होता. पण तो माझ्याकडून फी मात्र कधीच घेत नसे.कदाचित मी त्याच्या संशोधनाच्या वेदीवरचा बळीचा बकरा होते. मी हे चांगल्या अर्थाने म्हणतेय हं! त्याच्या ओटीत गेल्या गेल्या त्यानं मला खुर्चीत बसवलं आणि त्याच्या त्या निळसर डोळ्यांनी मला नीट तपासायला सुरुवात केली. 

‘’ अगं मुली जरा तरी फिकिर कर ना! काय झालंय तुला हे? इतक्या जखमा कशा काय झाल्या तुला? तुला माहितेय ना की तुला हिमोफिलिया आहे. तुझं रक्त इतरांसारखं गोठू शकत नाही म्हणून! आणि त्याहीपेक्षा महत्वाची गोष्ट म्हणजे तुला तीव्र स्वरुपाचा पंडुरोग अर्थात अप्लास्टिक ऍनिमिया आहे ते! तू इतकी निष्काळजी कशी होई शकतेस स्वतःच्या बाबतीत? तुझं शरीर तुझ्या गरजेएवढं रक्त आधीच तयार करत नाही आणि त्यात हा असा अन्तर्गत रक्तस्त्राव आपल्याला झेपणारा नाहीए गं मुली. ‘’ डॉ. स्वानंद अगदी पोटतिडकीनं हे सगळं मला सातत्यानं सांगत होता. 

आणखी काही वेळ माझी तपासणी केल्यानंतर त्याने माझ्याकडे पाहिलं आणि अतिशय गंभीर आवाजात विचारलं, ‘’ तू समागम केला आहेस का? ‘’ 

काय? त्याला हे कसं कळलं? अरे यार, का नाही कळणार? शेवटी किती झालं तरी तो एक डॉक्टर आहे. मी लाजल्यसारखी हसले. दुसरं काय करु शकणार होते नाहीतर!

एक मोठ्ठा खोलवर उसासा टाकत तो म्हणाला, ‘’ ऐक वल्लरी. मला माहितेय की तुला तुझे उपचार चालू ठेवायचे नाहीयेत आणि मी हे ही मान्य करतो की तू दैवगती मान्य करुन टाकलीयस म्हणून. पण, हे सगळं असलं तरी तुला तुझी थोडीतरी काळजी घ्यायलाच हवी. जर तू ठरवून तसं केलं नाहीत तर नक्कीच तुला काहीतरी संसर्ग होईल आणि मग हॉस्पिटलमध्ये मरण्याखेरीज तुझ्या हातात काहीच असणार नाही. तू एक अनाथ मुलगी आहेस. शिवाय या अनोळखी शहरात राहते आहेस, असं काही झालं तर तू काय करणार आहेस? कोणी आहे का जे तुझ्यासाठी काही करु शकेल? सांग ना मला! ‘’ त्याने पुन्हा पुन्हा मला समजावलं.

मला माहीतेय की त्याला माझी काळजी वाटतेय. तो एकटाच आहे ज्याला आताच्या गडीला मी कशाला तोंड देतेय ते अगदी व्यवस्थित कळतंय. मला माहितेय की तो आधीच माझ्यासाठी खूप काही करतो आहे. त्याला माझी आर्थिक परिस्थिती चांगलीच माहीत आहे. त्यामुळेच तर तो मला त्याच्याकडची औषधं फुकटात देतो. तो खरंच खूप चांगला माणूस आहे. मला हेही चांगलंच ठाऊक आहे की मला मदत करण्याचा त्याचा निर्णय तो बदलणार तर नाहीच शिवाय मला हे असं ओरडणंही थांबवणार नाहीये. मी पैशांसाठी विचारणा करताच माझ्या नवर्‍यानं माझ्यावर बळजबरी केली. हे सगळं ह्या उपर्‍या माणसाला मी कसं काय सांगू शकेन! कुणास ठाऊक त्याच्या डोक्यात माझ्याविषयी काय चालू आहे ते!

‘’ ठीक आहे. ठीक आहे. आता रडू नकोस. ‘’ त्यानं पुन्हा मला प्रेमानं समजावलं. माझं मलाही कळलं नाही मी कधी रडायला लागले ते! 

‘’ हे बघ वल्लरी, मला माहीतेय की तू एक स्वाभिमानी, स्वायत्त स्त्री आहेस आणि तुला कुणाची मदत घेणं आवडत नाही. पण, माझी मुळीच इच्छा नाही की मी तुला अतिशय वाईट प्रकारे मरताना पहावं. तुझ्याकडे तसाही फारसा वेळ नाहीये. त्यामुळे मला वाटतंय की जो आहे तो वेळ तरी तू चांगल्यापीकारे जगावंस. स्वतःची काळजी घे. आणि मी तुला सांगतो की तू तुझ्या साथीदाराला तुझ्या या आजाराविषयी सांगावंस. कुणीतरी हवं की जो तुझी काळजी घेईल. ‘’ तो अतिशय मृदू आवाजात मला हे सगळं सांगत होता. मला कळत नव्हतं मी काय बोलू ते! तो उठला आणि त्यानं इंजेक्शन आणलं. 

‘’ आत थोडी शांत हो. मला तुझ्या काही टेस्ट करायला हव्यात; हे पाहण्यासाठी की तुझी आताची परिस्थिती काय आहे. ‘’ बोलता बोलता त्यानं माझ्या हाताच्या नसेतून थोडसं रक्त काढून घेतलं. तो या गोष्टीत अतिशय प्रवीण होता. मला जराही दुखलं नाही. सुई बाहेर काढताच त्यानं तिथं औषधाचा बोळा फिरवला जेणेकरुन आणखी रक्तस्त्राव होणार नाही. मग त्यानं माझ्यासाठी औषधांची एक चिठ्ठी लिहून दिली. 

‘’ हे घे. आणि ही औषधं घे. तुझ्या ह्या परिक्षांचे निकाल आले की मी तुला फोन करतोच. तेव्हा आता शहाण्या मुलीसारखी माझ्यासोबत चल. तुझं बरंच रक्त गेलंय. आपल्याला ते भरुन काढावं लागेल. ‘’

स्वरा… 07/07/2021

 

भाग आठः- शॉपिंग 

अवधूत…

‘’ आणि इतके दिवस काम केल्यानंतर तुम्ही मला हे दाखवताय? हे हे असले रिपोर्ट बघू म्हणता मी? ‘’ मी ते रिपोर्ट पाहून पुन्हा त्यांच्या अंगावर खेकसलो. माझा विश्वासच बसत नव्हता की मी कुठल्या मुर्खांना माझ्या कंपनीत कामाला ठेवलं होतं म्हणून. 

‘’ रत्नदीप सर… अवधूत सर… फक्त एकदा माझं म्हणणं ऐकून घ्या सर. ‘’ माझ्यासमोर उभ्या असणार्‍या मॅनेजरपैकी एकजण कसाबसा बोलला आणि त्याने माझ्या चिडचिडीत भरच घातली. 

‘’ बंद कर तुझं तोंड! यासाठी… ही अशी कामं करण्यासाठी पगार देतो का मी तुम्हांला? मला कुठल्याही परिस्थितीत हे रिपोर्ट आज दिवसभरात मिळायला हवेत. तुम्ही कसे आणि काय करताय याच्याशी मला काहीही देणं घेणं नाही. चालते व्हा इथून तोंड घेऊन. ‘’ मी असं म्हणताच नव्या कन्स्ट्रक्शन ग्रुपमधले ते सगळे मॅनेजर एका झटक्यात माझ्या केबिनबाहेर निघून गेले. महामूर्ख साले! देवाला माहीत कोणी यांच्या नियुक्त्या केल्या होत्या! मी माझी सेक्रेटरी इशिताला सांगितलं, ‘’ फायनान्स डिपार्टमेन्टमधल्या मॅनेजरना पाठवून दे. ‘’

‘’ हो सर! ‘’ ती अगदी आज्ञाधारकपणे म्हणाली. 

थोड्याच वेळात माझ्या कंपनीचं अर्थकारण बघणार्‍या चमूतल्या आणखी काही मुर्खांचा घोळका कॉन्फरन्स रुममध्ये माझा ओरडा खाण्यासाठी हजर झाला. पण, तरीही मी माझ्या रागावर ताबा ठेवण्याचा प्रयत्न करत त्यांना बसायला सांगितलं. ते सगळे आपापल्या जागेवर बसल्यानंतर मी त्यांना विचारलं, ‘’ मी तुम्हांला बनवायला सांगितलेलं अंदाजपत्रक कुठे आहे? ‘’ काही फाईल नजरेखालून घातल्यावर मी सरळ सरळ त्यांना विचारलं होतं हे! 

‘’ सर, आम्ही ते बनवतच होतो, तो… ‘’ त्यातल्या एकानं बचावासाठी स्पष्टीकरण द्यायला सुरुवात केली. 

मी भुवया उंचावल्या आणि पुन्हा विचारलं, ‘’ नवीन उत्पादन जे बाजारात येणार होतं आपल्या कंपनीचं त्याचं काय झालं? ‘’

‘’ ते… ते… ‘’ बोलताना सगळ्यांचे पार फाके पडायला लागले होते. 

‘’ बरं ते सगळं राहू द्या. मला सांगा फॅशनच्या नव्या ब्रॅन्डच्या अंदाजपत्रकाचं काय झालं? ‘’ मी प्रश्नांवर प्रश्न विचारत सुटलो होतो. माझं मलाच कळत नव्हतं की मी इतका उव्दिग्न का झालोय ते! 

‘’ पण सर, तुम्ही तर ते पुढच्या आठवड्यात करायचं असं म्हणाला होतात. त्यामुळे… ‘’ कुणीतरी बोललं.

‘’ अच्छा, म्हणून तुम्ही लोकांनी त्यावर अजून काम सुरुच केलं नाही का? मी बघतोय हल्ली ऑफिसातले लोक फारच आळशी झालेत. मला आजच्या आज मी विचारलेल्या सगळ्या गोष्टी हव्यात, कळलं! एक जरी चूक झाली ना तर लक्षात ठेवा सगळ्यांना घरचा रस्ता दाखवेन मी. जा आता इथून. कामं करा जा. ‘’

का कुणास ठाऊक पण दिवस फारच त्रासदायक होत चालला होता. प्रत्येक गोष्ट… प्रत्येक गोष्ट मला त्रास देत होती. सगळ्या… सगळ्या गोष्टींची नुसती गुंतागुंत; गुंतागुंत; पार झांगडगुत्ता झाला होता. इथे एकही जण मला हवं तसं नीट काम करत नव्हता. मी इशिताला पुन्हा बोलावणार होतो तोच दिगंत आत आला.

‘’ काय झालंय अवधूत? ‘’ त्यानं अगदी सहजच विचारलं.

‘’ काय झालंय? हे तू मला विचारतोयस? नव्या कन्स्ट्रक्शनची ब्लूप्रिंट कुठेय? पुढचा जो लिलाव होणार आहे त्याचं नियोजन काय केलंस तू? नव्या उत्पादनाच्या लॉन्चचं (प्रक्षेपणाचं) अंदाजपत्रक कुठे आहे? ‘’ मी ताडकन् उभा राहत त्याच्याही अंगावर खेकसलो.

‘’ तुला या सगळ्यांचे रिपोर्ट आजच्या आज हवेत? पुढचा लिलाव तीन महिन्यांनी होणार आहे कळलं का? आणि आता हात जोडतो तुझ्यासमोर जरा मला सांग तुझं काय बिनसलंय नक्की ते! का असा पिसाळल्यासारखा सकाळपासून सगळ्यांच्या अंगावर ओरडतोयस? ‘’ त्यानं जरा चढ्या आवाजात विचारलं. 

दाराकडे जात मी एक निःश्वास टाकला. दिगंत आणि मी एकत्रच वाढलो होतो. तो मला खुपच जवळून ओळखत होता. पण, आज मला काय झालं होतं काय माहीत! विनाकारणच माझी चिडचिड होत होती.

‘’ या सगळ्याचा पुन्हा वल्लरीशी काही संबंध आहे का? ‘’ दार बंद करुन मी मागे वळत असतानाच त्यानं मला विचारलं. खरंच तिच्याशी संबंध आहे का याचा? कदाचित असू शकेल! मी खरंच तिच्याबरोबर जे वागलो ते बरोबर होतं का? तिचे ते पाण्याने भरलेले मोठ्ठाले डोळे काही केल्या माझ्या नजरेसमोरुन जात नव्हते. सकाळी ती माझ्याशी बोललीदेखील नाही; एक साधा शब्दही. वरुन तिनं त्या आंबोळ्या आणि चटणी बनवून ठेवली होती जी मला अजिबातच आवडत नाही. पण तरीही प्रश्न इतकाच होता की या सगळ्यानंतरही तिनं ते पैसे का घेतले? खरंच ती लालची बाईच आहे. ती बाई मला भ्रमिष्ट करुन टाकणार बहुधा!

मी गुमान जाऊन कोचावर बसलो. दिगंत माझ्याशेजारी येऊन बसला. ‘’ हं, आता सांग बरं मला नक्की काय झालंय अवधूत? ‘’

‘’ काहीही सांगण्यासारखं नाहीए. ती लालची बाई आहे हेच खरं! ‘’ मी थोडक्यात म्हणालो. 

‘’ हे बघ अवधूत, मला नाही माहीत की ती तुला का आवडत नाही ते! पण जर तू माझ्या नजरेनं तिच्याकडे पाहशील तर वल्लरी खरंच खूप चांगली मुलगी आहे. ती लालची असूच शकत नाही. ‘’ दिगंत तिच्यासाठी माझ्याशी वाद घालत होता? तू तिला खूप चांगली ओळखतोस ना!

‘’ हो का? मग मला सांग की तिनं स्वतःला फक्त पन्नास हजारांसाठी का विकलं? ‘’ मी प्रत्त्युत्तरादाखल त्याला विचारलं. बघू आता तिच्या बचावासाठी तू नेमका काय तर्क देतोयस ते!

‘’ काय? तुला नेमकं काय म्हणायचंय? ‘’ दिगंतचा प्रश्न.

‘’ तिनं माझ्याकडे काल पन्नास हजार मागितले आणि मी… ‘’ सांगू की नको या विचारात शब्द शोधत मी त्याच्याकडे पाहत थांबून म्हणालो, ‘’ आणि मी तिच्यावर बळजबरी केली. तिही अतिशय वाईट प्रकारे! तिच्या जागेवर जर दुसरी कोणी असती तर तिनं त्यानंतर मी दिलेला एक रुपडाही स्विकारला नसता. पण ती… तिच्याकडे स्वसन्मान नावाची गोष्टच नाहीए. ‘’ 

हे सगळं त्याला सांगितल्यानंतर तर मला अपराधीपणाची भावना आणखीनच बोचू लागली. माझाच आतला आवाज मला कोसत होता की मी तसं वागायला नको होतं म्हणून.

‘’ तू बळजबरी केलीस तिच्यावर? म्हणजे नक्की काय केलंस तू तिच्यासोबत? ‘’ दिगंतनं अस्वस्थपणे विचारलं. मला दिगंतच्या नजरेला नजर देणं कठीण झालं होतं जेव्हा मी त्याला काल रात्री मी काय केलं आणि आज सकाळी ती माझ्याशी कशी वागली हे सांगत होतो. 

‘’ तिनं तुझ्याकडे फक्त पन्नास हजार मागितले आणि तू तिच्यावर बलात्कार केलास? ‘’ दिगंत केवढ्यानं तरी माझ्यावर ओरडला. 

हो. असाच वागलो मी.

‘’ अरे काय झपाटला बिपाटलायस की काय तू अवधूत? बायको आहे रे तुझी ती आणि तिनं मागितलेली रक्कम एवढीही काही मोठी नाही की तू तिच्यासोबत असं काहीतरी करावंस! माझा तर विश्वासच बसत नाहीए की तू माणूस आहेस. तू हैवानासारखा वागल्यानंतर कोण तुझ्याशी चांगलं वागेल? अरे किमान एकदा तिला विचारलंस का तरी की ते पैसे तिला कशासाठी हवे होते म्हणून? ‘’ तो बोलतच होता. 

एक मिनिट, काय बोलला हा? आता मात्र मी स्वतःच्याच नजरेत पडलोय. दिगंत म्हणाला त्या मुद्द्याचा मी विचारच नाही केला. ती देवा ब्राह्मणाच्या साक्षीनं माझ्याशी लग्न केलेली माझी बायको होती आणि तिनं माझ्याकडे पैसे मागणं हे अगदी सहज होतं ना! हे सगळं तरी होतंच शिवाय तिनं मला सांगितलं होतं की तसंच काही कारण असेल तर ती पैसे मागेल माझ्याकडे. मग तिनं एवढा मोठा अपमानाचा घोट गिळून ते पैसे का घेतले? का घेतले पैसे तिनं? 

‘’ एवढीच जर तुला तिची काळजी वाटतेय तर तूच जाऊन का शोधत नाहीएस की तिनं ते पैसे कुठल्या समाजकार्यावर खर्च केले ते? ‘’ मी रागाने ओरडलो त्याच्यावर.

दिगंत काही बोलणार तोच एक नाजूक टकटक होऊन केबिनचा दरवाजा उघडून लिला आत आली. तिच्या चेहर्‍यावर तिचं तेचं सुंदर हास्य होतं. ही मुलगी माझ्या मनाला किती शांती देते काय सांगू! पण, आज मला तिच्याशीही बोलण्यात काहीच रस नाहीये.

तिनं आल्या आल्या माझ्या ओठांवर एक हलकं चुंबन दिलं. मग तिनं दिगंतकडे पाहिलं आणि त्याला हॅलो केलं.

‘’ कशी आहेस लिला? ‘’ मी विचारलं. वल्लरीच्या त्या रसाळ ओठांपुढे या लिलाचे हे लिपस्टिकनं रंगवलेले ओठ अगदी बेगडी वाटतायत. त्यांच्यामध्ये एक वेगळंच आकर्षण आहे. तिचे ओठ सकाळी किती सुजलेले होते पण तरीही मला त्यांची भुरळ पडलीच होती. या सगळ्याचा विचार करतानाच मी माझ्या सुकलेल्या ओठांवरुन जीभ फिरवली. 

‘’ ये लिला. कशी आहेस? ‘’ दिगंतच्या आवाजानं मी माझ्या विचारतून बाहेर आलो.

‘’ अवधूत तुझ्याकडे आज थोडा वेळ आहे का? ‘’ लिलानं तेवढ्यात माझ्या गळ्यात हात टाकत प्रेमाने मला विचारलं. 

‘’ आहे. तसा मी आज फार काही करत नाहीये. का तुझं काही काम होतं का? ‘’ मी विचारलं.

‘’ हं! मला ना आज शॉपिंगला जायचंय. तू येशील का माझ्यासोबत? प्लीजऽऽऽ! ‘’ तिनं मला तिच्यासोबत येण्याची विनंती केली. हा तिचा चांगुलपणाच तर होता की ती जेव्हा कधी शॉपिंगला जाई तेव्हा तेव्हा मला सोबत येण्याविषयी आग्रह करत असे तेही फक्त तिला माझ्यासोबत वेळ घालवायचा असे म्हणून. शिवाय जेव्हा जेव्हा मी तिच्यासाठी पैसे खर्च करायला जायचो तेव्हा तेव्हा ती त्यासाठी मला थांबवत असे. पण, सुदैवानं तिच्यासोबतचा पैशांचा वाद नेहमी मीच जिंकत असे आणि तिच्या शॉपिंगसाठीचे पैसे मीच देत असे. शेवटी माझ्या प्रेयसीला मी पैसे कसे खर्च करु देऊ शकतो ना! ती तर माझी जबाबदारी आहे. मग वल्लरीसुध्दा तुझीच जबाबदारी नाहीये का? तिनं तर तुला फक्त पन्नास हजारच मागितले होते ना! माझ्या आतल्या आवाजानं मला थपडवलं. 

देवा, ती का सतत माझ्या मनात असते? ती तर लिलाच्या पासंगालाही पुरणार नाही. मी लिलाच्या कंबरेत हात घालून तिला जवळ ओढून घेतलं आणि म्हणालो, ‘’ जशी आमच्या राणींची इच्छा! ‘’ 

‘’ ओह! किती छान अवधूत. मी लगेचच आशनाला बोलवून घेते. ‘’ लिला बाहेर जाता जाता आनंदानं म्हणाली. 

थोड्या वेळानं मी लिलाला सोबत घेऊन ऑफिसमधून बाहेर पडलो. लिलाच्या निवडी एकदम खास असत आणि ती स्वतःसाठी शॉपिंग करायला काही खास डिझानरच्या बुटीकमध्येच जात असे. 

आम्ही जाता जाता लिलाच्या मैत्रीणीला आणि मॅनेजरला आशनाला सोबत घेतलं आणि मग मी विचारलं, ‘’ कुठे जायचं आपण आज? ‘’ 

‘’ मनाली’ज् ‘’ लिला उत्सुकतेने म्हणाली. 

‘’ ठीक आहे. ‘’ असं म्हणून मी मनालीकडे जाण्यासाठी गाडी वळवली. मनाली’ज् गोव्यातलं नावाजलेलं फॅशन बुटीक होतं. आणि त्यांची चांगली गोष्ट ही होती की त्यांच्याकडे राजेशाही दर्जाच्या कपड्यांची मोठ्ठी रेंज (आवाका) होती. अगदी शाळेत जाणार्‍या मुलापासून ते लिलासारख्या नावाजलेल्या मॉडेलपर्यंत. मी गाडी त्या भल्यामोठ्या इमारतीसमोर थांबवली. आम्ही इथे आलो त्याला अनेक महिने उलटून गेले होते. 

मनाली’ज् च्या मालकिणबाई सौ मनालीनी आमचं आत येताना पाहून हसून स्वागत केलं. त्या पन्नाशीला आलेल्या खूप छान बाई होत्या शिवाय स्वतः देशांतल्या नावाजलेल्या डिझायनरपैकी होत्या. पण, असं असतानाही त्यांचं मानणं होतं की फॅशन सर्वांसाठी असते आणि म्हणूनच त्यांच्या बुटीकमध्ये इतकी विविधता होती. 

‘’ लिला, ये. ये. कशी आहेस तू? ‘’ त्यांनी तिला विचारलं.

‘’ मी छान आहे मनाली मॅडम. तुम्ही खूप छान दिसताय आज. ‘’ माझ्या प्रेयसीनं त्यांना प्रत्त्युत्तर दिलं. 

‘’ छान शॉपिंग कर. ती तिथे जी मुलगी आहे ती तुला कपडे बदलायला मदत करेल. ‘’ त्यांनी लिलाला सांगितलं.

लिला आणि आशनाने मिळून अनेक तास शॉपिंग करण्यात घालवले. आणि मी वेड्यासारखा त्यांच्या त्या शॉपिंगकडे पाहत बसलो होतो. अचानक माझ्या डोळ्यांसमोर एक ड्रेस लहरत आला. त्यासाठी वापरलेलं मटेरिअल काही फारसं चांगलं नव्हतं. पण, त्याचं डिझाइन मात्र अव्दितीय होतं. त्या ड्रेसमधून काहीतरी वेगळ्याच लहरी येत होत्या ज्या मी नीटपणे सांगू शकत नव्हतो. मी त्या ड्रेसचा डिझायनर कुठे दिसोय का ते पाहत होतो. त्यावर जे चिन्ह होतं ते माझ्या माहितीतलं तर नव्हतं. 

‘’ जरी त्याच्यासाठी वापरलेलं मटेरिअल फार चांगलं नसलं तरी तो फारच सुंदर आहे ना! ‘’ माझ्या मागे उभ्या असलेल्या मनाली मॅडम मला विचारत होत्या.

‘’ हं, खरंय तुमचं म्हणणं. ‘’ मी त्यांच्या म्हणण्याला दुजोरा दिला. 

‘’ एका नव्या डिझायनरने बनवलाय तो. ती अजूनही फॅशनच्या जगात विद्यार्थीच आहे. पण तरीही ती फार प्रतिभावान आणि प्रामाणिक आहे. ‘’ आमचं बोलणं चालूच होतं की तेवढ्यातच लिला आणि आशना त्यांनी खरेदी केलेल्या कपड्यांसकट तिथे आल्या. 

अतिशय उत्साहाने लिला म्हणाली, ‘’ अवधूत बघ ना आम्ही काय काय खरेदी केलंय ते! 

‘’ लिला हा ड्रेस तुला कसा वाटतो? ‘’ मी बघत असलेल्या त्या ड्रेसकडे पाहून तिला विचारलं. लिला आणि आशना दोघींनीही त्या ड्रेसकडे क्षणभर पाहिलं आणि आशना एकदम म्हणाली, ‘’ पण तो काही ब्रॅन्डेड वाटत नाहीये. ‘’ 

‘’ हो पण मला त्याचं डिझाइन आवडलं. ‘’ मी म्हणालो.

‘’ असू दे गं आशना. मला अवधूत जे म्हणेल ते घालायला आवडेल. ‘’ असं म्हणून लिलानं माझ्या हातातून तो ड्रेस घेतला अंगाला लावला आणि लगेच म्हणाली, ‘’ अवधूत तुला आवडला खरा पण हा तर माझ्या साईजचा नाहीये रे! ‘’ 

‘’ जाऊ दे, सोड. चल तू जे घेतलंस ते पाहू. ‘’ मी म्हणालो. मला लिलाच्या डोळ्यांत तो ड्रेस आवडला नसल्याचं स्पष्टपणे वाचता आलं होतं आणि मला उगीचच तिला जुलमाचा नवरा करायचं नव्हतं. 

‘’ यावेळेला या शॉपिंगचे पैसे मी देणार हां! ‘’ जसे आम्ही कॅश काऊंटरला पोचलो तशी लिला म्हणाली. 

‘’ नाही. मी आधीच सांगितलंय तुला की जेव्हा कधी तू माझ्यासोबत असशील तेव्हा तू जे काही खरेदी करशील त्याचे पैसे मीच देणार. ‘’ 

‘’ पण, अवधूत… ‘’

‘’ हां, बस. मला माझ्या प्रेयसीला बिघडवण्याचा न तिचे सगळे हट्ट पुरवण्याचा पूर्ण अधिकार आहे. ‘’ तिच्या कंबरेत हात घालून तिला प्रेमाने जवळ खेचत मी म्हणालो. 

‘’ सगळे मिळून पाच लाख साठ हजार बावन्न रुपये झालेत. तुम्हांला बिलं कसं द्यायला आवडेल सर? ‘’ तो आवाज कानांवर पडला आणि मी जागेवरच गोठलो. वल्लरी! ही काय करतेय इथं? मी त्या कॅशिअरकडे पाहिलं. हो ती वल्लरीच होती. ती इथे काम करत होती तर! 

‘’ सरऽऽ! तुम्हांला पैसे कसे द्यायला आवडतील? ‘’ तिनं पुन्हा एकदा हसत विचारलं. तिचे ओठ अजूनही थोडे सुजलेलेच होते पण सकाळपेक्षा तरी बरे वाटत होते. तिच्या चेहर्‍यावरचं हे हसू नकली होतं हे मी एका नजरेतच सांगू शकत होतो. 

चांगलंय अवधूत रत्नदीप, चांगलंय. तू तुझ्या तथाकथित प्रेयसीवर लाखो रुपये अगदी सहज उधळू शकतोस आणि तुझ्या बायकोसाठी तुला पन्नास हजारांची रक्कम जास्त वाटते काय? आता काय करशील तू? तुझी बायकोच ते लाखोंचं बिल बनवतेय ना! मला खरंच मी काल जे काही वागलो त्याचा पश्चात्ताप होतोय. मी खरंच तसं वागायला नको होतं. तिचे माझ्याकडे पाहणारे डोळे माझ्यातली अपराधीपणाची भावना आणखीनच वाढवत होते. 

‘’ क्रेडिट ना अवधूत? ‘’ लिलाच्या प्रश्नासरशी मी पुन्हा वास्तवात आलो. 

‘’ हो. ‘’ मी अगदी हळू आवाजात म्हणालो आणि माझं क्रेडिट कार्ड वल्लरीकडे दिलं. 

‘’ श्रीयुत रत्नदीप तुम्हांला जे डिझाइन मघाशी आवडलं ना! ते याच मुलीने डिझाइन केलंय. ‘’ 

तिच्याजवळ जात सौ मनाली म्हणाल्या.

‘’ वला, तुला माहीतेय का की यांना तू डिझाइन केलेला ड्रेस आवडला. पण, दुर्दैवाने तो लिलाच्या मापाचा नव्हता गं! ‘’ त्या तिला म्हणाल्या. 

‘’ आपले खूप खूप धन्यवाद सर. ‘’ वल्लरीनं मला तिच्या त्या नकली हास्यासोबत प्रत्त्युत्तर दिलं. 

तो ड्रेस तिनं बनवलाय? मला तर अजून हेही माहीत नाही की ती फॅशन स्कूलमध्ये जाते म्हणून. अचानक तिची नजर दाराकडे गेली आणि तिच्या ओठांवर तेच तिचं निर्व्याज हसू तरळलं जे ती नेहमीच माझ्यासाठी करत असते. हेच तिचं खरं हसू आहे का? ती नेहमीच इतकी प्रांजळ आहे का? मी ती बघत असलेल्या दिशेनं पाहिलं तर मला दारातून एक तरुण आत येताना दिसला.

‘’ रत्नदीप सर, हे तुमचं बिल. धन्यवाद. ‘’ असं म्हणून वल्लरीनं माझ्या हातात बिलाचा कागद ठेवला आणि ती दाराकडे धावली. 

‘’ ललित! ‘’ वल्लरीनं त्याला नावानं हाक मारली.

‘’ वलऽऽऽला! असं म्हणून त्या भिकार मुलानं माझ्या बायकोला जवळ घेतलं. मला आश्चर्य याचं वाटलं की त्याच्या त्या कृतीचं वल्लरीला काहीच वाटलं नाही; उलट तिनंही हक्कानं त्याला जवळ घेतलं. काय चाललंय हे!

‘’ ओळख बघू मी काय आणलंय? ‘’ त्यानं तिच्यासमोर कसलातरी लिफाफा नाचवत तिला आनंदाने विचारलं. तिनं जसं त्या लिफाफ्याकडे पाहिलं तिचे डोळे आनंद आणि औत्सुक्यानं विस्फारले. 

‘’ यात तेच आहे का ज्याबद्दल मी विचार करतेय? ‘’ तिनं लहान बाळाच्या उत्सुकतेनं त्याला विचारलं. 

‘’ तू अगदी बरोब्बर ओळखलंस मुली! ‘’ त्यानं त्या लिफाफ्यातून एक कागद बाहेर काढला. 

‘’ अरे देवा! हा तर चेक आहे. ‘’ ती तोंडावर हात ठेवून जवळजवळ किंचाळलीच. घ्या! पुन्हा पैसेच.

‘’ आणि सोबत हेही. ‘’ त्यानं तिच्या हातात आणखी एक कागद ठेवला. मला बघायचं होतं तो कसला कागद आहे आणि तो मुलगा नक्की कोण आहे ते! तिनं तो सगळा कागद हातात पडताच वाचून काढला. ते कदाचित पत्र असावं. आणि ती अचानकच किंचाळली, ‘’ ललित, ललित, लल्या! ‘’ ती पुन्हा पुन्हा आनंदाने त्या मुलाला घट्ट मिठ्या मारत होती आणि मी नुसतं बघण्याखेरीज काहीच करु शकत नव्हतो. मी रागाने नुसत्याच मुठी आवळून घेतल्या. मी त्या दोघांच्यामधून चालत जाऊन त्यांना वेगळं करण्याचा विचार करत होतो. आणि नंतर त्या मूर्ख मुलाला मरेपर्यंत मारण्याचा विचार होता माझा! माझ्या बायकोला हात लावतो! तेही सगळ्यांसमोर! स्वतः अवधूत रत्नदीपसमोर! 

‘’ मला खूप आनंद झालाय वला. पण, माझं बक्षिस कुठाय? एवढी मेहनत करुन मी हे सगळं पोचवलं यार तुझ्यापर्यंत! ‘’ असं म्हणत त्यानं वल्लरीकडे आपला गाल केला आणि त्यावर बोटाने इशारा केला. याची तर आता! हे काय? वल्लरीनं त्याच्या गालांवर ओठ टेकले? तू जा इथून! ते फक्त माझे आहेत. त्यावर तुझा काही हक्क नाहीये मूर्ख मुला! ती… ती… माझी आहे… माझी बायको आहे. पण जर वल्लरीचं त्याच्याशी प्रेम प्रकरण चालू असेल तर? तेही माझ्या नकळत? 

‘’अरे काय चाललंय इथे? काय लहान मुलांसारखा दंगा घालताय तुम्ही दोघं? ‘’ सौ मनालींनी त्यांना जवळ जात विचारलं. 

‘’ मनाली मावशी, हे बघ. हिला ना जॅकपॉट (खजिना) लागलाय. ‘’ ललितनं त्यांना तो पेपर दाखवला. 

‘’ अरे बाप रे! वल्लरी, बाळा मला तुझा फारच अभिमान वाटतो गं! ‘’ सौ मनाली म्हणाल्या.

काय चाललंय काय हे इथं नक्की? आणि मला काहीच का माहीत नाही यातलं? 

‘’ ऐक वलू. मी तुला आज पार्टीला घेऊन चाललोय. ‘’ ललित म्हणाला.

‘’ अरे पण!... ‘’ वल्लरी त्याला काहीतरी सांगू पाहत होती पण ते ऐकून न घेता तो म्हणाला, ‘’ काही पण बिण नाही. आज मी तुला छानशा डान्स बारला नेणार आणि जोवर तुझा तोल जात नाही तोवर तुला दारु पाजणार आहे. मनाली मावशी आम्ही जातोय गं! तुला काही प्रॉब्लेम नाही ना! ‘’ ललितनं त्याच्या मावशीला विचारलं.

‘’ अरे मुळीच नाही ललित. जा आणि मजा करा. आनंद साजरा करा. ‘’ त्या म्हणाल्या. 

‘’ तरुण रक्त आणि तारुण्यातलं प्रेम, किती रोमॅन्टीक असतं ना! ‘’ अचानकच माझ्याशेजारी उभी असलेली लिला म्हणाली. तारुण्यातलं प्रेम! गेलं गा… च्या गा… त! मूर्खे, ती माझी बायको आहे. ती अशी वागूच कशी शकते? माझ्या डोळ्यांदेखत ती एका दुसर्‍या पुरुषाच्या जवळ जाते, त्याच्या गालांवर किस करते, त्याला मिठ्या मारते! मी हे अजिबातच खपवून नाही घेणार. 

तिला बोलतोस? मग तू वेगळं काय करतोयस? 

‘’ चल निघूया. ‘’ लिला असं म्हणाल्याबरोबर आम्हीही दुकानातून बाहेर पडलो.

स्वरा… 10/07/2021

 

भाग नववाः- डान्स बार

वल्लरी…

जसं हॉस्पीटलमधलं काम आटोपलं तसा मी धावतच बसस्टॉप गाठला. आज मला दुकानात कामावर पोचायला उशीरच झाला. मी दुकानात आल्या आल्या मनालीताई आमच्या मालकीणबाई मला म्हणाल्या, ‘’ वल्लरी, आज आपल्याकडे एक खास पाहुणे आलेत शॉपिंगला त्यांच्या प्रेयसीसोबत. त्यांची नीट काळजी घे. त्यांना तक्रारीसाठी मुळीच जागा ठेवू नकोस. ‘’ 

‘’ हो मॅडम. मी त्यांची नीट काळजी घेइन. तुम्ही काहीही काळजी करु नका. ‘’ सहजपणे असं म्हणून मी कोण आलंय पहायला गेले तर मला दिसलं की ड्रेसिंग रुममध्ये सुपरमॉडेल लिला आणि तिची अभिनेत्री, मॅनेजर असणारी मैत्रीण आशना आल्या होत्या आमच्या दुकानात. 

‘’ ए मुली, इकडे ये. हे घे. आणि इथेच बाहेर उभी राहून मला कपडे देत रहा. ‘’ लिलानं तिच्या हातातले कपडे माझ्याकडे भिरकावत मला चेंजिंग रुमच्या बाहेर उभं रहायला सांगितलं. 

देवा! ही बया हे एवढे सगळे कपडे अंगावर चढवून बघणार आहे की काय? या सगळ्याला तर कितीतरी तासांचा वेळ लागेल. हिचा प्रियकर हिच्यावर खूपच प्रेम करतो बहुधा; नाहीतर आपल्या शॉपिंग करणार्‍या प्रेयसीसाठी फॅशन बुटीकमध्ये कुठला प्रियकर तासन् तास थांबतो? आमचा चिडका माणूस तर माझ्यासोबत शॉपिंगलाच येणार नाही मग अशी वाट पाहत बसणं म्हणजे तर दुर्लभ योग आहे. त्याच्या नावासोबतच माझ्या मनामेंदूत कालची रात्र पुन्हा जागी झाली. तुम्ही काल फारच वाईट वागलात देवा माझ्याशी! खूप दुखावलंत तुम्ही मला यावेळेस! 

‘’ लिला, हे सगळे तर फारच महाग दिसतायत गं! तुला नक्की खात्री आहे ना की तो याचे पैसे देईल म्हणून? ‘’ अचानक मी आशनाला लिलाला असं विचारताना ऐकलं. 

‘’ हो गं. तू नको काळजी करुस. तो माझ्यासाठी वाट्टेल ते करु शकतो. आणि हे कपडे म्हणजे त्याच्यासाठी किस झाड की पत्ती आहेत. ‘’ लिला तिला म्हणाली.

‘’ तू खरंच नशीबवान आहेस यार! त्याचं तुझ्यावर किती प्रेम आहे! ‘’ आशनाच्या बोलण्यात किंचित असूया होती.

हो, लिला. तू खरंच नशीबवान आहेस. असं कुणीतरी तुमच्या आयुष्यात असणं जो तुमच्यावर निरतिशय प्रेम करतो आणि तुमच्यावर पैसे खर्च करायला मागेपुढे बघत नाही तेव्हा त्या माणसाला स्वतःच्या भाग्याचा किती हेवा करावासा वाटतो तुला काय समजणार? मी तर फक्त पन्नास हजार मागितले होते. ते तुमच्यासाठी खूप जास्त होते का देवा? जाऊ दे. मी का या सगळ्या निरर्थक गोष्टींचा विचार करतेय! चाललंय हे ठीक चाललंय. 

‘’ ए बाई, नशीबवान वगैरे काही नाही हां! मी हे सगळं माझ्या माझ्या पध्दतीनं कमावलंय आशना. ‘’ लिलानं तिच्या बोलण्याला उत्तर दिलं. 

कमावलंय? 

‘’ म्हणजे, तुला नक्की काय म्हणायचंय? ‘’ आशनाला बहुतेक तिचं बोलणं नीट समजलं नसावं. तसं तर ते मलाही नीट समजलं नव्हतं. 

‘’ अगदी बरोबर ऐकलंस तू. आपल्याला जे हवं आहे त्यासाठी आपल्याला काम करावं लागतं. तुला काय वाटतं, मी काय अशी सहजच त्याच्या नजरेत आले का? ‘’ लिला म्हणाली. मला तिचं ते बोलणं ऐकून आश्चर्य वाटलं पण त्याच वेळेस तिच्या बोलण्यानं माझ्या मेंदूत विचारांचा गुंता झाला. 

‘’ आता असं नको म्हणूस की तू तीच जुनी आयडिया वापरतेयस जी तू कॉलेजला असताना मुलांना पटवायला नेहमी वापरत होतीस. ‘’ आशना जरा जास्तच उत्साहानं फेसाळली होती. 

‘’ मग? तुला काय वाटतं मी आणखी काय केलं असेन? सगळे पुरुष सारखेच असतात गं! एक नंबरचे गाढव. त्यांना जरावेळ निरखून पाहिलं तरी तुम्हांला त्यांच्याविषयी खडान् खडा माहित होतं; अगदी त्यांच्या विक पॉईंन्टपर्यंत सगळं. आणि मग खेळाला सुरुवात करायची. त्यांच्यासमोर असं दाखवायचं की तुम्हीच त्यांच्या मनात असणारी स्त्री आहात जिची ते नेहमीच वाट बघत असतात. तो अशा बायकांचा नेहमीच द्वेष करत आलाय ज्या फार उतावळ्या असतात. त्यामुळे मी त्याच्यासमोर कायमच खूपच संयमी, प्रांजळ पैशांसाठी कुणावर अवलंबून न राहणार्‍या स्वाभिमानी मुलीचा बुरखा घालून वावरत आले. ‘’ लिला चेंजिंग रुममधून बाहेर येत असल्यानं काही क्षण बोलायची थांबली. ‘’ आता हे सगळं घेऊन बाहेर काऊंटरवर गेल्यावर जेव्हा मी म्हणेन की या सगळ्याचे पैसे मी देते तेव्हा तू बघशीलच तो कसा वागतो ते! ‘’ असं म्हणून तिनं आशनाकडे बघत डोळे मिचकावले. मी त्यांचं सगळं बोलणं ऐकत होते. कसा काय फसला तो हिच्या वागण्याला! मला तिच्या प्रियकराविषयी फारच वाईट वाटू लागलं. 

‘’ ए नीच्चड, झालं का तुझं समाधान? आमच्या गोष्टी गुप्तहेरासारखी चोरुन ऐकत होतीस ना? ‘’ लिलानं मला खडसावत विचारलं. ‘’ एक लक्षात ठेव. हे तुझं थोबाड जर तू उचकटलंस ना तर मी तुझं आयुष्य नरकापेक्षा बत्तर करुन टाकेन. ‘’ तिनं जाता जाता मला धमकी दिली.

अगं बाई, दुसर्‍यांच्या फाटक्यात पाय घालण्याएवढं मोठं आयुष्य नाहीये गं माझ्याकडे. मी हसतच तिला ओठांवर हात फिरवून म्हणाले, ‘’ नाही मॅडम, बघा मी माझ्या ओठांना शिवून टाकलं. शिवाय आज मी तुमच्याकडून खूप काही शिकले आहे. ‘’ लिला माझ्याकडे पाहून हसली.

‘’ छान. आवडलं मला तुझं वागणं. आता हे सगळे कपडे पॅक कर. आणि माझ्याकडे बघून शिकून घे की कसं तुझ्या प्रियकराला तुझ्यावर पैसे खर्च करायला लावायचे ते! ‘’ असं म्हणून पुन्हा एकदा तिनं ते सगळे कपडे माझ्या अंगावर भिरकावले. 

मी ते सगळे कपडे पॅक करुन काऊंटरवर आले आणि बिल बनवायला लागले. इतक्यात अचानक माझी नजर लिलाच्या तथाकथित प्रियकरावर पडली, अवधूत! माझ्या काळजाचा ठोका चुकला. अच्छा, म्हणजे या तुमच्या प्रेयसीसाठी तुम्ही मला कस्पटासारखी वागणूक देता आहात का? माझे वाहू पाहणारे अश्रू थांबवण्यासाठी मी खोलवर श्वास घेतला. ते मी डिझाइन केलेल्या नव्या ड्रेसकडे पाहत होते. अरे देवा! माझी अजिबातच इच्छा नाहीये की या लिलानं तो विकत घ्यावा. मी पाहिलं की देवा तिला तो ड्रेस घेण्याविषयी विचारत होते. पण, आशनानं तो ब्रॅन्डेड नाही म्हणत अगदीच थंडा प्रतिसाद दिला.

‘’ असू दे गं आशना. मला अवधूत जे म्हणेल ते घालायला आवडेल. ‘’ असं म्हणून लिलानं तो ड्रेस घेतला अंगाला लावला आणि लगेचच माझ्या नवर्‍याला म्हणाली, ‘’ अवधूत तुला आवडला खरा पण हा तर माझ्या साईजचा नाहीये रे! ‘’ 

नसणारच तो तुझ्या मापाचा, कारण मी तो चांगल्या बायकांसाठी बनवलाय; तुझ्यासारख्या रखेलीसाठी नाही बनवलेला मी मनातल्या मनात तिला शिव्या शाप दिले.

‘’ जाऊ दे, सोड. चल तू जे घेतलंस ते पाहू. ‘’ अवधूतचा पडलेला चेहरा मला दिसला. 

‘’ यावेळचे पैसे मी देणार हं अवधूत! ‘’ काऊंटरजवळ पोचताच लिलानं तिचं कार्ड खेळलं ज्याविषयी ती मघाशी आशनाला सांगत होती. आता अवधूत काय बोलतात या विचाराने मला धडधडायला लागलं. 

‘’ मी तुला आधीच बोललोय ना की तुला जे हवं असेल त्यासाठी मी पैसे खर्च करणार म्हणून. ‘’ अवधूतचं ते बोलणं ऐकलं न मला हृदयात काहीतरी तुटल्यासारखं वाटलं. 

‘’ पण, अवधूतऽऽ! ‘’ 

‘’ ‘’ हां, बस. मला माझ्या प्रेयसीला बिघडवण्याचा न तिचे सगळे हट्ट पुरवण्याचा पूर्ण अधिकार आहे. ‘’ तिच्या कंबरेत हात घालून तिला प्रेमाने जवळ खेचत अवधूत म्हणाले. 

वा! चांगलं चाललंय देवा तुमचं! 

‘’ सगळे मिळून पाच लाख साठ हजार बावन्न रुपये झालेत. तुम्हांला बिलं कसं द्यायला आवडेल सर? ‘’ मी स्वच्छ आवाजात पण चेहर्‍यावर नकली हसू आणून त्यांना विचारलं. तुम्हांला तुमच्या या प्रेयसीवर जवळपास सहा लाख रुपये खर्च करताना काहीच वाटत नाही आणि तुमची बायको असताना मला तुमच्याकडे पन्नास हजार रुपये मागण्याचीही मुभा नाही. श्रीयुत रत्नदीप तुम्ही मला खरंच चांगलाच झटका दिलात. मी त्यांना माझ्याकडे असमंजसपणे बघताना पाहिलं. काय झालं देवा? तुमची चोरी पकडली गेली का? 

‘’ सर, तुम्हांला पैसे कसे द्यायला आवडतील? ‘’ मी पुन्हा एकदा बळेच हसून त्यांना विचारलं. माझ्या हृदयाचे इथे तुकडे होत होते. 

‘’ क्रेडिट कार्ड ना अवधूत! ‘’ लिलाच्या त्या वाक्यासोबतच त्यांनी माझ्याकडे त्यांचं क्रेडिट कार्ड दिलं. जर हिच्या जागेवर मी असते तर देवा तुम्ही माझ्यावर असेच सहा लाख रुपये खर्च केले असते का? की त्यासाठी तुम्ही सगळ्यांसमोर माझ्याशी जोर जबरदस्ती केली असती? मी तुम्हांला कधीच माफ करणार नाही देवा! किमान तुम्ही जसे वागला आहात त्यासाठी तर नाहीच नाही. मूर्ख माणसा, कसला पडदा पडलाय तुझ्या डोळ्यांवर? तुला दिसत नाहीये का कोण नक्की लालची बाई आहे ते! मी जाण्याच्या आधी तुमच्यावर एक उपकार नक्कीच करणार आहे. तुमची बायको म्हणून तुमच्या आयुष्यावर पसरलेल्या सगळ्या शोककळांना धुवून टाकणार आहे. जाण्याआधी एकदाच आणि शेवटचं काम.

अचानक मनालीताई तिथे आल्या आणि त्या मला माझ्याच नवर्‍याला मी डिझाइन केलेला ड्रेस आवडल्याबद्दल सांगू लागल्या. त्यांना ते डिझाइन मी केलंय हे ऐकून पहिल्यांदा झटकाच बसला होता. मुळात त्यांना माहीतच नव्हतं की मी फॅशन स्कूलमध्ये शिकतेय म्हणून, झटका तर बसणारच होता ना! खरं सांगायचं तर त्यांना माझ्याविषयी तसं काहीच माहीत नव्हतं आणि ते त्यांनी माहीत करुन घेण्याचा प्रयत्नही केला नाही कधी.

तेवढ्यात माझी नजर दारातून आत येणार्‍या ललितवर पडली. तो काय करतोय इथे? तसं बघायला गेलं तर मनालीताई त्याची मावशी होती. पण, ही गोष्ट तो अगदीच गरज असेपर्यंत कुणालाही सांगायला जात नसे. मला आता कसंही करुन इथून बाहेर पडायचं होतं. मी त्यांच्या हातात त्यांचं बिल ठेवलं आणि पळतच ललितला गाठलं. 

‘’ वऽऽलाऽऽ! त्यानं मला जाताच जवळ घेतलं. मीही त्याला नेहमीप्रमाणेच जवळ घेतलं. त्याला बघून मला खूप बरं वाटलं होतं. या दोघांना एकत्र इथे पाहून मनात जो सगळा कडवटपणा भरुन आला होता तो त्याच्या येण्यानं हळूहळू कमी होत होता. मी मनातल्या मनात त्याचे अगदी योग्यवेळी इथे येण्यासाठी आभार मानले. 

त्यानं माझ्या डोळ्यांसमोर एक लिफाफा नाचवत विचारलं, ‘’ ओळख बघू काय आहे? ‘’ 

त्या लिफाफ्यावरचं सिल आणि बेलाज् चा मार्क बघून माझे डोळे विस्फारले. ‘’ यात तेच आहे का जे मी समजत आहे? ‘’ मी त्याला विचारलं. 

‘’ अगदी बरोब्बर वला! ‘’ असं म्हणून त्यानं त्यातून एक कागद बाहेर काढून मला दिला. 

‘’ हा तर चेक आहे. ‘’ त्यावरची रक्कम पाहून मी तोंडावर हात ठेवून जवळपास किंचाळले. हे पैसे म्हणजे त्यांनी दुसर्‍या राऊंडमध्ये आलेल्यांसाठी डिझाईनवर खर्च करण्यासाठी दिलेली फी होती. त्यानंतर लगेचच त्यानं मला आणखी एक कागद काढून दिला; ज्यात लिहिलं होतं की मी दुसर्‍या राऊंडसाठी निवडली गेलेय म्हणून. माझा तर या सगळ्यावर विश्वासच बसत नव्हता. हा तर स्वप्न सत्यात उतरण्याचा जादूई क्षण आहे. 

‘’ ललित… ललित… लल्या!...’’ मी आनंदाने त्याला मिठीच मारली. खरं सांगू का? मला आत्ता ह्याक्षणी धावत जाऊन अवधूतना मिठी मारावी आणि त्यांना ते पत्र दाखवावं असं वाटत होतं. किती बरं झालं असतं ललितच्याजागी मी त्यांच्यासोबत माझा हा सगळा आनंद वाटू शकले असते तर! पण म्हणतात ना सत्य हे स्वप्नापेक्षा खडतर असतं. माझ्यात तर त्यांच्याकडे मान वळवून पाहण्याचीही हिंमत नव्हती. 

ललितनं माझं अभिनंदन केलं आणि त्यानं इथं येण्यासाठी जे कष्ट घेतले त्यासाठी बक्षिस म्हणून गालांवर किस मागितला. मीही तो तितक्याच आनंदाने त्याला देऊ केला. तोवर तिथं आलेल्या मनालीताईंनाही ललितनं ते पत्र दाखवलं. त्यांनाही ते पत्र पाहून आनंद झाला आणि त्या म्हणाल्या की त्यांना माझा अभिमान वाटतो आहे. धन्यवाद ताई! किमान तुम्हीतरी मला असं म्हणालात. 

‘’ आज मी तुला डान्सबारमध्ये घेऊन जाणार आहे. ‘’ ललितनं त्याचा मानस जाहीर केला. मी त्याला नाही म्हणणार होते पण त्यानं मला थांबवलं आणि आपलाच हेका पुढे चालवत राहिला. मला माहितेय नालायका, तुला मला तिथं न्यायचं नाहीये तर तिथं येणार्‍या देखण्या पुरुषांना बघण्यात जास्त रस आहे तुला! आमचं बोलणं चालू असतानाच मला अवधूत दुकानांतून बाहेर पडताना दिसले. ते काहीसे अस्वस्थ वाटत होते. मी ललितच्या म्हणण्याला होकार दिला आणि आत जाऊन माझे नेहमीचे कपडे घालून आले. ललित माझी वाट पाहत बाहेरच थांबला होता. मी माझी बॅग घेतली आणि पटकन् त्याच्या गाडीत बसले. 

‘’ जाता जाता आपण किर्तीलाही सोबत घेऊ आणि मग पुढे जाऊ. ‘’ तो म्हणाला.

'' बराय ड्रायव्हरा! ‘’ मी हसतच म्हणाले.

‘’ वला… ‘’ त्याच्या आवाजात सुचना देणारी जरब होती. 

‘’ अरे आमच्या लव्हर बॉयला राग आला का? ‘’ मी त्या चिडवत म्हणाले. त्याला हे लव्हर बॉय प्रकरण मुळीच रुचत नसे. 

‘’ तुला याचा त्रास होईल हां! मी नक्की वसूल करेन. ‘’ त्यानं पुन्हा मला झापलं तरी मी त्याला चिडवतच होते. आम्ही किर्तीच्या घराजवळ पोचलो आणि ललितनं दोनदा हॉर्न वाजवला ज्याचा आवाज ऐकून किर्ती धावतच बाहेर आली. 

‘’ वला, अभिनंदन. मला हे ऐकून खूप आनंद झाला. ‘’ कारमध्ये बसल्या बसल्या तिनं मला घट्ट मिठी मारुन माझं अभिनंदन केलं. 

आणखी दहा मिनिटांनी आम्ही आमच्या गंतव्यावर पोचलो होतो. ललित आणि किर्तीनं मला ओढतच आत नेलं. मला इथे यायला अजिबातच आवडत नाही कारण इथं वाजणारं संगीत इतकं कर्कश्य असतं की मला त्यापध्दतीनं संगीत ऐकायला आवडत नाही. मी काही नेहमी पिणार्‍यातला माणूस नाही. खरंतर मी पिऊच शकत नाही माझ्या या आजारामुळे. ते माझ्या आरोग्यासाठी अजिबातच चांगलं नाहीये. 

‘’ आपण टकिला शॉटस् घेऊ. ‘’ आम्ही टेबलला बसताच किर्ती खूप ओरडून बोलली.

‘’ नाही. मी नाही घेणार. तुम्ही घ्या. ‘’ त्यांना त्या संगीताच्या गोंधळात ऐकू जाण्यासाठी मलाही तार स्वरात बोलावं लागत होतं. 

‘’ ए वला, हे नाही चालणार हां. ‘’ ललितनं त्याची नाराजी स्पष्टपणे व्यक्त केली. त्यानं आम्हां तिघांसाठी दोन राऊंड टकिला शॉटस् आणि आणखी काही पेयं मागवली. मला जिंजर बिअर आवडते म्हणून मग मी तीच मागवली. यात फक्त नावाला अल्कोहोल असतं. म्हणजे जवळजवळ नॉनअल्कोहोलिकच. 

‘’ शीऽऽऽ! तुला मजाच करता येत नाही वला. ‘’ किर्ती पुन्हा मोठ्या आवाजात म्हणाली. लवकरच आम्ही मागवलेली पेयं आमच्या टेबलावर आली. किर्ती आणि ललितचा उत्साह त्या बिअरपेक्षा जास्त फेसाळत होता. 

‘’ ए वला यार असं नको ना करुस! किमान एक तरी शॉट घे ना! एवढा मागवलाय मी. ‘’ ललितचा आग्रह चालूच होता.

‘’ बरं, बरं! ‘’ असं म्हणत मी त्याच्या त्या ग्लासमधला जेमतेम एक घोट घेतला. त्यात असलेल्या अल्कोहोलमुळे माझे सुजलेले ओठ जळजळायला लागले. अरे देवा! मी तर या सगळ्याविषयी विसरुनच गेले होते. देवा! देवा! कृपा करुन रक्त नको येऊ दे देवा!

‘’ हे काय आहे वला? लहान मुलगी आहेस का तू? पी ना ते सगळं एका घोटात. त्यालाच तर शॉटस् म्हणतात. ‘’ ललित माझा हात धरुन मला ते शॉट पिण्यासाठी फोर्स करत होता आणि मी त्याला नकार देण्यासाठी हात झिडकारु बघत होते. आमच्या या झटापटीत त्या ग्लासातली सगळी टकिला माझ्या ड्रेसवर सांडली. 

‘’ काय चाललंय ललित तुझं? वेडा आहेस का तू? बघ काय केलंस हे! ‘’ मी ललितवर ओरडले. 

‘’ सॉरी, सॉरी वला. मला असं काही करायचं नव्हतं गं! ‘’ माझ्या हातात टेबलावरचा नॅपकीन देत तो अजीजीच्या सुरात म्हणाला.

‘’ गाढवा! थांब वॉशरुममध्ये जाऊन मी हे साफ करुन आले. नसते उद्योग करुन ठेवतोस. तू पण ना! ‘’ मी उभी राहत म्हणाले.

‘’ ठीक आहे. ये जाऊन. ‘’ किर्ती म्हणाली. 

मी थेट वॉशरुमच्या दिशेनं निघून आले. नशीब माझं की ती फक्त टकिला होती. माझा ड्रेस काही फार खराब झाला नव्हता म्हणून बरं झालं. माझं तिथलं ड्रेस साफ करण्याचं आटपलं आणि मी तिथून बाहेर पडत असतानाच दारातून येणार्‍या एका पियक्कडाशी माझी टक्कर झाली. अरे देवा, आजचा दिवस फारच वाईट आहे; आधी ते आणि लिला दुकानांत आले, मग ललितनं ही टकिला सांडून ठेवली ड्रेसवर आणि आता ह्या पियक्कडाशी पाला पडलाय. मला अजून एक उठाठेव अजिबातच निस्तरायची इच्छा नव्हती म्हणून त्याच्याकडे बघून सॉरी म्हणाले आणि तिथून जायला लागले. पण, अचानकच त्यानं माझा हात धरुन मला स्वतःकडे खेचलं न् म्हणाला, ‘’ तू… तू… तू… छान दिसतेस. चल माज… माज्यासोवत… आपन… मजा करु… ‘’

काय मूर्ख आहे हा माणूस. मी त्याला बाजूला ढकललं आणि ओरडले, ‘’ सोड. जाऊ दे मला. ‘’

‘’ ए कुथे जातेस? इकडे ये… मी तु… तु… तुला एक किस तरी क..तो ना!... ‘’ तो पियक्कड माझा हात न सोडता मला आणखीनच जवळ ओढून माझी गालफाडं जबरदस्ती धरत म्हणाला. आता तर तो पूर्ण माझ्या चेहर्‍यावर झुकला होता. त्यानं माझे हात त्याच्या एका हाताने जबरदस्ती धरले होते आणि तो स्वतःला माझ्यावर थोपवू बघत होता. आता त्याच्या त्या हातांचे माझ्या शरीरावर वळ उठतील. अंन्तर्गत रक्तस्त्राव होईल तो वेगळाच. देवा, नको रे देवा!

‘’ बाजूला हो. ‘’ मी त्याला माझ्यापासून बाजूला करण्यासाठी ढकलत स्वतःच्या बचावासाठी प्रयत्न करत होते पण त्याचा त्याच्यावर तसूभरही परिणाम होत नव्हता. मला त्याच्या तोंडातून दारुच्या भपकार्‍याचा प्रचंड वास जाणवत होता. मी भितीनं माझे डोळे मिटले. देवा, मदत कर देवा! कुणाला तरी माझ्या मदतीला पाठव देवा! किमान ललितला तरी इकडे पाठव. मी मनातल्या मनात प्रार्थना करत होते. आणि तेवढ्यातच मी एका जबर आवाजाबरोबर त्या पियक्कडाच्या तावडीतून सुटले. 

‘’ तुझी हिंमत कशी झाली तिला हात लावण्याची? हरामखोर! ‘’ अवधूतनी त्याला एका लाथेनंच जमीनीवर आडवा केला. तो जमिनीवर पडून वेदनेनं ओरडत होता. पण तरीही अवधूत त्याला मारतच होते. त्याच्या नाकातोंडातून आता रक्त यायला लागलं होतं. 

‘’ अवधूत! ‘’ मी पहिल्यांदाच त्यांचं नाव घेत त्यांच्या खांद्यावर हात ठेवत सुचवलं की बास करा. 

त्यासरशी त्यांनी त्याला मारणं थांबवलं आणि त्यांचा मोर्चा माझ्याकडे वळवला. 

‘’ हेच करायचं होतं का तुला? मजा? तिही असल्या भिकारड्या ठिकाणी? श्शीऽऽ! तुझ्यासारख्या बाईकडून मी आणखी कसली अपेक्षा करु शकतो म्हणा! ‘’ ते माझ्या अंगावर ओरडत होते. 

खरंच का? तुम्हांला माझ्या डोळ्यांमध्ये फक्त हेच दिसलं का देवा! म्हणजे इथे माझ्यावर बलात्कार झाला असता तरीही तुमच्या मनात माझ्याविषयी हेच आलं असतं का? मी तुमच्या नजरेत फक्त एक वेश्या आहे का? का अवधूत? का? मी का तुमच्या प्रेमात पडले? असू दे. हे ही असू दे. कदाचित यामुळे तरी तुम्ही मला मी गेल्यानंतर शोधणार नाही. पण माझा माझ्या भावनांवरचा ताबा आता खरंच सुटला होता. मी दुसरा कुठलाही विचार न करता तिथून बाहेर धावत सुटले.  स्वरा… 11/07/2021

---------------------------------------------

भाग दहावाः- तिनं आयुष्य दिलं

लेखक…

दिगंतनं त्याची गाडी बारच्या समोर व्हीआयपींसाठी असणार्‍या जागेत पार्क केली. आणि गाडीतून बाहेर पडला. तो आत बारमध्ये चाललाच होता की तेवढ्यात त्याच्या अंगावर एक छोट्या चणीची भांबलेली मुलगी येऊन आदळली. तिचे सगळे केस विस्कटले होते. तिचे डोळे पाण्याने भरले होते आणि तिच्या चेहर्‍यावर हाताच्या बोटांची छान नक्षी उमटली होती. ती भिती आणि संतापानं थरथरत होती. तिचा धावत आल्यामुळे श्वास फुलला होता हृदयाची धडधड एवढी वाढली होती की ती दिगंतलाही स्पष्ट ऐकू येत होती. 

‘’ सॉरी… तुम्हांला लागलं तर नाही ना!... वल्लरी? ‘’ तिला धक्का लागण्यासाठी क्षमा मागायला म्हणून तिच्याकडे पाहिल्यावर ती वल्लरी आहे हे पाहून दिगंतला अचानकच धक्का बसला होता. त्याचे डोळे विस्फारले होते वल्लरीला अशा अवस्थेत पाहून. वल्लरी त्याची नजर चुकवण्यासाठी खाली बघून सुजलेल्या गालांवरुन मुकाट अश्रू ढाळत उभी राहिली. 

‘’ वल्लरी! अगं बोल ना! मी काय विचारतोय? ‘’ तिच्या खांद्याला धरुन तिला गदागदा हलवत दिगंतनं पुन्हा तिला विचारलं. मग त्यानं हनुवटीला धरुन तिचा चेहरा उचलला आणि लक्षपूर्वक तिच्या चेहर्‍यावर उमटलेल्या त्या खुणा पाहिल्या. तिच्या चेहर्‍यावरच्या त्या खुणाच त्याला तिच्यासोबत नेमकं काय झालं असावं ते सांगत होत्या. हे सगळं अवधूतनं केलं की काय? त्याच्या मनाला ती शंका चाटून गेली. नाही, इथं असं! तो नक्कीच नसावा. 

‘’ अगं बोल ना वला! कुणी केलं तुझ्यासोबत हे? ‘’ तो भस्कटल्यासारखा तिला परत परत विचारत होता. वल्लरी मात्र एकही शब्द न बोलता नुसतीच रडत होती. 

‘’ तू आता सांगतेयस का मला नक्की काय झालंय ते? ‘’ त्यानं पुन्हा तिला विचारलं. त्याला माहीत होतं की अवधूत याच बारमध्ये गेलाय ते! त्यानंच नाही ना तिच्यासोबत हे केलेलं? त्याला परत परत तिच शंका वाटत होती. पण, सगळ्यात महत्वाचं म्हणजे वल्लरी या असल्या ठिकाणी काय करत होती? पण, वल्लरीचा एकंदरीत अवतार बघता ती अतिशय कठीण प्रसंगातून गेली असावी याचा त्याला अंदाज येत होता. 

‘’ दि… दिगंत… तू मला प्लीज घरी सोडू शकशील का? ‘’ शेवटी एकदाची ती काहीतरी बोलली. 

दिगंतनं त्याच्या अंगावरचा कोट काढून थरथरणार्‍या तिच्या अंगावर घातला. मग तो हळूच तिच्या खांद्याला धरुन गाडीपर्यंत घेऊन गेला. सगळा रस्ताभर मुकाट चाललेल्या गाडीत मध्येच तिचा फोन वाजला. वल्लरीनं तिचे डोळे पुसले, घसा साफ केला आणि फोन उचलला. 

‘’ हां किर्ती बोल. ‘’ 

‘’ ….. ‘’

‘’ नाही गं! तसं काही नाहीए. मला जरा बरं वाटत नव्हतं म्हणून मी निघून आले इतकंच. ‘’ तिला असं बोलताना दिगंतनं ऐकलं. 

‘’ … ‘’

‘’ हो. हो. मी ठीक आहे. तुम्ही काळजी नका करु. ‘’ असं म्हणून तिनं फोन ठेवून दिला. 

अवधूतचं घर येईपर्यंत दिगंत काहीच बोलला नाही. त्याला कळलं होतं की वल्लरी तिथं तसल्या ठिकाणी का होती ते! ती तिच्या मित्रांसोबत तिथं गेली होती तर! 

‘’ जा. थोडी विश्रांती घे जा. ‘’ जसे घराजवळ पोचले तसं तिच्या खांद्यावर थोपटत तो तिला म्हणाला. 

‘’ थॅन्क्स. दिगंत. ‘’ थरथरत्या आवाजात त्याचे आभार मानून ती आत निघून गेली. काहीवेळ दिगंत तिला आत रत्नदीप बंगलोज् मध्ये जाताना पाहत राहिला. त्याच्या डोळ्यांसमोरुन वल्लरी दिसेनाशी झाली तोच त्याचा फोन वाजायला लागला. 

अवधूत! त्यानं स्वतःशीच काहीतरी विचार केला. ज्याअर्थी हा फोन करतोय त्याअर्थी त्यानंच हे सगळं केलं असावं असं वाटतंय. त्याला जाब विचारायलाच हवा. तसेही ते अर्ध्या तासानं भेटणारच होते. 

‘’ बोल अवधूत! ‘’

‘’ कुठं आहेस कुठं तू? ‘’ अवधूत फोनवरच ओरडला. त्याच्या आवाजातली उव्दिग्नता दिगंतला कळत होती. 

‘’ काय झालंय? का ओरडतोयस एवढा? ‘’ दिगंतनं अगदी सहजपणे त्याला विचारलं. 

‘’ काहीही विचारु नकोस. मला ती चेटकीण इथं या बारमध्ये दिसली. ती… ती इथं एका फडतूस मुलाला रिझवण्याचा प्रयत्न करत होती. कदाचित पैशांसाठीच असावं. तुझा विश्वास नाही बसणार ती किती निर्लज्ज आहे यावर. ‘’ अवधूतच्या शब्दांशब्दांतून रागाचे फवारे उडत असल्याचं त्याला जाणवत होतं. 

ते सगळं ऐकून दिगंतनं एकवार डोळे मिटून घेतले. आता त्याच्या नजरेसमोर सगळं चित्र स्पष्ट झालं होतं. त्यानं एकदा त्याच्या गाडीच्या मागच्या सीटवर पडलेल्या फाईलकडे पाहिलं. मग त्यानं एक खोलवर श्वास घेतला अन् अवधूतला म्हणाला, ‘’ मला आपल्या ऑफिसवर भेट लागलीच. खूप महत्वाच्या गोष्टीविषयी बोलायचंय मला तुझ्याशी. ते तुला माहीत असायलाच हवं. ‘’

अवधूत त्याच्या आवाजात असणार्‍या गंभीर सुरांनी थबकला. फक्त ठीक आहे म्हणत त्यानं फोन कट केला आणि तो बारच्या बाहेर पडला. 

दिगंत वल्लरीला घरी सोडून थेट ऑफिसच्या दिशेनं निघून गेला. त्यानं पुन्हा एकदा त्या फाईलवरुन नजर फिरवली. आधी त्यानं ती दुसर्‍या दिवशी अवधूतला दाखवायचं असं ठरवलं होतं पण त्याला जाणवत होतं की वल्लरी आणि अवधूतच्या नात्यात गोष्टी फारच हाताबाहेर चालल्यात. जितक्या लवकर हे अवधूतला समजेल तितकं चांगलं असा विचार करुन त्यानं लागलीच ऑफिसवर ये असा उलटा निरोप अवधूतला दिला. 

तो जेव्हा रत्नदीप इंडस्ट्रीजच्या आवारात पोचला तेव्हा रात्रीच्या अंधारात ती सगळी जागा एखाद्या मोठ्या भुतबंगल्यासारखी दिसत होती. जवळपास सगळे कर्मचारी निघून गेले होते. जसा अवधूत तिथे पोचला त्यानं खास लिफ्टचं बटन दाबलं, आत आला आणि डोळ्यांचं पातं लवतं न लवतं तोवरच तो त्याच्या केबीनसमोर उभा होता. 

त्याला अजूनही दिगंतनं त्याला इतक्या अपरात्री अशी कुठली गोष्ट सांगण्यासाठी इथं बोलवलं हे कळत नव्हतं. आधीच त्याचा सगळा दिवस खराब झाला होता आणि त्याच्यामते या सगळ्याचा निम्मा अधिक दोष वल्लरीचाच होता. खरंतर सगळी तीचीच चूक होती. त्याच्या मनातून अजून तिचे ते उदासीनं भरलेले डोळे जात नव्हते. 

‘’ आता ह्या अवेळी तुला काय हवं झालं दिगंत? ‘’ त्यानं आत येता येताच दिगंतला विचारलं. दिगंत त्याच्या मोठ्या ऑफिस टेबलाशी उभा होता. त्यानं अतिशय थंडपणे वळून अवधूतकडे पाहिलं. 

‘’ काय झालं होतं बारमध्ये अवधूत नक्की? ‘’ अवधूतच्या प्रश्नाच्या उत्तरादाखल त्यानंही एक प्रश्नच विचारला. 

‘’ आता पुन्हा त्या भिकारड्या बाईविषयी बोलायचंय का आपल्याला? बेअक्कल कुठला! त्यासाठी तू मला इतक्या रात्रीचं इथे बोलवलंस? ‘’ वैतागून स्वतःच्या खुर्चीत बसत अवधूत त्याच्यावर उचकला. 

‘’ तोंड सांभाळून बोल अवधूत. ती तुझी बायको आहे. ‘’ यावेळेस मात्र दिगंतनं त्याला तंबी दिली. 

‘’ त्या निलाजर्‍या बाईचं अफेअर चालू आहे. तो तिला त्या बारमध्ये घेऊन गेला होता. आणि तिथं मी तिला कुणा तिसर्‍याच माणसासोबत चाळे करताना पाहिलं. तुला अजूनही तिचीच बाजू घ्यायचीय का? भिक्कारडी कुठची! ‘’ अवधूत उव्दिग्नतेनं दिगंतवर ओरडला त्याचक्षणी दिगंतनं ती फाईल त्याच्यासमोर टेबलावर फेकली. 

ती फाईल हातात घेऊन उघडत गोंधळून अवधूतनं त्याला विचारलं, ‘’ काय आहे याच्यात? ‘’ 

‘’ सुषमा बोरकर. तुला माहितेय का कोण आहे ते? तू तिच्या ऑपरेशनसाठी पन्नास हजार दिलेस ना! ‘’ दिगंत त्याला असं म्हणाला न् अवधूत काही क्षणांसाठी पुतळ्यासारखा त्याच्याकडे बघतच राहिला. 

‘’ तू कशाबद्दल बोलतोयस नक्की? ‘’ अवधूतनं विचारलं. 

आता दिगंतनं बोलायला सुरुवात केली. 

‘’ सुषमा बोरकर. अनाथालयातली सहा वर्षांची छोटी मुलगी जी इथल्या युनिव्हर्सिटीजवळच्या अनाथालयात राहते. तिला अतिशय गंभीर असा हृदयाचा आजार होता. आणि ती खूप लहानपणापासून हा त्रास सहन करतेय. तुला तर माहीतच असेल ना! ‘’ दिगंत श्वास घेण्यासाठी काही क्षण थांबला. 

‘’ तिच्या ऑपरेशनसाठी पन्नास हजार रुपये लागणार होते. आणि कमी वेळात एवढी मोठी रक्कम गोळा करणं अनाथालयासाठी थोडं कठीणच होतं. तू जिला सतत चेटकिण, भिकारडी, नीच, नालायक, निर्लज्ज बाई असं म्हणतोस ना तिनं तिच्यापरीनं हे पैसे जमवण्यासाठी खूप प्रयत्न केले. मी तर असंही ऐकलं की त्यांनी त्यासाठी चॅरीटी कार्यक्रमपण आयोजित केले होते, पण तरीही त्यांना लागतील एवढे पैसे जमू शकले नाहीत. सगळ्यात शेवटी ती तिच्या नवर्‍याकडे आली आणि पुढचं सगळं काही आपल्या दोघांनाही माहीत आहे, हो ना! ‘’ असं म्हणून त्याच्या टेबलावर हात ठेवून त्याच्यासमोर झुकत दिगंत त्याच्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत म्हणाला, ‘’ मग श्रीयुत अवधूत सारंगराव रत्नदीप खूप खूप धन्यवाद तुमचे त्या मुलीचे प्राण वाचवण्यासाठी. तुम्ही फारच दानशूर आहात. ‘’

‘’ तिनं ते पैसे माझ्या नावाने दान केले? ‘’ इच्छा नसतानाही अवधूतच्या तोंडून कसेबसे शब्द बाहेर पडले. त्याचा तिनं पैसे कशासाठी मागितले होते यावर अजूनही विश्वास बसत नव्हता. तो स्वतःच्याच नजरेत पडला. त्याच्या मनात अपराधीपणाची भावना भरुन आली. काय करुन बसला होता तो हे! 

‘’ तू बरोबर आहेस अवधूत. ती मुलगी खरंच खूप लालची आहे. तिला वेगवेगळ्या महागड्या गोष्टी घ्यायला आवडतात, लोकांना प्रेमाच्या जाळ्यात अडकवत असेल ती, त्यांच्याशी मैत्रीही करत असेल कदाचित पण यावेळेस मात्र तिनं फारच महागातली वस्तू खरेदी केली रे! त्या नीच बाईनं फसवं आयुष्यच विकत घेतलं रे अवधूत! ‘’ ऑफिसातून बाहेर पडता पडता दिगंत त्याला म्हणाला.

आता अवधूत त्या केबिनमध्ये एकटाच उरला होता. त्याच्या मनाचा पुरता गोंधळ उडाला होता. का वल्लरी? का? तू का बोलली नाहीस काहीही? तू तो सगळा अपमान का मुकाट्यानं गिळून टाकलास? तो स्वतःच प्रश्न विचारत होता आणि उत्तरं शोधत होता. 

कित्तीतरी वेळ असाच त्या ऑफिसात एकट्यानं काढल्यानंतर तो उठला आणि घरी जायला निघाला. त्याला त्याच्या प्रश्नांची उत्तरं हवी होती. तो घरात पोचला आणि थेट वर वल्लरीच्या खोलीकडे निघाला. खोलीतली लाईट अजूनही सुरुच होती. त्याला लांबूनच ती दिसली. 

‘’ हे घे. म्हणजे तुला बरं वाटेल. ‘’ त्यानं पाहिलं वादवणे काकू वल्लरीला गरम चहाचा कप देत होत्या. वल्लरी तिच्या पलंगावर गुडघ्यात डोकं खुपसून बसलेली होती. तिनं हळूच मान वर केली आणि मग काकूंच्या हातातून तो चहाचा कप घेतला. त्यानं पाहिलं की तिचे हात अजूनही थरथर कापत होते. तिचे केस अजूनही थोडेबहुत विस्कटलेले होते. ती एकटक त्या कपातल्या चहाकडे पाहत होती. तिचे ओठ हलके हलके थरथरत होते. ती तुटल्यासारखी वाटत होती. अवधूतच्या तोंडून नकळत एक उसासा बाहेर पडला ज्याच्या आवाजाने काकूंचं त्याच्याकडे लक्ष गेलं. 

‘’ अवधूत! बरं झालं तू आलास. ‘’ काकू म्हणाल्या. काकूंच्या तोंडून त्याचं नाव ऐकून वल्लरीच्या पापण्या फडफडल्या असतील तेवढंच नाहीतर सगळा वेळ ती त्या चहाच्या कपात नजर बुडवून बसली होती. 

‘’ बघ ना तिला काय झालंय? दिगंतनं तिला घरी आणून सोडलं म्हणून बरं झालं. ‘’ काकूंनी त्याला सांगितलं. 

आपल्या नात्यात हे सगळं असं का आहे वल्लरी? मी तुझी नीट पारखच केली नाही; खरं ना? मला माहीतेय की तो माणूस स्वतःला तुझ्यावर थोपवू बघत होता. तुला त्याक्षणी माझी खूप गरज होती पण त्यावेळी तुझी साथ द्यायची सोडून मी तुझा अपमान केला. मी एक मुर्ख माणूस आहे. अवधूत मनातल्या मनात स्वतःला कोसत राहिला. 

‘’ ठीक आहे काकू. मी बघतो. तुम्ही जाऊन झोपलात तरी चालेल. ‘’ आपल्या भावना त्यांच्यापासून लपवत तो त्यांना म्हणाला. 

पुढे एकही शब्द न बोलता काकू खोलीतून निघून गेल्या. अवधूत वल्लरीजवळ आला आणि तिच्याजवळ पलंगावर बसला. वल्लरी अजूनही त्याच्याकडे पाहत नव्हती. अवधूतनं एक उसासा सोडून तिच्या हनुवटीला धरुन तिचा चेहरा वर केला. तिचे डोळे! किती नितळ होते ते! आणि सुंदरही. पण आता त्यांच्यामध्ये कितीतरी मणांच्या दुःखाचं ओझं भरुन राहिलं होतं. त्याला वाटत होतं ते त्याला दोष देतायत कोणत्यातरी कारणासाठी. मग त्याचं लक्ष तिच्या गालांवर गेलं, तर तिथे बोटांच्या ठशांची नक्षी अजूनही तशीच होती. अवधूतचं रक्त ते डाग पाहून खवळून उठलं. किती जोराने पकडलं होतं त्या नालायकाने तिला! आता अवधूत त्याला शोधून काढून त्याची चांगलीच ठासणार होता. मग हळूहळू त्याची नजर तिच्या हातांवर गेली तर तिथेही अशाच ठशांच्या खुणा त्याला दिसल्या. 

तो काय बोलावं हे न कळून तिथं मुकाट्यानं बसून राहिला. त्याची नजर पुन्हा पुन्हा तिच्या चेहर्‍याकडे जात होती. तिच्या नजरेत अनेकानेक भावनांची सरमिसळ झाली होती. त्याच्या जवळिकीने तिला कसंतरीच होत होतं. तिनं एक आवंढा घोटला. आपल्या सुकलेल्या ओठांवरुन हलकेच जीभ फिरवली. त्याची नजर जशी तिच्या ओठांवर गेली तशी त्याच्या हृदयात एक उर्मी उफाळून आली तिला किस करण्याची. त्याला तिच्या त्या ओठांना पुन्हा एकदा ओठांच्या घट्ट मिठीत घ्यावसं वाटू लागलं. त्या भरात तो स्वतःच्याही नकळत तिच्या चेहर्‍यावर थोडा झुकला.

‘’ देवा… अव… अवधूत… तू… तुम्ही इथे काय करताय? ‘’ तिच्या आवाजानं तो भानावर आला. त्यानं मनातल्या मनात स्वतःला दोन थपडा ठेवून दिल्या. 

त्यानं स्वतःच्या भावनांना आवर घातला आणि पुन्हा तो तिच्या डोळ्यांत पाहू लागला. नाही, ही योग्य वेळ नाहीए. तिला हे कसं काय जमू शकतं? दरवेळेस जेव्हा तिच्यासमोर जातो तेव्हा तेव्हा अवधूत असा विरघळायला लागतो. त्यानं डोक्याला थोडा ताण दिला आणि तिला काय विचारायचंय हे नीट ठरवू लागला. बराच वेळ शांततेत गेल्यावर शेवटी त्यानं तिला विचारलंच, ‘’ काय केलंस तू त्या पन्नास हजारांचं? ‘’

वल्लरीचा श्वास एकदम थांबल्यासारखा झाला. तिला अपेक्षाच नव्हती की तो असं काही विचारेल म्हणून. म्हणजे हे कारण आहे का ज्यासाठी तुम्ही इथं आलात देवा? ती मनाशीच म्हणाली. फक्त हे जाणून घ्यायचंय तुम्हांला की तुम्ही दिलेले पैसे मी कोणत्या कारणासाठी खर्च केलेत? खरंच देवा? तुम्ही जवळपास सहा लाख एवढी मोठी रक्कम त्या दुसर्‍या लालची बाईवर खर्च केलीत पण माझ्यासाठी मात्र पन्नास हजारही जास्त आहेत. तुम्ही माझ्या स्व-सन्मानावर बलात्कार केलात अवधूत; तुम्ही माझं मन दुखावलंत. मला तुमच्यावर ओरडायचंय. मला तुम्हांला सगळं काही सांगायचंय. पण मला सांगा त्याने तुम्हांला काहीतरी फरक पडणार आहे का? तू नक्की काय विचार करतेयस वल्लरी? जसं चाललंय सगळं ते तसंच चालू दे ना! हेच तर तुला हवं होतं ना? का हा जाणारा प्रत्येक दिवस माझ्यासाठी वेदनादायी होतोय? मी करतेय ते नक्की योग्य करतेय ना? मग हे सगळं करताना मला इतका का त्रास होतोय? वल्लरी स्वतःशीच विचार करत होती. 

‘’ मला एक ड्रेस खरेदी करायचा होता. ‘’ तिनं पुन्हा एकदा त्या थंड झालेल्या चहाच्या कपाकडे पाहत थाप मारली. तिच्यात त्याच्या डोळ्यांत बघण्याची हिंमतच नव्हती. 

अवधूत मात्र तिच्याकडेच पाहत होता. खोटं! सगळं खोटं! का वल्लरी? तू का खोटं बोलतेयस? या सगळ्या तुझ्या युक्त्या आहेत का? पण हे सगळं करुन तू नक्की काय मिळवणार आहेस? इतक्या फुटकळ गोष्टीसाठी तू का खोटं बोलतेयस? हा तुझा अहंकार आहे का? की तुझा माझ्यावरचा राग आहे हा? मला कळत नाहीए वल्लरी; तू का माझ्यासमोर स्वतःला एक लालची बाई असल्यासारखी दाखवतेयस? तू नेहमीच अशीच दिखाऊ वागतेस का? तुझ्यातली नक्की खरी वल्लरी कोण आहे? मला समजून घ्यायचंय वल्लरी; माझ्या आजीनं तुझ्यात नक्की काय पाहिलं ते! मला समजून घ्यायचंय की माझा भाऊ दिगंत तुझी एवढी पाठराखण का करतो ते! तुला कळतच नाहीए तू माझ्यासोबत काय करते आहेस ते! अवधूत पुन्हा पुन्हा विचारात गुंतत चालला होता. त्याच्या मनाचा पुरता गोंधळ उडाला होता. 

एक निश्वास सोडून तो तिथून उठला. तिच्या कपाळावर हलकेच ओठ ठेवून म्हणाला, ‘’ झोप आता. तुला विश्रांतीची गरज आहे. ‘’

स्वरा… 13/07/2021

 

भाग अकरावाः- हृदयातील बंदिस्त प्रेम

ललित…

आज माझ्या शरीराचा अणूरेणू उत्साहानं नुसता पुलकित झाला होता. मनात वल्लरीसाठी खूप सार्‍या आनंदाच्या भावना दाटून आल्या होत्या. ती प्रचंड प्रतिभासंपन्न आहे आणि ती खरंच या सगळ्याची मानकरी आहे. बेलाज् स्टाईल अवॉर्ड कॉम्पिटिशनच्या दुसर्‍या राऊंडसाठी तिची निवड झालीय. हा आनंद साजरा करण्यासाठी मी तिला बारमध्ये घेऊन गेलो. खरं सांगायचं झालं तर आनंद साजरा करणं हा फक्त एक बहाणा होता; मला आज तिथे जायचंच होतं कारण आज तो येणार होता तिथे. मी जेव्हा जेव्हा त्याच्याविषयी विचार करु लागतो माझ्याही नकळत माझ्या चेहर्‍यावर हसू पसरु लागतं. काय सांगू मी तुम्हांला! तो जगातला सगळ्यात मादक पुरुष आहे. 

आम्ही जसे त्या क्लबमध्ये पोचलो किर्तीनं लगेचंच काही शॉटस् ऑर्डर केले. वाह, वा! आता खरी मजा येणार. तसंही आम्हांला ते हवेच होते. शेवटी आम्ही इथे आनंद साजरा करायला आलो होतो ना! याखेरीज माझी स्वतःची अशी काही गणितंही मी मांडून ठेवली होती; खास त्याच्यासाठी. आज मी त्याला डेटसाठी विचारणार होतो, तेही अगदी सगळ्यांसमोर. माझी इच्छा होती की जगाला आमच्या या चोरट्या नात्याविषयी राजरोसपणे सगळं कळावं म्हणून. मी याचा विचार करुन स्वतःशीच हसलो. एवढ्या वेळात आम्ही ऑर्डर केलेले शॉटस् आले होते. आणि नेहमीप्रमाणेच वल्लरीनं आजही ते घ्यायला नकार दिला. मला कळतंच नाहीए हे पिण्यात तिला काय आपत्ती आहे ते! मला माहीतेय की ती इतर मुलींपेंक्षा खूपच वेगळी आहे. ती खूपच निष्पाप, सालस अशी मुलगी आहे. तिच्या वयाच्या इतर मुलींना पाहतो ना मी! त्यांना या असल्या पार्ट्यामध्ये कित्ती रस असतो ते; खासकरुन जेव्हा पैसे त्यांच्या स्वतःच्या खिशातून जाणार नसतील तेव्हा! पण, ही वला मात्र अजिबातच तशी नव्हती. ती स्वतंत्र आणि कमावती होती. कदाचित तिच्या एकंदरीत परिस्थितीमुळेही असेल म्हणा! पण खरंच मुळीच समजत नाही की ती ह्या सगळ्या आकर्षणांपासून स्वतःला दूर कशी ठेवू शकते ते! कधी कधी वाटतं की तिच्या जगानं तिला वेळेआधीच खूप मोठी आणि जबाबदार बनवलीय. पण, आज मात्र मी ठरवूनच आलोय, काय व्हायचंय ते होऊ दे आज मी तिला दारु प्यायलाच लावणार आहे. अगं फक्त एकोणीस वर्षांची तर आहेस तू मुली! हा लाजाळूपणा सोड आणि तशी वाग बघू तू, एकोणीस वर्षाच्या मुलीसारखी. 

तिनं जसा पहिला घोट घेतला तसा तिला गुदमरवणारा ठसका लागला. अरे देवा! आज रात्री तरी असं व्हायला नकोय. 

‘’ हे काय करतीयेस वला, पी बघू एका घोटात ते! त्यालाच तर शॉटस् म्हणतात ना! ‘’ मी तो छोटा ग्लास तिच्या ओठांना लावत म्हणालो. पण तिनं ते प्यायला का कू करायला सुरुवात केली आणि त्या सगळ्या गोंधळात ते ग्लासातलं पेय तिच्या ड्रेसवर सांडलं. अरे देवा! नाही. 

‘’ चुकलो वला मी. सॉरी. मला असं काहीच करायचं नव्हतं गं! ‘’ मी तिची माफी मागता मागताच तिला टेबलावरचे पेपर नॅपकीन दिले. 

‘’ गाढवा! ‘’ ती वैतागून मला म्हणाली. ती जरा जास्तच चिडल्यासारखी वाटत होती. मी तिला इतकी चिडलेली कधीच पाहिली नव्हती. मला स्पष्टपणे दिसत होतं की मी तिच्या सगळ्या चांगल्या मूडची वाट लावलीय ते. तिचे ओठ थोडेसे सुजल्यासारखे दिसत होते. मी अपघाताने दुखावलंय की काय तिला? ती वॉशरुमकडे ड्रेस साफ करण्यासाठी निघून गेली. 

‘’ अरे बेअक्कल गाढवा! तुला माहितेय ना तिला पिणं फारसं आवडत नाही ते! ‘’ किर्तीनं मला फटकारलं. 

‘’ माफ कर ना. मला फक्त एवढंच वाटत होतं की तिनेही इतर मुलींसारखं वागावं. तू बघतेस ना ती या तिच्या अभ्यासक्रम, पार्टटाईम जॉब आणि आताची ही स्पर्धा यामुळे नेहमीच कशी तणावाखाली असते ते! ‘’ मी स्वतःचा बचाव करण्यासाठी बोललो. 

‘’ मला ते कळत नाहीए का ललित? पण तू समजून घ्यायला हवंस की ती आपल्यासारखी नाहीए. तिच्याकडे तिची काळजी घेणारं आपलं असं कुणी माणूस नाहीए. ती तिचा सन्मान कधीच पडू देत नाही. मग आपणही तो तसाच ठेवायला नको का? ‘’ किर्ती म्हणाली. 

मी अशा प्रकारे कधी विचारच केला नव्हता गोष्टींचा. किर्ती म्हणत होती ते अगदी शंभर टक्के खरं आहे. वलाकडे तिची काळजी घेणारं कुणीही नाहीए. जर ती जर आजारी पडली तर असं कुणीही नाही जे आस्थेनं तिच्या बिछान्याशी बसून तिची चौकशी करेल, तिच्यासाठी खाणंपिणं बनवेल, तिला जर रडावसं वाटलं तर तिच्याकडे टेकूचा खांदाही नाहीये. मला फारच अपराध्यासारखं वाटू लागलं. मला हे सगळं आधी कधी का कळलं नाही! पण मला हे सगळं कसं समजेल ना? प्रत्येकाला स्वतःच्या अशा समस्या असतातच ना! पण आज रात्री मात्र मी हे सगळं संपवणार आहे. खूप झाला हा लपाछपीचा खेळ आता; मी पार कंटाळलोय याने. एकतर आम्ही समाजासमोर खुलेआम एकत्र येउ नाहीतर मग मी तुझ्यासोबतंचं नातंच संपवून टाकेन. 

वल्लरी वॉशरुममध्ये गेली होती तेवढ्या वेळात सर्व्हरला सांगून आम्ही खाण्यासाठी मागवलं. आम्हां दोघांनाही चांगलंच माहीत होतं की वला काही खाण्याच्या बाबतीत फारशी चोखंदळ नव्हती. हां, ती फक्त मसालेदार पदार्थ टाळत असे. वल्लरीला यायला खूपच वेळ लागत होता, आम्हांला वाटलं की ती पाच-दहा मिनिटांत येईल म्हणून. 

‘’ ती अजून का आली नाही रे? ‘’ किर्तीनं विचारलं. मीही हाच विचार करत होतो; का बरं हिला इतका वेळ लागतोय? ‘’ थांब मी आलोच बघून. ‘’ मी तिला बघायला वॉशरुमकडे निघालो. 

मी ह्या जागेशी चांगलाच परिचित होतो. ही जागाच तिच्यात घडणार्‍या रातजागरासाठी प्रसिध्द होती. मी त्याच्यासोबतच इथं कित्येकवेळा येऊन गेलो होतो. त्या तिथल्या अंधार्‍या कोपर्‍यात उभारलो होतो एकमेकांच्या गळ्यात हात घालून आणि अशा अनेक गोष्टी करत ज्या जगाच्या दृष्टीने दोन पुरुषांनी करणं निषिध्द आहे. या सगळ्या कोपर्‍यांमध्ये माझ्या, आमच्या स्मृती साठवलेल्या आहेत. खरंतर याचसाठी मी या स्थळाची निवड केली होती त्याला डेटवर जाण्यासाठी विचारावं म्हणून. मी तो लांबलचक बोळकांड्यातून बाहेर पडलो तोच मला एक मुलगी धावत बारमधून बाहेर जाताना दिसली. 

वला होती का ती? मी तिला हाक मारणार तेवढ्यात ती माझ्या बाजूने बारच्या बाहेर निघूनही गेली; तिला माझ्या तिथं असण्याची जाणीवही झाली नाही. तिचे डोळे पाण्यानं भरलेले होते. तिचे केस विस्कटलेले होते. काय झालं काय होतं तिच्यासोबत कुणास ठाऊक!

‘’ वल्लरी! वला! अगं ऐक तरी, थांब जरा. ‘’ मी तिच्यामागून तिच्या नावाचा पुकारा केला पण असं वाटतं की कसल्याशा धुनकीत होती. ती धावतच सुटली होती आणि बारच्या बाहेर पडली. मीही तिच्या मागोमाग गेलो. नक्की काय घडलंय हिच्यासोबत? अशी का वागतेय ही? 

मी पाहिलं की ती हमरस्त्याच्या दिशेनं धावत निघाली होती आणि अचानकच ती कुणावरतरी जाऊन आदळली. दिगंतऽऽऽ! दिगंतनं तिची माफी मागायला सुरुवात केली. पण, मला अचानकच आश्चर्याचा द्दटका बसला जेव्हा मी पाहिलं की त्याने तिच्याशी नजरानजर होताच तिला ओळखलं. आणि तिनंही त्याला ओळखलं. हे दोघे एकमेकांना कसे काय ओळखतात? 

‘’ वला, वल्लरी अगं मी काय विचारतोय? माझ्या प्रश्नांचं उत्तर दे. ‘’ दिगंत तिला खांद्याला धरुन हलवत विचारत होता. तो उतावीळ झाल्यासारखा वाटत होता. त्याच्या डोळ्यांत मला तिच्याविषयीची काळजी दिसत होती. किती जवळीकीचं नातं होतं त्यांच्यात की तो तिला बघून असा वागत होता? मुळात त्यांच्यात काही नातं आहे का? पण हे कसं शक्य आहे? वल्लरीच्या हृदयात तर आधीच कुणीतरी आहे. तो खळीवाला मुलगा! आणि मला तर चांगलंच माहीत आहे की दिगंतला खळ्या नाहीएत. मग त्यांचं नक्की नातं तरी काय आहे? मी त्याच्या डोळ्यांत या अशा भावना यापूर्वी कधीच पाहिल्या नाहीत किमान माझ्यासाठी तरी नाहीच. त्यानं तिचा चेहरा ओंजळीत पकडताक्षणीच माझं हृदय पिळवटल्यासारखं झालं. 

‘’ वल्लरी! हे सगळं कुणी केलं तुझ्यासोबत? ‘’ त्यानं रागानं तिला पुन्हा विचारलं. पण, वल्लरी, ती मात्र अजूनही गप्पच होती. काय नातं आहे त्यांचं एकमेकांशी? मुळात ते एकमेकांना ओळखतातच कसे? वल्लरी तर एक अनाथाश्रमात वाढलेली मुलगी आहे; शिवाय या शहरात नवीन आहे. आणि दुसरीकडे बघता दिगंत या देशातल्या नावाजलेल्या धनिक कुटुंबातला मुलगा आहे. तो काही फक्त रत्नदीप नाहीए तर त्याच्याकडे रत्नदीपचे बर्‍यापैकी भागही (शेअर्स) आहेत. त्यातही तो अवधूतसारख्या करोडपतीचा भाऊ आहे. यांच्यात काही नातं असणं या जगात तरी शक्य नाहीए. 

‘’ सांग ना वल्लरी, काय झालंय नक्की? ‘’ तो पुन्हा पुन्हा तिला विचारत होता. 

मी पुन्हा त्याच्याकडे पाहिलं आणि दुखावलो. तुला तिची इतकी काळजी का वाटतेय? तू तिला इतक्या आत्मीयतेनं जवळ का घेतलंयस? मला त्याच्या कमावलेल्या शरीरात अगदी व्यवस्थित बसणारे त्याचे कपडे दिसत होते. मी त्याला कितींदातरी स्पर्श केला होता पण तुला मी असा कधीच पाहिला नाही रे! एकदाही नाही! माझ्यासाठीही नाही! तू चिंतेत दिसतोयस, तू दुखावल्यासारखा दिसतोयस, तू रागवल्यासारखा वाटतोयस आणि तू वैतागलेलाही जाणवतोय मला. पण हे सगळं माझ्यासाठी मुळीच नाहीये, हो ना दिगंत? 

मी तुझ्यासाठी नक्की कोण आहे दिगंत? तू ज्याप्रकारे तुझा कोट तिच्या अंगावर घातलास त्यावरुन मला कळतंय की तू त्या मुलीची किती काळजी करतोयस ते! तू हे सगळं एकदा तरी माझ्यासाठी करशील का? हेच सगळं तू तेव्हा माझ्यासाठी करशील का जेव्हा वल्लरीसोबत जे घडलं ते माझ्यासोबत घडेल आणि वल्लरीच्या जागेवर मी असेन? की हे सगळंच मुळात तिच्यामुळे होतं आहे? तू तिच्या प्रेमात पडला आहेस की काय? तू मला फक्त वेळ जाण्यासाठीचं खेळणं समजतो आहेस की काय? की हा तुझा फक्त हव्यास आहे? हेच ते कारण आहे का; ज्यासाठी तू मला चार लोकांमध्ये स्विकारत नाहीएस? 

‘’ दिग… दिगंत तू मला घरी सोडशील का? प्लीज. ‘’ वल्लरीचा थरथरता आवाज कानांवर पडला आणि मी भानावर आलो. 

तिच्यासोबत नक्की काय झालं? अरे देवा, ती माझीही मैत्रीण आहे आणि तिला आमच्या नात्याविषयी काहीच माहीत नाही, कसलीच कल्पना नाही. माझी खात्री आहे की ती मला अशी दुखावणार्‍यातली नाही. माझ्या मनाचा पुरता हलगीवाला गोंधळी झाला होता. काहीही समजत नव्हतं मला. एकाचवेळी अनेक गोष्टी घडत होत्या. काय? कशा? कधी? काहीच कळत नव्हतं. ते माझ्यापासून दूर पार्किंगकडे निघाले तसा मी निःश्वास टाकला. 

मी तुझी वाट पाहिन दिगंत! मी त्या दिवसापर्यंत तुझी वाट पाहिन जोपर्यंत तू मला नाकारत नाहीस. मी त्या दिवसापर्यंत तुझी वाट पाहिन जोपर्यंत तू दुसर्‍या कुणाशी तरी गाठ बांधत नाहीस. 

स्वरा… 19/07/2021

भाग बारावाः- आजीची भेट

वल्लरी…

ते पाकिट हातात पडल्यावर मी आनंदानं सगळं विसरुन कॉलेजच्या ग्राऊंडवर उडीच मारली. कसा विश्वास ठेवू यावर! मी या स्पर्धेच्या शेवटच्या राऊंडसाठी निवडली गेलेय. दोनच दिवसांपूर्वी मी प्रेक्षागृहात या स्पर्धेच्या दुसर्‍या राऊंडसाठी गेले होते. तिथे माझ्यासारखेच अनेकजण जमलेले होते. आम्हां सगळ्यांना एक विषय दिला गेला आणि आम्हांला त्या विषयानुरुप ड्रेसचं चित्र कागदावर काढायचं होतं. हे सगळं आव्हानात्मक होतं. खासकरुन यासाठी की माझ्या अवतीभवती जमलेले सगळे लोक हे अतिशय प्रतिभावान होते. मी या सगळ्यासाठी खरंच खूप कष्ट घेतले होते. दररोज सकाळी लवकर घर सोडायचे आणि उशीरा घरी परत यायचे हा माझा क्रम गेले दोन आठवडे सतत चालू होता. आता या सगळ्याचा मला हा अप्रतिम परतावा मिळाला होता. मी पाहिलं की ललित बाजूच्या वर्गाच्या दिशेने जात होता. गेल्या दोन आठवड्यात मला माझ्या या दोन जिवलग मित्रांना; ललित आणि किर्तीला अगदीच थोडा वेळ देता आला होता. मी त्याच्याकडे वळून हात उंचावून हलवत त्याला हाक मारली, ‘’ ललितऽऽऽ! ‘’ 

त्यानं हाक ऐकल्यासारखी वाटली मला, पण आश्चर्य म्हणजे तो मला टाळून तसाच पुढे चालत राहिला. ते पाहून मी वैतागले आणि त्याला पुन्हा एकदा हाक मारली, ‘’ ललितऽऽऽऽ! ‘’ मला पक्की खात्री होती की त्यानं माझी आताची हाक नक्कीच ऐकली होती. खरंतर माझी ती हाक तिथे असलेल्या सगळ्यांनीच ऐकली होती. सगळ्यांनी माझ्या आवाजाच्या दिशेनं माना वळवल्या पण फक्त एकट्या ललितनं त्याला प्रतिसाद दिला नाही. तो तसाच चालत राहिला. 

मी त्याला गाठण्यासाठी त्याच्यामागे धावले. पण, मला पुन्हा आश्चर्याचा धक्का देत तो माझ्यासमोरुन निघून गेला. याला काय झालं? मी जवळजवळ त्याच्यामागून त्याच्या नावाने हाका मारत धावत होते. ‘’ ललितऽऽ! थांब ना! ‘’ पण तो काही थांबायचं नाव घेत नव्हता. शेवटी एकदाचं मी त्याला गाठलं आणि त्याच्या हाताला मागून धरत त्याला थांबवलंच. तो मागे वळला आणि त्यानं माझ्या डोळ्यांत पाहिलं. 

‘’ कोण आहेस तू? ‘’ त्यानं मला विचारलं.

‘’ ललित? अरे बरा आहेस ना? ‘’ मी गोंधळून त्याच्याकडे पाहत विचारलं. 

‘’ मी विचारलं कोण आहेस तू? ‘’ त्यानं गंभीर सुरात त्याचा प्रश्न पुन्हा विचारला. इतका गंभीर मी त्याला कधीच पाहिला नव्हता. नक्कीच काहीतरी चुकतंय. 

‘’ तू नक्की कोण आहेस वल्लरी? ‘’ त्यानं आता माझ्या नावासकट पुन्हा त्याचा प्रश्न विचारला. 

‘’ ललित, तू मला ओळखतोस. ‘’ माझा गोंधळ अजूनही संपला नव्हता. 

‘’ जा गं, ज्या वल्लरीला मी ओळखतो ती तर अगदी निष्पाप अनाथ मुलगी आहे जी या शहरात नव्यानंच आलीय. तिचा दिगंत रत्नदीपसारख्या बड्या आसामीशी कसलाही संबंध नाहीये. ‘’

त्याच्या त्या शेवटच्या शब्दांनी मी थिजून गेले. याला हे सगळं कसं कळलं असेल? त्याला नेमकं किती आणि काय काय माहीत आहे? त्याला आमच्या लग्नाविषयीपण माहीत असेल का? आणि याच सगळ्या गोष्टींनी तो इतका चिडलेला असेल का? 

‘’ अरे, दिगंत माझा फक्त मित्र आहे ललित. ‘’ मी त्याला अगदी खरं खरं सांगून टाकलं. 

‘’ हो तर, एक अनाथ मुलगी, जी नुकतीच या शहरात नव्यानं आलीय तिची अचानकच दिगंतसारख्या आसामींशी मैत्री होऊ लागलीय नाही का! थोडं मजेशीरच वाटतंय ना हे वला? ‘’ त्यानं खोचकपणे विचारलं.

मी माझे अश्रू थांबवण्याचे खूप प्रयत्न केले पण त्याच्या बोललेल्या प्रत्येक शब्दासोबत माझ्या संयमाला एक एक तडा जात होता. तो त्या काही मोजक्या लोकांपैकी होता ज्यांची मी पर्वा करत होते. तो हे असं काहीतरी बोलूच कसा शकत होता? त्याच्यावर नक्की कुणाचा प्रभाव पडला होता? आणि त्याने आम्हांला नक्की बघितलं तरी कुठे होतं? 

‘’ मला सांग वला, तुझी त्याच्याशी नक्की काय बोलचाल ठरलीय? ‘’ त्यानं विचारलं.

हापण! हापण मला एक लालची बाई समजू लागलाय की काय? अगदी अवधूतसारखाच? तेही माझी दिगंतशी फक्त मैत्री आहे म्हणून? वा, ललित! हे छान आहे. मला वाटलं आपण चांगले मित्र आहोत. कित्ती चांगला मित्र आहेस ना तू माझा. पण मी त्याला तरी दोष कसा देऊ शकते? माझ्या नवर्‍याचंच बघा. ललित तर त्याच्या पावपटच वाईट वागलाय माझ्याशी. मी फक्त हसल्यासारखं केलं न् म्हणाले, ‘’ हो तर मी एक लालची बाई आहे. तूही माझ्यासारख्या अनाथ मुलीकडून आणखी काय अपेक्षा करशील ना? ‘’ मी त्याला तिथं सोडून तशीच निघून आले. कदाचित आपली मैत्री संपलीय ललित. आपल्या मैत्रीचा प्रवास बहुधा इथवरंच होता. खूप त्रास होतोय हा सगळा विचार करताना. मी धावतच बाथरुममध्ये गेले आणि भिंतीला टेकून मुक्यानं अश्रू गाळत राहिले. का मी इतकी एकटी आहे? मला जेव्हा खरंच गरज असते तेव्हा का कुणाचाच खांदा माझ्या वाट्याला येत नाही? मला इतकं दडपून गेल्यासारखं कधीच वाटलं नाही. का लोक माझ्याविषयी असा काहीतरी विचार करत असतील? मी इतकी का नकोशी आहे? इतकी की देवालाही मी या पृथ्वीतलावर फार काळ जगावं असं वाटत नाही. खरंच मी या सगळ्याच्या लायकीचीच आहे का? 

आजी! अचानकच माझ्या मनात अवधूतच्या आजीचा विचार आला. जाऊन त्यांना एकदा भेटून यावं का? कदाचित मी त्यांच्याशी मोकळेपणानं सगळ्या गोष्टी बोलू शकेन. मला त्यांच्या सोबतीत खूप बरं वाटतं. कदाचित आताच्या घडीला त्यांच्या कुशीत शिरणंच माझ्यासाठी गरजेचं असेल. शिवाय मी त्यांना ही आनंदाची बातमीही सांगू शकेन. मला खात्री आहे त्यांना माझ्या या मिळालेल्या यशाचा खूप आनंद होईल. 

मी तोंडावर पाण्याचा हबका मारुन त्याच्यावरुन रडण्याच्या सगळ्या खुणा धुवून टाकल्या. केस नीट विंचरले आणि बाथरुममधून बाहेर पडले. मी घाईने रस्त्यावर येऊन आधी सुपर मार्केटला गेले आणि आजींसाठी काही फळं खरेदी केली. मग कॅब बोलवली आणि आजींकडे जायला निघाले. 

जशी मी त्यांच्या बंगल्याच्या आवारातून आत शरले माझ्या चेहर्‍यावर एक हसू पसरलं. मी इथं यायला आवडतं. ही जागा शहराच्या धकाधकीपासून थोडीशी दूरच आहे. या बंगल्याच्या भोवताली मोठी बाग आहे. आणि तिची खूप चांगली निगा राखली जाईल याची आजी काळजी घेतात. मी तिथल्या दरवळणार्‍या गुलाबांना हुंगून घेतलं. किती शांत वाटत होतं आता. मी अवधूत आणि ललित दोघांविषयी सारं काही विसरुन गेले. मला त्यांच्यामुळे झालेल्या सगळ्या त्रासाविषयी विसरुन गेले. मी माझ्या तुटलेल्या हृदयाच्या आणि मैत्रीच्या व्यथा विसरुन गेले. मी आता दारातून आत आले. आता जवळपास चार वाजले होते आणि मला नक्की माहीत होतं की त्या आत्ता कुठे असतील ते! मी समोरची छोटी खोली ओलांडून दिवाणखान्यात आले. 

‘’ आजीऽऽऽ! ओळखा बरं मला काय मिळालं आहे ते! ‘’ मी आत येता येताच त्यांना विचारलं आणि हातातली फळं चेहर्‍यासमोर धरली. त्या फळांच्या मोठ्या टोपलीमुळे माझा चेहरा त्यांना दिसत नसला तरी माझी खात्री आहे की आजी तिथेच बसल्या होत्या त्यांच्या त्या डुलणार्‍या आरामखुर्चीत. 

‘’ अगं बाई, वला, तू कशाला एवढी फळं आणण्याच्या भानगडीत पडलीस गं? ‘’ मला त्यांचा आवाज ऐकू आला. बघा, मी सांगितलं होतं ना, त्या इथेच असणार म्हणून.

‘’ माझ्याकडे तुमच्यासाठी एक छान बातमी आहे. खरंतर माझाच अजून त्यावर विश्वास बसत नाहीए. ‘’ 

‘’ बोल ना वला! हरी जा पटकन् तिच्या हातातली टोपली घे बरं! ‘’ त्यांनी लागलीच हरीला, त्यांच्याकडे असणार्‍या नोकराला सांगितलं आणि त्यासरशी कुणीतरी पटकन् माझ्या हातातली ती टोपली घेतल्याचं मला जाणवलं. मी त्याकडे फारसं लक्ष न देता आजींच्या दिशेनं धावले आणि माझ्या हातातलं पाकिट त्यांच्याकडे देत म्हणाले, ‘’ हे बघा काय मिळालंय मला. ‘’

‘’ हे काय आहे वला? ‘’ ते पाकिट उघडतानाच त्यांनी विचारलं. जेव्हा त्यांनी त्या पाकिटातले कागद काढून वाचले तेव्हा त्यांचे डोळे आश्चर्यानं विस्फारले. 

‘’ वला, तू बेलाज् च्या स्पर्धेत भाग घेतला होतास? ‘’ त्यांनी आश्चर्याने मला विचारलं. 

‘’ हो आज्जी. आणि बघा ना मी शेवटच्या दहा स्पर्धकांमध्ये निवडली गेलेय. तुमचा विश्वास बसतोय का यावर? हे माझं स्वप्न होतं आज्जी की मी ही स्पर्धा जिंकावी. ‘’ असं म्हणून मी त्यांना मिठी मारली. त्यांनीही मला आनंदानं जवळ घेतलं. आता मला खूप खूप बरं वाटत होतं. पण, हे क्षण कुठे खुप वेळ मला मिळणार होते!

‘’ तू बेलाज् स्टाईल अवॉर्ड कॉम्पिटिशनमध्ये भाग घेतलायस? ‘’ त्या आवाजासरशी माझ्या छातीत धडकी भरली. मी झटकन् आजींच्या मिठीतून बाजूला झाले आणि आवाजाच्या दिशेनं पाहिलं. मला हे आधी कसं लक्षात आलं नाही? त्यानंच माझ्या हातातून ती फळांची टोपली घेतली होती तर; तो हरी नव्हताच. 

‘’ द… देवा! ‘’ मी आवाजावर नियंत्रण ठेवण्याचा प्रयत्न केला. 

‘’ म्हणजे तुला हे माहीत नव्हतं का? कसला नवरा आहेस रे तू? ‘’ आजी बोलल्या आणि अवधूत पुढे काही न बोलता शांत राहिले. 

‘’ आजी, नका ना त्यांना रागवू. त्यांची चुकी नाहीए यात. मी… मला त्यांना आश्चर्याचा धक्का द्यायचा होता. ‘’ आमच्या नात्याची कडवट बाजू लपवून ठेवण्यासाठी मीच आजींच्या प्रश्नाचं उत्तर दिलं. तरी आजी थोड्याशा चिडलेल्या वाटल्याच मला. 

‘’ आता मला सांग की तुला या बेलाज् विषयी काय काय माहीत आहे ते? ‘’ त्यांनी माझ्याकडे बघत मला विचारलं.

‘’ आज्जी, अहो जवळ जवळ सगळं काही माहीतेय मला त्यांच्याविषयी. आणि कोणाला माहीत नसणार ना? तो तर खूप प्रसिध्द डिझायनर ब्रॅन्ड आहे. ‘’ मी उत्साहानं म्हणाले. ते तर फॅशनच्या जगताचे राजे आहेत.    

‘’ पण, तुला हे माहीत आहे का की ती कंपनी, तो ब्रॅन्ड कुणाच्या मालकीचा आहे ते? ‘’ त्यांनी मला पुन्हा विचारलं. हो तर! मला नक्कीच माहीत आहे की ती कंपनी, तो ब्रॅन्ड महानोरांच्या मालकीचा होता. सगळ्यांनाच तर ते माहीत आहे. 

‘’ हो. माहीत आहे ना आज्जी! मलाच काय; सगळ्यांनाच माहीत आहे की तो ब्रॅन्ड महानोरांच्या मालकीचा आहे. ‘’ मी फार आत्मविश्वासाने उत्तर दिलं. 

आजींनी एक कटाक्ष अवधूतकडे टाकला. त्यांची नजरांची भाषा मला कळली नाही पण आजी हसून मला म्हणाल्या, ‘’ तू खरंच खूप प्रतिभावान आहेस वला. फारच नशीबवानांना ही अशी संधी मिळते बाळा! पण, तो आता महानोरांच्या मालकीचा राहिलेला नाहीए. अवधूतनं तो गेल्याच वर्षी विकत घेतलाय. हे सगळं त्या प्रख्यात सुपर मॉडेलसाठी केलं त्यानं. काय बरं तिचं नाव? अं… हां… लिला. ती त्या महानोरांच्या ब्रॅन्डची ब्रॅन्ड ऍम्बेसिटर होती. अवधूतची इच्छा होती की ती आपली ब्रॅन्ड ऍम्बेसिटर व्हावी म्हणून आणि तुला तर अवधूतचा स्वभाव माहीतच आहे. त्याला जे हवं असतं तो ते मिळवतोच. त्यानं महानोरांकडून तो सगळाच ब्रॅन्ड विकत घेतला आणि मी तुला सांगते की ही अजिबातच वाईट गुंतवणूक नव्हती. ‘’

हे सगळं ऐकून माझं हृदय गर्तेत बुडालेल्या माणसांसारखं धडपडलं. माझा सगळा आनंद क्षणात कुठच्या कुठे नाहीसा झाला. तर हे सगळं असं आहे तर! तुम्ही एक अख्खा ब्रॅन्ड खरेदी करु शकतो तोही फक्त तुमच्या प्रेयसीसाठी. असेच काही पैसे तुम्ही माझ्यावर खर्च करु शकाल का? एका कसनुशा हास्यासकट मी अवधूतकडे पाहिलं. पण, त्यांच्या चेहर्‍यावर मला कुठेतरी अपराधीपणाचा भाव दिसत होता.

….

अवधूत…

माझे दिवस काही फार चांगले चालले होते असं नाही. हे सगळं का होतं होतं काय माहीत! हल्ली मला वल्लरी फारच क्वचित दिसत होती. मी जागा होण्याच्या आधीच ती घरातून बाहेर पडत असे आणि खूप उशीरा घरी परतत असे. ती मला सतत थकल्या थकल्यासारखी दिसत होती. मला रोज टेबलावर तिने माझ्यासाठी बनवलेला नाश्ता दिसत होता; रोजचा टिफिनही ती तयार करुन ठेवत होती. पण, जेव्हा मी ऑफिसमधून परत यायचो तेव्हा माझं हसून स्वागत करणारी आणि तुमचा दिवस कसा गेला हे मला विचारणारी ती मला दिसत नव्हती. मला हा बंगला आताशा घरासारखा वाटतंच नव्हता. मला तिच्याशी बोलायचं होतं. खरं पाहता आम्हां दोघांनाही एकमेकांशी बोलण्याची गरज होती. अगदी खरं सांगायचं तर मला तिची माफी मागायची होती. पण, आमच्या नात्यात नुसता गुंता आणि गुंताच होत होता. मी ठरवलं आज की माझे सगळे विचार मी आजीशी बोलून स्पष्ट करुन घ्यावेत म्हणून. 

मला बर्‍याच दिवसांनी घरी आलेला पाहून आजीला खूप आनंद झाला. मी तिथं येऊन अगदी थोडाच वेळ झाला होता. मी आरामखुर्चीत बसलेल्या आजीच्या मांडीवर डोकं ठेवून बसलो होतो. मी शांतपणे तिच्याशी बोलतच होतो की तेवढ्यात वल्लरीच्या तिथं येण्याची चाहूल लागली. तिनं तिच्या चेहर्‍यासमोर फळांची टोपली धरल्यानं तिला मी दिसलोच नाही. ती अतिशय उत्साहानं आजीला भेटायला आली होती. मी पाहिलं की ती कशीबशी ती टोपली सावरत होती. मी पटकन् उठलो न् तिच्या हातातून ती टोपली घेतली. पण आश्चर्य म्हणजे तिनं माझी दखलही घेतली नाही त्याऐवजी ती धावतच आजीकडे गेली. मला थोडसं वाईट वाटलं. मी, तुला गेल्या दोन आठवड्यात पाहिलंच नाहीए, बायको! तू मला अशी कशी टाळू शकतेस? तू आता तुझ्या नवर्‍याला अशी वागवणार आहेस का? छ्या, हा कसला विचार करतोय मी? जरी आम्ही एकमेकांना नाही पाहिलं तर त्यामुळे असा काय मोठा फरक पडणार आहे? मी अजूनही स्वतःवर चिडण्या वैतागण्याशिवाय काहीच करु शकत नव्हतो. 

तिनं आजीच्या हातात एक पाकिट दिलं. काय असेल बरं त्या पाकिटांत? 

‘’ वला तू बेलाज् च्या स्पर्धेत भाग घेतला होतास? ‘’ आजीनं तिला विचारलं. तिनं बेलाज् च्या स्पर्धेत भाग घेतला होता तर! आणि ती शेवटच्या दहा स्पर्धकांमध्ये निवडली गेली होती. ती खरंच प्रतिभासंपन्न आहे, वादच नाही. खरोखरच मी त्यादिवशी मनालीज् मध्ये तिची डिझाइन पाहिली होती. ती खरंच अप्रतिम होती. माझ्या उरात तिच्याविषयीचा अभिमान दाटून आला. मला मी तिचा नवरा असल्याचा अभिमान वाटू लागला. हे काय चाललंय? मी हा असा कसा विचार करतोय? 

ती म्हणाली की ही स्पर्धा जिंकणं हे तिचं स्वप्न आहे. माझ्या तोंडून पटकन् निघून गेलं, ‘’ तू बेलाज् स्टाईल अवॉर्ड कॉम्पिटिशनमध्ये भाग घेतलेलास? ‘’ पण माझे शब्द कानांवर पडताच ती थिजल्यासारखी झाली. कदाचित माझ्या तिथं असण्याची तिला अपेक्षा नसावी. वेडी छोटी खारोटी! तू मला का नाही सांगितलंस या सगळ्याबद्दल? तुला माहीत नाहीए का, तुझा नवराच त्या कंपनीचा मालक आहे आणि तू डोळ्याची पापणी लवण्याआधीच ही स्पर्धा जिंकली असतीस ना! माझ्या विचारांचं वाहणं आजीच्या प्रश्नासोबत थांबलं. तिला मी त्याचा मालक असण्याची मुळीच कल्पना नव्हती. मग आजीनं तिला सगळं काही समजून सांगितलं. जेव्हा तिनं लिलाविषयी ऐकलं तिचा चेहरा पांढराफटक पडला. तिनं कसंनुसं हसून माझ्याकडे पाहिलं. तिचे डोळे नेहमीसारखेच निष्पाप दिसत होते. पण ते मला ओरडून ओरडून प्रश्न विचारत होते, मला दोष देत होते, मला कचाट्यात पकडू पाहत होते. हो, खरंय. मी लिलासाठीच ती कंपनी खरेदी केली होती. ज्यामुळे मी तिच्या कामावर नियंत्रण ठेवू शकत होतो आणि आम्हांला जास्तीत जास्त वेळ सोबत व्यतित करायला मिळणार होता. आणि अंदाज लावा या सगळ्याचा परिणाम काय झाला असेल? अगदी मला हवा तसा. पण हेच जर वल्लरीसाठी असतं तर मी असंच काहीतरी केलं असतं का? का कुणास ठाऊक, पण मला अपराध्यासारखं वाटत होतं. मी नवरा असण्याच्या नावाला एक डाग होतो. पण आमचं लग्न तरी कुठं इतकं सहज सोपं होतं! तू हिला माझ्यासाठी का निवडलीस आजी? फक्त का तेवढं सांग मला! लिला खरंच चांगली नव्हती का? तिचं आणि आपलं घराणं तर सारख्याच तोलामोलाचं आहे ना! ती देखणी आहे, निर्मळ आहे, दयाळू आहे; याखेरीज तुला आणखी काय हवं आहे? तू तिच्यात असं काय बघितलंस मला अजूनही कळलेलं नाही.

‘’ मग वला, ही आनंद साजरा करण्याची वेळ आहे. ‘’ आजीनं जाहीर केलं. 

‘’ नाही आजी. माझी इच्छा नाहीए. जोवर शेवटचा राऊंड पार पडत नाही तोवर तरी नाही. ‘’ ती खिन्नपणे म्हणाली. 

‘’ अगं पण आताची बातमीही पुरेशी आहे की आपल्याला. शिवाय अवधूतचा वाढदिवसही आलाच आहे. हे तर जोडकारण झालं आपल्यासाठी. ‘’ आजीनं तिला पुन्हा समजवण्याचा प्रयत्न केला की ही वेळ किती चांगली आहे ते! पण तिला का बरं हा आनंद साजरा करण्याची इच्छा नसावी? 

‘’ नको आजी. उगीच आग्रह नका करु. आपण शेवटच्या राऊंडपर्यंत वाट पाहू. ‘’ तिनं अतिशय प्रेमानं आजीला समजावलं.

स्वरा… 21/07/2021

 

 भाग तेरावाः- पुन्हा मैत्री

लेखक…

‘’ अरे गाढवा! तुला झालंय तरी काय नक्की? तू हे असलं काहीतरी तिला बोललासंच कसा? ‘’ किर्ती ललितच्या खांद्याला धरुन त्याला गदागदा हलवत विचारत होती. 

ललित आणि वल्लरीचं बोलणं सुरु असताना किर्ती तिथूनच चालली होती. तिचा विश्वासच बसत नव्हता की ललित वलाशी असं काहीतरी बोलत होता यावर. वल्लरी नक्कीच दुखावली गेली असणार. तिच्या त्या मोठ्ठाल्या डोळ्यांकडे बघूनच सगळं कळत होतं. ती जाता जाता जे बोलली ते बोलताना तिचे डोळे पाण्याने डबडबले होते, ‘ कदाचित तू मला लालची मुलगी समजतोस म्हणून! माझ्यासारख्या अनाथ मुलीकडून तू तरी काय अपेक्षा करणार ना? ‘

तिच्या त्या शब्दांनी किर्तीच्या काळजाला घरं पडत होती. वल्लरी काहीही असेल पण ती लालची नक्कीच नाहीए. तिचा स्वाभिमान किती पराकोटीचा आहे. ती इतर मुलींपेक्षा वेगळी आहे म्हणूनच किर्तीला ती मैत्रीण म्हणून भावली होती. 

‘’ काय चुकीचं बोललो मी? तुला काय वाटतं ती दिगंत रत्नदीपला कशी काय ओळखत असेल? ‘’ ललितनं तिला विचारलं. 

‘’ बंद कर तुझं थोबाड! ती त्याला कशी ओळखते हा प्रश्नच इथे नाहीए. मला फक्त एवढंच कळतंय की तू मुर्खासारखं बोलून तिला दुखावलंयस. बेअक्कल कुठला! ‘’ किर्ती त्याच्यावर ओरडली. 

‘’ ओह, खरंच? म्हणजे आता ती तुझ्यासाठी माझ्यापेक्षा महत्वाची झाली का? ‘’ ललितनं तुच्छतेनं तिला विचारलं. 

‘’ ललित अरे तुझं नक्की बिनसलंय तरी काय? आपण इथे वल्लरीविषयी बोलतोय. अशी मुलगी जिच्या आयुष्यात क्वचितच कुणीतरी आहे. समज जर तिच्याकडे दिगंतसारखा प्रियकर असेल तर आपण तिच्यासाठी आनंदी नको का व्हायला की किमान तिला प्रेम करणारं कुणीतरी भेटलं म्हणून? तुला कळतंय का की तू आज तिच्याशी किती वाईट वागलायस ते? तू हा विचार केलास का की हे तिच्यासाठी किती अवघड असेल; सगळं आयुष्य एकट्यानं जगणं! त्यात तिचा जवळचा मित्रच तिला लालची हे बिरुद चिकटवत असेल तर! मी एक गोष्ट स्पष्ट करते ललित आज; ती लालची असूच शकत नाही. आणि ही गोष्ट तुझ्यापेक्षा तुझ्या हृदयालाच जास्त माहीत असेल. ‘’ असं म्हणून त्याला तिथंच सोडून किर्ती तिथून निघून गेली. 

ललित एक दीर्घ उसासा सोडत तिथंच गवतावर फतकल मारुन बसला. किर्ती म्हणाली ते बरोबर होतं. त्याच्या मनात खोलवर कुठेतरी त्यालाही माहीत होतं की त्याची मैत्रीण, त्याची वला अशी असूच शकत नाही म्हणून. शिवाय ती तर म्हणालीच होती त्याला की दिगंत तर तिचा फक्त मित्र आहे म्हणून. त्यांच्या वाटा कशाही वेडवाकड्या प्रकारे एकमेकांना भेटल्या असल्या तरी ललितला तिच्यावर रागवायचा हक्क नव्हता. बिचार्‍या वल्लरीला तर त्याच्या दिगंतविषयी असणार्‍या भावनांचा भ देखील माहीत नव्हता ना तिला त्याचं गुपित ठेवलेलं नातं माहीत होतं. ललित गुडघ्यात डोकं खुपसून बसला. वल्लरीचे मोठ्ठाले पाण्याने भरलेले डोळे त्याच्या नजरेसमोर तरळून गेले आणि त्याला जास्तच अपराधी वाटायला लागलं. तो उठून उभा राहिला. तसंही आता तिथं बसून राहण्यात काहीच अर्थ नव्हता. त्यानं वलाला शोधायला सुरुवात केली. पण ती त्याला कुठेच सापडली नाही. तो पुन्हा एकदा वर्गात किर्तीकडे गेला. 

‘’ किर्ती! ‘’ त्यानं तिला हाक मारली पण तिनं त्याच्याकडे मुळीच लक्ष दिलं नाही. 

‘’ किर्ती, ऐक ना! ‘’ तो पुन्हा म्हणाला पण ती सरळ उठून वर्गाबाहेर चालू पडली. 

‘’ माझं चुकलं. मग तर झालं? मला माहितेय मी गाढव आहे. गाढवासारखा वागलोय. ‘’ यावेळेस मात्र तो तिला ऐकू जाईल असा ओरडला. आणि पुढे जाणार्‍या किर्तीचे पाय जागेवरच थांबून ती मागे वळली. 

‘’ आता कळलं वाटतं तुला हे? ‘’ तिनं खोचकपणे विचारलं.

‘’ माझं खरंच चुकलं ना किर्ती! ‘’ त्यानं पुन्हा कबूल केलं. 

‘’ अरे, मग गाढवा इथे काय करतोयस तू? जा आणि तिची माफी माग जा ना! ‘’ ती म्हणाली. 

‘’ हो गं, तेच तर विचारायला आलोय की तू बघितलंस का वल्लरीला कुठं? मी खूप शोधलं तिला पण मला ती कुठेच नाही दिसली. ‘’

‘’ अरे बुध्दिमंद, तिला फोन करण्याविषयी तुझं काय मत आहे? ‘’ किर्तीनं डोळे गरागरा फिरवत त्याला विचारलं. त्यावर ललित फक्त हसला. तो आता म्हणू शकत होता की त्यांची मैत्री अजूनही अबाधित आहे म्हणून. आता त्याला त्याच्या मनावरचं मणमणांचं ओझं उतरल्यासारखं वाटत होतं. 

‘’ थॅन्क्यू सो मच किरु! ‘’ असं म्हणत त्यानं तिला मिठी मारली. 

त्यानं त्याचा मोबाईल बाहेर काढला आणि वल्लरीचा नंबर फिरवला. वल्लरी अजूनही अवधूतच्या आजीच्या घरीच होती. तिचा चेहरा थोडा वेडावाकडा झाला जेव्हा तिनं पाहिलं की तिच्या मोबाईलवर ललितचा फोन आलाय. आता याला काय हवं झालं? तीनं स्वतःशीच विचार केला. 

‘’ आजी एकच मिनिट हं! मी हा कॉल घेते. ‘’ असं म्हणत वल्लरी फोन घेऊन दिवाणखान्यातून बाहेर आली. अवधूतला फोन आल्यानंतरची तिची प्रतिक्रिया पाहून थोडं विचित्र वाटलं. म्हणून मग तोही हळूच आवाज न करता तिच्या मागोमाग बाहेर आला. 

‘’ हां ललित बोल. ‘’ तिचा आवाज गंभीर होता. 

‘’…..’’ ललित पलिकडून काय बोलला ते काही अवधूतला ऐकू आलं नाही पण तो जे काही बोलला त्यामुळे त्याच्या छोट्या खारोटीच्या चेहर्‍यावर हसू उमटलेलं त्यानं पाहिलं.

‘’ बरं, ठीक आहे. आलेच मी. ‘’ ती पुन्हा म्हणाली.

‘’……’’

‘’ हो रे! गुणी मुलगा तो. ‘’ ती म्हणाली. 

अवधूतचे डोळे रागाने आणखीनच गहिरे झाले. ती असं कसं बोलू शकते? ती त्याच्या इस्टेटीत उभी आहे. तिचं त्याच्याशी लग्न झालेलं आहे. आणि ती तिचं प्रेम असंच कुणावर तरी उधळू कशी शकते? तेही त्याच्या नजरेसमोर? तो तिथंच असताना? त्याचा माथा भडकला. खरंच ही बाई भिकारडी आहे. अवधूतनं विचार केला. 

वल्लरी लगेचच दिवाणखान्यात परत आली. तिला अवधूत काय करतोय याची गंधवार्ताही नव्हती. 

ती त्या दोघांकडे पाहून छानसं हसली. ‘’ आजी मला आता जायला हवंय. एक महत्वाचं काम आहे. ‘’

‘’ अगं इतक्या लगेच निघालीस पण? ‘’ आजीनं तिला विचारलं. 

‘’ हो. मला जायला हवं. स्पर्धेच्या संदर्भात काहीतरी आहे. ते जाऊन पहायला हवंय. मी पुन्हा येईन ना तुम्हांला भेटायला. ‘’ ती म्हणाली.

खोटारडी! अवधूतनं विचार केला. ‘ तू त्या हरामखोर, नालायकाला भेटायला चाललीयस ना? का वल्लरी? का? एका क्षणापूर्वी तू अशी वागलीस की मी तुझ्यासोबत जे काही केलं त्याचा मला पश्चात्ताप व्हायला लागला आणि आता दुसर्‍याच क्षणी तू त्या नालायक माणसासोबत प्रेमाचे रंग उधळायला चाललीस? तू तर आजीशीही खोट बोलायला मागेपुढे पाहिलं नाहीस. फक्त त्या माणसासाठी!

‘’ ठीक आहे. मी तुला सोडतो चल. ‘’ अवधूत जाणूनबुजून म्हणाला.

‘’ नको देवा. मी जाईन माझी मी. ‘’ तिनं त्याचा प्रस्ताव धुडकावला. 

‘ मी तुझी ही छोटीशी प्रेमकहाणी पाहू नये असं वाटतंय का बायको तुला? ठीक, मग बघूयाच तू यावेळेस नक्की कुठे जातेस ते! ‘ तो स्वतःशीच म्हणाला.

घराबाहेर पडताच वल्लरीनं कॅब बोलवली. अवधूत ठरवल्याप्रमाणे तिचा शांतपणे पाठलाग करत होता. वल्लरी तिथून निघाली ती थेट युनिव्हर्सिटीत आली जिथं ललित तिची वाट पाहत होता. ललितनं फोनवरुन तिची माफी मागितली होती आणि तिला भेटायला बोलवलं होतं. वल्लरी विचार करुन स्वतःशीच हसली. तिला त्याला माफ करणं भाग होतं. असं मित्रांवर रागवून राहण्याएवढं आयुष्य नव्हतंच तिच्याकडे. ही शेवटची काही वर्षं तिला मित्रांसोबत सगळी मजा करुन घ्यायची होती. 

ती कॅबमधून उतरली आणि युनिव्हर्सिटीत आत चालत गेली. ती तिच्याच विचारत पार बुडून गेली होती. तिच्या लक्षातही आलं नाही की एक ऑडी तिचा आजीच्या बंगल्यापासून पाठलाग करतेय. अवधूतही त्याच्या गाडीतून तिच्या मागोमाग खाली उतरला आणि अंतर ठेवून गुपचूप तिच्यामागून चालू लागला. आणि त्याचा संशय खरा ठरला. वल्लरी इथे फक्त तिच्या प्रियकराला भेटायला आली होती. जशी तिची नजर ललितवर पडली तशी तिनं त्याच्या दिशेनं धाव घेतली आणि जाऊन त्याला घट्ट मिठी मारली. 

भिक्कार…! अवधूतला असं वाटत होतं की तरातरा जावं आणि वल्लरीला खेचून मागं घेत त्या दोघांना वेगळं करावं. तिला तशीच खेचत बंगल्यावर घेऊन जावं असंही त्याला वाटत होतं. त्याला तिला शिक्षा करावीशी वाटत होती. त्याचा चेहरा रागानं तारवटला. ते कशाबद्दल तरी बोलत होते, पण ते काय बोलत होते ते काही अवधूतला ऐकू येत नव्हतं. 

‘’ अरे मुर्खांनो, तुम्ही काही आता शाळेत नाही आहात. चला खोलीत जा. ‘’ अचानक एक अनोळखी आवाज अवधूतच्या कानांवर पडला. 

‘’ खरंय. तुम्ही खरंतर तसंच काहीतरी करायला हवंय. ‘’ तो स्वतःशीच विचार करत म्हणाला. त्यानं वैतागून ती जागा सोडली आणि तो माघारी निघाला. 

‘’ मी खरंच, खरंच, खरंच चुकलो. मला माफ कर वला. ‘’ ललित पुन्हा पुन्हा तिची माफी मागत होता. 

‘’ अरे ठीक आहे रे! जाऊ दे ना! ‘’ वल्लरीनं त्याचं आधीचं कुठलंच बोलणं फारसं मनावर न घेतल्यासारखी ती वागत होती.

‘’ मग आपण अजूनही मित्र आहोत ना? ‘’ त्यानं पुन्हा विचारलं. 

‘’ फक्त एकाच अटीवर. मला आईस्क्रिम खायला घेऊन जाशील तर. ‘’ ती म्हणाली. 

‘’ बास एवढंच! मग तर ते तुला मिळेल. या महिन्याच्या शेवटी एक पार्टी आहे. तिथे खूप सारे नामांकित डिझायनर्स येणार आहेत. तू त्यादिवशी माझ्याबरोबर त्या पार्टीला येशील का? ‘’ ललितनं तिला हसंतच विचारलं.

‘’ पार्टी? नामांकित डिझानर्स? ऐकायला तर हे सगळं खूप छान वाटतंय ललित पण मला नाही वाटत मी येऊ शकेन म्हणून. ‘’ तिला अशा पार्ट्यांना जाण्याची मुभा कुठे होती! ललित तर स्वतःच एका नावाजलेल्या घराण्यातला होता आणि त्याच्यासोबत तिथे जाऊन उगीचंच त्याचं आपल्यामुळे हसं व्हावं असं तिला अजिबात वाटत नव्हतं. 

‘’ अगं पण का? ‘’ ललितनं विचारलं.

‘’ ललित तुझ्या सांगण्यावरुन तरी मला ती पार्टी समाजातल्या मोठ्या धनिकांची वाटतेय. त्यामुळे… ‘’ तिनं तिचं बोलणं अर्धवट सोडलं. 

‘’ ए गप गं! उगीचच काहीही विचार नको करुस. तुला सांगतो वला, तिथं खरंच खूप मजा असते. त्याशिवाय तू फॅशन जगतातल्या खूप जणांना समोरासमोर भेटू शकशील. ‘’ ललितनं तिला समजावलं. 

‘’ पण ललित… ‘’

‘’ वला! जर तू माझ्यासोबत नाही आलीस तर माझ्यासोबत माझी सखी म्हणून कोण येईल? मी किर्‍याला अजिबात नाही नेणार. ‘’ त्यानं केलेल्या किर्तीच्या नावाचा अपभ्रंश ऐकून तिला हसू आलं.

नंतर ते बराच वेळ या पार्टीत जाण्यावर साधक बाधक विचार करत राहिले आणि शेवटी एकदाची वला त्याच्यासोबत त्याची सखी म्हणून त्या पार्टीत जायला तयार झाली. 

स्वरा… 23/07/2021

 

भाग चौदावाः- अजूनही 

वल्लरी…

वल्लरी खूपच आनंदात होती. शेवटी एकदाचा तो दिवस आला होता. ती लग्न झाल्या दिवसापासून या दिवसाची वाट पाहत होती. आज अवधूतचा वाढदिवस होता आणि ती त्याच्यासाठी छानशा पार्टीची तयारी करत होती तिही गुपचुपपणे. आधी तिने विचार केला की अवधूत या त्याच्या खास दिवशी त्याच्यासाठी होणार्‍या मोठ्या पार्टीमध्ये खुप जास्त व्यस्त असेल. पण मग नंतर तिला कळलं की त्याला अशा कुठल्या गोष्टीत फारसं स्वतरस्यच नाहीए म्हणून. चला, किमान वलाला तेवढं तरी कळलं होतं. 

तिला नेहमीच त्याच्यासाठी काहीतरी खास करायचं होतं या दिवशी. तिला हा खास दिवस त्याच्यासोबत व्यतित करायचा होता. आज ती नेहमीपेक्षा जरा जास्तच लवकर उठली. तिला आज खूप सार्‍या गोष्टी करायच्या होत्या त्याही खूप सारं काही गुपित ठेवून. सगळ्या गोष्टी कशा एकदम चपखल व्हायला हव्या होत्या. तिने नेहमीसारखाच आजही त्याच्यासाठी नाश्ता बनवला. अवधूत त्याच्या ठरलेल्या वेळेत त्याचं सगळं आवरुन नाश्ता करायला खाली आला. त्याची नजर टेबलावर पडली. ते वेगवेगळ्या प्रकारच्या खाद्यपदार्थांनी भरुन गेलं होतं. तेही असे पदार्थ जे सगळेच त्याच्या आवडीचे होते. 

‘तिला कदाचित माहीत असावं की आज माझा वाढदिवस आहे.’ त्यानं स्वतःशीच विचार केला. 

‘’ सुप्रभात देवा! ‘’ वल्लरी नेहमीच्या हास्यासकट त्याला म्हणाली.

‘’ सुप्रभात. ‘’ त्यानं तिला अगदी जेवढ्यास तेवढं उत्तर दिलं. 

वल्लरी मात्र त्याला नाश्ता वाढण्यात नेहमीसारखी गुंतून गेली होती. तिनं ब्र शब्दानेही त्याच्या वाढदिवसाबद्दल काही बोलणं टाळलं होतं. अवधूत अधूनमधून तिच्याकडे अर्थवाचक कटाक्ष टाकत होता पण ती मात्र अगदी ठरवल्यासारखी गप्प बसली होती. 

‘तर तुझ्या हेही लक्षात नाहीये का की आज माझा वाढदिवस आहे म्हणून! मग तुझ्या त्या प्रियकराचं काय? त्याचा वाढदिवस असता तर तू तो नक्कीच साजरा केला असतास ना बायको? आणि आमच्याकडे बघा काय चाललंय ते! मला कुणी एकदाही वाढदिवसाच्या शुभेच्छा देण्याचे कष्ट घेत नाहीये. मी अगदी बरोबर निर्णय घेतलाय वल्लरी. तू माझ्या प्रेमाच्या लायकीचीच नाहीयेस. तू कशाच्याच लायकीची नाहीयेस वल्लरी बदामी.’ अवधूत मनाशीच रागारागात विचार करत होता. सगळा नाश्ता न संपवताच तो टेबल सोडून निघून जाऊ लागला. 

‘’ देवा, तुम्ही ठीक आहात ना? ‘’ त्याला असा खाता खाता मध्येच उठलेला पाहून तिनं काळजीनं विचारलं.

‘’ मला भूक नाहीये जास्त. ‘’ आपली ऑफिस बॅग उचलत त्यानं तिच्या प्रश्नाचं उत्तर दिलं. 

‘’ लवकर घरी या हं! याल ना? ‘’ त्याला घरातून बाहेर पडता पडता वल्लरीचे शब्द ऐकू आले. त्यानं मागे वळून तिच्याकडे पाहण्याचेही कष्ट घेतले नाहीत. 

वल्लरीला विचार करुन हसू आलं की त्याला तिचं आजचं गुपित कळेल तेव्हा काय होईल! तिला लक्षात आलं होतं की वातावरणात त्याच्या त्या रागीटपणामुळे एक प्रकारचा तणाव साचून राहिला होता. तिला हेही माहीत होतं की अवधूत तिच्या तोंडून काय ऐकण्याच्या अपेक्षेत होता. तिला हे सगळं कसं माहीत नसणार ना! शेवटी तिचं त्याच्यावर मनापासून प्रेम होतं.

‘फक्त थोडी वाट पहा देवा! तुम्हांला जगातलं सगळ्यात सुंदर सरप्राईज मिळेल.’ तिनं घरातून बाहेर पडताना मनाशीच विचार केला. तिला अजून खूप सारी तयारी करायची होती. आधी तिनं विचार केला की अवधूतच्या काही जवळच्या मित्रांना बोलवावं म्हणून. पण, तिला त्यांचं लग्न सगळ्यांसमोर असं जाहीर करायचं नव्हतं. शिवाय तिला हेही माहीत होतं की असं काही झालेलं अवधूतलाही अवडणार नाही. आणि ते ठीकही होतं म्हणा; तसंही ती कुठे त्याच्या आयुष्यात कायमची राहणार होती? त्यामुळे तिने तो बेत रद्दच केला. नंतर गवगवा होण्यापेक्षा कमी लोकांना हे प्रकरण माहीत असणं हेच बरं आहे. मग तिने तिच्या दुसर्‍या योजनेवर काम करणं सुरु केलं. एक छानसा रसिकतेनं भारलेला सहभोज. तिला पुन्हा तिच्या त्या योजनेवर विचार करुन हसू आलं जी तिनं आज रात्री त्याच्यासाठी बनवली होती; तो लवकर परत आल्यावर. 

जितक्या लवकर होईल तितक्या लवकर ती घरी परत आली. ती तिच्या हातातल्या सगळ्या पिशव्या टेबलावर ठेवत होती तेवढ्यात काकू तिथे आल्या. 

‘’ अगं बाई, वल्लरी! तू केवढी सगळी खरेदी केलीस गं! ‘’ त्यांनी आश्चर्यानं विचारलं. त्यांनी याआधी वल्लरीला इतकी खरेदी करताना कधीच पाहिलं नव्हतं.

‘’ हो काकू. मीच केलीय. शेवटी आजचा दिवस खूप खास आहे. ‘’ वल्लरी म्हणाली.

‘’ खास दिवस? ‘’ काही न कळून काकूंनी तिला विचारलं. 

‘’ असं काय करता काकू! विसरलात का? आज त्यांचा वाढदिवस आहे. आणि मी त्यांच्यासाठी संध्याकाळी खास सहभोजाची तयारी करतेय. ‘’ तिच्या आवाजात उत्साह ठासून भरला होता. 

काकूंचा त्यांच्या कानांवर विश्वासच बसेना. त्या दिङगमूढ झाल्यासारख्या ऐकतच राहिल्या. अवधूतचा वाढदिवस काही त्यांच्यासाठी कुठली पर्वणी नव्हतीच. शिवाय त्यांना हेही ठाऊक होतं की दरवर्षीप्रमाणे याही वर्षी लिला त्याच्यासाठी सगळ्या मोठ्या मोठ्या प्रसिध्द लोकांना बोलावून एक सरप्राईज पार्टी ठेवेल जी उद्याच्या पेपरची ठळक बातमी असेल. त्यांना धक्का याचा बसला की वल्लरी या सगळ्यापासून पुर्णतः अनभिज्ञ होती. 

‘’ अगं पण वला… ‘’ त्यांनी तिला हे सगळं सांगण्याचा प्रयत्न केला पण त्यांचं बोलणं मध्येच तोडत ती म्हणाली, ‘’ काहीही पण, परंतु, किंतु बिंतु सांगू नका काकू. आपल्याला अजून खूप सारं काम करायचंय. ‘’ सोबतच तिनं आणलेल्या पिशव्यांमधून सजावटीचं सामान बाहेर काढलं. काकू त्या उत्सवानं भरलेल्या छोट्याशा कुडीकडे पाहतच राहिल्या. त्यांना कधीच कळलं नाही की अवधूत वलाशी असा का वागतो ते! खरं तर ती त्याच्यासाठी अगदी सुयोग्य पत्नी होती. ती छोट्यातली छोटी गोष्टही त्याच्यासाठी करत असे ज्यामुळे त्याला आनंद होईल. तिनं तर तिच्या येण्यामुळे या सिमेंट विटांनी बनलेल्या चार भिंतीच्या बंगल्याला घर बनवलं होतं. तिनं या जीव नसलेल्या गोष्टीतही प्राण फुंकले होते. आणि आता तीनं त्याच्यासाठी केक बनवला होता. सगळ्या घराला छोट्या लाईटच्या माळा आणि सुगंधी मेणबत्त्यांनी सजवलं होतं. दारापासून टेबलपर्यंत त्याच्यासाठी गुलाबाच्या पाकळ्यांची पायघडी घातली होती. पण अवधूतनं मात्र त्याच्या दुसर्‍या काही योजना आधीच ठरलेल्या आहेत हे तिला सांगण्याचे साधे कष्टही घेतले नव्हते. काकूंना कळत होतं की हा तिच्या नजरेतून असणारा आनंदी दिवस संपता संपता पुन्हा तिला दुःखाचं दान देऊन जाणार होता. 

वल्लरी समजत होती त्याहीपेक्षा कितीतरी वेगानं वेळ पळत होता. तिचा सगळा दिवस अगदी व्यस्ततेत निघून गेला होता. आता सगळ्यात शेवटी तिनं बनवलेले सगळे पदार्थ काचेच्या बाऊल, डिशमध्ये ठेवून नीट टेबलावर मांडून ठेवले. मग तिनं घड्याळ पाहिलं. ती वर गेली. आंघोळ केली आणि त्याचं स्वागत करण्यासाठी छान तयार होऊन गडद नेव्ही ब्लू रंगाचा ड्रेस घालून ती खाली उतरुन आली. तिनं एक एक करत सगळ्या सुगंधी मेणबत्त्या उजळल्या. लाईटचं बटन दाबून लावलेल्या छोट्या दिपमाळांच्या मंद प्रकाशाने सगळं घर झगझगीत उजळून टाकलं. घड्याळात सातचा टोला पडला. अवधूतचा आज अजूनही काही पत्ता नव्हता. काकूंना या सगळ्याचीच अपेक्षा होती. 

जेव्हा घड्याळात पावणेआठ वाजल्याचं पाहिलं तेव्हा त्या तिला म्हणाल्या, ‘’ वला तू खाऊन घे. ‘’ 

‘’ नाही काकू. ते अगदी कोणत्याही क्षणी येतील ना! मी सकाळी त्यांना लवकर घरी यायला सांगितलंय. ‘’ ती हसतंच म्हणाली खरी पण तिचा मेंदू तिला सुचवत होता की दिवसभराच्या श्रमानं ती आता थकलीय आणि कधीही भोवळून पडू शकेल. 

अजून अर्धा-पाऊण तास वाट पाहिल्यानंतर मात्र तिनं दिगंतला फोन केला. तिला माहीत होतं अवधूतला फोन करण्यात काहीही हशील नाही ते! कारण तो काही तिचा फोन उचलणार नाही. त्यामुळे दिगंत हीच तिच्यासाठी त्यातल्या त्यात बरी जागा होती विचारण्यासाठी की अवधूत अजून का नाही आले आणि ते कुठे आहेत? काही वेळ रिंग झाल्यानंतर दिगंतनं शेवटी तिचा फोन उचलला होता. 

‘’ हां वला, बोल गं! ‘’ दिगंत म्हणाला आणि त्याच्या आवाजासोबतच तिच्या कानांवर मागे चालू असणार्‍या संगीताचा आवाजही पडला. 

‘’ दिगंत, कुठे आहेस तू? ‘’ तिनं अगदी सहजतेनं त्याला विचारलं. 

‘’ फार काही नाही करत आहे. तू बोल ना! ‘’ त्यानं तिचा प्रश्न टाळलाय हे तिच्या लक्षात आलं. 

‘’ खरंतर मला विचारायचं होतं की देवा आहेत का तुझ्यासोबत? म्हणजे तसं असेल तर मला जरा आश्चर्यच वाटेल. ‘’ 

‘’ अवधूत? ‘’

‘’ हो. तुला आठवतंय का की मी तुला विचारलं होतं की तुम्ही देवासाठी काही पार्टी वगैरे ठेवताय का म्हणून? आणि तू म्हणाला होतास नाही म्हणून. त्यामुळे मी त्यांच्यासाठी एक छोटीशी पार्टी ठेवली होती. शिवाय मी सकाळी त्यांना म्हणालेही होते की आज संध्याकाळी जरा लवकर घरी या म्हणून. पण मला वाटतंय की आमचा चिडका माणूस हे सगळं विसरुन गेलाय. ‘’ तिनं त्याला सगळी गोष्ट स्पष्टपणे सांगितली.

‘’ मला… मला याबद्दल काहीच माहीत नव्हतं गं! ‘’ दिगंत बोलताना अडखळत होता. वलाला कळत होतं की तो खोटं बोलतोय. पण ती तरी काय करु शकत ही म्हणा! 

‘’ दिगंत, मला तुझ्या पाठीमागून संगीत ऐकू येतंय. ‘’ ती असं म्हणाली आणि त्याबरोबर दिगंत लगेचच तिला म्हणाली, ‘’ असं बघ वला, खरंतर लिला… लिला दरवर्षी त्याच्या वाढदिवसाची पार्टी ठेवते. तुला या सगळ्याबद्दल उद्याच्या पेपरातून सगळं कळेलच ना! ‘’ 

हे सगळं ऐकून वल्लरीनं फक्त एक सुस्कारा सोडला. तिनं त्या सगळ्या सजवलेल्या घरावरुन एक भिरभिरती नजर फिरवली. तिनं लावलेल्या सुगंधी मेणबत्त्या अजूनही जळत होत्या. केव्हाचं गरमागरम शिजवलेलं जेवणं आता भांड्यामध्ये थंडपणे पडून तिच्याकडे पाहत होतं. ते रिकामे ग्लासही तिच्यासारखेच रिकामे वाटत होते तिला. तिनं स्वतःवर काबू मिळवण्यासाठी एक दीर्घ श्वास घेतला. 

‘’ हे सगळं मला तू आधी का सांगितलं नाहीस दिगंत? ‘’ तिनं विचारलं.

‘’ अगं खरंतर, वला ही पार्टी म्हणजे काही कुठलं सरप्राईज नाहिये गं! या सगळ्याचा खर्च तर अवधूतच करतो. त्यामुळे त्याला या सगळ्या गोष्टी आधीपासूनच माहीत असतात. त्यानंच मला सांगितलं की तुला याठिकाणी येण्याचं आमंत्रण देऊ नको म्हणून. आणि, महत्वाचं म्हणजे मला तुला मुळीच दुखवायचं नव्हतं गं!... ‘’ तो खूप सारे थांबे लागणार्‍या प्रवासातल्या बसप्रमाणे थांबत थांबत तिच्याशी बोलत होता. 

‘’ मला खरंच माफ कर वला. मला नाही वाटत की आज काही तो लवकर घरी परत येईल म्हणून. ‘’ फोन ठेवता ठेवता तो तिची माफी मागत म्हणाला.

वल्लरीनं फोन ठेवला. ती दुखावली गेली होती. तिनं पुन्हा एकदा त्या सगळ्या सजवलेल्या घरावरुन नजर फिरवली. तेवढ्यात काकू पुन्हा तिथे आल्या.

‘’ वला, अगं आता खूपच उशीर झालाय बाळा. ‘’ त्यांनी पुन्हा तिला समजवण्याचा निष्फळ प्रयत्न केला.

‘’ ठीक आहे काकू. ते येतीलच इतक्यात. ‘’ तिनं अजूनही तिचा हट्ट सोडला नव्हता. ती नक्की कोणाला समजवत होती हे? काकूंना की तिला स्वतःला? आता मात्र काकूंना गप्प बसणं मुश्कील झालं. 

‘’ ऐक वला. दरवर्षी… ‘’ पुन्हा वलानं त्यांना मध्येच थांबवलं. 

‘’ मला सगळं माहीत आहे काकू. पण ठीक आहे ना काकू ते कुठेही का जाईनात परत तर नक्कीच येतील ना! नाहीत का येणार ते? ‘’ वल्लरीनं तिचे अश्रू थोपवून धरत बोलली. 

काकूंनी तिच्या बोलण्यावर नुसतीच मान डोलवली आणि त्या हॉलमधून निघून गेल्या. वल्लरी मात्र अवधूतची वाट पाहत तशीच तिथेच तिनं बनवलेल्या त्या केकच्यासमोर बसून राहिली.

‘ठीक आहे देवा. मी तुम्हांला काहीच दोष देणार नाही. ठीक आहे आपण जर हा आजचा वाढदिवस सोबत साजरा नाही करु शकलो म्हणून काय झालं? माझ्याकडे अजून दोन वर्षं शिल्लक आहेत, म्हणजे माझ्याकडे तुमच्यासोबत अजून दोन वाढदिवस साजरा करण्याएवढे दिवस आहेतच की!’ ती विचार करता करताच गाढ झोपी गेली. 

दिवस संपून गेला. आता मध्यरात्र झाली होती. सगळ्या मेणबत्त्या जळून आता संपण्याच्या उंबरठ्यावर होत्या. शेवटी एकदाचा अवधूत घरी परतला. तेही अर्धवट पिलेल्या अवस्थेत. त्याही अवस्थेत घरात येताच तिथली सजावट पाहून त्याचे डोळे विस्फारले. तरी दिगंत त्याला सारखा मधून मधून लवकर घरी जाण्यासाठी ढोसलत होता. आणि आता त्याला दिगंतच्या त्या वागण्यामागचं रहस्य कळलं होतं. आता यावेळेस तिला नेमकं काय हवं होतं बरं माझ्याकडून? त्याला प्रश्न पडला. दिगंतनं खिशातला लायटर काढून सहजच एक मेणबत्ती उजळली. कारण तिला झोपलेली पाहून नंतर काकूंनी सगळ्या माळा बंद केल्या होत्या. त्या उजळलेल्या मेणबत्तीच्या प्रकाशात त्याला तिची छोटीशी आकृती खुर्चीतच झोपलेली दिसली. तिचं डोकं तिनं तिच्या हातांच्या घडीत खुपसलं होतं. आणि तिच्या समोरच मोठ्या डिशमध्ये त्याच्यासाठी बनवलेला केक ठेवलेला होता. तो केक पाहून अवधूतला आणखी आश्चर्य वाटलं. कारण तो फ्रूट केक होता. त्यावर व्हॅनिला क्रिमचं आयसिंग केलं होतं आणि स्ट्रॉबेरी, किवी, ब्लू बेरी च्या फळांच्या कापांनी तो सजवला होता. खेरीज त्या केकचा भोवताल सुक्या मेव्यांनी सजवलेला होता. यासोबतच खास त्याच्यासाठी आणलेलं एक गिफ्टही त्याची वाट बघत वल्लरीसारखंच तिथे झोपलं होतं. अवधूतनं हळूच सुरी उचलून केकचा तुकडा कापला आणि तोंडात टाकला. देवा! तिला नेहमीच माझ्या सगळ्या आवडी कशा कळतात बरं? तो गेल्या दोन वर्षांपासून लिलासोबत होता आणि ती आजही हाच विचार करत होती की त्याला चॉकलेट केकच आवडतो. त्यानं आणखी एक तुकडा कापून तो तोंडात टाकला आणि त्याची चव चाखताना समाधानाने डोळे मिटले. अगदी त्याला आवडतो तस्साच्या तस्सा. त्यानं पुन्हा तिच्याकडे पाहिलं. त्यानं अगदी हलकेच तिच्या डोक्यावरुन हात फिरवला. का वल्लरी? का? सकाळी तू या सगळ्या गोष्टींबद्दल अवाक्षरही बोलली नाहीस माझ्याशी. तुला नक्की काय हवं आहे वला? तू खरंच माझ्या प्रसिध्दी आणि पैशांच्या मागे आहेस का? की तू माझ्यावर खरंच प्रेम करतेयस? मग तुझ्या त्या प्रियकरांचं काय होणार? मी पाहिलंय तुला त्याला मिठी मारताना आणि सगळ्यांसमोर त्याला चुंबन देताना. जर तुझ्या हृदयात तो आहे तर मग तू हे सगळं माझ्यासाठी का करते आहेस? तू तर तुझं जेवणंही जेवलेली नाहीस आज. माझी वाट पाहत राहिलीस वेडी खारोटी कुठली.

एकदा मला फोन नव्हता का करता येत तुला? मी नवरा आहे ना तुझा? तू माझ्या आयुष्यात येण्याआधी मी ह्या राजवाड्यासारख्या बंगल्यात भुतासारखा एकटाच तर राहत होतो. पण वला, तू आलीस आणि या भूतबंगल्याला घर बनवलंस तू. काहीही फरक पडत नाही, मी कुठेही जात असेन पण रात्री मला इथेच परत यावंसं वाटतं आता; माझ्या छोट्या खारोटीला माझ्यासाठी जेवण वाढताना पाहत बसण्यासाठी. हे सगळं तुझ्या माझ्यावर असणार्‍या प्रेमामुळे घडतंय का? तुझं जर खरंच माझ्यावर प्रेम आहे तर मग ललित तुझा कोण लागतो?

स्वरा… 26/07/2021    

 

 भाग पंधरावाः- वेदनादायी गुपित          

वल्लरी…

मी मोबाईलच्या वाजणार्‍या बेलच्या आवाजाने जागी झाले. डोळे उघडतच नव्हते माझे पण मी ते जबरदस्ती उघडले. माझी घड्याळाकडे नजर गेली; सकाळचे सहा वाजले होते. कोण असेल बरं इतक्या सकाळी? म्हणून मी फोन उचलून पाहिला तर ती सिया होती. माझी अनाथालयातली एकमेव मैत्रीण. ती मला इतक्या पहाटे पहाटे का फोन करतेय बरं? अनिष्टाच्या आशंकेनं माझ्या हृदयाचा ठोका चुकला. सगळं काही ठीक असेल ना! असा विचार करत मी झटकन् तिचा येणारा कॉल उचलला. 

‘’हॅलो, सिया?‘’

‘’हाय वला.‘’ सियानं अतिशय सहज आवाजात उत्तर दिलं. 

‘’तू ठीक आहेस ना? तू इतक्या सकाळी सकाळी मला का फोन केलायस? सगळं काही ठीक आहे ना?‘’ मी धडाधडा तिला प्रश्न विचारत सुटले. माझं हृदय वेगानं धडधडत होतं. 

‘’सगळं काही ठीक आहे गं येडा बाई! तू विसरलीस का आज काय तारीख आहे ते?‘’ तिने मला विचारलं. 

‘’तारिख?‘’ मी गोंधळले.

‘’हो गं मुर्ख! हॅपी बर्थ डे!‘’ सियानं माझी थंड पहाट तिच्या शुभेच्छांनी उबदार बनवली.

मी हसले. खरंच की; आज तर माझा वाढदिवस आहे. विसरलेच मी. आणि दरवर्षीप्रमाणे याही वर्षी तिच होती जिनं मला त्या गोष्टीची आठवण करुन दिली. मीच अनेकदा माझा वाढदिवस विसरुन जायचे. त्याचं कारण असंही असेल की तो साजरा करण्यासाठी माझ्यासोबत कुणीच नव्हतं. पण, हे खरं नव्हतं कारण सिया नेहमीच माझ्यासोबत होती. ती या दिवशी न चुकता दोन कप केक आणायची; एक माझ्यासाठी आणि एक तिच्यासाठी. त्या दिवसांच्या आठवणींना आठवून माझ्या चेहर्‍यावर हसू पसरलं. 

‘’थॅन्क्यू सिया.‘’ अश्रूभरल्या डोळ्यांनी मी तिचे आभार मानले. 

‘’ए पागल, मी काय सांगते ते नीट ऐक. मी तिथे नाहीए याचा अर्थ असा नाहीए की आपण तुझा वाढदिवस साजरा करणार नाही आहोत. तुझं अकाऊंट चेक कर. मी त्यात छोटा केक आणण्यासाठी पैसे टाकलेत. कळलं का?‘’ ती म्हणाली. 

तिनं पैसे पाठवले होते? मला माहीत होतं की अनाथाश्रमातलं आयुष्य किती कठीण असतं ते! आम्ही जेमतेम पैसे साठवू शकत होतो. शेवटी आम्हांला तिथे आमचं असं काळजी घेणारं कुणी नव्हतंच ना! 

‘’सिया, तू कशाला…‘’ माझं बोलणं संपण्याआधीच सियानं बोलायला सुरुवात केली. 

‘’हां, हां! मी असं करायला नको होतं. हो हो. मला हे सगळं माहीत आहे. आता चूप. एकदम चूप. वला, मी तुला चांगलीच ओळखून आहे. आणि मला हेही माहीत आहे की मी एकटीच आहे जिने तुला वाढदिवाच्या शुभेच्छा दिल्यात. तर आता ते पैसे काढ आणि शहाण्या मुलीसारखी जाऊन तुझ्यासाठी एक छोटासा केक घेऊन ये.‘’ तिचं बोलणं संपलं. तिच्या बोलण्यातला शब्दन् शब्द माझ्या हृदयाला आणि आत्म्याला स्पर्श करत होता. कारण ती तशीच होती.

थोडावेळ तिच्याशी गप्पा मारुन झाल्यावर मी फोन ठेवून दिला. मी उठून माझी रोजची कामं आटपली. किती छान सुरुवात झाली होती आजच्या दिवसाची! माझ्या ओठांवर सकाळी सियासोबत बोलतानाचं हसू अजूनही चिकटलेलं होतं. मी जशी तयार झाले तशीच मी पुन्हा माझ्या मोबाईलची रिंग वाजताना ऐकली. मी पुन्हा घड्याळाकडे पाहिलं. अरे, अजून तर साडेसातच वाजताहेत. अशावेळी पुन्हा मला कोणी फोन केला? अजूनही म्हणावी तशी सकाळ झाली नाहीए लोकांची! मी पटकन् माझ्या बेडकडे गेले आणि तो वाजणारा फोन उचलला. ललित! आता इतक्या सकाळीच याचं काय काम निघालं असेल? 

‘’सुप्रभात, ललित.‘’ मी फोन उचलल्या उचलल्या म्हणाले.

‘’सुप्रभात मुली. झाली ना सगळी तयारी?‘’ त्यानं विचारलं.

‘’तयारी? कसली तयारी?’’ आता हाही मला सियासारखाच गोंधळून टाकत होता अर्धंमुर्धं बोलून. नक्की कशाबद्दल बोलतोय बरं तो? 

‘’अगं, असं काय करतेयस वला? अजिबातच सांगू नकोस की तू आजचा दिवस विसरलीस म्हणून.’’ ललित म्हणाला.

‘’ललित, अरे काय ते स्पष्ट सांग ना!’’

‘’अरे देवा! काय माणूस आहेस तू? अशी कशी विसरु शकतेस तू? आज काय तारिख आहे वला? ‘’ ललित मला पुन्हा पुन्हा विचारत होता. तो मला तारखेविषयी का विचारतोय? एकच मिनिट, त्याला कळलं की काय की आज माझा वाढदिवस आहे ते! पण कसं? काय प्रतिक्रिया द्यावी हे न कळून मी गप्पच राहिले. 

‘’आजचा दिवस वला! आजचाच दिवस. आठव ना, मी आजचच तुला त्या मोठ्या पार्टीत माझी सखी म्हणून घेऊन जाणार आहे ते!’’ त्यानं असं सांगितलं आणि माझा जीव भांड्यात पडला. म्हणजे त्याला माहीत नाही अजूनही की आज माझा वाढदिवस आहे ते! हुश्श! अरे हो, आत्ता आठवलं मला. त्यानं मागे त्या पार्टीविषयी माझ्याकडून वदवून घेतलं होतं नाही का मी त्याच्यासोबत येणार आहे म्हणून. काय वेड्यासारखा विचार करत होते मी? त्याला कसं कळेल माझ्या वाढदिवसाविषयी? काहीतरी डोकं चालव ना माठ मुली तू.

‘’हो, हो. लक्षात आहे तर माझ्या.’’ मी म्हणाले.

‘’मग ठीक आहे तर. आता पटापट आटप आणि युनिव्हर्सिटीत ये. माझ्याकडे तुझ्यासाठी एक सरप्राईज आहे. बाय. भेटू कॉलेजला.‘’ असं म्हणून मी काही बोलण्याआधीच त्यानं फोन ठेवून टाकला. 

सरप्राईज? काय असेल बरं? त्याला खरोखरच कळलं नाही ना की आज माझा वाढदिवस आहे ते? वल्लरी, मुर्खांसारखा विचार करणं बंद कर आधी. इथे कुणीही नाहीये ज्याला तुझ्या वाढदिवसाविषयी कळू शकेल असं. तू काही कुणी राजकुमारी नाहीयेस की तुझ्या वाढदिवसासाठी कुणीतरी भली मोठी सरप्राईज पार्टी देईल. 

मी खाली गेले आणि आजची सकाळही अगदी नेहमीसारखीच चालली होती. आमच्या चिडक्या माणसाच्या तोंडून एकदाही माझ्या वाढदिवसाविषयी एकही अक्षर बाहेर पडलं नाही. कदाचित त्यांना त्याविषयी माहीतच नसावं किंवा त्यांना ते माहीत करुन घेण्यात काहीच रस नसावा. ठीक आहे देवा! त्याला काही फारसं महत्व नाहीये म्हणा. असं असलं तरी मनातून खोलवर कुठेतरी वाटत होतं की त्यांनी किमान एकदातरी मला वाढदिवसाच्या शुभेच्छा द्याव्यात. ती माझ्यासाठी माझ्या आयुष्यातली अत्यंत मौल्यवान भेट ठरली असती. 

मला आश्चर्य याचं वाटत होतं की नाश्ता करतानाही ते सबंध वेळभर फोनवर बोलत होते. आणि नाश्ता झाल्या झाल्या ते घाईने घरातून निघून गेले. त्यांच्या बोलण्यावरुन असं वाटत होतं की ते कशाचे तरी प्रायोजक असावेत. ते माझ्यासाठी काहीतरी ठरवत आहेत का? जसं मी दोन आठवड्यांपूर्वी त्यांच्या वाढदिवसासाठी गुपचूप ठरवलं होतं तसं. 

मला आतून हा विचार करुन फार छान वाटत होतं. एकीकडे मला माहीत होतं की या सगळ्या गोष्टींचा माझ्या वाढदिवसाशी तसा अर्थाअर्थी काहीच संबंध नाहीये म्हणून पण, तरीही माझी इच्छा होती की अवधूतनी माझ्यासाठी काहीतरी करावं आज. एखादा छोटासा केक आणावा किंवा अगदीच काही नाही तर एक कप केक तरी आणावा; छोटीशी मेणबत्ती लावून. त्यांचं ते दिलखुलास हसणं आणि सोबतीला मिळालेल्या वाढदिवसाच्या उबदार शुभेच्छा. मी डोकं हलवून सगळे विचार तिथेच झटकून टाकत घरातून बाहेर पडले. मी स्टॉपवरुन माझी नेहमीची बस पकडली आणि युनिव्हर्सिटीच्या स्टॉपवर उतरले. मी जशी तिथे पोचले; ललितनं मला जवळजवळ ओढतच पार्किंगमध्ये नेलं.

‘’ललित, काय चाललंय काय तुझं?‘’ मी विचारलं.

‘’थांब आणि बघ नुसती. काहीही बोलू नकोस.’’ त्यानं हसतंच उत्तर दिलं. 

त्यानं त्याच्या गाडीच्या चाव्या काढल्या आणि गाडीचे दरवाजे उघडले. मग त्याने वाकून आतून एक पिशवी बाहेर काढली आणि ती माझ्या डोळ्यांसमोर नाचवत तो ओरडला, ‘’सरप्राईज! जरा बघ बर यात काय आहे ते!’’

त्याच्या हातातली पिशवी घेऊन मी पाहिलं तर त्यात एक अतिशय सुंदर असा इव्हिनिंग गाऊन होता. भेट? अरे वा! आज माझा वाढदिवस आणि चक्क आजच मला नकळत एक भेट मिळतेय. आज पहिल्यांदाच मला सियाचे कपकेक सोडून आणखी काहीतरी भेट म्हणून मिळालं होतं वाढदिवसाला. मी आश्चर्यानं माझ्या वासलेल्या तोंडावर हात ठेवले. मला अगदी भरुन आलं. माझे डोळे पाण्यानं भरले. 

‘’ललित, हा खरंच खूप सुंदर आहे. अगदी दृष्ट लागण्यासारखा. पण मी हा नाही घेऊ शकत रे!...’’ थोडावेळ थांबून मी म्हणाले. 

‘’ए वला, असं काय म्हणतेस गं तू? मी तो तुझ्यासाठी घेणारच होतो ना! शेवटी आज रात्री तू त्या भल्या मोठ्या पार्टीत माझी सखी म्हणून जाणार आहेस. त्याच कारणासाठी मी हा खरेदी केला आहे. आणि बघ तरी त्याच्याकडे. तो तुझ्यावर किती खुलुन दिसेल माहीतेय का तुला?‘’ ललित मला समजावत म्हणाला. अच्छा तर हे सगळं असं आहे. हा सगळा विषय रात्री होणार्‍या त्या पार्टीविषयी आहे. चला, म्हणजे याला माझ्या वाढदिवसाची गंधवार्ता नाहीये तर. 

‘’थॅन्क्यू ललित.‘’ मी माझ्या भावनांना बांध घालत अतिशय कमी शब्दांत त्याचे आभार मानले. 

आजची संध्याकाळ माझ्या कल्पनेपेक्षा जरा जास्तच लवकर झाली. मी ललितनं मला दिलेला तो इव्हिनिंग गाऊन घातला. माझ्या केसांचा मी बन घातला. आणि अगदी हलकासा मेकअप केला. मी सगळी तयारी करुन वॉशरुममधून बाहेर येऊन बघते तर ललित माझी वाटच बघत होता. त्यानं खास पार्टीसाठीचे कपडे घातले होते. खरंच सांगायचं तर तो खूप देखणा दिसत होता. 

‘’ओहो, वल्लरी! तू तर आसमानी परी दिसतेयस.‘’ त्यानं मला दाद दिली.

‘’खरे आभार तर मी तुझे मानायला हवेत ना; या पार्टीसाठी, या सुंदरशा ड्रेससाठी. आणि तसं बघायला गेलं तर तूही काही कमी देखणा दिसत नाहीयेस.’’ मी त्याला चिडवत म्हणाले. 

‘’ठीक आहे. ठीक आहे. एवढे काही तारिफांचे पुल बांधू नकोस हं! चल निघूया.’’ असं म्हणून त्यानं माझ्या हातात हात गुंतवले आणि मला गाडीपर्यंत घेऊन आला. 

आमची गाडी एका खूप महागड्या हॉटेलसमोर थांबली. ते आमच्या युनिव्हर्सिटीपासून काही फार लांब नव्हतं. ललित खरंच बोलत होता. ही पार्टी खरंच खूप मोठी होती. मी जशी गाडीतून खाली उतरले; ललितनं त्याचा हात पुढे केला. 

‘’चला.’’ 

‘’तू कधीपासून इतका सज्जन झालास ललित?’’ मी पुटपुटले. 

‘’ते तुला नाही कळायचं. तुझ्या माहितीसाठी सांगतो ही बर्थडे पार्टी आहे. आणि तुला माहीतेय का ही कुणाकडून ठेवली गेली आहे ती?’’ आम्ही लिफ्टमध्ये जात असतानाच ललितनं मला विचारलं. 

बर्थडे पार्टी? 

‘’कोण देतंय?’’ मी थरथरत्या आवाजात विचारलं.

‘’श्रीयुत अवधूत सारंगराव रत्नदीप.’’ ते नाव ऐकताच मी जागेवर थिजले. त्यांनी वाढदिवसाची पार्टी ठेवली आहे? माझं हृदय घोड्याच्या वेगानं पळू लागलं. हे माझ्यासाठी आहे का देवा?

‘’अ…अवधूत रत्नदीप?’’ त्यांचं नाव घेताना माझे ओठ थरथरत असल्याचं मला जाणवत होतं. 

‘’हो. तेच. आणि तुला माहीतेय का कुणासाठी ही एवढी मोठी पार्टी ते देतायत?’’ ललित मला माहीती पुरवत होता.

‘’कुणासाठी?’’ मी चेहरा कोरा ठेवत त्याला विचारलं. खरंतर माझ्या मनाचा पुरता गोंधळ उडाला होता या पार्टीचे प्रायोजक ते आहेत हे ऐकून. सकाळचं त्यांचं फोनवरचं बोलणं राहून राहून मला आठवत होतं.

‘’कशी आहेस तू वला? तुला बाहेरच्या जगातलं काहीच कसं माहीत असत नाही? अगं, तिच्याचसाठी गं! ती सुपरमॉडेल लिला. जरी त्यांनी जाहीररित्या हे कबूल केलं नसलं तरी सगळ्यांना माहीतेय की त्यांचं एकमेकांसोबत गुटर्गू चालू आहे आणि ती त्यांची प्रेयसी आहे ते.’’ त्याचं बोलणं संपलं आणि सोबतच लिफ्टचं दारही उघडलं. 

तर हे सगळं तिच्यासाठी चाललं आहे. देवा, तुम्ही तुमच्या प्रेयसीचा वाढदिवस या अशा अत्यंत महागड्या हॉटेलात साजरा करु शकता, त्यासाठी लाखो रुपये खर्चू शकता पण माझा वाढदिवस कधी असतो हे तुम्हांला जाणूनही घ्यावसं वाटत नाही. ललित मला हॉलच्या दिशेनं घेऊन निघाला, पण माझं कशातच लक्ष लागत नव्हतं. माझ्या मनाचा गोंधळ काही केल्या संपत नव्हता. माझ्या हृदयाचे तुकडे तुकडे झाले होते. खरंतर मी या सगळ्याने आनंदी असायला हवं होतं ना? हे हेच सगळं तर व्हावं अशी माझी इच्छा नव्हती का? मग मला इतकं वाईट कशाचं वाटतंय? मी हे सगळं ऐकून इतकी का दुखावली जातेय? आणि ललित! मुर्खां तुला जगातल्या सगळ्या पार्ट्या सोडून याच पार्टीला यायचं होतं का? आयुष्य फारच विनोदी असतं.

‘’तू ठीक आहेस ना वला?’’ अचानक ललितनं मला विचारलं.

‘’हो.’’

‘’नक्की ना? तू काही फारशी ठीक दिसत नाहीयेस.’’ त्यानं पुन्हा विचारलं. 

मी ठीक कशी असू शकेन ललित? माझा नवरा त्याच्या रखेलीच्या वाढदिवसासाठी एवढी भलीमोठी पार्टी ठेवतोय आणि त्याला आज माझा वाढदिवस आहे याची साधी कल्पनाही असू नये; तुला या सगळ्याचं दुःख नाही कळणार.

‘’मी ठीक आहे रे!’’ मी सभोवताली पाहत म्हणाले. 

‘’थांब. मी तुझ्यासाठी काहीतरी प्यायला घेऊन येतो.’’ असं म्हणून तो निघून गेला.

तो एका सुंदर नक्षीदार काचेचा ग्लास घेऊन परत आला. 

‘’यात अजिबात दारु नाहीये. तू पित नाहीस ना!’’

‘’थॅन्क्यू ललित.’’ मी हसून त्याच्या हातातून तो ग्लास घेतला. 

‘’वला, तू इथेच थांब. मी जाऊन जरा काही लोकांना भेटून येतो. ठीक आहे ना?’’ त्याच्या म्हणण्यावर मी मान डोलावली आणि तो मी उभी होते तिथून थोडासाच दूर जाऊन लोकांशी बोलू लागला.

स्वरा…28/07/21

-----------

भाग सोळावाः- वेदनादायी गुपित-2

वल्लरी…

मी इकडे तिकडे पहायला सुरुवात केली. ही जागा खरंच खूपच सुंदर होती. लिला खरंच भाग्यवान आहे. तिच्याकडे त्या सगळ्या गोष्टी होत्या ज्या माझ्याकडे अगदी अपवादानेच असू शकत होत्या. काय तरी माझं नशीब आहे! एक मरण माहीत असलेली मुलगी एका अशा माणसाच्या प्रेमात पडून त्याच्याशी लग्न करते ज्याची एक रखेलपण आहे. 

‘’ए जरा नीट बघ ना! ‘’ एका अतिशय रुक्ष आवाजानं माझं लक्ष वेधून घेतलं. माझ्या लक्षात आलं की मी त्या बोलणार्‍या मुलीच्या गाऊनच्या पायघोळ भागावर चुकून पाय ठेवला होता. 

‘’ओह, सो सॉरी.‘’ मी लगेचच तिची माफी मागितली. 

‘’ माफी तर तू मागायलाच हवीस. आत्ता माझा ड्रेस खराब करणार होतीस तू! बाय दि वे कोण आहेस तू? ‘’ तिनं मला पुन्हा विचारलं.

‘’ अगं तिचा ड्रेस तरी बघ ना! श्शी! मला तर वाटतंय की ती एखादी मिडलक्लासमधली असावी. ‘’ तिची दुसरी एक मैत्रीण तिला म्हणाली. 

‘’ आपलं दुर्दैव. दुसरं काय म्हणणार ना! मला तर अपेक्षाच नव्हती की अशा पार्टीमध्ये हिच्यासारख्या कुणाशीतरी भेट होईल म्हणून. ‘’ त्या पहिल्या मुलीनं माझा अपमान केला. 

आणि त्या बोलत असतानाच अचानक लिला तिथे आली. तिनं चेहरा वेडावाकडा करत विचारलं, ‘’काय चाललंय इथे?’’ आणि मग तिचं लक्ष माझ्याकडे गेलं.

‘’तू? तुला तर मी ओळखते. तू त्या मनालीज् मध्ये काम करतेस ना?’’ तिनं अगदी रुक्षपणे मला विचारलं.

‘’हो लिला.’’ मी शक्य तितकं हसून तिला उत्तर दिलं.

‘’तू इथे काय करतेयस? तुला माहीत नाहीए का की ही पार्टी उच्चभ्रू लोकांसाठी आहे ते?’’ तिच्या शब्दांनी मला थपडावलं.

‘’तुला काय वाटतं ती इथे कशासाठी आली असेल? मला तर वाटतं की ती नक्कीच कुणातरी बड्या असामीला जाळ्यात ओढण्यासाठी इथे आली असावी.’’

‘’हो लिला. तुला तर माहीतच आहे ना या खालच्या वर्गातल्या मुली कशा असतात ते! त्या प्रसिध्दी आणि पैशांसाठी काहीही म्हणजे अगदी काहीही करु शकतात.’’

‘’बघ ना तिचे डोळे कसे एखाद्या बड्या असामीला शोधतायत ते!’’

त्या जाणीवपूर्वक माझी निंदा नालस्ती करत होत्या. ती ऐकून माझी मान खाली गेली. मला माहीत होतं की मी काही त्यांच्यासारखा खूप महागडा डिझाईन केलेला ड्रेस घातला नव्हता. पण मी लिलाला काही बोलू शकत नव्हते. माझ्याकडे तिच्यासारखा माणूस नव्हता जो माझ्यासाठी मला हव्या त्या सगळ्या वस्तू खरेदी करेल किंवा मी काही चांदीचा चमचा तोंडात घेऊन जन्माला आले नव्हते. आणि कोण बोलत होतं जाळ्यात पकडण्याविषयी ती जी स्वतःच एका माणसाला फसवत होती. त्याची रखेली होती.

‘’मी कोण आहे आणि मी अंगावर काय घातलं आहे याने काहीही फरक पडत नाही. पण तुम्हांला माझा असा अपमान करण्याचा काहीही हक्क नाहीए.’’ मी माझ्या स्वाभिमानी ताठ आवाजात त्यांना उत्तर दिलं.

‘’ओह,खरंच!’’ असं म्हणून लिलानं तिच्या हातात असणार्‍या ग्लामधली वाईन माझ्या चेहर्‍यावर फेकली.

मी रागानं तिच्याकडे बघितलं. ही असं कशी काय वागू शकते माझ्याशी? मी हिचं काय वाकडं केलंय?

‘’तुझी लायकीच ही आहे.’’ तिची दुसरी एक मैत्रीण म्हणाली आणि तिनं मला जोरात धक्का दिला.

माझा तोल गेला आणि मी फार जोरात जमिनीवर पडले. माझ्या हातात जो ग्लास मी धरला होता त्याचा त्या धक्क्याने पार चक्काचूर झाला. लालभडक, उष्ण द्रव वहायला सुरुवात झाली. मी घाबरुन एकदा माझ्या हाताकडे पाहिलं. माझ्या हातावरचे घाव खूप खोल होते. हे प्रचंड रक्त होतं. अरे देवा!

‘’अरे देवा! वलाऽऽऽ!’’ मी ललितची किंचाळी ऐकली. तो सगळ्यांना बाजूला सारत धावतच माझ्याकडे आला. त्यानं त्याच्या अंगावरचा कोट काढून माझ्या अंगावर टाकला आणि मला उभं रहायला मदत केली.

‘’ल…ल…ललित!’’ मी कशीबशी त्याचं नाव घेउ शकले. माझ्या जखमा बघत तो मला त्या गर्दीपासून बाजूला न्यायला लागला. 

‘’काय झालं इथे?’’ मी त्यांचा आवाज लगेच ओळखला.

‘’नशीब माझं की तू इथे आलास. देवालाच माहीत ही अशी लोकं या अशा पार्ट्यांमध्ये कशी काय येतात ते! ती माझ्यासोबत अतिशय रुक्षपणे वागली आणि तिने माझा अपमानही केला.’’ हे सांगणारा लिलाचा आवाज होता. मला माहीत होतं ती कुणाशी बोलतेय हे सगळं आणि कोण तिथं उभं आहे ते! मला त्यांच्या मंद मंद कोलोनचा वास जाणवत होता.पण, माझ्यात त्यांच्याकडे पाहण्याची ताकद नव्हती. तिथं काही क्षणांसाठी शांतता भरुन राहिली.

‘’तुझ्या हातातून रक्त येतंय.’’ तो त्या शांततेचा भंग करत म्हणाला.

आता मी त्यांच्या चेहर्‍याकडे पाहिलं. लिला त्यांच्या हातात हात घालून त्यांच्या बाजूला उभी होती. खरंच देवा? खरंच तुम्हांला माझ्या हातातून येणार्‍या रक्ताची काळजी आहे का? मग माझ्या या रक्तबंबाळ झालेल्या हृदयाची काळजी का नाहीए तुम्हांला?

‘’धन्यवाद श्रीयुत रत्नदीप तुम्ही दाखवलेल्या या काळजीसाठी.’’ मी अगदी ठामपणे त्यांचे आभार मानले आणि ललितकडे वळून म्हणाले, ‘’ललित, मी शरमिंदा आहे की माझ्यामुळे इतक्या सगळ्या लोकांमध्ये तुझ्या प्रतिमेला तडा गेला. मला इथून जायला हवं.’’

त्या माझ्या शेवटच्या शब्दांसोबतच मी त्या मोठ्या हॉलमधून जवळ जवळ धावतच बाहेर पडले. जितक्या लवकर जमेल तितक्या लवकर मला हॉस्पीटल गाठायला हवं होतं. यावेळेस स्वानंद मला ठार मारणार हे नक्की होतं.

मी धावत त्या हॉटेलमधून बाहेर पडत असतानाच समोरुन येणार्‍या दिगंतवर जाऊन आदळले. 

‘’वला, तू इथे काय करतेयस?’’ त्यानं मला विचारलं. तेवढ्या माझ्या मागोमाग धावत ललित तिथे पोचलाच.

‘’वल्लरी थांब मी तुला सोडतो. थांब.’’ तो ओरडून मला सांगत होता.

‘’अरे देवा, वल्लरी किती हा रक्तस्त्राव होतोय तुला?’’ यावेळेस दिगंतचंही माझ्या रक्त वाहणार्‍या हाताकडे लक्ष गेलं. मला मात्र माहीत होतं की किती रक्त माझ्या शरीरातून वाहून जातंय ते! आता मला भोवळ आल्यासारखं होऊ लागलं.

‘’दिगंत… प्लीज… मला… हॉस्पीटलला… नेशील का?’’ मी कसंबसं विचारलं.

‘’हो. हो. ये ये. इथून आत बस.’’ त्यानं मला त्याच्या कारकडे नेलं. ललितनंही त्याचा रुमाल माझ्या हाताला गुंडाळला आणि मला गाडीत आत बसायला मदत केली.

‘’खूप त्रास होतोय का वला तुला?’’ त्यानं विचारलं. मी काहीही न बोलता फक्त होकारार्थी माझं डोकं हलवलं. तोही माझ्याशेजारी गाडीत बसला मला आधार देण्यासाठी.

थोड्याच वेळात आम्ही हॉस्पिटलमध्ये पोचलो. गाडीतून उतरत असताना दिगंत म्हणाला, ‘’ माझा एक मित्र आहे इथेच. तो आपली मदत नक्कीच करु शकेल.’’

‘’नाही नको. मला डॉ. स्वानंदला भेटायचंय.’’ मी लगेचच म्हणाले.

‘’तुला इथले डॉक्टर माहीत आहेत?’’ ललितच्या बोलण्यात अविश्वास होता. मी त्याच्या त्या प्रश्नाकडे सपशेल दुर्लक्ष केलं. या सगळ्यांची उत्तरं देण्यासाठी तसाही माझ्याकडे वेळ नव्हता.

आम्ही हॉस्पिटलमध्ये आत गेलो. दिगंत पुन्हा म्हणाला, ‘’थांबा आधी रिसेप्शनवर विचारु.’’

‘’त्याची काही गरज नाहीए. मला स्वानंदची ओटीपी माहीत आहे.’’ मी शक्य तितक्या वेगाने त्याच्या ओटीपीच्या दिशेने निघाले. अरे देवा, रक्ताचा पूर आलाय. मला जाणवतंय की माझ्या अंगातलं त्राण संपायला लागलंय.

मी त्यांच्या ओटीपीकडे पोचताच त्यांच्या दारावर टकटक केली आणि आवाज दिला, ‘’डॉ. स्वानंद.’’

‘’कोण आहे? आत या.’’ त्यांनी सांगितलं.

ते काहीतरी वाचत होते बहुतेक. पण जशी त्यांची माझ्या जखमांवर नजर पडली तसे ते खुर्चीतून उठून ताडकन उभे राहिले. 

‘’वल्लरीऽऽऽ! अगं काय हे? काय झालंय तुला?’’

ते धावतच झ्याकडे आले आणि त्यांनी माझा हात धरला. मग त्यांनी मला खुर्चीवर बसवलं आणि माझा हात नीट टेबलावर ठेवला. त्यांनी लगेचच त्यांची औषधं घेतली.थोडं गरम पाणी घेतलं. माझ्या जखमा पुसता पुसता त्यांनी विचारलं, ‘’ अगं का अशी वागतेस वल्लरी तू? मी कितीवेळा तुला समजावून सांगायला हवंय आणखी? तुला रक्तस्त्राव होता कामा नये. ना बाहेर ना आत. मुळीच पेलणार नाही ते तुला. आणि काय वाटतं तुला; हे असं रक्त जाऊन आणखी काय होईल म्हणून?’’ 

मी मीठाची गुळणी धरुन बसले तोंडात. बोलणार तरी काय होते मी? सांगणार तरी काय होते मी त्यांना? नव्हतंच माझ्याकडे त्यांना सामगण्यासाठी काही.

‘’तू इतकी बेजबाबदारपणे वागूच कशी शकतेस? तुला कल्पना तरी आहे का की यावेळेस तू काय केलं आहेस ते? तू या अशा अवस्थेत माझ्या ओटीपीपर्यंत आलीस. मुर्ख मुली!’’ ते मला ओरडले.

‘’हे बघा, डॉक्टर स्वानंद यात तिची काहीच चुक नाहीए.’’ अचानक आलेल्या दिगंतच्या आवाजाने मी शहारुन गेले. अरे देवा, नाही. तो अजूनही ललितसोबत इथेच होता का? आता डॉ. स्वानंदनी त्याला काही सांगितलं तर काय होईल? त्यांना माझ्या लग्नाविषयी काही कळलं तर?

‘’दिगंत तू ललितसोबत बाहेर वाट का बघत नाहीस?’’ मी त्याला बाहेर घालवण्याचा एक विफल प्रयत्न केला. 

पण ते बाहेर जाण्याआधी डॉक्टरांनी त्यांना थांबवलं आणि दिगंतला विचारलं, ‘’एक सेकंद थांब. मला सांग तू हिचा प्रियकर आहेस का?’’

‘’काय? काय म्हणालात तुम्ही?’’ दिगंतनं त्यांचा प्रश्न न समजल्यासारखं विचारलं.

‘’डॉ. स्वानंद… ऐका तरी माझं… त्याचा या सगळ्याशी…’’ मी त्यांना थांबवण्याचा निष्फळ प्रयत्न करत काही तरी बोलायचं म्हणून बोलले पण त्यांनी मध्येच मला थांबवलं.

‘’माझा प्रश्न मी नीट विचारला नाही की तुम्हांला नीट कळला नाही? ठीक मग मी जरा वेगळ्या पध्दतीने विचारतो. तू तोच माणूस आहेस का ज्याच्यासोबत ही राहते, खाते, पिते आणि झोपतेही?’’ त्यांनी चिडक्या स्वरात त्यांचा प्रश्न दिगंतला पुन्हा विचारला.

दिगंत एकदम गप्पच बसला. त्याची नजर माझ्याकडे गेली. मग त्यानं डॉक्टरांकडे पाहत त्यांना विचारलं, ‘’ तुम्हांला नक्की काय म्हणायचं आहे? ती माझी प्रेयसी असेल अथवा नसेल, आम्ही एकत्र राहत असू वा नसू, सोबत झोपत असू वा नसू पण हे विचारण्याचा तुम्हांला अधिकार कुणी दिला?’’

‘’मला कुणी अधिकार दिला?’’ डॉ. स्वानंद रागाने त्याच्यावर ओरडले. 

‘’डॉ. स्वानंद… प्लीज…’’ मी पुन्हा त्यांना थांबवण्याचा प्रयत्न केला.

‘’नाही वल्लरी. झालं तेवढं पुरेसं आहे.’’ ते माझ्यावरही ओरडले. एका डॉक्टरचा त्रागा आणखी काय वेगळा असणार ना! त्यांनी दिगंतकडे पाहिलं आणि म्हणाले, ‘’ या मुलीला अप्लास्टिक ऍनिमिया आहे. तुम्हांला याचा अर्थ कळतो का? तिचं शरीर तिच्या गरजेएवढं रक्त तयार करु शकत नाही. आणि त्यापेक्षा काळजीची गोष्ट म्हणजे तिला हिमोफिलिया आहे. सामान्य माणसांसारख्या तिच्या रक्ताच्या गुठळ्या नाही होऊ शकत. गेल्या दोन महिन्यांत ती जेव्हा जेव्हा मला इथे दिसली तेव्हा तेव्हा ती आतून संपूर्णतः जखमांनी घायाळ होती…’’

त्यांच्या त्या प्रत्येक शब्दासोबत मी माझ्याभोवती उभी केलेली भिंत ढासळत होती. माझ्या सगळ्या भावना मला आतून धडका मारत होत्या. काय होऊन बसलं हे वल्लरी? आपलं सगळं गुपित अशारितीने बाहेर फुटलेलं आहे. मी एक शेवटचा प्रयत्न करावा त्यांना थांबवण्याचा म्हणून म्हणाले, ‘’डॉ. स्वानंद…’’

‘’तू मरतेयस वल्लरी क्षणाक्षणाला. किमान आतातरी मला बोलू दे. तो तुझ्याशी असा वागतोय आणि अजूनही तुला वाटतंय की हे सगळं त्याला कळू नये म्हणून?’’ त्यांच्या त्या शेवटच्या शब्दांनी मी इतका वेळ धरुन ठेवलेला माझा बांध फुटला आणि मी रडू लागले. हा तो नाहीए डॉक्टर हा तो नाहीए.

‘’स्पष्ट बोला. तुम्हांला नक्की काय म्हणायचंय?’’ दिगंतनं पुन्हा विचारलं. यावेळेस त्याचा आवाज थरथरत होता.

‘’जर आपण तिच्यावर लवकर उपचार चालू केले नाहीत तर आपण तिला वाचवू शकणार नाही. तिच्याकडे जेमतेम दोन वर्षं शिल्लक आहेत.’’ त्यांनी त्याला सगळं स्पष्टपणे सांगून टाकलं.

दिगंतनं मला अर्थपूर्ण नजरेनं पाहिलं. ललितसुध्दा तिथं मोन्यानं उभा होता. बराच वेळ शांततेत गेल्यावर दिगंत म्हणाला, ‘’म्हणजे इतका वेळ तू आमच्याशी खोटं बोलत होतीस?’’

‘’माझं चुकलं.’’ मी खालमानेनं त्याला म्हणाले.

‘’अवधूतला यातलं काही माहीत आहे का वला?’’ त्याचा पुढचा प्रश्न.

मी माझे बाहेर पडणारे हुंदके दाबत नकारार्थी मान हलवली. 

‘’अवधूत? अवधूत रत्नपारखी?’’ ललित आश्चर्याने म्हणाला. मी मानेनंच हो म्हणाले.

‘’हा काय मुर्खपणा आहे वल्लरी! मी त्याला आताच्या आता हे सगळं कळवतोय. फोनच लावतो त्याला.’’ तो माझ्यावर ओरडला.

‘’नाही दिगंत नाही.’’ मी भितीने ओरडले.

‘’अगं तू मरतेय वल्लरी. किमान आता तरी गं!’’ तो उलटा माझ्याच अंगावर ओरडला.

‘’नको दिगंत. असं काही नको करुस रे!’’ मी माझं रडणं आता आवरुच शकत नव्हते.

‘’अगं तो तुझा नवरा आहे गं! तुला नाही का वाटत की हा त्याचा हक्क आहे म्हणून?’’ तो पुन्हा ओरडला.

‘’नवरा? तुझं लग्न झालंय वला?’’ ललितनं धक्का बसून विचारलं.

‘’तुझं लग्न अवधूत रत्नदीपशी झालंय? रत्नदीप साम्राज्याचा एक वारस?’’ यावेळेस डॉ. स्वानंदने आश्चर्याने मला विचारलं. ‘’आणि तू म्हणतेस की तुझ्याकडे उपचारासाठी पैसे नाहीत?’’

मला कळत नव्हतं काय बोलावं ते. जरी त्यांना ते माहीत असतं तरी त्यांनी माझी मदत थोडीच केली असती? कोणत्याही कारणाशिवाय त्यांनी माझ्यावर लाखो रुपये खर्च केले असते? खचितच नाही. तुम्हांला माहीत नाही डॉ. स्वानंद मी त्यांची फक्त नावापुरती बायको आहे. मला बायकोचे कुठलेही अधिकार त्यांनी दिलेले नाहीत.

‘’वल्लरी अगं जर तू त्याची बायको आहेस तर तो लिलासोब काय करोय?’’ अचानकच ललितनं ध्यानीमनी नसणारा प्रश्न विचारला.

मुर्ख मुला! तुला उघड्या डोळ्यांनी सत्य दिसत नाहीए का?

‘’डॉ. मी थोडावेळ तिच्याशी एकट्याने बोलू शकतो का?’’ दिगंतनं विचारलं.

‘’हो नक्कीच.’’ असं म्हणून डॉ. स्वानंद लगेचच त्या खोलीबाहेर निघून गेले.

दिगंत झटकन् माझ्यासमोर खाली जमीनीवर गुडघे टेकून बसला. मग त्यानं अगदी प्रेमळ आवाजात मला विचारलं, ‘’वला, ऐक माझं. आपल्याला हे सगळं अवधूतला सांगायला हवंय.’’

‘’नाही दिगंत. असं नको म्हणूस. तू तरी मला समजून घे ना! प्लीज.’’ मी म्हणाले.

‘’नाही वल्लरी. तुला कळतंय का? ही सगळी चेष्टा नाही चाललेली.’’ 

‘’तुला कळतंय का दिगंत? अरे मी तर फक्त एक अनाथ मुलगी आहे. समज मी उद्या जरी मेले तरी माझ्यासाठी रडणारं कुणी नाहीए. गोष्ट जर त्यांचीच असेल तर ते माझा तिरस्कार करतात ही सत्य परिस्थिती आहे. त्यांच्या दृष्टिकोनातून मी एक लालची बाई आहे. त्यांना तसाच विचार करत राहू दे माझ्याविषयी.’’ मी माझं म्हणणं त्याला सांगितलं.

‘’बेअक्कल आहेस वला तू! तुला सगळ्या गोष्टी माहीत आहेत; मग तू खोटं का बोलतेयस? तू त्याच्याशी लग्न तरी का केलंस ना? तुला कळतंय का तरी की ह्या सगळ्या गोष्टी जर आजीला कळल्या तर तिच्यावर काय परिणाम होईल या सगळ्याचा? आम्हां कुणाहीपेक्षा तीचं जास्त प्रेम आहे तुझ्यावर वल्लरी. तू अशा बाईला फसवतेयस. खरं तर तू आम्हां सगळ्यांनाच फसवतेयस.’’ त्याचा सगळा उद्वेग त्याच्या बोलण्यातून बाहेर पडत होता.

‘’मला माफ कर दिगंत या सगळ्यासाठी. पण तुला कसं सांगू की मी त्यांच्यावर किती प्रेम करते ते! माझं खूप प्रेम आहे त्यांच्यावर. त्यामुळे आजीनी जेव्हा त्यांच्याशी लग्न करण्याविषयी मला विचारलं तेव्हा मी नाही म्हणूच शकले नाही. तू याला अडनिड्या वयातली शेवटची इच्छा म्हणू शकतोस.’’

डॉ. स्वानंद आत आले. 

‘’वल्लरी, चल माझ्यासोबत. तुला रक्त चढवण्याची गरज आहे.’’ ते म्हणाले.

‘’धन्यवाद.’’ मी हळूच म्हणाले.

दिगंत आणि ललित तिथेच उभे राहिले जेव्हा मी रक्त चढवून घेण्यासाठी हॉस्पिटलच्या बेडवर आडवी झाले होते. माझ्या हातात सुईच्या आधाराने टोचलेल्या एका सलाईनच्या स्वच्छ नळीतून तो लाल रंगाचा द्रव माझ्या शरीरात सोडला जाताना मी पाहत होते. सगळं काही पार पडल्यानंतर डॉ. स्वानंदनी येऊन पुन्हा एकदा माझा रक्तदाब आणि नाडीची गती तपासली.

‘’ठीक आहे वल्लरी. आता तू जाऊ शकतेस. पण नीट काळजी घे.’’ 

‘’हो डॉक्टर. धन्यवाद.’’ मी उभी राहत त्यांचे आभार मानले. ललितनं मला उभं रहायला मदत केली.

आम्ही आता सगळे जण तिथून बाहेर पडणारच होतो इतक्यात डॉ. स्वानंदनी मला थांबवलं आणि म्हणाले, ‘’हॅपी बर्थडे वल्लरी.’’ 

मी एका क्षणासाठी गोठून गेले. मग निःश्वास सोडत त्यांचे शुभेच्छांसाठी आभार मानले. 

आम्ही हॉस्पिटलच्या बाहेर पडताना ललित माझ्या कानांत जवळजवळ किंचाळला, ‘’आज तुझा वाढदिवस आहे?’’

‘’हो.’’

‘’मुर्ख मुलगी. आणखी काय काय लपवलं आहेस तू?’’ दिगंत त्राग्याने म्हणाला. मी गप्पच राहिले. दिगंत अतिशय वैतागलेला दिसत होता.

‘’आपण हिचा वाढदिवस साजरा करायला हवा.’’ ललित पुन्हा म्हणाला.

‘’हे बघा मुलांनो मला प्रचंड अशक्तपणा जाणवतोय आणि मला घरी जायचं आहे.’’ मी हसतच म्हणाले.

पण ललित थोडीच ऐकणार्‍यातला होता. त्यानं लगेच त्यातूनही वाट शोधलीच. ‘’असं चालणार नाही. आपण किमान केक तरी आणूच शकतो.’’

‘’बरोबर बोलतोय तो. आज तुझा वाढदिवस आहे की नाही मुली!’’ दिगंतनं त्याची साथ दिली. 

केक आणायचा? हे माझ्यासाठी नवीन होतं. आजवरच्या माझ्या कुठल्याही वाढदिवसाला मला केक मिळाला नव्हता. मिळाला होता तो छोटूसा कपकेक. अचानक माझ्या कानांत मला सियाचे शब्द ऐकू आले आणि मी त्यांना म्हणाले, ‘’ मला काही मोठा केक बिक नकोय. मला एक छोटूसा कपकेक हवाय. बस.’’

स्वरा… 05/08/2021

 

 भाग सतरावाः- तुटलेलं हृदय

दिगंत…

वल्लरी! ती मुलगी जिला मी सहा-सात महिन्यांपूर्वी भेटलो. ती कायमच मला जीवनरसानं रसरसलेली वाटली. प्रेमानं बोलणारी, अगदी छोट्यातल्या छोट्या गोष्टीकडेही हसून पाहणारी. जेव्हा अवधूत मला अगदी पहिल्या वेळेस म्हणाला की ती एक लालची बाई आहे म्हणून तेव्हा माझा त्यावर अगदी सजह विश्वास बसला. तसा तो कोणीही ठेवूच शकला असता. एक अतिशय सामान्य मुलगी; अचानकच कुठूनतरी प्रकट झाली आणि आजीची काळजी घ्यायला लागली. हे तसं पटणारं नव्हतंच. आणि कोण म्हणू शकलं असतं की हे असं करण्यामागे तिचा काहीच वाईट हेतू किंवा स्वार्थ नाहीए म्हणून? मग अवधूतनं मला तिच्यावर पाळत ठेवायला सांगितली. आणि तिच गोष्ट मी आजही करतोय. हळूहळू मला कळत गेलं की ती किती एदार मनाची मुलगी आहे ते! माझा तिच्यावर विश्वास बसायला लागला. कळून चुकलं मला ती काहीही असू शकेल पण लालची नक्कीच नाही. तिचं आयुष्य अगदीच सोप्प होतं. आधी आधी मला असं वाटत होतं की वल्लरी फक्त एका कुटुंबाच्या शोधात आहे जे तिच्याजवळ कधीच नव्हतं. मग आम्ही एकमेकांचे छान मित्र झालो. त्या छोट्याशा लहानखुर्‍या मुलीनं माझ्या हृदयाचा इंच न् इंच व्यापून टाकला. पण, खरं सांगायचं तर मला माहीतच नव्हतं की माझ्यासमोर नियतीनं काय ताट मांडून ठेवलंय ते! माझा विश्वासच बसत नाहीए की ही हसरी मुलगी मरणाच्या कड्यावर उभी आहे! येणारा प्रत्येक क्षण तिला मरणाच्या बाहूत जाण्यासाठी आणखी आणखी पुढे ढकलतो आहे. माझा तर यावरही विश्वास बसत नाहीए की या अशा मुलीवर अवधूत बळजबरी करु शकतो, त्यानं तिचा पावलापावलाला अपमान केला आणि ती वेडी हे सगळं फक्त आणि फक्त तिच्या त्याच्यावर असणार्‍या प्रेमापोटी सहन करत राहिली. ती त्याच्यावर इतकं प्रेम कशी काय करु शकते? हे एवढं सगळं घडल्यानंतरही! 

‘’दिगंत, मला वचन दे. प्लीज… प्लीज… प्लीज… मला वचन दे की तू यातलं काहीही त्यांना सांगणार नाहीयेस. माझी अजिबात इच्छा नाहीए की त्यांना माझ्या या परिस्थितीबद्द‍ल काही कळावं अशी.’’ तिचा तो प्रेमाच्या माणसाला दुःख होऊ नये म्हणून त्याला आपलं दुःख कळू न देणारा कळवळून विनंती करणारा आवाज अजूनही माझ्या कानांत घुमतोय.

त्यावेळी मी तिला या सगळ्यामागचं कारणंही विचारलं होतं. ‘’का वल्लरी? का करतेयस तू हे सगळं?’’

‘’कारण, माझं त्यांच्यावर प्रेम आहे दिगंत. पण माझी इच्छा नाही की त्यांनीही माझ्यावर प्रेम करावं. मी खूप खुष आहे. त्यांचं प्रेम मिळत नसलं तरी मी मला मिळालेल्या या आयुष्यात सुखी आहे. मला माझ्या आयुष्यातली उरलेली काही वर्षं अशा माणसासोबत व्यतित करायची आहेत ज्याच्यावर मी मनापासून प्रेम करतेय. तूच सांग, यात माझं काही चुकतंय का? जर गोष्टी माझ्या हातात असत्या तर मी सगळ्या जगासमोर ओरडून ओरडून सांगितलं असतं की माझं त्यांच्यावर किती प्रेम आहे ते! माझ्या प्रत्येक श्वासागणिक मला त्यांची जाणीव होत राहते. नाही काही फरक पडत की ते माझ्याशी कसे वागताहेत याने कारण मी ते बदलू नाही शकत. दर दिवशी मी नव्यानं त्यांच्या प्रेमात पडतेय. आणखी आणखी खोलवर त्यांच्यात गुंतत चाललेय मी.’’ तिच्या आवाजातली वेदना मला आगदी ठळकपणे जाणवत होती.

का वल्लरी? तू कशी काय अशा माणसावर प्रेम करु शकतेस ज्याला तुझी काळजी वाटत नाही, जो तुझी रेसभरही पर्वा करत नाही? मी माझे अश्रू लपवण्यासाठी खिडकीतून बाहेर पाहू लागलो. वल्लरी गाडीत माझ्या बाजूलाच बसली होती आणि तिनं नुकताच विकत घेतलेला तो छोटूसा कपकेक खात होती. आज तिचा वाढदिवस आहे आणि या पुर्‍या जगात तिची काळजी करणारं तिच्याकडे कुणीच नाहीए. ती तिचं आयुष्य अशी एकट्याने कशी जगत असेल? आणि अवधूत! तो नालायक, गधडा! त्याला तर साधी कल्पनाही नाहीए की तो किती भाग्यवान आहे याची कारण ती त्याच्या आयुष्यात आहे. जर त्याच्या जागेवर मी असलो असतो तर मी तिच्या आनंदासाठी जंग जंग पछाडलं असतं. तिनं आधीच माझं हृदय व्यापून टाकलंय आणि आज तर तिनं माझ्या आत्म्यालाही आपलंस करुन टाकलंय. वला जर अवधूतच्या जागी मी असतो तर तू माझ्यावर एवढंच प्रेम केलं असतंस का गं? मी तुला वचन देतो वला, मी तुझी खूप काळजी घेईन, तुला खूप आनंदात ठेवेन. मी या सगळ्या जगातला आनंद आणून तुझ्या पायाशी ठेवेन. मी तुझ्या या डोळ्यांनी झोपेत, जागेपणी कधीही पाहिलेली सगळी स्वप्नं खरी करण्यासाठी झटेन. तू तुझ्या हातांनी माझ्यासाठी बनवलेलं जेवण जेवताना मला माझ्या बाहुपाशात तू हवी आहेस. माझी इच्छा आहे की रोज संध्याकाळी तू माझ्या परत येण्याची वाट पहावीस. रोज सकाळी उठलो की जमिनीला पाय लागण्याआधी मला तुझा चेहरा पहायचा आहे. माझी फार फार इच्छा आहे की तू अवधूतऐवजी मला प्रेमाने देवा म्हणून हाक मारावीस. पण हे सगळं तेव्हाच होउ शकतं जेव्हा तू अवधूतऐवजी मला स्वतःचा जोडीदार म्हणून निवडशील. सगळा जर तर चा खेळ. 

मी तिच्याकडे नजर टाकली. तिचे ओठ त्या केकमधल्या चॉकलेटनं भरुन गेले होते. आणि ती नेहमीसारखीच मोहक दिसत होती. ती तिच्या ओठांवरुन जीभ फिरवून चॉकलेटचा थेंब न् थेंब चाटून घेण्याचा प्रयत्न करत होती. तिचे ते मोठ्ठाले डोळे आनंदाने लकलकत होते. हिला अशी पाहून कुणी म्हणेल का की ही मरणाच्या उंबरठ्यावर उभी आहे म्हणून? ती अशी कशी असू शकते? पण तिच्या केलेल्या प्रत्येक कृतीनं माझ्या हृदयात कळ उठत होती; त्याला अक्षरशः तडा जात होता. तिचं अवधूतवर मनापासून प्रेम होतं म्हणूनच तिनं तिच्या आयुष्याची उरलेली काही वर्षं त्याच्या सोबत घालवायचं ठरवलं होतं; तेही कोणत्याही अपेक्षेविना. माझी नजर रिअर मिररवर पडली. माझ्या लक्षात आलं की ललित मला अतिशय प्रेमाने पाहत होता. त्याच्या माझ्याविषयी त्याच भावना होत्या ज्या मला वल्लरीविषयी वाटत होत्या. असं नव्हतं की मला तो आवडत नव्हता. तोही अतिशय प्रेमळ आणि मृदू स्वभावाचा आहे आणि त्याच्यातही त्या सगळ्या गोष्टी आहेत ज्या मला आवडतात. पण तरीही वल्लरी त्याच्या काही पावलं पुढेच आहे. 

मला खरं तर ते दोघेही आवडतात पण माझ्या हृदयाला विचाराल तर त्यानं तिथं फक्त वल्लरीलाच जागा दिली आहे. मला माहीत आहे की ती मला कधीच त्याअर्थी स्विकारणार नाही. ती माझ्यावर प्रेमही करणार नाही पण तरीही मी माझ्या मनाला तिच्यावर प्रेम करण्यापासून थोपवू शकत नाहीए. हे जर असं काही माझ्या मनात असेल तर मग ललितचं काय? मला माहितेय की तो माझ्या मनाला नेहमीच शांत करतो. तो एक अशी व्यक्ती आहे जिच्यासोबत मी सगळ्याविषयी आणि सगळ्यातल्या सगळ्याविषयी अगदी काहीही वाटू शकतो. पण मग माझं हृदय त्याला माझा म्हणून का स्विकारत नाहीए? हे सगळं वल्लरीमुळे होतंय का? की मला आमचं नातं स्विकारताना समाजाची भिती वाटतेय? मला याचं उत्तरच माहीत नाहीए. 

याच सगळ्या गोष्टींचा विचार करत आम्ही अवधूतच्या घरापाशी पोचलोदेखील. मी गाडी थांबवली. चेहर्‍यावरच्या मोठ्या हास्यासोबत वल्लरी म्हणाली, ‘’बाय ललित, आणि किर्तीला यातलं काहीही सांगू नकोस हं! समजलास ना?’’ मग दाराचं कुलुप उघडत असताना तिनं माझ्याकडे पाहिलं आणि म्हणाली, ‘’दिगंत थॅन्क्यू सो मच. तू मला वेळेत हॉस्पिटल आणि घरी पोचवलंस.’’ 

मी गाडीचं दार उघडलं बाहेर आलो आणि तिला म्हणालो, ‘’थांब. मी येतो तुझ्यासोबत.’’ तिनं हसतच माझ्या म्हणण्यावर मान डोलवली. 

‘’मी आलोच.’’ ललितला असं सांगून मी तिच्यासोबत आत गेलो. 

मला माहितेय तो खूपच उदास होता. थोडासा माझ्यामुळे आणि थोडासा तिच्यामुळे. मला माहीत नाही की माझ्या मनातल्या वल्लरीबद्दलच्या भावना त्याला कळल्या तर तो कसा वागेल ते! असं वाटतंय की तो वल्लरीचा खूप जवळचा न् चांगला मित्र आहे. मी सगळ्या गुंत्याचा फक्त विचारच करु शकत होतो. वल्लरी दिवाणखान्यातून आत आली. मी तिच्या सोबतच चालत होतो. आम्ही आत पोचलोच होतो की तेवढ्यात आमच्या कानांवर आवाज येऊन आदळला.

‘’कुठे होतीस तू अजून?’’

अवधूत! तो घरी आला होता. तो का आला होता घरी? मग पार्टीचं काय झालं? 

‘’द…देवा…’’ वल्लरी स्वतःशीच पुटपुटली. त्याचं नाव घेताना तिचे ओठ थरथरत होते. 

‘’मी विचारलं तू कुठे होतीस? ऐकू आलं नाही का?’’ त्याच्या आवाज प्रचंड संतापलेला होता. मग त्याची नजर माझ्यावर पडली. 

‘’दिगंत! तू हिच्यासोबत काय करतोयस?’’ तो माझ्यावर ओरडला.

‘’तिची माझी भेट हॉटेलच्या बाहेर झाली. तिला अतिशय वाईट प्रकारे रक्तस्त्राव होत होता.’’ मी म्हणालो. 

‘’अच्छा, तर मग आता तुला हाही हवा झाला का? ललित एकटा पुरेसा नव्हता का?’’ तो त्याच्या मनातलं गरळ तोंडातून ओकला.

‘’देवा…ते…’’ तिनं बोलण्याचा प्रयत्न केला.

तू अशाप्रकारे वागवतोस अवधूत तिला? रोज तिच्या वाट्याला ही इतकी वाईट वागणूक येते? माझ्या अंगाची विचार करुन लाही लाही झाली. आणि मला अजिबातच आश्चर्य वाटलं नाही की तो ललितवरुन तिच्यावर संशय घेत होता हे पाहून. बेअक्कल माणसा तो सामान्य नाहीए रे! तो समलैंगिक आहे. मला कळतच नाही की तू हे अजूनही कसा ओळखू शकला नाहीस अवधूत!

लांब लांब ढांगा टाकत अवधूत तिच्याजवळ आला आणि त्यानं खसकन् तिचा दंड पकडला. 

‘’बास झाली तुझी नाटकं! मला माहीतेय की तुला काय पाहिजे आहे ते! आणि मला हेही माहीत आहे की तू त्या पार्टीमध्ये का आली होतीस ते! चेटकीणच आहेस तू!...’’

तो तिच्या अंगावर ओरडत असताना माझं हृदय पिळवटून निघत होतं. वल्लरी मात्र फक्त त्याच्याकडे पाहत होती. मला तिच्या डोळ्यांत तिच्या हृदयातल्या उमटलेल्या वेदना दिसत होत्या. तू असा का आहेस अवधूत? तुझी मती भ्रष्ट झालीय का? अरे दैत्या, तुला दिसत नाहीये का रे! ती पोरगी तुझ्यावर कसा जीव उधळतेय ते?

‘’अवधूतऽऽ! ती अशक्त आहे. तिचं खूप सारं रक्त वाहून गेल्यामुळे तिचा शक्तिपात झालाय आणि डॉक्टरांनी तिला विश्रांती घ्यायला सांगितलीय.’’ मी मध्येच त्याला थांबवत म्हणालो. 

अवधूतनं झटकन् तिचा हात सोडून दिला आणि तो दुसरीकडे बघायला लागला. वल्लरीनं तिच्या अवधूतनं काही वेळापूर्वी धरलेला दंडाच्या हुळहुळणार्‍या भागावरुन हलकेच हात फिरवला. मी पाहिलं तिच्या हातांवर लाल डाग पडले होते. अरे देवा! तिला पुन्हा आतल्या आत रक्तस्त्राव सुरु झाला.

‘’जा तू दिगंत. थॅन्क्यू सो मच. रात्र खूप झालीय.’’ तिनं माझे पुन्हा एकदा आभार मानत माझा निरोप घेतला आणि तिच्या बेडरुमकडे जाण्याआधी ती हळूच पुटपुटली, ‘’शुभ रात्री देवा.’’

अवधूत मात्र गप्पच होता. 

जशी वल्लरी तिथून दिसेनाशी झाली, त्यानं एक उसासा सोडला. 

‘’थॅन्क्स् दिगंत.’’ तो अतिशय दुःखी आवाजात म्हणाला. आता मला त्याच्या डोळ्यांत वेदना तरंगताना दिसत होत्या. तो मघाचा अवधूत कुठे गेला? इथे नक्की चाललंय तरी काय? तो तिच्या प्रेमात पडलाय की काय? त्याचं तिच्यावरचं प्रेम दाखवण्याचा त्याचा हा मागी आहे का? अरे नाही! हा तर सरळ सरळ वेडेपणा आहे.

पण, जर तू खरोखरीच तिच्या प्रेमात पडला असशील अवधूत; तर मी तुझी मदत करेन. मी तुला खर्‍या वल्लरीची ओळख करुन घेण्यासाठी मदत करेन. मी तुला दाखवून देईन की ती कशी वेड्यासारखी तुझ्यावर प्रेम करते ते! मी शब्द देतो तुला वला, मला थोडा वेळ दे. हा माझा वेडपट भाऊ, अवधूत नक्की तुझ्यावर तुझ्याइतकंच प्रेम करेल.

‘’शुभ रात्री अवधूत. आणि हो आज तिचा वाढदिवस आहे.’’ मी जाता जाता त्याला सांगितलं.

स्वरा… 06/08/2021

 

भाग अठरावाः- हळवं प्रेम

अवधूत…

जसा दिगंत घरातून बाहेर पडला तसं माझं आणलेलं सगळं उसनं अवसान गळून पडलं. मी जिन्याकडे पाहता पाहता माझ्या केसांतून हात फिरवला. मला पुन्हा एकदा मी अपराधी असल्यासारखं वाटत होतं. मला अजूनही आठवतंय की माझ्या वाढदिवसाच्या दिवशी तिनं सगळं घर कसं सजवलं होतं ते! आणि आज तिच्या वाढदिवसाच्या दिवशी मी काय केलं? काहीही नाही. वरुन लिलासाठी पार्टी ठेवली ती वेगळीच आणि हे सगळं वल्लरीनं स्वतःच्या डोळ्यांनी पाहिलंही. डोकं हलवून मी डोक्यातले विचार झटकण्याचा प्रयत्न केला. हळू हळू जिना चढत मी तिच्या खोलीपाशी पोचलो. दरवाजा अर्धवट उघडा होता. मी पाय न वाजवता खोलीत आलो. सगळी खोली रिकामी होती. माझ्या भुवया उंचावल्या; गेली कुठे ही? मी आजूबाजूला पाहिलं तर तिच्या कपाटाजवळची लाईट मला चालू असलेली दिसली. माझ्या लक्षात आलं की तिथे आहे. मी हळूच माझे जड झालेले पाय ओढत तिथवर गेलो. ती तिथे कपडे बदलत होती. तिच्या उघड्या पाठीवर माझी नजर पडताच माझ्या हृदयाचा ठोका चुकला. ती तिचा दुधी रंगाचा नाईट गाऊन घालत होती. पण तिला त्याच्या पाठीमागे असणारी ती लांब चेन त्रास देत होती. ती चेन लावण्यासाठी तिचे प्रयत्न चालू होते. तिची काहीशी पिवळट झालेली पण मखमली त्वचा मला मोहात पाडत होती. माझा श्वास फुलू लागला. माझे हात तिला स्पर्श करण्यासाठी शिवशिवू लागले. काय होतंय मला हे! तिला पाहिलं की माझा माझ्यावरचा ताबा का सुटतो मला काही कळतंच नाही.

‘’अगं माझे बाई लाग ना! का माझी परिक्षा बघतेस?’’ मी तिला लहान मुलांसारखं तक्रार करताना ऐकलं. कुणी इतक्या मधाळपणे तक्रार कसं करु शकतं? एकाचवेळेला मला ती त्रासलेली आणि मोहक दिसत होती. तिनं तिच्या केसांचा बन बांधला होता. तिच्या मानेवरुन त्यातून सुटलेल्या काही बटा हळूवारपणे रुळत होत्या. तिच्या प्रत्येक कृतीसोबत माझ्या डोळ्यांत तिची नशा चढत होती. आता मला स्वतःला सावरणं कठीण झालं होतं. मला मनापासून इच्छा होत होती की तिच्या जवळ जावं. हलकेच तिला मागून कवेत घ्यावं आणि तिच्या कानांशी हळूवारपणे कुजबुजावं, ‘हॅपी बर्थडे बायको! माझी छोटी खारोटी.’ पण, गोष्टी मला वाटत होत्या तितक्या सरळ नव्हत्या.

मी आणखी काही पावलं पुढे सरकलो आणि आमच्यातलं अंतर कमी केलं. मग मी अगदी अलवारपणे तिच्या खांद्यावर हात ठेवला. मागे वळून पाहताना ती केवढ्यानं तरी दचकली. अगं हो! मीच आहे इथे. तिच्या हृदयाची वाढलेली धडधड मला खूप स्पष्टपणे ऐकू येत होती. तिच्या गालांवर माझ्या स्पर्शाने लालीमा चढलेला मी पाहिला. मग माझं लक्ष तिच्या ओठांवर गेलं; ते थोडेसे विलग झाले होते. 

‘’द…देवा!’’ तिचा आवाज थरथरत होता. 

‘’श्श्श्शूऽऽऽऽ!’’ मी तिच्या कानांशी गप्प राहण्याचा इशारा केला. 

तिनं एक आवंढा गिळला. खालचा ओठ हलकेच दातांनी दाबला आणि त्या कोरड्या पडलेल्या ओठांवरुन जीभ फिरवली. तिच्या छोट्याशा हातांनी तिने तो नाईटगाऊन आपल्या छातीशी धरुन ठेवला होता. मी हलकेच मान खाली वाकवली आणि तिच्या मानेवरुन नाक घासत तिच्या शरीराचा गंध माझ्यात भरुन घेऊ लागलो. तो मंद मंद गंध माझ्या चेतना फुलवत माझ्या रोमारोमात झिरपत चालला होता. मी माझं नाक तिच्या मानेवर हळूच घासलं. तिच्या रंध्रारंध्रातून उठणारी शिरशिरी जाणवून सुखावलो. 

‘’देवा!ऽऽ‘’ तिने पुन्हा एकदा माझं नाव घेतलं आणि त्यासोबतच मी तिच्या खांद्यावर अलगद माझे गरम ओठ टेकले. तिच्या ओठांतून आलेला निसटता उसासा माझ्या कानांनी झटकन् टिपला. माझा हात तिच्या मानेपासून खाली तिच्या उघड्या पाठीवरुन अनियंत्रित पण अलवारपणे फिरु लागला. त्या स्पर्शासोबत माझ्या शरीरात काहीतरी घडतं होतं. काहीतरी वेगळं! जे माझ्यासाठी नवीन होतं. मी पुन्हा तिच्या खांद्यावर आणि मानेवर माझी चुंबनचिन्हं उठवली. माझे ओठ तिच्या सर्वांगावरुन फिरण्यासाठी आसुसले होते. माझा हात आता तिच्या त्या गाऊनच्या आत शिरला होता आणि त्यांनी मी तिच्या वक्षांशी चाळा करत होतो. जितका जमेल तितका माझ्यातला राकट पुरुषाला मी अलवार करत होतो. तिच्यासाठी, फक्त तिच्यासाठी! मी अतिशय प्रेमाने तिचे वक्ष कुरवाळले. जराही ताकदीचा प्रयोग न करता मी ते कुस्करले. 

‘’उंममम!’’ ती पुन्हा अस्फुटशी उसासली. 

आहऽऽ! तिचा आवाज; तिचा हा आवाज माझ्या धगधगणार्‍या प्रणयाग्नीला चेतवणार्‍या इंधनाचं काम करत होता. आता मी आमच्यामध्ये असणार्‍या तिच्या त्या गाऊनचा अडथळा दूर केला. तिला माझ्या छातीशी ओढून घेतली. माझ्या उंचीपुढे ती अगदीच खुजी वाटत होती. छोटीशी खारोटी! माझी छोटीशी खारोटी! काय पण एकेकांचं दैव असतं बघा! कोणत्या परिस्थितीत मी तिच्याशी प्रणयचेष्टा करत होतो? हीच जर आमच्या नात्यात गोडवा असणारी परिस्थिती असती तर तिच्यासोबतीच्या या प्रणयलिलांची धुंदी माझ्या मन, मेंदू आणि शरीरावरुनही आयुष्यभर उतरली नसती. मी थोडा आणखी खाली झुकलो आणि तिच्या त्या रसाळ ओठांना अलगद माझ्या ओठांत बंदिस्त केलं. मला भिती वाटत होती की मी पुन्हा तिला दुखावणार तर नाही ना! त्यामुळे मी तिच्या ओठांना अगदी प्रेमाने, हळूवारपणे चोखत होतो. ती अजूनही रंभा-स्तंभ (केळीचे झाड) होउन विना हालचाल तशीच उभी होती. तिच्या अधरांशी खेळताना अहजच तिच्या खालच्या ओठाला मी हळूच माझे दात लावले आणि यावेळेस मात्र मला जाणवलं की तिचे ओठही मला साथ देतायत. इतक्या दिवसांत तिने अगदी पहिल्यांदाच मला माझ्या चुंबनाची स्वतःहून परतफेड केली होती. ही जगातली सगळ्यात सुंदर भावना होती माझ्यासाठी. पण का? मी तिच्याकडे इतका का खेचला जातोय? मला या सगळ्या भावनांची जाणीव लिलासोबत असताना कधीच का होत नाही?

मला जाणवत होतं की तिही आसासून माझं चुंबन घेते आहे. आम्ही आता एकमेकांच्या गाढ दीर्घ चुंबनात पार गुंतून गेलो होतो. ती तिच्या ओठांसारखीच मधूर आणि रसाळ होती. तिनं तिचे ते छोटेसे हात माझ्या मानेभोवती गुंफले होते. माझ्या डोळ्यांत आता तिच्याविषयीची आस ओसंडू लागली होती. मला आता तिच्या सर्वांगाचा आस्वाद घ्यायचा होता. आता मी न राहवून तिचे वक्ष आणखी जोरात चुरगळले. आह! येणार्‍या प्रत्येक क्षणासोबत मी माझ्यावरचा ताबा गमावत होतो. माझं पौरुष आता नागाच्या फण्यासारखं ताठ झालं होतं. मी तिला जमिनीवरुन माझ्या बाहुपाशात उचलून घेतली आणि पलंगाकडे निघालो. आमचे ओठ अजूनही एकमेकांमध्ये गाढ गुंफलेले होते. ती माझ्या अचानक केलेल्या कृतीनं चकीत झाली. मी तिचा तो वस्त्रविहीन देह पलंगावर अलवारपणे ठेवला. आणि तितक्याच हळूवारपणे मी तिच्या झुकलो. ती या प्रकारानं पुरती शहारुन गेली. तिच्या डोळ्यांत भितीची एक लकेर चमकून गेली. ती अजूनही मला घाबरतेय! मी गेल्यावेळेस तिच्याशी जसा वागलो त्यामुळे असेल का? श्शी! मी कधीच तिला सौहार्दतेनं वागवलं नाही. हा माझा तिच्याविषयीचा असणारा रागच होता जो मला तिच्याशी तसं वागू देत नव्हता. मी तिच्या चेहरा फुलांना ओंजळीत घेतात तसा ओंजळीत घेतला. तिच्या कपाळावर हलकेच ओठ टेकून तिला श्वाश्वती दिली की मी जनावर नाहीए. माझ्याकडेही हृदय नावाची गोष्ट आहे प्रिये! तिनं तिचे डोळे समाधानाने मिटून घेतले आणि तिच्या त्या मोहक ओठांवर तिचं ते जीवघेणं हास्य विसावलं. तिनं पाहिला का माझ्यातला प्रियकर? तिला कळलं का की मीही तिच्या प्रेमपाशात गुरफटतोय ते? मी हळूहळू तिच्या चेहर्‍यावरुन माझे अधर खाली खाली आणत होतो. आधी तिच्या नाकाचा इटुकलासा शेंडा मग तिचे कपोल (गाल) जे अजूनही गुलाबीच होते. ती किती लाजतेय. पण ती इतकी का लाजतेय? हा काही आमचा पहिलाच प्रणयप्रसंग नाहीये. खाली सरकत माझे अधर तिच्या वक्षस्थळाशी येऊन भिडले. मी त्यांना तोवर आस्वादत राहिलो जोवर त्या छोट्या लिची कडक होत नाहीत. ती मात्र सुखाचे सुस्कार तिच्या हुंकारातून माझ्या कानांशी पोचवत होती. ते ऐकून मी मुक्यानेच हसलो. मी तिच्या उरोजांपासून चुंबनांची साखळी बनवत कटिप्रदेशात पोहोचलो. माझ्या अधरांनी तिथे स्पर्श करताच तिने एक अधीर उसासा सोडत तिच्या पाठीची कमान केली. मी अलगद तिचे पाय विलग केले आणि तिच्या अधोअधरांशी खेळू लागलो. जो जो मी त्यांना छेडत होतो तो तो माझ्या सतारीचे स्वर मला तिच्या सित्कारातून ऐकू येत होते. तिची बोटं माझ्या केसांतून घुंगराळत होती. 

‘’अवधूत!’’ किती छान वाटतं जेव्हा केव्हा ती माझं नाव घेते. ती कधीच मला नावाने हाक मारत नाही. नेहमी देवा म्हणूनच बोलावते मला ती. तीची तृप्ती झाल्याचं माझ्या लक्षात आलं. मी समाधानाने हसलो. आता मी माझा अर्धवस्त्रांकित देह तिच्या देहावर ठेवला. माझं पौरुष तिच्यात सामावण्यासाठी अधीर झालं होतं. मी माझ्या शरीरावरचा तो उर्वरीत वस्त्राचा भागही दूर केला. आम्ही दोघेही आता पुरुरवा-उर्वशीच्या बेधुंद अवस्थेत होतो. मी तिच्या चेहर्‍याकडे पाहिलं. मला अजूनही तिच्या डोळ्यांमध्ये माझ्याविषयीची भिती स्पष्ट दिसत होती. मी पुन्हा तिला आश्वस्त केलं मी अजूनही प्रियकराच्याच वेशात आहे म्हणून. अगदी अलवारपणे मी माझ्या पौरुषाला तिच्यात स्थानबध्द केलं. तिला कोणतीही, कसलीही दुखापत होऊ नये याची काळजी घेत मी माझ्या सुरु केलेल्या भैरवीला समेवर आणलं. बस्स! आणखी एक तान आणि या भैरवीचा उधस आम्हां दोघांनाही तृप्तीच्या खोल सागरात घेउन गेला. हा अनूभव इतका अस्पर्श आणि मनोल्हासित करणारा होता माझ्यासाठी की मी तो यापूर्वी कधी घेतलाच नव्हता. समागमाच्या अंतिम चरणावर तिच्याशी संपूर्ण रत झालेल्या मी पुन्हा तिच्या चेहर्‍याकडे पाहिले. तिचे डोळे अजूनही मिटलेलेच होते. पण तिच्या नेत्रांतून एक चुकार अश्रू निखळलेला मात्र मला दिसला. मी पुन्हा तिला दुखावलं का? या जाणीवेनं मला अस्वस्थ केलं. मी तो अश्रू तिच्या गालांवरुन ओघळून जाण्याआधीच माझ्या ओठांनी टिपून घेतला. मी माझ्यापरीनं खूप प्रयत्न केले तिला न दुखावण्याचे तरीही तो निसटलाच होता. तो खरंच वेदनेचा होता की समाधानाचा? पण, खरंच ती नशीली आहे. माझ्या वैयक्तिक नशेचा ब्रॅन्ड आहे ती. तिच्यातून मोकळा होताना मी हुंकारलो. हा आनंद आणि लिला यांचा मेळ कधी कधीच जमला नाही. मी आता तिच्या पूर्णपणे रिक्त झालो होतो आणि तरीही मी अन्तर्बाह्य भरुन गेलो होतो. हे तिच करु शकत होती. 

मी श्रांत होऊन तिच्याशेजारी पहुडलो. क्लांन्त झालेल्या तिचे डोळे अजूनही उघडलेच नव्हते. का कुणास ठाऊक पण मला अचानकच अपराध्यासारखं वाटू लागलं. ती माझी पत्नी होती. तिच्याशेजारी झोपण्यात गैर काय होतं बरं? मी तिच्या चेहर्‍याकडे टक लावून पाहत होतो. तिच्या कपाळावर घर्मबिंदूची जाळीदार नक्षी उमटली होती. तिचा बॅन्डेज बांधलेला हात हलकेच पलंगावर विसावला होता. मी नकळत त्याला स्पर्श केला. मी किमान आज रात्री तरी तिच्याशी हे असं काहीतरी करायला नको होतं. तरी दिगंत मला म्हणाला होताच की तिला विश्रांतीची गरज आहे म्हणून. छे! असा कसा तिला पाहताच मी माझ्यावरचं नियंत्रण घालवून अनियंत्रित होतो? मी प्रेमाने तिच्या चेहर्‍यावरुन हात फिरवला. तिला माझ्या कवेत ओढून घेतली आणि म्हणालो, ‘’ विश्रांती घे. ही तुझीच खास जागा आहे.’’

स्वरा…07/08/2021

 

 भाग एकोणिसावाः- हव्यास

ललित…

हे जे काही घडत होतं त्या सगळ्यावर विश्वास ठेवणं माझ्यासाठी खूप कठीण होत होतं. वल्लरी! आमची प्रिय वल्लरी! माझी जिवलग मैत्रीण! आणि आज मला कळतंय की मला तर तिच्याविषयी काही म्हणजे काहीच माहीत नाहीये. विश्वास बसत नाहीए की ती मरणाच्या दारात उभी आहे! ती हसरी मुलगी जिच्या चेहर्‍यावर मी कायमच हसू विखुरलेलं पाहिलं; ती या सगळ्यातून जात होती. उत्तम, वल्लरी उत्तम! तुला तर सर्वोत्तम अभिनेत्रीचा राष्ट्रीय पुरस्कार द्यायला हवाय. तू कशी काय इतकं सगळं दुःख, इतक्या वेदना लपवू शकलीस? तू या अशा अवस्थेत रोज कशी काय हसू शकत होतीस? आणि या सगळ्याची पराकाष्टा म्हणजे तू अवधूत सारंगराव रत्नदीपशी लग्न केलंयस! तू एका कोट्याधिशाची बायको आहेस! आणि असं असतानाही तू स्वतःचा खर्च भागवण्यासाठी अर्धवेळची नोकरी करतेस? तू अशी का जगते आहेस? आणि तुझा तो बेअक्कल, गाढव नवरा त्या बकवास सुपर मॉडेलसोबत रंग उधळतोय. तो तिच्यासाठी मोठ्ठी पार्टी देतो आणि त्याच दिवशी असणारा तुझा वाढदिवस त्याच्या खिजगणतित ही नसावा! आणि हे सगळं तू अगदी शांतपणे सहन करतेयस? का तर तुझं त्याच्यावर मनापासून प्रेम आहे म्हणून!

अरे देवा! हे सगळं असं आहे आणि मी मुर्खासारखा विचार करत होतो की तुझं आणि दिगंतचं एकमेकांवर प्रेम आहे म्हणून. कित्ती वेडपटासारखा विचार करत होतो मी! मी तर या गोष्टीवरुन तुझ्याशी भांडलोसुध्दा गं! मी किती काय काय बोलून गेलो तुला; तरीही तू मला अगदी सहज माफ करुन टाकलंस.

आधी दिगंतनं आम्हांला एका पेस्ट्री शॉपमध्ये नेलं. जिथं वल्लरीनं स्वतःसाठी एक छोटासा कप केक घेतला. मी किंवा दिगंत कुणीही त्यासाठी खर्च करायला तयार होतो पण तिनं त्या गोष्टीला नकार दिला. त्यानंतर दिगंत तिला घरी सोडण्यासाठी अवधूतच्या बंगल्यावर गेला. तो तिच्यासोबत आतही गेला. मी त्याची वाट बघत बाहेर गाडीतच बसून राहिलो. माझ्या मनात नुसती उलथापालथ चालू होती. तिच्या संदर्भात सगळ्या गोष्टी इतक्या विचित्र का आहेत? ती ही कुठल्या कर्माची फळं भोगतेय असं म्हणायचं? असं काय वाईट कर्म तिनं तिच्या पर्वजन्मात केलं असेल? देवानं कुणाच्याही वाट्याला असं एकट्यानं जगण आणि मरण्याचं नशीब लिहू नये. 

‘’बिचारी वल्लरी!’’ मी गाडीत बसल्या बसल्या डोळे मिटून एक उसासा टाकला. अचानक मला माझ्या खांद्यावर कुणाचा तरी स्पर्श जाणवला. 

‘’तुलाही तिची काळजी वाटतेय. हो ना?’’ दिगंतनं गाडी चालू करत मला विचारलं. तो परत आल्यापासून मी पाहतोय. त्याच्या डोळ्यांतल्या दुःखाच्या छटा आणखीनच गहिर्‍या झाल्यात. मी उत्तरादाखल काहीच न बोलता फक्त मान हलवली. 

‘’तिचं आयुष्य खूपच गुंतागुंतीचं आहे.’’ एक निश्वास टाकत दिगंत म्हणाला. 

‘’तसं ते कुणाचं नसतं?’’ मी उलट प्रश्न केला. 

‘’चल आपण जाऊन एक एक पेग मारु.’’ माझा खांद्यावर हलकेच दाबत तो मला खूष करण्यासाठी म्हणाला.

तुला खरंच हेच म्हणायचंय का दिगंत? तुझं माझ्यावर खरंच प्रेम आहे की तू फक्त तसा दिखावा करतोयस? जर हे असं नाहीये तर तू माझ्यासमोर ते कबूल का करत नाहीयेस? तुझ्यात धाडस नाहीये का कबूल करण्याचं की तू समलैंगिक आहेस म्हणून? आपलं नातं असं का आहे दिगंत? ‘’मला नाही यायचं.’’ मी म्हणालो. मला नेहमीच त्याची सोबत, त्याचा वेळ हवा होता पण मी मात्र त्याच्यासाठी शेवटच्या क्षणाचा पर्याय होतो.

‘’चल ना ललित. असं काय करतोस?’’ असं म्हणून त्यानं माझा हात हातात घेतला. ‘’बघ तुलाही बरं वाटेल.’’

मी त्याच्या डोळ्यांत खोलवर डोकावलो आणि पुटपुटलो, ‘’ठीक.’’

आम्ही एका चांगल्या हॉटेल कम बारमध्ये गेलो. अशाठिकाणी तो याआधी मला कधीच घेऊन आला नव्हता. मी अवतीभवती पाहिलं. त्यानं मला एका कोपर्‍यातल्या टेबलाशी नेलं. खरंच सांगतो एक दोन पेग घेतल्यानंतर मला जरा हलकं वाटू लागलं. त्याला खरंच माहीत आहे की मला कसं खूष ठेवायचं ते! मी त्याच्या चेहर्‍याकडे पाहिलं. त्याची नजर संमोहित करणारी, बाकदार नाक आणि सुरेख रेखीव हनुवटी. एका शब्दांत सांगायचं तर तो आकर्षक आहे.

‘’ललित!’’

‘’हं!’’

तो हळूच माझ्या कानांशी झुकला आणि म्हणाला, ‘’तुझे ओठ फार सुंदर आहेत.’’

त्याचा श्वास माझ्या कानांच्या पाळ्यांना स्पर्श करत माझ्या सर्वांगावर शहारा उठवत होता. त्याचा तो पुरुषी गंध मला त्याच्याकडे खेचत होता. मला कळत होतं आत्ता ह्या क्षणाला त्याला नेमकं काय हवं होतं ते! त्याच्या दाढीचे छोटे केस माझ्या गालांवर हुळहुळत होते. त्याचा हात हलकेच माझ्या कमरेत येऊन पडला. तो करत असलेल्या प्रत्येक कृतीनं माझ्या भावना चाळवल्या जात होत्या. 

‘’दिग्!’’

तो उभा राहिला. त्यानं माझा हात धरुन मला उठवलं आणि स्वतःसोबत त्या हॉटेलमधल्या एका स्यूटमध्ये घेऊन गेला. आम्ही आत जाताच त्यानं धाडकन् दरवाजा लावून घेतला. माझ्या पापण्या थोड्या जड झाल्या होत्या. मी त्याच्या मागे उभा राहून त्याच्याकडे पाहत होतो. तो जाऊन त्या स्यूटच्या मोठाल्या फ्रेंच विंडोशी उभा राहिला. त्यानं त्याचे दोन्ही हात फैलावून त्या खिडीकीच्या कडांना धरलं होतं. मला नेमकं कळत नव्हतं की त्याच्या मनात काय चालू आहे ते! जाणवत होती ती फक्त त्याच्या अंतरातली खळबळ. मी एक एक पाऊल उचलत पुढे गेलो. त्याला मागून मिठी मारली. तरीही तो तसाच उभा होता; निश्चल. मी हळूच त्याच्या शर्टाचं एकेक बटण काजातून मोकळं करत गेलो. सगळी बटणं खोलताच त्याची ती नीट शेव केलेली नितळ छाती उघडी पडली. मी प्रेमाने त्यावरुन हात फिरवत त्याचा स्पर्श स्वतःत मुरवण्याचा प्रयत्न करत होतो. मी त्याच्या हातांखालून पुढे जात त्याच्या समोर जाऊन उभा राहिलो. मला माहीत आहे त्याला काय हवं आहे ते! पण त्याआधी मला त्याच्या मनातल्या वादळांना थोडं शांत करावं लागणार आहे. मी त्याचा शर्ट उतरवून टाकला. त्याला घट्ट मिठीत घेतलं आणि तिथल्याच कोचावर टेकलो. तो माझ्या छातीवर त्याचं डोकं घुसळत होता. मी त्याच्या केसांतून बोटं फिरवत होतो. त्याला असा थोडा शांत केल्यानंतर त्याच्यातला तो जागा झाला. त्यानं अचानक माझ्या ओठांना स्वतःच्या ओठांमध्ये घट्ट बंदिस्त केलं. मला काही कळेपर्यंतच त्यानं माझ्या शरीरावची सगळी वस्त्र उतरवून टाकली. त्याचा पुरुषी स्पर्श मला उत्तेजित करत होता. आता त्यानं स्वतःच्या शरीरावरचेही उरले सुरले कपडे उतरवून टाकले. काही वेळासाठी आम्ही एकमेकांच्या शरीराची उब अनुभवत परस्परांच्या बाहुपाशात लपेटून राहिलो. तो अधाशासारखा माझी चुंबनांवर चुंबनं घेत होता. माझ्या केसांत हात घालून ते मुठीत घट्ट पकडत त्यानं माझ्या ओठांचा चावा घेतला. उफ्! तो जेव्हा असं काही करतो मी आतून बाहेरुन सुखावून जातो. आमचा समागम काही सामान्यांसारखा नव्हताच. कारण शेवटी आम्ही दोघेही पुरुषच होतो. पण मला पावला पावलाला जाणवत होतं की मी त्याच्यात भावनिकरित्या पार गुंतून पडलोय आणि तो मात्र अजूनही घाटाच्या पायर्‍यावरुन खाली उतरण्याचं मनावर घेत नव्हता. कोण अडवत होतं त्याला? काय अडवत होतं त्याला? तो कधीच माझा होणार नाही का? या सगळ्या विचारांच्या गुंत्यात मला त्या सुखाच्या क्षणांचा आनंदही घेता आलं नाही. पण तो कदाचित या सगळ्या विचारांपासून फार दूर होता. आता तो स्वतःला माझ्या स्वाधीन करुन मोकळा झाला होता. त्याला त्याच्या सुखाच्या क्षणांपर्यत पोहचवणं माझ्यासाठी तर फार कठीण नव्हतंही आणि होतंही. आमच्या नात्यात तो पुरुष होता आणि मी त्याची सखी. मी नेहमीच प्रयत्न केला की त्याला माझ्यात गुंतून ठेवावं पण तो माझ्यात गुंतूनही माझा नव्हताच कधी. मी त्याला माझ्या स्पर्शातून जाणवून देत होतो की तो माझ्या हृदयाच्या किती जवळ आहे ते! त्याला माझा सहवास आवडत नव्हता असं नाही; खरंतर तो नेहमीच स्वतःला माझ्यात झोकून देई. पण त्यानं आजवर कधीच माझा मोकळ्या मनानं स्विकार केला नव्हता. मला त्या क्षणाचीच आतुरता होती. ज्याक्षणी तो माझा सार्‍यासमोर स्विकार करेल तो माझ्या आयुष्यातला परमोच्च आनंदाचा क्षण असेल. आता मात्र तो माझ्या कानांत पुटपुटत होता, ‘’तू शब्दातित आहेस ललित! मी नाही सांगू शकत तू मला सुखाचे कुठले क्षण देतोस ते!’’ 

मी अजूनही त्या गुंगीतून बाहेर आलोच नव्हतो. त्याची नजर घड्याळावर पडली. आता जवळजवळ पहाट व्हायला आली होती. त्यानं अगदी काहीच क्षणात स्वतःचे कपडे अंगावर चढवले. तो इतक्यातच कसा या व्यावहारिक जगात परतू शकतो? 

‘’ऐक ललित. मला आता जायला हवं. या रुमचे पैसे मी दिलेले आहेत. तू राहू शकतोस इथे.’’ तो म्हणाला. मला माहीत होतं, हेच होणार आहे! तो त्याची पुरी रात्र माझ्या वाट्याला कधीच देत नाही. 

‘’तू नाही का राहू शकत?’’ मी अजीजीनं विचारलं.

‘’ललित, आपलं या विषयावर आधीच बोलणं झालंय.’’ एवढं बोलून तो निघून गेला. मला तिथे एकटा सोडून. 

हे सगळं असंच आहे. तो नेहमी असाच वागतो. प्रत्येकवेळी आमचा समागम झाला की मला असाच तृषित सोडून जातो तो. मला अतिशय वाईट वाटतं याचं. मला वाटतं राहतं की त्यानं मला त्याच्या आनंदासाठी वापरलं आणि सोडून दिलं. मी काय त्याच्यासाठी पुरुष वेश्या आहे का? जिच्याकडे कधीही जाता येतं? जिला कधीही स्वतःसाठी नग्न करता येतं? तो का वागतो माझ्याशी असा? तो का नाही माझ्यासोबत इथे राहू शकत? फक्त एका रात्रीसाठीही नाही? आम्ही समागमच केला पाहिजे असं कुठल्या पुस्तकात लिहिलंय? आम्ही असेच एकमेकांचे हात हातात घेऊन सोबत झोपू शकत नाही का? त्याला माझी इतकी लाज का वाटते? नक्की काय खरं आहे? हे फक्त त्याच्याविषयीच आहे का की हे मलाही वाटतंय?

स्वरा… 09/08/2021

 

 भाग विसावाः- गुप्त प्रेम…

वल्लरी…

त्या रात्रीनंतर माझे दिवस पार बदलून गेले. आणखी एक महिना उलटून गेला. दिगंत आणि ललितला माझ्याविषयी सारं काही माहीत झालं होतं; अगदी माझ्या आजाराविषयीही सारं काही. त्या दोघांनाही मला मदत कराविशी वाटत होती. दिगंतला तर वाटत होतं की हे सगळं आपण अवधूतनाही सांगावं म्हणून. पण मला माहीत होतं की त्याचा काहीही उपयोग होणार नाही म्हणून. त्याला कदाचित वाटेल की मी त्याच्या पैशांसाठी मी ही नवीन क्लृप्ती वापरतेय म्हणून. आणि अगदी खरं सांगायचं तर मला कुणाचाही पैसा नाहक खर्च करायला आवडत नाही. शेवटी कितीही काही झालं तरी मी एक अनाथ होते जिला तिच्या सुदैवाने किंवा पूर्व कर्मांमुळे म्हणा सगळे उत्तम मित्र मिळाले होते. 

दिगंतनं अजूनही हार मानली नव्हती. तो माझ्यासोबत रोजच्या तपासणीसाठी रोज हॉस्पिटलमध्ये येत होता. कधी कधी ललितही असे त्याच्यासोबत. किर्तीला अजूनतरी यातलं काहीही माहीत नव्हतं. पण तिला ललितचं माझ्याशी बदललेलं वागणं विचित्र वाटत होतं कारण माझ्या आजाराविषयी कळल्यापासून तो माझी खूपच काळजी घ्यायला लागला होता. तो त्याच्यापरीनं माझी काळजी घेण्याचा अगदी जिवापाड प्रयत्न करत होता. आणि आता मला पहिल्यापेक्षा खूप बरं वाटत होतं. आजवर माझी काळजी करणारं माझ्याजवळ कुणीच नव्हतं. असं काळजी घेतली जातेय ही भावनाच कितीतरी मोलाची होती माझ्यासाठी. कधीतरी जर त्यांना माझ्याबाबतीतल्या या गोष्टी कळल्या तर देवासुध्दा माझी अशी काळजी घेतील का? मला नाही वाटत की ते असं काही करतील म्हणून. जर त्यांना माझ्याविषयी काही जाणून घ्यायचंच असतं तर ते त्यांना फार पूर्वीच केलं असतं. असतं एकेकाचं दुर्दैव! काय करणार? आमच्या वैवाहिक आयुष्यात तसूभराचाही फरक पडला नव्हता; पण गोष्टी दिवसेंदिवस अधिकच चिघळत चालल्या होत्या. असं वाटत होतं की देवा दर दिवसांगणीक माझा अधिकाधिक तिरस्कार करायला लागलेत. हेच योग्य आहे. वाईट नको वाटून घेऊस वल्लरी. जेवढा तुझा ते द्वेष करतील तेवढे ते तुझ्या मृत्यूनंतर कमी दुखावले जातील. 

याच सगळ्या विचारतंत मी असताना माझा स्टॉप आला आणि मी बसमधून खाली उतरले. मी युनिव्हर्सिटीत गेले. नेहमीप्रमाणेच मला ललित मला एका बाजूला फोनवर बोलताना दिसला. मी पायांचा आवाज न करता त्याच्याजवळ जाऊ लागले. मला त्याला घाबरवायचं होतं. मला माहीतेय की हा सगळा बालिशपणा आहे पण कधी कधी माणसानं असंही वागायला हवं ना! पण मी त्याच्याजवळ पोचून त्याला भॉक करणार तोच त्याच्या आवाजाने मी होते तिथेच थबकले. तो फोनवर विचारत होता, ‘’ तू माझ्याशी असं कसं वागू शकतोस? तू मला सगळ्या समाजासमोर का नाही स्विकारु शकत?’’ 

त्याच्या आवाजात एक प्रकारची आतुरता जाणवत होती. मी चकित होऊन माझ्या आहे त्याच जागेवर पुतळा झाले होते. 

‘’नाही असं नको म्हणूस.’’ यावेळेस तो आर्जवं करत होता. त्याचा आवाज थोडा चिरकला होता. तो नक्की बोलत तरी कुणाशी होता?

‘’पण तुला तर माहितेय ना! माझं तुझ्यावर किती प्रेम आहे ते?’’ असं म्हणतानाच तो अचानक हुंदके देताना मी ऐकलं. नेमकं काय झालं असावं बरं? ललित कुणावर तरी प्रेम करत होता? त्याच्या आवाजावरुन तरी तो हताश आणि मोडून गेल्यासारखा वाटत होता. त्याचा आवाज थरथरत होता. तो त्याच्या प्रेमाच्या तुटण्याच्या कड्यावर उभा होता बहुधा. 

गेल्या काही आठवड्यांत मला जाणवलं होतं की ललित बराच शांत रहायला लागलाय. मला वाटलं की कदाचित तो माझ्यामुळे असा वागत असेल म्हणून मी त्याला फारसं काही विचारण्याच्या फंदात पडले नाही. पण आता मला कळतंय की या सगळ्या कहाणीच्या मागे नक्कीच काहीतरी वेगळं आहे जे मला माहीत नाही. असं वाटतंय की ललित कुणाच्यातरी प्रेमात आकंठ बुडालाय आणि तो ज्या कुणअवर प्रेम करतोय ती व्यक्ति काही त्याच्या या प्रेमाला म्हणअवा तसा प्रतिसाद दे नाहीए. मला त्याची परिस्थिती कळथ होती. आणि का कळणार नाही? माझीही अवस्था थोडीबहुत तशीच नव्हती का? तसं बघायला गेलं तर आम्ही दोघं एकाच नावेतले सहप्रवासी होतो फरक फक्त इतकाच होता की मला वाटत होतं की देवानी माझ?यावर प्रेम करु नये मग मला कितीही वेदना झाल्या तरी हरकत नाही. पण ललितचा प्रश्न माझ्यापेक्षा गहन होता; त्याच्यासमोर त्याचं अख्खं अश्राष्य पडलं होतं. आणि एखादं चुकार नातं सगळ्या आयुष्यावर त्याच्या खुणा उमटवून जातं.

त्या त्याच्या शेवटच्या शब्दांसोबतच त्यानं त्याचा कॉल डिसकनेक्ट केला आणि त्याचा मोबाईल खिशात सरकवला. कदाचित त्याचं डोकं ठणकत असावं कारण त्यानं त्याचं डोकं धरलं आणि एका हातानं खांबाचा आधार घेऊन तो उभा राहिला. तो आतून तुटल्यासारखा वाटत होता. 

मी त्याच्याजवळ गेले आणि त्याच्या खांद्यावर हात ठेवून म्हणाले, ‘’ललित.’’

आत्ता थोड्यावेळापूर्वीच त्याच्या भावनांच्या उसळलेल्या त्या समुद्राला प्रयत्नपूर्वक मागे ढकलत तो ताठ उभा राहिला. ‘’वला! वल्लरी…’’

‘’तू ठीक आहेस ना?’’ मी विचारलं.

‘’हो तर! अगं जरा डोकं दुखतंय. बाकी काहीच नाही.’’ तो नाही म्हणत चक्क माझ्याशी खोटं बोलत होता. 

‘’खरंच?’’

‘’अगं हो, खरंच.’’ त्यानं आवंढा गिळलेला माझ्या लक्षात आलं नाही असं त्याला वाटत होतं.

‘’ललित, मी सगळं बोलणं ऐकलंय तुझं.’’ मी असं म्हणताच त्यानं एक सुस्कारा टाकला आणि तिथल्याच सिमेंटच्या बेंचवर जाऊन बसला. ‘’ वला… ते… त्याचं असं झालं की… ते…’’ त्याचा आवाज स्थिर नव्हता; असं वाटत होतं की तो उन्मळूण पडण्याच्या कड्यावर उभा आहे जिथून कधीही त्याच्या भअवनांचा धबधबा फुटू शकतो. 

मी त्याच्या जवळ जाऊन बसले. त्याच्या खांद्यावर प्रेमाने हात ठेवला आणि विचारलं, ‘’तो कोण आहे ललित?’’

त्यानं एकदा माझ्याकडे पाहिलं. माझ्या नजरेला नजर भिडताच त्याच्या डोळ?यांतल्या सगळ?या भावना कुठल्या कुठे लुप्त झाल्या. त्यानं मान खाली घालून आपली नजर त्या फरशीत पार बुडवून टाकली. इच्छा नसतानाही त्यानं जबरदस्ती उत्तर द्यायचं म्हणून त्याची मान हलवली आणि तुटलेल्या आवाजात म्हणाला, ‘’कुणीही नाही.’’

‘’ललित, मला नाही का सांगणार तू?’’ मी त्याची विनवणी केली. अश्रूचा एक थेंब त्याच्या नकळत त्याच्या डोळ्यांतून ओघळला. हा मुलगा रडतोय! मी त्याला कधीच असा पाहिला नव्हता. तो तर अगदी खुशालचेंडू मुलगा होता. आणि आता हे मी काय पाहतेय? काय खरं आहे? जे मी समजते ते की जे मी पाहतेय ते?

प्रेम! जेमतेम अडीच अक्षरांचा छोटासा शब्द. पण, त्याची ताकद बघ केवढी आहे. मी विचार केला. 

‘’रडू नकोस.’’ मी माझ्या रुमालाने त्याचे डोळे पुसले.

एक हुंदका देत तो म्हणाला, ‘’तुला नाही समजणार वला.’’

‘’मी समजू शकते ललित, मीच समजू शकते. तुला तर माझ?याविषयी सगळं माहीथ आहे ना!’’

त्यानं डबडबलेल्या डोळ्यांनी माझ्याकडे पाहिलं आणि मला घट्ट मिठी मारली. माझ्या खांद्यावर डोकं ठेवूण तो त्याच्या वेदना आठवून हुंदके देऊ लागला.

‘’तुला हे अशं जगणं कसं जमतं वला?’’

‘’ललित, शांत हो.’’ मी त्याला समजावत म्हणाले.

‘’कमाल आहे तुझी! तू कसं हे सगळं सहन करतेयस? कोणतीही अपेक्षा न ठैवता तू कसं काय प्रैम करु शखतेस त्याच्यावर? त्याला कुणा दुसर्‍यावर त्याचं प्रेम पाखडताना पाहून तुझ्या काळजाला घरं कशी पडत नाहीत वला?’’

‘’होतं मलाही दुःख. पडतात माझ्याही काळजाला घरं. तू म्हणतोस त्या पेक्षा कैकपटींनी जास्त दुःख होतं मला.’’

‘’पण मला मात्र आता हे सगळं सहन होत नाहीए. तूच सांग मी त्याच्यावर प्रेम का करावं? तो मला इतका त्रास कसा काय देऊ शकतो? त्याला माझी अजिबातच पर्वा नाहीए.’’

…

अवधूत… 

माझ्या आयुष्यात आता प्रचंड ताण भरला होता. वल्लरी! त्या एका नावानं माझं आयुष्य पार उलथंपालथं करुन टाकलं होतं. मला तिच्याबद्दल नेमकं काय वाटतंय हे मला स्वतःलाच समजत नव्हतं. मी तिचा तिरस्कार करतो. तिच्या लालचीपणासाठी मी तिचा तिरस्कार करतो. ती इतकी परिपूर्ण असण्यासाठी, माझ्या चार भिंतींच्या त्या भल्या मोठ्या बंगल्याला तिनं घर बनवलं म्हणून मी तिचा राग राग करतोय. जेव्हा मी तिच्याशी लग्न केलं तेव्हा मला वाटलं होतं की मी तिला चांघलाच धढा शिकवेन. पण आता? मला नाही वाटत की मी असं काही करु शकेन म्हणून. काय करु मी? तिच्यापासून दूर राहणं दिवसेंदिवस अवघड होत चाललंय मला.

माझी मुळीच अपेक्षा नव्हती की तिच्याशी माझी भेट अशी अनपेक्षितपणे लिलासाठीच्या पार्टीत होईल म्हणून. मी कितीही विसरु म्हटलं तरी मला ती रात्र विसरता येत नाहीए. मी जेमतेम अर्ध्या तासांत ती पार्टी सोडून घरी आलो; जेव्हा मी तिला तिथं वाईनमध्ये भिजलेल्या अवस्थेत अपमानित होताना पाहिलं. तिच्या हातावर नजर जाताच मी माझा खालचा ओठ दातानं चावला. तिला प्रचंड रक्तस्त्राव होत होता. मी तो सगळा नजारा पाहूनच थिजलो होतो. तिथे उपस्थित असणारी दुसरी माणसं काय म्हणतायत हे मला कळतंच नव्हतं; समजत होतं ते फक्त इतकंच की तिचे ते मोठ?ठाले डोळे पाण्याने आणि दुःख, वेदनेने भरलेले आहेत.

‘’तुम्ही दाखवलेल्या या सहानुभूतीसाठी मी तुमची खूप आभारी आहे श्रीयुत रत्नदीप.’’ तिचा तो आवाज माझ्या कानांमनात मेंदूत मधमाशीसारखा गुणगुणत होता. तिनं मला श्रीयुत रत्नदीप म्हटलं होतं. एका शब्दांथ तिनं मला किती परकं करुन टाकलं होतं. तिचा तो श्रीयुत रत्नदीप माझ्या काळजात आरपार गेला होता. मला वाटलं होतं की ती माझ्यावर रागवली असेल, ती माझ्यावर आता चिडेल पण तीनं मात्र त्यानंतर कधीही त्या रात्रीविषयी चकार शब्द काढला नाही तोंडातून. मला याच गोष्टीचा खूप राग येतो तिच्या! का ती माझ्यावर रागवली नाही, का तिनं चिडून मला बोल लावले नाहीत? ती कुठल्याच गोष्टीसाठी माझ्याशी वाद का घालत नाही? तिला खरंच फक्त पैसे हवेत का?

याआधी मी महिन्यांतल्या अनेक रात्री लिलासोबत व्यतित केल्यात; पण, आता मला तेही करणं नकोसं वाटतंय. खरंतर आताशा मला लिलाचं तोंडही पहायची इच्छा नाहीए. मला नाही माहीत वल्लरीनं माझ्यावर काय जादू केलीय ते! माझं सगळं काम संपल्यानंतर जर मला काही वाटत असेल तर ते म्हणजे घरी परत जाण्याची इच्छा. परत जाऊन तिला पहावसं वाटतं, तिचा आवाज ऐकावासा वाटतो, तिनं माझ्यासाठी मेहनत घेऊन शिजवलेलं जेवण जेवावसं वाटतं. सगळंच विचित्र त्रांगडं होऊन बसलंय. 

मी ऑफिसला चाललोय पण मला तिथं जावसं वाटत नाहीए. सारखं वाटतंय की परत जावं आणि तिला भेटावं. अरे यार! मी ऑफिसला जायचं सोडून हिच्या युनिव्हर्सिटीजवळ काय करतोय? असो. आलोच आहे तर तिला एकदा भेटावं, मनभरुन पहावं असा विचार करुन मी गाडी पार्क करुन खाली उतरलो तोच मला त्या सिमेंटच्या बाकड्यावर बसलेली ती जोडी दिसली. त्या नालायकानं तिला मिठी मारली होती. त्याचा चेहरा तिच्या खांद्यावर ठेवलेला मी पाहिला. ही इतकी कशी निर्लज्ज होऊ शकते? माझ्या इथे येईपर्यंतच्या सगळ्या भावनांचा अक्षरशः चुराडा झाला आणि त्याजागी तिच्याविषयीचा राग उफाळून आला. 

‘जेव्हा कधीही मी विचार करतो की तू इतरांपेक्षा वेगळी आहेस म्हणून त्या प्रत्येकवेळी तू मला खोटं पाडतेस वल्लरी. का? जर तुझं त्याच्यावर इतकंच प्रेम आहे तर तू माझ्यासोबत का आहेस?’

स्वरा…13/08/2021

   

भाग एकविसावाः- कफलिंक्स्

अवधूत…

काय बघितलं मी युनिव्हर्सीटीत! मी वैतागून माझ्या ऑफिसला परत आलो. एकमेव तिच्याविषयीछअ डोक्यात भरलेला राग सोडला तर माझ्या इतर सगळ्या भावना आत्ता ह्या घडीला पार बोथट झाल्या होत्या. नेमकं काय करावं तेच मला सुचत नव्हतं. असं वाटत होतं की सगळ्यांना शिक्षा करावी, ह्या जगालाच शिक्षा करावी. मला हे सगळे काम करणारे, या फायली, हे कॉम्प्युटर सगळं सगळं बोचत होतं. जो दिसेल त्याच्यावर मी आगपाखड करत होतो आणि हा प्रकार दिगंत येईतो चालूच होता. 

‘’काय चाललंय काय तुझं अवधूत? झालंश्र काय नक्की तुला?’’ त्यानं चिडून मला विचारलं. 

‘’मूर्ख, बेअक्कल! मला हा सगळा उद्योग चालवावा लागतोय आणी तू मलाच विचारतोयस की मी असा का वागतोय म्हणून?’’

‘’बरं, कळलं. आता जरा शांत हो आणि मला सांग तू वल्लरीशी काही चुकीचं वागलायसं का पुन्हा?’’ त्यानं एकदम शांत स्वरात विचारलं.

‘’आह, त्या नीच बाईचा विषयही काढायचा नाही माझ्यासमोर. कळलं तुला?’’ मी चिडून आणखीनच जोरात ओरडलो त्याच्यावर.

तो नेमकं हेच का म्हणाला? या सगळ्याचा तिच्याशी काडीमात्रही संबंध नाहीए मग त्यानं तिचं नाव का बरं घेतलं? खाल्ल्या ताटात घाण करणारी बाई, निर्लज्ज…

‘तसं असेल तर मग तू एवढा अस्वस्थ का आहेस अवधूत?’ माझ्या मनानं मिळालेली संधी न सोडता लगेचच माझ्यावर निशाणा डागला.

दिगंत मात्र अजूनही भुवया उंचावून माझ्याकडे पाहत होता. असं वाटत होतं की तो माझ्या डोक्यातले विचार वाचण्याचा प्रयत्न करतोय. 

‘’मला सगळं स्पष्टपणे सांग अवधूत, तू तिला काही शारिरीक इजा वगैरे तर केली नाहीयेस ना?’’ त्यानं विचारलं.

‘’मी तिच्याशी तसा वागलो असेन किंवा नसेनही. तुला त्याच्याशी काय देणंघेणं आहे? ती माझी बायको आहे. मी काहीही करेन तिच्यासोबत; तू मला विचारणारा कोण?’’ मी माझा सगळं भान विसरुन त्याच्यावर ओरडलो. 

त्याला तिची एवढी काळजी का आहे? ती माझी बायको आहे! तिच्याशी कसं वागायचं हा माझा व्यक्तिगत विषय आहे. त्याला मला हे असले अर्थहीन प्रश्न विचारण्याचा काहीही अधिकार नाहीए. पण, माझं हे उत्तर ऐकून दिगंत खूपच गंभीर झाला. नाही, तो त्याहीपेक्षा जास्त संत्रस्त झालेला दिसला मला. 

‘’अवधूत मला नीट सांग ना सगळं. तिला खरंच काही इजा झाली नाहीए ना? तिला कुठेही रक्तस्त्राव होत नाहीए ना? तू तिला कसलीही शारिरीक इजा केली नाहीयेस ना?’’ दिगंत एका मागोमाग एक असे प्रश्न माझ्या तोंडावर फेकत होता.

‘’तोंड बंद कर तुझं दिग्या! तू समजतोस तरी कोण मला? मी काय तुला बायकोला त्रास देणारा हैवान वाटलो का? मी तिला काहीही आणि कसलीही इजा केलेली नाहीए. आणि जरी मी तसं काही केलं असेन तरीही तू त्यामध्ये लक्ष घालण्याचं काहीही कारण नाही.’’

दिगंतनं एक सुस्कारा टाकला. असं वाटलं की तो जरा विसावलाय माझ्या उत्तरानं.

‘’तुला त्या नीच बाईची एवढी काळजी का वाटते?’’ मी त्रस्त होऊन त्याला विचारलं.

‘’ती कुणीही नीच बाई नाहीए अवधूत. ती तुझी बायको आहे.’’ तो अगदी शांतपणे म्हणाला.

‘’नाही. मुळीच नाही. ती माझी बायको नाही आणि त्या लग्नाला काहीही अर्थ नाही. मी असल्या कुठल्याच गोष्टीची काहीही पर्वा करत नाही. मी लवकरच तिच्या जागेवर लिलाला माझी बायको म्हणून घेऊन येणार आहे. मी लिलाशी लग्न करनार आहे.’’ मी जरी त्याच्या तोंडावर हे सगळं बोलत होतो तरी माझ्या हृदयात आत काय जळत होतं ते माझं मलाच ठाऊक. माझ्या दृष्टीने यात चुकीचं काहीच नव्हतं. पण तरीही माझं मन मला खात होतं. या गेल्या काही दिवसांत माझ्या मनात अतिशय अस्वस्थता भरुन राहिली होती. 

‘’तुला खरंच असं वाटतंय का की लिला तुझ्यामागे तुझ्या पैशांसाठी नाहीए म्हणून?’’ दिगंतनं वैतागलेल्या स्वरात मला विचारलं.

मुळीच नाही. ते शक्यच नाहीए तर! तो नक्की काय विचार करतोय? हे असं बोलण्यामागे त्याचा नक्की हेतू काय आहे?

‘’तुला नक्की काय म्हणायचंय?’’

‘’अवधूत, तुला नक्कीच कळलंय मला काय म्हणायचंय ते! तू इतकाही काही दुधखुळा नाहीयेस माझं बोलणं न समजायला. गेली दोन वर्षं तू लिलासोबत डेटिंग करतोयस आणि अजूनही तू माझ्या बोलण्याचा निष्कर्ष काढू शकत नाहीस? तू काय ढ आहेस की तुझी मती गर्दभमती झालीय?’’ 

‘’आता तू स्पष्ट बोलणारेस की…’’ मी हातातला पेपरवेट त्याच्या दिशेने उचलत विचारलं.

‘’तू वल्लरीला लालची म्हणतोस ना! पण खरं तर हे आहे की लिला खूप लालची आहे. ती तुझा तिच्या फायद्यासाठी वापर करुन घेतेय मुर्खा!’’ दिगंत पचकला.

‘’तुला काय कळणार रे त्यातलं? मला आजवर भेटलेल्या मुलींमधली लिला ही सगळ्यात चांगली मुलगी आहे. तू मनाला येईल ते काहीही पचकू नकोस तिच्याविषयी. ती लालची असूच शकत नाही.’’ माझा तिच्यावर खूप विश्वास होता.

‘’वाह, क्या बात है। जियो मेरे भाई; फारच विश्वास आहे तुझा तिच्यावर. मग मला सांग की आत्ता इतक्यात तिनं तुझ्यावर काही खर्च केलाय का? म्हणजे तुला काही आठवतोय का? मला वाटतं नाही आठवणार. कारण तिनं तसं काहीही केलेलं नाहीए.’’

‘’करेक्ट आहे तुझं. नाहीच खर्च केलेला तिनं माझ्यावर. त्याचं कारणंही हे आहे की तशी माझीच इच्छा नाहीए.’’ मी त्याच्याशी वाद घालण्याचा प्रयत्न करत होतो. 

‘’अं, असं आहे का?’’ दिगंतनं विचार करण्याचा थोडासा आव आणला. स्वतःशीच काहीतरी विचार केला आणि म्हणाला, ‘’मग आपण असं करुया का? आपण तिला पारखून बघूया? तू एक काम कर. तू तिला शॉपिंगला घेउन जा. तिथं जाऊन स्वतःसाठी काहीतरी खरेदी कर. आणि बिल देण्याची वेळ आली की बहाणा कर की तू पैसे देऊ शकत नाहीस कारण तू गडबडीत तुझं पाकिट विसरुन आलायस. मग बघू आपण पुढे काय होतंय ते!’’

मी अगदी विचारशून्यपणे त्याच्याकडे पाहिलं. ह्याच्या डोक्यात नक्की काय चाललंय तेच मला कळत नाही. लिला नेहमीच पैसे खर्च करायला तयार असते हे ह्या येड्याला काय माहीत! मीच तिला बिघडवून ठेवलंय.

‘खरं तर हे अशाप्रकारे तू वल्लरीला बिघडवायला हवं होतंस. तिच्यावर पैसे खची करायला हवे होतेस मुर्खा!’ माझं मन मलाच झापण्याची एकही संधी सोडत नाही.

‘’एवढा कसला विचार करतोयस अवधूत? हे करणं तुझ्यासाठी एवढंही अवघड नाहीए.’’ दिगंतनं चावी फिरवली.

तो म्हणतो ते बरोबरच आहे. हे काही माझ्यासाठी तेवढं अवघड नाहीए म्हणा. मी लिला चांगलीच माहीत आहे. आणि ती किती चांगली आहे याचा पुरावा मी लवकरच या दिग्याच्या तोंडावर फेकून मारणारे. 

मी लिलाला फोन केला. आणि तिला ती फ्री आहे का ते विचारलं. मी तिला हेही सांगितलं की मला तिच्यासोबत शॉपिंग आणि लंचला जायचं आहे. ती लगेचच तयार झाली. मी ऑफिसमधून बाहेर पडून थेट लिलाच्या घरापाशी पोचलो. तिला तिथून घेतलं आणि मॉलच्या दिशेनं निघालो. 

लिला खूपच आनंदात होती. ती मॉलमध्ये पोचल्या पोचल्या तिथल्या सगळ्यात महागड्या फॅशन बुटीकमध्ये शिरली. मीही तिच्या मागोमाग होतोच. नेहमीप्रमाणेच कपडे निवडून ती चेंजिंग रुममध्ये गेली आणि त्यात कितीतरी तासांचा वेळ गेला. मी शांतपणे बाहेर तिची वाट बघत राहिलो. तू वल्लरीसाठी हा असाच वागशील का? आणि वल्लरीसुध्दा हिच्यासारखीच कपडे निवडताना तासन् तास घालवेल का? मी आजवर तिला कुठेही घेऊन गेलेलो नाही. आणि मला आश्चर्य याचं वाटतंय की तिने तिने आजवर याविषयी कसलीही तक्रार केलेली नाही. काय करायचं ह्याला? ती सतत माझ्या मनात ठाण मांडून बसलेली आहे.

मी ते विचार झटकून टाकले आणि उभा राहून अजूबाजूला मला माझ्यासाठी काही खरेदी करण्यासारखं आहे का ते पाहू लागलो. काही वेळ वस्तू हातांनी आणि डोळ्यांनी चाळून बघितल्यानंतर मला सोन्याचा मुलामा असणार्‍या कफलिंक्स दिसल्या. त्या काही तेवढ्या आकर्षक नव्हत्या. 

मी तिथे उभ्या असलेल्या सेल्समनला विचारलं, ‘’याची काय किंमत आहे?’’ 

‘’याची किंमत फक्त 999/- रुपये आहे सर.’’ तो म्हणाला. 

तोवर लिला तिच्या कपड्यांच्या बंडलसोबत तिथे आली. तिने त्या कपड्यांना शोभणार्‍या ऍक्सेसरीज आणि चपला वगैरेपण घेतलं होतं. तिनं काऊंटरला पोचताच माझ्याकडे हसून पाहिलं. 

‘’तू केलंस का काही तुझ्यासाठी खरेदी?’’ तिनं विचारलं.

‘’हो तर. हे बघ.’’ मी तिला त्या कफलिंक्स दाखवल्या.

‘’ह्या खूपच छान आहेत. तुझा चॉईस छान आहे अवधूत.’’ 

‘’नक्कीच. माझ्या प्रेयसीकडे पाहिल्यावर ते कुणीही सांगू शकेल ना!’’

‘तुला तुझी बायको नाहीए का अवधूत? तिचं काय?’ माझा आतला आवाज मला डाचत होता.

‘’यावेळेस मी देते ना या सगळ्या खरेदीचे पैसे!’’ लिला पुन्हा पुन्हा मला हेच म्हणत असते. आणि दिगंतला वाटतं की ती त्या वलासारखी लालची आहे म्हणून. आताही ती तेच म्हणत होती मला.

मी ठरवलं मनोमन की जसं दिगंत म्हणालाय तसंच आपण करुन बघायचं. म्हणजे मग मी त्याच्या तोंडावरचा बुरखा काढून त्याला लिलाचं सत्य दाखवू शकेन. 

‘’तू पुन्हा असं म्हणू नकोस हं लिला; तुला माहीतेय की मला ते आवडत नाही.’’ 

‘’असं नको ना करुस. किमान आज तरी…’’

मी तिच्याकडे दुर्लक्ष केलं आणि कॅशिअरला बिल बनवायला सांगितलं. तिनंही अगदी लगेचच ते बनवून माझ्या हातात ठेवलं. 

मी बिलं पाहिलं. जवळपास 2 लाख रुपये बिल झालं होतं. जसं मला दिगंतनं पढवून पाठवलं होतं त्याप्रमाणे मी माझं क्रेडिट कार्ड शोधण्यासाठी खिसे चाचपू लागलो. थोड्यावेळाने चेहरा पाडून मी तिला म्हणालो, ‘’सॉरी लिला, मला माझं क्रेडिट कार्ड सापडत नाहीए. कदाचित मी गडबडीत ऑफिसमध्येच विसरुन आलोय.’’

‘’काही हरकत नाही श्रीयुत रत्नदीप. तुम्ही नंतर पैसे देऊ शकता. मी हे बिल तुमच्या ऑफिसच्या पत्त्यावर पाठवून देईन.’’ ती कॅशिअर म्हणाली. बरोबर आहे, मी एक प्रसिध्द उद्योगपती होतो. तिचे पैसे थोडीच बुडवणार होतो! 

लिला थोडी चिंतीत वाटली मला. पण लगेचच ती नॉर्मल झाली आणि त्या कॅशिअर मुलीला म्हणाली, ‘’काळजी नको करुस. मी देते पैसे.’’ 

‘बघ दिगंत, तुझे सगळे अंदाज चुकीचे आहेत.’ माझ्या नकळत माझ्या चेहर्‍यावर हसू पसरलं. 

‘’थॅन्क्स लिला, मी हे पैसे ऑफिसला गेलो की लगेच तुला ट्रान्सफर करायला सांगेन.’’ मी म्हणालो. मला उगीचच अपराध्यासारखं वाटत होतं. मी तिच्यावर विनाकारण संशय घेतला. तेही दिगंतच्या सांगण्यावरुन.

‘’त्याची काही गरज नाही अवधूत.’’ तिची पर्स शोधता शोधता ती म्हणाली. ती कॅशिअर आणि मी वाट बघत होतो पण तिचं पर्स चाचपणं काही संपत नव्हतं. 

‘’काय झालं लिला?’’

‘’स… सॉरी अवधूत. मला वाटतंय की मीही गडबडीत तुझ्यासारखीच माझी पर्स घरी विसरलेय.’’ ती चाचरत म्हणाली.

‘’ठीक आहे लिला. काही हरकत नाही. आपण हे सगळं क्रेडिटवर घेऊ.’’ 

‘’नाही अवधूत. माझं ऐक. मला काहीही खरेदी करायचं नाहीये.’’ 

‘’अगं पण लिला…’’ मी तिला समजावण्याचा खूप प्रयत्न केला. पण शेवटी तिनं माझं नाहीच ऐकलं. 

‘’ठीक आहे.’’ असं म्हणून मी तो शॉपिंगचा विषय सोडून दिला. 

तेवढ्यात दुसरा एक दुकान सहाय्यक येऊन त्या कॅशिअर मुलीच्या कानात काहीतरी कुजबुजला. मला तिच्या चेहर्‍यावरच्या बदलणार्‍या रेषा बघून थोडं विचित्र वाटलं.

‘’बरं समजलं.’’ असं तिनं तिच्या सहाय्यकाला सांगितलं आणि ती माझ्याकडे वळून म्हणाली, ‘’ श्रीयुत रत्नदीप हे तुमच्यासाठी.’’

माझ्या कपाळावर आठ्या पडल्या. काय म्हणतेय ती? माझ्यासारखीच लिलापण आश्चर्यचकित झाली होती. मी पाहिलं की त्या कॅशिअर मुलीच्या हातात तोच कफलिंक्सवाला बॉक्स होता.

‘’म्हणजे?’’ मी विचारलं.

‘’कुणीतरी याचे पैसे आधीच दिलेत.’’ त्या मुलीनं मला सांगितलं.

कुणीतरी आधीच याचे पैसे दिलेत? असं कोण आहे जे माझ्यासाठी पैसे देईल बरं? मी त्या सगळ्या दुकानावर नजर फिरवली तर मला दुकानातून बाहेर जाणारी एक लहानखुरी मुलगी दिसली; जिला पाहताच माझ्या काळजाचा ठोका चुकला. ती जशी तिच्या डाव्या बाजूला वळली माझ्या मनातला सगळा संभ्रम क्षणात दुर झाला. हो ती वल्लरीच होती. पण ती इथे काय करतेय? आणि तिनं या कफलिंक्सचे पैसे का बरं दिले? तिच्या मनात नक्की काय चालू असेल आत्ता?

‘’कुणी दिलेत?’’ उत्तर माहीत असूनही मी त्या कॅशिअरला पुन्हा विचारलं. 

‘’माफ करा श्रीयुत रत्नदीप, पण तिने तिचं नाव गुप्त ठेवायला सांगितलंय.’’ ती कॅशिअर मुलगी पटकन् म्हणाली. 

‘’लिला तू असं करतेस का? बाहेर जाऊन माझी वाट बघतेस? मी येतोच पाच-दहा मिनिटांत!’’ मी असं म्हणताच लिला लगेचच त्या दुकानातून बाहेर पडली.

आता माझा बदललेला स्वर त्या लोकांनी तिचं नाव सांगण्यासाठी पुरेसा होता.

मी आधीच तिला दुकानातून बाहेर पडताना पाहिलं होतं. मी त्या कॅशिअर मुलीला आवाजात जरब आणून म्हणालो, ‘’तुझ्या हातात फक्त 30 सेकंदं आहेत. मला तिचं नाव कळलं पाहिजे.’’

त्या मुलीला माझ्या आवाजानेच दरदरुन घाम फुटला होता. ती असहाय्यपणे तिची मान हलवत पुटपुटली, ‘’हो सांगते. ति… तिचं नाव वल्लरी बदामी.’’

मी ते कफलिंक्स उचलले आणि एका झटक्यात त्या दुकानातून बाहेर पडलो. ती अशी का वागली असेल बरं? मुळात ती तिथे काय करत होती? मी आधीच तिला दुकानातून बाहेर पडताना पाहिलंय. मी ती गेलेल्या दिशेने तिच्या मागोमाग चालत निघालो. मी माझ्याच विचारता पार बुडून गेलो होतो चालताना तितक्यात एका ओळखीच्या आवाजाने माझं लक्ष वेधलं.

‘’तू हे का खरेदी केलंयस वल्लरी? अगं वेडी बिडी झालीयेस की काय तू?’’ 

मी त्या आवाजाचा माग काढला. आणि माझ्या डोळ्यांना तिथल्या फुडमॉलमध्ये बसलेली ती जोडी दिसली.

‘’सोड ना ललित. कशाला वैतागतोस?’’

‘’कशाला वैतागतोस? हे तू मला विचारतेस? अगं तू तुझ्याजवळचे तब्बल हजार रुपये त्या बेअक्कल माणसावर खर्च केलेस ज्याला तुझी काडीमात्र पर्वा नाहीये.’’ ललित रागाने तिला म्हणाला. 

‘’ललित! प्लीज.’’ वलल्रीच्या चेहर्‍यावरचे भाव तिच्या आवाजाइतकेच गंभीर होते. 

‘’अगं तू ते पैसे स्पर्धेसाठी ठेवले होतेस. वला! माझा ना तुझ्या बुध्दीवरुन विश्वास उडत चाललाय. तुला त्यातून तुझ्या स्पर्धेसाठी बनवाव्या लागणार्‍या ड्रेससाठी चांगलं मटेरिअल घ्यायचं होतं. पण, तू मात्र मुर्खासारखे हजारभर रुपये तुझ्या त्या तथाकथित नवरा नावाच्या प्राण्यावर उधळलेस आणि खरेदी काय केलंस तर हे टुकार मटेरिअल?’’ ललित अजूनही तिच्यावर कातावलेलाच होता. त्याला माहीत आहे तर! त्याला माहीत आहे की तिचं लग्न झालंय आणि तरीही हे दोघे डेटिंग करतायत? माझ्या संयमाचा बांध आता केव्हाही फुटण्याच्या अवस्थेत होता. 

‘’ललित, हे बघ. हे मटेरिअल तू म्हणतोयस तितकं काही टुकार वगैरे नाहीए. आणि तुला असं नाही का वाटत की माझं डिझाईन महत्वाचं आहे म्हणून? तू काय मटेरिअलचं घेऊन बसलायस?’’ वल्लरी स्वतःचा बचाव करत म्हणाली. 

माझ्या मनात अपराधीपणाची भावना उफाळून आली. तिनं माझ्याकडे कधीही पैसे मागितले नाहीत. ते जे पन्नास हजार मागितले होते तेच काय ते पहिले आणि शेवटचे पैसे तिनं मागितले होते. बरं, मी स्वतःहूनही कधी तिला विचारलं नाही की तिला कशासाठी पैसे वगैर लागणार आहेत का म्हणून? मी आजवर तिच्यासाठी काहीही खरेदी केली नव्हती. अगदी एखादं गुलाबाचं फुलंही नाही. आणि ती! तिनं तर तिच्याकडे असणारे पैसे तिच्या स्पर्धेच्या ड्रेससाठी लागणार्‍या मटेरिअलसाठी खर्च करायचे सोडून माहझ्यावर खर्च केले. बायको! तू असं का केलंस बायको? तुला आता ह्यावेळेस काय हवं आहे माझ्याकडून? तू खरंच मला वाटतेस किंवा मी समजतो तशी नाहीयेस का? मग तू जर तशी नाहीयेस तर तशी असल्याचा दिखावा माझ्यासमोर का करतेयस? या सगळ्यातून तू नक्की काय मिळवणार आहेस? माझा तिरस्कार? तुला तेच हवं आहे का; मी तुझा तिरस्कार करावा हे? पण का वल्लरी? मी तुला का समजू शकत नाहीये गं?

मला काही कळण्याआधीच माझे पाय मला त्या जागेपासून ओढत दूर नेऊ लागले. मी खजील झालो होतो. माझ्या मनाची तगमग वाढली होती. मी गाडीच्या दिशेने चालत होतो की तोच पुन्हा एक ओळखीचा आवाज माझ्या कानांवर पडला, ‘’अगं आशना, तुझा विश्वास बसणार नाही आज काय घडलं त्यावर.’’

लिला! मी आजूबाजूला पाहिलं तर ती त्या फुडमॉलमधल्या कॉफीशॉपच्या काऊंटरजवळ उभी राहून मोबाईलवर बोलत होती.

‘’त्याचं काय झालं ना! की अवधूत मला शॉपिंगसाठी घेऊन आला. आमची खरेदी झाल्यानंतर तो म्हणाला की त्याचं पाकिट तो बहुतेक ऑफिसात विसरलाय. माझा तर विश्वासच बसेना गं!’’

मला अजूनच अपराध्यासारखं वाटायला लागलं. तिला माझ्या प्लॅनविषयी आधीच माहीत होतं की काय?

‘’अगं पुढे तर ऐक. त्यानं स्वतःसाठी कुठलेतरी फालतू सोन्याचा मुलामा दिलेला कफलिंक्स घेतले होते; तेही जेमतेम हजार रुपयांचे. सरतेशेवटी कार्ड मिळत नाही म्हणून त्यानं मला बिल द्यायला सांगितलं. तो असं काही करेल यावर तुझा तरी विश्वास बसतोय का सांग मला. बरं ती कॅशिअर मुलगीही म्हणत होती की तुम्ही नंतर पैसे द्या चालतील. पण नाही, अवधूत अडूनच बसला की मी पैसे द्यावेत म्हणून.’’ एका क्षणासाठी मी गोठूनच गेलो. तिचा आवाज नेहमीसारखा का वाटत नाहीये?

‘’चल, चल, मी असं काही करत नसते. त्याच्यावर आणि हजार रुपये? तेही मी खर्च करणार? छे? असं होणं कधीतरी शक्य आहे का? उलट मीही अगदी तोच बहाणा केला जो त्याने केला; पर्स विसरण्याचा.’’ त्या वाक्यासोबतच मी तिला तिचं गोल्डन क्रेडिट कार्ड त्या कॉफी काऊंटरवर देताना पाहिलं.

मी तिथेच जागच्या जागी खिळल्यासारखा उभा होतो. ज्या मुलीवर मी गेल्या दोन वर्षांपासून प्रेम करत होतो ती मला फसवत होती? आणि ज्या बायकोची मी घृणा करत होतो तिनं त्या बेकार वस्तूंचे पैसे देण्यासाठी एकदाही मागेपुढे पाहिलं नाही. 

स्वरा… 15/08/2021

 

 भाग बाविसावाः- धोका…

अवधूत…

मला काहीही समजत नाहीये. मला कळत नाहीये की वल्लरी हे सगळं नेमकं का करतेय ते! मला समजून चुकलं होतं की ती मी समजतो तशी लालची नाहीये. तिनं इतक्या दिवसांत माझ्याकडे फक्त ते पन्नास हजार रुपये मागितले; तेही स्वतःसाठी नाहीच. मागितले ते त्या अनाथ सुषमाच्या ऑपरेशनसाठी. मी पार भंजाळून गेलोय. जर हे सारं काही पैशांशी संबंधित नाहीये तर मग तिला नक्की हवंय तरी काय? तिचा हा लालची असण्याचा बुरखा तिनं नक्की का घातलाय? ती नेहमीच असं का म्हणते की पैसाच तिच्यासाठी सारं काही आहे म्हणून? ती नक्की काय लपवतेय? तिचा नक्की हेतू काय आहे? या सगळ्यातून ती मिळवणार काय आहे? सामजिक पत? पण तिच्याकडे तर ती आधीपासूनच आहे. तिला हवं तर ती कधीही चार लोकांत जाऊन सांगू शकते की आमचं लग्न झालंय म्हणून. अवधूत रत्नदीपच्या बायकोची स्वतःची अशी वेगळी पत नक्कीच आहे. पण तिनं मात्र अजूनही तिचं तोंड या विषयावर बंदच ठेवलंय. पण, ती जे काही वागते आहे त्यातून तिला फक्त आणि फक्त माझा तिरस्कारच मिळतोय. हेच तिला हवं आहे का? पण, शेवटी प्रश्न उरतोच आहे ना? का? का हवाय तिला माझा तिरस्कार? या सगळ्या विचारांनी माझं डोकं दिवसेंदिवस पार भणाणून जातंय. 

तिचा चेहरा सतत माझ्या डोळ्यांसमोर तरळतो. तिच्या त्या मोठ्ठाल्या डोळ्यांकडे कधीही पाहिलं की ते कायमच निर्मळ आणि निष्पाप दिसतात. तिचे ओठ मात्र आव्हान देणारे आहेत. ती जेव्हा आसपास असेल तेव्हा मला स्वतःवर ताबा ठेवणं खूप कठीण जातं. ऑफिसात बसल्या बसल्याही तिच्या आठवणीने मी निश्वास टाकला. आज मला माझ्या सगळ्या प्रश्नांची उत्तरं मिळणार होती. मी तिच्या मागावर एका गुप्तहेराला सोडलं होतं. मला माहीत करुन घ्यायचं होतं की ती नक्की काय करतेय ते. जर हे सारं पैशांविषयी नाही तर मग ती माझा बदला घ्यायला तर आलेली नाही ना? वडिलांच्या अपघातानंतर या व्यवसायात उतरल्यावर मी माझे बरेच शत्रू निर्माण करुन ठेवले होते. आता मला कळेल की ती नक्की कोण आहे ते?

मला तो दिवस आजही लख्ख आठवतोय; ज्यादिवशी तिनं माझ्यासाठी त्या कफलिंक्सवर हजार रुपये खर्च केले होते. 

विचार करता करता मी त्या दुकानाच्या बाहेर केव्हा पोचलो कळलंच नाही.

ज्याक्षणाला मी लिलाला तिचं ते गोल्डन कार्ड देताना पाहिलं त्याच क्षणाला माझं प्रेमाचं जग कोसळून गेलं. मी तिच्याबाबतीत इतका कसा चुकलो हेच मला कळेनासं झालं. दिगंतलाही तिच्या स्वभावाविषयी जे जाणवलं ते मलाच जाणवलं नाही. मला आता असं वाटत होतं की जावं आणि तिच्या श्रीमुखात एक भडकावून द्यावी आणि इथे असलेल्या सगळ्यांसमोर तिचा चांगलाच पाणउतारा करावा. पण, मग विचार केला की माझ्या दोन वर्षांच्या प्रेम, विश्वासासाठी ही शिक्षा अगदीच नगण्य आहे. आता मी तिला दाखवून देईन की तिनं कुणाला फसवण्याचा प्रयत्न केला ते! हरामखोर! लालची! वेश्या! आता मला कळून चुकलं होतं की ती माझ्यासोबत एकांतात असतानाही किती मोजून मापून वागत होती ते! अगदी एखाद्या कसलेल्या, निष्णात, चतुर वेश्येसारखी. मला तर विचारही करवत नाहीये की ती माझ्याआधी कुणाकुणा बरोबर आणि कोणत्या कारणासाठी झोपली असेल ते! 

अचानक वल्लरीचा चेहरा माझ्या नजरेसमोर तरळला. माझं डोकं ठणकलं. किती मुर्ख होतो मी की मी समजून बसलो ती पुरुषांना खेळवणारी आहे म्हणून. आमच्या पहिल्या रात्रीच्या वेळेस तिची ती चिंध्या झालेली साडी आणि रक्तानं भिजून गेलेलं पलंगपोस मला आठवला. ती तिची अगदी पहिलीच वेळ होती समागमाची आणि मी; मी मुर्ख तिला किती दुखावलं. मी तर तिला तिची संमतीही विचारली नाही. ती त्या रात्री रक्तात जवळ जवळ न्हालीच होती, पण मी त्याची साधी दखलही घेतली नाही. गुन्हेगार! गुन्हेगार होतो मी तिचा. आणि इतकं सगळं होऊनही तिनं किती सहजतेनं मला माफ करुन टाकलं. तिचं खरंच माझ्यावर प्रेम आहे की काय? ज्यादिवशी आमचं लग्न झालं अगदी त्या दिवसांपासून ती माझ्यासाठी सुयोग्य निवड होती आणि मी विचार करत होतो की ती हे सगळं केवळ पैशांसाठी करत होती. पण, आज मात्र तिनं दाखवून दिलं मला की ती नक्की कोण आहे ते! 

तिनं ते कफलिंक्स घेताना अजिबात विचार केला नाही. ते तिचे पैसे होते. तिनं ते पैसे मटेरिअल खरेदी करण्यासाठी साठवले होते. ज्यातून ती स्पर्धेचा ड्रेस डिझाईन करणार होती. ते तिचं स्वप्न होतं. ललित खरंच बोलत होता. तिनं ते माझ्यावर खर्च करायला नको होते. 

मला आश्चर्य याचं वाटत होतं की ललितला हे सगळं आधीपासूनच माहीत होतं. किंवा तिनंच ते त्याला सांगितलं असावं. असं असतानाही ते सोबत होते!

वल्लरी तू नक्की कोण आहेस? तुला नक्की काय हवं आहे? तुझं खरंच माझ्यावर प्रेम आहे का बायको? मग या ललितची तुझ्या आयुष्यातली जागा काय आहे? तू त्याच्यासोबत नक्की काय करतेयस? तू सगळ्यासमक्ष त्याच्या गळ्यात गळा कसा घालू शकतेस?

मी तो मॉल सोडला आणि थेट ऑफिसमध्ये आलो. दिगंत बहुतेक माझीच वाट पाहत माझ्या ऑफिसात काम करत बसला होता. त्यानं माझ्याकडे पाहिलं, त्याच्या एकंदरीतच सगळा प्रकार लक्षात आला असावा कारण त्याच्या चेहर्‍यावर मला खिजवणारं हसू उमटलेलं मी पाहिलं. तो मला चांगलाच ओळखत होता. शेवटी आम्ही वाढलो एकत्रच होतो ना! दिगंत माझा नात्याने चुलत भाऊ होता. आम्ही दोघांनीही एकाच अपघातात आमच्या आईवडिलांना गमावलं होतं. त्यावेळेस दिगंत सोळा तर मी त्याच्यापेक्षा मोठा म्हणजे अठरा वर्षांचा होतो. मला बळजबरी या उद्योगात ढकलंल होतं. मी या जगात आल्यानंतर मला सगळीकडे दिसली ती फक्त क्रूरता आणि रुक्षपणा. मी पाहिलं की इथे सगळीकडे शांत डोक्याने युध्द खेळलं जातं. पहिल्या काही वर्षांत मी खूप काही सहन केलं. आणि माझ्या केलेल्या प्रत्येक चुकीतून नवा धडा शिकत गेलो. या सगळ्यात दिगंत माझा सगळ्यात मोठा आधार होता. तो काही रत्नदीपचा फक्त महत्वाचा शेअर होल्डर नव्हता; तर तो माझ्यासाठी सगळ्यात मोठा मदतीचा हात होता.

‘’काय मग कशी काय होती तुझी ‘’डेट’’?’’ त्यानं डेट या शब्दांवर जोर देत उपरोधिकपणे मला विचारलं. सोबतचं त्यानं मला काही डॉक्युमेंटस् ही दिली.

मला पक्कं माहीत होतं की त्याला काय घडलं असेल याची बर्‍यापैकी कल्पना असणार आहे म्हणून. मी मुकाट्याने त्याने दिलेल्या त्या पेपरवर काम करत असल्याचा बहाणा चालू ठेवला.

‘’अरे सांग ना अवधूत, तिनं काय खरेदी केलं तुझ्यासाठी?’’ त्यानं मी बोलत नाही असं पाहून पुन्हा विचारलं.

‘’तू आता गप्प बसतोस का?’’ मी त्याच्यावर वैतागून ओरडलो. आणि त्यावर तो छानसं हसला. 

मला वल्लरीची आठवण येऊन कससंच झालं. माझ्याही नकळत माझा हात माझ्या खिशात गेला आणि एक छोटा बॉक्स घेऊन बाहेर आला. 

‘’वल्लरी, तिनं काहीही विचार न करता यासाठी पैसे खर्च केले.’’ तो बॉक्स त्याच्या हातात देत मी त्याला म्हणालो.

भुवया उंचावून त्यानं तो हातात घेतला आणि उघडून पाहिला. तो उघडताच त्याचे डोळे आश्चर्यानं विस्फारले. ‘’सांगूच नकोस. हे किमान किमान हजार रुपयांचे तरी असतील.’’

‘’हो.’’

‘’तिनं बेलाज् च्या स्पर्धेत ड्रेस डिझाईन करण्यासाठी मटेरिअल घ्यायला ठेवलेले पैसे यावर खर्च केलेत वाटतं.’’ मी दिगंतनं खुलासा केला.

याला हे सगळं कसं काय माहीत? मी आश्चर्याने त्याच्याकडे पाहिलं आणि विचारलं, ‘’तुला हे कसं माहीत?’’

‘’बे गाढवा, मी तिच्याशी बोललोय.’’

खरंय मी गाढवच आहे. मी ते अमान्य नाही करु शकत. पण, हे सगळं त्याला का माहीत असावं? मला नेहमीच असं वाटत आलंय की वल्लरीचं माझ्यापेक्षा त्याच्याशी जास्त पटतं. तिला काहीही हवं असेल तर ती नेहमीच त्याला सांगायची. या सगळ्याचा मला दिवसांगणिक होणारा त्रास वाढत चाललाय. 

‘अरे माणसा, तू कधी तरी तिच्याशी जवळकिच्या नात्यानं वागलास का ते जरा बघ बरं!’ माझ्या आतल्या आवाजानं मला विचारलं.

मला अजूनही तिच्याबद्द‍ल बरंच काही माहीत करुन घ्यायचं होतं ज्या गोष्टी हा दिग्या माझ्यापासून लपवून ठेवतोय. त्या बाबतीत मी या नालायकावर अजिबात विश्वास ठेवणार नाही. कारण, अशा सगळ्या गोष्टींसाठी माझ्याकडे माझा विश्वासू आणि पाळलेला माणूस होता नहुष; तसं हे काही त्याचं खरं नाव नव्हतं म्हणा. पण आपल्याला त्याच्या नावापेक्षा कामांत जास्त रस आहे. तो माझ्यासाठी तेव्हापासून काम करतोय जेव्हापासून मी या उद्योगात पडलोय; जवळजवळ सात वर्षांपासून. मी त्याला सांगितलं की ती कुणाला भेटते, कुठे जाते आणि कुणासोबत जाते या सगळ्या सगळ्या गोष्टींची खडान् खडा माहीती मला हवीय म्हणून.

नहुषच्या विचारासोबतच मी माझ्या विचारातून बाहेर आलो. 

नहुषला या कामांवर लावून आता दोन आठवडे उलटून गेलेत. आज मला तो त्याचा सगळा रिपोर्ट देणार होता. मी दरवाजावर होणारी टकटक ऐकली आणि हलकेच परवानगी घेत दार उघडून नहुष आत आला. मी त्याचीच तर वाट पाहत होतो.

‘’नमस्ते सर.’’

‘’नमस्ते. मी तुला सांगितलेल्या कामांचं काय झालं?’’ मी उताविळपणे त्याला विचारलं.

‘’ते झालंय सर. हा सगळा रिपोर्ट.’’ असं म्हणून त्यानं एक फाईल माझ्यासमोर ठेवली.

‘’बरं, आणखी काय?’’

‘’कु. बदामी खूपच कनवाळू आणि प्रेमळ आहेत. त्या नेहमी अनाथाश्रमात जातात. जो त्यांच्या युनिव्हर्सिटीजवळ आहे. त्या आठवड्याचे चार दिवस मनालीज् मध्ये काम करतात. त्यांची जवळीक युनिव्हर्सिटीतील फक्त दोन माणसांसोबत आहे; एक ललित आणि दुसरी किर्ती जे त्यांच्याच वर्गात आहेत. ललित त्यांची नेहमीच खूप काळजी करत असतो. आणि मी त्यांना आठवड्यातून दोनवेळा हॉस्पिटलमध्ये तपासणीसाठी जाताना पाहिलंय रेग्यलर चेकअपसाठी. आणि महत्वाचं म्हणजे दर वेळे ते हॉस्पिटलमध्ये जातात दिगंत सरसुध्दा त्यांच्यासोबत असतात. मला वाटतंय की त्यांची बदामींशी खूप चांगली मैत्री असावी. मी त्यांना बदामींना आईसक्रीम खाण्यासाठी, कॉफी पिण्यासाठी आणि लॉन्ग ड्राईव्हला घेऊन जाताना पाहिलं; सोबत अर्थातच ललितही असतो. दररोज सकाळी ते बदामींना त्यांच्या युनिव्हर्सिटीत सोडतात.’’ असं म्हणत तो काही क्षणासाठी बोलायचा थांबला. 

म्हणजे याला नक्की काय म्हणायचं? दिगंत आणि वल्लरी? माझ्यामागे त्यांचे प्रेमाचे चाळे करायचे चाललेत? तो तिला रोज युनिव्हर्सिटीत का सोडायला जात असतो? ती आमच्या गॅरेजमधली कुठलीही गाडी आणि ड्रायव्हर का वापरत नाही?

‘तू कधी विचारलंस का तिला ती कशी जाते कॉलेजला ते? कधी तिला तिथे सोडण्याची तयारी दाखवलीस का तू?’ माझा आतला आवाज. हा एक बाबा कधी मुकाट्यानं बसू शकत नाही.

त्याचं म्हणणंही खरंय की मी तिला कधीच विचारलं नाही की रोज ती कशी ये-जा करते कॉलेजला ते! ते दोघे तिला आठवड्यातून दोनदा हॉस्पिटलमध्ये तपासणीसाठी का नेतात बरं? आणि तिला असं नेमकं काय झालंय की आठवड्यातून दोन वेळा हॉस्पिटलमध्ये तपासणीसाठी जावं लागेल?

मी विचार करत असतानाच नहुष म्हणाला, ‘’सर, मी आज बदामींना पुन्हा हॉस्पिटलमध्ये जाताना पाहिलं. दिगंत सर होते त्यांच्यासोबत आणि तो ललित प्रधानही. पण, ललित बराच अगोदर तिथून निघून गेला आणि दिगंत सर मात्र शेवटपर्यंत त्यांच्यासोबत होते. आणि सर मला वाटतं की बदामी मॅडम… ‘’

माझी सहनशक्तीची परिक्षा बघण्यासाठी की काय म्हणून त्यानं त्याचं पुढचं बोलणं अर्धवट सोडलं. मी रागाने दात खाल्ले आणि म्हणालो, ‘’उचक ना तुझं थोबाड पटदिशी!’’

तसं तो चाचरतच म्हणाला, ‘’अवधूत सर, मला वाटतंय की त्या बदामी मॅडम; त्या बहुतेक गरोदर असाव्यात.’’ तो जे काही बोलला ते पुटपुटण्याखेरीज दुसरं काहीच नव्हतं तरीही मी ते स्पष्टपणे ऐकलं. 

‘’तू जाऊ शकतोस आता. मला गरज लागल्यावर मी पुन्हा बोलवेन.’’ असं म्हणून मी तातडीनं त्याला तिथून जवळजवळ हाकलून लावला. तोही कशाचीही वाट न बघता लगेचच तिथून रफूचक्कर झाला. त्याचे ते शेवटचे शब्द ऐकून मला माझा राग अनावर झाला होता. मी दातओठ खात माझ्या टेबलावर हात आपटला. म्हणजे वल्लरी गरोदर आहे आणि दिगंत तिची काळजी घेतोय तर तिला हॉस्पिटलला नेऊन. असली बायको आणि असला हा माझा चुलत भाऊ, माझा जवळचा मित्र; दगाबाज साले! आता मला सगळं काही स्पष्ट दिसू लागलं होतं. का दिगंत प्रत्येकवेळी तिची बाजू घ्यायचा आणि तिला सावरायचा ते! तिच्या पोटात मूल वाढत होतं. ते मूल दिगंतचं तर नाहीए ना?

मी उभा राहिलो आणि मागचा पुढचा कसलाही विचार न करता मी ऑफिसमधून बाहेर पडलो. माझ्या मेंदूत प्रचंड अफरातफरी माजली होती. मी लिफ्टमध्ये गेलो आणि लिफ्ट खाली येऊन थांबताच मी बाहेर पडलो तशी माझ्या कानांवर कुजबूज पडली. मला त्या कुजबूजीनं तसा काहीच फरक पडला नसता पण मी दिगंतचं नाव त्यात ऐकलं अनेकवेळेला आणि माझा आटा पारच सटकला.

‘’तू पाहिलंस का?’’ पहिला आवाज.

‘’हो म्हणजे काय. ती फार छान आहे. आणि ती जवळजवळ रोज इथे येते.’’ दुसर्‍या आवाजानं त्याच्या प्रश्नाचं उत्तर दिलं.

‘’अरे तुला माहीतेय का? ती तर दिगंत सरांसाठी दुपारच्या जेवणाचा डबाही घेऊन येते.’’ पहिला आवाज पुन्हा म्हणाला.

‘’तुला दिसत नाहीये का? ते प्रेमात पडले आहेत. आणि त्यांची जोडीही किती छान दिसते.’’ दुसरा म्हणाला.

‘’अगदी खरंय तुझं. दिगंत सर तर तिची किती काळजी घेतात, तिला किती जपतात ते! आणि तू कधी तिचं ते निर्मळ हसू पाहिलं आहेस का? जेव्हा जेव्हा ती येते तेव्हा तेव्हा ते तिच्या चेहर्‍यावर असतं आणि ते फारच मोहक आहे.’’ पहिला आणखी पुस्त्या जोडत होता.

‘’खरंय रे! ती अशा काळजी घेणार्‍या माणसाची प्रेयसी आहे. ती खरंच खूप भाग्यवान आहे.’’ दुसर्‍यानं त्याला वाटणारी सल बोलून दाखवली.

घ्या! आता ह्या ऑफिसमध्येही! सगळीकडेच सगळ्यांनाच असं वाटतंय की ते सोबत आहेत. तो जेवणाचा डबा ती आणते माझ्यासाठी हे ह्या मुर्खांना कोण सांगणार! या सगळ्या मुर्खपणामुळे मी आणखीनच चिडलो. या सगळ्यापेक्षा महत्वाचं हे होतं की माझी बायको गरोदर होती आणि या सगळ्या प्रकरणाची मला साधी गंधवार्ताही नव्हती. मला तर हेही माहीत नव्हतं की ते मूल माझं तरी आहे का ते? दिगंत, मी जेव्हा विचारेन तुला याविषयी तेव्हा तुझ्याकडे मला पटण्यासारखं कारण असायला हवंय. जर त्या मुलाचा बाप तू असलास तर लक्षात ठेव दिग्या मी… मी तुला खलासच करेन. आणि वल्लरी मला माझ्या प्रश्नांची समर्पक उत्तरं हवीत तुझ्याकडून. मला कळलंच पाहिजे की हे सगळं नेमकं काय चाललंय ते! आज रात्री मी हे सगळं जाणून घेणार.

स्वरा… 17/08/2021

 

 भाग तेविसावाः- एक नवं आयुष्य…

वल्लरी…

सकाळी उठल्यानंतर मला मळमळल्यासारखं होत होतं. मी माझं डोकं पकडून बिछान्यातच बसून राहिले. आताशा हे सारखंच व्हायला लागलं होतं माझ्यासोबत. काही कळत नव्हतं की ही माझ्या आजाराची कुठली वेगळी लक्षणं वगैरे तर नाहीत ना! शेवटी मी कशीबशी उभी राहिले. अशीच बसून राहिले असते तर मला उशीर झाला असता. गेल्या काही दिवसांत माझी व्यस्तता कैकपटीनं वाढली होती. स्पर्धा तर होतीच जवळ येत चाललेली; सोबतच परिक्षाही तोंडावर आलेली होती. मला कधी कधी या विचारांनी प्रचंड अस्वस्थ व्हायला व्हायचं. आम्हांला स्पर्धेसाठी विषय दिला होता जुन्या काळातील प्रेम. मी त्यावर खूप विचार केला आणि शेवटी काय बनवायचं यावर शिक्कामोर्तब झालं. आता मला रॅम्पवॉकसाठी मॉडेल शोधायचे होते आणि मी माझ्यासाठी मॉडेल म्हणून ललितला निवडलंही. माझी या सगळ्यावर त्याच्याशी चर्चाही झाली. या चर्चेत अर्थातच किर्तीही आमच्यासोबत होती आणि त्या दोघांनाही माझ्या सगळ्या कल्पना खूपच आवडल्या, 

मी वॉशरुमकडे गेले; मला तयारी करायची होती. पण मला आताशा आधीपेक्षा खूप जास्त दमल्यासारखं होत होतं. या सगळ्याविषयी मी ना दिगंतशी बोलले होते ना मी हे ललितला सांगितलं होतं. मुळात त्यांना हे सांगावं की नको हाच पेच मला सोडवता येत नव्हता. त्यांचा माझ्याविषयीचा एकंदरीतच रोख पाहता त्या दोघांनीही माझ्यासोबत असं काही होतंय म्हटल्यावर लगेचच मला फटकारत हॉस्पिटलला नेलं असतं. आणि तिथं गेल्यावर मला या सगळ्या गोष्टींकडे दुर्लक्ष करण्यासाठी डॉक्टर स्वानंदकडून भलं मोटं लेक्चर ऐकावं लागलं असतं. नाही बाबा! मला नाही वाटत की मी हे सगळं त्यांना सांगावं म्हणून.

आंघोळ वगैरे सगळं आटपून मी माझ्या आवडीचा नेहमीच्या वापरातला फ्लोरल प्रिंटचा ड्रेस घातला. केसांचा सैल आंबाडा घातला, थोडासा मेकअप केला आणि मी पटापट खाली उतरुन आले. अजून मला देवांसाठी नाश्ता बनवायचा होता. मी पोचले तर काकू तिथेच होत्या. त्या हसतच मला म्हणाल्या, ‘’सुप्रभात वला.’’ 

‘’सु्प्रभात काकू.’’

मी सगळी तयारी केली. मी ठरवलं की आज अंड्याचे पदार्थ बनवायचे म्हणून. पण जसा माझ्या नाकाला त्या फ्राय पॅनमधल्या अंड्याचा वास आला मला पुन्हा मळमळल्यासारखं व्हायला लागलं. मला तो वास अजिबातच सहन होईना. मी माझं नाक झटकन् बंद करुन घेतलं. माझ्या तोंडाची चव अगदी मचूळ झाली कारण त्या वासानं लाळ जमा झाली. मला उमाळे यायला लागले आणि मी लगेचच बाथरुममध्येओकारी करायला आले. माझ्या उलट्यांचा आवाज ऐकून काकूंनी विचारलंही की वल्लरी ठीक आहेस ना बाळा म्हणून. पण, मी थ्यांच्या प्रश्नाचं उत्तर देऊच शकले नाही. उलटी झाल्याबरोबर माझ्या अंगातलं झसं काही त्राणच निघून गेलं आणि मी तिथंच फरशीवर बसकण मारली. मग मी हळूहळू उठले, चूळ भरली, तोंडावरुन पाण्याचा हलका हात फिरवला, आरशात पाहिलं. हे सगळं माझ्यासोबत का होत होतं देव जाणे! मी दिर्घ श्वास घेऊन स्वतःला स्थिर करण्याचा प्रयत्न केला आणि बाहेर आले. 

‘’काय झालं वला? तू बरी आहेस ना?’’ काकू मला काळझीनं विचारत होत्या.

‘’हो काकू. मी ठीख आहे. काही काळजी करु नका.’’ मी त्यांणा असं म्हणाले खरं पण ते अजिबातच खरं नव्हतं. मला ना आता स्वयंपाक करायची इच्छा होती ना काहीही खाण्याची. 

‘’काकू, आज त्यांच्यासाठी नाश्ता बनवाल का तुम्ही?’’ मी काकूंना विचारलं. 

‘’हो. का नाही.’’

मी घड्याळात पाहिलं तर मी माझ्या क्लासला जाण्यासाठी लेट झाले होते. कसंबसं मी थोडसं दूध घेतलं आणि घर्‍ातून बाहेर पडले. जशी मी घर्‍ातून बाहेर पडले तशी मला समोर उभी असलेली दिगंतची गाडी दिसली. त्याला त्यादिवशी माझ्या आजाराबद्दल कळलं तेव्हापासून तो माझी खूपच काळजी घेउ लागला होता. तो मला रोज त्याच्या गाडीने कॉलेजात सोडायला येत असल्यामुळे आता मला बसची वाट पहावी लागत नव्हती. 

‘’सुप्रभात दिगंत.’’

‘’सुप्रभात सुंदरी, चल बस पटकन्. उशीर झालाय.’’ हसतच तो मला म्हणाला.

‘’तू का करतोस हे रोज? तुला हे सगळं काही करण्याची खरंच गरज नाहीए रे!’’ मी गाडीचा दरवाजा उघडत त्याचीच तक्रार त्याच्याकडे केली. 

‘’ठीक आहे गं वला! पण, मी हे काही खूप करतोयस असं मुळीच नाहीए.’’ त्याचा आवाज गंभीर झाला होता. 

देवा! का केलंस तू हे असं? का ह्या दोघांना माझ्या आजाराविषयी कळू दिलंस? बघतोयस ना! ते दोघे माझी किती मनापासून काळजी घेतायत ते? हे असे मित्र माझ्या आयुष्यात असण्याचं जे भाग्य तू मला दिलंस त्यासाठी मी तुझे जितके आभार मानेन तेवढे कमीच आहेत.

मी नुसतीच हसले. कॉलेजला जाण्याच्या रस्त्यावर दिगंत फारसं काही बोलला नाही त्यामुळे मीही गप्पच होते. त्यानं मला युनिव्हर्सिटीत सोडलं. जशी मी खाली उतरले तसा मला ललित तिथे दिसला. मी दिगंतचा निरोप घेतला आणि ललितला हाक मारली, ‘’ललितऽऽऽ!’’

त्यानं मागे वळून आवाजाच्या दिशेनं पाहिलं. त्याची नजर माझ्यावर पडली आणि त्याच्या चेहर्‍यावर छानसं हसू पसरलं. दिगंत अजूण तिथेच होता. तो गेला नव्हता. मी पुन्हा त्याच्याकडे वळून त्याला बाय केलं आणि ललितच्या दिशेनं चालायला लागले. पण, अचानक मला पुन्हा मळमळल्यासारखं व्हायला लागलं. मी आकाशाकडं पाहिलं तर आज छान उन पडलेलं होतं. या उन्हामुळै मला असं होतंय का? माझी नजर दिगंथछ्या गाडीकडे गेली जी अजूणही तिथंच उभी होती. ललित समोरुन माझ्याच दिशेने येत होता. मला आतून खूपच भिती वाटायला लागली होती. असं वाटत होतं जसं काही माझ्या पायातले त्राण पुन्हा संपलेत. मी आता काहीही केलं तरी उभी राहूच शकत नाही. मी प्रयत्न करत होते की मला आधाराला धरण्यासाठी काहीतरी मिळावं म्हणून पण दुर्दैवानं त्या मोकळ्या जागेत या सगळ्याची शक्यता शून्य होती. मी तरीही प्रयत्न करुन माझं डोकं धरलं आणि हळूहळू खाली बसले.

‘’वलाऽऽऽऽ!’’ मी ललितला ओरडताना ऐकलं. मी कसबसं त्याच्याकडे पाहिलं तर माझ्या धूसर झालेल्या नजरेला तो माझ?या दिशेने पळत येताना दिसला. मी पडणार होते खाली तेवढ?यात त्यानं थ्याचा हात माझ?या खअंद्यावर ठैवला आणि जोरात म्हणाला, ‘’काय झालं गं तुला?’’

‘’ल… ललित…’’ मी कशेबसे ते शब्द उच्चारु शकले.

अचानकच मला माझ्या शरीराला कुणाच्या तरी भख्कम बाहूंनी उचलूण घेतल्याचं जाणवलं; मी बघीतलं तर तो दिगंत होता. तो अझूनही इथे काय करतोय? मला काय घडतंय हे कळण्याआधीच त्यानं मला गाडीत मागच्या सीटवर बसवलं होतं. तिथलीच बाटली उचलून ती माझ?श्रा तोंडाला लावत ललित म्हणाला, ‘’घे थोडं पाणी पी म्हणजे बरं वाटेल तुला.’’ माझे हात खूपच थरथर कापत होते. थोड्या वेळानंतर मला जरा बरं वाटायला लागलं.

‘’बरं झालं तुम्ही दोघं होतात म्हणून.’’

‘’तुला काय झालं होतं वला?’’ दिगंतनं विचारलं. 

‘’मला नाही माहीत रे!’’ मी अगदी खरं खरं सांगितलं.

‘’मला तर असं वाटत होतम की तू भोवळ येऊन पडतेयस की काय?’’ ललित म्हणाला.

‘’नाही रे, मी बरीय आता.’’ मी त्याला समजावत म्हणाले.

‘’माझा यावर मुळीच विश्वास नाहीए आणि मी तुला आत्ताच्या आत्ता हॉस्पिटलमध्ये नेतोय.’’ मी काही बोलण्याआधीच त्यानं गाडी सुरुपण केली होती. माझं बोलण्यासाठी उघडलेलं तोंड पाहताच तो लगेच म्हणालाच मला, ‘’मला तुझं काहीही ऐकायचं नाहीये. हा तुझ्या तब्येतीचा प्रश्न आहे आणि मला वाटतं की ती गंभीर्‍ गोष्ट आहे.’’

मी उघडलेलं तोंड तसंच बंद केलं. मला माहीतेय की ते दोघेही माझं काहीही ऐकून घेणार्‍यातले नव्हते. दिगंतनं दहाव्या मिनिटाला गाडी हॉस्पिटलकडे नेऊन थांबवली. 

‘’चल उतर. जाऊन बघू नक्की काय झालंय ते!’’ त्यानं गाडी थांबताच मला ऑर्डर सोडली.

मी काहीही न बोलता नुसतीच मान हलवली. आम्ही खाली उतरलो, दरवाजातून आत जाऊन डाव्या बाजूला वळलो आणि डॉ. स्वानंदच्या ओटीपीत पोचलो. 

‘’डॉ. स्वानंद.’’ मी नेहमीसारखंच दारावर टकटक करत त्यांना हाक मारली. 

‘’आत या.’’ त्यांचा आवाज कानांवर पडताच मी दार उघडून आत गेले. त्यांनी एक नजर माझ्याकडे टाकली आणि त्या एका नजरेत त्यांणी मला स्कॅन केलं. आणि त्यांच्या चेहर्‍यावर मला एक समाधान पसरलेलं दिसलं. मला कळलं ते माझ?या शर्‍ीरावर कुठेच न दिसणार्‍या जखमांचं समाधान होतं. 

‘’ये वल्लरी. काय म्हनतेस? कशी आहेस?’’

‘’मी छान आहे. तुम्ही कसे आहात?’’

‘’मुळीच नाही. ती खरं सांगत नाहीए. आताच ती भोवळ येऊन पडणार होती.’’ मागून आत आलेल्या दिगंतनं त्यांना सांगितलं. स्वानंदच्या चेहर्‍यावरचे सगळे भाव क्षणाधार्त बदलले. त्यांनी ललित आणि दिगंतला बाहेर वाट बघायला सांगितलं आणि मला तपासायला लागले. त्यांनी माझी नाडी तपासली. रक्तदाब वगैरे आणखी काय काय तपासलं. आणि सगळम झअळ्यावर त्यांनी मला विचारलं, ‘’वल्लरी, हे तुझ्यासोबत आधीही झालं होतं का?’’

 ‘’खरंतर हो. गेल्या काही दिवसांपासून मला असं होतंय. कधी कधी मला खूप अशक्त वाटतं.’’

‘’आणि तुझ्या भुकेचं काय?’’

‘’तिचं फार काही चांगलं चाललेलं नाही. खासकरुन सकाळच्या वेळी मला अजिबातच खायला काही जात नाही. सगळ्याच गोष्टींचा जसा काही उबग आल्यासारखा होतो.’’ हे ऐकल्यावर त्यांनी आणखी काही गोष्टी तपासल्या आणि मग आपल्या खुर्चीत जाऊन बसले.

‘’तुला शेवटची पाळी कधी आली होती?’’

अरे देवा! यांना नेमकं काय म्हणायचं आहे? पाळी? मी डोक्याला ताण देऊन आठवण्याचा प्रयत्न केला. मला वाटतं त्याला जवळजवळ महिना होऊन गेला असेल. मला काय वाटत होतं हे मी आत्ता सांगूच शकत नव्हते. मी नुसतीच त्यांच्याकडे बघत राहिले. माझ्यातल्या एका भागाला विचार करुन आनंद होत होता आणि एक भाग या विचारानं पार थिजून गेला होता. 

‘’वल्लरी, मला असं वाटतंय की तू गरोदर आहेस. लागलीच प्रेगन्सी टेस्ट करुन घे तू.’’ 

मी पुतळ्यासारखी तिथंच काहीवेळ बसून राहिले. डॉ. स्वानंदनीच मला अल्ट्रासाऊंड करण्यासाठी नेलं. आणी त्याच्या आलेल्या रिझल्टवरुन सगळं स्पष्ट झालं. सगळं आटपूण आम्ही पुन्हा त्यांच्या ओटीपीत आलो. नशीब होतं की दिगंत आणि ललित माझी वाट पाहत तिथे थांबलेले नव्हते. हे सगळं होई होईतो दुपारच्या जेवणाची वेळ झाली होती. त्यामुळे मला वाटलं की ते जवळपासच्या कुठल्यातरी रेस्टॉरंटमध्ये गेले असावेत. डॉ. स्वानंद मात्र त्रस्त चेहर्‍यानं त्यांच्या खुर्चीत बसून होते. मीही मुकाट्याने तिथे बसून होते. त्यांनी माझ्या डोळ्यांत पाहत विचारलं, ‘’तुला कल्पनाही नाहीए की ह्यावेळेस तू काय करुन बसली आहेस ते! हे अजिबातच चांगलं नाहीए.’’

मला काय बोलावं ते कळत नव्हतं. माझ्या पोटात एक छोटी परी किंवा देवदूत वाढत होता. मी नकळतच माझ्या पोटावरुन हात फिरवला. मी होऊ घातलेली आई होते. आणि देवा! त्यांची यावर काय प्रतिक्रिया असेल? त्यांना हे ऐकून आनंद होईल का? पण, मी काही माझ्या बाळाला फार काळ खेळवू शकणार नव्हते. मी गेल्यानंतर माझ्यामागे माझ्या मुलाचं काय होईल? त्या विचाराने माझ्या डोळ्यांतून पाणी आले. विचारात गुंगून गेलेली मी डॉ. स्वानंदच्या आवाजाने भानावर आले. 

‘’तुझं लक्ष आहे का माझ्या बोलण्याकडे?’’

‘’हो. हो. ऐकतेय तर.’’

‘’हे फार धोकादायक आहे, तुला अबॉर्शनही नाही करता येणार नाही. त्यामुळे तुला प्रचंड त्रास होईल आणी हे तुला सांभाळताही येणार नाही. या सगळ्यात तुला किती यातना होणारेत याची तुला काहीच कल्पना नाहीए. मी तुला काय सांगू हेच मला कळत नाहीए. आधीच तुझ्या शरीरात तुझ्या गरजेएवढं रक्त तयार होत नाही. त्यात तुला असणारा अप्लास्टिक ऍनिमिया. कशी सांभाळणारेस तू त्या दुसर्‍या जिवाला? मला तर असं वाटतंय की जर तू कुठलीही ट्रिटमेंट सुरु केली नाहीस तर ही प्रेगन्सी हाच तुझा शैवट असेल.’’

माझं बाळ! मी ऍबॉर्शनसारख्या गोष्टीचा विचारही कशी करु शकते? पण काय होईल जर मी त्याला जन्म देण्याआधीच मेले तर? मला मी असहाय्य असल्याचं जाणवू लागलं. मी या सगळ्या गोष्टीचा याआधी का विचार केला नाही? हे सगळं तर माझ्या विचारातच नव्हतं कधी. देवा, माझी मदत कर.

‘’डॉ. प्लीज या गोष्टी दिगंत किंवा ललितला सांगू नका. मला या सगळ्या गोष्टीविषयी आधी माझ्या नवर्‍याशी बोलते.’’

‘’ठीक आहे वल्लरी. नाही सांगणार. मी तुला आणखी काही औषधं लिहून देतो.      

पण लक्षात ठेव की या अशा अवस्थेत अतिशय काळजीची गरज आहे. अगदी लहानशीही जखम तुझ्यासाठी जीवघेणी ठरु शखते. आणी फाईल कायम जवळ ठैव. इतक्या वर्षांतली ही पहिलीच फाईल आहे. आणि रोजच्या रोज तपासणीला यावं लागेल तुला.’’

त्यानंतर मी त्यांच्या ओटीपीतून बाहेर पडले. मी चालताना इकडे तिकडे पाहत होते पण मला तिथे ना दिगंत दिसला ना ललित. अचानक एक ओळखीचा आवाज माझ्या कानांवर पडला आणि माझी पावलं तिथेच थबकली. 

‘’ऐक ना! प्लीज… प्लीज… प्लीज… असं काही करु नकोस ना! मी पाया पडतो तुझ्या. नको ना असं करुस.’’ हा तर ललितचा आवाज आहे. तो एवढी कोणाची विनवणी करतो आहे?

‘’बास झालं ललित…’’ दिगंत त्याच्यावर ओरडला. 

‘’पण दिगंत, माझं खरंच तुझ्यावर खूप प्रेम आहे. तुला का कळत नाहीए ते!’’ अरे देवा! म्हणजे ललितचा तो बेनाम प्रेमिक दिगंत आहे? माझा हात नकळतच माझ्या तोंडावर गेला.

‘’मी सांगितलेलं समजलं ना तुला! आता काहीही बोलायचं नाही. आपलं यावर सगळं बोलणं झालं आहे. विषय इथेच संपलाय.’’ दिगंत त्याला निर्वाणीच्या भाषेत म्हणाला.

मी पाहिलं की ललित घाईघाईने तिथून स्वतःचे अश्रू लपवत बाहेर पडला. त्या एकंदरीतच घडलेल्या प्रकाराने माझं मन दडपून गेलं. मी दिगंत जवळ गेले आणी त्याच्या खांद्यावर हात ठेवून म्हणाले, ‘’दिगंत!’’ 

‘’व… वल्लरी? तू इथे काय… म्हणझे मला म्हणायचंश्र की झाली का सगळी तपासणी?’’ नक्की काय बोलायचं यासाठी तो शब्द गोळअ करत अशावा अशं वाटत होतं.

‘’मी सगळं बोलणं ऐखलंय तुमचं. काय झालंय नक्की?’’ मी गंभीरपणे विचारलं. एका क्षणअसाठी मला दिगंथ मोडल्यासारखा वाटला पण लगेचच तो सावरला. त्यानं एक मोठ्ठा श्वास घैतला आणि माझ्या प्रश्नाकडे अगदी सपशैल दुर्लक्ष करत तो म्हणाला, ‘’चल मी थुला घर्‍ी सोडतो.’’

स्वरा… 20/08/2021

  

भाग चोविसावाः- रागाचा विस्फोट…

लेखक…

अवधूत ऑफसिमधून बाहेर पडला. नहुषनं दिलेल्या सगळ्या माहितीमुळे त्याच्या रागाचा पारा विलक्षण चढला होता. वल्लरी गरोदर होती आणि त्याला माहीतच नव्हतं की त्या मुलाचा बाप कोण आहे ते? तिचे खरंच दिगंतसोबत तसे संबंध आहेत का? पण का? आणि हा दिगंत त्याच्या माघारी हे असं काहीतरी करुच कसा शकतो? त्याला पुन्हा पुन्हा आठवत होतं की दरवेळेस दिगंत कसा तिचा बचाव करत असे आणि कशी तिची बाजू सावरत असे ते! त्याच्या मनात रागाचा ज्वालामुखी नुसता धगधगत होता. त्याचं रक्त रागानं उकळत होतं. ते अपरिचित आवाज त्याच्या कानात अजूनही घुमत होते.

‘’तुला दिसत नाहीए का की ते एकमेकांच्या किती प्रेमात आहेत ते? आणि त्यांची जोडीही किती छान दिसते.’’

‘’खरचं.’’

‘’दिगंत सर तर तिची किती काळजी घेतात ना! तू पाहिलंस का तिच्या चेहर्‍यावरचं हसू किती छान असतं जेव्हा ती त्यांना भेटते तेव्हा?’’

‘’हो ना! ती खरंच खूप लकी आहे; असा प्रियकर मिळालाय तिला. काळजी घेणारा, जीवापाड प्रेम करणारा.’’

ते सगळे खरं तर बोलत नाहीयेत ना? हे तर अगदी खरं आहे की वल्लरी अगदी रोज न चुकता डबा घेऊन ऑफिसला येत होती. पण, तो डबा तर ती त्याच्यासाठी आणत होती; दिगंतसाठी नाही. मग तिनं कधीही दिगंतऐवजी त्याला कॉल का केला नाही बरं? आणी दिगंत तिला लॉन्ग ड्राईव्हला, आईस्क्रिम खायला वगैरे बाहेर का बरं घेऊन जात होता? शेवटी ती त्याची बायको होती; दिगंतची नाही.

‘तू कधीही तिला बायकोसारखं वागवलंस का? तू कधीही तिच्यासाठी काहीतरी केलंस का? त्याचा आतला आवाज त्याला विचारत होता

अबधूतनं एक उसासा टाकला. त्यानं या सगळ्या गोष्टींकडे नेहमी दुर्लक्ष केलं होतं पण आता मात्र या सगळ्याची हद्द झाली होती. त्याला समजलं होतं की त्याची बायको गरोदर आहे आणि दिगंत तिला तपासणीसाठी हॉस्पिटलमध्ये घेऊन गेला होता. जर त्याचं काहीच लफडं नाहीए तर मग तो तिच्यासोबत का गेला होता? त्यांचं नक्की नातं तरी काय आहे? वल्लरी जर पैशांच्या मागे नाहीए तर मग तिला नक्की हवं काय आहे? हजारो प्रश्नांनी त्याच्या डोक्यात गर्दी केली होती आणि तो आता या सगळ्यांची उत्तरं शोधल्याखेरीज शांत बसणार नव्हता. अवधूत त्याच्या ऑफिसातून जो बाहेर पडला तो थेट घरी येऊन थडकला. त्याच्या मनात वल्लरी आणि दिगंतच्या नात्याशिवाय दुसरा कुठलाही विचार येतच नव्हता. देवालाच माहीत होतं की ते त्याच्या पाठीमागे नक्की काय करत होते ते! मावळतीची उन्हं पार कलत असताना तो घराजवळ पोचला होता. त्यानं गाडी पार्क केली आणि तो खाली उतरला. एकदा त्यानं चेहर्‍यावरुन हात फिरवला अस्वस्थपणे आणि तो दाराकडे वळला. दारात पोचल्यावर त्या बंद दारासमोर त्याची पावलं काही क्षणांसाठी थबकली. एक मोठ्ठा श्वास घेऊन तो अगदी ताठ उभा राहिला आणि त्यानं धाडकन दरवाजा उघडला.

 जसा तो घरात शिरला तसा त्याच्या नाकाला तोच सुखावणारा दरवळ स्पर्शून गेला. त्यानं अजूबाजूला नजर फिरवली तर त्याला सगळीकडे खेळणी ठेवलेली नजरेला पडली. आणि वल्लरी त्या सगळ्यांना नीट मांडून ठेवत होती. तिनं नेहमीसारखाच केसांचा बन घातला होता. ती खूप देखणी दिसत होती. त्यानं धाडकन दरवाजा उघडताक्षणीच ती त्या आवाजाने घाबरुन जागेवरच उभी राहिली. तिच्या चेहर्‍यावर तेच निष्पाप हास्य होतं. 

‘’ओह, देवा तुम्ही आलात!’’ तिनं नेहमीप्रमाणेच त्याला प्रेमाने विचारलं.

अवधूत मात्र अजूनही दातओठ खात होता. खोटारडी कुठली! तिच्या सगळ्याच गोष्टी खोट्या होत्या. ती तर फक्त त्याच्याशी खेळ खेळत होती. तिच्यात काहीही चांगलं त्याला दिसलंच नाही. पण दिगंत, त्याचं काय? तो तर त्याचा भाऊ होता ना! तो हिच्यात असा कसा काय गुंतला? अवधूत कसाबसा त्याच्या भावनांना आवर घालत तिला म्हणाला, ‘’या सगळ्या खेळण्यांसोबत तू काय करतेयस?’’

‘’देवा, अहो मी हे सगळं नीट लावतेय. पहा ना ही सगळी किती सुंदर आहेत ते!’’ एका छोट्या टेडी बेअरला छातीशी कवटाळून नंतर तो अवधूतसमोर धरत ती पुढे म्हणाली, ‘’एखाद दिवशी आपलंही कुटुंब असेल. हो ना देवा! असा विचार करुनच मी ती खरेदी केलीत.’’ हे सगळं बोलताना तिच्या चेहर्‍यावरचं हास्य जराही विरलं नव्हतं.

‘म्हणजे हे खरं आहे तर! तू गरोदर आहेस. देवालाच माहीत याचा बाप कोण आहे ते! आणि आता या सगळ्या गोष्टी माझ्या अंगाला लावू बघतेस काय?’ अवधूतच्या डोक्यात विचार आला. आता तो या सगळ्याच गोष्टींनी पुरता त्रासला होता.

‘’आता तुला कुटुंबही हवं आहे?’’ बोलता बोलताच त्यानं काही पावलं तिच्या दिशेनं टाकली. त्याचे डोळे तिच्यावरुन जराही हलले नाहीत. तो तिच्या जवळ पोचला. तिच्या डोळ्यात डोळे घालून खोलवर पाहिलं त्यानं. तिला त्याच्या जवळ येण्यानं कसलीतरी विचित्र जाणीव झाली आणि ती दोन पावलं मागे सरकली. पण अवधूत मात्र सावध होता. त्यानं झटकन् पुढे होत तिचा हात घट्ट पकडला. त्यामुळे तिला अजिबातच हलता येणार नव्हतं आता. वल्लरीचे विस्फारलेले डोळे त्याच्यावर रोखले होते. तिला त्याच्या या अशा वागण्याचं कोडं सुटत नव्हतं. त्यांचे चेहरे आता अगदी काही इंचांच्या अंतरावर होते. तिला त्याच्या शवासांचा आवाज स्पष्ट ऐकू येत होता. 

‘’मी तुला शेवटचं विचारतो आहे वल्लरी; तुला काय हवं आहे?’’ अवधूतनं तिला अतिशय थंड आणि जरबेच्या आवाजात विचारलं. त्याच्या त्या दानवी पाशातून सुटण्यासाठी वल्लरी धडपडत होती. अवधूतनं पकडलेल्या हाताच्या वेदना तिला असह्य झाल्या होत्या. आता या सगळ्यांच्या खुणा माझ्या शरीरावर उठतील, तिच्या मनात क्षणात विचार येऊन गेला. पण त्याहीपेक्षा तिच्या मनात हा प्रश्न घोळत होता की आज देवा हा प्रश्न का विचारत आहेत?

हॉस्पिटलपासून घरापर्यंतच्या रस्त्यावर ती अगदी गप्प बसली होती. ललितचं दिगंतवर प्रेम होतं. तिच्या डोक्यातून तो विचार जातच नव्हता. हे एवढंच असतं तर तिची या सगळ्याला काहीच हरकत नव्हती पण दिगंत जो तिला आपली जवळची मैत्रीण म्हणत होता त्यानं मात्र याविषयी तिला कधीच काही सांगितलं नाही या विचाराने तिच्या हृदयात कळ उठली. आज मात्र तिला ललित नेमका कोणत्या परिस्थितीतून जात होता ते कळून चुकलं. पण हे सगळं दिगंतनं का केलं असेल? त्यात तिचं हे असं अचानक कळलेलं गरोदरपण. ती एका वादळी अवस्थेतून जात होती. दिगंतही अस्वस्थच होता. त्यानं तर तिला डॉक्टर स्वानंद काय म्हणाले हेही नाही विचारलं. वल्लरीला तिच्या या सगळ्या परिस्थितीबाबत कुणाशी तरी बोलायचं होतं. तिला कुणीतरी वाट दाखवणारा वाटाड्या हवा होता आणि एक भक्कम आधारही. तिला दिगंतच्या आजूबाजूची गरम झालेली हवा जाणवत होती त्यामुळे तिने गप्प राहणंच योग्य समजलं. ती हॉस्पिटलमधून घरी आल्यावर तिनं काय करावं यावर बराच विचार केला. तिच्या डोक्यात राहून राहून हाच विचार येत होता की अवधूत या मुलाचा स्विकार करेल ना! तिला माहीत होतं की ती काही फार काळ जगणार नव्हती आणि तिच्या मुलाच्या आयुष्यात अवधूतच एकटे राहणार होते. तिनं ठरवलं की आधी आपण तपासून पाहू की त्यांना मूल हवं आहे की नको ते! म्हणून मग ती घरातून बाहेर पडली आणि तिनं बरीच लहान मुलांची खेळणी आणली. ती अशाप्रकारे हॉलमध्ये मांडून ठेवली की अवधूतची आल्या आल्या त्यांच्यावर नजर पडेल. मूल जन्माला घालणं ही काही साधी सोपी गोष्ट नाही आहे; त्यातही अवस्था जर तिच्यासारखी असेल तर मग गोष्टी फारच अवघड असतात. तिला माहीत होतं की तिच्या हातात या सगळ्या गोष्टींसाठी फार वेळ नव्हता. हे सगळं तिला आता अवधूतला सांगणं भाग होतं. पण त्याच्या प्रतिक्रियेचा विचार करुन तिला भितीनं कापरं भरत होतं. तिनं काही चुकीचं तर नव्हतं ना केलं? तिच्याकडे तसंही निवडण्यासाठी फार गोष्टी नव्हत्याच. काय बोलावं हे न कळून ती गप्प राहिली. 

‘’अजूनही गप्पच आहेस तू?’’ अवधूतनं तिचा हात सोडून दिला. त्यानं तिच्या हातातलं ते खेळणं हिसकावून घेतलं. तिच्या गप्प राहण्याचा त्यानं त्याला हवा तसा अर्थ लावला. तो रागानं पार बेभान झाला होता. त्यानं हातात घेतलेलं ते खेळणं चुरगळून मुरगळून फेकून दिलं आणि तिला म्हणाला, ‘’ सौभाग्यवती वल्लरी अवधूत रंगनाथ, माझी प्रिय बायको, तुला मला कुठली आनंदाची गोष्ट सांगायची आहे का?’’ 

वल्लरी मात्र तिथं बधीर झाल्यासारखी उभी होती. त्याला तिच्या गरोदर असण्याबद्दल माहीत होतं का? पण कसं? या बद्दल तर ती आणि डॉ. स्वानंद यांच्याशिवाय कुणालाच माहीत नव्हतं मग त्याला हे सगळं कसं काय कळलं? जर त्याला हे कळलंच आहे तर मग तो आनंदी का दिसत नाहीए? तिचं काळीज आता जोरजोरात धडधडायला लागलं होतं. जर त्यांना हे मूल नको असेल तर? तर ती काय करेल?

‘’देवा… ते मी…’’

वल्लरीनं बोलण्याचा, त्याला समजवण्याचा प्रयत्न केला पण अवधूतनं लगेचच तिच्यावर बोट रोखत म्हणाला, ‘’तोंड बंद. एकदम तोंड बंद वल्लरी.’’ त्याचा आवाज अगदी टिपेला पोचला होता. त्याच्या कपाळाची शिर रागाने थाड थाड उडत होती. 

वल्लरीनं त्या आवाजाने घाबरुन आवंढा गिळला. त्यानं तिचे खांदे धरले आणि तिला गदादा हलवत उच्चारावाने म्हणाला, ‘’तुला काही सांगायचंय, वाह! बोल बायको बोल तुला आता काय सांगायचंय? सांग मला या मुलाचा बाप कोण आहे?’’

वल्लरी पार पार थिजून गेली. तो, तो नक्की कशाबद्दल बोलतोय? त्याच्याशिवाय या मुलाचा बाप दुसरा कोण असणार आहे? तो तुच आहेस. आणि तो नेहमीच तुच असणार आहेस. तिनं त्याला तिचं सगळ्यात मौल्यवान असं हृदय दिलं होतं, ती तनामनानं त्याचीच झाली होती आणि आता हा माणूस तिला असा प्रश्न कसा विचारू शकत होता? तो इतक्या खालच्या थराला जाऊन तिच्याविषयी विचारच कसा करु शकत होता? तिला काहीही बोलण्यासाठी शब्दच सापडेनात.

‘’अजून कितीवेळ गप्प राहणारेस तू? तुझ्याजवळ सांगण्यासाठी काहीही नाहीये का?’’ तो मात्र प्रत्येक प्रश्नानंतर बेभान होत चालला होता. 

‘’देवा…’’ वल्लरीला काहीतरी सांगायचं होतं पण रागानं बेभान झालेल्या अवधूतच्या तार स्वरात तिचा आवाज दबून गेला.

‘’थांब मीच अंदाज लावतो. तो ललित असावा? किंवा मग दिगंत?’’ 

‘’हे काय बोलताय देवा तुम्ही?’’ ती कशीबशी तोंडातल्या तोंडात पुटपुटली. तिचा तिच्या कानांवर विश्वासच बसत नव्हता.

तिच्या डोळ्यांतून अश्रू वाहू लागले. काय बोलतायत देवा हे? ललित? दिगंत? हे सगळं कसं काय शक्य आहे?

‘तुम्हांला दिसत नाहीये का देवा माझं तुमच्यावर किती प्रेम आहे ते? तुम्हांला ते कधीच जाणवलं नाही का? तुम्ही नेहमीच मला अशाप्रकारे का वागवता? मला माहीतेय की जे मी मागतेय तेच मला मिळतंय म्हणून. पण आताची वेळ वेगळी आहे. हे आपल्या मुलाबद्दल आहे. जर तुम्हांला हे मुल नको असेल तर या जगात त्याला दुसरं कोण सांभाळणार? मला अजिबातच असं वाटत नाही की माझ्या मुलानेही त्याचं आयुष्य आईसारखंच अनाथाश्रमात काढावं म्हणून. हा विचारच आत्यंतिक वेदनादायी आहे. माझं मुल माझ्यासारखंच एकटं रहावं असं मला वाटत नाही. नाही देवा, यावेळेस नाही. यावेळेस मी तुम्हांला माझ्याशी असं वागू देणार नाही. माझ्यानंतर या मुलाचा सांभाळ तुम्हांलाच करायचा आहे. तुम्ही आता माघार घेऊ शकत नाही. तिच्या मनात विचारांच्या लाटांवर लाटा उसळत होत्या.

‘’मी काय म्हणतोय? तुला माहीत नाही मी काय बोलतोय ते?’’ असं तिच्यावर ओरडून अवधूतनं तिला जोरात धक्का दिला. त्यामुळे वल्लरी तोल जाऊन जमिनीवर पडली आणि पडताना तिचं डोकं तिथल्या सेंटर टेबलच्या कोपर्‍यावर जोरात आपटलं.

अवधूत तसाच मागे फिरला. तिच्याकडे वळूनही न बघता तो म्हणाला, ‘’ आत्ताच्या आत्ता माझ्या घरातून चालती हो. मला यापुढे तुझं हे घाणेरडं थोबाड बघायची अजिबात इच्छा नाही.’’ त्याच्या त्या शेवटच्या शब्दाबरोबरच तो वल्लरीला तिथं एकटी सोडून ताड ताड पावलं टाकत घराबाहेर पडला.

‘वल्लरी! तू का आलीस माझ्या आयुष्यात वल्लरी? का? का तू मला घर दिलंस? का तो ललित किंवा दिगंत आहे आणि मी नाही? आजचं तुझं मौन सार काही बोलून गेलं वल्लरी. मला नाही माहीत की तुला माझ्याकडून नक्की काय हवं होतं ते! ना मला आता ते माहीत करुन घ्यायचंय. आता आपल्यातले सगळे संबंध संपलेत वल्लरी. मी तुझ्यापासून अंतर राखून या घरात नाही राहू शकत. तूच हे घर सोडून निघून जाशील तर बरं होईल.’ गाडी बाहेर काढून भरकटल्यासारख्या विचारांसारखीच अवधूत ती चालवत होता.

स्वरा… 22/08/2021

भाग पंचविसावाः- सत्य…

लेखक…

अवधूत तिला धक्का देऊन घराबाहेर पडला. त्याने मागे वळूनही तिच्याकडे पाहिलं नाही. खाली पडल्यानंतर वल्लरीच्या पोटात जोरात कळ आली आणि ती पोट आवळून धरत रडायला लागली. 

‘’आत्ताच्या आत्ता माझ्या घरातून चालती हो. मला तुझं हे घाणेरडं थोबाड पुन्हा कधीच पहायचं नाहीये.’’ वल्लरीच्या कानांमनांत त्याचा आवाज अजूनही घुमत होता. तिच्या तोंडातून आवाज फुटत नव्हता. तिच्या सगळ्या शरीरभर वेदनांचा डोंब उसळला होता. तो तिच्याबद्दल असा विचार करुच कसा शकत होता? तिला असं वाटत होतं की कुणीतरी तिला शब्दांच्या सुर्‍याने हृदयात आणि पोटात भोसकतं आहे. 

काकू तिथेच होत्या हॉलच्या शेजारच्या खोलीत. त्यांनी अवधूतचा चढलेला आवाजही ऐकला होता आणि त्यांना लक्षातही आलं होतं की त्या नवराबायकोचं कशावरुन तरी कडाक्याचं भांडण चालू आहे म्हणून. पण नवरा बायकोच्या भांडणात तिसर्‍याने पडू नये हे माहीत असल्यामुळे त्यांचं हे तात्पुरतं भांडण मिटून जाईल असा विचार करुन त्या शांत राहिल्या. पण अवधूतच्या तोंडचे ते शेवटचे शब्द ऐकून मात्र त्या धावतच हॉलमध्ये आल्या. त्यांनी पाहिलं की वल्लरी कशीबशी फरशीवर तिचं पोट गच्च धरुन बसली होती. तिच्या डोळ्यांतून अखंड पाणी वाहत होतं. तिनं डोकं खाली घातलं होतं आणि लांबून बघणार्‍याला ती एखाद्या छोट्या बॉलसारखी दिसत होती. अचानक त्यांची नजर पडली तर रक्ताची मोठी धार लागली होती. वल्लरीचा सगळा ड्रेस त्या रक्तात भिजून गेला होता. तिनं तिच्या थरथरत्या हातांनी त्या वाहणार्‍या रक्ताला स्पर्श केला. तोच तिची नजर काकूंवर पडली तर काकू तिच्याच दिशेने ओरडत धावत येत होत्या, ‘’वल्लरी, वल्लरी अगं काय झालं हे?’’

तिची शुध्द हळूहळू हरपत चालली होती. तिला तिच्या शरीरातलं रक्त संपत चालल्याची तीव्र जाणीव व्हायला लागली. ती तिचे डोळे उघडे रहावेत यासाठी जिवाच्या आकांताने धडपडत होती. तिला काकूंशी बोलायचं होतं पण तिला ते शक्य होत नव्हतं. काकूंनी तिला आपल्या मिठीत घेतलं होतं. त्याची उब तिला जाणवत होती. 

‘’वल्लरी अगं हे रक्त तर थांबण्याचं नावच घेत नाहीए गं!’’ त्या पुन्हा म्हणाल्या. आता तिचे डोळे हळूहळू मिटायला लागले. 

‘’ए वला, अगं वल्लरी, वल्लरी बाळा डोळे उघड बाळा.’’ त्यांनी तिला जागं करण्याचे त्यांच्यापरीने प्रयत्न केले. पण कशाचाच उपयोग झाला नाही. डोळ्यांसमोर दिसणार्‍या या सगळ्या प्रकाराने त्या मुळापासून हादरुन गेल्या. त्यांनी वल्लरीला हलकेच खाली ठेवलं आणि फोनच्या दिशेनं धावल्या. त्यांनी तातडीनं रत्नदीपांच्या फॅमिली डॉक्टरांना फोन लावला.

‘’हॅलो, डॉ. अर्नाळकर?’’

‘’….’’

‘’हो मी अवधूत रत्नदीप यांच्याकडून बोलतेय. मला अवधूतच्या बायकोविषयी बोलायचं आहे.’’ त्यांचा आवाज थरथरत होता.

‘’…’’

‘’मला नेमकं सांगता नाही येणार पण तिला भयंकर रक्तस्त्राव होतो आहे. ती बेशुध्द पडलीय. प्लीज, मदत करा डॉक्टर प्लीज.’’ त्यांनी डॉक्टरांना विनवणी केली.

‘’…’’

‘’हो हो. मी लवकरच तिला हॉस्पिटलला घेऊन येते.’’ त्यांचे डोळे पाण्याने डबडबले होते. त्यांनी फोन ठेवला आणि थोडे पाणी आणून वल्लरीच्या तोंडावर शिंपडले.

‘’वल्लरी बाळा उठ गं!’’

पण त्याचाही काही उपयोग झाला नाही. वल्लरी जशी काही काळझोपेत झोपी गेली होती.

‘’तू… तू काळजी करु नकोस हं! ऍम्ब्युलन्स येईलच इतक्यात. आपण मग लगेचच हॉस्पिटलाल जाऊ हं!’’ त्यांनी वल्लरीला जवळ घेऊन कवटाळलं आणि त्या हमसाहमशी रडू लागल्या. 

त्या पाहत होत्या की वल्लरीचं रक्त अजूनही वाहत होतं. तिचं शरीर थंड पडत चाललं होतं. वादवणे काकूंनी त्याही परिस्थितीत अवधूतला अनेकदा फोन करण्याचा प्रयत्न केला पण त्याने एकदाही त्यांचा फोन उचलला नाही. थोड्याच वेळात त्यांना घराच्या जवळ वाजणारा ऍम्ब्युलन्सचा सायरन ऐकू आला. ऍम्ब्युलन्स अगदी गेटजवळ येऊन थांबली. त्यातून पॅरामेडिकलची टीम उतरुन आत आली. त्यांनाही वल्लरीचं अजूनही वाहणारं रक्त पाहून एका क्षणासाठी धक्काच बसला. 

‘’प्लीज, तिची मदत करा प्लीज.’’ काकूंनी त्या टीमला विनंती केली.

‘’काळजी करु नका काकू. आम्ही आमच्यापरीनं त्यांची काळजी घेऊ.’’ त्यातल्या एकाने काकूंना आश्वस्त केलं. त्यांनी आधी तिची थोडी तपासणी केली आणि मग वल्लरीला स्ट्रेचरवर ठेवून ऍम्ब्युलन्समध्ये ठेवलं. काकूही त्यांच्यासोबत हॉस्पिटलमध्ये गेल्या. त्यांनी अजूनही अवधूतला फोन करणं चालूच ठेवलं पण त्यांचे सगळे प्रयत्न पाण्यात गेले. त्यांना वल्लरीची ती अवस्था पाहून कापरं भरलं होतं. अचानक त्यांच्या डोक्यात विचार आला की दिगंतला फोन करुन हे सांगावं. त्यांनी हॉस्पिटलमधूनच दिगंतला फोन लावला. वल्लरीला हॉस्पिटलमधल्या बेडवर ठेवलं होतं आणि डॉक्टर अर्नाळकर तिला तपासत होते. 

काही वेळ रिंग वाजल्यानंतर दिगंतनं फोन उचलला.

‘’हॅलो, दिगंत.’’ काकू अतिशय उद्वेगाने म्हणाल्या.

‘’काकू? सगळं ठीक आहे ना काकू? काय झालं? तुमचा आवाज असा का आहे?’’ त्यांचा आवाज ऐकून दिगंतनं विचारलं.

‘’ते… वल्लरी… दिगंत… ती हॉस्पिटलमध्ये आहे. तिला भयंकर रक्तस्त्राव होतोय. काहीतरी कर. अवधूत तर फोनही उचलत नाहीए. दिगंत प्लीज.’’ काकू फोनवर बोलता बोलताच पुन्हा रडू लागल्या. पुढे काय बोलावं त्यांना सुचतच नव्हतं.

दिगंत हे सगळं ऐकून थिजूनच गेला. वल्लरी? तिला पुन्हा रक्तस्त्राव होतोय? ती हॉस्पिटलमध्ये आहे? हे… हे… हे काही चांगलं लक्षण नाहीए.   

‘’काकू, आलोच मी. येतोय लगेचच. कुठे आहात तुम्ही? अर्नाळकरांच्याच हॉस्पिटलमध्ये ना?’’ 

काकू फक्त हं एवढंच म्हणाल्या. आणि त्यांनी फोन ठेवून दिला.

डॉ. अर्नाळकर वल्लरीला तपासत होते. ते तिच्या या अशा भयंकर रक्तस्त्रावाच्या मागंचं कारण शोधण्याचा प्रयत्न करत होते. त्यांच्या अनुभवी डोळ्यांना ते कारण समजूनही आलं लगेच. गर्भपात! पण त्यातही एवढा रक्तस्त्राव शक्य नसतो. त्यांनी नर्सना काय करायचं आहे त्याच्या सुचना दिल्या. ते एमर्जन्सी रुममधून बाहेर आले आणि त्यांना बाहेर आलेलं पाहून लगबगीनं पुढे जाऊन काकूंनी विचारलं, ‘’कशी आहे ती? काय झालंय तिला?’’

‘’ही अवधूतची बायको आहे? मग अवधूत कुठाय?’’ त्या म्हातार्‍या डॉक्टरांनी काकूंनाच उलटा प्रश्न केला.’’

‘’हो. पण, अवधूत कुठे आहे मला माहीत नाही. तो माझा फोनही उचलत नाहीए.’’

‘’ओह, तिचा गर्भपात झालाय. पण आम्हांला अजूनही तिच्या या अशा भयंकर रक्तस्त्रावामागचं खरं कारण सापडत नाहीए. थांबा मीच अवधूतला फोन करतो.’’

त्यांनी त्यांचा फोन बाहेर काढला आणि अवधूतला फोन लावला. काही वेळ रिंग झाल्यानंतर यावेळेस मात्र अवधूतनं फोन उचलला. 

‘’हॅलो अवधूत?’’ डॉ. अर्नाळकरांनी विचारलं.

‘’डॉ. अर्नाळकर? सगळं ठीक आहे ना? तुम्ही मला का फोन केलात बरं?’’ त्याला कळेना की त्यांनी त्याला का फोन केला? कारण ते फक्त आजीच्या संदर्भात काही असेल तरच त्याला फोन करत असत.

‘’अवधूत कुठे आहेस तू? तुझी बायको इथे हॉस्पिटलमध्ये आहे.’’ त्यांनी अवधूतला सांगितलं. 

वल्लरी! हॉस्पिटलमध्ये? हिला काय झालं आता?

‘’काय झालं आहे?’’

‘’हे सगळं समजवून सांगण्याएवढा वेळ नाहीए माझ्याकडे. मी फक्त एवढंच सांगतो की तिचा आता गर्भपात झालाय आणि तिला भयंकर रक्तस्त्राव सुरु आहे. तो जर असाच चालू राहिला तर आम्ही तिला वाचवू शकणार नाही.’’ डॉ. अर्नाळकरांनी थोडक्यात सगळी गोष्ट त्याला सांगितली.

…

जेव्हा वादवणे काकूंनी फोन केला तेव्हा दिगंत ऑफिसमध्ये होता. त्यानं हातातलं सगळं काम तसंच सोडलं आणि तो तातडीनं हॉस्पिटलला जायला निघाला. त्याच्या डोक्यात विचार चालू होते हे सगळं का आणि कसं झालं असेल? तेही इतक्या थोडक्या वेळात? आत्ताच तर तो तिला हॉस्पिटलमधून तपासणी करवून घेऊन घरी सोडून आला होता ना! मग एवढ्याशा मधल्या वेळात काय आणि कसं झालं हे सगळं की तिला हॉस्पिटलमध्ये ऍडमिट करावं लागलं; तेही बेशुध्दावस्थेत. त्यानं गाडी कशीबशी हॉस्पिटलच्या पार्किंगमध्ये गाडी पार्क केली. आणि तो अक्षरशः धावतच हॉस्पिटलमध्ये घुसला. काकूंनी त्याला आधीच सांगितलं होतं वल्लरी कुठे आहे ते! तो धावता धावताच अचानक कुणावर तरी आदळला पण घाईत असल्यानं त्यानं त्या धक्का लागलेल्या माणसाला फक्त सॉरी म्हणून पुढे धावला पण तितक्यात एका आवाजाने तो थबकला.

‘’दिगंत.’’

तो आवाज डॉ. स्वानंदचा होता.

‘’डॉ. स्वानंद. बरं झालं भेटलात.’’

‘’बरा आहेस ना! काय झालं?’’

‘’ते… वल्लरी… ती ऍडमिट आहे इथे.’’

‘’काय?’’ डॉ. स्वानंद जवळजवळ किंचाळलेच.

‘’मला सगळी गोष्ट माहीत नाहीए. फक्त एवढंच कळलं की तिला भयंकर रक्तस्त्राव सुरु आहे.’’ दिगंतनं अगदी थोडक्यात त्यांना सगळं सांगितलं. डॉ. स्वानंद त्याच्यासोबत लगेचच एमर्जन्सी रुमकडे निघअले. 

…

अवधूत…

मी प्रचंड रागात होतो. वल्लरी जेव्हा तिच्या समर्थनार्थ काहीही बोलली नाही तेव्हा माझ्या रागाचा कडेलोट झाला होता. अचानक माझ्या फोनची रिंग वाजली. वादवणे काकू. त्या कशाला मला कॉल करतायत? मी त्याकडे दुर्लक्ष केलं. पण त्या मला राहून राहून कॉल करतच होत्या. कदाचित ही वल्लरी असेल. गेलीस उडत, नाही उचलणार मी तुझा फोन. मी त्या वाजणार्‍या फोनकडे सपशेल दुर्लक्ष केलं. थोड्या वेळानं फोन वाजायचा थांबला. कंटाळली असेल कदाचित. बरं झालं. ताप गेला डोक्याचा. मी गाडी चालवतच होतो. कुठे जात होतो? का जात होतो? कशाचा कशाला ताळमेळ नव्हता. अचानक माझा फोन परत वाजला. तो काकूंच्या फोनवरुन वल्लरीनंच पुन्हा केला असेल असं वाटून मी फोन कट करायला गेलो पण बघतो तर तो डॉ. अर्नाळकरांचा फोन होता. डॉ. अर्नाळकर? ते मला का फोन करतायत? आजी तर बरी आहे ना? असा विचार करुन मी त्यांचा कॉल उचलला. ते मला म्हणाले तुझी बायको हॉस्पिटलमध्ये ऍडमिट आहे. कदाचित म्हणूनच काकूंनी मला फोन केले असावेत.

मी गाडी तशीच वळवली आणि थेट हॉस्पिटलला पोचलो. का कुणास ठाऊक माझं हृदय प्रचंड वेगानं धडधडत होतं. तिचा गर्भपात झालाय. हे सगळं माझ्यामुळे झालंय का? मी तिला धक्का दिला होता. याच कारणामुळे झालं असेल का हे सगळं? शिट्! हे सगळं काय होऊन बसलं? आणि समजा जर ते माझं मुल असेल तर? जाऊ दे. ते कुणाचंही का मुल असेना, मी एका मुलाला मारलं होतं जिवानिशी. माझ्या हृदयात या विचारानं कळ उठली. डॉक्टर म्हणाले होते की तिला भयंकर रक्तस्त्राव होतोय म्हणून. मी ते आधीही पाहिलं होतं. तिला नेहमीच खूप जास्त रक्तस्त्राव होत असतो. मी स्वतःवरच चडफडत हॉस्पिटलमध्ये पोचलो. माझे पाय आत जाण्याआधी थांबले कारण माझ्या कानांवर दिगंतचा आवाज पडला.

‘’डॉ. स्वानंद प्लीज काहीतरी करा. आपल्या हातात खूपच थोडा वेळ आहे.’’ 

‘’तुला माहीत आहे का? यावेळेस तिच्या नवर्‍याने तिला कुठल्या भयंकर परिस्थितीत ढकललंय ते!’’ डॉ. स्वानंद दिगंतवर ओरडत होते. 

‘’डॉ. स्वानंद.’’ दिगंतनं पुन्हा त्यांच्याशी काहीतरी बोलण्याचा प्रयत्न केला. पण त्या डॉ. स्वानंद नावाच्या माणसाने त्याला मध्येच थांबवलं आणि तो म्हणाला, ‘’मी अजिबातच पर्वा करत नाही तो कोण आहे याची दिगंत. त्यानं नेहमीच तिचा छळ केलाय. ती नेहमीच दवाखान्यात येत होती तेव्हा तिच्या शरीरावर जागोजाग खूणा होत्या. जेव्हापासून तिचं लग्न झालं तेव्हापासून. आणि आता तर या सगळ्याची हद्द झालीय. तिचा गर्भपात झालाय. मी आजच सकाळी तिला सांगितलं होतं की तिने आता किती काळजी घ्यालया हवीय ते. तिचं शरीर ना त्या बाळंतपणासाठी तयार आहे ना या गर्भपातासाठी. तुला परिस्थितीचं गांभीर्य कळतंय का? ते मुल तिच्यासाठी जीवघेणं ठरु शकेल आता.’’ डॉ. स्वानंद खूपच रागात होते.

हे काय बोलतायत? मी तिचा छळ केला? मी तिला या सगळ्या परिस्थितीत ढकललं होतं? मी इतका वाईट वागलो तिच्याशी? माझ्या हृदयाला या सगळ्या गोष्टी ऐकून नुसता पिळ पडत होता. बायको मी खरंच वाईट नाहीए गं! 

‘’काय? गर्भपात? म्हणजे ती गरोदर होती?’’ दिगंतला आश्चर्यचा धक्का बसला. 

म्हणजे हे त्यालाही माहीत नव्हतं का? म्हणजे त्याचे आणि वल्लरीचे तसे काही संबंधच नाहीत. अरे देवा! काय चाललंय माझ्या आयुष्यात हे? मी हे काय करुन बसलोय? वल्लरी, तू का तुझी बाजू नाही मांडलीस? एकदाही? कदाचित तिनं प्रयत्न केला होता. पण तू, तुझ्यात तर दैत्य घुसला होता ना! 

‘’तुला माहीत नाही? मला वाटलं तिनं तुला सांगितलं असेल. मला आजच हे कळलं. ती फक्त सहा आठवड्यांची गरोदर होती. मला आश्चर्यच वाटतंय की या सगळ्या दिवसांत तिनं स्वतःला कसं सांभाळलं होतं?’’ तो डॉक्टर म्हणाला.

सहा आठवडे! मी दिवस मोजले आणि मला आठवली तिच्या वाढदिवसाची ती रात्र. अरे देवा! मी गमावलं. सगळं काही गमावलं मी. माझं मुल, माझ्याच चुकीनं गमावलं मी. आणि माझ्यामुळेच आज माझी बायको हॉस्पिटलमध्ये होती. सगळ्या सगळ्याचा कर्ता करविता मी होतो. आता तिच्या नजरेला नजर मिळवण्याची हिंमतच नव्हती माझ्यात. ती गप्प का राहिली? का तिनं मला हे सगळं सांगितलं नाही? ती या सगळ्या कारणांवरुन कधीच माझ्याशी का भांडली नाही? ती का माझ्या सगळ्या गोष्टींना आज्ञाधारक माणसाप्रमाणे मान तुकवत राहिली?

‘’हे बघा, डॉ. स्वानंद थोडं शांत व्हा. या सगळ्या गोष्टींवर आता बोलण्यात काही अर्थ नाहीए.’’ डॉ. अर्नाळकर त्यांना समजावत म्हणाले आणि त्यांनी त्यांचं लक्ष दुसर्‍या गोष्टींकडे वळवण्याचा प्रयत्न केला.

‘’शांत होऊ? कसा शांत होऊ? डॉ. अर्नाळकर ती अप्लास्टिक ऍनिमियाची पेशंट आहे आणि हिमोफिलिया असल्यामुळे तिच्या रक्ताची गुठळी होत नाही.’’ सरतेशेवटी डॉ. स्वानंदनी तिच्या आजाराबद्दल सांगितलंच.

मला त्यांचं म्हणणं निटसं कळलं नसलं तरी डॉ. अर्नाळकरांना ते नक्कीच कळलं असावं. 

‘’काय! अशा अवस्थेत ती गरोदर आहे? अवधूत अशा वागूच कसा शकतो?’’ त्यांच्या आवाजात फारच वेदना होती. तिथं फक्त शांतता भरुन राहिली काही क्षणांसाठी. ‘’हे सगळं तुम्हांला केव्हापासून माहीत आहे?’’ त्यांनी पुन्हा डॉ. स्वानंदला विचारलं.

‘’मला वाटतं की जवळजवळ वर्ष झालं असेल या गोष्टीला. तिला कसलीही ट्रिटमेंन्ट घ्यायची नव्हती.’’ डॉ. स्वानंदनी सांगितलं. मी ऐकलं डॉ. अर्नाळकरांनी एक उसासा टाकला. 

‘’पण का? पैशांची समस्या तिला असूच शकत नव्हती.’’ डॉ. अर्नाळकर पुटपुटल्यासारखे बोलले. मला असं वाटलं की ते स्वतःशीच बोलत असावेत. मग त्यांनी पुन्हा विचारलं, ‘’तिच्याजवळ कितीसा वेळ शिल्लक आहे?’’

त्यांचे ते शब्द ऐकून माझं अवसानच गळून गेलं. वेळ? त्यांना नक्की काय म्हणायचं आहे? नाही, नाही. असं नाही होऊ शकत. माझी बायको! माझी छोटी खारोटी!

‘’मला वाटलं होतं की जेमतेम दोन वर्षं; पण आता अजिबात नाही.’’ डॉ. स्वानंद दुःखाने म्हणाले. 

वल्लरी! माझी बायको! माझी सुयोग्य बायको! जी माझ्यासाठी रोज माझ्या आवडीचं जेवण करायची. जी रोज संध्याकाळी माझ्या घरी परत येण्याची वाट पहायची. तिनं मला घर दिलं. तिनं माझी सर्वतोपरी काळजी घेतली. आणि मी; मी मात्र पावलोपावली तिचा अपमान करत राहिलो. मी सतत तिला ती लालची, लोभी असल्याचं बोलून दाखवत राहिलो. ती… ती आता मरणाच्या उंबरठ्यावर आहे. तिला पैसे का नको होते? तिनं या सगळ्याबद्दल मला कधीच काही सांगितलं नाही.

बायको, हे होतं तुझं माझ्यापासून जपून ठेवलेलं गुपित? हेच तू सतत माझ्यापासून लपवून ठेवायला बघत होतीस ना? दिगंत, त्याला तरी हे माहित होतं का?

‘’अवधूतऽऽऽ!’’ अचानक मी काकूंना माझ्या नावाने हाक मारताना ऐकलं. त्यांचे डोळे रडून रडून सुजले होते. दिगंतही त्यांच्याशेजारी पुतळ्यासारखा उभा होता. 

‘’शेवटी तू आलास तर! चल माझ्या केबिनमध्ये बसून यावर बोलू.’’ डॉ. अर्नाळकर म्हणाले. 

माझ्यात बोलण्याची ताकदच नव्हती. मी मानेनेच हो म्हणालो. माझी बायको क्षणाक्षणाला मरत होती आणि दिगंतला हे सगळं माहीत होतं. ही सगळी माझीच चूक होती. मी तिला धक्का दिला होता. मी होतो तिच्या या गर्भपाताचं कारण. मला आजइतकं हरल्यासारखं याआधी कधीच वाटलं नव्हतं.  

‘’बस.’’ डॉ. अर्नाळकरांच्या केबिनमध्ये पोचल्यावर ते म्हणाले. 

‘’डॉ. काय झालंय माझ्या बायकोला?’’ माझी बायको यावर जोर देत मी त्यांना विचारलं. 

तो डॉ. स्वानंद नावाचा माणूस म्हणाला, ‘’तिला एक दुर्मिळ आजार आहे. तिचं शरीर तिच्या गरजेइतकं रक्त तयार करत नाही. आणि त्याहीपेक्षा महत्वाचं म्हणजे इतर सामान्य माणसांप्रमाणे तिच्या रक्ताच्या गुठळ्याही होत नाहीत. मला आश्चर्य वाटतंय की तुमच्या हे कधीच लक्षात कसं आलं नाही?’’ मला त्यांच्या बोलण्यातून एकप्रकारचा कुत्सितपणा मला जाणवत होता. नाही, मी त्यांना दोष देऊच शकत नाही. त्यांचं बोलणं योग्य होतं. मीच तिचा नवरा म्हणवून घ्यायला, बाप म्हणवून घ्यायला नालायक होतो. मी एक खुनी होतो. पण मुळात तिनं हे सगळं माझ्यापासून लपवलंच का? मला एकाचवेळी रागही येत होता आणि दुःखही वाटत होतं. 

डॉ. स्वानंद आणि अर्नाळकरांनी मला तिच्या आताच्या परिस्थितीबद्दल सारं काही समजावून सांगितलं. मी सगळ्यात शेवटी दिगंतकडे वळून त्याला विचारलं, ‘’तुला या सगळ्याविषयी कधी समजलं?’’ 

‘’तिच्या वाढदिवसापासून.’’

यावरुनच मी सगळं समजून चुकले. तिला आईस्क्रिम खायला किंवा लॉन्ग ड्राईव्हला बाहेर नेणं, तिला युनिव्हर्सिटीत रोज सोडायला जाणं, तिच्यासोबत हॉस्पिटलमध्ये तपासणीसाठी जाणं; तो त्या सगळ्या गोष्टी करत होता ज्या खरंतर मी करायला हव्या होत्या. 

‘’आणि तुला एकदाही वाटलं नाही की ह्यातलं काही मला सांगावं म्हणून?’’

‘’वल्लरीनं मला सांगितलं होतं की तुला हे कळू नये म्हणून.’’ 

बायको, तुझा त्याच्यावर विश्वास होता आणि माझ्यावर नाही? तू जे काही केलंस ते फार चुकीचं आहे आणि मी तुला याची किंमत नक्की मोजायला लावणार.

‘’डॉ. स्वानंद, डॉ. अर्नाळकर तिला बरं करण्यासाठी तुम्हांला जे काही म्हणून करता येईल ते करा तुम्ही. मला नाही माहीत की तुम्ही हे सगळं काय आणि कसं करणार ते पण मला माझी बायको माझ्यासमोर खडखडीत बरी होऊन उभी रहायला हवीय.’’

मग मी दिगंतकडे वळलो आणी त्याला म्हणालो, ‘’ एकदा ती बरी होऊ दे. मग मी तिला चांगलाच धडा शिकवेन. तिला अवधूत सारंगराव रत्नदीपला फसवण्यासाठी शिक्षा ही नक्कीच मिळेल. तिनं माझ्याशी लग्न करण्याचा पर्याय निवडलाय ना! आता मी तिला मला सोडून जाऊ देणार नाही.’’  

स्वरा… 24/08/2021

 

 भाग सव्वीसावाः- तिची डायरी…

अवधूत…

मी डॉ. अर्नाळकरांच्या केबिनमधून तिडीक डोक्यात घेऊनच बाहेर पडलो. पण, माझ्या पावलांनी मला दुसरीकडे जाउ न देता एमर्जन्सी रुमच्या जवळ आणलं. त्या दरवाजाला लावलेल्या काचेतून मी आत डोकावून पाहू लागलो. वल्लरी त्या बेडवर निपचित पडली होती. तिचं ते बारिक चणीचं शरीर ब्लँन्केटनं नीट झाकलं होतं. तिचे डोळे अजूनही बंदच होते. एका बाजूला तिला रक्त चढवलं जात होतं. ते दृश्य पाहून माझ्या हृदयाला घरं पडत होती. 

‘’अवधूत ऐक माझं. प्लीज, तिला काहीही करु नकोस.’’ दिगंतचा विनवणी करणारा आवाज माझ्या कानांवर पडला पण मी त्याच्याकडे दुर्लक्ष केलं आणि शांतपणे त्या काचेतून तिला बघत तसाच उभा राहिलो. मला जाणवलं की तोही आता माझ्याशेजारी उभा राहून त्या आत बेडवर पडलेल्या मुलीकडं एकटक बघत होता.

‘’अवधूत, फक्त एकदा माझं ऐक. तिचं तुझ्यावर खूप प्रेम आहे. तुला यातलं काहीही कळावं अशी तिची अजिबात इच्छा नव्हती. तूही तिच्यावर प्रेम करावसं असं तिला वाटत नव्हतं. आणि त्याचं कारण फक्त एवढंच होतं की ती जेव्हा हे जग सोडून जाईल तेव्हा तिच्या जाण्यानं तुला दुःख होऊ नये.’’ दिगंत मला समजावूण सांगत होता. त्याला वाटत असावं की मी ती बरी झाल्यावर पुन्हा तिला दुखावेन म्हणून.

तिचं माझ्यावर प्रेम होतं! तिनं हे सगळं फक्त एवढ्यासाठी केलं की मला नंतर दुःख होऊ नये म्हणून! तिला माहीत नव्हतं का की मी कोण आहे ते? मी अवधूत सारंगराव रत्नदीप. मी ती प्रत्येक गोष्ट मिळवू शकतो जी मला हवी आहे. मला जर वाटलं असतं की तिने निघून जावं तर ती कधीच माझ्या आयुष्यात राहिली नसती आणि मला वाटलं असतं की तिने रहावं तर ती मला कधीच सोडून जाऊ शकणार नाही. तिला नक्की कळलंच नाही का मी कोण आहे ते? ती माझ्याशी खोटं बोलली!

‘’तिनं मला फसवलंय दिगंत, आणि मी तिला यासाठी कधीच माफ करणार नाही.’’ मी म्हणालो. 

दिगंतला बहुधा माझ्या त्या बोलण्याचं वाईट वाटलं असावं. त्यानं गप्प राहणंच पसंत केलं. आम्ही दोघेही अजूनही वल्लरीला पाहत होतो. माझा विश्वासच बसत नव्हता की कायमच उत्साहानं सळसळणारी माझी बायको आज अशी त्या बेडवर निपचित पडलीय यावर. माझ्याच्याने आता तिथं फार वेळ थांबणं अशक्य होतं. तिला या अवस्थेत पाहणं फारच यातनादायक होतं. हे सगळं असह्य होत होतं. या सगळ्या परिस्थितीला मीच कारणीभूत होतो. अपराधीपणाची भावना माझ्या मनाला खात होती. मी नाही तिला कधीच माफ करणार. हे सगळं तू मला आधी का नाही सांगितलंस बायको? तुझा तुझ्या नवर्‍यावर विश्वास नव्हता का? तुला असं नाही का वाटलं की मी तुझी काळजी घेऊ शकेन म्हणून? तुझं जर माझ्यावर खरंच प्रेम असतं ना तर या सगळ्या गोष्टी तू मला खूप आधीच सांगून टाकल्या असत्यास बायको! तू फक्त एकदा बरी हो; मग बाकी सगळ्या गोष्टींची काळजी मी, तुझा हा देवा घेईल. मी तिची ही अशी गलितगात्र, असहाय्य परिस्थिती आणखी पाहू शकत नव्हतो. 

‘’अवधूत!’’ काकूंनी मला हाक मारली. मी मान वळवून त्यांच्याकडे पाहिलं.

‘’हं!’’

‘’मी घरी जातेय. वल्लरीला काही कपडे आणि इतर गोष्टी लागतील ते आणायला हवेत.’’ 

‘’चला, मी सोडतो.’’ दिगंत लगेच म्हणाला.

‘’नाही. नको. मी जातो. मी आणतो तिच्या वस्तू.’’ मी म्हणालो. मला ह्या जागेपासून आता लांब जायचं होतं. मला आता तिला अशा अवस्थेत पाहणं नकोसं झालं होतं. तिच्याकडे पाहिलं की मला मी काय करुन बसलो ते सारखं जाणवत होतं.

‘’पण अवधूत…’’ दिगंतनं काही बोलण्याआधीच मी त्याला थांबवलं.

‘’इथेच थांब.’’ आणि मी तिथून बाहेर पडलो.

तिथून निघालो आणि सरळ घरी येऊन पोचलो. तिथं आलो तर तिनं लावलेल्या त्या सुगंधी मेणबत्त्यांचा मंद सुगंध अजूनही तिथे दरवळत होता. आज ती इथं देवा तुम्ही आलात असं म्हणायला नाहीए तर ही जागा मला घरही वाटत नाहीए. तिथल्या फरशीवर पडलेल्या रक्ताच्या डागांकडे माझं लक्ष गेलं. त्याचं जागेवर आम्ही आमचं मूल गमावलं होतं. मी माझ्या हाताने माझ्या अजून जन्मही न घेतलेल्या मुलाला मारलं होतं. मी एक खुनी माणूस आहे. वल्लरी या सगळ्यासाठी कधीतरी मला माफ करु शकेल का? ती का; मीच स्वतःला कधी माफ करु शकेन का या गुन्ह्यासाठी? मी डायनिंग हॉलच्या दिशेने गेलो. तिथल्या रिकाम्या खुर्च्यांवरुन हात फिरवला. डायनिंग टेबल रिकामं पडलं होतं. मला ते रिकामं टेबल पाहून तिच्या हातच्या जेवणाची आठवण आली. मी डोळे मिटून घेतले. मला तिथं अजूनही तिच्या इकडे तिकडे फिरण्याची गडबड त्या बंद डोळ्यांना जाणवत होती. माझ्या बंद डोळ्यातून पाणी वाहू लागले. मी एक खोलवर श्वास घेतला. ती वापरत असलेल्या कोकोआ बटरच्या बॉढी लोशनचा वास अजूनही इथल्या हवेतून मला जाणवत होता. तीचं नसणं मला किती डाचत होतं ते मलाच माहीत. ती माझ्यासाठी करत असलेल्या प्रत्येक गोष्टीला मी मिस करत होतो. तिचं ते मला देवा म्हणून हाक मारणं, तिचा तो सुगंध, तिचे ते मोठ्ठाले डोळे, तिच्या चेहर्‍याशी चाळा करणार्‍या तिच्या त्या बटा, तिची आजाराने पिवळी पडत चाललेली पण तरीही रेशीमस्पर्श असणारी तिची त्वचा आणि तिचं ते निष्पाप, निर्व्याज हसणं. ते तर मी कधी पाहिलं होतं मला आठवतंच नाहीए. हे… हे सगळं मला आधी का नाही जाणवलं? मी तिथल्याच एका खुर्चीवर डोकं धरुन बसलो. मला आत्ता जाणवतंय की मी त्या मोठ्ठाल्या डोळ्यांच्या वेड्या मुलीच्या प्रेमात पडलोय. 

बघतेस ना वला! तू काय केलंस माझ्यासोबत ते? आतातरी तू आनंदी आहेस का? तुला हेच हवं होतं का? तुझी इच्छा होती की मी तुझ्या प्रेमाला माझ्या प्रेमाने प्रतिसाद देऊ म्हणून; हो ना! वेडी कुठली! तू माझ्यासाठी या सगळ्या छोट्या छोट्या गोष्टी अगदी रोज करत राहिलीस आणि म्हणतेस की मी तुझ्यावर प्रेम नाही करायचं? मुर्ख कुठली! तुझी हिंमत कशी झाली माझ्यापासून या सगळ्या गोष्टी लपवून ठेवायची? या चार भिंतीत मला एकटं सोडून जाण्याची तुझी हिंमत कशी झाली? जर तुला काही झालं ना बायको; मी स्वतःला कधीच माफ करु शकणार नाही.  

मला नाही माहीत की मी काय करेन ते! पण एवढं नक्की आहे की मी तुला या घरात पुन्हा घेऊन येणार तेही सुरक्षित आणि सहीसलामत. मी तुला मला एकटा सोडूण जाऊ नाही देणार.

मी पाय ओढत तिच्या बेडरुमकडे आलो. अचानक मला आत जाण्याची भिती वाटायला लागली. त्या बंद दारापुढे मी तसाच बराच वेळ उभा राहिलो. मग मी हिंमत करुन ते दार ढकललं. तिची रुम आताही खूप स्वच्छ आणि नीटनेटकी ठेवलेली होती. प्रत्येक वस्तू जागच्या जागी ठेवलेली होती. मी हळू हळू चालत पुढे आलो आणि तिच्या त्या पलंगावरुन हात फिरवला. त्यातून तिचं असणं जाणवून घेण्याचा प्रयत्न करत होतो. हे तू काय करुन टाकलंयस बायको माझं? तिच्या कपड्यांच्या कपाटाचं दार उघडंच होतं. मी तिथे गेलो आणि तिथल्या वस्तू पाहू गेलो. कदाचित इथे तरी तिचं असणं मला पुन्हा जाणवेल. तिच्या कपाटातले तिचे ते कपडे, त्यांच्या डिझाईन्स, तिची चॉईस सगळंच तिच्यासारखंच अप्रतिम होतं. ते सगळे तिने स्वतः बनवले होते की काय? मी त्या कपाटातला एक ड्रॉवर उघडला आणि त्यातल्या वस्तू पाहू लागलो. काही अंतर्वस्त्र; जसं मला वाटत होतं. मी त्यामध्ये तिला कल्पनेतच पाहून स्वतःशीच हसलो. तिला कसंही पाहिलं तरी ती देखणीच होती. ती नेहमीच सगळ्या गोष्टीत सुयोग्य अशी होती; तो मीच होतो ज्याला ही गोष्ट कधी दिसली नाही. 

कुतुहलाने मी दुसरा ड्रॉवर उघडला. त्यामध्ये काही कागद होते. मी उत्सुकतेनं त्यातले काही उचलून पाहिले. त्यावर बनवलेली डिझाईन्स तिच्यासारख्याच देखण्या होत्या. अचानक माझी नजर तिथे ठेवलेल्या तपकिरी रंगाच्या डायरीवर पडली. वला, डायरी लिहित होती? मी ती हातात उचलून घेतली. 

ती डायरी उघडताना माझं हृदय धडधडत होतं. ही वल्लरीची खासगी डायरी होती. वाचू की नको असा एकदा प्रश्न पडला मला पण मग वाचूयाच असं म्हणून मी वाचू लागलो.

‘आयुष्य खूपच कठीण आहे! गोष्टी मला हव्या तशा घडत नाहीयेत. मला हा असला विचित्र आजार आहे जो मला क्षणाक्षणाला जीवानिशी मारतो आहे. याचा सरळ अर्थ असा आहे की माझ्या हातात नशीबावर रडत बसण्यासाठी वेळ नाहीये. मला अजून खूप काही करायचं आहे आणि त्याचाच एक भाग म्हणून मी या शहरात आले. मला स्कॉलरशीज्ञ मिळाली याचा मला खूप आनंद झालाय. आता या युनिव्हर्सिटीतून मी माझ्या मृत्यूच्या आधी ग्रॅज्युएट होउ शकेन. माझी पहिली इच्छा तर पूर्ण होतेय.’

‘तू विश्वास ठेवणार नाही आज काय घडलं यावर. मी एखादी नोकरी मिळतेय का ते शोधायला एका मॉलमध्ये गेले होते. पण मी तिथून रिकाम्या हाताने परतत असतानाच कुणीतरी मला जोरात धक्का दिला. तुला माहीतेय का; त्या धक्क्यामुळे मी त्या सरकत्या जिन्यांवरुन खाली पडले. मग माझी नजर गेली तर त्या माणसाने एका म्हतार्‍या बाईलाही माझ्यासारखअच धक्का दिला होता. तेही जाणूनबुजून. मला प्रचंड रक्तस्त्राव होत होता. आणि त्या म्हातार्‍या बाईलाही. मला माहीत होतं की माझा रक्तस्त्राव काही इतक्या सहज थांबणार्‍यातला नाही; म्हणुन मग मी त्याकडे दुर्लक्ष केलं. मी ऍम्ब्युलन्सला फोन लावला. ती बिचारी म्हातारी बाई दुःखाने रडत आणि विव्हळत होती. माझ्याकडे जर कुटुंब असतं तर माझी पण अशीच आजी असती.’

‘ओळख बरं काय झालं! त्या म्हातार्‍या बाईंना हॉस्पिटलमधून डिस्चार्ज मिळाला. सॉरी, त्यांना आतापासून आपण आजी म्हणायचं. त्यांनी सांगितलंय मला तसं. तुला तरी वाटलं होतं का की असं कधी घडेल म्हणून? मला आता माझं कुटुंब मिळालंय. त्यांनी आज मला जेवायला बोलवलंय. आयुष्यात पहिल्यांदाच कुणीतरी मला असं जेवणाचं आमंत्रण दिलंय. किती छान वाटतं आपल्या कुटुंबासोबत जेवणाचा आस्वाद घेताना. जर मी आणखी काही काळ जगू शकले असते तर मी नक्कीच माझं असं एक छानसं कुटुंब बनवलं असतं. पण, हे तर आता फक्त एक स्वप्न आहे. मी अनाथ म्हणूनच मरणं जास्त चांघलं आहे म्हणजे मी गेल्यानंतर माझ्यासाठी कुणाला दुःख होणअर्‍ नाही.’

मी वाचताना एका मिनिटासाठी थांबलो. आजीला जिन्यातून धक्का देऊन पाडलं होतं? मग आजीनं मला याविषयी कधीच का सांगितलं नाही? अच्छा, म्हनजे तिची आणि वल्लरीची भेट अशअप्रकारे झाली तर!

‘काय सांगू तुला! आणि कसं सांगू तुला! आज माझ्या आयुष्यातला अविस्मरणीय दिवस आहे. आज मी या जगातल्या सगळ्यात देखण्या पुरुषाला भेटले. त्याचे ते संमोहित करणारे राखाडी डोळे, त्याचं ते धारदार आणि तेरम असणारं नाक, त्याचे ते ओठ आणि त्याच्या देखणेपणाचा सगळ्यात देखणा भाग म्हणजे त्याच्या गालांवर पडणारी ती लांब खळी! मी… मी त्याचं नाव ठेवलंय चिडका माणूस. माझा चिडका माणूस!

हे सगळं तीनं माझ्याविषयी लिहिलंय का? एक उदास हसू माझ्या चेहर्‍यावर तरळलं. वेडी कुठली!

‘काय करु मी आता? मला तर समजतच नाहीए! मी काहीच करु शकत नाहीए. त्या चिडक्या माणसाला मी माझ्या मनातून काढून टाकूच शकत नाहीए. त्याचा चेहरा, त्याचं ते ऐटदार चालणं, त्याचा तो रागीट आवाज, त्याची अगदी छोट्यातली छोटी गोष्ट! आणि त्याची माझ्यासाठी खूप खास असणारी ती लांब खळी; या सगळ?याचं जसम काही माझ्यावर गारुड पडलंय. मी कधीतरी त्याच्या त्या खळीला स्पर्श करु शकेन का? मी हा सगळा विचार का करतेय पण? मी त्याच्या प्रेमात तर पडले नाहीए ना?’

‘मी ललित आणि किर्तीला त्याच्याविषयी सांगितलं. तसं बघशील तर ते त्यांनीच शोधून काढलं. मी सारखी सारखी त्याच्या विचारात हरवून जातेय हल्ली; त्यामुळेच त्या दोघांना याचा सुगावा लागला. आणि तेच मला म्हणाले की येडपट तू त्याच्या प्रेमात पडलीयस. किती छान ना! तोही माझ्यावर प्रेम करेल का? नाही. थांब, थांब. असा विचारही नको करुस तू वल्लरी. तो माझ्या प्रेमात पडता कामा नये. नाही. कुणीच माझ्या प्रेमात पडता कामा नये. कारण जेव्हा मी हे जग सोडून जाईन तेव्हा त्याला फार दुःख होईल. नकोच ते! मला हा विचारच करायचा नाहीए. काळजी नको करुस चिडक्या माणसा, मीछ काळजी घेईन की तू माझ्या प्रेमात पडणअर नाहीस याची.’

चांगलं काम केलंस बायको! अतिशय उत्तम काम केलंयस तू! तू स्वतःला दिलेलम वचन पाळलंयस.

‘आज काय झालं माही आहे का तुला? मला तर अजूनही आनंदाने ओरडावसं वाटतंय. आजी माझ्या मनातलं वाचू शकतात बहुतेक. त्यांणा कळलं असावं की मी त्याच्यावर किती जीव पाखडतेय ते! त्यांना वाटतमय की आमचं लग्न व्हावं आणि मी या प्रस्तावाला कधीच नकार देऊ शकत नाहीए. कसा देऊ मी नकार? ज्या माणसावर मी प्रेम करतेय, त्याच्याशी लग्न करायला कसा नकार देऊ? ती तर माझी दुसरी शेवटची इच्छा आहे. मला हे तर नक्की माहीत आहे की तो माझ्यावर कधीच प्रेम करणार नाही. झालं तर मग, माझं त्याच्यावर प्रेम आहे, पण तो काही माझ्यावर प्रेम करत नाही आणि पुढे करणार नाही याची काळजी तर मलाच घ्यायचीय. मी नाही नकार देणार कारण जर त्यानं माझ्यावर प्रेम केलंच नाही तर उद्या मी मेले तरी त्याला फारसं दुःख होणार नाही.’

इथे मात्र तू चुकलीस हं बायको! मी तुलाच शोधत होतो वल्लरी इतकी वर्षं आणि आता तू मला सापडलीश्रेस तर आता मी तुला माझ्यापासून इतक्या सहजासहजी दूर नाही जाऊ देणार. कसाच नाही जाऊ देणार. भले मला हे सत्य नसतं कळलं तरी मी तुला जाऊ नसतं दिलं बायको. तू माझी आहेस आणि माझ्यापासून तुला तुझं नशीबही दूर करु शकणार नाही. मी पुढे वाचत राहिलो.

‘झालं. सरतेशेवटी आमचं लग्न झालं. मी त्या माणसाशी लग्न केलं ज्याच्यावर माझं मनापासून प्रेम आहे. पण तो दिवस काही फार चांगला गेला नाही. आमचं लग्न म्हणजे फक्त भटजी, दिगंत, आजी, तो आणि मी एवढंच होतं. बरं झालं, हेही माझ्या मनासारखं झालं. मला या जगाला ओरडून सांगायची काहीच गरज नाहीए की तू माझा आहेस देवा! आमच्या लग्नाचे विधी चालू असताना मी पाहिलं की ते माझ्याकडे कसे रागाने पाहत होते ते! बघ वल्लरी हेही तुला हवंय तसंच होतंय. लग्न लागलं आणि ते मला इथे घेऊन आले. या त्यांच्या बंगल्यात. पण माझा लग्नाचा आनंद काही फार काळ टिकला नाही. त्यांणी ती रात्र माझ्यासोबत घालवली पण मला साधं वाचारण?याचेही कष्ट त्यांणी घेतले नाहीत की वल्लरी आज आपण आपली पहिली रात्र साजरी करायची का ते! आणि तसं ते कोण विचारतं म्हणा! लग्न झालं म्हटल्यानंतर ते अपेक्षितच नसतं का? त्यांनी दुखावलं मला. मी अजूनही भीतीने थरकापतेय. मला अझूनही रक्तस्त्राव सुरु आहे. मला माहीत आहे की माझ्या आजाराबद्दला त्यांना माहीत असतं तर ते माझ्याशी असं कधीच वागले नसते. मला माहीतेय की त्यांनी माझी जिवापाड काळजी घेतली असती. मी या सगळ्यासाठी तुम्हांला माफ करतेय देवा! माझं तुमच्यावर खूप प्रेम आहे देवा, मला माफ कराल ना! प्लीज.’

‘मी… मी ते केलं. माझा तर विश्वासच बसत नाहीए. माझं हृदय वेगाने धडधडतंय. मी त्याक्षणी माझे डोळे बंद करुन घेतले आणि माझा श्वास रोखून धरला. आज मी त्यांच्या त्या खळीला हात लावला. केव्हापासूनची इच्छा होती माझी! आज पूर्ण झाली. मला नेहमीच त्यांच्या डोळ्यांत खोलवर बुडून जायचं होतं जेव्हा त्यांनी मला त्यांच्या हृदयाशी घट्ट धरलेलं असेल तेव्हा.’

मला हे सगळं कधीच का दिसलं नाही? मी इतका कसा आंधळा झालो होतो? मूर्ख! तू एकदाही का नाही सांगितलंस मला? तू इतकं कसं काय प्रेम करु शकतेस माझ्यावर बायको? मी तुझा सतत अपमान करत राहिलो, तुला कस्पटासारखी वागणूक देत राहिलो; पण तू मात्र कधीच माघार घेतली नाहीस. याहीवेळेस तू माघार घ्यायची नाहीस हं बायको! मी… काय वाट्टेल ते करेन पण तुला मला सोडून जाउ नाही देणार मी! 

‘देवा, तुम्ही आज फारच वाईट गोष्ट केलीत. तुम्हांला माहीत नव्हतं मी कशासाठी पैसे मागतेय ते! बरं, तुम्ही मला विचारलंही नाहीत की मी पैसे कशासाठी मागतेय ते! तुम्ही मला नुसतं अपमानित नाही केलंत तर माझ्यावर बळजबरीही केलीत. मला असं वाटलं की मी माझा सगळा सन्मान घालवून बसलेय. का वागलात असं तुम्ही देवा! इतका तिरस्कार करता का तुम्ही माझा? मी तुमची बायको होते ना? ते पन्नास हजार देणं इतकं अवघड होतं का तुमच्यासाठी? गोष्ट जर त्या लहान मुलीच्या आयुष्याची नसती तर मी कधीच तुमच्याकडे पैशांची मागणी नसती केली अवधूत. तुम्ही तुमच्या प्रेयसीवर लाखो रुपये खर्च करु शकता आणि तुमची बायको तुमच्याकडे पन्नास हजार रुपयेपन मागू शकत नाही का? यासाठी मात्र मी कधीच तुम्हांला माफ करणार नाही अवधूत. कधीच नाही.’

मी डायरी वाचायची थांबलो. यापुढे काही वाचण्याची माझ्यात हिंमतच नव्हती. मी तिला खूप दुखावलं, शारिरीकरित्या, मानसिकरित्या. मी डायरी मिटली आणि घेतल्या जागेवर पुन्हा ठेवायला चाललोच होतो की तेवढ्यात त्या डायरीतून एक कागद निसटून खाली पडला. मी काय असावं त्यात म्हणून तो उचलला. ही तिची वीश लिस्ट होती. तिला ज्या गोष्टी मृत्यूच्या आधी करायच्या होत्या त्या गोष्टींची यादी होती ती! मी स्वतःशीच हसलो, सौभाग्यवती रत्नदीप आता तर मरण्याचा विचारही नाही करायचास तू. तू जगणार आहेस आणि मी त्यासाठी काहीही करेन. तुला माहीत नाहीये मी कोण आहे ते! माझी एकदा ज्याच्यावर नजर पडते ती गोष्ट कायमची माझी करुन टाकतो मी वल्लरी आणि आता तू कायमची माझी आहेस; माझी, या अवधूत सारंगराव रत्नदीपची. तुला काय वाटतं मी तुला अशीच मला सोडून जाऊ देईन? पण मी हेही नाही विसरणार की तू माझ्यापासून काय काय लपवून ठेवलंस ते! तू जगणार अहेस बायको, माझ्यासाठी, माझ्यासोबत. तुला मरण्याची परवानगी नाही आणि हीच तुझी शिक्षा आहे छोटी खारोटी.

स्वरा… 26/08/2021

 

 भाग सत्ताविसावाः- जाग

अवधूतः-

मी प्रेमाने तिच्या डोक्यावरुन हात फिरवला. गेल्या तीन दिवसांपासून माझी सतत चिवचिवणारी बायको या हॉस्पिटलच्या बेडवर शांत झोपलीय. आणि हे सगळं माझ्यामुळे झालंय. तो डॉक्टर स्वानंद नावाचा माणूस तिची खूप काळजी घेत होता. तो तिला वाचवण्यासाठी त्याच्यापरीने शक्य ते सारे प्रयत्न करत होता. डॉक्टर अर्नाळकरांनी काही उत्तम हिमॅटोलॉजीस्टची तिच्यासाठी नेमणूक केली होती. ते मला दिवस रात्र आश्वस्त करत होते की ती बरी होईल म्हणून. मला माझ्या आत खोल कुठेतरी ही आशा होती की ती बरी होईल. तिच्या तब्येतीत हळूहळू सुधारणा होत होती आणि मला माहीथ होतं की ती कधीही शुध्दीवर येईल. एवढं सगळं असूनही मला धीर धरवत नव्हता. ही सगळी माझीच चूक होती. मीच तिची खूप काळजी घ्यायला हवीय. मी सांगूच शकत नाही की तिला या अशा परिस्थितीत ढकलण्यासाठी मी स्वतःला किती दोषी मानत होतो ते! त्याचवेळी मी तिच्यावर खूप रागवलोपण आहे. तिची हिंमत कशी झाली हे सगळं माझ्यापासून लपवून ठेवायची? तिला माहीत नव्हतं का मी काय करु शकतो ते? मी हळूवारपणे तिच्या गालांवरुन हात फिरवला. तो स्पर्श अनुभवताना मी माझे डोळे मिटून घेतले. 

‘’वल्लरी!’’

इतक्यात कुणीतरी माझ्या खांद्यावर हात ठेवला. 

‘’अवधूत!’’ तो दिगंत होता.

मी माझे डोळे उघडले आणि त्याच्याकडे पाहून हसलो.

‘’घरी जा. थोडी विश्रांती घे. तू पुरा दिवस इथेच आहेस. एकदाही हॉस्पिटलमधून बाहेर पडला नाहीयेस तिच्या वस्तू घेऊन आल्यापासून.’’ त्यानं सुचवलं.

हो. तीन दिवस. ही वेडी मुलगी मला त्या घरात एकटा सोडून इथे येऊन झोपणार आणि मी तिच्याशिवाय तिथे एकटा राहणार असं कसं होईल! त्यात आम्ही आमचं मुलंही गमावलंय. मी सगळे असूनही खूप एकटा झालोय. हे घडण्याचं कारणही तर मीच आहे ना! मग आता तिला मी इथे एकटी कशी सोडू? मी माझ्या देखण्या बायकोकडे पाहिलं.

‘’नको. मी इथेच ठीक आहे.’’ 

मला आता ह्यावेळेस कुणाशीच बोलण्याची इच्छा नव्हती. तिला इथं सोडून मला कुठेही जायचं नाहीए.

‘’ऐक ना अवधूत. तू या तीन दिवसांत ना धड झोपलायस ना धड जेवलायस.’’ दिगंत माझ्या मागेच लागला होता. ह्याला एक शांत म्हणून बसवत नाही.

‘’अरे, जा. किमान काहीतरी खाऊन तर ये ना!’’

‘’मला नकोय तुझं ते जेवण बिवण काही. तुला कळत नाहीए का?’’ 

मी कसा काय जेऊ शकत होतो? माझी बायको माझ्यामुळे आज ह्या अवस्थेत पडलेली आहे. मी माझ्या मुलाचा जीव घेतलाय. माझी बायको इथे बेशुध्दावस्थेत असताना मी कसा काही जेऊ खाऊ शकत होतो? तेवढ्यातच माझा फोन वाजायला लागला. मी तो कॉल कटच करनार होतो पण बघीथलं तर तो आजीचा फोन होता. तिला यातलं काहीच माहीत नव्हतं. 

मी चटकन् उठलो आणि फोनवर बोलण्यासाठी म्हणून खोलीतून बाहेर पडलो. थोडावेळ तिच्याशी बोलून मी पुन्हा झटकन् आत आलो. आत आलो तर तिचा आवाज माझ्या कानांवर पडला अन् माझं हृदय जसं काही पुन्हा एकदा धडधडायला लागलंय. 

‘’डॉ. स्वानंद…. मी… मी इथे का आहे?’’

वल्लरी… ती शुध्दीवर आली. तिचा तो आवाज पुन्हा माझ्या कानांवर पडलाय. मी किती मिस करत होतो हा आवाज! माझ्या भोवतीचा काळ जसा काही थांबला होता क्षणभरासाठी. माझी बायको! माझ्या आयुष्याचा ऑक्सिजन. ती ठीक आहे. ती शुध्दीवर आलीय. ती आता माझ्याशी पुन्हा बोलू शकणार आहे.

‘’शांत हो वल्लरी. तू अजून खूप अशक्त आहेस.’’ डॉ. स्वानंद तिला समजावत म्हणाले, ‘’तुला आटवत नाहीए का काय झअलंय ते?’’

वल्लरी काही वेळासाठी शांत राहिली आणि मग तिनं नाही म्हणून मान हलवली. तिला काहीच आठवत नव्हतं!

‘’बरं, तुझ्या नवर्‍याने तुला धक्का दिला आणि त्यामुळे तुझं ऍबॉर्शन झालं. तुझी अवस्था पाहून मीच घअबरुन गेलो होतो वल्लरी. तू गेल्या तीण दिवसांपासून इथे अशीच झोपून आहेस.’’ त्यांनी थोडक्यात तिला काय झालं होतं ते सांगितलं.   

ते सगळं सांगत असताना ऐकून माझ्या हृदयात कळ उठत होती. ते काहीच चुकीचं सांगत नव्हते. हो, बरोबर होतं त्यांचं मीच होतो या सगळ्याचा कर्ताधर्ता. मीच तिला धक्का दिला. मीच माझ्या मुलाला मारलं. या सगळ्याला जबाबदार असणारा एकमेव माणूस. 

‘’नाही! नाही…’’ वल्लरीचा आवाज थरथरत होता. तिचे डोळे अश्रूंनी डबडबले होते. तिचा श्वास फुलला होता. डॉ. स्वानंद तिची ती अवस्था पाहून तिला शांथ करत म्हणाले, ‘’वल्लरी, शांत हो. शांत हो वल्लरी.’’ ते तिचा हात धरुन थोपटत होते.

‘’माझं मुलं! तो आमच्या मुलाला नाही मारु शकत. नाही. आमचं बाळ. नाही.’’ तिचं रडू कमी होत नव्हतं. तिच्या हुंदक्यांनी हॉस्पिटलची खोली भरुन गेली होती. अजूनही तू माझीच बाजू घेतेयस बायको! तो मी आहे गं! ही सगळी माझीच चूक आहे. मी तुझा आणि आपल्या बाळाचा गुन्हेगार आहे.

‘’वल्लरी, शांत हो बरं! मोठ्याने श्वास घे. श्वास घे. हं, घे श्वास.’’ डॉ. स्वानंदनी हळूहळू तिला शांत केलं. 

‘’हे बघ वल्लरी माझी मुळीच इच्छा नव्हती की हे सगळं मी तुला आता सांगावं म्हणून. किंवा मला तुझ्या नवर्‍याची बाजूही घ्यायची नाहीए पण खरं सांगू का जे झालं ते बरंच झालं असं आपण म्हणायला हवं कारण ते मूल तुझ्यासाठी जिवघेणं ठरु शकत होतं. तुझं शरीर त्या मुलाला जन्म देण्यासाठी तयारच नव्हतं. या ऍबॉर्शनमुळे तुझ्या शरीराचं खूप नुकसान झालंय. पण आपल्याला अजूनही आशा आहेत की आपण तुला बरं करु शकू. मला तर मुळीच आशा नव्हती की ते मुलाला जन्म देईपर्यंत तू जगशील म्हणून.’’

त्यांचं बोलणं ऐकून माझ्या जिवाचा थरकाप उडाला. मी पुन्हा कधीही तिला अशा अवस्थेत ढकलणार नाही. पण ती मला या सगळ्यासाठी माफ करेल का? हा निर्णय मी तुझा तुझ्यावरच सोडतोय बायको.

वल्लरीनं एक मोठा श्वास घेत स्वतःला शांत केलं.

‘’तुझा नवरा इथेच आहे वला. त्याला तुझ्या आजाराबद्दल सगळं कळलंय.’’ डॉ. स्वानंद म्हणाले.

‘’नाही!’’ तीच्या तोंडून हलकी किंचाळी बाहेर पडलेली मी ऐकली. 

‘’अरे देवा, त्यांना हे कळायला नको होतं.’’ तिनं दोन्ही हातांणी आपला चेहरा झाकून घेतला.

अजूनही तुला हे माझ्यापासून हे लपवून ठेवायचंय का बायको? तुला कधी समजणार? तुझा तुझ्या नवर्‍यावर विश्वास नाहीए का? मी पाय ओढत तिच्या बेडजवळ पोचलो. ती अजूनही रडत होती. मी तिच्याजवळ गेलो. हळूच खाली वाकलो. तिचे चेहर्‍यावरचे हात बाजूला केले आणि तिच्या डोळ्यांतलं पानी टिपलं.

‘’अ… अवधूत!’’ ती पुटपुटली.

तिच्या आवाजानं माझं हृदय मेणासारखं वितळून गेलं. मला तिला घट्ट कवटाळावंसारखं वाटत होतं. मला तिचं आता सगळ्यापासून आयुष्यभर रक्षण करायचं आहे. तिच्यासोबतीत घालवलेला प्रत्येक क्षण तिच्यासाठी आनंदी करायचा आहे. माझं तिच्यावर खूप प्रेम आहे हे जाणवतंय मला आता. मला हे आधी का जाणवलं नाही? मला तिच्याशी खूप सार्‍या गोष्टींविषयी बोलायचं आहे, पण माझे शब्द माझी साथ देत नाहीयेत.

तिच्या डोळ्यांतून अजूनही पाणी वाहत होतं. तिचे ओठ थरथरत होते. तिचं हृदय घोड्याच्या गतीनं धावत होतं.  

‘’आपलं बाळ…’’

मी तिचा चेहरा ओंजळीत घेतला. तिच्या डबडबलेल्या डोळ्यांत खोलवर पाहत म्हणालो, ‘’मला माफ कर वल्लरी. हे सगळं माझ्यामुळे झालं.’’

तिनं माझ्या हातांवर हात ठेवले. ती अजूनही हुंदके देत होती. मी तिच्या कपाळावर माझं कपाळ टेकून तिच्या डोळ्यांत अजूनच खोलवर पाहत तिला विचारलं ‘’का लपवलंश हे सगळं माझ्यापासून? का? तुझी हिंमत कशी झाली वला माझ्याशी खोटं बोलण्याची?’’

अरे मूर्खा, तू खरंच अडाणी आहेस. ही वेळ आहे का हे सगळं बोलण्याची? पण, माझा संयम आता संपत चाललाय. ती मात्र अजूणही गप्पच होती. माहीत नाही आम्ही थसेच किती वेळ बसून होतो ते!

अचानक तीच भानवार आली आणि बाजूला झाली. मी बाजूला होताना तिच्या गालंवर सुकू पाहणारं पाणी पुसायला गेलो तर तिनं त्याला नकार दिला.

‘’श्रीयुत रत्नदीप.’’ ती अगदी हलक्या आवाजात म्हणाली. ‘’तुम्हांला फसावं म्हणून मी हे सगळं नाही केलं. जाऊ दे. आपण वेगळे होऊ.’’

‘’काय!’’ मला ती खाय म्हणतेय हेच समजेना. तिनं शांत नजरेनं अमझ्याकडे पाहिलं.

‘’आणि… तुम्ही माझ्यासाठी आजवर जो काही पैसा खर्च केलांत तो परत करण्याचा प्रयत्न करेन मी.’’ ती बोलताना अडखळत होती. 

तिला घटस्फोट हवाय! तिला माझे सगळे पैसे परत करायचेत? ती हे सगळं काय बोलत होती? तिच्या डोक्यात नक्की चालू तरी काय होतं? कोण समजते कोण ती स्वतःला? तिला असं वाटतंय का की ती तिला हवं तसं माझ्याशी वागू शकते म्हणून? माझ्या भावनांशी हवी तशी खेळू शकते का ती? वेगळे होऊ? डिव्होर्स हवाय काय? शक्यच नाही. आता तर पुर्‍या आयुष्यभर हे शक्य नाही वल्लरी. मी तुला मला सोडून कसाच जाऊ देणार नाही. आता मृत्यू जरी आला तरी तो तुला माझ्यापासून वेगळं करु शकणार नाही. तुला शब्द देतो मी वल्लरी; हा अवधूत रत्नदीप कधीच तुला स्वतःपासून वेगळं होऊ देणअर नाही.

‘’मला खरंच माफ करा श्रीयुत रत्नदीप, मी तुम्हांला ह्या सगळ्या जंजाळात ओढलं.’’ ती कशीबशी बोलू शकत होती.

तुला अशं वाटतंय का की तुझी काळजी घेणं माझ्यासाठी त्रासदायक आहे? तिच्या शब्दांगणिक माझ्या मनावर कुणीतरी ओरखड असल्यासारखं वाटत होतं मला. मला माहीत होतं की या सगळ्याच्या मागचं कारणं मीच आहे पण तरीही मी माझ्या रागाला थपवू शकलो नाही.

‘’श्रीयुत रत्नदीप… मी!...’’ ती पुढे आणखी काही बोलण्याआधीच मी तिला थांबवलं.

का ती मला या नावानं बोलवतेय? आणि इतक्या थंड नजरेनं ती हे सगळं बोलूच कशी शकते? माझं रक्त रागानं नुसतं उकळत होतं. मी तिला डिव्होर्स देणं केवळ आणि केवळ अशक्य होतं.

‘’तोंड बंद कर. तुला काय वाटतं? तुला हवं ते हवं तेव्हा करशील तू? तू मला फसवलंस आणि आता म्हणतेस की तुला माझ्याकडून डिव्होर्स हवाय? वेगळं व्हायचंय तुला? बघ, स्वप्न बघ वल्लरी.’’

‘’मला माफ करा रत्नदीप सर पण तुम्हांला आणखी त्रास देण्याची माझी अजिबात इच्छा नाहीए.’’ ती पुन्हा म्हणाली. 

अगं मूर्खे! तुला कधी कळणार मला काय हवंय ते! तू अजूनही माझ्याशी खेळ करतेयस का वल्लरी? बेअक्कल, तुला कळतंय का? तू अजूनही हॉस्पिटलमध्ये आहेस. कधी अक्कल येणारे तुला? तिनं आता माझ्या रागाचा पारा फारच वाढवला होता. 

‘’तुला माझे पैसे परत करायचेत का? त्याची काळजीच करु नकोस तू. मी तुझ्यावर खर्च केलेल्या पै न् पैची वसूली करेन मी तुझ्याकडून.’’ ती माझ्याकडे फक्त पाहत होती. तिच्या त्या नजरेत दुःखाची गडद छाया पसरलेली होती. हिला कसं काय कळत नाही? ही बाई माझा जीव आहे हे हिला कसं समजावून सांगू मी? ती दरवेळी मला इतकी तिच्या प्रेमात कशी जखडून टाकते?

मी जाण्यासाठी वळण्याआधी पुन्हा तिच्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत म्हणालो, ‘’विश्रांती घे. तुला सध्या त्याची जास्त गरज आहे. तू जगलीस याची काळजी मी घेईन वल्लरी. तुझ्याकडे असलेली माझी प्रत्येक गोष्ट तू मला परत करशील, माझा एक रुपयाही तुझ्याकडे बाकी राहणार नाही. तू मला फसवलंस ना वल्लरी! मग तुला काय वाटलं की तुला इतक्या सहज जाऊ देईन मी? वाट बघ. छोटी खारोटी!’’

स्वरा… 27/08/2021

 

 भाग अठ्ठाविसावाः- तू मला मुळीच आवडत नाहीस…

वल्लरी…

या हॉस्पिटलच्या बेडवर मी पडलेय त्याला आज जवळजवळ पाच दिवस झालेत. गेल्या काही दिवसांत मी बर्‍याच गोष्टी सहन केल्यात, बर्‍याच दिव्यातून पार झालेय. माझा विश्वास बसत नाहीए अजूनही की मी माझं मुल गमावलंय आणी हे सगळं देवांमुळे झालंय. मी कितीही स्वतःला समजवण्याचा प्रयत्न केले तरी मी शेवटी त्यांचाच दोष आहे हा! ते मला किती कोसतायत या सार्‍यासाठी हे मलाही दिसतंय. पुरा दिवस दिवसभर ते माझी काळजी घेण्यासाठी इथेच हॉस्पिटलमध्ये थांबलेत. त्यांना किती अपराध्यासारखं वाटतंय तेही मला कळतंय. त्यांचा माफीनामा त्यांच्या चेहर्‍यावर लिहिलेला मला स्पष्ट वाचता येतोय. मला माहीतेय की या गुन्हासाठी त्यांच्याइतकीच किंवा त्यापेक्षा जास्त मीही जबाबदार आहे. मीच जर त्यांना या सगळ्याबद्दल खूप आधीच सांगितलं तर आज मी अशी या हॉस्पिटलमधल्या बेडवर पडून राहिले नसते. मला माहीतेय की मी खूपच वाईट वागलेय त्यांच्याशी. पण, तरीही आता मला आता त्यांना माफ करणं अवघड जातंय. कारण, हे आमच्या मुलाविषयी आहे.

‘’अवधूत ऽऽऽ!’’

मी ऐकलं दारावर हलकेच एक टकटक झाली आणि लगेचच दार उघडून ललित फुलांचा गुच्छ घेऊन हसत आत आला. त्याला बघून माझी उदासी थोडीशी कमी झाली आणि त्याच्या हातातल्या त्या रंगीत फुलांना माझ्या मनालाही थोडासा तजेला आणला. 

‘’ललित!’’

‘’आता कशी आहेस तू वला? देवाचे किती आभार मानायचे की तू सही सलामत आहेस म्हणून!’’

त्याच्या त्या शब्दांनी माझं दुःख माझ्या डोळ्यांतून अश्रू बनून वाहत होतं.

‘’तुला माहीतेय का यावेळेस तू मला किती घाबरवून सोडलं होतंस ते?’’ माझ्याशेजारी बसत तो हळू आवाजात म्हणाला.

‘’काळजी करु नकोस ललित, आता सगळं काही ठीक आहे. डॉ. स्वानंद मला म्हणालेत की माझ्या तब्येतीत पहिल्यापेक्षा आता सुधारणा होतेय.’’ मी त्याला म्हणाले.

‘’हं, मीही असंच ऐकलं. मला सांग अवधूत काय म्हणतोय? कसा आहे तो?’’ 

मी नुसतीच मान हलवली. आम्ही काहीवेळ तसेच शांतपणे बसून राहिलो. अचानक माझ्या मनात दिगंतचा विचार आला. मला ललितसोबत दिगंतविषयी बोलायला अजिबातच वेळ मिळाला नव्हता. या विषयावर त्याच्याशी कसं बालायचं असा विचार करत मी एकदा त्याच्याकडे पाहून हसल्यासारखं केलं. त्याच्या डोळ्यांभोवताली आलेली काळी वर्तुळ ओरडून ओरडून त्याची अवस्था मला सांगत होती. त्याचे केसही नेहमीसारखे व्यवस्थित विंचरलेले नव्हते. ओठ कोरडे पडलेले होते. मला दिसत होतं की त्याची अवस्था फार वाईट झालेली होती. एक मोठ्ठा श्वास घेत मी माझा सगळा धीर गोळा केला.

‘’ललित…’’

‘’हं!’’

‘’मला तुझ्याशी… अं!... तुझ्याशी… थोडं… बोलायचं आहे.’’

कळतंच नाहीए की नेमकी कुठून सुरुवात करु बोलायला. शेवटी हिंमत केली आणि सरळच म्हणाले, ‘’मी तुम्हां दोघांचं हॉस्पिटलमध्ये झालेलं सगळं बोलणं ऐकलंय. मला काय म्हणायचंय ते तुला कळतंय ना!’’

ललित अजूनही शांतच होता.

त्याच्या मनातलं सगळ्या दुःखाचं प्रतिबिंब मला त्याच्या डोळ्यांच्या आरशात उमटलेलं दिसत होतं. माझं बोलणं ऐकून त्यानं मान खाली घातली. कुणीही सहज पाहू शकत होतं की तो किती आतपर्यंत दुखावला गेलाय ते! बिचारा ललित! देवा तुलाच माहीत त्या दोघांमध्ये नेमकं काय बिनसलंय ते!

‘’सॉरी ललित.’’ मी असं म्हणूनदेखीळ तो गप्पच होता. बहुतेक त्याला या विषयावर बोलायचं नव्हतं.

‘’ललित, सांग ना मला. काय झालंय तुमच्यात? मैत्रीणीला नाही सांगणार का?’’ त्याचा हात हातात घेत मी विचारलं. त्यानं एकदा नजर उचलून माझ्याकडे पाहिलं. त्याचे डोळे डबडबले होते. त्याला तसं पाहून मला फार दुःख होत होतं. प्रेम! प्रेम माणसाला कायम दुःखच देतं का? वेदनाच येतात का प्रेम करणार्‍या माणसाच्या वाट्याला?

‘’ललित, अस नाही करायचं. रडू नकोस बरं.’’

‘’वला, तूच सांग मला की माझ्यावर प्रेम करणं त्याच्यासाठी एवढं अवघड का आहे?’’ शेवटी एकदा तो बोलला पण त्याचं तुटलेपण त्याच्या आवाजातूनही जाणवत होतं. 

मला त्याची वेदना कळत होती. त्याची अवस्था कळत होती. त्याचा चुहरा दोन्ही हातात धरुन मी त्याचं लक्ष माझ्याकडे वळवलं. त्याच्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत म्हणाले, ‘’ऐक ललित. तू एक चांगला मुलगा आहेस. तू त्याला न आवडण्याचं कुठलंही कारण त्याच्याकडे अशैल असं मला तरी नाही वाटत.’’

‘’तुला नाही समजत वला. हे फक्त माझ्याविषयी नाहीए.’’ त्यानं डोळे मिटले, एक श्वास घेतला आणि पुढे म्हणाला, ‘’तो फक्त समलैंगिक नाहीए. तो उभयलिंगी आहे आणि त्याला माझ्यासोबत वेळ घालवायला आवडतो हे खरं असलं तरी मी मात्र त्याच्यासाठी त्याच्या इतर निवडींमधली एक निवड आहे जी वेळेला उपयोगी पडू शकेल. 

दिगंत असा आहे! मला कल्पनाच करता येत नाहीए. बिचारा ललित! आता खर्‍या अर्थाने त्याची वेदना कळत होती. त्याचं दुःख असहनीय होतं. नाकारलं जाण्याचं दुःख, नको असण्याचं दुःख; हे असंच दुःख तर मीही भोगलं आहे ना! पण काहीही झालं तरी ललितच्या वाट्याला हे दुःख भोगत जगणं येता कामा नये. मला दिसतंय की त्याला त्याच्या प्रश्नांची उत्तरं हवी आहेत. एकतर तुम्ही कुणावर तरी प्रेम करु शकता किंवा प्रेम करु शकत नाही. यात कुठलाही मध्यम मार्ग असत नाही. कुणालाही कुणाच्याही मनाशी खेळण्याचा अधिकार नाही. खोलीत सगळीकडे फक्त शांतता भरुन राहिली होती. 

‘’ललित,’’ मीच बोलायला सुरुवात केली, ‘’तू असा जगू नाही शकणार. तुला त्याच्याशी बोललं पाहिजे.’’

‘’मी प्रयत्न करुन पाहिलाय वल्लरी, पण त्याचा काहीच उपयोग नाही झाला.’’

‘’समज जर मी या विषयावर त्याच्याशी बोलले तर?’’ 

‘’नाही नाही. नको करुस असं वला.’’

‘’मग तुझं तू तरी काहीतरी कर यावर. नुसतं हातावर हात धरुन बसून काही होणार नाही.’’

‘’मी आता काय करु शकतो वला? सगळं त्याच्याच हातात आहे.’’

‘’गप्प बस. म्हणे सगळं त्याच्या हातात आहे. जरा जास्तच घमेंड दाखवतोय तो आणि आता तू त्याला दाखवून दे की या जगात तो काही एकटाच नाहीए ज्याच्यावर तू प्रेम करु शकतोस.’’ 

तो विचारात पडला.

‘’असं काय करतोस ललित! तुला त्याला जाणवून द्यायलाच हवं की तू दुसर्‍या कुणावर तरी प्रेम करुच शकतोस हे! त्याला धडा शकवायला मी तुझ्यासोबत आहे. काही काळजी करु नकोस तू.’’

‘’तुला खरंच वाटतंय का की हे असं काहीतरी करणं योग्य ठरेल म्हणून? हे असं काही करायला आपण काही शाळकरी राहिलो नाहीए गं!’’

‘’माझ्यावर विश्वास ठेव. कधी कधी असले फालतु फंडे आजमावून बघावे लागतात बाबा!’’

‘’तू खरंच माझी बेस्ट फ्रेंन्ड आहेस.’’ ललितनं मला गळामिठी मारली. मी हे सगळं किती मिस करत होते. तो खरंच माझ्या छोट्या भावासारखा आहे.

…

अवधूत…  

वल्लरी आता हळूहळू बरी होतेय आणि लवकरच हॉस्पिटलमधून घरी येईल. मला खूप आनंद झालाय. मी माझ्या बायकोला आमच्या घरी परत घेऊन येणार आहे. मी तिच्यासाठी काहीतरी खायला आणायला म्हणून बाहेर पडलो. आताशा ती ते जेवण विनातक्रार जेवत होती. म्हणून मी विचार केला की तिला जरा काहीतरी उत्तम खाण्यासाठी घेऊन यावं म्हणून. पण मी परत आलो तर तो बेअक्कल तिला भेटायला तिथं आला होता. हा कशाला आलाय? ते एकमेकांशी बोलता बोलता हसतही होते. त्यांना हसताना बघून मला रागच आला. वल्लरी शुध्दीवर आल्यापासून एकदाही माझ्याकडे बघून हसली नाहीए ना ती माझ्याशी धडपणे काही बोललीय. 

माझी नजर तिच्या हातातल्या त्या फुलांवर पडली. मी रोज येताना तिच्यासाठी फुल आणत होतो पण तिनं एकदाही त्या फुलांकडे ढुंकूनही पाहिलं नाही. मला तिच्यासाठी जे जे म्हणून करता येणं शक्य होतं ते ते सगळं मी तिच्यासाठी करत होतो. पण ती त्याच्याकडे अजिबात लक्ष देत नव्हती आणि आता ह्या बोकडानं आणलेल्या फुलांना कशी प्रेमाने कुरवाळत होती; मग माझ्या रागाचा पारा का नाही चढणार ना! ही सगळी ना ह्या ललित नावाच्या घोड्याचीच चूक आहे. कशाला कडमडलाय हा इथे? आला तो आला वर माझ्या बायकोसाठी फुलं घेऊन आला. त्याला कळतंय का तरी की तो कुणाशी पंगा घेतोय ते? अरे, अरे हा नालायक तर माझ्या बायकोला गळामिठी मारतोय. त्याच्या तर!... साला! तुझा आता करतोच खिमा बघ मी! मी धाडदिशी दार उघडून आत आलो; आता त्या काचेतून बघण्यात काही पॉईंट नव्हता. मी तरातरा तिच्या बेडकडे गेलो आणि त्या डुकराला ओढून तिच्यापासून दूर केलं.

‘’अवधूतऽऽऽ!’’ वल्लरी ओरडली. मी तिच्या ओरडण्याकडे दुर्लक्ष केलं आणि ललिकडे रागाने बघू लागलो. त्याला धक्काच बसला होता माझ्या हा अचानक केलेल्या कृतीनं. मी त्याच्या कॉलरला धरुन त्याला खेचतच तिच्या बेडपासूण लांब नेलं आणि एक सणसणीत बुक्का त्याच्या तोंडावर मारला. तो वेदनेनं विव्हळला. असंच व्हायला पाहिजे. माझ्या गोष्टीला परत हात लावण्याची हिंमत करशील का? 

‘’अवधूत, अहो काय करताय तुम्ही हे?’’ वल्लरी अजूनही ओरडतच होती. 

मी मात्र तिच्या ओरडण्याकडे लक्ष न देता त्याला मारणं चालूच ठेवलं होतं. त्यानं आता त्याचा चेहरा त्याच्या हातांमध्ये लपवला होता. आणि स्वतःला माझ्या बुक्क्या खाण्यापासून वाचवण्याचा प्रयत्न करत होता. 

‘’अवधूत अहो थांबा. त्याला का मारताय? नका मारु त्याला.’’ वल्लरी अजूनही ओरडत होती. का आता का ओरडतेयस? तुला तुझ्या ह्या प्रियकराला वाचवायचंय का बायको? बघ जरा त्याच्याकडे. तो तर स्वतःलाही वाचवू शकत नाही. तो तुझी कसली काळजी घेणार कप्पाळ!

‘’अवधूत, अरे काही भान बिन आहे की नाही तुला? कुठे आहेस तू याचं?’’ दिगंतनं माझा धरुन मला मागे खेचलं तसा मी आणखी एक बुक्का मारुन त्याला मारायचं थांबवलं. 

‘’आह, आई गं! वल्लरीऽऽ…’’ तो विव्हळत खाली बसला.

‘’वला, अगं.’’ मी आवाज ऐकून काय झालंय बघायला मागे वळलो. बघितलं तर वलाही तिचं डोकं धरुन जमीनीवर बसली होती. मी हात झटकताना तिला धक्का दिला की काय?

‘’ललित! तरे किती रक्त येतंय हे?’’ असं म्हणथ दिगंतनं तिला उचलूण आधी बेडवर ठेवली. 

‘’मी बरीय. तू जाऊन आधी त्याला बघ बरं.’’ ती दिगंतला म्हणाली.

बायको, तुला लागलंय तरी तुला त्याचीच काळजी आहे? 

दिगंत ललितजवळ गेला. त्याला हाताला धरुन नीट उभा करत म्हणाला, ‘’तू ठीक आहेस ना?’’ त्यानं त्याचा हातरुमाल बाहेर काढला आणि ललितचं वाहणारं रक्त थांबवण्याचा प्रयत्न करु लागला. 

‘’मी बराय.’’ तो पुटपुटला. दिगंतनं त्याला मदत करत वल्लरीच्या बेडजवळ आणलं आणि तिच्याशेजारच्या टेबलवर बसवलं. 

‘’फारच बेकार हालत झालीय तुझी ललित.’’ वल्लरीनं शेजारी ठेवलेला कापूस घेतला आणि ती त्याच्या जखमा पुसायला लागली. त्या दोगांना पुन्हा जवळ जवळ बसलेलं पाहूण माझा राग पुन्हा वाढला आणि लांब लांब पावलं टाकत मी त्यांच्याजवळ जाऊ लागलो पण दिगंतनं मध्येच मला थांबवलं.

‘’काय झालंय तुला? भानावर ये.’’

‘’मला काय झालंय? तू बघीतलंस का त्यांच्याकडे? तुला दिसत नाहीए का? आणि वरुन मलाच विचारतोयस की मला काय झालंय म्हणून?’’ मी दिगंतचा हात झटकून पुन्हा ललितकडे जाण्याचा प्रयत्न केला. पण दिगंतनं मला धक्का देऊन मागे लोटलं. 

‘’मुर्खपणा बंद कर अवधूत.’’ एकदा ललितकडे बघून नंतर तो माझ्या कानात पुटपुटला, ‘’अरे त्याला पुरुष आवडतात. वला त्याची मित्र म्हणून काळजी करतेय.’’

‘’नाही. काहीही असलं तरी त्यानं माझ्या बायकोला हात कसा लावला? मी त्याला सोडणार नाही.’’

‘’तुमची बायको?’’ मी पाहिलं की वला उठून ललितच्या शेजारी उभी राहून माझ्याकडे पाहत होती. तिच्या हातात तो रक्तानं भिजलेला कापसाचा बोळा अजूनही तसाच होता. 

‘’आता मी तुमची बायको झाले? तुम्ही माझी एवढी काळजी का करताय रत्नदीप? तुम्ही तर मला वेश्या समजता ना? मग दुसर्‍श्रा माणशाने मला स्पर्श केला तर तुम्हांला त्या गोष्टीनं काय फरक पडतो?’’

मी काही बोलूच शकलो नाही. मला ती असं काही वागेल असं वाटलंच नाही. 

‘’आता तुम्ही गप्प का आहात रत्नदीप सर? तुम्हांला याआधी कधीच माझी काळजी वाटली नाही. तुम्ही तर कायम मला कस्पटासारखीच वागणूक दिली. आणि आता अचानक मी तुमची बायको झाले? काय अधिकार आहे तुम्हांला मला बायको म्हणण्याचा?’’ वल्लरीनं रागानं विचारलं. ती अजूनही मला रत्नदीप म्हणूनच बोलवत होती. 

मी दोन पावलं पुढे झालो, तिचा हात हातात घेण्याचा प्रयत्न करत म्हणालो, ‘’माझं एकून तर घे वल्लरी…’’

‘’हात नका लावू मला.’’ तिनं माझा हात झिडकारुन टाकला. तुम्ही मला अपमानित केलंत, माझ्यावर बळजबरी केलीत, मला सातत्यानं दुखावत राहिलात; तरीही मी मात्र शांतच राहिले. हे सगळं कमी झालं म्हणून की काय तुम्ही आपल्या मुलालाही मारलंत. आणि आता तुम्ही ललितला मारण्याचा प्रयत्न करताय? त्या माणसाला, ज्यानं सतत माझी पाठराखण केली? जेव्हा जेव्हा तुम्ही मला दुखावलंत तेव्हा तेव्हा मला रडण्यासाठी ज्यानं आधाराचा खांदा दिला त्याला? मी ज्या ज्या गोष्टीवर प्रेम करते, जी झी गोष्ट माझ्या जवळची आहे ती प्रत्येक गोष्ट तुम्ही माझ्यापासून हिरावून घेणार आहात का श्रीयुत रत्नदीप?’’ असं म्हणून ती स्फुंदून स्फुंदून रडू लागली.

‘’माझं चुकलं वल्लरी. मला माफ कर.’’ मी तिची विनवणी केली पण तिनं त्याचाही स्विकार केला नाही. ती दोन पावलं मागे सरकली आणि म्हणाली, ‘’निघून जा इथून. मी तुम्हांला कधीच माफ करणार नाही अवधूत. जा इथून. चालते व्हा. मला तुमचं तोंडही पहायचं नाहीए. अवधूत रत्नदीप तिरस्कार करते मी तुमचा.’’

तिचे ते शब्द माझ्या काळजावर सुरा फिरवत त्याचे तुकडे तुकडे करत होते. मी तिला दुखावत राहिलो आणि सरतेशेवटी आमच्या मुलाचा जीवही घेतला मी. ती मला कधीच माफ करणार नाही. ती माझा तिरस्कार करते. माझी बायको! माझी छोटी खारोटी माझअ तिरस्कार करते.

स्वरा…28/08/2021

 

 भाग एकोणतीसावाः- पोरखेळ

वल्लरी…

मी तयार झाले आणि धावतच खाली आले. मला एक आठवड्याच्या विश्रांतीनंतर तिथून जायची परवानगी मिळाली. मला उशीर झालाय. मी खाली आले तर काकू स्वयंज्ञाकघरात काम करत होत्या. या सगळ्या दिवसांत माझ्या अनुपस्थितीत त्यांनीच माझं हे स्वयंपाकघर सांभाळलं होतं. जरी मी त्यांच्यासोबत एकाच छताखाली राहत होते तरी मी त्या हॉस्पिटलमध्ये झालेल्या ललित प्रकरणानंतर फारच क्वचित त्यांच्याशी बोलत होते. मी अजूनही त्यांच्यावर रागवलेलीच होते. मला माहीतेय की मी अनेक गोष्टी त्यांच्यापासून लपवून ठेवल्या होत्या पण ते नेहमीच आखडूपणानं वागत राहिले. त्यांनी माझ्याकडे दुर्लक्ष केलं, माझा अपमान केला, मला दुखावलं शारिरीक-मानसिकरित्या. या सगळ्याचा कहर म्हणजे आम्ही आमचं मुलंही गमावलं. मला त्या विचारानं अजूनही किती वेदना होत होत्या हे कसं कळणार कुणाला! आता त्यांनी माझी कितीही काळझी घेतली, कितीही क्षमायाचना केली, तरी त्यांना माझं दुःख कळणार नव्हतं. एका आईचं दुःख जिनं तिचं मूल गमावलंय. त्या क्षणापासून आजपावेतो ते माझी खूप काळजी घेतायत. मला कळतंय की तो तर फक्त एक अपघात होता, त्यांनी काही ते जाणूनबुजून केलं नव्हतं; तरीही मला त्यांना माफ करणं अवघड जात होतं. जेव्हा जेव्हा मी त्यांना पाहत असे तेव्हा तेव्हा माझ्या मनात त्या जुन्या आठवणी दाटून येत असत. 

‘’वला, कुठे चाललीस गं तू?’’ काकूंनी विचारलं.

‘’युनिव्हर्सिटीत काकू. आणि मला यायला उशीर होईल बरं का.’’ 

‘’अगं पण किमान नाश्ता तरी करुन जा.’’

‘’नको काकू. त्यासाठी आता हातात वेळ नाहीए माझ्याकडे. बाय.’’ असं म्हणत मी दाराकडे धावले.

पण तेवढ्यात त्यांचा आवाज माझ्या कानांवर पडला, ‘’काय चाललंय तुझं? कुठे चालली आहेस तू?’’

अवधूत! नाही आता नको. मला अजिबात बोलायचं नाहीए त्यांच्याशी आता. मी गप्पच राहिले.

‘’मी तुझ्याशी बोलतोय वल्लरी.’’

मला माहीतेय की! कशाला पुन्हा सांगताय? पण, तुम्हांला कळत नाहीए का की मला तुमच्याशी बोलायचं नाहीए ते!

‘’मला लेक्चर्स आहेत.’’ मी त्यांछ्याकडे वळूणही न बघता अगदी थोडक्यात उत्तर दिलं. ही किती दुःखाची गोष्ट आहे की ज्या माणसावर तुम्ही प्रेम केलंत त्याच माणसामुळे तुम्हांला गर्भपाताच्या कारणामुळे हॉस्पिटलमध्ये जावं लागलं असेल. मी खरंतर त्यांच्याकडून कसलीछ अपेक्षा करता कामा नयेत. पण, माझं मन होतं जे हे मानायला तयार नव्हतं. एवढं सगळं होऊनही माझं त्यांच्यावरचं प्रेम कमी होत नव्हतं. माझ्या मनाला खोलवर कुठेतरी ही जाणीवही होती की या सगळ्यात त्यांची एकट्याची चूक नव्हतीच. त्यांना माझ्या आजाराबद्दल आधी माहीत असतं तर ते माझ्याशी असं कधीच वागले नसते. सगळं माहीत असूनही मी त्यांच्यावर रागवलेली होते. काय करु? या मनाला कोण समजवणार?

‘’आधी तुझा नाश्ता कर.’’ चिडक्या माणसानं ऑर्डर सोडली होती. समजतात कोण हे स्वतःला? आता मी त्यांच्याकडे वळले. ते त्यांच्या घरच्या कपड्यांत होते. त्यांचा तो पांढरा टी शर्ट त्यांच्या कसरतीनं कातीव बनलेल्या शरीरावर अगदी घट्ट चिकटून बसला होता. त्यांचे डोळे माझ्या मनातलं वाचण्याचा प्रयत्न करत होते.

‘’मला भूक नाहीए.’’ असं मला खरंतर ठामपणे त्यांणा सांगायचं होतं पण मलाच माझा आवाज फार मुळमुळीत वाटला. माझं बोलणं ऐकून त्यांच्या भुवया चढल्या. एकाचवेळेला मला त्यांचा धाकही वाटत होता आणि त्याच वेळेला मी त्यांच्या देखणेपणात विरघळून जात होत होते.

‘’वल्लरी, इकडे ये बस इथे.’’ त्यांनी मला ऑर्डर सोडली.

त्यांची नजर अजूनही माझ्यावर खिळलेलीच होती; मी नकार नाही देऊ शकले. मला माहीतेय की मी जर त्यांना नकार दिला तर त्याचे परिणाम काहीतरी चुकीचे होतील. पण मी अशीच कशी त्यांच्यासमोर हात टेकू शकते? खायचं की नाही हे माझं मी ठरवेन ना! हे सगळं ते का ठरवणार?

तसं बघशील तर तो तुझा नवरा आहेः मूर्ख मुली, ती तूच आहेस जिनं त्याला तुझ्याशी लग्न करायला भाग पाडलं. वल्लरी, शांत हो. मुर्खासारखे विचार करु नकोस. असतील ते देखणे, कसरतीनं कमावलेल्या शरीरासोबत त्या देखण्या खळ्याही असतील त्यांच्याकडे. पण त्याचा अर्थ अजिबातच असा नाही की मी या सगळ्यात वाहून जाईन आणि त्यांना हवं तसं वागेन. मी एक खोलवर श्वास घेतला आणि ठरवलं की मी नाही खाणार. बरोबर आहे. शाब्बास वल्लरी! तू हे करु शकतेस. फक्त नाही तर म्हणायचंय. त्यात काय एवढा विचार करायचा? तुला आठवतंय ना! हा माणूस तुझ्याशी किती वाईट वागलाय ते!

मग तू नाही खा सगळ्यात आधी त्यांच्याशी खोटं बोललीस? अरे आतल्या खर्‍ं बोलणार्‍या सैताना; गप्प बस ना बाबा! तुझी मतं नकोयत इथं कुणाला कळलं ना! मी माझ्याच आतल्या आवाजाशी झगडत होते. 

‘’तू बहिरी आहेस का?’’ चिडक्या माणसानं मला पुन्हा विचारलं. काय चाललंय वल्लरी? तुला फक्त नाही म्हणायचंश्र तर त्यासाठी तू इतका कसला विचार करतेयस? हे बघ, तू अनाथाश्रमात इतकी वर्षं एकटी वाढलीयस, या फॅशन युनिव्हर्सिटीत येण्यासाठी स्कॉलरशिप मिळवलीस आणि बेलाज् फॅशनच्या स्पर्धेत हजारो स्पर्धकांना मागे टाकत अंतिम दहाजणांमध्ये स्थान मिळवलंयस. खरं सांगू का? हे सगळं करणं तुमच्यावर प्रेम करणार्‍या माणसाला नाही म्हणण्यापेक्षा जास्त सोपं आहे; खासकरुन तेव्हा जेव्हा तो तुमची मनापासून काळजी करत असेल.

‘’हे बघा… मला… मला भूक नाहीए.’’ भले बहाद्दर वल्लरी! केलंस की गं! पण मला नाही वाटत की त्यांनी माझं बोलणं एकलं होतं म्हणून.

त्यांनी त्यांची नेहमीची खुर्ची बाहेर ओढली. त्यावर बसले आणि पुन्हा माझ्याकडे पाहिलं. त्यांचा राग त्यांछ्या डोळ्यांतून मला स्पष्ट दिसत होता. अरे देवा, मी पुन्हा त्यांच्या रागात तेल ओतण्याचं काम केलंय. मला कळतंय की ते अगदी सहज माझे विचार वाचू शकत होते.

‘’मला एकच गोष्ट परत परत सांगायला आवडत नाही. तुला माहीतेय ना! की मी किती संयमी माणूस आहे ते?’’ 

आता ते रागवले होते. ठीक आहे. ठीक आहे. मी तुमच्या या रागाला घाबरलेय. आता नकार देण्यापेक्षा मुकाट पुढ्यातलं गिळावं आणि वाटेला लागावं हेच बरंय. आणि तसंही हे सगळं तर ते माझ्याच भल्यासाठी करतायत ना! शिवाय काकूंनी बनवलेल्या नाश्त्याचा वासही छान येतोय. त्यात मला डॉत्र स्वानंदनी वेळच्या वेळी आणि व्यवस्थित खायला सांगितलंय. मला ते म्हणतायत तसं वागायचं नाहीए जरी ते माझ्या भल्यासाठी हे सांगत असले तरी. 

हं! चांगलंय. तू खोटं बोलत रहा.          

मी हळू हळू चालत टेबलाशी आले, त्यातून त्यांना माझी अनिच्छा कळून येत होती. माझ्या त्या प्रतिक्रियेवर मी फक्त त्यांच्या चेहर्‍यावर उमटलेलं त्यांचं ते छद्मी हसू दिसलं. आह! त्यांची खळी, वल्लरी! बंद कर. बंद कर असं टक लावुन त्यांच्याकडे पाहणं. नजर वळव ना गं मुर्ख! 

‘’तुझं बघून झालं का?’’ त्यांचा तो थंड आवाज माझ्या कानात घुमला. कळलं तुला, मी काय सांगत होते ते! आता काही सेकंदापूर्वी मी त्यांच्याशी भांडत होते आणि आता त्यांनी माझी चोरी अगदी रंगेहाथ पकडलीय.

मी फक्त डोकं हलवलं आणि माझ्या समोरच्या प्लेटवर लक्ष वळवलं. मी आता त्यातलं ऑम्लेट तोंडात घालणार तोच त्यांनी माझ्या पुढ्यातली प्लेट मागे ओढली. 

‘’मला वाटतं तुला भूक नाहीए.’’

काय! अरे तुम्ही काय माझ्याशी खेळताय का? तुम्ही मला इथं येऊन बसायला भाग पाडलंत ते काय फक्त तुम्ही कसं खाताय ते बघण्यासाठी का? मला भूक लागलीय. पोटात आता कावळे कोकलतायत. मग त्यांनी ते फ्रेंच ऑम्लेट स्वतःच्या प्लेटमध्ये ठेवलं आणि त्याचे नीट सुरीने कापून तुकडे केले. मग त्यातला एकेक तुकडा घेऊन पुढ्यातल्या वाटीत असणार्‍या टोमॅटो केचअपमध्ये डीप करुन प्लेटमध्ये ठेवला. मग त्यांनी ग्लासात ज्यूस ओतून घेतला. ते सगळं पाहताना माझं पोट भूकेनं गुरगुरत होतं. भूक लागलीय ना! गाढव कुठले! तेवढ्यात त्यांनी ती प्लेट माझ्यासमोर ठेवली. मग त्यांनी तो भरलेला ज्यूसचा ग्लासही माझ्या हातात दिला. ओह! म्हणजे हे सगळं ते माझ्यासाठी करत होते. किती छान ना!

‘’झालेत का मनातल्या मनात मला शिव्या शाप देऊन तुझे बायको?’’ त्यांना कसं कळतंय माझ्या मनातलं? काय बोलू मी ह्यावर? मी अजूनही रागवून राहू का त्यांच्यावर? की आनंदी होऊ? काय करु? एक मिनिट; ते आता मला काय म्हणाले? बायको? म्हणजे मी त्यांना आवडते का? त्यांनाही माझ्याविषयी तसंच वाटतंय का जे मला त्यांच्याविषयी वाटतंय? मला तर आनंदानं उडीच मारावीशी वाटतेय. ते किती छान अहेत.

ते नुसतेच गालात हसले. मी बहुतेक स्वतःशीच मुर्खासारखी हसत होते आणि त्यामुळेच त्यांना मी काय विचार करतेय हे कळत असावं. माझे गाल नुसत्या विचारांनीच लाल झालेत. हे असं कसं होऊ शकतं? नाही, नाही, वल्लरी आवर स्वतःला. एक लक्षात घे की त्यांची प्रेयसीपण आहे. कदाचित तू आजारी पडलीयस म्हणून ते तुला थोडीशी सहानुभूती दाखवत असतील; त्यापलिकडे काहीही नाहीए. मी मान खाली घालून त्या नाश्त्याच्या प्लेटकडे पाहू लागले. देवा, अजूनही तुमच्या त्या प्रेम प्रकरणाला आठवूण मला त्रास होतोय. आणि आपल्या मुलाचा विचार करुन दुःख होतंय. 

हे काय होतंय? अवधूत त्यांचा हात माझ्या गालांवरुन फिरवत होते. त्यांनी त्यांच्या ओंजळीत माझा चेहरा धरला आणि त्यांच्या चेहर्‍यावर त्यांचं ते जीवघेणं हसू विसावलेलं मी पाहिलं. त्यांना नाही माहीत पण हे हसू मला घायाळ करुन जातं. ते असं काही वागतील याची मला कल्पनाच नाही. माझ्या हृदयाची धडधड वाढलीय. ते इतके देखणे कसे असू शकतात?

त्यांनी काट्या चमच्याने प्लेटमध्ये ठेवलेला तुकडा उचलला आणि माझ्या तोंडाजवळ आणत म्हणाले, ‘’घे.’’

हे सगळं तुम्ही का करताय देवा? तुम्ही माझ्यावर दया दाखवताय का? मी त्यांच्या हातातून तो काटा चमचा घेतला आणि स्वतःच्या हाताने खाऊ लागले. ते जेव्हा माझी काळजी घेतात ना तेव्हा मला खूप छान वाटत असलं तरी मला त्या सगळ्यात फार सहजता जाणवत नव्हती कारण हे याआधी कधीच झअलं नव्हतं. आम्ही मुकाट्याने नाश्ता संपवला आणि मी दाराकडे धावत निघाले. मला आता कॉलेजसाठी भराच उशीर झाला होता. या सगळ्यातून मला आता फक्त दिगंतच वाचवू शकत होता. पण तो मला अजूनही कुठेच दिसत नव्हता. 

मी दाराजवळ उभी राहून माझे सॅन्डल्स् घाईघाईने चढवतच होते की अचानक माझ्याभोवती त्यांच्या भक्कम बाहूंचा वेढा पडला. मी केवढ्यानं तरी दचकले. मी त्यांच्या त्या पकडीतून सुटण्यासाठी धडपडले पण तो वेढा इतका मजबूत होता की त्याने मला जागेवरच बांधून ठेवलं. त्यांनी मला अगदी त्यांच्या छातीशी घट्ट धरलं होतं. 

‘’द…देवा?’’

काय विचार चालूय त्यांचा? काय करतायत हे? ते हळूच खाली वाकले आणि त्यांनी माझ्या मानेवर ओठ टेकले. अंहं! माझ्या अंगावर शहार्‍याची लाट धावून गेली क्षणार्धात. 

‘’चल, मी सोडतो तुला युनिव्हर्सिटीत बायको.’’ ते माझ्या कानांजवळ पुटपुटले. 

ओह! किती छान. देवा आज फारच रोमॅन्टीक झालेत. ते मला युनिव्हर्सिटित सोडणार म्हणताहेत. पण नकोच. ही सगळी क्षणभराची भुलवणारी आकर्षणं आहेत. आणि माझा अजूणही त्यांच्यावर राग आहे.

‘’नको. जाईन माझी मी.’’

‘’जास्त आढेवेढे नको घेऊस वल्लरी. प्लीज?’’ अरे देवा यांच्या तर विनंथी करण्यातही किती आढ्यता आहे.

तसंही मला उशीर झालाच होता. त्यामुळे फक्त आजचा एकच दिवस. 

‘’थॅन्क्स.’’

‘’ऐक ना, मी आज घरी लवकर येणार आहे. मला तुझ्या हातचं काहीतरी खायचं आहे; बनवशील?’’ आता मात्र त्यांचे स्वर बदलले होते. काय झालंय काय त्यांना? त्यांना खरंच माझ्याबद्दल तसं काही वाटतंय का? हे असं काही त्यांना केव्हापासून वाटतंय बरं? हे असं काहीतरी अचानक का वागतील ते?

‘’रत्नदीप सर, मला उशीर होतोय. चलायचं का आपण?’’ 

त्यांनी माझ्या गालंवर एक चुटपुटता किस केला आणि आम्ही बाहेर पडलो. 

अवधूत…

मी मुकाट्याने वल्लरीला तिच्या युनिव्हर्सिटीत सोडलं. तुला काय झालंय बायको? तू अशी का वागतेयस माझ्याशी? तुझं आता माझ्यावर प्रेम नाहीए का? तुला या सगळ्यांत ढकलण्यासाठी मला खूप अपराध्यासारखं वाटतंय गं! कदाचित तुझं बरोबर आहे. आपला घटस्फोट व्हायला हवाय. मी खरंच तुझ्या योग्यतेचा नाहीए. तुला माझ्यापेक्षा जास्त प्रेम करणारा कुणीतरी भेटायला हवाय. आणि गेला आठवड्याभरापसून मला जाणवतंय की मी तुला बळजबरीनं माझ्यासोबत ठेवून घेतलंय. तू आता माझी ती वल्लरी राहिली नाहीयेस जी माझ्यावर मनापासून प्रेम करत होती. तू माझ्यापासून फार दूर निघून गेलीयेस. खरंच मला तुझ?या प्रैमाची किंमत कधी कळलीच नाही. तुला तर कल्पनाच नाहीए की तू माझ्या आयुष्याचं खाय करुन टाकलंयस ते! वल्लरी, मला आता तुझ्याशिवाय माझ्या आयुष्याची कलपनाही करता येत नाही गं! बायको!

ऑफिसला जाण्या सगळ्या रस्ताभर माझ्या डोक्यात हाच विचार चालू होता. माझी इच्छा आहे की आपल्यामध्ये पुन्हा एकदा सारं काही पूर्वीसारखं व्हावं बायको. मला तुझ्यासोबतीनं इतर सुखात राहणार्‍या जोडप्यांसारखं आयुष्य घालवायचंय वल्लरी. पण, मला नाही वाटत की असा काही विचार करण्याचा किंवा तुला असं काही सांगण्याएवढादेखील माझा तुझ्यावर हक्क राहिलाय म्हणून. मी तुला कितिदातरी दुखावलं. मी आपल्या बाळाला मारलं. मी एक दैत्यंच तर आहे ना!

‘’अवधूत!’’ दिगंतच्या आवाजाने मी माझ्या विचाराच्या तंद्रीतून बाहेर आलो. तो माझ्याकडेच पाहत होता.

‘’काय रे, बरा आहेस ना तू?’’ त्यांनं थोड्या काळजीनं विचारलं. 

‘’दिगंत एक विचारु? तिला तिच्या इच्छेविरुध्द माझ्यासोबत ठेवूण मी काही चुकीच तर नाही ना करत?’’

कोड्यात पडल्यासारखा माझ्याकडे पाहत दिगंत म्हणाला, ‘’तू कशाबद्दल बोलतोयस अवधूत? वल्लरीचं प्रेम आहे तुझ्यावर. आणि तिचं नेहमीच तुझ्यावरंच प्रेम होतं. तूच होतास ज्याला तिचं ते प्रेम दिसलं नाही आंधळ्या.’’

‘’पण तुला खरंच असं वाटतं का की मी तिच्या त्या प्रेमाच्या योग्य माणूस आहे म्हणून? शिवाय मला असंही वाटतंश्र की तिचं आता माझ्यावर पूर्वीसारखं प्रेम राहिलेलं नाही.’’

‘’वेडाबिडा आहेस की काय तू?’’ असं म्हणून तो एक क्षणभर बोलायचा थांबला.

‘’असं बघ अवधूत मला हे तर अगदी पक्कं माहीत आहे की वलाचं तुझ?यावर प्रेम आहे. आणि खरं सांगायचं तर तिच्या आयुष्यात तुझ्याशिवाय कुणीच नाहीए. तुला जर असं वाटतंय की तिला तुझ्याविषयी आता काहीच वाटत नाही तर तू असं खा करत नाही की तिला न् तिच्या प्रेमाला एकदा आजमावून बघ ना!’’

‘’तुला नक्की काय म्हणायचंय?’’ का कुणास ठाऊख पण असं काही करु नये असं मला आतून खूप वाटत होतं.

‘’एक काम कर. एखाद्या मुलीला डेटवर घेऊन जा. आणि…’’

‘’बास बास बास. तू काय माझी चेष्टा करतोयस का? झालं ते काय कमी आहे का; म्हणून हे आणखी त्रांगडं वाढवतोयस? तुला काय मला पुरतं बरबाद करुन टाकायचंय का?’’ मी अर्ध्यातच त्याला थांबवत ओरडलो.

‘’शांत हो अवधूत. आधी माझं ऐकून तर घे. तू कुणाला तरी डेटवर घेऊन जा. मी वलाला सोबत घेऊन तिथं येईन. आणि मग बघू ना आपण की तिला तूझी किती काळजी वाटते ते! ती जर का त्या मुलीला तुझ्यासोबत पाहून चिडली तर समजून जा की तिचं तुझ्यावर अजूनही प्रेम आहे म्हणून.’’ 

‘’नाही. मला अजिबातच असलं काही करायला सांगू नकोस तू. आणि मी तसं काही करणारही नाहीए कळलं ना! असं काही झालं तर ती आणखी चिडेल आणि मग तर ती मला माफ करण्याचा विचार करत असेल तर तोही ती जन्मभरासाठी सोडून देईल दिगंत! नको ना असलं काहीथरी सुचवूस यार. मोठ्या माणशासारखा विचार कर; तू काय आता कॉलेजमध्ये आहेस का हे असले फंडे आजमवायला? तुला माहीत नाही का की मी तिच्यावर कसं वेड्यासारखम प्रेम करतो ते?‘’

स्वरा…30/08/2021

 

 भाग तिसावाः- सावळा गोंधळ

वल्लरी…

सगळी तयारी झाली. मी ललितसाठी एक डेट अरेंज केली. आता जर काही उरलं असेल तर ते फक्त दिगंतला या हॉटेलला बोलावायचं काम. बघायचं होतं मला की तो नेमका कसा वागतो हे सगळं पाहून ते! मजा येणारे. मी आता दिगंतला कॉल करणार होते की तेवढ्यात त्याचाच मला कॉल आला. वाह! वल्लरी आज नशीब खूप जोरावर आहे आपलं. 

मी लगेचच कॉल उचलला.

‘’हाय दिगी.’’

‘’हाय वला. काय चाललंय?’’ त्यानं अगदी सहजपणे विचारलं.

‘’काही नाही. तू बोल तुझं काय चाललंय ते!’’

‘’तसं नवीन काहीच नाही गं! मी असा विचार केला की जर आज संध्याकाळी तू फ्री असशील तर आपण बाहेर जाऊयात का? फक्त तू आणि मी, कॉफी प्यायला. तुला तर माहितेय की मला नाती जपायला किती आवडतं ते!’’ तो म्हणाला.

वा, वा! हे तर अगदी उत्तम झालं. जाऊया दिगंत. तू तर माझं काम अगदी सोपं करुन टाकलंस.

‘’हो. जाऊयात की. मी फ्रीच आहे संध्याकाळी. आपण प्लाझामध्ये जाऊया? चालेल का?’’ मी सुचवलं.

‘’नक्की.’’

‘’छान. आज संध्याकाळचा वेळ प्लाझामध्ये कॉफी पिताना आपण आपले बॉडींग पुन्हा नव्यानं बनवू.’’ मी हे सगळं सांगत असताना मला मनातून आनंदाच्या उकळ्या फुटत होत्या.

फोन ठेवल्या ठेवल्या मी धावतच ललितकडे गेले.

‘’लल्या ऐक ना! अरे आपलं काम आणखीनंच सोपं केलंय रत्नदीपांच्या दुसर्‍या कुलदीपकानं. दिगंतनं मला आता कॉल केला होता आणि सगळम काही आपल्या मनासारखंच होतंय आज.’’

‘’वला, का माहीत नाही पण मला अजूनही हा सगळा बाष्कळपणा करु नये असंच वाटतंय.’’ ललित त्याचं डोकं खाजवत अजूनही विचार करत म्हणाला.

‘’ए, गप रे! उगाच आता एवढं सगळं ठरलंय तर त्यात खुसपटं काढू नकोस तू. तसंही आपल्याला या प्रकरणाचा आता निकाल लावायचा आहे. कळलं.’’

आज वेळं अगदी चाकं लावून पळत होता. मी घरी गेले आणि साधासा ड्रेस घालून तयार झाले. शेवटी तिथे फक्त मी आणि दिगंत जाणार होतो ना! मग मी त्याला फोन केला.

‘’हॅलो, कुठे आहेस तू?’’

‘’येतोय गं राणी.’’

मी गराच्या बाहेर उभी राहून त्याची वाट बघत होते. थोड्या वेळाने मला त्याची कार येताना दिसली. मी हसले. हळूहळू चालत पुढे गेले तसं त्याने गाडीचा दरवाजा उघडला आणि म्हणाला, ‘’चल बस.’’

मी गाडीत बसले तशी त्याने गाडी सुरु केली. अगदी थोड्या वेळात आम्ही प्लाझाला पोचलो. तसा दिगंत खूप खेळकर स्वभावाचा मुलगा होता. मला स्पष्टपणे माहीत होतं की का ललित त्याच्यावर इतकं प्रेम करत होता ते. त्यानं अगदी सद्गृहस्थाप्रमाणे माझ्यासाठी आत जाताना दरवाजा उघडला. प्लाझा शहरातलं तसं नावाजलेलं हॉटेल होतं. तसं ते महाग अशळ्यानं मी सहसा कधीच इथे एकट्याने आले नाही. शेवटी मी एक अनाथ होते ना! मी अवधूत रत्नदीपसारख्या जगातल्या श्रीमंत माणसांपैकी एक असणार्‍या माणसाशी लग्न केलं होतं पण तरीही मी मला हव्या गोष्टींवर म्हणावा तसा पैसा खर्च करु शकत नव्हते. मी अजूनही माझ्या खर्चांसाठी नोकरी करत होते. असं नाही की या सगळ्याविषयी मी तक्रार करतेय पण कदाचित गोष्टी यापेक्षा वेगळ्या झाल्या असत्या जर मी ज्याच्यावर प्रेम करते त्याच्याशी लग्न करण्याऐवजी माझ्यावर प्रेम करणार्‍या दुसर्‍या कुणअशी तरी मी लग्न केलं असतं.

तसंही अवधूत माझ्या उपचारांचा खर्च करुन माझ्यासाठी बरंच काही करत होते आणि देवालाच माहीत की मी थ्यांचे हे डोंगराएवढे उपकार कसे फेडणार होते ते!

आम्ही आत आलो. तिथल्या सुंदर वेट्रेसने आम्हांला आमचं टेबलं दाखवलं. दिगंतनं अगदी हलकेच तिला थॅन्क्स म्हटलं आणि आम्ही आमच्या जागेवर बसलो. 

‘’काय घेणार बोल?’’ दिगंतनं मला विचारलं.

‘’मी… मला कॉफी लाटे घ्यायचीय.’’

‘’बरं, आणखी काही? काही गोड, चटपटीत वगैरे हवंय का खायला?’’  

मी मेन्यू कार्ड घेऊन बघू लागले आणि शेवटी मी काही पेस्ट्रीज आणि कुकीजची ऑर्डर दिली. तेव्हाच माझी नजर कोपर्‍यात बसलेल्या एका जोडप्यावर पडली. अवधूत! पुन्हा एका मुलीसोबत? ओह, तिच्याही पुढ्यात तिच पेस्टी होती जी आता मी मागवली होती. तिने चमच्याने त्यातला एक घास उचलून तो त्यांच्या ओठांजवळ धरला होता. काय चाललंय यांचं? अरे, माझा नवरा आहे तो! ती थोडीशी पुढे झुकली तशी तिची ती क्लिव्हेज पटकन् माझ्या नजरेत आली. शिट्! मी मनातच तिला शिव्या घालत असताना पाहिलं की अवधूतनी तिच्या हातातला तो घास खाल्ला. माझं हृदय पुन्हा एकदा दुःखाच्या समुद्रात बुडून गेलं. चांगलं चाललंय हं देवा तुमचं!

…

दिगंत…

मला मनातून खूप वाईट वाटलं जेव्हा मी पाहिलं की वलाच्या चेहर्‍यावरचं हसू फिकटलं. बघ अवधूत, मी तुला आधीच म्हणालो होतो ना! की ही मुलगी तुझ्यावर वेड्यासारखं प्रेम करते न् तिचं तुझ्यावरचं प्रेम कधीच कमी नाही होणार. तू खरंच नशीबवान आहेस अवधूथ की तुझ्या आयुष्यात तिच्यासारखं उन्मळून प्रेम करणारं कुणीतरी आहे. जेव्हा तिची नजर अवधूतला चमच्याने पेस्ट्री भरवणार्‍या ईमावर पडली तसं तिच्या चेहर्‍यावरचं हसू गायब झालं आणि तिथे वेदना न् दुःखाचीझाक पसरलेली मला दिसली. जेव्हा अवधूतने तिच्या हातातला तो घास खाल्ला तेव्हा तर तिचा होणारा जळफळाट मला स्वच्छ दिसत होता. तिचंही तुझ्यावर तेवढंच प्रेम आहे वेड्या जेवढं तू तिच्यावर करतोयस. मी तिच्याकडे पाहत गालातच हसलो. ती रागानं नुसती चडफडत होती. मला तिच्याकडे बघण्यात मजाच वाटत होती पण तेवढ्यात माझ्या कानांवर ललितचा आवाज पडला आणि माझं हसू विरलं.

‘’तू हा पास्ता खाऊन तरी बघ ना! फारच टेस्टी असतो इथला पास्ता.’’

ललित, इथे काय करतोय? माझी नजर आवाजाच्या दिशेनं शोधत निघाली तर तो दुसर्‍या एका पुरुषासोबत बसलेला मला दिसला. हा असं काही कसं करु शकतो?

‘’अरे खाऊन तरी बघ ना!’’ असं म्हणून ललितनं त्याची प्लेट त्या गाढवासमोर केली. त्यानं ललितच्या केसांतून एकदा बोटं फिरवली मग थोडासा खाली झुकून त्याला म्हणाला, ‘’तूच भरव ना!’’ आह! काय चाळै चाललेत यांचे?

ललित नेहमीसारखाच नाजूक हसला आणि त्यानं त्या मूर्ख माणसाला तो पास्ता भरवलापण. बकवास! 

‘’ऊं! टेस्टी.’’ टेस्टी लागतंय म्हणे हां! त्याची हिंमत कशी झाली? माझा विश्वासच बसत नाहीए की ललित मला सोडून दुसर्‍या कुणासोबत तरी जाऊ शकतो यावर. त्यांचं माझ्याकडे लक्षच नव्हतं. ते आपल्याआपल्यातच हसत खिदळत होते.

‘’ललित, तुझ्या चेहर्‍यावर काहीतरी लागलंय बघ.’’ तो पुरुष म्हणाला. पुरुष कसला! हा तर पुरुषवेश्या आहे. माझ्या ललितसोबत का आहे हा? 

‘’हो का?’’ असं म्हणत ललितनं टेबलवरचा नॅपकिन उचलला. 

‘’थांब. मी पुसतो. दे.’’ असं म्हणून त्यानं तो नॅपकीन ललितच्या हातातून घेउन त्याच्या ओठ आणि अजूबाजूची जागा साफ केली. मला दिसत होतं की तो मुद्दामहून सतत त्याच्या ओठांना स्पर्श करत होता. इथे जर आणखी काही वेळ बसलो ना तर माझा माझ्यावरचा ताबा सुटेल.

‘’दिगंत, आपण धिलेली ऑर्डर आली बघ.’’ वल्लरीच्या आवजानं माझं त्या दोघांवरुन लक्ष उडालं. 

‘’थॅन्क्यू.’’ मी हसून त्या सर्व्हरचे आभार मानले असले तरी माझ्या मनात रागाचा लाव्हा उसळत होता. आता अवधूतला मदत करण्याच्या मूडमध्ये राहिलो नव्हतो मी. ललितला त्या माणसासोबत पाहिल्यापासून मला माझ्या मनात धगधगणारी असूया खूपच जाणवायला लागली होती. तो दुसर्‍या कुणासोबत जाऊच कसा शकतो? तो माझा आहे. ललित लक्षात ठेव याचं उत्तर तुला द्यावं लागेल. एकच मिनिट, हा असा विचार का करतोय मी? मी कधीपासून ललितविषयी इतका पझेसिव्ह झालो? मला हे कधी जाणवलंच नाही. अगदी तेव्हाही जेव्हा वला आणि अवधूतचं लग्न झालं. मला सतत हेच वाटत होतं की मी वलावर प्रेम करतोय म्हणून पण आता माझ्या लक्षात आलं की ती तर माझी फक्त जवळची मैत्रीण आहे. माझं तर ललितवर प्रेम आहे. 

मी कसाबसा जिवाच्या रामरामाला तिच्याकडे लक्ष देत होतो. ती तिच्या कॉफीमध्ये साखर घालून ती ढवळत होती.   

 ‘’दे मी करतो ते! तू पेस्ट्री खा.’’ मी म्हणालो. पण मी हे सगळं तिच्यासाठी का करतोय? मला तर हे सगळं लिलतसाठी करायचंय.

मला तुझी काळजी घ्यायचीय. मला तुझ्यासोबत बाहेर फिरायला जायचंय. तुला पुरतं बिघडवूण टाकायचंय मला ललित. तू माझा आहेस आणि मी नाही तुला दुसर्‍या कुणासोबत पाहू शकत. हे सगळं मला आधी का नाही कळलं? माझं त्याच्यावर प्रेम आहे. देवा, इतका कसा मुर्खासारखा वागलो मी? यावेळेस मात्र सगळाच घोटाळा झाला. तो दुसर्‍या कुणासोबत तरी डेटवर आलाय. 

‘’थॅन्क्स दिग.’’ वललरीच्या आवाजातली वेदना मला जाणवली.

आता माझ्या लक्षात आलं की आम्ही दोघेही एकाच नावेतले प्रवासी आहोत. तिही त्याच वेदनेतून जातेय ज्यातून याक्षणाला मी जातोय. शेवटी जसं कराल तसं भराल हेच खरं आहे. 

मी एकदा वल्लरीकडे पाहिलं तर ती तिची कॉफी पिण्यात गुंतली होती. पण तिच्या डोळ्यांतली उदासीची छटा तशीच होती. मी हे असं काहीतरी करायला नको होतं. आता मला तिला सगळी सत्य परिस्थिती सांगायला हवी. तिचा पुन्हा नव्याने काही गैरसमज होता कामा नये अवधूथविषयी. मी माझ्या पुढ्यातलं सॅन्डविच अर्धं कापलं आणि अर्धा तुकडा तिच्यासमोर ठेवत म्हणालो, ‘’घे खा. डॉक्टर म्हणालेत की तुला व्यवस्थित खायला हवंय.’’ मी कुठंतरी स्वतःला गुंतवायला हवंय म्हणून हे संभाषण सुरु केलं होतं इतकंच. 

वल्लरीनं माझ्याकडे पाहिलं. तिचे डोळे पाण्यानं डबडबले होते. काय झालं बरं? मी काही विचारण?याआधीच तिनं मला थॅन्क्यू म्हटलं पण त्यासोबतच तिच्या डोळ्यातून पाण्याचा थेंब निसटला.

’’काय झालं वला? तू ठीक आहेस ना?’’ मी टिश्यूनं तिच्या गालांवरचं पाणी टिपत विचारलं. शीट्! ही सगळी माझी चुकी आहे; तरी अवधूत नाहीच म्हणथ होता.

‘’हो दिग, तू माझी किती काळजी करतोयस. पण माझ्या मनाचं रिकामपण संपत नाहीए बघ.’’

‘’ऐक वला. रडू नकोस बरं.’’ तिला असं म्हणून मी तिचा चेहरा दोन्ही हातांत धरला आणि तिला समजवायला जाणार तोच माझं लक्ष गेलं की तो पुरुष आता ललितला किस करण्यासाठी पुढे झुकला होता.

‘’बास. हे अति होतंय.’’ मी मोठ्यांदा ओरडलो आणि टेबलावर जोरात हात आपटला. आधी वल्लरीनं थोड्या साशंकतेनं माझ्याकडे पाहिलं पण त्याचवेळी आम्ही आणखी एकदा तो टेबलवरचा दणका ऐकला.

…

अवधूत…

जशी वल्लरी आत आली तशी माझी अस्वस्थता वाढू लागली. तिनं अगदी साधासाच फ्लोरल प्रिंटचा ड्रेस घातला होता. पण ती त्यातही लाजवाब दिसत होती. माझी बायको देखणीच होती आणि मी दिग्यावर जळत होतो. का तो नालायक तिच्यासोबत एकाच टेबलावर बसला? ती मनात कसली तरी विचार करुन स्वतःशीच हसत होती. मेलो मी! ठार झालो! बायको! आणखी कितीदा जीव घेशील माझा! माझ्या हातात असतं तर मी तुला अजिबातच घराबाहेर पडू दिलं नसतं मी!

अचानक तिची नजर माझ्यावर पडली. मी ज्या भाड्याने आणलेल्या मुलीसोबत बसलो होतो तिच्यावरही. तिच्या चेहर्‍यावरचं माझं लाडकं हसू त्या दृश्यासोबतच हरवून गेलं. उफ्! मला इतकी वेदना कधीच जाणवली नव्हती. मग तिचा चेहरा लाल झाला. तिनं पुन्हा आमच्याकडे पाहिलं. ती खूप छान दिसत होती. ए छोटी खारोटी, तू जळतेयस का? जर तुझं माझ्यावर अजूनही अगदी थोडसंही प्रेम असेल ना तर मी तुला मला सोडूण कसाच जाऊ नाही द्यायचो. मला थोडासा वेळ दे वला डार्लिंग! मी तुझी अगदी सर्वतोपरि काळजी घेईन. माझ्या मनाला जे काही दिसलं त्यानं समाधान वाटलं. नाटक संपलं होतं. पण मी काहीतरी करणार तोच दिगंत आणि वल्लरीचं वागणं बदललं. आधी दिगंतनं तिच्यासाठी कॉफी बनवली. मग तिला आपल्यासमोरचं सॅन्डविच कापूण त्यातलं अर्धं तिला ऑफर केलं. दिगंत कधीच त्याच्या पुढ्यातलं अन्न कुणाशीही शेअर करत नाही. मग आता काय झालं? शेवटी तर त्यानं तिचा चेहरा हातात धरला आणि काहीतरी पुटपुटला. 

‘’बास, हे अति होतंय.’’ मी टेबलावर मूठ आपटत ओरडलो. आणि माझ?या लक्षात आलं की दिगंतही तसाच ओरडत होता. काय चाललंय काय नक्की इथे?

मी त्याच्याजवळ गेलो. त्याच्या दंडाला धरलं आणि म्हणालो, ‘’काय करतोयस तू दिगंत? तुझी हिंमत कशी…’’

‘’गप्प बस. आता माझ्याकडे या सगळ्यासाठी वेळ नाहीए.’’

दिगंतनं माझ्या पकडीतून स्वतःचा दंड सोडवला आणि तो दुसर्‍या टेबलच्या दिशेनं गेला. ललित! मी थोडासा चकित झालो. माझी नजर वल्लरीकडे गेली तर तिला कसलातरी आनंद झाला होता. नक्की प्रकार काय चाललाय इथे? 

दिगंत ललितच्या जवळ पोचला आणि त्यानं त्याला हाताला धरुन मागे खेचलं. 

‘’काय चाललंय? दिसत नाही का मी इथे डेटवर आलोय ते?’’ ललितनं विचारलं.

‘’गप्प बस ललित. तू त्याला किस करण्याचा विचार तरी कसा केलास?’’ दिगंतनं त्याला विचारलं.

ह्याला काय झालं बरं? म्हणजे, ललित आणि दिगंत! मी वलालकडे पाहिलं. ती मंद मंद हसत होती. म्हणजे हे सगळं तिला माहीत होतं तर! अरे हो, ते एकाच कॉलेजामध्ये आहेत आणी दिगंतला तर ती खूप जवळचा मित्र मानते. शिवाय दिगंतला कसं माहीत असेल की ललित गे आहे म्हणून? ललितनं एक कटाक्ष वल्लरीकडे टाकला आणि तिनं किंचित हलवलेली मान माझ्या लक्षात आली.

‘’काय झालं मिस्टर? कोण आहात तुम्ही?’’ हा असं काय बोलतोय; दिगंतला ओळखत नसल्यासारखा? हे सगळं या दोघांनी ठरवून घडवून आणलं का?

‘’काय? काय? म्हणालास तू?’’ दिगंतचा आवाज वरच्या पट्टीत पोचला होता.

‘’कोण आहात तुम्ही? मी… आपण ओळखतो का एकमेकांना?’’ ललितनं पुन्हा त्याला विचारलं. असा का वागतोय हा? 

‘’तू माझ्याशी खेळ खेळतोयस का?’’ असं विचारल्यावर ललित फक्त हसला. 

‘’तुम्हांला तुमचे स्वतःचे काही कामधंदे नाहीत का दिगंत रत्नदीप? माझा हात सोड दिगंत. माझ्याकडे दुसर्‍या पुष्कळ गोष्टी करण्यासाठी आहेत.’’ असं म्हणून त्यानं दिगंतचा हात झटकला आणि तो हॉटेलच्या बाहेर निघाला.

आता माझ्या लक्षात सगळ्या गोष्टी आल्या. मला दिगंतच्या डोळ्यांत तिच वेदना दिसली नाकारलं जाण्याची; जी माझ्या वाट्याला आली होती.

‘’चांगलं केलंस ललित, या रत्नदीप बंधूंना हेच मिळायला हवंय.’’ वल्लरी कुत्सितपणे म्हणाली.

मला तिच्या त्या शब्दांचा अर्थ अगदी बरोब्बर कळत होता. हे काही दिगंतविषयी नव्हतं; हे तर माझ्याविषयी होतं. चांगलंय अवधूत! तू पुन्हा तिच्या रागाला उधाण आणलंस.

‘’वल्लरी, माझं ऐकून तर घे.’’ मी तिला स्पष्टीकरण देण्याचा प्रयत्न केला. पण माझं काहीही ऐकून न घेता माझ्याकडे दुर्लक्ष करुन ती मला टाळून निघून चालली होती. मी तिचा हात धरुन तिला माझ्याजवळ खेचलं, ‘’वल्लरी अगं तू समजतेस तसं काही नाहीए गं! माझं एकदा ऐकून तर घे.’’

वल्लरी दोन पावलं मागे झाली. मग माझ्या डोळ्यांत पाहत म्हणाली, ‘’श्रीयुत रत्नदीप तुमची ती प्रेयसी वाट बघतेय तुमची.’’ 

मला तिच्या डोळ्यांतली वेदना दिसत होती. दिग्या! हरामखोरा, तुझ्या त्या आयडीयानं मला पुन्हा बरबाद केलं. 

‘’नको ना मला त्या नावाने बोलवूस वल्लरी.’’ मी तिच्या हातावरची पकड थोडी घट्ट केली आणि तिला घट्ट छातीशी धरुन ठेवलं. ती सुटण्याची धडपड करत होती पण माझी पकड घट्ट होती.

‘’ही सगळी त्या मूर्ख दिगंतची कल्पना होती. मला माफ कर. एकदा माझ्या बोलण्यावर विश्वास ठैव बायको. माझ्या आयुष्यात फक्त तू आहेस आणी तूच अशशील.’’

पण शैवटी तिनं मला मागे ढकललंच. आता तिची नजर बदलली होती. तिचा माझ्या शब्दांवर विश्वासच नव्हता. 

‘’हे बघा, श्रीयुत रत्नदीप मला जायला हवं.’’ आणि ती निघून गेली.

स्वरा… 02/09/2021

 

भाग एकतिसावाः- अंधाराची भिती

वल्लरी…

मी स्वतःला अवधूतपासून दूर ठेवण्याचा प्रयत्न करतेय. तो नाहीये माझा; ना तो कधीही माझा होणार आहे. आणि आज हे तुम्ही प्रत्यक्ष पटवून दिलंत मला श्रीयुत रत्नदीप. तुम्ही आजवर कधीतरी मला डेटवर जाण्याविषयी विचारलंत तरी का? तुम्ही स्वतःच्या ईच्छेने मला कुठल्या चांगल्या ठिकाणी घेउन तरी गेला आहात का आजवर? देवा, माझ्या औषधांचा खर्च करण्याव्यतिरिक्त तुम्ही काय केलंत बरं माझ्यासाठी? हीछ एक गोष्ट मला विचार करायला भाग पाडते. तुम्ही खरंच माझी काळजी करता! कसं शक्य आहे ते? मीच मुर्खासारखा विचार करतेय. तुम्ही एकमेवाद्वितिय अवधूत सारंगराव रत्नदीप आहात नाही का? तुमचं नावचं तुमच्या ओळखीसाठी पुरेसं आहे आणि मी मात्र कुणीच नाहीए. आपला एकमेकांशी कसला म्हणून ताळमेळच नाहीए. आपण कधी एकमेकांसाठी बनलोच नव्हतो. मीच ती आहे जी मुर्खासारखी आचारविचार न करता तुमच्या प्रेमात पडले जशा लाखो मुली तुमच्यासाठी जीव टाकत असतील.

मी वेगाने त्या कॅफेमधून बाहेर पडले. दिगंत अजूनही दाराच्या जवळच उभा होता. मी त्याच्याकडे दुर्लक्ष केलं. मी रस्ता ओलांडला. माझं मलाच माहीथ नव्हतं मी नेमकी कुठे चाललीय ते! मी स्वतःवर नियंत्रण ठेवून माझ्या अश्रूंना वाहण्यापासून थोपवून धरलं होतं. अचानक कुणीतरी माझा हात धरुन मला मागे खेचलं. मी झटकन् मागे वळले.

‘’ल… ललित?’’ मी पाहिलं की ललितही तिथं माझ्यासारखाच रडून लाल झालेल्या डोळ्यांनी उभा होता. 

काहीही न बोलता त्यानं मला घट्ट मिठी मारली. मीही त्याला तेवढ्याच आवेगाने मिठी मारली. त्याच्या डोळ्यांतून अजूनही अविरतपणे अश्रू वाहतच होते. मला त्याला समजवता येत नव्हतं. काय बोलू मी तरी? मी हुंदके देता देताच त्याचे हात घट्ट धरुन ठेवले. खोटं नाही सांगत पण त्यांना दुसर्‍या कुणासोबत तरी पाहणं हे माझ्यासाठीही खूप दुःखदायक होतं. मी अगदी उन्मळून त्याच्या सोबतीत रडत होते. तो मुकाट्याने फक्त माझ्या पाठीवर थोपटत होता. मला माहीत होतं की आमच्या दोघांच्याही वेदना, दोघांचंही दुःख एकच होतं. वेदना प्रेमाच्या बदल्यात प्रेम न मिळण्याची. आम्ही तसेच तिथे कितीवेळ उभे होतो कुणास ठाऊक! हळूहळू मी शांत झाले. त्याच्यापासून दूर होत मी त्याच्या त्या लाल झालेल्या डोळ्यांकडे पाहिलं. 

‘’बरं वाटतंय का?’’ त्यानं भरलेल्या आवाजात विचारलं. 

‘’हं!’’ मी नुसतीच मान हलवली आणि त्याला म्हणाले, ‘’थॅन्क्यू ललित.’’

‘’त्याची काही गरज नाहीए वला.’’ मला कळेना तो असं काहीतरी का बोलतोय ते!

‘’तुला काय म्हणायचंय ललित?’’

‘’या सगळ्याची खरंच खूप गरज होती. मला माझीच किंमत माहीत नव्हती. ती मला कळाली हे बरं झालं. मी माझा वेळ आणि माझी उर्जा अशा माणसावर अजिबातच वाया घालवणार नाहीए जो माझ्यावर प्रेम करत नाही. मी आजवर पहिल्यांदाच अशाप्रकारे डेटवर गेलो आणि तुला अगदी खरं सांगतो वला की तुमची काळजी करणार्‍या, तुमच्यावर प्रेम करणार्‍या माणसांसोबत वेळ घालवणं हे खरंच खूप आनंददायी असतं.’’

कशाबद्दल बोलतोय तो? आम्ही ठरवलं होतं की या डेटवर जाऊन आम्हांला दिगंथच्या भावनांना आजमावून बघायचं होतं. आणि मी जिथून पाहत होते तिथून मला दिसत होतं की दिगंतला त्याची खरंच खूप काळजी वाटत होती.

‘’अरे पण ललित…’’

‘’नाही वला. आता कसलाही किंतु परंतु नको आणूस तू. मी त्याच्यासोबतचे माझे संबंध आता संपवणार आहे. मला वाटतंय की मला या थांब्यावरुन आता पुढं निघायला हवंय.’’ 

‘’ललित ऐक तरी माझं एकदा. मला असं वाटतं की त्याला तुझी काळजी आहे. त्याचं तुझ्यावर प्रेम आहे. तो ज्याप्रकारे व्यक्त झाला; मला तर वाटतंय की….’’ त्यानं मध्येच मला थांबवलं. मला माहीत नव्हतं की मी हे सगळं त्याला का समजावत होते? पण मला तेच योग्य वाटत होतं.

‘’या सगळ्याला खूप उशीर झालाय वला. त्यानंही व्यक्त व्हायला खूप उशीर केलाय. बैल गेला न् झोपा केला यात काय पॉईंन्ट आहे तूच सांग?’’ 

मी काही चुकीचं तर नाही ना केलं. पण, तसं बघायला गेलं तर ललितचेही काही मुद्दे त्याच्याठिकाणी बरोबर होते. दिगंतनही यांच्याप्रमाणेच त्याचा स्विकार नव्हता केला. मग त्यानं या सगळ्या गोष्टींसोबत तडजोडी करत का रहावं? त्याला त्याचं आयुष्य आनंदात जगण्याचा पुरेपुर हक्क आहे. मग दिगंतचं काय? तसं बघितलं तर तो काही ललितविषयी फारसा गंभीर दिसला नाही याआधी. तो तर कधीच माझ्याशी ललितविषयी बोलला नाही. कदाचित मी ह्या सगळ्यापासून स्वतःला दूर ठेवणंच योग्य होईल. शेवटी हे ललितचं आयुष्य आहे आणि ते कसं जगायचं हे ठरवण्याचा अधिकार त्यालाच आहे.

आणखी काही वेळ गप्पा मारल्यानंतर आईस्क्रिम खाऊन आम्ही आपापल्या वाटेला लागलो. मी घराच्या दिशेनं; म्हणजे रत्नदीप बंगल्याच्या दिशेनं चालू लागले. मी प्रचंड थकून गेले होते. मी देवांकडे अजिबात लक्ष न देता सरळ माझ्या बेडरुममध्ये गेले. मला आता या घडीला हवी होती ती एक शांत आणि बिनघोर झोप. 

काही वेळ गेला असेल नसेल;

‘’ऊं…’’ मला काहीतरी विचित्र जाणीव झाली. 

‘’आह!’’ मी थोडीशी हालचाल करायला गेले आणि अचानक माझ्या लक्षात आलं की मला हालचाल करता येत नाहीए. मला असं वाटत होतं की मी जणू काही मी कुठल्याशा जडशीळ दोरखंडांमध्ये बांधली गेलीय. मी खाडकन् डोळे उघडले. पण, डोळ्यांना फक्त आणि फक्त अंधअरच दिसत होता. काय! नाही! हे कसं शक्य आहे? मी तर रातदिप लावल्याखेरीज कधीच झोपत नाही. कारण, अंधाराला पाहिलं खी माझा नॅक्टोफोबिया लगेचच उसळी मारुन वर येतो. मी थरथर कापायला लागले. मला अंधार अजिबात आवडत नाही. मी अंधाराला भयंकर घाबरते. अंधाराच्या सगळ्या वाईट स्मृती आता माझ्या मनात पिंगा घालू लागल्या. 

*तीन वर्षांपूर्वी*

तो माझा सोळावा वाढदिवस होता. ही ती वेळ होती ज्यावेळेला इतर मुलांप्रमाणे मलाही अनाथाश्रम सोडावा लागणार होता. तसा नियमच होता की सोळावं वर्ष लागल्यानंतर इथल्या सगळ्या मुलांना अनाथाश्रम सोडून स्वतःची व्यवस्था स्वतः बघावी लागत असे. मला इथली मुलं नेहमीच त्रास देत असत. फक्त सियाच काय ती माझ्या जवळची होती. पण, ती त्या दिवशी स्पर्धेसाठी म्हणून शहरात गेली होती आणि मी एकटीच होते. नेहमीच मला त्रास देणार्‍या तिथल्या मुलींपैकी एकीला या गोष्टीचा पत्ता लागला की त्यादिवशी माझा वाढदिवस आहे. त्या सगळ्याजणी जवळपास अर्ध्या रात्री माझ्या खोलीत आल्या.

‘’हॅपी बर्थडे वला…’’ त्या सगळ्यांनी एका सुरात माझं अभिष्टचिंतन केलं. मला खूप आनंद झाला होता. मला वाटलं की त्या सगळ्याजणी बदलल्या असाव्यात, कदाचित आता त्यांना माझ्याविषयी काहीतरी वाटू लागलंय. मी फारच अज्ञानी होते की त्यांच्या त्या फसव्या हसर्‍या मुखवट्यांना फसले. 

‘’थॅन्क्यू सो मच.’’

‘’आपल्या सगळ्यांना तर माहीत आहेच की वाढदिवसाचं महत्व प्रत्येकासाठी किती असतं ते! तर आपण वलाचा वाढदिवस आणखी छान करण्यासाठी खेळ खेळूया का?’’ जयंती म्हणाली.

खेळ खेळायचा! कसल्या खेळाविषयी बोलत होती ती? ती त्या खेळाविषयी तर बोलत नाहीए ना! ज्या खेळात जंगलात जावं लागतं? नाही, नाही मला तो खेळ अजिबातच आवडत नाही. मला नव्हता खेळायचा तो खेळ पण सगळ्यांनी मिळून तो खेळ खेळण्याची माझ्यावर जबरदस्ती केली. आमच्या अनाथाश्रमाजवळ एक जंगल होतं. त्यांणी मला तिथे नेलं; तेही डोळे बांधून. मी खूप घाबरले.      

‘’जयंती! रचिता!’’ मी त्यांना खूप हाका मारल्या पण कोणीही माझ्या हाकेला ओ दिली नाही. 

‘’ज…जयंती…’’ आता माझा आवाज थरथरायला लागला होता. 

‘’र…रचिता…’’ आता माझ्या आवाजातली सगळी ताकद निघून गेली होती. मी प्रचंड घाबरले होते. 

अचानक माझ्या कानांवर काही आवाज पडले. 

‘’कुणी आहे का तिकडे? कोण आहे?’’ अजूनही माझ्या हाकांना प्रश्नांना कुठलंच प्रत्त्युत्तर येत नव्हतं आणि माझ्या भितीत मात्र भरच पडत होती. 

मी आणखी काही पावलं चालले. पुन्हा माझ्या कानांवर काही आवाज पडले. माझ्या नजरेला जुन्या अनाथाश्रमाची लाल पांढर्‍या रंघात रंगवलेली इमारत दिसली. एक अरुंद रस्ता त्या दिशेने जात होता. त्या रस्त्यावर काही तुरळक पथदीप अंधुक प्रकाशात जळत होते. मला तेवढा उजेड सारं काही पाहण्यासाठी पुरेसा होता. मी विचार केला की मी किमान तिथे तरी पोचेन. मी त्या दिशेने चालू लागलेच होते की पुन्हा माझ्या कानांनी काही कुजबुजण्याचा आवाज टिपला. भितीनं माझ्या अंगावर काटा आला. मी त्या जागेपासून दूर जाण्याचा खूप प्रयत्न केला पण जाऊ शकले नाही. माझ?या खांद्यावर पडलेल्या एका हाताने मला तिथं थोपवून धरलं. मी त्या धक्क्यातून सावरण्याआधीच कुणीतरी माझ्या जोरात कानशीलात लगावली. मी धडपडून खाली पडले. कुणीतरी त्या थंड रात्री माझ्यावर थंडगार पाणी ओतलं आणि कुणीतरी माझ्या पोटात जोरात लाथ घातली. तो माझ्या आयुष्यातला सगळ्यात वाईट वाढदिवस होता आणि त्याच दिवशी मला माझ्या या आजाराविषयी कळलं. त्या रात्री संपूर्ण रात्रभर मी त्या अंधार्‍या जागेत एकटीच पडून होते. माझ्या मदतीसाठी तिथं कुणीही नव्हतं. कुणीही मला त्या अघोरी खेळातून वाचवण्यासाठी आलं नाही.

***

मला अंधार अजिबातच आवडत नाही. माझ्या मनात आताही त्या सगळ्या वाईट, भयंकर आठवणी ठाण मांडून बसल्या होत्या. पण, मी हलू का शकत नाहीए? मला बांधून घातलंय का? पण का? कुणी असं का करेल बरं? या सगळ्या विचारांनी मी घाबरुन जाऊन असेल नसेल ती सगळी ताकद एकवटून मी जोरात ओरडले, ‘’वाचवा, मदत करा. कुणीथरी वाचवा मला.’’

ती दोरखंडासारखी वाटणारी गोष्ट जराशी हलली आणि मला वाटलं की कुणीतरी हळूच मला हाक मारतंय. 

‘’वल्लरी…’’

मी आणखी जोरात मदतीशाठी ओरडू लागले जेव्हा मला जाणवलं की कुणीतरी मला हातांच्या विळख्यात जखडलंय आणि तो वेढा आणखी घट्ट होत चाललाय. त्या विळख्यानं मला छातीशी घट्ट धरलं आणि तो आवाज म्हणाला, ‘’काय झालं वल्लरी? ओरडू नकोस. मी आहे. मी इथेच आहे. सगळं काही ठीक आहे. मी आहे राजा.’’

हे… हे… काय होतं? हा त्यांचा आवाज होता का? 

‘’देवा?’’

त्यांनी हळूवारपणे माझ्या डोक्यावर थोपटलं आणि म्हणाले, ‘’हो. मीच आहे. सगळं काही ठीक आहे.’’

म्हणजे! मला धरलं ते देवा होते का? चाललंय काय नक्की इथे? सगळे लाईट का बंध आहेत? त्यांनी अजूनही मला घट्ट मिठीत धरलेलं आहे. मी स्वतःला शांत करण्यासाठी एक मोठ्ठा श्वास घेतला. मला माहीतेय की ते मला दुखापत नाहीत म्हणून. मला हेही माहीतेय की मी इथे खूप सुरक्षित आहे. 

‘’देवा, तुम्ही जरा लाईट लावता का? म… मला अंधार अजिबात आवडत नाही. मी… ते… मला… ‘’ पण माझं बोलणं संपण्याआधीच मी त्यांच्या तोंडून सुटलेला उसासा ऐकला आणि सोबतच ते थोडेसे हलले नी खटका दाबल्याचाही अ॓ााज मी एकला.

माझे डोळे अजूनही बंद होते. मला त्यांच्या उबदार तळव्याचा स्पर्श माझ्या गालांवर जाणवला. 

‘’डोळे उघड बरं!’’

मी हळूहळू डोळे उघडले. अंधार केव्हाच पसार झाला होता. मी सुटकेचा निःश्वास सोडला.

‘’तुम्ही इथे काय करताय?’’

ते हळूछ झुकले आणि माझ्या कपाळावर ओठ टेकवून मग म्हणाले, ‘’माझ्या बायकोसोबत रात्र सुखाच्या निद्रेत व्यतित करतोय.’’

मी अजूनही त्यांच्या बाहुपाशात जखडलेले होते. आता माझ्या हेही लक्षात आलं की त्यांची ती भरदार छाती उघडी होती. हल्ली ते रोज त्यांच्या जिममध्ये जात नसले तरीही त्यांचे ते स्नायू कित्ती पिळदार दिसत होते. नकळतपणे मी माझा हात त्यांच्या दणकट दंडावर ठेवला. माझ्या हृदयाचे ठोके वेगात पडू लागले. त्यांच्या छातीवरुन माझी बोटं हळूवारपणे फिरु लागलं. त्यांची माझ्याभोवतीची पकड आणखी घट्ट झाली. मी आवंढा गिळत त्यांच्या डोळ्यात पाहिलं.

माझ्या कानाच्या पाळीशी ओठांनी चाळा करत ते माझ्या कानांत कुजबुजले, ‘’आवडली का माझी मिठी तुला बायको?’’

त्यांच्या त्या स्पर्शानं माझ्या सर्वांगावर रोमांच फुलले होते. काय करतेयस वल्लरी तू? मला माहीत आहे की ते अशक्य देखणे आहेत पण तोडी सावर स्वतःला!

मी त्यांना माझ्यापासून दूर लोटण्याचा प्रयत्न करत म्हणाले, ‘’सोडा, सोडा बघू मला तुम्ही.’’

पण त्यांनी माझ्या सांगण्याच्या अगदी विरुध्द कृती करत मला आणखी घट्ट कवळून घेतलं आणि त्यांचा हात माझ्या सर्वांगावरुन फिरवत म्हणाले, ‘’खात्रीने मी तुला मिठीतून बाजूला करु का बायको?’’

माझ्या उघड्या मांड्यांना त्यांच्या थंड-गरम शरीराचा स्पर्श होत होता. काय झालंय तरी काय यांना? आणि हे असे सारखे मला बायको, बायको का म्हणतायत बरं? जसं काही त्यांना माझी काळजीच वाटते आहे! 

‘’तुम्ही… तुम्ही जा बरं इथून. तुमच्या तुमच्या खोलीत जाऊन झोपा.’’

‘’अगं ही आपलीच खोली आहे बायको.’’ आता त्यांच्या श्वासाची झुळुक माझ्या मानेला स्पर्श करत होती. पण ते असं का म्हणाले की ही आपली खोली आहे म्हणून? डोकं बिकं फिरलंय की काय यांचं? मी सहजच आजूबाजूला नजर फिरवली. अरे देवा! ही तर त्यांची खोली आहे; माझी नाही. मी इथे कशी येऊन पोचले? मला नीट आठवतंय की मी माझ्याच खोलीत गेले होते. त्यांनी आता माझ्या मानेवर त्यांच्या ओठांचे ठसे अलवारपणे उठवायला सुरुवात केली होती. 

‘’देवा… नको ना! थांबवा हे… नको ना प्लीज… मी… मला…’’ मी त्यांना थोपवण्याचा प्रयत्न करुन पाहिला.

‘’अंहं… नाही वला डार्लिंग… तू हे तुझे सगळे प्रयत्न थांबव.’’ त्यांनी माझ्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत मलाच माझे प्रयत्न थांबवायला सांगितले सुटकेचे. ‘’आणि हो, तू जर अशीच मला खेटून राहिलीस तर मात्र मी कशाचीच खात्री नाही हं देऊ शकत.’’ ते हलकेच स्मित करत पुढे म्हणाले.

मी तर हे ऐकून थिजूनच गेले. आता माझ्या लक्षात आलं की मी चक्क त्यांच्या उघड्या मांडीवर बसले होते. ओह! शरमेनं नुसतं पाणी पाणी झालं माझं. कसला खेळ करतायत हे माझ्याशी? छीः! निर्लज्जच आहेत नुसते. कसे छळतायत मला हे! 

माझ्या गालांवरुन प्रेमाने हात फिरवत ते म्हणाले, ‘’बायको, तू जेव्हा अशी लाजतेस ना, तेव्हा तुझ्या गालांवर चढणारा हा रक्तिमा मला फार मोहक वाटतो आणि खरं सांगायचं तर तू अशावेळी मला खूप सुंदर दिसतेस. असं वाटतं की तुला अख्खी खाऊन टाकावं.’’

त्यांनी आता त्यांच्या माझ्यातलं अंतर संपवत आणलं. माझ्या हृदय कितीतरी वेगानं धडधडत होतं. ते पुन्हा एकदा त्यांच्या त्या देखण्या खळ्या दाखवत छानसं हसले आणि त्यांनी माझ्या ओठांवर चुंबनाची हलकी छाप उठवली. आह! हे सगळं मला कितीसं हवं होतं मी कसं सांगणार होते त्यांना? कारण त्याचवेळी माझ्या मनात कुठेतरी ती प्लाझामधली त्यांच्यासोबतची मुलगी होतीच माझ्या मनात. ते हळूहळू माझ्यावर पूर्ण ताबा मिळवू पाहत होते आणि त्याची सुरुवात त्यांनी त्यांच्या या प्रगाढ चुंबनापासून केली होती. पण, मला जाणवत होतं की या चुंबनात कसलीही मागणी नव्हती की कसलीही वासनासक्त ओढ नव्हती. जर काही असेल तर ते होतं त्यांचं अतिशय निखळ असं प्रेम; जे मला इतक्या दिवसांनंतर जाणवत होतं. किती छान वाटत होतं मला त्यांच्या या उबदार बाहुपाशात. त्यांच्या चुंबनाची तीव्रता क्षणक्षणाला आणखी आणखी वाढत चालली होती आणि मला कसलंही भान येण्याआधीच त्यांचा हात माझ्या गाउनच्या आत शिरुन अलवारपणे माझ्या उरोजांना खेळवू लागला. मला कळतच नव्हतं की त्यांच्या मनात आता यावेळेस नक्की काय चालू होतं ते! पण अगदी खरं सांगायचं तर आज मला त्यांच्या त्या स्पर्शातून जी अनुभूती होत होती ती केवळ आणि केवळ शब्दांतीत होती. त्यांच्या बसणार्‍या त्या नाजूक चिमटीही मला कित्ती हव्याहव्याशा वाटत होत्या. त्यांचा स्पर्श अगदी रेशमी मल्मली झाला होता. माझ्या ओठांवरची पकड हळूवारपणे सोडून त्यांच्या ओठांनी आता माझ्या मानेपासून खाली उतरायला सुरुवात केली.

‘’अवधूत… उम्म्म… नको ना!... थांबा ना!... आह… उम्म्म… अवधूत…’’ माझं मलाच कळत नव्हतं मी त्यांना थांबण्याची विनंती करत होते की त्यांच्या त्या खेळाने चेतवून उसासत होते ते!

त्यांनी अलगद मला पलंगावर ठेवलं आणि माझ्या अंगावरचा गाऊन उतरवून टाकला. माझे प्रयत्न किती निष्फळ आहेत हे माहीत असूनही मी त्यांना थांबवण्याचा प्रयत्न केला. ते माझ्या शरीराशी खेळ करत करत मला उत्तेजित करत होते. त्यांचे हात आणि ओठ दोघेही या कामात त्यांची अगदी चोख मदत करत होते. माझ्याही आतला वन्ही आता चांगलाच फुलला होता. मला कळत होतं की मला त्यांना थांबवायला हवंय पण मदनज्वर असा या पातळीवर पोचल्यावर मी उसासण्याखेरीज काहीच करु शकत नव्हते. 

‘’नका ना देवा! थांबा ना!’’

पण त्यांनी आधीच मनात काहीतरी ठर्‍वलं होतं बहुतेक; ते अगदी एक पाऊलही मागे घेण्याच्या विचारात मला दिसत नव्हते. त्यांनी हातांनीच खेळवत खेळवत मला कड्याच्या टोकावर नेलं. माझ्या शरीराचा सरळ असणारा काटा आता धनुराकृती झाला होता. आणि त्याच वेळेला त्यांनी विसावा घेतला. माझ्या शरीरावरचा सारा भार बाजूला करत त्यांनी विचारलं, ‘’बायको तुझी अजूनही खात्री आहे की तुला मला हे सगळं करण्यापासून थांबवायचं आहे म्हणून?’’      

छे! आत्ता? ह्याक्षणी? मुळीच नाही. मला तर आता त्या परमोच्च सुखाची डोहात खोलवर बुडी मारायची आहे. हे का असे थांबलेत? करा ना काहीतरी; जेणेकरुन मी रिक्त होउन पुन्हा नव्याने भरुन जाईन. देवा, आता थांबू नका देवा! माझ्या तनाला, मनाला लागलेली ही तृषा शांत करा देवा! अं….

‘’नाही… हो… थांबा…. नाही नको नका थांबू. मला आता असं तहानलेलं नाही रहायचंय.’’ मला माहीतेय त्यांच्या चेहर्‍यावर आता त्यांचं ते विजयी हसू आलेलं असणार आहे; किंबहुना माझ्या मिटल्या डोळ्यांनाही ते जाणवतंय. पण, मी करु तरी काय त्यांनी मला अशा क्षणात मुक्त सोडलंय की मला स्वतःलाच त्यांच्याशी बांधून घेण्याची तीव्र आस लागलीय. 

माझ्या त्या शब्दांसरशीच त्यांच्या हाताने पुन्हा त्याच्या कामाला सुरुवात केली. 

माझा उर धपापू लागला. श्वास फुलून गेला. पलंगावरच्या चादरीचा माझ्या मुठीत पार चोळामोळा झाला होता. पायांनी त्यांच्या कंबरेभोवतीची मिठी घट्ट केली.

‘’अवधूत… आऊच… आह… ओह…’’ मी त्या सर्वोच्च शिखरावर पोचले असताना त्यांनी मला पटकन मिठीतून बाजूला केलं. 

‘’वल्लरी… ओह… वला…’’ ते वेगाने बाथरुममध्ये शिरले. असं वाटत होतं की ते स्वतःशीच झगडत असावेत. आणखी एका क्षणानंतर मला त्यांचा सुटलेला उसासा आणि सोडलेल्या पाण्याचा आवाज एकाच वेळेस ऐकू आला. 

काय झालं? त्यांना नक्की काय हवं होतं बरं? असे का बरं वागले ते? हाताशी सारं काही असताना स्वतःवर नियंत्रण ठेवणं खरंच किती अवघड असतं ना! पण मी अशी समोर असताना, मिलनाला उत्सुक असताना त्यांणी स्वतःवर असं नियंत्रण का बरं ठेवावं?

स्वरा…16/09/2021

 

भाग बत्तीसावाः- सारं काही खोटंच…

वल्लरी…

माझे दिवस रोजच्यासारखेच चालले होते. स्पर्धेचा फायनल राऊंड अगदी तोंडावर येऊन ठेपला होता. त्यामुळे माझी धावपळ वाढली होती. माझ्या हातात असणारा बहुतेक वेळ या हॉस्पिटल आणि डॉक्टरच्या खेळात वाया निघून चालला होता. शिवाय ललितकडून अजून प्रॅक्टीस करवून घेणं बाकी होतं. आम्ही दोघांनी मिळून यावर एक तोडगा काढला. आम्हांला अशी एक जागा हवी होती जिथं मी माझी डिझाईन्स करु शकेन आणि त्याचवेळेला ललित तिथे कुणाच्या तरी मार्गदर्शनाखाली रॅम्पवॉकची प्रॅक्टीसही करेल. आणि अशी जागा मनालीज् चं बुटिक सोडून दुसरी कुठली असणार होती! मनालीताईच ललितला या सगळ्यात खूप चांगल्याप्रकारे प्रशिक्षित करु शकत होत्या. आणी सगळ्यात महत्वाचं म्हणजे त्या या गोष्टीसाठी तयारही झाल्या. 

मनालीज् चं बुटिक नेहमीच रोजच्या ग्राहकांसाठी दर गुरुवारी बंद असे. त्या दिवशी बुटिकमध्ये फक्त प्रसिध्द लोकांनाच प्रवेश असे. त्यामुळेच आज आम्ही लवकर तिकडे जाणार होतो आणि उशीरापर्यंत थांबणार होतो जोवर मी माझ्या डिझाईन्समधलं ठोकताळा काम करुन घेणार नाही आणि ललित नीट कॅटवॉक करायला शिकणार नाही. खरंच मला खूप म्हणजे खूप काही करायचं होतं आणि यावेळेस मला देवांचे सगळे विचार माझ्या मनातून बाजूला ठेवायचे होते. 

देवा, अवधूत! नक्की काय झालंय त्यांना? ते काल रात्री असं का वागत होते बरं? एका क्षणाला ते माझं चुंबन घेत होते आणि दुसर्‍याच क्षणी ते मला सोडून निघून गेले. मला अजूनही कळत नाहीए की मी काल रात्री त्यांच्या खोलीत कशी काय पोचले ते? मला अगदी स्पष्टपणे आठवतंय की कॅफेमधून घरी परत आल्यानंतर मी सरळ माझ्याच खोलीत गेले होते. जाऊ दे! आता अजिबात अवधूतना आठवायचं नाही. आताच्या गडीला तरी मला माझ्या डिझाईन्सवर लष केंद्रित करायचंय.

मी नेहमीप्रमाणे साधासाच ड्रेस घातला. केसांचा मेस्सी बन घातला. मग मी माझी खांद्यावरच्या बॅगेतलं सामान नीट लावून घेतलं. एकदा घड्याळात पाहिलं; सकाळचे आठ वाजले होते. चला, ठीक आहे वल्लरी; आपण अगदी वेळेत आहोत. निघायला हवं. 

मी खाली जिन्याच्या दिशेने चाललेच होते की अचानक त्यांनी माझा हात पकडून मला त्यांच्या खोलीत खेचून घेतलं. उफ! त्यांनी नुकतीच आंघोळ केली होती. त्यांचे केस अजूनही ओलेच होते आणि त्यांनी कमरेभोवती फक्त टॉवेल गुंडाळला होता. माझं नाक त्यांच्या त्या भरदार छातीवर घुसळलं गेलं. त्यांचे डोळे माझ्याकडेच रोखून पाहत होते आणि चेहर्‍यावर तेच खळ्यांनी खुलणारं हसू होतं. ते आताही कित्ती देखणे दिसत होते! त्यांचे पाण्याने भिजलेले मऊ ओलसर ओठ; असं वाटत होतं की त्यांना एकदा चाखून पहावं. मला त्यांच्या त्या पिळदार छातीवरुन हात फिरवून पाहण्याची अनावर इच्छा झाली. 

‘’जे पाहतेयस ते तुला आवडतंय का?’’ त्यांच्या आवाजाने मी भानावर आले. माझी चोरी पुन्हा एकदा पकडली गेली होती. मी माझी त्यांच्यावर खिळलेली नजर लगेचच हटवली. पण, आमच्या सैतानाच्या मनात काहीतरी वेगळंच घोळत असावं. 

अचानक त्यांनी मला जवळ ओढलं. मी जशी काही त्यांच्या त्या भारदास्त मिठीत चेंगरुन गेले. अगदी खरं सांगू का? मला हे सगळं अजिबातच रोमॅन्टीक वाटत नव्हतं आताच्या घडीला, उलट त्रासच होत होता या सगळ्याचा. मी कसंतरी माझं नाक कुरवाळत विचारलं, ‘’काय करताय तुम्ही?’’ 

त्यांनी माझा चेहरा हनुवटीला धरुन उचलला आणि माझा नाकावरचा हात बाजूला करुन त्यावर त्यांचे ते ओलसर ओठ टेकवले. मी माझे डोळे अगदी घट्ट बंद करुन घेतले. माझ्या लक्षात आलं की त्यांनी माझा चेहरा आता ओंजळीत धरला होता. 

‘’एवढी का लाजतेयस बायको तू? आपल्या लग्नाला तर आता अनेक महीने उलटून गेलेत.’’ ते कुजबुजले.

माझे डोळे अजूनही बंदच होते. त्यांचा उबदार श्वास माझ्या नाकाशी खेळत असलेला मला जाणवत होता. मग त्यांनी माझ्या कपाळावर ओठ टेकले आणि हलकेच म्हणाले, ‘’सुप्रभात बायको.’’

मी एकदम धक्का बसून डोळे उघडले. मला आठवतंय की या गोष्टीची मला किती तीव्रतेनं आस होती ते! मला नेहमीच वाटायचं की कधीतरी माझ्या दिवसाची सुरुवात त्यांच्या सुप्रभात म्हणण्याने व्हावी म्हणून. माझ्या या प्रतिक्रियेवर ते फक्त हसले आणि त्यांनी अलवारपणे माझ्या ओठांवर ओठ टेकले. मी खोलवर त्यांच्या डोळ्यांत पाहिलं. मला तिथे माझं काळजीवाहू सरकार आणि माझ्याविषयीचम प्रेम दिसलं. एक मिनिट, प्रेम!!! असं काही आहे का की ही फक्त माझीच कल्पनारम्यता आहे म्हणून? शक्यच नाही, ते तुझा तिरस्कार करतात वल्लरी! असे कसे अचानक ते तुझ्यावर प्रेम करु लागतील? कदाचित ते तुझ्यावर फक्त दया दाखवतायत. मुर्ख मुली, ते कधीच तुझ्यावर प्रेम करणार नाहीत. तू विसरलीस का की काल ते कसे दुसर्‍याच कुठल्यातरी मुलीसोबत डेटवर गेले होते ते? खेरीज त्यांची एक प्रेयसीपण आहे. ते लिला नावाचं बांडगूळ! पण, ते खरंच खूप देखणे आहेत. त्यांचं ते सुंदर हास्य, मल्मली ओठ आणि या सगळ्यावर ताण म्हणजे त्यांची ती बांधिव शरीरयष्टी. अगं वल्लरी, थांबव ना स्वतःला कसले विचार करतेयस हे? शेवटी ते फक्त नावालाच तुझा नवरा आहेत बाकी काहीच नाही. काय चाललंय? मी हे कसले विचार करतेय? मला या सगळ्यातून बाहेर पडायला हवंय. ते काही नाही वल्लरी त्यांच्या छातीवर हात ठेव आणि ढकल त्यांना तुझ्यापासून दूर. पण, मला हे नाही करता येत. काय करु मी? तू आता थांबतेस की नाही वल्लरी? त्यामचं तुझ्यावर प्रेम नाहीए ही खूणगाठ तू बांधून घे मनाशी. इतकं का अवघड आहे ते?

पण काही बोलण्याआधीच मी त्यांचं फुसफुसणं ऐकलं, ‘’आह, नाही वल्लरी, हे अशक्य आहे माझ्यासाठी.’’

‘’का बोल लावताय मला तुम्ही असे? काय केलं मी असं?’’

‘’तुला खरंच हे जाणून घ्यायचं आहे का?’’ 

काय? मी एवढ्या मोठ्याने बोलले की काय की त्यांना माझं बोलणं ऐकू गेलं. का होतंय हे सारं माझ्यासोबत असं? मी त्यांच्या नजरेशी नजर मिळवणं टाळू लागले. पण, शेवटी ते तेच होते ना! त्यांनी मला त्यांच्या डोळ्यांत पहायला भाग पाडलं. मला त्यांचं चेहर्‍यावरचं ते छद्मी हसू लगेचच कळून आलं. हे काही फार चांगलं लक्षण नाहीए. 

‘’सांग ना बायको, तुला खरंच जाणून घ्यायचंय का तू काय केलंस ते?’’ ते हळूच खाली वाकून माझ्या कानांशी पुटपुटले, ‘’बघ ना एकदा माझ्याकडे नीट.’’

आई गं! यांना ना काही लाजच नाही बाई! अरे या डोळ्यांना समजवा न कोणीतरी ते कसे माझ्या सांगण्याचा अनमान करुन नको तिथेच पाहतायत. अगं, वला काय करतेयस तू? चल, नीघ बरं इथून आता! त्यांनी डोकं हलवून त्यांच्या केसांत अजूनही अडकून पडलेल्या थेबांचे तुषार माझ्यावर उधळले मुक्तपणे. मी झटकन् त्यांना धक्का दिला आणि तिथून पळ काढला. लाजेनं पुरती गोरीमोरी झाले होते मी. काय चाललंय ह्यांचं हे? 

मला घाई करायला हवीय. मी पुन्हा त्यांच्या नजरेशी नजर नाही मिळवू शकत. कित्ती निलाजरेपणा करतात ना! मी जशी स्वयंपाकघरात पोचले तसा मी पटकन् एक टोस्ट घेतला आणि खाऊ लागले.

‘’वल्लरी? बरी आहेस ना तू? तुला ताप वगैरे आलाय का? तुझा चेहरा असा लालबुंद का बरं झालाय?’’ काकू खूपच काळजीने मला विचारत होत्या. 

लाल नाही होणार तर काय होणार? बघा ना आमचा चिडका माणूस कसा छळतोय मला ते! आणि वरनं तुम्ही काकू अगदी मोक्याच्या क्षणीच तुम्हांला प्रश्न विचारायचे असतात का?

‘’मी… मी बरी आहे काकू. जाते मी आता, मला उशीर होतोय.’’ मी माझा चेहरा त्यांच्यापासून लपवत दाराकडे धावले. 

मी जशी बस स्टॉपकडे आले तशी माझी नजर तिथे उभ्या असलेल्या ललितच्या गाडीवर पडली. हा आता ह्यावेळी इथे काय करतोय?

‘’या वलासुंदरी!’’ ललित म्हणाला.

‘’ललित? तू इथे काय करतोयस?’’

‘’काहीच नाही गं! म्हटलं आज तुला घरुन सोबत न्यावं.’’ मी गाडीचा दरवाजा उघडून आत बसले.

‘’झाली का सगळी तयारी?’’ त्यानं माझ्या तुडुंब भरलेल्या खांद्यावरच्या बॅगेकडे पाहत विचारलं.

‘’जवळ जवळ.’’

‘’उत्तम.’’

मला मनालीज् मध्ये पोचायला काही फार वेळ लागला नाही. सगळं दुकान मोकळं होतं. एकट्या मनालीताई तेवढ्या आतमध्ये बसल्या होत्या.

‘’मनाली मावशी.’’ ललितनं त्यांना आवाज दिला.

‘’या या ललित आणि वला.’’

आम्ही वेळ न दवडता काय करायचं, कसं करायचं, ललितचं प्रशिक्षण कुठून सुरु करायचं या सर्वांवर चर्चा करु लागलो. अनेक तास या सगळ्यांत निघून गेले. डिझाईनसाठी लागणारं प्राथमिक काम आम्ही करुन ठेवलं. आमचं सगळं काम अपेक्षेपेक्षा लवकर आटोपलं होतं. अचानक दुकानाचं दार उघडलं आणि लिला आत आली. तिचा चेहरा फिकुटला होता. डोळ्यांखालची काळी वर्तुळं मेकअपमधूनही उठून दिसत होती. असं वाटत होतं जसं काही ती कुठल्यातरी चिंतेनं ग्रासलीय.

‘’लिला? काय गं हे? बरी आहेस ना तू? घे. इथे बस.’’ मनाली ताईंनी तिला बघताच खुर्ची तिच्याकडे सरकवत विचारलं.

‘’काय सांगू तुला मनाली मला खरंच मदतीची खूप गरज आहे गं.’’

‘’पण झालं तरी काय नक्की?’’

‘’काय सांगणार? माझ्या मॅनेजरने अचानकच माझ्याकडचं काम सोडलं. आणि मला आता अजिबातच कळत नाहीए की मी काय करावं? त्याहीपेक्षा वाईट गोष्ट म्हणजे जाताना तिने माझ्या सगळ्या कॉन्ट्रॅक्टच्या डॉक्युमेंन्टस् जाळून टाकल्यात. संपलंय सगळं मनाली. माझं करिअर बुडाताना दिसतंय मला.’’ असं म्हणून ती हमसाहमशी रडू लागली.

‘’अरे बापरे! पण असं कसं झालं अचानक? तिनं काही कारण वगैरे दिलं का ती असं का वागली त्याचं?’’ मनालीताईंनी तिला आश्चर्याने विचारलं. आम्हीही हे सगळं ऐकून सटपटलोच होतो म्हणा.

मॅनेजर असं अचानक काम सोडू शकत तर नाहीच शिवाय ते असे अचानक कुठे गायब होणं तेही डॉक्यमेंन्ट जाळून टाकून? किती विचित्र वाटतंय ऐकायला हे!

‘’मला खरंच तिच्याविषयी काही म्हणजे काहीच माहीत नाहीए. ती जशी काही अदृश्यच झालीए.’’ लिला प्रचंढ वैतागली होती. मॅनेजरच्या अशअ गायब होण्यामुळे तिचं न भरुन निघणारं नुकसान होण्याची शक्यता नाकारता येत नव्हती.

‘’हे काही फार चांगलं झालं नाही बघ लिला. तू आता खूप काळजी घ्यायला हवीस.’’ मनालीताईंनी तिला समजावलं.

‘’आज माझी रत्नदीप एम्पायरमध्ये मिटिंग आहे. ते मला काही गोष्टीत मदत करतीलही पण मला आणखीन कुणीतरी हवं आहे जे माझं कागदपत्रांचं काम सांभाळू शकेल. किमान आजच्या दिवसापुरतं तरी. भयंकर ताण आलाय मला या सगळ्याच गोष्टींचा मना. मला तर आता नीठ विचार करायलाही सुचत नाहीए गं!’’

‘’हे सगळंच विचित्र चाललंय बघ. मी खरंच तुझी मदत केली असती गं, पण आज संध्याकाळी मला एका पार्टीला जायचं आहे. हां ज्ञण मी एक मात्र करु शकते. तू वल्लरीला का नेत नाहीस आजच्या दिवसांपुरती मदतनीस म्हणून?’’

त्या खूपच गंभीरपणे बोलत होत्या हे मला कळलं तरी माझं नाव कशाला सुचवायचं ना? मी नाही जाणार! बिल्कुल नाही. पण मी काही बोलण्याआधीच ललित ओरडला, ‘’ती मुळीच जाणार नाही.’’

‘’काय? अरे पण का?’’ लिलानं विचारलं.

‘’कारण आमच्याकडे आमचंच खूप सारं काम आहे.’’ त्यानं थिला पटेलसं कारण दिलं. तू कित्ती चांगला आहेस ललित! तुझ्या चेहर्‍याकडे पाहून कुणी म्हणेल का की तू खोटं बोलतोयस म्हणून?

‘’प्लीज वल्लरी. या सगळ्यासाठी जेमतेम तासभराचा वेळ लागेल.’’ लिलानं मला विनंती केली.

‘’खरंच वल्लरी. हे खूप गंभीर आहे. प्लीज तिची मदत कर.’’ आता मनालीताईंनीही मला विनवलं.

छे! छे! मुळीच नाही. मी माझ्या नवर्‍याच्या रखेलीची मदत मुळीच करणार नाही. शिवाय ती याआधी माझ्याशी खूपच वाईट वागलेली आहे. छ्या, हे असलं काही मुळीच होणार नाही आपल्याच्याने. वल्लरी, सरळ नाही म्हणून टाक. मी माझ्या मनाला तयार केलं.

मी तिच्याकडे पाहून हसले आणि बोलायला तोंड उघडलं न् आपसूकच माझ्या तोंडून निघून गेलं, ‘’हो येते ना!’’ श्शी! काय बोलून गेले मी हे?

‘’काय?’’ ललित माझ्याकडे डोळे वटारुन बघू लागला.

‘’जाऊ दे ना ललित. फक्त तासाभराची तर गोष्ट आहे.’’ मी मुर्खासारखी हसत त्याला म्हणाले.

‘’खूप खूप आभारी आहे मी तुझी वल्लरी.’’ लिलानं माझ्याकडे हसत पाहिलं.

लगेचच ती दुकानातून बाहेर पडली आणि मीही माझ्या नशीबाला दोष देत तिच्यामागून बाहेर पडले. कदाचित ही गोष्ट वाटते तितकी वाईट नसावी. किंवा मला अवधूत ऑफिसमध्ये काय करतात हे पाहण्यासाठी मिळालेली ही एक संधी असावी! ते अजूनही तिच्यासोबत बांधिल आहेत का? लिलानं तिची गाडी रत्नदीप एम्पायरच्या पार्किंगमध्ये लावली आणि ती मोठ्या अभिमानाने त्या टोलेजंग इमारतीत दाखल झाली. तिथल्या स्वागतिकेनं माझ्याकडे दुर्लक्ष करत लिलाचं हसून स्वागत केलं. आम्ही तिथून जात असताना माझ्या लक्षात आलं की इथल्या प्रत्येकाला लिला माहीत आहे कारण जो तो तिचं हसून स्वागत करत होता आणि माझ्या तिच्यासोबत असण्याकडे सपशेल दुर्लक्ष करत होता. तसं बघायला गेलं तर हे संपूर्ण साम्राज्य माझ्या नवर्‍याच्या मालकीचं होतं पण इथे कुणालाच माझं साधं नावही माहीत नव्हतं. या असल्या दैवावर हसू नाही तर काय करु मी? 

चांगलं काम करतेयस हं वल्लरी; कुणी सांगितलं होतं तुला हीची मदत करायला? तरी ललित तुला वाचवण्याचा किती प्रयत्न करत होता पण नाही; आता कुर्‍हाड पायावर पडणं समजू शकतो एकवेळ आपण पण तुझ्यासारखे कुर्‍हाडीवर स्वतःहून पाय देणारे महाभाग असल्यावर ललित तरी काय करेल बिचारा!

लिलानं मला मिटिंग रुमकडे सोबत नेलं. नशीब माझं की यावेळेस देवा तिथं नव्हते म्हणून. लिला थोडीशी जास्तच उत्साही वाटत होती मला. संपूर्ण चर्चेछ्या वेळअथ तिचं सगळं लक्ष दाराकडे लागूण राहिलं होतं. ती अवधूतची वाट पाहत होती का? कदाचित. जशी ती बैठक संपली तशी लिला घाईघाईत त्यांना म्हणाली, ‘’या सगळ्याच्या कागदपत्रअंछी काळजी आता वल्लरी घेईल. ठीक आहे.’’ लगेचच ती माझ्याकडे वळली आणी म्हणाली, ‘’वल्लरी, तुझं सगळं काम आटपून कागदपत्रं घेऊन अवधूतच्या ऑफिसमध्ये ये. मी तिथेच आहे.’’

निर्लज्ज! अगं माझा नवरा आहे गं तो! गोचीड बाई. लांब रहा त्याच्यापासून. पण, हे सगळं मी का बोलतेय? अवधूतनीच तर स्वतःसाठी तिची निवड केलीय ना! तिला दोष देण्यात काय अर्थ आहे म्हणा जेव्हा माझ्या नवर्‍याचाच यातला सहभाग जास्त आहे. 

‘’बरं, ठीक आहे.’’

जाता जाता लिलानं तिचं महागडं हसू माझ्याकडे फेकलं. 

मी कागदपत्रांचं सगळं काम पूर्ण केल्यावर तिथल्या एका कर्मचारी महिलेला अवधूतच्या ऑफिसकडे जाण्याची वाट विचारली. 

‘’चल दाखवते. मी त्याच दिशेने जाणार आहे.’’ ती म्हणाली. ती डोळ्यांनीच मला आतून बाहेरुन पारखून बघत होती कुतुहलानं. मी मात्र तिच्याकडे फार लक्ष नाही दिलं. या वेळेला माझ्याकडे तिच्यापेक्षा जास्त महत्वाच्या गोष्टी होत्या लक्ष देण्यासाठी. 

‘’एक विचारु का?’’ त्या मुलीनं न राहवूण शेवटी मला विचारलं.

‘’हो.’’

‘’तुम्ही दोघं अजूनही सोबत आहात का?’’ तिच्या आवाजात ठासून भरलेलं कुतुहल माझ्या लक्षात येत होतं.

मी एक क्षण गडबडलेच तिच्या प्रश्नानं. कोण दोघं? मी आणि देवा? तिला याविषयी माहीत आहे? पण कसं?

‘’काय… तू नक्की कशाबद्दल बोलते आहेस?’’ मी आश्चर्यानं विचारलं.

‘’त्याचं काय आहे मी खूपदा तुला दिगंत सरांसाठी ऑफिसला येताना पाहिलंय. तू त्यांची प्रेयसी आहेस ना?’’ ती हळूच बोलली.

मी? त्याची प्रेयसी? मला हा गोंधळच कळत नव्हता. मी काही बोलणार तेवढ्यात ती मुलगी म्हणाली, ‘’पोचलो आपण अवधूत सरांच्या ऍफिसजवळ.’’

मी त्या उघड्या दारातून आत पाहिलं. अच्छा, तर हे आहे का त्यांचं ऑ॑फिस! माझे पुढे जाणारे पाय आतल्या जोडप्याला पाहून आहे तिथंच थांबले. खोटं! सगळं खोटं! त्यांचं माझ्यावर मुळीच प्रेम नाहीये ना ते कधी माझ्यावर प्रैम करतील. अवधूतनी लिलाला त्यांच्या हातांच्या पकडीत घट्ट धरलं होतं. त्यांचे चेहरे एकमेकांपासून अगदी इंचांच्या अंतरावर होते. का देवा? हिच्या जागेवर मी का नाहीए देवा? तुम्ही माझ्या भावनांशी खेळ खेळताय का? मी तुम्हांला फसवलं याची अशी शिक्षा देताय का तुम्ही मला? मला तुमच्या डोळ्यांत सकाळी, काल रात्री जे काही दिसलं ते सगळं साफ खोटं आहे का?

तुमचे ते शब्द, ‘’एकदा माझ्यावर विश्वास ठेव. ती फक्त तू आहेस आणी तुझ्याशिवाय दुसरं कुणीही नाहीये गं बायको!’’ खोटेच होते. तुम्ही मला घटस्फोट का देत नाही आहात? मला नाही आवडत तुम्ही; मी तुमचा तिरस्कार करते अवधूत सारंगराव रत्नदीप. आणि मी आयुष्यभर तुमचा तिरस्कार करणार यापुढे.

‘’हे लिलाकडे दे प्लीज.’’ मी माझ्या हातातली कागदपत्रं त्या मुलीकडे दिली आणि तिथून शक्य तितक्या लवकर बाहेर पडले.

स्वरा… 20/09/2021

भाग तेहतिसावाः गैरसमज…

दिगंत…

मी माझ्या हाताने सगळ्याचा सत्यानाश करुन घेतलाय. मी त्याला गमावून बसलोय आणि ही सगळी माझीच चूक आहे. त्याची काळजी घेण्याऐवजी मी ज्या पध्दतीनं त्याला वागवलं; तो जन्मात कधी माफ करणार नाही. मी याच वेदनेचा भागी आहे. मी त्याच्याशी संपर्क करण्याचा कितीतरी वेळा प्रयत्न केला पण तो काही माझ्या कुठल्याही फोन कॉलला उत्तर देत नव्हता. मी लिफ्टमध्ये हातात कागदपत्रं घेऊन उभ्या उभ्या या सगळ्या गोष्टींचा विचार करत होतो. त्या कागदपत्रांवर मला अवधूतच्या सह्या हव्या होत्या. मी मेंदूत चाललेले विचार झटकण्यासाठी एकदा चेहर्‍यावरुन हात फिरवला आणि केस नीठ केले. लिफ्ट तिच्या सांगितिक आवाजासोबत उघडली पण मी बाहेर येण्याआधीच कशी कुठून कुणास ठाऊक अचानक मला धक्का देत वल्लरी आत घुसली. तिचे डोळे लाल झाले होते. ती इथे काय करत होती पण? आणि महत्वाचं म्हणजे ती रडत का होती? तिला अजूणही माझ्या तिथं असण्याचा थांगपत्ता लागला नव्हता. तीनं लिफ्ट बंद होण्याचं बटन दाबलं.

‘’वल्लरी?’’ तिचं लक्ष माझ्याकडे वेधून घेण्यासाठी मी तिच्या हाताला धरुन ओढलं. 

‘’कोण दिगंत?’’ तिच्या आवाजातली थरथर मला समजली. आणि अचानकच तिनं मला मिठी मारली आणि ती ओक्साबोक्शी रडायला लागली. 

हिचा का असा बांध फुटलाय बरं? झालंय काय हिला नक्की?

‘’वला, काय झालंय? वला इकडे बघ. मला सांग काय झालंय?’’ मी तिला सारखं हेच विचारत होतो पण ती होती की काहीही बोलण्याऐवजी फक्त रडत होती. मी तिला त्या लिफ्टमधून बाहेर काढून माझ्या ऑ॑फिसमध्ये घेऊन गेलो. तिला तिथल्या सोफ्यावर बसवलं. तिच्यासमोर गुडघ्यावर बसलो आणि तिच्या त्या सुजलेल्या डोळ्यांकडे पाहिलं.

‘’वल्लरी, बोल माझ्याशी. सांग मला काय झालंय ते! प्लीज.’’ यावेळेस मी अगदी विनवणी केली तिची. ती मला आतून खूप दुखावल्यासारखी, तुटल्यासारखी वाटत होती. मी तिला अशा अवस्थेत कधीच पाहिली नव्हती यापूर्वी; अगदी ऍबॉर्शन झालं तेव्हाही. मला काय करावं तेच कळत नव्हतं. तिचं मात्र हुंदके देणं, मुसमुसणं चालूच होतं जसं काही ती आपल्या सगळ्या वेदना बाहेर काढून टाकू पाहत होती; जे सगळं तिनं आजवर भोगलं होतं, अनुभवलं होतं. एकाकीपणा, तिचं अनाथालयात वाढणं, तिचा तो जिवघेणा आजार, अवधूतकडून होत असणारी प्रेमातली उपेक्षा सारंच जसं काही तिला बाहेर फेकून द्यायचं होतं.

‘’वला, हे घे. पाणी पी.’’ मी तिच्या हातात पाण्याचा ग्लास देऊन बळेच तिला एक घोट पाणी पाजलं. अजूनही तिचा अश्रूपात चालूच होता.

मी जाऊन आता अवधूतलाच फोन करतो. देवालाच माहीत ही कशासाठी इथे आली होती ते! वल्लरी खरंतर कणकणीत आत्मविश्वास असणारी मुलगी आहे पण ती अशी अनावर होऊन रडतेय म्हणजे नक्कीच तसंछ काहीतरी घडलं असणार.

…

अवधूत…

मी पाण्याच्या त्या थंड धारांखाली उभा राहून वल्लरीचाच विचार करत होतो. नकळतच माझ्या ओठांवर हसू आलं. माझी लाडकी छोटी खारोटी! तिचे गाल लाजेनं नुसते लाल झाले होते. 

‘’एकदा नजर वळवून बघ तरी माझ्याकडे बायको.’’ असं मी म्हणालो तेव्हा तर ती लाजेनं पार चूर चूर झाली होती. वेडी, तिला कसं खाय मला असं वेडा करायला जमतं कुणास ठाउक! माझा मीच विश्वास ठेवू शकत नाहीए की मी मला शांत करण्यासाठी असा या थंड पाण्याखाली उभा आहे म्हणून. तुझा हा आजार जर आपल्यात असा उभा आडवा आला नसता ना तर बायको मी तुला खरंच दाखवून दिलं असतं की तू मला कित्ती कित्ती आवडतेस आणि हवी आहेस ते! मी खरंच तुझ्याशी खेळत नाहीए वल्लरी. तिचे ओठ फारच मृदू आहेत. त्यांच्या विचारानेच मी माझ्या ओठांवरुन जीभ फिरवली. मला तिचे उभार आठवून शरीरातून विजेच्या लहरी दौडत गेल्यासारख्या वाटत होत्या. त्याचवेळेला मला मी तिला इतक्यातच पुन्हा जवळ नाही घेऊ शकणार या विचारानं मला अश्वस्थ व्हायला होत होतं. न जाणो किती काळ मला तिच्यापासून असं दूर रहावं लागणार आहे कुणास ठाऊक! असं वाटतंय की ती मला लांब राहून चिडवते आहे. तिच्यातली सगळ्यात चांगली गोष्ट कुठली असेल तर ती मला कोणत्याही अटीशिवाय प्रेम करतेय. तसं तर ती अजूनही माझ्यावर रुसलेली रागवलेली आहे; आणि या सगळ्याचं कारणही मीच आहे. मी तिला दुखावलं, मी तिला कधीच समजून नाही घेतलं आणि सगळ्यात शेवटी तिच्या झालेल्या गर्भपातालाही मीच जबाबदार होतो. मीच माझ्या हाताने आमच्या बाळाला मारलं होतं. मी जेव्हा केव्हा त्या न जन्मलेल्या बाळाचा विचार करायचो तेव्हा तेव्हा माझ्या हृदयावरचा भार वाढून दगडासारखा व्हायचा. मी स्वतःच स्वतःला माफ करु शकत नसताना तीनं मला इतक्या सहज कसं माफ करुन टाकलं खअय माहीत.

आंघोळ करुन मी खाली आलो. वल्लरी केव्हाच निघून गेली होती. ती कधीतरी माझ्याशी पहिल्यासारखी प्रेमाने वागेल का? ती पुन्हा माझ्यासाठी तिच्या हाताने स्वयंपाक करेल का? माझे ऑफिसला जाण्याचे कपडे निवडून ठेवेल का? त्या सगळ्या छोट्या छोट्या गोष्टी ज्या ती आधी माझ्यासाठी करायची आणि मी खधीच त्याच्याकडे लक्ष दिलं नाही त्या ती पुन्हा करेल का माझ्यासाठी? ती इथेच आहे, माझ्यासोबत राहतेय पण ती आता माझी ती जुनी छोटी खारोटी राहिली नाहीए. तिच्या आणि माझ्या हृदयात आता बरंच अंतर निर्माण झालं होतं.

मी मुकाट्यानं माझं खाणं आटोपलं. माझी किती इच्छा होती की तिनं मला नेहमीसारखं जेवण वाढावं अशी! बायको, तू मला कधीतरी माफ करशील का गं? मला तुला आनंदात पहायचं आहे, बायको; जशी तू आधी असायचीस, छोट्या छोट्या गोष्टी करताना तू जशी हसायचीस. किती बेअक्कल होतो मी! म्हणूनच माझ्या वाट्याला हे दिवस आलेत. पण तुझं काय वल्लरी? तुला तर जगातला सगळअ आनंद मिळायला हवाय आणि या गोष्टीची काळजी मी घेणार आहे. 

मी ऑफिसला जाण्यासाठी बाहेर पडलो. माझ्या चेहर्‍यावर पुन्हा एकदा हसू पसरलं होतं; मी दिवसाची सुरुवात कशी केली याचा विचार करुन. माझी इच्छा आहे की असेच आम्ही सगळे दिवस सोबत व्यतित करावेत. माझं तिच्यावर खूप प्रेम आहे. अचानक माझा फोन वाजायला लागला. मी पाहिलं तो लिलाचा नंभर होता. मी पुन्हा हसलो कारण मला माहीत आहे की तू मला का फोन करतेयस ते! तुला तुझ्या मॅनेजरने अडचणीत टाकलंय का? आता त्या जळक्या कागदपत्रांना घेऊन तू तुझं करिअर कसं काय करणार? ही तर आता फक्त सुरुवात आहे; अभी तो बहोत कुछ होना बाकी है डार्लिंग! गोष्टी आता तुझ्यासाठी बद से बदतर होत जातील, आणि त्या मीच करणार आहे तुझ्यासाठी. तुला मी हळू हळू तोडणार आहे, तुझ्या ज्या प्रतिष्ठेचा तुला माज आहे ना तिचा मी आस्ते आस्ते माज उतरवणार आहे. तुझी प्रसिध्दी आणि तुझ्या सगळ्याच गोष्टींचा आता चुराडा होणार आहे लिला राणी. बघूया तरी तू आणखी किती काळ तग धरु शकतेस ते!

माझा तर विश्वासच बसत नाहीतये की मी लिलासारख्या नीच बाईशी माझ्या वल्लरीची तुलना करत होतो. ती तर किती निष्पाप आहे. मीच मुर्ख होतो अशं करणारा. वल्लरीची कुणाशीच तुलना नाही होऊ शकत. आता मला समजलं की आजीनं तिच्यात काय पाहिलं ते! आता मला कळून चुकलं होतं की दिगंत का नेहमीच तिची पाठराखण करायचा ते! माझी छोटी खारोटी! तिचं नाव नेहमीच माझ्या चेहर्‍यावर हास्य आणतं. मी लिलाच्या कॉलकडे दुर्लक्ष केलं आणि माझं काम करत राहिलो. माझ्याकडे खुप सारं काम होतं करायला. कारण, आताशा मी माझं बरचसं काम दिगंतच्या अंगावर ढकलत होतो. वल्लरी अजूनही खूप अशक्त होती आणि मला तिची काळजी घ्यायची होती. एकतर ती तिच्या आरोग्याकडे अजिबातच लक्ष देत नव्हती; त्यामुळे तिची डॉक्टरांकडची एकही अपॉईंटमेन्ट चुकू नये याची काळजी मीच घेत होतो. आणि अगदी खरं सांगायचं तर हे सगळं करण्यात मला खूप आनंद मिळत होता.

दिवस हळु हळु निघून चालला होता. मी आता वल्लरीला फोन करुन विचारणार होतो की ती कुठे आहे म्हणून म्हणजे घरी जाता जाता तिला तिथून सोबत घेतलं असतं. विचार करत होतो की तिला बाहेर कुठेतरी जेवायला घेऊन जायचं म्हणून. मी आजवर कधीच तिला कुठेही डेटवर घेऊन गेलो नव्हतो. जर मी तिला असं काही विचारलं तर तिची प्रतिक्रिया काय असेल बरं? ती माझा हा प्रस्ताव मान्य करेल का? माझी खात्री आहे की तिला हे नक्कीच आवडेल. मी मनातच तिची यावरच्या प्रतिक्रियेची कल्पना करत स्वतःशीच खूष होत होतो. हे सगळं ऐखून तिचे गाल पुन्हा गुलाबासारखे लाल होतील. तिची नजर लाजेनं खाली झुकेल, माझ्याशी नजर मिळवणं टाळेल. पण मी तिला कॉल करण्याआधीच लिला धाडकन् दार उघडूण माझ्या केबीनमध्ये घुसली. काय बकवास आहे ही!

‘’तुला काय दरवाजा वाजवणं वगैरे शिकलीस नाही गं?’’ मी तिच्यावर ओरडलो. दार अजूनही सताड उघडं होतं. ती माझ्याजवळ चालत आली आणि तिनं स्वतःला माझ्यावर झोकून दिलं. आता मला फरक कळून येत होता. ती… ती खरंच वेश्येसारखीच होती. जिला पुरुषाला खुष करण्याची कला अवगत होती. कुणास ठाऊक स्वतःच्या स्वार्थासाठी किती पुरुषांची शय्यासोबत केली असेल हिनं.

‘’अवधूत, काय झालंय तुला? आपण अनेक महिन्यांत एकमेकांना भेटलोदेखील नाहीए. तू तर माझे कॉळही उचलत नाहीयेस. तुला माहीत तरी आहे का की मी कोणत्या परिस्थितीतून जात आहे ते?’’ हे बोलताना तिनं तिच्या चेहर्‍यावर अगदी दुःखी असल्याचे भाव आणले होते. तुझे ते मांजरीचे डोळे आता मला अजिबातच फसवू शकणार नाहीत, तू ह्या असल्या संधी गमावून बसलीयेस. पण, खरं सांगायचं तर तिचा हा असा अवतार झालेला पाहूण मला आतून आनंदच होत होता.

पूर्णपणे उठून उभा राहत मी तिला बाजूला ढकलून दिलं.

‘’सगळी अक्कल गहाण टाकलीयस की काय तू? तुझी आज माझ्यासोबत अपॉईन्टमेंन्ट होती का? समजतेस कोण तू स्वतःला? माझ्या ऑफिसमध्ये अशी विना परवानगी घुसतेस कशी तू?’’

‘’अवधूत, बेबी तू अशं कसं बोलू शकतोस बरं? मी… मी तुझी प्रेयसी आहे. मला तुझ्या ऑफिसात येण्यासाठी परवानगी का घ्यायला हवी? तुला भेटण्यासाठी मला तुझी अपॉईन्टमेंन्ट का घ्यायला हवी? माझं तुझ्यावर खूप प्रेम आहे. मी माझं सर्वस्व तुला दिलंय. तू हे असं काहीतरी बोलूच कसं शकतोस?’’ तीनं तिचा चेहरा बोलताना हातानं झाकून घेतला आणि भरलेल्या डोळ्यांनी दोन पावलं मागे सरकली.

वा! वा! काय उच्च दर्जाची अभिनयक्षमता आहे हिच्याकडे.

‘’खरंच?’’ मी डिवचणार्‍या आवाजात विचारलं. पुन्हा माझ्याशी खोटं बोलण्याची हिंमत करतेयस तू! तू याआधी खूप खोटं बोललीस माझ्याशी आणि मी तुला त्यासाठी पैसेही दिले आहेत. 

लिलानं एकदा भरल्या डोळ्यांनी माझ्याकडे पाहिलं आणी मग तिनं काही पावलं पुढे टाकत आमच्यातलं अंतर कमी केलं. मग तिनं तिचे हात माझ्या गळ्यात टाकले.

‘’तू खूपच तणावाखाली दिसतोयस अवधूत. चल मी तुझी मदत करते यातून बाहेर पडायला.’’ तिनं तिची नेहमीची खेळी खेळली. 

हेच… हेच तुझं खरं काम आहे ना! तुझ्यासोबत काम करणार्‍या प्रत्येक पुरुषासाठी तयार असणं. मला आता तिच्या त्या स्पर्शाची किळस येऊ लागली. मी तिचे ते हात धरले आणि तिला भिंतीशी दाबलं. आज मी तुला अश ाधढअ शिकवतो जो तू आयुष्यभर्‍ विसरणार नाहीस लिला.

मी तिच्या नजरेत नजर मिळवण्यासाठी झुकलो आणि रोखून तिच्या नजरेत पाहिलं. ती काही क्षणांसाठी शांत राहिली मग पुटपुटली, ‘’ओह अवधूत, मला माहीत आहे तुला काय हवं आहे. तुला खुष करण्यासाठी मी काय वाट्टेल ते करु शकते.’’ तिनं तिच्या ओठांवरुन जीभ फिरवली जेणेकरुन ती मला तिच्या त्या अदांनी मोहवू शकेल.

तू तर करणारच गं! तू तुझ्या कामात अतिशय निपुण आहेस हे काय मला माहीत नाही का? 

‘’खरंच तू काहीही करु शकतेस ना! मग आपण असं करुया का की तू तुझे हे सगळे कपडे उतरव आणि समोरच्याला मोहात पाडणार्‍या हालचाली कर. मी त्याचा व्हिडिओ बनवतो.’’ मी एवढं म्हणण्याचा अवकाश की तिच्या चेहर्‍यावरचे भाव सरसर बदलले. मला तिच्या डोळ्यांतली भिती स्पष्ट दिसत होती. आता मी तिच्या कानाला लागत म्हणालो, ‘’समज जर असा व्हिडिओ प्रसार/समाजमाध्यमांवर व्हायरल झाला तर तुला आता आहे त्यापेक्षा जास्त प्रसिध्दी मिळेल ना!’’

लिलाचा हे ऐकूण थरकाप उडाला होता. मी पुढे आणखी काही बोलणार तोवर मला माझ्या केबीनच्या उघड्या दारावर हलकेच टकटक ऐकू आली. जरी केबिनचा दरवाजा अजूनही सताड उघडा होता तरीही कोण आलंय हे पहायला मी मान वळवली. तर तिथे माझी एक कर्मचारी उभी होती.

‘’तुमच्या कामात व्यत्यय आणण्यासाठी माफ करा सर पण या कागदपत्रांवर तुमच्या तातडीने सह्या हव्या होत्या.’’ ती लाजेनं दुसरीकडे नजर वळवत म्हणाली.

मी लिलाला माझ्या पकडीतून मोकळं केलं आणि तिला म्हणालो, ‘’आण इकडे ते.’’ 

तिनं ते कागद माझ्या समोरच्या टेबलावर ठेवले आणि ती विचित्र नजरेनं लिलाकडे पाहू लागली.

‘’आणखी काही काम आहे का?’’ मी विचारलं.

‘’हो… नाही… खरंतर हो. ही फाईल ती दिगंत सरांची प्रेयसी… नाही सॉरी… म्हणजे मला म्हणायचंय की वल्लरी मला म्हणाली की ही फाईल मी लिला मॉडमकडे द्यावी.’’ तिनं स्पष्टीकरण दिलं.

वल्लरी! काय? ती इथे आली होती? आणि हे सगळेजण अजूनही तिला दिगंतची प्रेयसी का समजतायत?

‘’काय? मग आता कुठे आहे ती?’’ मी लग्गेच विचारलं.

‘’ती? ती तर निघून गेली तुम्हांला दोघांना इतक्या जवळ आलेलं पाहून. कदाचित लाजली असावी.’’ ती कर्मचारी म्हणाली.

अरे! काय हा घोटाळा झाला? तिचा नक्कीच माझ्याविषयी पुन्हा एकदा गैरसमज झाला असावा. मी एकदा लिलाकडे पाहिलं. या बाईमुळेच घडलं हे सगळं.

हे खरं आहे का अवधूत? हे कधीच घडलं नसतं जर तू तुझ्या बायकोला आधीच मानानं वागवलं असतंस. तिनं तुझ्यावर विश्वास तरी कसा ठेवायचा? आधी तू त्या मुलीसोबत डेटवर गेलास आणि आता हे लिलासोबत असं काहीतरी करताना दिसलास. यावेळेस मात्र तू तिला कायमचं गमावलंस अवधूत. तुझ्या हातात आता काहीही उरलं नाहीये करण्यासाठी. माझा आतला आवाज दुःखाने मला दुषणं देत होता.

स्वरा… 22/09/2021

 

 भाग चौतिसावाः अश्रू

दिगंत…

मी वेगानं अवधूतच्या ऑफिसकडे निघालो. काय माहीत या मुलीसोबत काय झालं होतं नक्की ते! ती उध्वस्त झाल्यासारखी वाटत होती. अवधूत आणि माझं ऑफिस एकाच मजल्यावर होतं. मी माझ्या केबिनमधून बाहेर पडून थोडासा पुढे जाऊन उजव्या बाजूला वळलो आणि त्याच्या केबिनसमोर आलो तर केबिनचा दरवाजा सताड उघडा होता. अवधूत त्याच्या केबिनचा दरवाजा कधीच उघडा ठेवत नाही. मी जसा आत आलो तशी माझी पहिली नजर त्या कर्मचारी मुलीवर पडली ती अवधूतसमोर तो कागदपत्रांवर सही करण्याची वाट बघत होती हातात कागदपत्रं घेऊन. आणि मग मला दिसली ती बाजूला उभी असलेली लिला. ही बया इथे याच्या ऑफिसात काय करतेय बरं? ओह, आता माझ्या डोक्यात लख्ख प्रकाश पडला.

‘’काय चाललंय….’’ मी त्या घरफोड्या बाईला पुढे काही बोलण्याआधीच अवधूतच्या थंड नजरेचा कटाक्ष समजून गप्प बसलो. त्यानं त्या कागदपत्रांवर सह्या केल्या आणि लागलीच त्या मुलीला निघून जायला सांगितलं. 

मग त्यानं त्याचा मोर्चा लिलाकडे वळवला आणि जरबेच्या आवाजात तिला म्हणाला, ‘’चल निघ आता इथून आणि परत येशील तेव्हा वागण्याच्या रितीभाती समजून मग ये. जा.’’ लिला झटक्यात त्या उघड्या दरवाजातून बाहेर पडली न् निघून गेली. ती मला फारच घाबरलेली आणि दमलेली दिसली.

‘’काय झालंय तुला अवधूत? इथे नक्की काय घडतंय कळेल का मला?’’ मी अवधूतला थोड्या रागानेच विचारलं. 

‘’ऐक दिगंत या सगळ्यासाठी आता वेळ नाहीए. तू बाकी सगळं काम सांभाळ. मला आता गेलं पाहिजे.’’ असं म्हणून त्यानं खुर्चीवर लटकवलेला त्याचा कोट उचलला. काय मुर्खपणा चालू आहे हा! तो त्याचं सगळं काम आताशा माझ्या अंगावर ढकलून टाकतोय. तशी या कंपनीची जबाबदारी माझ्यावर तेवढीच आहे जेवढी अवधूतवर आहे. तरीही अजून तो अनेक कामं स्वतःच करत होता. मला माहीत आहे की तो हे सगळं फक्त आणि फक्त वल्लरीसाठी करतोय पण मग तसं असेल तर लिला इथे काय करत होती?

‘’अवधूत, माझं ऐक तरी…’’ मी त्याला थांबवण्याचा प्रयत्न करत काहीतरी बोलण्याचा प्रयत्न केला तर मला मध्येच तोडत तो म्हणाला, ‘’नाही दिगंत. खरंच तेवढा वेळ नाही माझ्या हातात. ती मुलगी म्हणाली की वल्लरी इथे आली होती. काय माहीत तिनं नक्की काय पाहिलं आणि कशाचा नेमका काय अर्थ लावलाय ते! मला तिला शोधायला हवं आणि सगळं सांगून तिची माफी मागायला हवीय.’’ त्याच्या आवाजातला उतावळेपणा लपत नव्हता.

अवधूत? हा कुणालातरी स्पष्टीकरण देतोय? माफी मागायची म्हणतोय? जगातलं कितवं आश्चर्य म्हणायचं याला? स्पष्ट दिसतंय मला की तो बदललाय. तो गाढव, तुर्रम खान कोट्याधिश कुठेतरी दिसेनासा झालाय आणि त्याच्याजागी हा छानसा, काळजीवाहू नवरा मला दिसतोय.

‘’अवधूत, ती तर माझ्या केबिनमध्ये आहे आणि महापुर आल्यासारखी रडतेय.’’ तो घाईघाईने ऑफिसातून तिला शोधण्यासाठी बाहेर पडत असताना मी त्याला सांगितलं.

‘’काय? हे तू आधी का नाही सांगितलंस?’’ असं म्हणत तो धावतच माझ्या केबिनकडे गेला. 

तो मला त्याच्या आजवरच्या आयुष्यात पहिल्यांदाच इतका प्रचंड अस्वस्थ झालेला दिसला. त्याच्या चेहर्‍यावर चिंतेचं जाळं पसरलेलं होतं. मीही त्याच्या मागोमाग निघालो. वल्लरी अजूनही माझ्या केबिनमधल्या त्या सोफ्यावर गुडघ्यात मान घालून बसली होती. तिच्या हुंदक्यांनी माझी केबिन भरुन गेली होती.

अवधूतनं आत जाताच तिला झटकन् जवळ घेतलं. तसं तिनं पटकन् आपलं गुडघ्यात लपवलेलं डोकं कोण आहे ते पहायला वर केलं. तो अवधूत आहे हे पाहताच ती त्याच्यावर खेकसली, ‘’दूर व्हा माझ्यापासून.’’

‘’वल्लरी, माझं ऐकून तर घे वल्लरी. गोष्टी तशा नाहीत जशा तू समजते आहेस.’’ अवधूतनं तिचा चेहरा दोन्ही हातात धरला होता आणी तो तिचे अश्रू पुसत होता. वल्लरीनं ताकदीनं त्याला मागे ढकललं.

‘’मी जसं समजते तसं नाहीए?’’ ती पुन्हा ओरडली. मला तिचा बाहेर पडणारा राग कळून येत होता. तिलाही असं काही करताना मी आज पहिल्यांदाच पाहत होतो. ते दोघेही आता एकमेकांची बाजू समजून घेण्याचा प्रयत्न करत होते आणि अशावेळी त्यांच्या मध्ये मी न बोललेलंच बरं!

अवधूत उभा राहिला आणि तिला म्हणाला, ‘’तू ऐकून तर घे मला काय सांगायचंय ते एकदा.’’

अचानक वल्लरी हसायलाच लागली. मग तिनं तिचे अश्रू पुसले. तिच्या डोळ्यांतली अर्थपूर्ण झाक काहीतरी सांगू पाहत होती. पण नेमकं काय म्हणायचं होतं तिला?

‘’काहीच नाही झालेलं. ही सगळी तुझी कल्पना आहे. असंच ना!’’

‘’जर मी कुणा एखाद्याच्या गळ्यात हात घालेन तर तुम्हांला कसं वाटेल अवधूत? मी त्याच्या चेहर्‍याशी झुकेन, माझे ओठ त्याच्या ओठांना स्पर्श करतील आणि तो दुसरा कुणी तुम्ही नसाल तर? आणि अशावेळी मीही जर असं म्हणेन की तुम्ही जशी कल्पना करताय तसं काहीच नाहीए तर विश्वास ठेवाल का माझ्यावर?’’ तिनं त्याला विचारलं.

‘’ तोंडाला येईल ते काहीही बोलू नकोस वल्लरी.’’ तो एवढ्या मोठ्याने ओरडला की त्याचा प्रतिध्वनी ऐकू येईल. त्यानं तिला दोन्ही हातांनी घट्ट धरलं आणि गदादा हलवत म्हणाला, ‘’ जर मी तुला असं काहीतरी करताना कधी पाहिलं तर याद राख. मी सांगूण ठेवतोय माझ्याइतका वाईट कुणी नसेल.’’

मला दिसत होतं की अवधूतनं तिला जसं पकडलं होतं त्यामुळे तिला अन्तर्गत दुखापत होत असणार आणि हे तिच्या चेहर्‍यावरुन कळून येत होतं. तो चिडला की त्याला काय बोलायचं याचं भानच राहत नाही. किती चुकीचं बोलत होता तो तिच्याशी! या अशा वागण्याने परिस्थिती सुधारणार तर नाहीच उलट आणखी वाईट होणार. 

‘’नाहीतर काय श्रीयुत अवधूत सारंगराव रत्नदीप? काय करणार तुम्ही? मारुन टाकाल मला? जसं आपल्या बाळाला मारुन टाकलंत?’’ वल्लरी अशक्य चिडलेली होती आणि तिचे शब्द अवधूतचं काळीज चिरत चालले होते हे मला दिसत होतं. 

‘’वल्लरी…’’ कसेबसे त्यानं ते शब्द उच्चारले. 

‘’काय म्हणत होतात तुम्ही मला श्रीयुत रत्नदीप? मी एका वेश्येपेक्षा वेगळी नाही असंच ना! मग मी तसं का वागू नये? मी तर त्याच कलेत निपुण आहे ना?’’ वल्लरी तिच्या मनात साठलेलं सारं विष बाहेर टाकत होती शब्दांच्या मदतीने.

‘’बास वल्लरी बास. एकदा मी काय सांगतोय ते ऐकून घे.’’

‘’नाही. हे पुरेसं नाहीए. आणि तुमच्यासारख्या मारेकरी माणसासाठी तर नाहीच नाही. तुम्हांला जर आयुष्यात काही जमलं असेल तर ते फक्त दुसर्‍यांना दुखावणं आणि त्यांच्या भावनांशी खेळणं. तुम्हांला काय वाटतं की तुम्ही माझ्या औषधोपचाराची बिलं भरुन मला बांधून ठेवू शकाल का? गैरसमज आहे तो तुमचा. मला तुमच्या एका कवडीची गरज नाहीये श्रीयुत रत्नदीप. मी तुम्हांला सोडून जातेय. हे लग्न मला फार काळासाठी बांधून घालू शकत नाही. आज मला तुम्ही दाखवून दिलंत की तुम्ही खरे कोण आहात ते! मी तुम्हांला कधीच माफ नाही करणार. मी तुमचं तोंड कधीच पाहणार नाही; अगदी मृत्यूशय्येवर पडले ना, तरीही नाही. तुमचं तोंड पाहण्यापेक्षा मी मरण पत्करेन.’’ असं म्हणून वल्लरी अवधूतला तसाच थिजलेला सोडून तिथून निघून गेली.

‘’वल्लरी थांब.’’ मी तिच्या मागून ओरडलो पण त्याला खूप वेळ झाला होता. ती निघून गेली होती. मी अवधूतकडे पाहिलं. तो हळूहळू त्या सोफ्यावर कोसळला. त्याचे डोळे लाल झाले होते. तो अक्षरशः उन्मळून पडला होता. असं वाटत होतं की त्याचं सर्वस्व हिरावलं गेलंय. त्याच्या डोळ्यांतून पाणी वाहत होतं. 

मला तो वर्षानुवर्षं माहीत होता. आम्ही एकत्र वाढलो होतो. त्यानं त्याच्या आयुष्यात अनेक गोष्टींचा सामना केला होता. त्याच्या आईवडिलांचा मृत्यू, धंद्यातली दुष्मनी, मित्रांना गमावणं आणि बरंच बरंच काही. पण मी त्याला कधीच असा रडताना पाहिला नाही. अगदी तेव्हाही नाही जेव्हा आम्ही लहान होतो. आणि आज तो मुलीसारखा फुटून रडत होता. माझा विश्वासच बसत नव्हता.

‘’मी तिला गमावून बसलोय दिगंत, हो ना? ती माझा तिरस्कार करतेय. मला तिच्या डोळ्यांत माझ्याविषयी असणारी घृणा स्पष्ट दिसली रे!’’

‘’हे बघ अवधूत तसं काही नाहीए.’’ मी त्याला समजावण्याचा प्रयत्न केला.

‘’मी सगळं काही सहन करु शकतो दिगंत पण तिचा तिरस्कार नाही. मी तिच्याशिवाय नाही जगू शकत दिगंत. तिच्यासोबत माझं सर्वस्व गेलं रे! माझं मन, माझा आत्मा, माझा जीव, माझ्या शरीराचा कण न् कण तिचाच आहे दिगंत. तूच सांग मी तिच्याशिवाय कसा जगू?’’ हे बोलताना त्याच्या डोळ्यांतून पाणी वाहतच होतं.

बास हे खूप झालंय. त्या दोघांनाही आता थांबवायला हवंय. या गोष्टींनी एकमेकांना दुखावण्याखेरीज काहीही साध्य होणार नाहीये. दोघांमधलं कुणीही बरोबर किंवा चुकीचं नाहीए. मला तुझी वेदना कळतेय अवधूत. मला कळतंय की आपण ज्याच्यावर प्रेम करतो त्यानं आपल्याकडे दुर्लक्ष केलं की कसं वाटतं ते! माझी प्रेमकहाणी तुझ्या कहाणीपेक्षा काही फार वेगळी नाहीए. मलाही असंच वाटतंय की मी ललितला कायमचा गमावून बसलोय. पण त्याचा अर्थ असा नाही होत की मी तुला वल्लरीला गमावू देईन. ती तुझ्यासाठी आजीनं निवडलेली सर्वोत्तम बायको आहे अवधूत आणि ती तुला एक संधी देईल यासाठी मी प्रयत्न करेन. 

‘’ती तुला सोडून नाही जाणार अवधूत. मी बघतो ती असं कसं करते ते!’’ मी ठामपणे त्याला सांगितलं आणि तिथून बाहेर पडलो. 

मी तातडीने पार्किंगमध्ये गेलो जे आमच्या ऑफिसच्या शेजारीच होतं. तिथून गाडी काढली आणि वल्लरीच्या शोधात बाहेर पडलो. ती जवळपासच कुठेतरी असण्याची शक्यता होती. म्हणून मी तिला शोधत गाडी आजूबाजूला फिरवतच होतो की तेवढ्यातच ती मला दिसली. ती बस स्टॉपच्या दिशेने जात होती आणि चालता चालता मध्ये मध्ये आपले अश्रू पुसत होती. 

मी गाडी थांबवली आणि तिला म्हणालो, ‘’बस आत.’’

पण तिनं माझ्याकडे लक्ष न देता आपलं चालणं चालूच ठेवलं.

मी आजूबाजूच्या सगळ्यांचं लक्ष वेधून घेईल इतक्या मोठ्याने हॉर्न वाजवला, ‘’मी म्हणालो की आत बस वल्लरी. माझ्या सहनशक्तीची आता या वेळेला मुळीच परिक्षा बघायची नाही.’’

ती थोडीशी गडबडली पण मग मी जसं म्हणालो तसं तिनं केलं. ती मुकाट्याने गाडीत येऊन बसली. मी गाडी लगेचच सुरु केली.    

 ‘’नीट ऐक वल्लरी. अवधूत तुझ्यावर खूप प्रेम करतो. आणि मला हेही माहीत आहे की तूही त्याच्यावर जिवापाड प्रेम करतेस. मग तुला हे सगळं समजून नाही का घेता येत?’’ मी तिला स्पष्टच विचारलं.

‘’हो का? मग काय कारण देशील तू की अवधूतनी त्या लिलाला आपल्या दोन्ही बाहूंच्या मध्ये अगदी भिंतीशी दाबून धरलं होतं याचं? तुला असं वाटतंय का की मी अगदीच मूर्ख आहे म्हणून दिगंत?’’ तिनं मला कचाट्यात पकडणारा प्रश्न विचारला.

गैरसमज! आणखी एक गैरसमज. आधी तो अवधूतचा होता आणि आता हा हिचा झालेला आहे. वैताग आलाय मला या सगळ्या झांगडगुत्त्याचा.

‘’बास झालं वल्लरी. तुला जर संपूर्ण गोष्टच माहीत नसेल तर त्याविषयी बोलण्याचं धाडस मुळीच करु नकोस. अवधूत आणि लिलाचे संबंध केव्हाच संपलेत. त्यानं गेल्या कित्येक दिवसांत तिचं तोंडही पाहिलेलं नाही आणि माझी खात्री आहे की तुझाच काहीतरी गैरसमज झालाय.’’ मी स्पष्ट केलं.

‘’खरं ना! चल मान्य करु की तू म्हणतोस ते सगळं खरं आहे तर मग त्यादिवशीच्या त्या मुलीसोबतच्या डेटचं काय रे? तू तर होतासच की तिथे दिगंत?’’ ती ओरडली माझ्यावर.

‘’मूर्ख मुली ती तर माझी करणी होती. मी त्या मुलीला त्यासाठी पैसे दिले होते.’’ मी आतल्या आत स्वतःला दोष देत म्हणालो.

‘’आता तुझ्याकडे जर माझ्या सगळ्याच प्रश्नांची उत्तरं असतील तर मग मला सांग दिगंत माझ्या मुलाचं काय?’’ तिचा आवाज जड झाला होता.

‘’हे अति होतंय हां वल्लरी, आता त्याला दोष देणं बंद कर. आणि सगळ्यात पहिल्यांदा हे मान्य कर की ती तूच होतीस जिने सगळ्यांत पहिल्यांदा त्याला फसवलं. तू कायमच त्याला सत्यापासून दूर ठेवत राहिलीस. मी… मी पाहिलंय त्याला स्वतःशीच झगडताना की नक्की कुठली खरी वल्लरी आहे ते! तू तर कधी त्याला त्याविषयी बोललीही नाहीस. आता तुझ्या बाळाविषयी; तुला खरंच असं वाटतंय का की तू त्या मुलाला जन्म देऊ शकली असतीस? तुला तुझी शारिरीक परिस्थिती माहीत नाहीए का? तुझ्याकडे तर तुला स्वतःला जगण्यासाठीचे सहा महिने शिल्लक नाहीयेत वल्लरी. तू या गोष्टी करतेयस? मी ऐकलंय डॉक्टांचं सगळं बोलणं. आणि असं असताना आजही अवधूतला पश्चात्ताप होतोय. तो स्वतःला दोष देतोय. त्याला वाटतंय की त्यानं त्या बाळाला मारलंय. तुला कधी त्याच्या नजरेतला तो अपराधीपणाचा भाव दिसला नाही का गं? तू कधीतरी त्याला समजून घेण्याचा प्रयत्न केलास का की तो कुठल्या परिस्थितीतून जातोय ते? तुला असं वाटतंय का की तो असाच तुझ्यावर पैसा खर्ची घालतोय म्हणून? तुला थोडीतरी कल्पना आहे का की तो या सगळ्यासाठी किती परिश्रम घेतो आहे ते? त्यानं त्याचा सगळा कामधंदा बाजूला केलाय आणि सगळ्या मिटिंगा पुढे पुढे ढकलतोय; का? कारण की त्याला तुझी काळजी आहे. आणि तुला काय दिसतंय तर ती बकवास लिला आणि ती कुणीतरी क्ष मुलगी? हो आहेत तुझ्या सगळ्या प्रश्नांची उत्तरं माझ्याकडे पण तुला ऐकवतायत का ती?’’ मी एक मोठ्ठा सुस्कारा सोडत म्हणालो.

‘’आता मी तुला काय सांगतोय ना, ते नीट ऐक वल्लरी. या अवधूतला मी लहानाचा मोठा होताना पाहिलंय. त्यानं आजवर कधीच कुणाचीही माफी नाही मागितली. कुणासमोर क्षमायाचना नाही केली. त्यानं कधीच कुठलीही गोष्ट फार मनाला लावून नाही घेतली. त्यानं आजवर कुणालाही आणि कसलंही स्पष्टीकरण दिलेलं नाही. आणि वल्लरी, मी आजवर कधीच त्याला रडताना पाहिलं नाही. पण, आज! आज मात्र मी त्याच्या, माझ्या ह्या खंबीर भावाच्या डोळ्यांत अश्रू पाहिले वल्लरी. आज मी त्या अभेद्य कड्याला तुटून कोसळताना पाहिलं. आणि हे सगळं झालं फक्त तुझ्यामुळे. तो माझा भाऊ आहे वल्लरी, आणि मी तुला ताकिद देतोय; जर तू त्याला यापुढे दुखवलंस तर मी तुला सोडणार नाही. मी सगळं काही सहन करु शकतो, अगदी दगाबाजीपण! पण त्याच्या डोळ्यांत अश्रू आलेले मी कधीच खपवून घेणार नाही. कळलं तुला?’’ 

‘’तू मला धमकवतोयस का दिगंत?’’ घशात अडकलेल्या आवाजात वल्लरीनं मला विचारलं.

मी म्हणालो, ‘’की मी हे असं काही करतोय असं जर अवधूतला कळलं तर तो मला कधीच माफ करणार नाही. पण हे सगळं माझ्या भावाविषयी आहे वला. हा स्वतःविषयीचा स्वार्थीपणा सोड आणि एकदा त्याचा विचार कर. तो किमान प्रयत्न तरी करतोय गं! पण तुझं काय वल्लरी? मला माहीत आहे की तुझंही त्याच्यावर खूप प्रेम आहे, तुला स्वतःलाही ते मनापासून मान्य आहे. मग त्याला एक संधी देण्यात गैर काय आहे? इथे तुला की गमवायचं तर नाहीए ना? विश्वास ठेव माझ्यावर वला, तुला याचा पश्चात्ताप नाही होणार.’’ मी माझा आवाज शक्य तितका मृदू करत म्हणालो.

स्वरा… 27/09/2021

 

 भाग पस्तीसावाः- तडजोडीची सुरुवात…      

अवधूत…

मी रोजच्या वेळेवर जागा झालो खरा पण सोबतीला डोकेदुखीही होती माझ्या. माझे सगळे प्रातर्विधी आटपून माझ्या जिमकडे निघालो. जाता जाता माझी नजर वल्लरीच्या खोलीच्या बंद दरवाजावर पडली; तो कालपासून बंदच होता. मी तिच्याशी परत आल्यानंतर बोलण्याचा खूप प्रयत्न केले पण तिनं मी तिच्या दारावर केलेल्या टकटकीकडे सपशेल दुर्लक्ष केलं. सगळी माझीच चूक आहे. ती कधीच मला माफ करणार नाही का? मी त्यासाठी काहीही करायला तयार आहे बायको; एकदा माफ कर मला. तू मला तुझ्या उर्वरीत सगळ्या आयुष्यभर माफ नाही केलंस तर मी तसाही जगेन पण माझ्याच्याने तुझी ती घृणा, तू माझा करत असलेला तिरस्कार सहन नाही होत गं! मी कसाबसा पाय औढत माझ?या जीमकडे गेलो.

मी माझी जीम आटपून परत आलो तर यावेळेस मात्र मला तिच्या खोलीचं दार उघडलेलं दिसलं. मी पुन्हा एकदा ते वाजवलं पण मला आतून काहीच प्रतीसाद आला नाही. मी आत येऊन पाहतो तर तिथे फक्त नीट केलेला बिछाना, व्यवस्थित लावून ठेवलेली पुस्तकं आणी कपडेच दिसले मला. हं! म्हणजे ती गेलीय तर निघून शेवटी; मी तिच्या खोलीतून बाहेर पडता पडता सुस्कारा टाकला. तिथून थेट माझ्या खोलीत आलो आणि बाथरुममध्ये घुसलो. एकच मिनिट! मला वाटतं की मी पलंगावर काहीतरी पाहिलं माझ्या. मी तसाच झटक्यात बाहेर आलो. माझी नजर पलंगावर गेली. फिकट राखाडी शर्ट, काळी पँन्ट, काळा सूट, वाईन लाल रंगाचा टाय मला माझ्या पलंगावर ठेवलेले दिसले. वल्लरी! वल्लरी! हे हे सगळं तिनंच केलं असणार. 

पण या सगळ्याचा अर्थ काय घ्यायचा मी? तिनं मला माफ केलंय असा? तिनं मला पुन्हा एक संधी दिलीय असा? माझं हृदय धडधडायला लागलं. माझा विश्वास नव्हता बसत यावर. पण, ती तर तिच्या खोलीतही नव्हती. याचा अर्थ अशा आहे का की ती खाली स्वयंपाकघरात आहे? माझ्यासाठी जेवण बनवतेय? जुन्या दिवसांसारखं? मी धावतच माझ्या खोलीतून खाली उतरुन आलो. त्या स्वयंपाकघरातल्या गॉसच्या चुल्याजवळ माझ्या देखण्या बायकोला काहीतरी बनवताना पाहून माझे पाय जागेवरच थबकले. माझा माझ्या डोळ्यांवर विश्वास बसत नव्हता आता. मी विचारच केला नव्हता की दृश्य मला पुन्हा कधी बघायला मिळेल म्हणून. वल्लरी! मी हळूहळू चालत तिच्याजवळ गेलो आणि पाठीमागून तिला अलगद मिठीत घेतलं. माझी बायको, माझी छोटी खारोटी, माझी वल्लरी!

…

वल्लरी…

दिगंतचं म्हणणं अगदी बरोबर होतं. या सगळ्यात अवधूत एकटेच दोषी नव्हते. मी त्यांच्या नजरेत आमच्या मुलाविषयीचं दुःख, वेदना पाहिली होती. मला माहीत होतं की त्यांना पश्चात्ताप होतो आहे. कदाचित त्यांना आणखी एक संधी देण्यात काहीच गैर नव्हतं. ते बदलण्याचा प्रयत्न करताहेत आणि माझ्या डोळ्यांना ते दिसतं आहे. कदाचित असं असेल की माझं नशीबच मला प्रेम करण्याची आणि मिळवण्याची दुसरी संधी देत असेल. आणि तसंही गमावण्यासारखं काय आहे म्हणा! होऊन होऊन आणखी काय होईल? एकतर आम्ही एका सुखी वैवाहिक बंधनात कायमचे एकत्र येऊ किंवा मग वेगळे होऊ. पण मग माझ्या या आजाराचं काय? मला माहीत आहे की तो बरा झाला असता जर मी त्यासाठी लागणारे उपचार खूप आधीच सुरु केले असते तर! पण माझ्याबाबतीत बोलायचंच झालं थर्‍ मी आधीच खूप काही सोसते आहे. डॉ. स्वानंधने तर मला आधीछ सावध केले आहे. मी अशक्त आहे. खासकरुन त्या मिसकॅरेजनंतर. त्यांनी माझी सगळी जबाबदारी उचललीय. ते काळजी घेतात की मी माझ्या हॉस्पिटलच्या तपासण्यांची वेळ पाळेन याची. ते माझी औषधंही वेळच्यावेळी तपासत असतात. मला त्यांच्या डोळ्यांत मला माझ्याविषयी वाटणारी काळजी दिसते. जर मी या आजारातून वाचले नाही तर? अवधूत जर माझ्यावर असेच प्रेम करत राहिले तर माझ्यानंतर त्यांचं काय होईल? त्यांना माझ्या या आजाराविषयी कधीच कळलं नसतं तर! मी या शहरातच कधी आले नसते तर!

‘’देवा!’’ मी डोळे मिटून घेत सुस्कारा टाकला. मी आज त्यांच्यासाठी अंड्याचे जिन्नस बनवत होते. काय माही मी कधीपर्यंत जगेन! आपण आनंदात राहूया देवा; त्यानिमित्ताने मी गेल्यानंतर तुमच्याजवळ आपल्या अशा काही छान स्मरणरंजक स्मृती राहतील.

माझ्या मनात या सगळ्या गोष्टींचा विचार चालू होता तेवढ्यातच त्यांच्या मजबूत बाहूंनी मला विळखा घातला.

‘’देवा, अहो…’’ मी आवंढा गिळत पटकन मागे मान वळवून पाहिलं.

त्यांच्या अंगावर अजूनही त्यांचे जिमचे कपडे होते; नुसती ट्रॅक पॅन्ट. नुकतेच जिममधून आलेले असल्यामुळे त्यांचं अंग घामेजलेलं होतं. हे आत्ता इथे काय करतायत बरं? यांणा ऑफिसला जायचं नाहीए का? ते त्यांछं नाक माझ्या मानेवर घुसळत म्हणाले, ‘’ए बायको, तू हे माझ्यासाठी शिजवतेयस का?’’

‘’देवा तुम्ही इथे काय करताय बरं?’’ मी त्यांच्या त्या राक्षसी पकडीतून सुटण्याची धडपड करत म्हणाले.

‘’सांग ना बायको, तू हे माझ्याचसाठी करतेयस ना? तू मला सोडून जाणार नाहीस ना वला? तू मला आणखी एक संधी देतेयस ना?’’ ते मात्र माझा पिच्छा सोडायला तयारच नव्हते. 

मी आता पूर्णपणे त्यांच्याकडे वळले. मी माझा हात त्यांच्या छातीवर ठेवला

आणि त्यांच्या डोळ्यांत खोलवर डोकावून पाहिलं. मला तिथं आशेचे नवे अंकुर उमलताना दिसत होते. आणखीही बरंच काही सांगत होते त्यांचे डोळे. 

‘’वला, वलू, डार्लिंग एक संधी दे मला प्लीज… तुझ्यासाठी जगण्याची एक संधी दे प्ली…ज.’’ यावेळेस मात्र ते माझी विनवणी करत होते. 

हा तोच माणूस आहे ज्याच्यावर मी निरपेक्ष प्रेम केलं. काय बोलावं हे न सुचून मी गप्पच राहिले. 

‘’बायको प्लीज ना गं? बोल ना गं? हो म्हण ना गं.’’ 

अवधूत सारंगराव रत्नदीप. थंड डोक्याचा म्हणून ओळखला जाणारा शक्तिशाली उद्योगपती. निर्दयी माणूस. तो माझ्यासमोर विनवण्या करतोय; तेही त्याचा सगळा तुर्रम खां चा अभिमान आणि ताठा सोडून! ते खरंच बदललेत. दिगंत बरोबर बोलत होता. मी गालात हसले आणि नुसतीच मान हलवली. मला त्यांच्या हृदयाची वाढलेली धडधड स्पष्ट एकू येतेय. त्यांच्या चेहर्‍यावर त्यांचं ते देखणं हसू पसरलं. त्यांनी ओंजळीत माझा चेहरा धरत खात्री करण्यासाठी पुन्हा विचारलं, ‘’मी याचा अर्थ हो असा समजू का?’’ लाजून जमिनीकडे डोळे लावत मी परत हसून मान हलवली.

अचानक त्यांनी माझ्या गालांवरचे हात काढले. माझे दोन्ही हात माझ्या कंबरेशी मागे धर्‍ुन मला उचलून घेतलं आणि हवेत गरा गरा फिरवलं आनंदाने. मी भितीने त्यांचे खअंदे घट्ट धरले आणि डोळे मिटून घेतले.

‘’देवा… अवधूत अहो हे हे काय करताय तुम्ही? उतरवा बघू आधी मला खाली.’’ मी भितीने ओरडले. पण ते मला फिरवतच म्हणाले, ‘’वला वला अघं तुला सांगू शकत नाही मी की मी आज किती खूष आहे ते! बायको बायको थँन्क्यू थॅंन्क्यू सो मच बायको. मी आता तुला आनंदांच्या या आभाळातून कधीच खाली उतरु नाही देणार प्रिये! तुला तुझ्या या निर्णयाचा मी कधीच पश्चात्ताप होऊ देणार बघ.’’ त्यांच्या आवाजातून आनंदाच्या कारंज्या उसळत होत्या. 

‘’देवा… देवा… आधी मला खाली उतरवा बघू तुम्ही. मला गरगरल्यासारखं होतंय.’’ मी म्हणाले.

ते झटकन् थांबले मला खाली उतरवलं आणि घट्ट छातीशी कवटाळून धरलं. त्यांच्या त्या घामेजल्या अंगामुळे माझा सगळा ड्रेस खराब झाला होता. पण त्याची काळजी करु नंतर.

‘’तू ठीक आहेस ना बायको?’’ ते हळूच पुटपुटले.

‘’उफ्, तुम्ही दूर व्हा बरं आधी. घामाने भिजलंय तुमचं सगळं अंग.’’ 

ते हसत म्हणाले, ‘’काकू जरा नाश्ता बनवता का? आणि दिगंतला कळवा की मला ऑफिसला पोचायला वेळ होईल म्हणून.’’

अरे देवा, म्हणजे इतकं सगळं घडत असताना त्या इथंच होत्या? म्हणजे त्यांनी सगळं पाहिलं असणार ना!

‘’हो अवधूत. नक्की करते.’’

मला काही कळण्याआधीच त्यांनी मला हातावर उचललं होतं आणि ते जिना चढू लागले होते. 

‘’देवा, अहो हे काय करताय तुम्ही?’’ मी ओरडत होते.

‘’कळत नाहीए का तुला बायको? मी माझ्या लाडकीला माझ्या खोलीत नेतोय उचलून.’’ ते अगदी सहज बोलावं तसं बोलले.

‘’सोडा मला जाऊ द्या. एकतर तुम्ही खूप घामेजलेले आहात आणि माझा चांगला ड्रेस खराब करताय तुम्ही.’’ मी पुन्हा तक्रार केली. मी त्यांचे खांदे घट्ट धरुन ठेवले होते. मला त्यांचे ते मला उचलून घेतल्यानंतर तट्ट फुगलेले त्यांचे दंडाचे स्नायू आता अगदी स्पष्ट जाणवत होते. बोलता बोलता आम्ही त्यांच्या खोलीत पोचलोपण होतो. त्यांनी मला त्यांच्या पलंगावर ठेवलं आणि माझ्यावर झुकले. काय विचार करतायत ते? मी इतक्या सहज त्यांना माफ नाही करणारे. मला आता याचा पश्चात्ताप होतोय आणि हे सगळं त्या मुर्ख दिगंतमुळे होतंय.

‘’देवा… जा ना तुम्ही आंघोळ करा बरं… तुमच्या त्या घामाचा सगळा दर्प येतोय.’’ दर्प! काय बोलले हे मी? मी असं बोलायला नको होतं. मला उगाचच चुटपुटायला झालं. 

‘’एकदा माझ्याकडे नीट बघ बायको. या घामेजलेल्या शरीराची ही कातीव देखणी वळणं तर बघ. यावर लाखो मुली जीव ओवाळून टाकतात गं! ’हूं! मग मी काय करु?’ मी स्वतःशीच पुटपुटले. पण, फार वाईट झालं की ते नेमकं त्यांनी ऐकलं.

‘’अच्छा मी काय करु का?’’ असं म्हणत त्यांनी आमच्यातलं अंतर आणखी कमी केलं. इतकं की त्यांच्या श्वासाचे वारे माझ्या नाकाला स्पर्श करत होते. त्यांनी माझ्या कंबरेला बारिकसा चिमटा घेतला आणि म्हणाले, ‘’अगं वेडे मी जगातल्या काही थोडक्या कोट्याधीशांपैकी एक आहे ज्याला असा देखणअ चेहरा आणि शरीरयष्टी लाभलीय. मी एकदा दृष्टीला पडावा म्हणून अनेकजण माझ्या वाटेकडे डोळे लावून बसलेले असतात. आणि तू, जी माझ्यासमोर माझ्या पलंगावर पडली आहे ती म्हणते मी काय करु?’’

‘’ओहोहो! मग तुम्ही त्यांच्याकडे जात का नाही राजपुत्र नार्सिस?’’ मी त्यांच्या नजरेशी नजर मिळवणं टाळण्यासाठी दुसरीकडे मान वळवत त्यांणा खिजवलं.

स्वतःशीच हसत त्यांनी माझा चेहरा स्वतःकडे वळवला जेणेकरुन माझी त्यांची नजरानजर होईल.

‘’खरं सांगू का वला? तुझ्यात ना काहीतरी आहे नक्की, अगं तू चक्क तुझ्या नवर्‍याला दुसर्‍या मुलींकडे जायला सांगतेयस.’’ ते बोलताना हसत होते पण माझी नजर मात्र त्यांच्या त्या देखण्या खळीनं गुंतवून ठेवली होती. मी माझ्याही नकळत त्यावरुन अलगद हात फिरवला. किती छान वाटत होतं मला हे करताना… अचानक त्यांचा हात माझ्या हातावर पडला.

‘’थॅन्क्यू सो मच बायको.’’ त्यांच्या आवाजाने मी भानावर आले आणि चटकन् त्यांच्या गालावरचा माझा हात काढून घेतला.

‘’तुझ्या गालांवर चढणारा हा रक्तिमा मला आवडतो बायको.’’ असं म्हणत ते माझ्या बाजूला पलंगावर पडले आणि त्यांनी मला त्यांच्या घट्ट मिठीत ओढून घेतलं. काय रे देवा तरी! मला आता पुन्हा उशीर होणार आहे जायला. जा ना सोडा की मला!

‘’काय काय करताय तुम्ही?’’ मी थोडसं घाबरुन विचारलं.

‘’तुला काय वाटतं मी काय करतोय म्हणून? तू मनात ज्या ज्या गोष्टींचा विचार करतेयस त्या त्या सगळ्या करण्याचा विचार आहे माझा बायको!’’ ते माझ्या कानांशी पुटपटले.

‘’छी, चला. काहीबाही नका बोलू अजिबात तुम्ही. जाऊ द्या मला. उशीर होतोय जायला.’’

‘’नको ना राणी सरकार! एकदा तुला हे असं घट्ट मिठीत घेऊ दे मला; माझ्या मनाला फार शांती मिळते गं त्याने. माझी छोट्टी खारोटी.’’ आपली मिठी आणखी घट्ट करत डोळे मिटून ते म्हणाले.

स्वरा… 03/10/2021

----------------------

भाग छत्तिसावाः- आमची डेट…

अवधूत…

मी माझ्या कपड्यांच्या कपाटाकडे गेलो. ते उघडलं तर आतमध्ये सगळे कपडे नीट लावलेले दिसले मला. वल्लरी हे नेहमीच करते. कपडे चढवता चढवता मी माझ्याच तंद्रीत होतो. गोष्टी अजूनही मला हव्या तशा घडत नाहीएत. वल्लरीनं माझ्यासाठी त्या सगळ्या छोट्या छोट्या गोष्टी करायला सुरुवात केली होती; जसं की, स्वयंपाक करणं, माझे कपडे नीट लावून ठेवणं वगैरे. पण, मला अजूनही असंच वाटत होतं की ते हे सगळं मनापासून नाही करत तर कुणीतरी बळजबरीनं हे सगळं तिच्याकडून करवून घेतंय. आमच्या नात्याची नव्याने सुरुवात करुन आता आठवडा उलटून गेला होता पण मी अजून एकदाही तिच्या चेहर्‍यावर तिचं ते नेहमीचं हसू पाहिलं नव्हतं. मी माहित होतं, दिसत होतं की ती किती मोडून गेलीय ते! आणि हा सगळअ माझा दोष होता, माझीच चूक होती. तिला या सगळ्या परिस्थितीत ढकलणारा मीच तर होतो. कदाचित तिचं आजही माझ्यावर प्रेम असावं पण तिच्या प्रेमातला तो पूर्वीचा वेडेपणा कुठेतरी हृरवल्यासारखा झाला होता. ती आता माझं तिच्या त्या मधाळ हास्यानं स्वागत करत नव्हती घरी परतलो की. ती आता मला देवा म्हणून हाकही मारत नव्हती.

मी माझ्या खोलीतून बाहेर पडून खाली उतरुन आलो. माझी नजर माझ्या देखण्या बायकोवर पडली. ती टेबलावर खाण्याची तयारी करताना स्वतःशीच काहीतरी गुणगुणत होती. मला अजूनही आठवतंय की ती आधी हे असंच वागायची. तिच्या ओठांवर या टोकापासून त्या टोकांपर्यंत तिचं ते हसू पसरलेलं असायचं आणि ती मला सुप्रभात देवा! म्हणायची. माझ्या तिथं येण्याची चाहूल लागून तिनं मान वळवून माझ्या पाहिलं न् तीनं किंचित हसल्यासारखं केलं जणू काही तिला जबरदस्तीनं ते करावं लागतंय. आणि मग तिनं ज्ञुन्हा तिचं सगळं लक्ष ती करत असलेल्या कामावर एकवटलं. काय चाललंय हे सगळं माझ्या आयुष्यात?

माझ्यासोबत हे अशंच व्हायला हवंय. मी त्याच योग्यतेचा आहे. ही सगळी माझीच चूक आहे. ती मी जसा आहे तसा माझ्यावर प्रेम करत होती आणि मी मात्र तिच्या त्या प्रेमाचा अपमान करत राहिलो. मी एक पाऊल पुढे झालो आणि तिच्या पाठीमागे जाऊन उभा राहत तिला मागून मिठीत घेतलं. एका क्षणासाठी ती भांबावून थांबली. मग तिनं हलकीच मान वळवून माझ्याकडे पाहिलं. मला तिच्या डोळ्यांतली ती किंचितशी दुःखाची झालर दिसली. मी तिच्या गालांवर ओठ टेकले न् म्हणालो, ‘’सुप्रभात बायको.’’

तिनं अचानक मला स्वतःपासून दूर केलं न् म्हणाली, ‘’बाजूला व्हा बरं! मला अजून खूप कामं करायची आहेत.’’

तिच्या आवाजात थोडीशी थरथर होती. असं वागावं असं तिला मनापासून वाटत नव्हतं. मग ती अशी का वागतेय माझ्याशी? तिनं स्वतःच तर ठरवलं होतं की मला आणखी एक संधी द्यायची म्हणून. तिनं तिचा चेहरा माझ्यापासून लपवला जसं काही ती कुठलंतरी गुपित माझ्यापासून दडवून ठेवू पाहतेय. मला स्पष्ट दिसत होतं की ती स्वयंपाकघरात उगीचच रेंगाळत होती; तिला तसं काही काम बिम करायचंच नव्हतं. मी पुन्हा तिच्या जवळ जाण्याचा प्रयत्न केला पण त्यालाही झिडकारत ती टेबलाजवळ गेली.

आम्ही काहीही न बोलता शांतपणे खात होतो. मी मात्र तिच्याकडे मुकाट नजरेनं पाहत होतो; ती अजूनही माझ्या नजरेला नजर मिळवत नव्हती. काय झालं बायको? तू एवढी उदास का आहेस? मी यावेळेस पुन्हा काही चुकीचं वागलो का तुझ्यासोबत? आपण कधीच सामान्य जोडप्यासारखे नाही का राहू शकणार? आता मी तिच्याकडे टक लावूण पाहू लागलो. ती खूज्ञ देखणी आहे आणी माझ्यासाठी अघदी सुयोग्य आहे. आज तिनं तिचे केस बांधले नव्हते. त्या मुक्त केशलता तिच्या चेहर्‍याशी खेळत होत्या. या अशा सोडलेल्या केसांतही ती सुंधर्‍च दिसत होती. मी हसलो, हळूच हात पुढे केला आणि तिच्या चेहर्‍यावर झुकलेल्या त्या बटेला अलगद तिच्या कानांमागे अडकवून टाकलं. खोडकर कुठली, माझ्या बायकोला त्रास देत होती. 

‘’अं!’’ तिनं प्रश्नार्थक नजरेनं माझ्याकडे पाहिलं. तिच्या त्या गुलाबी ओठांच्या कडेवर राहिलेला जरासा अन्नाचा कण अंगठ्याने काढून टाकताना मी तिच्याकडे पुन्हा हसून पाहिलं. तिचे ते मोठ्ठाले डोळे माझ्याकडे आश्चर्याने अजूनही तसेच पाहत होते. मला तिच्यावर खूप खूप प्रेम करावसं वाटलं.

‘’चल आज मी तुला सोडतो युनिव्हर्सिटीत.’’ मी संवादाची सुरुवात करत म्हणालो.

‘’अं… नाही नको… दिगंत येतोय मला न्यायला.’’ ती म्हणाली.

दिग्या! दिग्या! हा कशाला येतोय आता इथे? त्या माठ्यामुळे ती माझा तिला युनिव्हर्सिटीत सोडण्याचा प्रस्ताव नाकारतेय. मी काहीतरी पुढे बोलणार तोच तीच म्हणाली, ‘’त्याला माझ्यासोबत ललितविषयी काहीतरी बोलायचं आहे. म्हणून मग…’’

मग काय झालं? मला अजिबात पर्वा नाहीए त्याला काय करायचंय याच्याशी! एक मिनिट! ती काय म्हणाली? तिनं मला न येण्याचं स्पष्टीकरण दिलं! याचा अर्थ असा होतो का की तिला आजही माझ्या भावनांची कदर आहे? पण तरीही माझी अजिबात इच्छा नाहीए की तिनं दिग्यासोबत जावं म्हणून. मला हे सांगताना माझ्या शब्दांत तिला अजिबातच ताठा किंवा गुर्मी दिसू द्यायची नव्हती. म्हणून मी त्यासाठी शब्दांची जुळवाजुळव करतच होतो की तेवढ्यात दारावरची बेल वाजली. काकू जाऊन बघणारच होत्या की कोण आलंय ते! तर ती म्हणाली, ‘’मी बघते काकू. कदाचित दिगंत आला असेल.’’

एवढं बोलून ती तिच्या खुर्चीतून पटकन् उठली आणि दाराकडे धावली. मी घरी येतो तेव्हा तू असंच करशील का बायको? कदाचित तू याआधी हे सगळं माझ्यासाठी असंच केलं असशील पण मी त्याकडे पाहू शकलो नाही. मीच माझ्या हातांनी माझ्या सुखाचा पार पाचोळा करुन टाकलाय.

‘’दिगंत!’’ मला तिचं ते स्वतःशीच खिदळणं ऐकायला आलं.

कधीतरी ती माझ्यासाठी अशी वागत होती. हंऽऽऽऽ!

‘’सुप्रभात वला!’’ दिगंत म्हणाला. 

‘’तू कसा काय इतक्या लवकर आलास दिग्?’’ तिनं का बरं त्याच्या नावाचं असं बारसं घातलंय?

‘’त्याचं काय आहे ना! की मला आमच्या एका शाही खानसाम्याच्या हातचे उत्कृष्ट पदार्थ खाणं चुकवायचं नव्हतं.’’ दिग्याच्या मखलाशी करणार्‍या आवाजानं माझ्या रागाच्या आगीत आणखी तेल ओतलं.

हरामखोर! नालायक! गाढव कुठला! मूर्ख बेअक्कल! माझ्यासमोर माझ्या बायकोच्या हातच्या जेवणाची स्तुती करतोय हा पोट्टा!

‘’चल. उगाच मस्का नको मारुस. ये बस आमच्यासोबत.’’ माझ्या अडाणी बायकोनं त्याच्या त्या स्तुतिवजा बोलण्यावर प्रतिक्रिया दिली. 

दिगंत टेबलाशी येऊन बसला. वल्लरी त्याच्यासाठी डिश आणायला पुन्हा स्वयंपाकघरात गेली. ती माझी बायकोय यार! ती ह्या माणसासाठी हे सगळं कसं करु शकते यार?

‘’सुप्रभात अवधूत!’’ दिगंत हसत म्हणाला.

‘’हां, हां सुप्रभात.’’

‘’आं, काय बिनसलंय तुझं?’’

‘’हरामी साल्या! हे तू विचारतोस? काय तर म्हणे शाही खानसाम्याच्या हातचे पदार्थ चुकवायचे नाहीएत का?’’ मी त्याच्याच शबदांची पुनरावृत्ती केली.

‘’अवध्या, आता मला स्पष्ट दिसतंय हां! जळतोयस तू माझ्यावर जळतोयस.’’ 

‘’गप्प बस हां तू!’’

‘’अहाहा! गप्प बसू? तुझ्यातल्या प्रियकराच्या एवढं लक्षात असू दे की माझ्यामुळे वल्लरी इथे थांबलीय. तेव्हा माझ्याशी जरा जपून वागायचं.’’ दिगंत मला चिडवत म्हणाला.

वल्लरी त्याच्यासाठी डिश भरुन घेऊन आली. आह! मला अझिबातच आवडत नाहीए हे! का ती त्याच्यासाठी हे सगळं करतेय!

‘’चल. घे सुरु कर.’’ तिनं ती डिश टेबलवर ठेवली. 

दिगंतनं एक घास खाल्ला आणि लगेच म्हणाला, ‘’वाह! अप्रतिम.’’ चोंबडा कुठला!

‘’असू दे. असू दे. खा आता.’’

हां, हे बरंय हं तुझं बायको तू त्याच्यासमोर अशी छान मनमोकळी हसू शकतेस पण माझ्यासमोर नाही ना! तू इतकी क्रूरपणे कशी वागू शकतेस माझ्याशी वला? तुला दिसत नाहीए का मी किती प्रेम करतोय तुझ्यावर ते? 

तुला आठवत नाहीए का तू कसा आणि किती आंधळा होतास ते? याआधी तू कधी पाहिलंच नाहीस की ती तुझ्यावर किती प्रेम करते ते! हो ना! माझ्या मनानं विचारलं. या चोंबड्याला तर नाक खुपसायची जागा मिळायची खोटी की लगेच ताशेरे मारायला सुरुवात करतो.

आणी तिनं का हसू नये बरं? ती तर आजही तुझ्यासाठी या सगळ्या गोष्टी करतेय. पण तिला काय मिळालं त्यातून? याच्या तोंडाला ना कुलुप किंवा चिकटपट्टी लावायला हवी. एकदा बोलायला लागला की थांबतच नाही. 

बरं बाबा, मान्य! तुझं म्हणणं एकदम खरं मी आजवर तिच्यासाठी काहीही खास असं केलं नाहीए. मी एकदाही तिच्या हातच्या जेवणअची किंवा तिची तारिफ केली नाही. मग तिनं का हसावं माझ्यासाठी? ही माझी जबाबदारी आहे की मी तिला हसण्यासाठी कारण द्यायला हवंय. पण मी पुन्हा एकदा फसलोय.

मी माझ्या पुढ्यातला उरलेला तंदूरचा तुकडा उचलून तो तिच्या प्लेटमध्ये ठेवला. तिचा आजच्या दिवसभराचा कोटा पूर्ण होणार होता याने डॉक्टरांनी सांगितलेला. तिनं माझ्याकडे आश्चर्याने पाहिलं. माझं खाऊन झालंय. मी उभा राहिलो. तिच्या कपाळावर ओठ टेकले न् पुटपुटलो, ‘’काळजी घे बायको.’’

तिनं नुसतीच मान हलवली. मी माझा कोट उचलून दाराच्या दिशेनं निघालो. मला आठवतंय की ती मला निरोप देण्यासाठीही किती तत्परतेनं तयार असायची रोज. मी खरंच तुला गमावून बसलोय बायको. हो ना! तू आता माझी ती वल्लरी राहिली नाहीयेस. जर मी हे सगळं तुला जबरदस्तीनं करायला लावत असेन तर चांगलं हेच होईल की मी तुला मोकळं करावं, तुला तुझ्या वाटेनं जाऊ द्यावं. मी माझा कोट चढवला आणि बाहेर पडण्याच्या बेतात असतानाच माझ्या कोटाला मला बारिकशी ओढ जाणवली म्हणून मी मागे वळलो तर माझी छोटी खारोटी; तिनं माझा कोट मागून धरला होता. मी पूर्ण मागे वळलो तर वल्लरी तिच्या चेहर्‍यावर तेच दुखरं हसू घेउन उभी होती मागे.

‘’तुमचं दुपारचं जेवण.’’ असं म्हणत तिनं ती बॅग माझ्या हातात दिली आणि नजर वळवली. 

‘’लवकर घरी या.’’ ती मान खाली घालून हळूच पुटपुटली. तिचे गाल हे म्हणताना गुलाबी छटेला शरण गेल्याचं मला दिसलं.

तिला खरंच हेच म्हणायचंय का? हे जरी पूर्वीसारखं नसलं तरी मला दिसतंय की ती हळूहळू माझ्या दिशेनं पावलं टाकतेय. म्हणजे ती प्रयत्न करतेय तर! मी तिचा चेहरा ओंजळीत धरला, तिच्या डोळ्यांत डोकावून पाहिलं. का मी ह्या क्षाणांना खास करु नये? मी तिला डेटवर जाण्याविषयी विचारु का? मी तिला डेटवर घेऊन जाऊ शकतो; नाही, नाही मी तिला आज डेटवर नेणारच आहे. आज मी माझ्या ह्या लाडकीला पुरती बिघडवून टाकणअर आहे. तिचे खूप लाड करणार आहे. तिच्यावर खूप प्रेम करणार आहे. पण, जर तिने नाही म्हटलं तर?

असं काय करतोस अवधूत! तुझं नावच तुझी ओळख आहे. त्या बाहेर असणार्‍या शेकड्यांनी मुली तुझी फक्त एक झलक मिळावी म्हणून तरसतात. आणि इथे तू या स्त्रीसमोर हार मानतोयस? ती तुझी आहे. तुझी छोटी खारोटी आहे. गोळा कर अवधूत थोडसं धाडस गोळा कर. प्रयत्न तर करुन पाहू.

तिच्याशी बोलण्याआधी मी एक मोठ्ठा श्वास घेतला, ‘’वल्लरी, तू… म्हणजे मला म्हणायचंय की तू… आपण… ते… मी…’’ मी चक्क बोलताना अडखळत होतो. ते काही इतकंही अवघड नाहीए अवधूत. माझं हृदय जोरजोरात धडधडत होतं. ए वेडपट, चल बोल लवकर. बायको आहे तुझी ती! तिचं प्रेम आहे तुझ्यावर. तुलाच पाऊल पुढे टाकायला हवं. विचार तिला. विचार.

‘’काय झालं देवा तुम्हांला? तुम्ही ठीक आहात ना?’’ वल्लरीनं काळजीनं विचारलं.

‘’नाही गं! म्हणजे हो, हो. मी ठीक आहे.’’ मी पुढं काही बोलण्याआधी पुन्हा एक मोठ्ठा श्वास घेतला मग म्हणालो, ‘’सौभाग्यवती वल्लरी अवधूत रत्नदीप आपल्याला माझ्यासोबत बाहेर यायला आवडेल का?’’ हुश्श! बोललो बाबा एकदाचा मी.

तिनं माझ्याकडे गोंधळल्या नजरेनं पाहिलं एक क्षणभर आणि विचारलं, ‘’ बाहेर जायचं म्हणजे?.... जसे डेटवर जातो तसे?’’

‘’हो अगदी तस्संच.’’ मी हसत म्हणालो.

तिनं डोळे मिटून घेतले मी असं म्हटल्यावर. तिचं तोंड अजूनही उघडंच होतं. तिच्या भावना अजिबातच खात्रीशीर नव्हत्या. माझं हृदय आता अतिशय वेगाने धडधडत होतं आणि मला ते व्यवस्थित ऐकू येत होतं. अचानक तिच्या त्या बंद डोळ्यांतून एक अश्रू निखळला. काय झालं? ही अशी अचानक इतकी उदास का बरं झाली? मी पुन्हा काही चुकीचं केलं का? कदाचित तिला माझ्यासोबत जायचं मनात नसावं. का विचारलं मी तिला हे? मलाच आता पश्चात्ताप होत होता माझ्या या करणीचा. 

‘’वल्लरी, ए वला. राणी रडू नको ना! प्लीज बच्चा! नको ना रडूस.’’ 

आणखी एक अश्रू तिच्या डोळ्यांतून ओघळला आणि ती म्हणाली, ‘’ मला… मी कधीच विचार केला नाही… की… तुम्ही कधीही… असं काहीतरी… मला विचाराल… की आपण डेटवर जायचं…’’

ती यासाठी रडत होती की तिने कधीच हा विचार केला नाही की मी तिला कधी डेटवर जाण्यासाठी विचारेन म्हणून. किती भोळं आहे गं माझं पिल्लू…

‘’मला मला खूप आनंद झाला देवा हे ऐकून.’’ तिचे शब्द घशात अडकत होते.

मी तिला माझ्या छातीशी धरली. ती… ती माझी वाट पाहत होती आजवर आणि मी? मी मुर्खासारखा वागत होतो. मी तिला घट्ट मिठीत घेतलं नी पुटपुटलो, ‘’ए बायको, रडू नकोस ना! मला तुझ्या डोळ्यांतले हे अश्रू अजिबातच आवडत नाहीत.’’ 

तिनं एक हुंदका दिला मग माझ्या मिठीतून बाजूला होत खिदळत म्हणाली, ‘’कधी झाणार आहोत आपण?’’

‘’आज संध्याकाळी?’’

तिनं मान डोलवली. मी घरातून बाहेर पडताना पुन्हा एकदा तिच्या गालांवर ओठ टेकले. बाहेर पडलो न् माझ्या लक्षात आलं की मी मुर्खासारखं चावी ण घैताच आलोय कारची. मी मनातून खूप खूष होतो. मला तिला पुन्हा पहायला मिळणार होतं. काहीच मिनिटं तर झाली होती मला तिच्यापासून दूर होऊन तरीही तिला भेटावसं वाटतंय, पहावसं वाटतंय. मी दाराशीच होतो तेवढ्यात माझ्या कानांवर वल्लरीच्या आनंदाचे चित्कार पडले, ‘’तुझा विश्वास नाही बसणार. खरंच तुझा विश्वास नाही बसणार.’’

कशाबद्दल बोलतेय ती? मी चुपचाप डायनिंग हॉलच्या दाराशी उभा राहून पाहू लागलो. तीने उत्साहाच्या भरात दिगंतचे हात हातात घेतले होते आणि ते जोरजोरात हलवत ती हे त्याला सांगत होती. 

‘’अगं, हो. पण सांगशील की नाही काय झालंय ते वला?’’ दिगंतनं तिचं हे असलं लहान मुलासारखं वागणं बघून विचारलं.

‘’काय झालंय काय वल्लरी?’’ काकूंनीही तिला विचारलं.

बरोबर आहे. मलाही कळत नव्हतं नक्की काय झालंय ते! मी आश्चर्यानं पाहिलं माझी छोटी खारोटी काकूंच्या दिशेनं धावली आणि तिनं त्यांना कडकडून मिठी मारली. 

‘’काकू… तुमचा खरंच विश्वास बसणार नाही की त्यांनी मला डेटवर जाण्यासाठी विचारलंय. मला कित्ती आनंद झालाय. मी… मी कसा सांगू तुम्हांला काकू?’’ मी वेंधळ्यासारखा जमिनीला पाय चिकटल्यागत तिथंच उभा राहिलो. मला कधी स्वप्नातही वाटलं नव्हतं की या छोट्याशा गोष्टीनं तिला इतका आनंद होईल म्हणून. ती किती वाट बघत होती या गोष्टीची कुणअस ठाऊक! गधढी कुठली! बोलायचंस ना एकदातरी मला हे!

तू तिच्यापेक्षा मोठा गाढव आहेस अवधूत.

ए तू गप्प बस रे! सारखं मध्ये मध्ये तोंड घालू नकोस.

या सगळ्या गोंधळात दिगंतची मध्येच माझ्यावर नजर पडली. तो मला हाक मारणारच होता तेवढ्यात मी त्याला हाताचा इशारा करुन बोलण्यापासून थांबवलं. काकूंच्याही ते ध्यानात आलं. वल्लरीनं त्यांना सोडलं न् त्यांच्याकडे बघत म्हणाली, ‘’अरे बापरे! मला तयारीला लागयाला हवंय. काकू मी माझ्या केसांछं स्ट्रेटनिंग करु का? की माझ्या चेहर्‍याला हे कुरळेच केस छान दिसतायत?’’

मग ती दिगंकडे वळली, ‘’दिग् मी आज काही तुझी फार मदत नाही करु शकणार. मला ड्रेस खरेदी करायला हवाय. डेटवर जाण्यासाठी घालावा असा छानसा ड्रेस माझ्याकडे नाहीए.’’ मग तिनं थोडावेळ कसला तरी विचार केला आणि परत त्याला म्हणाली, ‘’ऐक ना, मला प्लीज सोडशील का तू खरेदीसाठी?’’

‘’अगं एवढी काय उधळलीयेस तू वला? फक्त एक डेट तर आहे ही.’’ तो म्हणाला.

‘’अरे वेडा बिडा आहेस की काय तू दिग्? ही काय साधी डेट आहे का? अरे मी त्यांच्यासोबत चाललेय डेटवर. तुला काय वाटतं ते मला कुठं घेऊन जातील? किती मुर्ख आहे मी! मी तर त्यांना विचारलंच नाही कुठे जाणार ते! ते मला आईस्क्रिम खायला नेतील का? की ते मला एखाद्या पार्कमध्ये घेऊन जातील?’’

काय खोडसाळपणा चाललाय हिचा हा! डेटवर जाण्याच्या या सगळ्या कल्पना आहेत का तिच्या? फक्त आईस्क्रिम खायला जायचं? कुठल्यातरी पार्कमध्ये फेरफटका मारायला जायचं?

‘’अगं त्यापेक्षा अशा विचार कर की तो तुला कॅन्डललाईट डिनर किंवा तत्सम कुठेतरी घेऊन जाईल म्हणून.’’ दिगंत म्हणाला.

‘’कॅन्डललाईट डिनर! पण.. दिगंत… तुला नाही का वाटत की हा खूपच दूरचा विचार झाला म्हणून?’’

काय हे बायको? तू तर अगदीच खिजगणतीतही नाही धरलास गं! अगं मी अवधूत सारंगराव रत्नदीप आहे. मी माझ्या प्रेयसींवर डेटला गेल्यावर लाखो रुपये उधळले होते. आणी आज तर गोष्ट तुझी चाललीय, माझ्या आयुष्यात असणार्‍या सगळ्यात मौल्यवान मुलीची, माझ्या छोट्या खारोटीची. मी तुला दाखवून देईन की मला तुझी किती फिकिर आहे ते, वल्लरी. आणी हेही दाखवेन तुला वला की माझं तुझ्यावर किती प्रेम आहे ते. 

तिला माझ्या तिथल्या उपस्थितीची जाणीव होण्याआधी मी तिथून बाहेर पडलो. मग मी दिगंतला मेसेज केला, ‘दिगंत तिला एखाद्या चांगल्या फॅशन हाऊसला घेऊन जा मेकओव्हर करण्यासाठी किंवा तिला जिथं जायचंय तिथे घेऊन जा. पण लक्षात ठेव तिला एक रुपयाही खर्च करु द्यायचा नाहीस.’

‘अरे अवधूत, तुला तिचा स्वभाव तर माहीत आहे ना!’ त्यानं अगदी लगेचच उत्तर पाठवलं. म्हणून तर तुला सांगतोय ना मी मुर्खा!

‘ते तुझं तू बघ तुला कसं करायचंय ते! पण करायचं हे नक्की.’ आता माझी वाट बघ बायको. आज मी तुला बिघडवण्याचा एकही मोका चुकवणार नाहीए.

स्वरा… 08/10/2021

 

भाग सदतिसावाः- फॅशन हाऊस-(1)

 

दिगंत…

मी पाहत होतो अविश्वासाच्या झोक्यावर झुलणार्‍या वल्लरीला. कुणी इतकं कसं आनंदी होऊ शकतं? तेही फक्त अवधूत डेटवर घेऊन जातोय एवढं ऐकून! छे! कुणी इतकं साधं कसं काय असू शकतं ना! या छोट्या छोट्या गोष्टी तिचं लक्ष कायम वेधून घेतात. ती या सगळ्याच्या आनंदात इतकी हरवून गेली होती खी अवधूत मागे येऊन उभा राहिल्याचंही तिच्या लक्षात आलं नाही. त्यानं आम्हांला म्हणजे मला आणि काकूंना इशार्‍यानेच गप्प रहायला सांगितलं आणि नंतर एका झटक्यात घरातून बाहेर पडला. मी थोडासा चकित होऊन हे सगळं पाहत होतो आणि समजून घेण्याचा प्रयत्न करत होतो की तो नेमका असं का वागला असेल बरं? तो गेल्याच्या काहीच वेळात माझ्या मोबाईलची मेसेज टोन वाजली. मेसेज अवधूतचा होता. 

त्याचं असं म्हणणं होतं की वल्लरी जे जे काही म्हणतेय ते सगळं करवून मी घ्यावं. त्यात तो आधीच नाश्त्याला येऊन त्याची वल्लरीसोबतची सकाळ खराब केल्याचा राग धरुन बसला होता. सगळंच अवघड होऊन बसलंय. वल्लरीला दुसर्‍यांवर भार व्हायला अजिबात आवडत नाही. मला शंकाच आहे की ती अवधूथ म्हणेल तसं करेल म्हणून. त्यालाही हे चांगलंच माहीत आहे. म्हणूनच त्या शहाण्यानं या सगळ्या गुंत्यात मलापण ओढलाय. किती बेक्कार आहेस तू अवधूत!

जिन्यावरुन वर पळत जाताना वल्लरी म्हणाली, ‘’मी माझी बॅग घेउन आलेच रे दिग्.’’

‘’किती गुणाची आहे ना वला! अवधूत खरंच खूप नशीबवान आहे की त्याला ती मिळालीय.’’ काकू म्हणाल्या.

‘’हो. खरंय तुमचं काकू.’’ इति मी.

तसं बघायला गेलं तर अवधूत कायमच नशीबवान होता कारण त्याच्याकडे नेहमीच सगळं होतं आणि आता तर त्याच्याकडे वलापण आहे. पण, मला जे हवंय ते मला मिळेल का? मी मुक्यानंच उसासलो. कधीतरी माझ्याही आयुष्यात कुणीतरी होतं. ती व्यक्ति माझ्यावर मनापासून प्रेम करत होती. पण मीच दुर्भाग्यवश तिला माझ्यापासून दूर केलं. पळपुट्या आहे मी. मी त्याला सगळ्यांसमोर स्विकारण्याची हिंमत करुच शकलो नाही. याच कारणामुळै मी त्याला गमावून बसलो. सगळी माझीच चूक आहे.

ललित कधीथरी मला माफ करेल का? आम्ही पुन्हा एकत्र येऊ का? मी तुला वचन देतो ललित की मी तुला, तुला हवं ते सगळं काही देईन. फक्त एकदा, मला फक्त एकदा संधी दे माझं तुझ्यावरचं प्रेम जगाला दाखवून देण्याची. एकदा माझ्यावर विश्वास ठेव ललित; शेवटचाच. मी तुला त्याचा कधीच पश्चात्तअप नाही होऊ देणार.

वल्लरीनं अचानक ओढलेल्या माझ्या कोटाच्या बाहीने मी विचारातून बाहेर आलो. ‘’चल ना दिगंत जाऊया.’’ तिचे डोळे आनंदाने चमकत होते. ती डेटवर जाण्याच्या विचारानेच नुसती मोहरुन गेली होती आणि मला ते अगदी स्पष्ट दिसत होतं.

‘’बरं, चल. पण आपण सगळ्यात आधी कुठे जायचं?’’ दारातून बाहेर पडता पडता मी तिला विचारलं.

‘’बघ, मला माझ्या डिझाइनसाठी काही गोष्टी विकत घ्यायच्यात. तेव्हा आपण सगळ्यात आधी फॅशन बुटिकमध्ये जाउयात.’’

‘’जशी तुमची इच्छा देवी.’’ मी असं म्हटल्यावर ती लहान मुलीसारखी खिदळली. आम्ही गाडीत बसलो. खरंतर मला तिच्याशी ललितविषयी बोलायचं होतं पण तिला अशी आणि इतकी आनंदी पाहून तिचा तो आनंद खराब करण्याची माझी इच्छाच होईना. माझ्या ओठांशी आलेले सगळे शब्द पुन्हा मनाच्या कप्प्यात बंद करत मी तिला घेऊन मॉलमध्ये आलो.

‘’दिगंत, अरे तुला ललितविषयी माझ्याशी काहीतरी बोलायचं होतं ना?’’ अचान तिनं स्वतःहूनच मला विचारलं.

‘’आता नको. आपण बोलू या विषयावर नंतर.’’ मी म्हणालो तसं तिनं भुवया उंचावून माझ्याकडे असं पाहिलं जसं काही ती माझ्या मनातल्या गोष्टी न बोलता जाणून घेऊ पाहत होती. मी मात्र मुकाट्यानं गाडीचं स्टिअरिंग व्हिल धरुन होतो.

‘’दिगंत सांग बरं लगेच तुला काय बोलायचं होतं?’’ तिनं पुन्हा प्रश्न विचारला.

‘’फार काही नाही गं! ते आपलं… आता तुला कसं सांगू?... खरंतर ते इतकंच होतं की मला खरंच ललित आवडतो. मला माहीत आहे की याआधी मी त्याच्याशी फार काही नीट वागलेलो नाहीए. मला कळतंय की मी जे काही केलं ते फार चुकीचं होतं. पण, अगदी खरं सांगायचं तर मी त्याला माझ्या मना-मेंदूतून नाही काढू शकत. मी स्विकार करतो की सगळ्या जगासमोर त्याचा स्विकार मला करता आला नाही. मी भ्याड होतो. पण आता ते तसं नाहीए. कारण, आता तो माझ्या आयुष्यात नाहीए.’’

‘’मला कळतंय दिगंत तुला काय वाटतंय ते! पण शेवटी ते त्याचं आयुष्य आहे आणि ते कसं जगायचं याचा निर्णय त्यानं घेतलाय.’’ वलानं अगदी प्रामाणिकपणे खरं ते मला सांगितलं.

‘’मलाही कळतंय वला की ते त्याचं आयुष्य आहे. मग माझं काय गं! मी अजूनही तिथेच अडकून पडलोय. मला पुढे जाताच येत नाहीए. मला त्याची माफी मागायचीय वला. मला अजून एक संधी हवीय. मी त्याला दाखवून देईन की माझं त्याच्यावर किती प्रेम आहे ते! अगदी शपथेवर सांगतो तुला.’’ मी तिला विनवलं.

‘’दिगंत त्यानं तुझी खूप वाट पाहिली रे! पण तुला त्याची जराही काळजी केली नाहीस. तुला माहीतेय का दिगंत जेव्हा तुम्ही एखाद्यावर प्रेम करता आणि त्याच्या बदल्यात तुम्हांला त्या व्यक्तिकडून डावललं जातं तेव्हा ते किती त्रासदायक असतं ते! कुणीतरी तुमच्या मनाशी, भावनांशी खेळतंय ही जाणीवच किती त्रासदायक असते ते!’’ वल्लरी जेव्हा दुखर्‍या आवाजात असं म्हणाली तेव्हा माझ्या लक्षात आल्याशिवाय राहिलं नाही की ती काही फक्त माझ्या एकट्याविषयी हे बोलत नाहीए तर यात ती अवधूतविषयीही सांगतेय.

‘’वला, किमान तू तरी माझ्यावर विश्वास ठेव गं! मला फक्त एक संधी हवीय; बाकी काहीच नकोय.’’ मी माझ्या बचावाचा मुद्दा पुन्हा तिच्यासमोर मांडला.

‘’आपल्याला सगळ्यांनाच त्या एका संधीची गरज असते दिगंत. मी बोलेन ललितशी. पण एक गोष्ट अगदी नीट लक्षात ठेव की पैसा म्हणजे सगळं काही नसतं रे! त्याला जाणीव करुन दे की तुला त्याची किती काळजी आहे ते! ललितला फक्त तेवढंच हवंय.’’

तिला काय म्हणअयचं होतम ते मला कळलं होतं. जिथं खरं प्रेम असतं तिथं पैसा काहीच कामाचा नसतो. ललितनं कधीही माझ्याकडे कुठल्याही महागड्या गोष्टीची मागणी केली नाही. त्याबाबतीत तो थोडासा वलासारखाच आहे. माझा लोण्यासारख्या मनाचा ललित. त्याला आठवून माझ्या मनाला गुदगुल्या होत होत्या. मला कधीही वाटलं नव्हतं की मला कुणाची अणूपस्थिती इतकी त्रासदायक ठरेल म्हणून. काळजी नको करुस वला; ती एक संधी मिळाली की मी ती अजिबातच वाया जाउ देणार नाही.

मी तिला घेउन मॉलमध्ये आलो आणि काही तास खरेदीमध्ये घालवल्यावर शेवटी एकदा तिला जे काही हवं होतं ते मिळालं न् तिची खरेदी आटोपली. घड्याळात दुपारचे दोन वाजून गेले होते. देवा, काय करायचं ह्या मुलीचं किती चोखंदळ आहे ही?

‘’चलो दिग् आता फक्त एक शेवटचा स्टॉप. मला आज रात्रीसाठी काहीतरी घ्यायचंय.’’ ही आता लास्ट स्टॉपविषयी बोलतेय म्हणजे आपल्या कृती करण्याची वेळ आलीय दिगंत रत्नदीप; मी स्वतःला आठवण करुन दिली.

‘’असं असेल तर मग मी तुला एका खास ठिकाणी घेऊन जातो.’’

‘’खरंच? थॅन्क्यू सो मच दिगंत.’’

मी तिला सेलिवेलि या शहरातल्या सगळ्यात मोठ्या फॅशन हाऊसला घेऊन आलो. इथे येणार्‍यांमध्ये फक्त टॉप क्लास मॉडेल आणि अभिनेत्री होत्या. बाकी लोक कधीतरीच इथे काही खरेदी करु शकत होते. मला माहीत आहे की अवधूतलाही हेच हवं आहे. वल्लरीचे डोळे मात्र बाहेर पडायचे बाकी होते. आणि त्या होर्डिंगवरच्या रंगीत बोर्डाकडे पाहत तिचं तोंड उघडं पडलं होतं. मी माझी कार पार्क करुन आलो आणि दारातून आत जाऊ लागलो तर माझा हात धरुन मागे ओढत वल्लरी म्हणाली, ‘’ बरा आहेस ना दिगंत तू? इतक्या महागड्या दुकानात का आणलंयस तू मला?’’

‘’अं हं! आपल्यासाठी नाही आलेलो.’’ मी तिला थाप मारली.

ती अजूनही अचंबित होऊन सगळीकडे बघत होती. मी तिच्या त्या अचंब्याकडे दुर्लक्ष करत इथल्या सर्वोत्तम कलाकार असणार्‍या मॅकला शोधू लागलो. या सगळ्या फॅशन हाउसविषयी मला कसं माहीत असं वाटत असेल ना तुम्हांला? चला, तुम्हांला एक गुपित सांगूनच टाकतो. ते सगळे आमच्या म्हणजे रत्नदीपांच्या मालकीचेच आहेत. याशिवाय वल्लरीला आज सगळं कसं सर्वोत्तम मिळायला हवंय. तिची आजची डेट यादगार व्हायला हवीय. 

‘’नमस्कार रत्नदीप सर, बोला मी आपली काय मदत करु शकते?’’ मी काऊंटरला पोचताच तिथल्या रिसेप्शनिस्टनं मला अदबीनं विचारलं.

‘’मला मॅकला भेटायचंय. त्याच्यासाठी एक महत्वाचं काम घेऊन आलोय मी. ती बघ तिकडे उभी आहे.’’ मी वल्लरीच्या दिशेनं बोट दाखवत म्हणालो. ती अजूनही पुतळ्यासारखी तिथंच उभी होती. मला खात्री आहे की ती अजूनही पैशांचाच विचार करत असणार. अगं मुर्ख मुली, कसला एवढा विचार करतेयसं? हे सगळं तुझ्या नवर्‍याच्याच मालकीचं आहे.

‘’हो सर नक्कीच.’’ असं म्हणून ती रिसेप्शनिस्ट वल्लरीकडे गेली आणि म्हणाली, ‘’मॅडम प्लीज माझ्यासोबत चला.’’

मला माहीत होतं की यात पुन्हा काही तास जाणार होते. आता इथे वाट बघण्यात काही पॉईंट नव्हता. तसंही अवधूत तिला सरळ इथूनच डेटवर घेऊन जाणार होता. त्यामुळे मी तिथून जायचा निर्णय घेतला.

‘’ऐक वला. मला काही कामं आहेत. तू इथेच थांब जोपर्यंत आमच्यापैकी कुणी इथे येत नाही. ठीक आहे.’’ असं तिला म्हणून मी त्या रिसेप्शनिस्टला बाकीछ्या सुचना देऊन तिची काळजी घ्यायला सांगून तिथून बाहेर पडलो. 

बाहेर पडताच मी पहिलं काम केलं अवधूतला फोन करण्याचं. तो जसा काही माझ्या फोनची वाटच बघत होता; त्यानं पटकन् फोन उचलला.

‘’पटकन् सांग कुठाय ती? तिनं काही खरेदी केलं का?’’ तो अगदी उतावळा झाला होता. 

‘’अरे हो हो. थंड घे की जरा. मी तुझ्या बायकोला सेलिवेलि फॅशन हाऊसला सोडलंय. आता बाकी सगळं तुझं तू सांभाळ. मला माझी काही कामं आहेत.’’ 

‘’ठीक आहे. थॅन्क्यू डुक्कर.’’ 

ह्याची मदत करा आणि वरनं हे ऐका.

…

वल्लरी…

काय बोलू ते मला समजतंच नव्हतं. मी चक्क सेलिवेलिसमोर उभी होते. ही नक्कीच माझ्यासारख्यांसाठीची जागा नाही. माझ्याकडे एवढे पैसे कुठायत तेव्हा? मी खरंतर इथं नसलंच पाहिजे. दिगंत मला त्या रिसेप्शनिस्टच्या सोबत सोडून गेला. ती मला तिथल्या एका दुकानात घेऊन गेली. मी तिथल्या एका एका देखण्या वस्तूकडे पाहत होते. माझ्याकडे तर त्यांना हात लावण्याइतकेही पैसे नव्हते. मग हा दिगंत मला इथं का बरं घेऊन आला? काय विचार केला बरं त्यानं? 

मी आणखी काही करण्याआधीच ती मुलगी मला तिथल्या ड्रेसिंग रुममध्ये घेऊन गेली. शांत हो वल्लरी. आपल्याला इथून बाहेर पडायला हवंय. मी एक मोठ्ठा श्वास घेत त्या मुलीला म्हणाले, ‘’उं, मला इथून…’’

‘’काही काळजी करु नका मॅडम. तुम्ही अगदी योग्य जागी आहात. मी मॅकला कळवलंय तुमच्याबद्दल. तो येईलच इतक्यात.’’ हे बोलताना ती हसत होती.

ती माझी चेष्टा तर करत नाहीए ना? मी कुठून देणार या सगळ्याचे पैसे?

‘’पण… एकदा माझं बोलणं ऐकून तर घे.’’ मी पुन्हा प्रयत्न केला.

पण माझं बोलणं पूर्ण होण्याआधीच एक उंचापुरा देखणा तरुण आत आला. मॅक! हाच आहे तो फेमस ब्युटिशीयन मॅक! हा तर मला चांगलाच माहित आहे. सगळ्या शो बिझनेसमध्ये त्याची खूप मागणी होती. दिगंतनं त्याला सांगितलं होतं की काय? वेडा बिडा आहे की काय तो? अरे मला तर फक्त एक ड्रेस घ्यायचा होता. अरे देवा! आता मी काय सांगू ह्याला?

‘’मॅक सर, ही वल्लरी. दिगंत रत्नदीप सरांनी तुम्हांला हिला तयार करायला सांगितलंय.’’ त्या मुलीनं मॅकला सांगितलं.

मला नाही म्हणायचं होतं पण माझा आवाजच फुटत नव्हता. मी अजून धक्क्यातून बाहेर पडले नव्हते. हे स्वप्न नव्हतं सत्यंच होतं. 

अचानक मॅक पुढे आला आणि त्यानं माझी हनुवटी पकडून माझा चेहरा डावीकडे, उजवीकडे वळवून पाहिला.

‘’दिगंत हां? फार काही वाईट नाहीए.’’

काय म्हणायचं होतं त्याला? मला असं का वाटतंय की त्याच्या बोलण्यात काही छुपा अर्थ आहे म्हणून? 

‘’हॅलो, मिस्टर मॅक.’’

त्यानं मला आत खोलीत आणलं आणि म्हणाला, ‘’मला फक्त मॅक म्हण आणि आता मला सांग की निमित्त काय आहे?’’

‘’प्लीज. मला काय म्हणायचंय ते समजूण घ्या जरा. काहीतरी गैरसमज झालाय. मला मेक ओव्हरची काहीच गरज नाहीए.’’ शेवटी एकदा मी त्याला सांगून टाकलं.

‘’काय? तुला मेक ओव्हरची गरज नाहीए? तेही दिगंत पैसे देणार असताना? गंमतच आहे.’’

‘’दिगंत पैसे देतोय? का पण?’’ मी अविश्वासाने विचारलं. माझ्यावतीने तो पैसे का देणार पण? हे काही बरोबर नाहीए.

‘’तू खरंच अज्ञानी आहेस की माहीत नसल्याचे बहाणे करतेयस?’’ मॅकच्या आवाजात आता कठोरपणा आला होता. 

मी फक्त त्याच्याकडे बघत राहिले. काय घडतंय इथे?

‘’हे बघ मुली मला माहीत नाही की तुझं आणि दिगंतचं नातं काय आहे आणि माहीत करुन घ्यायचंही नाही. त्यानं मला तुझा मेकओव्हर करायला सांगितलंय आणि मी त्याची ऑर्डर टाळू शकत नाही. तर बरं हे होईल की तू मला सहकार्य करावसं. फार वेळ लागणार नाहीए या सगळ्याला. मला फक्त तू कुठे जाणार आहेस? आणि काय सोहळा आहे ते सांग?’’ त्यानं त्याचं बोलणं स्पष्ट केलं. 

आता या सगळ्यावर मी काय बोलणार होते! त्याला असं वाटतंय का की मी आणि दिगंत; आमचं काही नातं आहे म्हणून? दिगंत, तू भेट मला मी तुझा जीवच घेणार आहे. मुर्ख! आता याला कसं सांगू काय कारण आहे या मेकओव्हरचं ते! नकोच त्याला उगाच आणखी काही संशय येईल.

‘’काहीच खास नाहीए. अगदीच साधं कारण आहे.’’ मी गुळमुळीत उत्तर दिलं.

‘’ठीक आहे. मग तू आधी ड्रेस निवड.’’ मॅक पुटपुटला.

स्वरा… 10/10/2021

 

 भाग अडतिसावाः- फॅशन हाऊस (2)

वल्लरी…

देवा, इथलं सगळंच माझ्या अवाक्याबाहेरचं आहे. त्याहीपेक्षा दिगंत याचे पैसे देणार आहे ही गोष्ट मला जास्त खातेय. तो असं का करतोय पण? मी एक सुंदरसा अगदी सिंपल ड्रेस ज्या कंबरेवर बो होता तो घातला. मी त्या डिझअईनकडे बघून किंचित हसले. 

‘’वा, तुझ्याकडे चांघली कल्पक दृष्टी आहे. हा पिच कलर तुझ्यावर खुलून दिसतोय.’’ मॅकनं माझ्या निवडीला दाद दिली. 

‘’थॅन्क्यू.’’

ड्रेस अगदी परफेक्ट मापाचा होता. तो माझ्या गुडघ्यांजवळ येऊन संपत होता. मॅकनं पुढचा एक तास माझ्या केसांवर घालवला. त्यानं माझ्या केसांना कर्ल केलं आणि त्याचा फॅन्सी बन घातला. तो आता माझ्या चेहर्‍याचं खाही करण्याच्या विचारात होताच तेवढ्यात धाड आवाज करत उघडणार्‍या दरवाज्यानं आमचं लक्ष तिकडे गेलं. लिला! आता तिचं काय बिनसलं होतं? अरे हां! या जागी ती असूच शकत होती. पण, आता इथे ती काय करायला आलीय बरं? 

‘’काय चाललंय मॅक तुझं? मला सोडून तू या भिकारड्या बाईकडे लक्ष द्यायला आलायस?’’ ती ओरडली. आजूबाजूचं वातावरण तापलं होतं आणि मला ते जाणवत होतं.

‘’सॉरी लिला. मला फक्त एक तासभर दे. माझं काम होतंच आलंय जवळजवळ.’’ त्यानं अगदी सहज तिला उत्तर दिलं.

झालं, आता आगीत तेल पडलं. म्हणजे आता भडका उडणार चांगलाच.

‘’एक तास? तुझं म्हणणं आहे की मी एक तास वाट बघू? तू काय माझी चेष्टा करतोयस का? तुला कळतंय ना तू हे कुणाला सांगतोयस ते?’’ ती वेड्यासारखी त्याच्या अंगावर खेकसत होती.

‘’लिला… शांत हो. दिगंतनं मला खास तिला तयार करायला सांगितलंय. फक्त एक तास बेबी.’’ अजूनही मॅक तिच्याशी शांतपणे डिल करत होता.

‘’ते शक्य नाही.’’ ती पुन्हा ओरडली. ‘’ए तू! उठ तिथनं. चल चालती हो इथनं. तुझ्यासारख्या खालच्या दर्जाच्या माणसांसाठीची ही जागा नाहीए.’’ 

मी उभी राहिले. ही बया दर वेळेस माझा असा सगळ्यांदेखत अपमान का करते? तिचं तर दुसर्‍यांची रखेल आहे. तिला त्या गोष्टीचा अभिमान वाटतो की काय? मी एकटक तिच्याकडे पाहू लागले.

‘’काय? अशी काय बघतेयस माझ्याकडे? तुझी तर या रुममध्ये उभं राहण्याचीही लायकी नाहीए गं!’’ तिनं माझा पुन्हा अपमान केला खरा पण ती जे काही बोलत होती त्यात तथ्य होतं. माझ्याकडे खरंच तेवढे पैसे नव्हते.

‘’तुला असं वाटतंय का की हा दिगंत तुझ्यासोबत कायम राहिल म्हणून? मग तुला एक गोष्ट सांगते; तो तुला कंटाळत नाही तोपर्यंथ वापरेल आणि मग तुला सोडून देईल. जर तो तुझी खरंच काळजी करत असता ना! तर त्यानं तुला नोकरी करु दिली नसती.’’

तिला अझूनही वाटतंय की मी दिगंथची प्रेयसी आहे म्हणूण. बेअक्कल बाई, दिगंत नाही गं! अवधूत, अवधूत रत्नदीप ते अहेत माझं सर्वस्व. मला खूप इच्छा झाली की माझं नाव सौ. वल्लरी अवधूत रत्नदीप तिच्या तोंडावर फेकून मारावं पण मी तसं काही केलं नाही.

‘’तुमचा काहीतरी गैरसमज झालाय लिला मॅडम. माझ्यात आणि दिगंतमध्ये तुम्ही समजता तसं काहीही नाहीए.’’ मी स्वतःचा बचाव केला.

पण बहुतेक माझ्या शबदांनी तिच्या रागात भरच घातली. तिनं माझा दंड पकडला आणि मला दाराकडे ढकलत म्हणाली, ‘’तू माझ्याशी हुज्जत घालतेयस? तुझी असं करण्याची हिंमत कशी झाली? तुला आता तुझी खरी जागाच दाखवते मी.’’ 

तिची पकड इतकी घट्ट होती की त्याचा मला त्रास होत होता. शेवटी या सगळ्या प्रकरणात मॅकनं हस्तक्षेप केला. ‘’बास लिला! कशासाठी उगाच प्रकरणाला भलतंच वळण देतेयस?’’

‘’भलतं वळणं? तू हिची बाजू घेतोयस? तुला माहीत आहे का मी कोण आहे ते? मी अवधूत रत्नदीज्ञची प्रेयसी आहे. आणि लवकरच आम्ही लग्न करणार आहोत. तू फक्त बघ्याची भूमिका कर.’’ तिनं त्याला धमकावलं. लग्न! ते लवकरच लग्न करणारेत अशं म्हणाली ती? पण हे कसं शक्य आहे? आणि मला या सगळ्याबाबत काहीच कसं माहीत नाही?

‘’बास झालं लिला! मला अजिबातच पर्वा नाही की तू कोण आहेस? ना मला तुमच्या व्यक्तिगत वैराशी काही देणं घेणं आहे. हा माझा स्टुडिओ आहे. तुझ्यासारखीच तिही माझी क्लाएंट आहे.’’ आतापर्यंत ठेवलेला संयम टाकून देत मॅकनं तिला सुनावलं. 

थॅन्क्यू मॅक. तो पहिला माणूस होता ज्यानं माझी बाजू घेतली.

‘’असंय का? मग थांब मी तुला दाखवतेच मी काय चीज आहे ते!’’ असं त्याला धमकावत तिनं तिच्या फोनवरुन कुणाला तरी कॉल लावला.

‘’हॅलो अवधूत.’’

तिनं त्यांना फोन लावलाय? म्हणजे ती जे काही बोलत होती ते सगळं खरं होतं का? देवा, तुम्ही करंच हिच्याशी लग्न करताय का? मग माझं काय होणार? तुम्ही माझ्यासमोर हा प्रेमाचा देखावा का करताय मग? मी माझे अश्रू खूप प्रयत्नाने थोपवून धरले. 

‘’ऐक ना बेबी! मी खूप उदास आहे. या सेलिवेलिमधले लोक माझ्याशी खूपच वाईट पध्दतीने वागतायत.’’ तिनं आम्हां सगळ्यांची एका सुरात त्यांच्याकडे तक्रार केली.

तेवढ्यात माझा फोन वाजला. अरे हे काय चाललंय? देवा मला कसा फोन करतायत? मग या लिलानं नक्की कुणाला फोन केलाय? मी गोंधळून कॉळ उचलला, ‘’हॅलो!’’

‘’हॅलो बायको, आटपलंय का तुझं गं! मी इथे सेलिवेलिच्या बाहेरच आहे. तुझी वाट बघतोय. विचार केला की जरा लवकरच जाऊया डेटवर.’’ माझे शब्दच कुठेतरी हरवले. त्यांनी मला कॉल केलाय.

‘’हॅलो! वल्लरी? तूच बोलतेयस ना? हॅलो, तुला माझा आवाज ऐकू येतोय का?’’ पलिकडून ते मला वारंवार विचारत होते.

हो. ते अवधूतच होते. म्हणजे ही लिला खोटं बोलत होती. नाटक करत होती. किती नाटकी बाई आहे! चुकलं माझं उगीचच त्यांच्यावर संशय घेतला मी! ते त्यांच्यापरीने मला मनवण्याचे किती प्रयत्न करतायत. मीच मुर्ख आहे.

‘’हो म…’’ मी काही बोलण्याआधीच लिला माझ्यावर ओरडली, ‘’बघच आता तू! आता अवधूत येईल इथे. आणि मग तुला चांघलाच धडा शिकवेल तो.’’ 

‘’वल्लरी! तो लिलाचा आवाज आहे का?’’ त्यांनी मला विचारलं.

‘’हो.’’

‘’काय चाललंय तिथे? थांब आलोच मी आत.’’ असं म्हणून त्यांनी फोन ठेवलासुध्दा. माझा मेंदू अजून सगळी गणितं नीट जुळवण्यातच गुंतला होता. त्यांना कसं कळलं मी कुठे आहे ते? अरे हो, दिगंथणं शांघितलं असेल ना! अच्छा म्हणजे हा सगळा खर्च दिगंत नाही तर देवा करणार आहेत. आता मला गोष्टी समजू लागल्या नीटपणे. 

‘’त्याला एकदा इथे येऊच दे. मग मी तुला तुझी जागा दाखवते. कळलं ना!’’ लिलाचा माज करणं अजून चालूच होतं.

अगं ते इथंच आहेत आणि ते आतच येतायत. अरे देवा, माझ्या हृदयाची धडधड वाढलीय. मी पुतळ्यासारखी त्या लिलासमोर उभी आहे; तेही दारातच. ते माझ्यासाठी आत येतायत. ते आता तिला आमचं नातं सांगतील का? नका सांगू देवा, प्लीज नका सांगू. मला भितीच वाटायला लागलीय.

‘’बेबी, तू आलासपण इतक्यात इथे?’’ लिलाच्या आवाजानं मी विचारातून बाहेर आले. मी नजर उचलून पाहिलं ते दारातच उभे होते. मी मान खाली घातली. ते खरंच माझ्यासाठीच आले असतील ना!

‘’बघ ना अवधूत! ही कारण आहे या सगळ्याला. हिच्यामुळे झालंय हे सगळं. हिला बाहेर काढ इथून.’’ लिलानं त्यांच्यासमोर तक्रारीचा पाढा वाचायला सुरुवात केली.

ते मात्र अगदी शांत उभे होते. त्यांनी कुणालातरी फोन लावला. 

‘’हां, मी बोलतोय.’’

‘’…….’’

‘’तुमच्या ग्रुपमधल्या एका मॉडेलने माझ्या खाजगी मालमत्तेत धिंगाणा घालून माझ्या कर्मचार्‍यांना त्रास दिलाय.’’ ते अगदी थंड आणि शांत सुरात बोलत होते. 

काय! काय म्हणत होते ते? त्यांणी लिलाची तिच्या एजन्सीमध्ये तक्रार केली? अरेरे, एका मॉडेलसाठी ही अझिबातच चांघली गोष्ट नाहीए. तिला याचा खूप मोठा भुर्दंड सोसावा लागेल. ती यामुळे तिच्या हातातली काही कामंही घालवूण बसेल.

‘’अवधूत? अरे काय बोलतोयस तू हे?’’ लिलाचा आवाज कापत होता.

‘’मला वाटतं की तुम्हांला माहीत आहे काय करायचं ते!’’ असं म्हणून त्यांनी फोन ठेवलादेखील.

‘’अवधूत तू असं का केलंस अवधूत?’’ लिला पार रडकुंडीला आली होती. लिलाचा फोन वाजायला लागला. तिनं थरथरत्या हातांनी कॉल उचलला, ‘’हॅलो…’’

‘’……’’

‘’तुम्ही असं कसं करु शकता?’’ ती किंचाळली.

‘’….’’

‘’नाही. प्लीज ऐका माझं. हॅलो…’’ पलिकडून लाईन कट झाली होती बहुतेक.

लिला डोकं धरुन जवळपास जमिनीवर कोसळली. तिची नजर अवधूतवर गेली न् ती म्हणाली, ‘’तू का केलंस हे? हेच तुझं प्रेम आहे का?’’

अचानक बाहेरचे सिक्युरिटी गार्ड आत आले. अवधूतनी त्यांच्याकडे पाहिलं आणि तुच्छतेच्या स्वरात म्हणाले, ‘’तुमच्याकडे फक्त पाच मिनिटं आहेत.’’ 

‘’माफ करा सर आम्हांला हे परत नाही होणार.’’ त्यांनी माफी मागितली. मग ते लिलाला म्हणाले, ‘’आम्हांला सहकार्य करा. तुम्ही या क्षेत्रात नकोशा आहात.’’

हे तर फारच अपमानजनक आहे. अवधूत तर चक्क तिला बाहेर हाकलवून लावतायत.

‘’काय? माझ्या अंगाला हात लावायचा नाही हां! तुमची हिंमत कशी झाली?’’ ती ओरडत होती. रडत होती.

‘’अवधूत का वागतोयस असा माझ्याशी? माझं खूप प्रेम आहे तुझ्यावर अवधूत.’’ ती त्यांची विनवणी करत होती.

‘’मी आधीच तुला ताकिद दिली होती. आपल्या मर्यादेत रहायचं म्हणून. मी आणखी काही करायच्या अगोदर इथून चालती हो.’’ त्यांच्या आवाजात एकदम कडकपणा होता. मला त्यांच्या डोळ्यांत फक्त आणि फक्त तिरस्कार दिसत होता. मी त्यांना इतकं रागावलेलं याआधी कधीच बघितलं नव्हतं. 

त्या आलेल्या गार्डनी तिला हाताला धरुन बाहेर नेलं. ती गेल्याबरोबर वातावरणातला सगळा ताण हलका झाला. पण मला आता इथे थांबण्यात अजिबात रस नव्हता. 

‘’रत्नदीप सर या झालेल्या सगळ्या प्रकारासाठी मी तुमची माफी मागतो.’’ मॅक म्हणाला.

पण देवांनी त्याच्याकडे दुर्लक्ष करत माझ्या खांद्यावर हात ठेवला आणि म्हणाले, ‘’तू खूप सुंदर दिसतेयस.’’ 

त्यांच्या तारिफेनं माझ्या गालांवर लाली चढली. मी त्यांच्या डोळ्यांत पाहत म्हणाले, ‘’तुम्ही सांगितलं होतंत का दिगंतला मला इथे आणायला?’’

‘’हं!’’ ते हसले. त्यांच्या डोळ्यांतला तो मघाचा तिरस्कार कुठच्या कुठे गायब झाला होता.

‘’पण का?’’

‘’कारण मला माझ्या बायकोला काही वाईट सवयी लावायच्या होत्या. तिला थोडी खर्चिक बनवायची होती. आणि थोडी आहे त्यापेक्षा देखणी. हा ड्रेस खूपच साधा आहे. तू आणखी काहीतरी वेगळं का नाही ट्राय करत? चल, मी तुझ्यासाठी ड्रेस निवडतो.’’ असं म्हणून ते त्या रिसेप्शनीस्ट मुलीला सोबत घेऊन गेले आणी सगळ्या स्टोअरचा फेरफटका मारुन खूप सार्‍या ड्रेसच्या गठ्ठ्यासोबत परत आले. 

‘’चल हे सगळे घालून बघ बरं!’’

‘’ऊं! नको ना. ते खूपच भडक आहेत. मला हाच छान वाटतोय.’’ 

‘’बरं, जसं तू म्हणशील तसं.’’ असं म्हणून ते त्या विक्रेत्या मदतनीसाकडे वळले न् त्याला ते सगळे ड्रेस त्यांनी पॅक करायला सांगितले. 

अरे काय करायचं ह्यांचं! त्या सगळ्यांची किंमत तर लाखोंच्या घरात जाईल. 

‘’देवा, अहो नका घे…’’ ते कुठले माझं ऐकतायत. 

तेवढ्यात मॅक आला न् म्हणाला, ‘’मी अगदी झटपट टचअप करतो तुमचं.’’

‘’नाही नको. मी ठीक आहे.’’ मला आता अजून काही करवून घ्यायचं नव्हतं.

‘’तू जा तयारी कर. ती येतेय लगेच.’’ अवधूत त्याला म्हणाले. त्यानं मान हलवली आणि तो निघून गेला. मी त्यांचं लक्ष माझ्याकडे वेधण्यासाठी हलकेच त्यांचा शर्ट खेचला. ते पटकन् माझ्याकडे वळले.

‘’तूच खेचलास माझा शर्ट; मला त्याचं कारणंही माहितेय, बरोबर ना!’’ त्यांच्या ओठांवर एक गूढ हसू होतं. यांचा हा अशा खोडकरपणा! मला माहीतेय माझे गाल आता लाल झाले असणारेत.

‘’तसं काही नाही. मला फक्त म्हणायचं होतं की आपण घरी जाऊयात का?’’ त्यांच्या चेहर्‍यावरचं ते हसू आणखीनच विस्तारलं. ते हळूच माझ्या कानाशी पुटपुटले, ‘’काय झालं बायको? तुला घरी का जायचंय? तुझ?या मनात मला पाहून काही अशे तसे विचार येतायत का?’’

ओ… हो… असं काहीतरी कधीही यांना कसं काय सुचतं? एकतर ते माझ्यापेक्षा उंच असल्यामुळे असं वाटतंय जसं की अफजलखानापुढे शिवाजी महाराज उभै आहेत. 

‘’जा तुम्ही. चेष्टा पुरे करा. मला खरंच घरी जायचंय.’’ मी त्यांना मागे ढकलत म्हणाले.

त्यांनी माझा चेहरा ओंजळीत धरला, माझ्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत विचारलं, ‘’अजूनही तिचाच विचार करतेयस का?’’ 

मी गप्पच राहिले. 

‘’वलू, अशी उदास नको होऊस गं! माझ्यावर विश्वास ठेव. तिच्या माझ्यात काहीही नाहीए. माझ्या आयुष्यात फक्त तू आहेस बायको आणि कायम तूच राहशील आणि तुझं प्रेम राहिल. मला तुझी काळजी घ्यायचीय वला. मी तुला पुरती बिघडवून टाकायचा विचार करतोय. तो मला सत्यात उतरवू दे.’’

‘’देवा, अहो पण हे सगळं…’’

‘’उं, आता काही पण बिण नाही हं बायको. जा आत आणि तुझा मेकअप आटपून ये. प्ली…ज. जा ना!’’ ते मला ढकलत म्हणाले. 

मी होकारार्थी मान हलवत आत गेले. मॅक सगळी तयारी करुन माझी वाटच पाहत होता. त्यानं माझा झटपट मेकअप केला.

‘’अच्छा तर तो दिगंत नसून अवधूत आहे! मला माहीत नव्हतं त्याचं लग्न झालंय म्हणून.’’ मी हसले न् लाजून हो म्हणाले.

‘’मी त्याला कधीही अशारितीने कुणाची पाठराखण करताना पाहिलं नाही. त्याला खरंच तुझी खूप काळजी आहे.’’

मॅकच्या हातात खरंच जादू आहे. त्यानं इतक्या कमी वेळात मला पुरती बदलवून टाकली. मीच मला ओळखू येत नव्हते. फार सुंदर काम केलं होतं त्याने. मी त्याचे आभार मानू पुन्हा स्टोअरमध्ये गेले. जाता जाता माझ्या नजरेला काही मटेरिअल पडलं. ते खरंच खूप सुंदर होतं. त्याचे रंगही छान होते आणि मी केलेल्या डिझाईनसाठी ते अगदी परफेक्ट होतं पण माझ्यासाठी खूप महाग होतं. मला वाटलं माझ्याकडे तेवढे पैसे असते तर! जाऊ दे असा विचार करुन मी वळले तर त्यांच्या अचानक आवाजाने मी दचकलेच. 

‘’तुला आवडलंय का ते?’’ 

‘’असे घाबरवत नका ना जाऊ तुम्ही मला!’’

‘’म्हणजे तुला ते आवडलंय तर?’’

‘’अं, नाही. मी तर फक्त बघत होते.’’ मी खोटंच सांगितलं. मला माझे आणखी पैसे वाया नव्हते घालवायचे. 

‘’बरं,’’ असं म्हणून त्यांनी काऊंटरवर पैशांची गड्डी ठेवली. 

‘’ते सगळे पॅक करा.’’ त्यांनी ऑर्डर सोडली.

‘’देवा अहो नको. काय करताय तुम्ही हे?’’ 

‘’मला माहीतेय की तुला ते आवडलंय.’’

‘’पण… तुम्ही आधीच खूप पैसे खर्च केलेत. आता काही कारण नसताना हे आणखी कशासाठी खर्च करताय?’’

‘’तुला माझी काळजी वाटतेय बायको? अगं नको काळजी करुस एवढी! तुझ्यासाठी काही कपडे तर खरेदी केलेत आणि एवढ्याशा खर्चाने मी काही दिवाळखोर नाही होणारे. शिवाय मला इथे खरेदी करण्यासाठी एक दमडाही द्यावा लागत नाही कारण हा सगळा मॉलच आपल्या मालकीचा आहे. मघासचे पैसे तर मी तुझ्या समाधानासाठी दिलेत.’’ त्यांचं ते स्पष्टीकरण ऐकून मी दिङमूढ झाल्यासारखी उभीच राहिले नुसती.

स्वरा… 12/10/2021

 

 भाग एकोणचाळीसावाः- फायनली डेट

वल्लरी…

‘’चल निघायचं ना!’’ देवांनी त्यांचा हात माझ्या खांद्यावर ठेवला आणि मला कारपर्यंत घेऊन आले. ह्या एवढ्या कमी वेळात त्यांणी माझ्यावर लाखो रुपये खर्च खेले होते; सगळंच कसं अविश्वसनीय होतं.

आम्ही पार्किंग मध्ये आलो, जिथे त्यांची लॅन्ड रोव्हर आमची वाट बघत उभी होती. तिचं तिथे असणंच अवधूत रत्नदीपचं अस्तित्व ओरडून ओरडून सांगत होतं. त्यांनी आज माझ्यासाठी त्यांच्या या महागड्या गाडीचं नुसतं दारच नाही द्यघढलं तर मी त्यांच्याशेजारच्या सीटवर बसल्यानंतर फार प्रेमाने माझा सिटबेल्टही लावून दिला. ओ, माझा नवरा! किती गुणाचा आहे. आधी त्यांणी माझ्यासाठी ड्रेस खरेदी केला आणि आता एखाद्या सद्गृहस्थासारखा माझ्यासाठी गाडीचा दरवाजा उघडला. त्याहीपेक्षा महत्वाचं काय होतं माहीत आहे का? त्यांनी चक्क माझी बाजू घेतली तिही सर्वांदेखत; त्या लिलाच्याही समोर. मी अत्यंत खूष आहे.

आमची गाडी सुरु झाली. ते मधून मधून सारखे माझ्याकडे पाहत होते. असं वाटत होतं की ते मला न्याहळतायत. का बरं? माझ्या चेहर्‍याला तर काही लागलेलं नाही ना! मी एकदा आरशअत पाहून खात्री करुन घेतली स्वतःची की तसं काही नाहीए म्हणून. मला तसं करताना पाहून त्यांच्या चेहर्‍यावर हसू तरळलं.

‘’काय झालं?’’ मी ते हसू पाहून गोंधळून विचारलं.

पण ते मात्र त्यांच्या गालांवरच्या त्या लांब खळ्या खुलवत पुन्हा फक्त हसले. मला परत एकदा त्यांना स्पर्श करण्याची अनावर इच्छा झाली. पण आता ते करणं शक्य नव्हतं कारण ते गाडी चालवत होते.

‘’काही नाही.’’ ते उगीचच म्हणाले.

आमची गाडी आता शहराबाहेर आली होती. माझं कुतुहल माझ्या मनात उसळ्या मारत होतं. कुठे चाललोय आम्ही? आमची गाडी रस्तयावरुन अजूनही मोठाली शेतं मागे टाकत धावत होती. 

‘’आपण कुठे चाललोय अवधूत?’’ मी न राहवून विचारलं.

ते हसतच म्हणाले, ‘’कळेल तुला लवकरचं.’’

का इतकं लपवून ठेवणं चाललंय यांचं? का सांगत नाहीयेत मला? मी अंदाज लावायचा प्रयत्न करुन पाहत होते. हे इतक्या लांब काही मला आईस्क्रिम खाण्यासाठी तर नक्कीच घेऊन चालले नाहीत. अचानक माझ्या कानांत दिगंतचा आवाज घुमला, हं! कॅन्डललाईट डिनर. नक्कीच! हे जरम खरं असेल तर? अरे देवा! ज्या माणसावर मी अगदी मनापासून प्रेम केलं तो माणूस आज मला चक्क एका रोमॅन्टीक डेटवर नेतोय! यापेक्षा आयुष्यात आणखी चांगलं काय असू शकेल? पण हे असे मला पार शहराच्या बाहेर कुठे घेऊन चाललेत बरं?

मी माझ्याच विचारात पार बुडून गेलेली असतानाच गाडी थांबली. मी आजूबाजूला पाहिलं. ते मला एखाद्या छोट्या विमानतळासारखं वाटत होतं. माझै डोळे विस्फारले. नक्की कुठे नेतायत ते मला?

ते गाडीतून उतरले आणि माझ्या बाजूचं दार उघडत म्हणाले, ‘’चला राणी सरकार उतरा.’’

मी किंचितशी शहारले. पुढे कुठलाही प्रश्न न विचारता मी त्यांच्या मागून निघाले. दोन माणसं आधीच आमची तिथे वाट पाहत होती. ते त्यांच्याशी काहीतरी बोलले आणि नंतर आपला हात माझ्या दिशेनं पुढे करत म्हणाले, ‘’या.’’

मी होकारार्थी मान हलवून हात त्यांच्या हातात दिला. हृदय खूप वेगानं धडधडत होतं माझं काय होणार या विचाराने. माझ्या या अशा प्रतिक्रियेवर ते हसले आणि मला त्या हॅलीकॉप्टरच्या दिशेनं नेलं. त्याच्या पायर्‍या चढताना मी एक आवंढा गिळला न् माझी त्यांच्या हातावरची पकड घट्ट झाली.

‘’अवधूत, हे… हे… आपण नक्की कुठे चाललोय अवधूत?’’

‘’काय घाई आहे बायको? कळेल तुला लवकरच.’’

अगदी खरं सांगू का मी अगदी पायापासून डोक्यापर्यंत नर्व्हस झालेय. हे तर कॅन्डल लाईट डिनरही नाहीए. तसं जर काही अशतं तर त्यांनी मला एखाद्या रेस्टॉरंटला नेलं असतं. पण आता तर माझा मेंदूच पार बधीर झालाय. कळतंच नाहीये मला की त्यांच्या डोक्यात नक्की काय विचार चालू आहे ते? शहराला मागं सोडून आमचं हॅलिकॉप्टर उडालं. सुर्य आता अस्ताला चालला होता. अंधार कणाकणानं, क्षणाक्षणानं वाढत चालला होता. थंड वार्‍याची झुळूक अंगावरुन गेले आणि मला शिरशिरी भरली. मी सहजच खअळी नजर टाकली; आम्ही शहरातले नुकतेच उजळू लागलेले रात्रीचे पथदीप केव्हाच मागे सोडले होते. आता मी जर काही पाहू शकत असेन तर तो फक्त मिट्ट अंधार होता. अचानक मला जाणवलं की आमचं हॅलीकॉप्टर खाली चाललंय. माझ्या डोळ्यांना आता जमिनीवरचा फिकट प्रकाश दिसू लागला; म्हणजे आम्ही खाली उतरत होतो तर! काही वेळानंतर माझ्या डोळ्यांसमोरचं दृश्य मला स्वच्छ दिसू लागलं आणि आश्चर्याने माझा आ वासला. तिथे हृदयाच्या आकारात दिवे उजळले होते आणि त्याच्या मध्यभागी काहीतरी ठेवलेलं होतं. कदाचित ते टेबल असावं. अरे बाप रे! हे सारं काही त्यांनी केलंय? तेही माझ्यासाठी? 

त्यांच्या हातांचा स्पर्श मला माझ्या खांद्यावर जाणवला.

‘’आवडलं का बायको?’’ ते हळूच पुटपुटले.

आता आमचं हॅलिकॉप्टर जमिनीच्या खूपच जवळ आल्यावर मला दिसलं की हा तर समुद्रकिनारा आहे. माझ्या कानांवर लाटांचं मंद संगीत पडत होतं. त्यांणी खरंच का हे सगळं माझ्यासाठी केलंय? मी स्वप्नात तर नाहीये ना? मी ळवकरच जागी होईन आणि हे सुंदर दृश्य माझ्या डोळ्यांसमोर विरुन जाईल. मला माहीतेय हे स्वप्नच आहे. सत्यापेक्षा सुंदर आणखी काय असू शकतं; स्वप्नच ना!

‘’वल्लरी?’’

‘’ऊं!’’ माझी तंद्री अजूनही तशीच होती.

‘’तू ठीक आहेस ना?’’ त्यांच्या आवाजात माझी काळजी होती. 

‘’हे मुळीच खरं नाहीये, हो ना? हे सगळं माझं स्वप्न आहे ना देवा?’’

माझा चेहरा दोन्ही हातांनी धरत अंगठ्याने माझे ओघळणारे अश्रू पुसत त्यांनी माझ्या कपाळावर ओठ टेकले. ‘’अंहं! असं रडायचं नाही आता.’’

आमचं हॅलिकॉप्टर जमिनीवर उतरलं. देवांनी मला हाताला धरुन त्यातून खाली उतरवलं. माझे पाय जमिनीला लागताच त्यांनी माझ्या कंबरेत हात घालून मला जवळ ओढलं. मी एकदा त्यांच्याकडे पाहिलं मग माझी नजर समुद्रावरुन फिरत फिरत त्या सुंदरशा मांडणीवर येऊन स्थिरावली. 

मला खरंछ असं करण?याची मनापासून ईच्छा होती. मी अनेकदा मनातच ठरवून माझ्या प्रियकरासोबत अशी समुद्र किनारी रोमँन्टीक डेटवर येऊन गेले होते. ही तर माझ्या बकेट लिस्टमधली एक इच्छा होती. मला माहीत आहे की हे असं बकेट लिस्ट वगैरे सगळा मुर्खपणा असतो; ते सगळं सत्यात उतरेलच असं काही नसतं. आणि माझ्या स्वप्नातलं तर काही खरं होणं शक्यच नव्हतं.

आम्ही वाळूवरुन चालत होतो, आमच्या पावलांचे टसे मागे सुटत चालले होते. त्या टेबलाशी पोचल्यावर त्यांनी मला बसण्यासाठी खुर्ची ओढली. त्यावर बसताना माझ्या लक्षात आलं की आम्ही आता या घडीला एका छोट्याशा बेटासारख्या असणार्‍या ठिकाणी होतो. 

‘’मग?’’ ते म्हणाले.

काय बोलणार होते मी? या सगळ्या सुरु असलेल्या प्रकारानं माझं जसं काही भानच हरपून बसले होते मी. स्वतःच्या खुर्चीतून बाजूला होत ते माझ्यासमोर गुडघ्यांवर बसले. माझ्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत विचारलं, ‘’काय झालं बायको? तुला हे सगळं आवडलं नाही का?’’

‘’हे… हे सगळं?... हे सगळं माझ्यासाठी आहे?’’ माझे थोपवलेले अश्रू पुन्हा वाहू लागले.

‘’हो गं बायको. फक्त तुझ्यासाठी वल्लरी. तुला दिसत नाहीये का? ती फक्त तू आहेस. ज्या दिवशी आपलं लग्न झालं वल्लरी, माझ्यावर विश्वास ठेव, अगदी त्या क्षणापासून मी कधीच तुझा विचार माझ्या मनातून काढून टाकू शकलो नाही; मग कारण काहीही असू दे! मी मुर्ख होतो की मला आधी कळलं नाही की मी तुझ्यावर प्रेम करतोय. मी सतत तुला दुखवत राहिलो. आणि माझ्या मुर्खपणामुळेच आपण आपल्या बाळालाही गमावून बसलो.’’ बोलता बोलता त्यांचा कंठ रुध्द झाला. काही क्षण थांभून ते पुढे म्हणाले, ‘’मी तुला जसं वागवायला हवं होतं तसं कधीच वागवलं नाही बायको. मी तुझ्याकडे जेवढं लक्ष द्यायला हवं होतं तेवढं कधीच दिलं नाही. आणि एवढं सगळं असूनही तू मला त्या सगळ्या गोष्टींसाठी माफ केलंस. त्यातूनही तू मला ही आणखी एक संधी दिलीस, या सगळ्यासाठी मी तुझा खूप खूप ऋणी आहे बायको. तू माझ्या आयुष्यात आलीस यासाठी तुझा मी आभारी आहे. तू माझ्यासोबत राहण्याचा जो निर्णय घेतलास त्यासाठी खूप खूप धन्यवाद. मला माफ करण्यासाठी, माझ्यावर विश्वास ठेवण्यासाठी आणि माझ्यावर एवढं मनापासून प्रेम करण्यासाठी बायको; सो मेनी थॅन्क्स. मी वचन देतो तुला की आपल्या आयुष्याच्या अंतापर्यंत आपण असेच सोबत राहू.’’

मला कळत नव्हतं काय बोलू ते! मला माहीतेय की त्यांनी मला दुखावलंय आणि आमच्या बाळाच्या जाण्यासाठी काही ते एकटेच कारणीभूत नव्हते. तरीही मला त्यांच्या डोळ्यात गुन्हा घडल्याची सल दिसतेय, बाळाला गमावल्याची वेदना दिसतेय. ते जे काही बोलतायत ते सगळं खरं आहे का? जर ते माझ्या प्रेमात पडले असतील तर काय होईल? मी जर उद्या या जगातून गेले तर त्यांचं काय होईल? माझ्या मनात सगळ्या वाईट कल्पनांनी फेर धरला होता.

‘’अवधूत, नका हो असं काही करु नका.’’ मी स्वतःशीच म्हणाले.

‘’नको करु? काय नको करु?’’ माझे अश्रू पुसत त्यांनी विचारलं.

‘’तुम्ही… असं… तुम्ही माझ्यावर असं प्रेम नका करु.’’ 

‘’असं होय. वेडी कुठली! तुला नाही का वाटत की हे सगळं बोलायला तू खूप उशीर केलास म्हणून वलू?’’ 

हे असं का बोलतायत? म्हणजे ते खूप आधीपासून माझ्या प्रेमात पडले आहेत की काय? नाही, नाही असं होता कामा नये. 

‘’नाही, नाही अवधूत. हे असं काही होता कामा नये.’’

‘’श्श्श!... बायको रडू नकोस. मी तुझ्याशिवाय नाही जगू शकत वला, नाही जगू शकत.’’

‘’आणि जर मी मेले तर?’’ स्स्स! माझ्या तोंडून शब्द निसटून गेले.

ते एका झटक्यात उभे राहिले. त्यांनी मलाही हाताला धरुन उभं केलं. मग मला घट्ट मिठीत घेतलं आणि माझ्या कानांशी पुटपुटले, ‘’हे असलं काही बोलायचं नाही. कधीच नाही. तुला माझ्यापासून कधीच कोणी हिरावून घेऊ शकत नाही आणि तसं करायला कोणी धजावणार नाही याची काळजी मी घेईन.’’

मी त्यांच्या छातीत तोंड लपवूण हुंदके देत राहिले. खरंतर आताचा हा क्षण किती आनंदाचा आहे आणि मी माझा हा अश्रूपात थांबवू शकत नाहीये. माझी परिस्थिती अजूनही तळ्यात मळ्यातच आहे. त्यांना हे का कळत नाहीये? का नशीबानं मला या असल्या वळणावर आणून सोडलंय? प्रेमात पडूनही इतका कसला ताठपणा आहे त्यांच्यात अजून? अचानक माझं सगळं गोळा केलेलं, मृत्यूशी लढण्याचं बळ कुठल्याकुठे हरवूण गेलं. मला मृत्यूची भिती सतावायला लागली. मला आता त्यांना माझ्यामागे एकटं सोडून जाणं नकोसं वाटायला लागलं. शेवटी एकदाचं माझ्या आयुष्यात असं काहीतरी होतं की जे मला मृत्यूला शरण जाण्यापासून रोखून ठेवत होतं. आता माझंही कुटुंब असणार होतं. आता मला मरावसं वाटतंच नव्हतं.

मला शांत करण्यासाठी ते माझ्या पाठीवरुन हात फिरवत होते. आम्ही असेच एकमेकांच्या मिठीत कितीवेळ राहिलो काय माहीत! आता माझ्या मनावरचं सारं मळभ धुवूण गेलं होतं. आता मला माझ्या आजवर लक्ष द्यायचं होतं; बाकी सगळ्याचा विचार नंतर करेन. मी हळूच माझे हात त्यांच्या छअथीवर ठेवत त्यांच्या मिठीतून स्वतःला सोडवून घेतलं. पण, ते फारच वस्ताद आहेत. त्यांनी माझ्या कपाळावर ओठ टेकवत हळूहळू सगळीकडे चुंबननक्षी उठवायला सुरु केली. आधी कपाळ, मग डोळे, मग गाल, मग नाक, मग ओठ. मला त्यातून त्यांचं ओतप्रोत भरलेलं प्रेम जाणवत होतं. आमच्या मधल्या शांततेचंही आता संगीत होऊ लागलं. हे सगळं त्यांनी फक्त माझ्यासाठी केलं आणि मी हे सगळे मुर्खासारखे विचार करत सगळ्यावर पाणी फिरवत होते.

‘’देवा, तुम्हांला भूक नाही का लागलेली?’’ मी त्या किनार्‍यावर आमच्या व्यतिरिक्त अशणार्‍या शांततेचा भंग करत त्यांना म्हणाले.

‘’काय? काय म्हणालीस तू मला आता?’’

‘’देवा…’’ मी लाजेनं खाली बघत म्हणाले.

माझ्या हनुवटीला धरुन उचलत ते म्हणाले, ‘’पुन्हा म्हण बायको.’’

‘’देवा….’’ माझ्या गालांना लाजेच्या गुलाबी छटेनं वेढून टाकलं होतं.

ते हलकेच हसले आणि त्यांनी टेबलावर ठेवलेली छोटी घंटी वाजवली. थोड्याच वेळअत एक माणूस आला आणि टेबलावर जेवणाची मांडामांड करु लागला. त्यातल्या अनेक थाळ्यांमध्ये माशांचे पदार्थ होते. काहीतर मी माझ्या आजवरच्या आयुष्यात पाहिलेही नव्हते असे माशाचे प्रकार होते. मला मासे फार आवडतात पण हे त्यांना कसं कळलं? त्यांना माहीत होतं का हे? की हा फक्त एक योगायोग होता?

त्यांनी स्वतःच्या हातांनी मला जेवण वाढलं. पाठीमागे मंद संगीताची धून वाजत होती. आतातर वातावरण आणखीनच सुंदर झालं होतं. आम्ही जेवता जेवता अगदी सामान्य जोडप्याप्रमाणे पोटभर गप्पाही मारल्या. जेवण झाल्यानंतर ते माझ्यासमोर हात करत म्हणाले, ‘’ये जरा पावलांनाही थिरकवूया.’’ खरंच ते किती उत्साही आहेत. मला आधी कधीच हे कसं दिसलं नाही?

मी उभी राहिले तसा त्यांच्या एका हाताने माझ्या कंबरेला वळसा घालून मला स्वतःशी ओढूण घेतलं. अघदी जसं मी स्वप्नात पाहिलं होतं तसं. समुद्रावरचा खारट, रात्रीछ्यावेळी गार झालेला वारा उघड्या असणार्‍या अंगावर शहारा आणत होता. अनवाणी पायांना लाटा गुदगुल्या करत होत्या. माझी नजर आकाशाकडे गेली. आज पौर्णिमेची रात्र असावी. मी संगीताच्या तालावर थिरकताना त्यांच्या छातीवर माझं मस्तक विसावलं. यापेक्षा सुखाचे क्षण आयुष्यात आणखी कुठले असतील?

स्वरा… 14/10/2021

---------------------

भाग चाळीसावाः- सांगा कसं जगायचं?

वल्लरी…

मी मुकाट्याने खात होते. खरंतर काहीही खाण्याची इच्छाच नव्हती मला. हा कॉलेजचा कॅफेटेरिया कायमच गजबजलेला असतो. ललित आणि किर्ती नेहमीसारखे गप्पा मारत होते. मी मात्र माझ्या मनाला काबू करु शकत नव्हते. 

इतकं असहाय्य मला आजवर कधीच वाटलं नव्हतं मला. जर मला काही समोर दिसत असेल तर तो फक्त अंधार होता आणि मी त्या अंधारात हरवत चालले होते. 

‘’वला?’’ किर्तीनं हळूच मला कोपर मारलं.

‘’हं!’’ तिनं अचानक विचारलेल्या प्रश्नानं मी भांबावले.

‘’काय झालं? कुठे हरवलीयेस?’’ ललितनं विचारलं.

‘’मी…’’ काय सांगू यांना? मला काहीही बरं वाटत नाहीए. मी बरी नाहीए. जे चाललंय ते मला नकोय. हा आजार माझ्यासाठी शाप बनलाय. मी काय केलं होतं ज्याची शिक्षा म्हणून मला ही असली शिक्षा मिळत होती? एखाद्या सामान्य माणसासारखं आयुष्य मी खाबरं जगू शकत नाही?

आज सकाळीच देवा मला माझ्या नियमित तपासणीसाठी घेऊन गेले होते. त्यांनी माझ्यासाठी परदेशांतून प्रसिध्द डॉक्टरांना बोलावलं होतं. त्यांनी गेल्या आठ॓ड्यात माझ्या काही तपासण्या केल्या होत्या ज्यांचे निकाल आज सकाळी मिळणार होते. मला तिथं जाण्याची खूपच भिती वाटत होती. आयुष्यात पहिल्यांदाच मी माझ्या नशीबाला कोसत होते. आता मला मरायचं नव्हतं. माझ्यामागे मला माझ्यावर प्रेम करणार्‍या माझ्या या नवर्‍याला, अवधूतना एकटं सोडून जायचं नव्हतं मला. का नशीब माझ्याशी इतकं क्रूरपणे वागत होतं? डॉक्टर सगळे रिपोर्ट सोबत घेऊन आले. मला अजूनही त्यांचे शब्द जसेच्या तसे आठवत होते.

…

‘’हे बघ वल्लरी, तू तुझ्या या आजारावरचे उपचार लवकर सुरु केले नाहीस आणि त्यामुळे खूप नुकसान झालंय तुझ्या शरीराचं. आताच्या ह्या परिस्थितीत मी तुला फक्त एकच गोष्ट सुचवू शकतो; स्टेम सेल ट्रान्सप्लांट. आपल्याकडे तोच एक शेवटचा उपाय आता शिल्लक आहे. मला माहीत आहे की सगळी प्रक्रिया खूप उशीर्‍ चालणारी, वेदनादायक आणि फार गुंतागुंतीची आहे पण जितक्या लवकर आपण हे करु तितक्या लवकर आपल्याला चांगले न् अपेक्षित परिणाम मिळतील. श्रीयुत रत्नदीप आपण किमान स्टेम सेल दाता शोधणं तरी सुरु करायलाच हवं. कारण असा दाता शोधणं फार अवघड आहे. त्यात वल्लरीच्या बाबतीत ही शक्यता फक्त पंचवीस टक्के शक्यता आहे दात्याचे स्टेम सेल जुळण्याची कारण तिला कुणीही रक्ताचं नातेवाईक नाहीये.’’

माझ्या मनाचा प्रचंड गोंधळ उडाला होता. मी एकदा देवांकडे पाहिलं. ते गहन विचारांत बुडले होते. 

‘’आणि जर असा दाता नाही मिळाला तर आपण काय करणार?’’ मी थरथरत्या आवाजात त्यांना विचारलं.

डॉक्टर म्हणाले, ‘’वल्लरी तो आपल्यापुडचा शेवटचा प्रश्न नाहीये. मला जास्त काळजी वाटतेय ती असा दाता मिळाल्यानंतर जे ऑपरेशन करु त्याची. तुझं शरीर नव्या पेशींना नाकारु शकतं. हे ऑपरेशन यशस्वी होण्याची शक्यता अठ्ठेचाळीस किंवा त्रेसठ्ठ टक्केच आहे. त्याखेरीज आपल्याला त्यानंतर याचीही काळजी घ्यावी लागणार आहे की तुला कुठल्याही प्रकारच्या आजारची लागण होता कामा नये. त्याशिवाय तुझ्या शरीराची चाचपणी करायला हवीय की तुझं शरीर ऑपरेशनसाठी तयार आहे की नाही आणि तुझा आजार हा बोनमॅरो पर्यंत पोचण्याआधी संपलेला आहे की नाही याची. जर यानेही काम नाही झालं तर आपल्याला केमोथेरपीचा मार्ग निवडावा लागेल. त्यानंतर आपल्याला तुझं शरीर त्यावर काय प्रतिक्रिया देतं तेही पहावं लागेल कारण केमोथेरपीमुळे तुझ्या शरीरात प्रचंड प्रमाणात अंन्तर्गत रक्तस्त्राव होणार आहे. आणि या सगळ्याशिवाय ऑपरेशन करण्याआधी, केल्यानंतरही खूप सार्‍या शक्यता आहेत ज्यांचा खूप विचार करायला हवाय.’’

माझ्याकडे फक्त अठ्ठेचाळीस ते त्रेसठ्ठ टक्केच शक्यता आहे जगण्याची!

‘’मला आता मरायचं नाहीये.’’ मी तोंडातल्या तोंडात पुटपुटले. 

त्यांनी माझा हात घट्ट पकडला; त्या पकडीतून मला जाणवत होतम की मी एकटी नाहीए. याच गोष्टीची मला कायम भिती वाटत होती. मला तोवर मरणाची भिती वाटत नव्हती जोवर देवा माझ्या प्रेमात पडले नव्हते, जोवर त्याच्या माझ्यातल्या गोष्टी सामान्य झाल्या नव्हत्या. आणखी काही औपचारिकता पार पाडून आम्ही हॉस्पिटलमधून बाहेर पडलो. अवधूतनी मला युनिव्हर्सिटीत नेऊन सोडलं तेही अगदी शांतपणे. वाटेत काहीही बोलले नाहीत ते! आणि माझ्यात तर त्यांच्याकडे पाहण्याचीही हिंमत नव्हती. या सगळ्याचा अर्धाअधिक दोष तर माझाच होता ना! हे सगळं जर मी त्यांना आधी सांगितलं असतं तर! मला त्यांच्या आयुष्यातून दूर जायला हवंय. युनिव्हर्सिटीजवळ पोचल्यावर मी गाडीतून खाली उतरत असताना त्यांनी मला थांबवलं.

‘’वला!’’

मी काहीही न बोलता फक्त त्यांच्याकडे पाहिलं.    

‘’अजिबात काळजी करायची नाही. मी आहे ना सगळ्याची काळजी करायला! मला माहीत आहे की तू खूप धीराची आहेस वलू. आणि मला हेही माहीत आहे की तू यातून बरी होशील.’’ मी त्यांना धीर देण्याऐवजी तेच मला धीर देत होते. 

‘’देवा…’’

‘’अंहं, बाकी काही बोलायचं नाही. मला फक्त एवढंच वचन दे की तू मला कधीच सोडून जाणार नाहीस म्हणून. नाही ना जाणार?’’

…

मी हे असं वचन त्यांना कसं देऊ शकत होते? हे माझ्या हातात नव्हतं ना! मी पटकन् उठले आणि त्या दोघांना आलेच म्हणून सांगत माझ्या अश्रूंना थोपवत वसतिगृहाच्या दिशेनं धावले. तिथे एक बाग होती आणि तो सगळा परिसर प्रतिबंधित होता. मी तिथल्या एका झाडाखाली जाऊन गुडघ्यात मान घालून बसले. आणि रडत राहिले. हे व्हायला नकोय मला. मला त्यांच्या सोबत सुखासमाधानात आयुष्य जगायचंय. 

‘’वला! वल्लरी! काय झालं तुला?’’ हा ललितचा आवाज होता.

‘’वला, बोल ना गं!’’ तो पुन्हा म्हणाला.

मी हळूच डोकं वर उचललं आणि त्याच्याकडे पाहत म्हणाले, ‘’ललित.’’

‘’अगं तू का रडतेयस?’’

‘’काही नाही.’’

त्यानं माझे अश्रू पुसले आणि म्हणाला, ‘’मला आधी सांग, काय झालं काय आहे नक्की?’’

आता मात्र माझा माझ्यावरचा संयम संपला. मी ओक्साबोक्शी रडत म्हणाले, ‘’ललित… ललित… मी… मी… मला मरायचं नाहीए ललित. मला अवधूतसाठी जगायचंय रे! मला त्यांना एकटं सोडून जायचं नाहीये.’’

‘’वल्लरी…’’ असं म्हणून त्यानं मला छातीशी धरलं.

‘’या सगळ्या गोष्टी माझ्याच बाबतीत अशा का आहेत रे? मी अशं काय पाप केलं होतं? मला हे सगळे कसले भोग भौगावे लागतायत? मी एखाद्या सामान्य मुलीसारखी का नाही जगू शकत?’’

‘’वला, शांत हो वला. अवधूत त्याच्यापरीने या सगळ्यातून मार्ग काढण्याचे सगळे प्रयत्न करतोय. तू लवकरच बरी होशील. अशी हार नाही मानायची आपण.’’

‘’तुला माहीत नाही, आज डॉक्टर म्हणाले की मला स्टेम सेल ट्रान्सप्लांट करावं लागणअर आहे. मला खूप भिती वाटतेय रे ललित!’’

‘’सगळं काही ठीक होणार. माझ्यावर विश्वास ठेव.’’ त्याच्या आश्वासनाने मला जरा बरं वाटलं.

‘’आयुष्य असं का आहे ललित? आज माझ्याकडे सगळं आहे, सच्चे मित्र, कुटुंब, जिवापाड प्रेम करणारा नवरा आणि माझ्या हातात या सगळ्यांसाठी वेळच नाहीये. आपण माणसं ना खूप वेडी असतो रे! आपल्याला एखाद्या गोष्टीची किंमत ती गमावल्यावरच कळते. माझ्याकडे वेळ नाही आणि मी तो असावा म्हणून धडपडतेय. पण लल्या, तुझ्याकडे आयुष्य आहे; तू मात्र ते गमावू नकोस हं!’’

‘’तू कशाबद्दल बोलतेयस वला?’’

‘’तुझ्याकडे सगळं काही आहे ललित. तुझ्या अवतीभवती बघ. तुझ्याकडे कुटुंब आहे, मित्र आहेत आणि या सगळ्याच्या पलिकडे कुणीतरी आतुरतेनं तुझी वाट पाहतंय की तू तिला एक संधी देशील म्हणून. एक संधी तिचं तुझ्यावर प्रेम आहे हे दाखवण्याची. शिवाय तुझ्या हातात वेळंही आहे. तुझ्याकडे ती प्रत्येक गोष्ट आहे जिच्यासोबत तू सामान्य आयुष्य जगू शकशील. मात्र तू खरोखरीच वेळ वाया घालवतोयस. तू दर दिवसांगणीत आतल्या आत रडतोयस, खचतोयस आणि मला हे दिसतंय ललित. अजूनही तुला त्याला भेटायचं नाहीये का? तू स्वतःला का असा त्रास करुन घेतोयस?’’

‘’तुला नक्की काय म्हणायचंय वला, मी नाही समजलो.’’ त्याचे डोळे अगदी निर्जीव वाटत होते.

‘’तुझ्या भावना काही माझ्यापासून लपलेल्या नाही आणि तू आताही त्या लपवू नकोस. माझ्याकडे बघ, या असल्या सगळ्या नाटकांसाठी आयुष्य खूपच छोटं आहे रे! एक संधी दे दिगंतला. असं काहीही करु नकोस की ज्यासाठी तू नंतर पस्तावत राहशील. नको वागूस असा ललित. मिळालंय ते आयुष्य छान जगून घे. तुला हवं तितकं जगून घे.’’ मी त्याला विनवत राहिले.

…

ललित…

वल्लरीचा बोललेला शब्दन् शब्द माझ्या मेंदूत भणभणत होता. ती अगदी खरं बोलत होती. तिच्या आयुष्याची शाश्वती नव्हती. तिच्या या वेदना मला याआधी कधीच जाणवल्या नाहीत. इतक्या सगळ्या महिन्यात मला पहिल्यांदाच तिच्या डोळ्यांत पश्चात्ताप दिसला. मला तिच्या डोळ्यांत तिच्या सगळ्या वेदना एकवटलेल्या जाणवत होत्या. मी तिला इतकी अस्वस्थ झालेली पाहिली नव्हती. तिला जगायचं होतं पण आयुष्यानं तिच्यासाठी काहीतरी वेगळंच ठरवलं होतं. अवधूतनं कितीही प्रयत्न केले तरी या गोष्टी त्याच्या हातातल्या नव्हत्याच. स्टेम सेल ट्रान्सप्लांट म्हणजे काही खायची गोष्ट होती का? त्यात ती एक अनाथ मुलगी होती. आता अशा मुलीसाठी की जिचे कुणीही रक्ताचे नातेवाईक नाहीत; तिच्यासाठी असा स्टेम सेल दान करणारा दाता शोधणं कर्मकठीण होतं. आणि जरी असा दाता मिळाला तरी ती ऑपरेशनसाठी कितपत तयार होती ते देवालाच माहीत. मी तिच्याकडे पाहिलं, ती थोडी शांत वाटत होती आणि शिकवण्याकडे लक्ष देत होती. पण माझं मात्र लक्षच लागत नव्हतं. तिचं म्हणणं खरं आहे; आयुष्य खूपच छोटं आहे. पुढच्या क्षणाला काय होईल हे आपल्या कुणालाच माहीत नसतं. ती अगदी बरोबर बोलली; मी असं काहीही करायला नको ज्याचा मला नंतर पश्चात्ताप होईल. मी नेहमीच दिगंतची वाट पाहिली. जेव्हा तो माझ्यापर्यंत येईल तेव्हा मी त्याच्या दिशेने जाईन म्हणून. मला कळत होतं की त्यानं जे काही केलं ते चुकीचं होतं आणि त्याला झाली एवढी शिक्षा खूप होतं. 

मी पाहिलं होतं दिगंतला. तो खूप अस्वस्थ आणि उदास वाटत होता. कदाचित त्याला दुसरी संधी देण्यात तसंही काही वाईट नव्हतं. पण मी त्याच्यावर असाच विश्वास कसा ठेवू? त्यानं माझ्या विश्वासासाठी स्वतःला पात्र बनवायला हवंय. त्यानं गेल्या काही दिवसांत मला अनेकदा फोन केला होता. माझ्या फोनवर त्यानं हजारोंनी मेसेज केले होते दर दिवशी. मी त्याला उत्तर देण्याचे जराही कष्ट घेतले नाहीत. पण तो मात्र अजूनही प्रयत्न करत होता. मला त्याच्याशी बोलायला हवंय. ही कदाचित एक चांगली सुरुवात होईल. 

जसा तास संपला तसं मी वल्लरीला एकटीला बोलण्यासाठी बाजूला घेऊन गेलो. 

‘’अरे काय चाललंय ललित?’’

‘’ऐक वला… मला वाटतंय की तू जे काही बोलतेयस त्यात तथ्य आहे. मला त्याला एकदा भेटायला हवंय.’’

‘’खरंच? हे खूप उत्तम झालं. थांब मी दिगंतला फोन करते लगेच. तू त्याला कॉ॑फी शॉपला भेटू शकतोस.’’ ती उत्साहाने भरलेल्या आवाजात म्हणाली.

‘’ऊं… ठीक आहे. पण माझी एक अट आहे. तू तिथे असायला हवीस. तू माझ्यासोबत तिथे यायचंस.’’ माझ्यात त्याला एकट्याला भेटण्याचं धाडस नव्हतंच.

‘’काय? तू वेडा आहेस का?’’ ती ओरडली.

‘’मग मी त्याला नाही भेटणार. तू माझ्याबरोबर येतेयस आणि हे फायनल आहे.’’ मी ठामपणे म्हणालो.

‘’अरे असं काय करतोस? दिगंत जीव घेईल माझा.’’ ती उगाचच त्रासल्याचं नाटक करत म्हणाली.

तिनं लगेचच दिगंतला फोन लावला. तिला त्याच्याशी बोलताना ऐकून माझ्या हृदयाचा ठोका चुकला. तो तयार होईल का भेटायला? की नकार देईल? तिनं फोन कट केला न् खिदळली.

‘’काय म्हणाला तो?’’ मी उत्सुकतेनं विचारलं.

‘’बरोब्बर चार वाजता कॉफी शॉपमध्ये.’’ ती हसतच म्हणाली.

तिच्या सुजलेल्या डोळ्यांतून छटा कुठच्या कुठे निघून गेली होती. ती आनंदी दिसत होती. जो आनंद मला तिच्या चेहर्‍यावर दिसत होता; मला कळत होतं की तो माझ्यामुळे होता. किती भोळी होती ती! तिला इतकं सगळं का सहन करावं लागतंय? का तिला साधंसुधं आयुष्य जगायला मिळू नये?

स्वरा… 15/10/2021

      

भाग एकेचाळीसावाः- एक डबल डेट…

वल्लरी…

का कुणास ठाऊक पण मला या सगळ्या गोष्टीविषयी फार वाईट इन्ट्युशन्स येत होत्या. ललित मला त्या कॉफी शॉपमध्ये ठीक चार वाजता घेऊन आला. मला कळत नाही हा ललित विनाकारण मला का या सगळ्या भानगडीत खेचत होता ते! तसं बघितलं तर त्या दोघांनी एकमेकांना एकांतात भेटून त्यांच्या प्रेमातल्या हा पेचातून मार्ग काढायला हवा होता. जसा मी कॅफेत पाय टाकला माझी नजर तिथे बसलेल्या दिगंतवर पडली. तो आधीच तिथे येउन पोचला होता. आणि मला माहीत आहे की हे असंच होणार होतं म्हणून. तो ललितला भेटायला खूप आतुर झाला होता. आता मला त्याच्याबद्दल खूप वाईट वाटू लागलं. त्याची नजर माझ्याकडे गेली. मला त्याच्या त्या नजरेत थोडसं आश्चर्य आणि खूप सारी प्रतिक्षा दिसून आली. तो थोडासा विसावल्यासारखा वाटतोय का?

मी पाहिलं हा कॅफे जवळपास रिकामा होता. खरंतर आम्हीच त्या कॅफेतलं एकमेव गिर्‍हाईक होतो. हे सगळं दिगंतनं केलं होतं की काय? असू शकेल! हे दोघे रत्नदीप बंधू त्यांना हवं ते करु शकतात.

ललितला पाहून दिगंत उभा राहिला आणि चेहर्‍यावर उसनं हसू आणत त्याला म्हणाला, ‘’हाय ललित.’’ मी पाहिलं किती प्रचंड तणावाखाली होता तो!

‘’हॅलो दिगंत.’’ ललित अगदी सहज त्याला म्हणाला. तो दिगंतच्या समोरची खुर्ची घेऊन त्यावर बसला आणि मला त्यानं त्या दोघांच्या मध्ये बसायला लावलं. 

‘’चला, शेवटी एकदाचा तू मला भेटायला तयार झालास.’’ दिगंत पुटपुटला.

काय झालंय या दोघांना? असे का वागतायत ते? त्यांना दिसत नाहीए का एकमेकामची अवस्था? मी आता त्यांच्या या प्रेमाच्या गाड्याचं तिसरं चाक झाले होते. 

‘’तू माझ्याशी खेळ खेळतोयस का?’’ मी विचारलं खरं त्याला पण त्याच्या चेहर्‍याकडे पाहून काही मला तसं वाटलं नाही.

त्या टेबलावरती एक तणावपूर्ण शांतता हाताची घडी घालून बसली होती. वल्लरी, अगं तू तुझ्या आयुष्यातली ही सर्वात मोठी चूक केलीस बघ! तू का तयार झालीस त्याच्यासोबत बसायला अशी? अगं ही त्यांची डेट आहे. मी ललितकडे एक कटाक्ष टाकला. तो मात्र एकटक दिगंतकडे पाहत होता. मला तिथला तणाव जाणवत होता. 

‘’तर…’’ मी त्या शांततेचा भंग करण्यासाठी बोलण्याचा प्रयत्न केला. 

‘’तर…’’ माझेच शब्द पुन्हा जरी ललित म्हणाला असला तरी अजूनही त्यानं त्याची नजर दिगंतवरुन हटवली नव्हती. त्याच्या आवाजावरुन वाटत होतं की तो दिगंतला ताकिद देत होता.

‘’कसा आहेस तू ललित?’’ अखेरीस एकदाचं दिगंतनं मौन सोडत त्याला विचारलं. पण त्याचा आवाज खूपच पडलेला होता.

‘’मला माहीत आहे की मी कसा आहे याची माहिती तू माझ्यामागे सोडलेल्या तुझ्या कुत्र्याने तुला आधीच दिली असेल.’’ ललितनं त्याच्यावर ताशेरा ओढला.

‘’कुत्रा? काय म्हणायचं काय आहे तुला?’’ मी पटकन् विचारलं. आता मी प्रचंड गोंधळलेय. दिगंतचा कुत्रा? काय घडतंय इथे?

‘’अगं हे मला विचारण्यापेक्षा या तुझ्या लाडक्या दिग् ला का विचारत नाहीस?’’ ललितनं मलाच उलटं कुत्सितपणे ‘तुझ्या लाडक्या दिग्’ वर जोर देत सांगितलं. 

हे जास्त जटिल होत चाललंय.

‘’मला माफ कर ललित, तू ना माझ्या केलेल्या फोन कॉलला उत्तर देत होतास ना माझ्या मेसेजला. मला तुझी खूप काळजी वाटत होती. बस एवढीच गोष्ट आहे. माझा यामागे दुसरा कुठलाही हेतू नव्हता.’’ दिगंतनं स्पष्टीकरण द्यायला सुरुवात केली.

‘’हो का? तुला इतकी काळजी वाटत होती माझी की तू मी कुठे आणि कुणासोबत डेटवर जातो त्याच्यावरही पाळत ठेवलीस? तरीच मी विचार करत होतो की त्या सगळ्यांना कोण बरं धमकावत होतं? का बरं ते असे घाबरुन जात होते?’’ ललित त्याची उलटतपासणी करत होता.

याचा अर्थ असा आहे की या दिग्यानं ललितच्या मागावर कुणाला तरी सोडलं होतं. बेअक्कल कुठला! कोण वागतं असं? आता त्यांच्यात एक प्रकारचं शीत युध्द सुरु झालं होतं. मी काय करु? हा खेळ असाच अर्ध्यात सोडून निघून जाउ की पुढे पाहत राहू?

‘’मला त्यांच्यापैकी कुणीही तुझ्या आजूबाजूला फटकलेलंही आवडत नाही. तु फक्त माझा आहेस, ललित.’’ अचानक दिगंतनं टेबलावर रागाने दणका देत आवाज वाढवत त्याच्या प्रश्नाचं उत्तर दिलं.

आता मात्र मी घाबरलेय. हे सगळं माझ्या सांभाळण्याच्या पलिकडे चाललंय. मला वाटलं होतं की ही एक साधीशी डेट असेल पण हे काहीतरी वेगळंच घडत होतं.

‘’तुझा? तुला काय माझ्यावर किमतीचं लेबल लावलेलं दिसतंय का? काय समजलास तू मला दिगंत? मी काय तुझ्या मालकी हक्काची वस्तू आहे का? मी तुझा पाळलेला कुत्रा नाहीए दिगंत की तू माझ्यावर असा हक्क गाजवशील!’’ ललित ताडकन् उभा राहून त्याच्यावर ओरडला.

ललित असा कधीच वागला नाहीए; किमान माझ्यासमोर तरी नाहीच. माझ्या लक्षात येत होतं की मी जे काही पाहतेय ते सगळ्यात खराब दृश्य आहे. ललित रागाने गरागरा डोळे फिरवून खाउ की गिळू असा दिगंतकडे पाहत होता. दिगंतच्या तोंडून एकही शब्द पुढे बाहेर पडला नसला तरी त्याच्याही नजर काही कमी बोलत नव्हती. वले, अगं या सगळ्याला उशीर होण्याआधी तुलाच काहीतरी केलं पाहिजे वले!

‘’ए अरे काय गंमत गंमत खेळताय तुम्ही? चला, चला नॉर्मल व्हा आता.’’ मी उगीचच हसत म्हणाले. तू त्यांच्यापेक्षा जास्त मुर्ख आहेस वल्लरी! या सगळ्या प्रसंगात हसण्यासारखं काय होतं? तुला यापेक्षा वेगळा मुद्दा मिळाला नाही का? हे विनोदी होतं का? ते वेडगळं जोडपं माझ्याकडे टक लावून पाहत होतं. 

‘’एक काम करा, काहीतरी खाण्याचं, पिण्याचं ऑर्डर तरी करा.’’ मी समोरच्या परिस्थितीतला तणाव निवळण्यासाठी काहीतरी बोलायचं म्हणून बोलले. 

माझं नशीब चांगलं होतं की त्या शब्दांनी त्यांचं काम केलं. दोघेही परत खाली बसले. दोघांनीही मेन्यूकार्ड हातात घेऊन त्यात नजरा खिळवल्या. आम्ही सगळ्यांनी मिळून कॅपॅचिनो ऑर्डर केली. पुन्हा एकदा मघासची तिच शांतता तशीच त्या टेबलावर येऊन बसली. मला आता इथून उठून जायचं होतं. मला नाही वाटत की त्याशिवाय हे दोघेही मोकळेपणानं एकमेकांशी बोलतील म्हणून. अचानक माझ्या मेंदूत एका क्लृप्तीनं जन्म घेतला. मी माझा फोन खिशातून बाहेर काढला आणि त्यांना मेसेज केला.

‘ताबडतोब मला फोन करा. खूप गरजेचं आहे.’  

मेसेज पाठवला, तो डिलिव्हर झाला नाही तोच मला त्यांचा फोन आला.

‘’हां देवा, बोला ना!’’ मी हसतच फोन उचलून म्हणाले.

‘’काय गं वला काय झालंय? कुठे आहेस तू? तू ठीक तर आहेस ना? तुला काही दुखलं खुपलं नाहीए ना? तुला कुठल्या संकटात तर नाहीस ना?’’ ते काळजीपोटी मला प्रश्नांवर प्रश्न विचारत होते.

‘’किती छान, हो ना! म्हणजे तुम्ही पोचलाय का इथे आधीच?’’ मी त्यांच्या सगळ्या प्रश्नांकडे दुर्लक्ष करत मला हवं होतं ते समजवण्याचा प्रयत्न केला. 

‘’अवधूत? इथे? पण तो तर एका मिटिंगमध्ये व्यस्त होता ना?’’ माझ्या बाजूला बसलेल्या दिगंतनं चमकून विचारलं. मला हेच तर हवं होतं.

‘’तू कशाबद्दल बोलतेयस बायको? एक मिनिट, हे कोण बोललं आता? तो दिगंत होता का?’’ त्यांनी पुन्हा प्रश्नावली सुरु केली.

अरे देवा, काय केलं मी हे? उगीच त्यांना फोन करायला सांगितलं? ते खरंच मिटिंगमध्ये आहेत की काय? मी याचा विचारच केला नव्हता.

‘’बोल ना वल्लरी. अगं कुठे आहेस तू? तू त्या दिग्यासोबत आहेस का? काय करतेयस तू त्याच्यासोबत? मी येऊ का तिथे? त्यासाठी केलास का तू हा सगळा खटाटोप?’’ उफ्! किती प्रश्न पडतात बाई यांना!

‘’नाही, नाही. काहीच नाही. सगळं काही ठीक आहे इथे.’’ मी हसत म्हणाले.

‘’तुझा आवाज असा का वाटतोय मला जसं की तू कुठल्या पेचात अडकली आहेस?’’ मी त्यांच्या त्या प्रश्नाचं उत्तर देण्याआधीच ललित दिगंतकडे पाहत कुचक्यासारखा म्हणाला, ‘’बघा लोकं कशी त्यांच्या प्रिय माणसांची काळजी घेतात ते! नाहीतर काहीजणांना त्यात अजिबातच गम्य नसतं.’’

‘’अरे हा आवाज तर ललितचा आहे, हो ना? बायको, ए वला तू तू हॉस्पिटलमध्ये तर नाहीस ना गं?’’ घाबर्‍याघुबर्‍या आवाजात त्यांनी विचारलं.

‘’वला, तू कशाला त्याला इथे यायला सांगितलंस?’’ दिगंतनं मला विचारलं.

‘’मला वाटतमय की ते कामात फार व्यस्त आहेत.’’ मी कसंनुसं हसून त्याचा प्रश्न टाळला.

‘’गाढव कुठली!’’ असं म्हणून त्याने माझ्या हातातला फोन हिसकावून घेत कानाला लावला अन् म्हणाला, ‘’अवधूत तुझी बायको इथे आहे आमच्यासोबत. युनिव्हर्सिटीच्या जवळच्या कॅफेमध्ये. ये आणि घेऊन जा तिला.’’ 

मग त्यानं खटकन् फोन कट केला. माझ्या हातात देत म्हणाला, ‘’येतोय तो.’’

छान! उत्तम! उत्तम काम केलंयस तू वल्लरी. कुठे मी इथून बाहेर पडण्याचा विचार करत होते आणि कुठे आता अवधूत स्वतःच इथे येतायत. काय होणार आता देवालाच माहीत.

तिथला वेटर आला आणि आमच्या समोर कॉफी ठेवून गेला. आम्ही पुन्हा एकदा शांतपणे बसून राहिलो. मी विचार करत होते की कुठून आणि कशी संवादाला सुरुवात करु ते पण तोवरच दिगंतनं बोलायला सुरुवात केली.

‘’माझं ऐक ना ललित, माझं चुकलं, खरंच माझं चुकलं. मला माफ कर प्लीज.’’ तो अगदी गंभीरपणे ललितची माफी मागत होता.

‘’माफी? दिगंत रत्नदीप माफी मागतायत? हे माझ्यासाठी नवीन आहे.’’

काय करु मी यांच्यासाठी आणखी? यांचं नातं तर पार फिस्कटतंच चाललंय. लल्या नालायका, माफी मागतोय ना तो! मग तूही घे की जरा समजून.

‘’ललित अरे प्लीज. एकदा माझं ऐकून घे ना!’’ दिगंतचा आवाज खूप मऊ झाला होता.

माझी खात्री होत चालली होती की ललित आता त्याच्या एखादी श्रीमुखात भडकवेल अशी तेवढ्यातच मी देवांना कॅफेत आलेलं पाहिलं.

ते थेट आमच्या टेबलाशी आले आणि ललितला म्हणाले, ‘’ए हो बाजूला.’’ तो गडबडून उठला तशी दुसरी एक खुर्ची घेऊन ते माझ्याशेजारी बसले.

‘’मला आधी सांग तू इथे काय करतेयस?’’ त्यांनी मला सगळ्यात आधी विचारलं.

‘’ते मी इथे… असंच…’’

‘’आम्ही दोघे इथे डेटवर आलोय.’’ दिगंतनं मी अर्धवट सोडलेलं वाक्य पूर्ण केलं. 

‘’मग तू मला…’’ मी त्यांचा हात दाबत त्यांना पुढे काही विचारण्यापासून थांबवलं. मी हात दाबल्यावर त्यामनी भुवई उंचावून माझ्याकडे पाहिलं. देवालाच माहीत त्यांना त्यातून काय समजलं ते! पण ते हळूच झुकून पुटपुटले, ‘’तुला काही खायचंय का?’’ 

हुश्श! चला काहीतरी वेगळी सुरुवात तर झाली.

‘’हुं! मला थोड्डीशी भूक लागलीय.’’ मी म्हणाले.

त्यांनी हसून मान हलवली आणि त्या वेट्रेसला खूण करुन बोलावलं. त्यांनी आम्हां दोघांसाठी खाणं ऑर्डर केलं. मला जाणवतंय की ते माझ्या असण्याची दखल घेऊ लागलेत. हे सगळं काही मला एखाद्या स्वप्नासारखं वाटतंय. मी माझ्याच विचारात खुदकले. 

‘’अरे वा वला, अवधूत रत्नदीपांना तर तुझ्या आवडी निवडी माहीती आहेत की!’’ ललित म्हणाला.

‘’ए ललित, मलाही तुझ्या आवडी निवडी माहीत आहेत.’’ लगेचच दिगंत म्हणाला.

‘’हो, हो. तर, तर.’’ आणखी एक कुचकं वाक्य. मला ललितची ही बाजू माहीतच नव्हती. कित्ती लागट बोलतो हा पोरगा! 

‘’त्या दोघांचं नेमकं काय बिनसलंय म्हणे?’’ अवधूत कुजबुजले.

‘’जे तुम्हांला दिसतंय तेच घडलंय.’’ मी म्हणाले.

‘’तू काय आता कामदेवाच्या भूमिकेत आहेस की काय बायको?’’ ते माझ्यावर हसले.

‘’गप्प बसा ना!’’ मी हळूच त्यांना हाताची चापट मारुन गप्प केलं. 

दिगंत आणि ललितमध्ये अजूनही तू-तू मैं-मैं चालूच होती. मी पाहत होते की ते दोघेहीही त्यांचा कोंडून पडलाल सगळा उद्वेग बाहेर काढत होते. या सगळ्याच्या मध्ये आमचं खाणं आलं. 

नेहमीसारखं त्यांनी माझ्या डिशमध्ये पदार्थ वाढले. मी तर माझी नजर त्यांच्यावरच टिकवून बसले होते. त्यांचा शर्ट त्यांच्या अंगाला घट्ट चिकटून बसला होता. आणि मला त्याच्यामागे लपूण बसलेले त्यांचं ते कोरीव शरीर आठवत होतं.

‘’हं, घे चला. खायला सुरु कर.’’ डिश माझ्यासमोर ठेवूण माझ्या हनुवटीला धरत ते म्हणाले. 

मी मनापासून हसले.

‘’थांब ललित. मी वाढून देतो तुला.’’ दिगंतच्या आवाजाने मी पटकन् त्याच्याकडे पाहिलं.

‘’काही गरज नाहीए.’’ ललित फणकारला.

मी त्यांच्या त्या लुटुपुटुच्या भांडणाकडे पाहून स्वतःशीच हसले. माझं सगळं लक्ष त्यांच्याकडे असल्याने मला देवांनी पास्त्याच्या भरलेला चमचा माझ्या तोंडासमोर धरलेला माझ्या लक्षात आलाच नाही.

‘’ए मुली, इकडे बघ.’’ ते खुसपुसले.

ते मला भरवत होते आणि माझ्या चेहर्‍यावर लाली चढली होती. माझी इच्छा होती की आम्ही कायम असंच सोबत रहावं. मला लवकर बरं वाटावं. मला आता त्यांना सोडून जायचं नाहीए. मला मरायचं नाहीए. माझी त्यांची नजरानजर झाली. त्यांच्या नजरेतून मला त्यांचं प्रेम आणी त्यांना माझ्याविषयी वाटणारी काळजी दिसत होती. जेव्हा जेव्हा मी त्यांच्याकडे पाहते त्यांच्या नजरेच्या समुद्रात बुडून जाते. त्यात एक अनामिक प्रेमाची असोशी आहे जी मला बांधून ठैवू पाहते. ते माझ्या नशीबाशी सुरु असलेल्या लढाईत जिंकतील का?

‘’अंहं, तुम्हांला जास्त विचार करण्याची परवानगी नाहीए वला सरकार. त्यासाठी हा नाचिज आहे.’’ त्यांच्या त्या सुखावणार्‍या शब्दांनी मला भानावर आणलं. मला माहितेय की त्यांना माझी काळजी कळतेय. मी नुसतीच मान हलवली.

पण, लगेचच माझं लक्ष पुन्हा दिगंतनं वेधून घेतलं. त्यानंही पास्त्याचा भरलेला चमचा ललितच्या तोंडासमोर धरला होता. तो देवांची नक्कल करतोय की काय? माझ्या मनात येऊन गेलं. त्या विचारांनी फुटू पाहणारं माझं हसू मी मोठ्या मुश्किलीनं दाबून धरलं होतं. मात्र मला देवांच्या खुसखुसण्याचा आवाज आलाच.

‘’मी माझ्या हाताने खाऊ शकतो.’’ ललितचं गाडं अजूनही एकांडच कलंडलेलं होतं. 

‘’तुझा नेमका काय प्रॉब्लेम आहे?’’ दिगंतच्या संयमाची सिमा आता संपत आली होती. 

‘’मला विचारतोस माझा काय प्रॉब्लेम आहे म्हणून? तुझ्या या उघड्या डोळ्यांना तो दिसत नाहीए का?’’ ललित रागाने ओरडला.

‘’मला जे जे काही म्हणून शक्य आहे, मी ते ते सगळं काही करतो आहे ललित.’’ दिगंतनं त्याची बाजू मांडली.

‘’जाऊ दे. का बोलतोय मी तुझ्याशी? तुला नाही काही समजणार रे! वले मी चाललो गं!’’ उभा राहत ललितनं निरोप घेतला.

‘’ललित थांब. ललित, ऐक. ए ललित.’’ दिगंत उठून काही बोलेपर्यंत ललित दारापाशी पोचलाच होता. 

‘’मी म्हणालो ते ऐकलं नाहीस का? थांब ललित.’’ आता मात्र रागाने बेभान होऊन दिगंत ओरडला.

‘’बास. मिस्टर दिगंत रत्नदीप मी तुमचा पाळलेला कुत्रा नाहीए. हे कायमचं डोक्यात ठेवायचं.’’ असं म्हणून घोंगावणार्‍या वादळासारखा ललित कॅफेच्या बाहेर पडला. 

त्याच्या बाहेर पडण्याची खोटी की दिगंतनं आणलेलम सगळं अवसान गळून पडलं आणि तो धाडकन् त्याच्या खुर्चीत कोसळला. 

‘’दिगंत, तू बरा आहेस ना दिगंत?’’ मी न राहवून विचारलं.

‘’वलाऽऽऽ! आता मी काय करु वला? मला शक्य ते सगळं केलं गं मी. आणखी काय हवं होतं त्याला? असं काय करु मी की ज्यामुळे मी त्याचं मन पुन्हा जिंकू शकेन?’’ दिगंत रडवेल्या सुरात म्हणाला.

स्वरा… 17/10/2021

 

 भाग बेचाळीसावाः- कोसळता तारका पुंज…

वल्लरी…

अवधूतनी नेहमीप्रमाणे कारमध्ये बसल्यावर माझा सिटबेल्ट लावला. मी मात्र अजूनही दिगंत आणि ललितच्या विचारातच अडकून पडले होते. तसं बघायला गेलं तर ललित त्याच्या जागेवर अगदी बरोबर होता. तो काही धिगंथछअ पाळलेला कुत्रा नव्हता; तो म्हणेल तसं वागायला. दिगंतला अजून बराच संयम ठेवायला हवाय. त्याचा प्रेम व्यक्त करण्याचा मार्ग हा किचिंत हिंसेकडे झुकणारा आहे. मला दिसत होतं, नाही असं नाही की तो ललितची किती काळजी होती ते! पण काळजी करणं एवढंच काही पुरेसं नाहीए ना! त्याला शिकायला हवंय की हळूवार प्रेमाने कसं मनावायचं ते! अगदी अवधूतसारखं.

त्यांनी माझ्या गालांवरुन प्रेमाने हात फिरवला आणि माझ्या कपाळावर ओठ टेकले मग ते त्यांच्या सिटवर जाऊन बसले. माझ्या चेहर्‍यावर नकळत हसू आलं. त्यांच्यासोबत असताना ते करत असलेल्या या सगळ्या गोष्टी मला खूप आनंध देतात. पण मध्येच माझ्या मनात मृत्यूची भिती चमकून जाते. त्यांना एकटं सोडून जाण्याची भिती सतावते. रोजच्या निघून जाणार्‍या दिवसांगणिक त्यांचं माझ्याविषयीचं प्रेम वाढतच चाललं आहे. देव न करो, पण जर काही वाईट घडलं तर मला भिती वाटतेय की ते मोडून पडतील.

 

त्यांचे डोळे रस्त्यावर खिळले होते. अचानक त्यांनी त्यांची नजर न वळवता स्टिअरिंग सोडून माझा हात हातात घेतला आणि अनावरपणे ओठांशी धरुन ठेवले.

‘’ए बायको, नको ना एवढी काळजी करुस गं!’’ त्यांच्या आवाजात आश्वासकता भरलेली होती. त्यांना कसे कळाले माझ्या मनातले विचार? ते तर माझ्याकडे पाहतही नव्हते.

‘’मला कळालं कारण माझं तुझ्यावर खूप प्रेम आहे वल्लरी.’’ ते तर असं बोलत होते जसं काही माझं मन त्यांना वाचता येतंय. माझे डोळे भरुन आले. माझ्यावर असं वेड्यासारखं प्रेम करणार्‍या त्यांना एकटं सोडून कशी जाऊ मी? मी माझ्या वयाच्या इतर मुलींप्रमाणे का नाही जगू शकत रे देवा?

‘’देवा!’’ 

‘’हे बघ मी आधीच माझ्या माणसांशी बोललोय. लवकरच आपल्याला स्टेम सेल दाता मिळेल. आणि तुझ्यावर जी सर्जरी होणार आहे त्यासाठी मी एका सर्वोत्तम सर्जनांच्या जथ्याशी माझी चर्चा चालू आहे वल्लरी. सगळं काही ठीक होईल.’’ ते मला शांत करत म्हणाले.  

मला माहीत आहे की तुम्ही खूप प्रयत्न करताय देवा. जे जे म्हणून तुम्हांला शक्य आहे ते ते सगळं करण्याचाही तुम्ही प्रयत्न करताय. पण काही गोष्टी तुमच्याही हातात नाहीएत देवा, मग तुम्ही कितीही प्रयत्न करा. पैशानं सगळंच विकत घेता येत नाही. आणि हे तर तुम्हांलाही चांघलंछ माहीत आहे. मी शांतपणे खिडकीतून बाहेर पाहत माझे अश्रू त्यांच्यापासून लपवत राहिले.

सूर्य केव्हाच मावळला होता. एका ओळीत रस्त्यावरचे सगळे पथदीप प्रकाशाने झळकू लागले होते. अचानक माझ्या लक्षात आलं की आम्ही घरी जात नाही आहोत. मी आजूबाजूला पाहिलं तर मला त्यांच्या चेहर्‍यावर खेळणार्‍या खट्याळ हास्याखेरीज दुसरं काहीच दिसलं नाही. शहराला खूप मागे टाकत आमची गाडी कुठेतरी चालली होती; पण कुठे?

‘’देवा, कुठे चाललो आहोत आपण?’’ मी उत्सुकतेनं त्यांना विचारलं.

‘’कळेल लवकरच तुला.’’ हसतच त्यांनी माझ्या केसांत बोटं घुंगराळली.

ते नेहमी सगळ्या गोष्टी इतक्या रहस्यमय का करुन टाकतात? गेल्या वेळीही त्यांनी असंच केलं आणि आमची डेट थेट समुद्रकिनार्‍यावर घडवून आणली. आता यावेळेला ते मला पुन्हा तिथेच घेऊन जात असतील का? माझा मघाचा खराब मूड कुठच्या कुठे उडून गेला. त्यांचं ते हसू आणखीनच रुंदावलं.

‘’आपण पुन्हा त्या बिचवर चाललोय का?’’ मी उत्साहानं फेसाळणार्‍या आनंदात ओरडून विचारलं.

‘’नाही. मुळीच नाही. पण तो तुला आवडलाय का?’’ आमचं चिडकं माणूस म्हणालं.

‘’हो. खूप आवडला.’’ मी लाजून म्हणाले.

‘’मग त्यात काय एवढं? आपण जाऊया ना पुन्हा तिथे. पण आज नाही. आज माझ्याकडे तुझ्यासाठी काहीतरी खास आहे.’’

मी आजूबाजूला पाहत शोधत राहिले की मला काहीतरी असं सापडेल की ज्यावरुन मला आम्ही कुठे जात आहोत याचा काहीतरी अंदाज येईल. आकाश अगदी निर्भर होतं. तसं असलं तरीही मला बाहेरचं काही फारच क्वचित दिसत होतं. असं वाटत होतं की आजूबाजूला सगळी मोकळी जमीनच जमीन आहे नजर पोचेल तिथवर. मध्ये मध्ये अंतराअंतरावर काळेशार पहाड उभे होते. देवा अगदी शांतपणे गाडी चालवत होते. अचानकच त्यांनी वळण घेतलं आणी र्‍स्ता सोडून भलतीकडेच थांबले.

‘’देवा!’’ त्यांना गाडीच्या बाहेर पडताना पाहून मी ओरडले.

ते हळू हळू चालत माझ्या बाजूला आले. मी काच खाली करुन त्यांच्याकडे पाहिलं तर खाली वाकून मला म्हणाले, ‘’तू इथेच थांब.’’

मग ते गाडीच्या मागच्या बाजूला गेले, त्यांनी डिक्की उघडली त्यातून काहीतरी बाहेर काढलं आणि ते सोबत घेऊन ते निघून गेले.

‘’देवा!’’ मी पुन्हा त्यांना हाक मारली. कुठे चाललेत हे? केवढा अंधार आहे इथे? त्यांना काही झालं बिलं तर?ते त्या अंधारात कुठेतरी गुडुप झाले होते. मी लग्गेच खाली उतरले. ते नसताना मी इथे एकटी कशी राहू?

‘’देवा! अहो देवा!’’ मी पुन्हा पुन्हा त्यांना हाका मारत होते. पण मला कुठलाही प्रतिसाद मिळत नव्हता. 

मला भितीनं धडधडायला लागलं. कुठे आहेत ते? पायांखालचा रस्ता दिसावा म्हणून मोबाईलमधली टॉर्च चालू केली. पण, इथल्या ह्या मिट्ट काळोखात त्याचाही काहीच उपयोग झाला नाही. मला आता माझी रात्रीची भयानक स्वप्न आठवायला लागली. मी कशीबशी त्या आठवणी आठवू नयेत म्हणून स्वतःशीच झगडत होते. माझा नवरा इथेच कुठेतरी होता. 

‘’देवा!’’ मी पुन्हा त्यांना हाक मारली. 

अचानक मला कुणाचातरी पायरव ऐकू आला. मी उभ्या जागीच उभी राहिले. मी भितीने पार पांढरी पडले होते. कुठे गेलेत हे? मी माझा फोन पाहिला तर त्यालाही कॉल करण्यासाठी सिग्नल नव्हता. आता माझ्या मनात सगळ्या वाईट विचारांचं मळभ एकाचवेळी दाटून आलं. 

‘’द… देवा!’’ माझा आवाज मलाही ऐकू न येईल इतका पुटपुटल्यासारखा येत होता. काय माहीत हे कुठे गेले होते असे मला एकटी सोडून? अचानक मला तोच पायरव पुन्हा ऐकू आला. आता मात्र माझं माझ्यावरचं नियंत्रण सुटलं आणि बेभान होऊन मी धावू लागले. मला बाकी काहीछ दिसत नव्हतं. कुठल्या रस्त्याने? कुठल्या दिशेने मी धावतेय तेदेखील मला कळत नव्हतं. एवढ्यात कुठल्यातरी मजबूत हातांनी मला घट्ट धरलं. मी जिवाच्या आकांताने किंचाळले. 

‘’अगं, अगं. जरा हळू ओरड. मी आहे. मी आहे गं!’’ ते म्हणाले.

‘’देवा! देवा! अहो कुठे होतात तुम्ही?’’ मी त्यांना घाबरुन पटकन् मिठी मारली. त्या अंधारात मला त्यांचा चेहराही दिसत नव्हता. 

‘’सांगा ना तुम्ही कुठे होतात देवा? मी कित्ती घाबरले होते.’’ मी बडबडतच होते. त्यांनी मला घट्ट मिठीत घेतलं. 

‘’ठीक आहे. ठीक आहे. पण, तुला मी कारमध्ये बसायला सांगितलं होतं ना!’’ 

‘’पण तुम्ही… तुम्ही तर कुठेतरी गायब झालात अचानक आणि मला फारच भिती वाटायला लागली.’’ 

‘’मी आलोय ना! आता अजिबात घाबरायचं नाही. श्श्श! शांत हो.’’ ते माझ्या पाठीवरुन हात फिरवत म्हणाले.

‘’चल ये माझ्यासोबत.’’ त्यांनी मला त्यांच्यासोबत नेलं. माझ्या डोळ्यांना दूरवरुन येणारा अंधुकसा प्रकाशाचा पट्टा पटकन् दिसला. मला पुन्हा तो पायरव ऐकू आला. थोड्याच वेळात आम्ही एका झोपडीसदृश्य दिसणार्‍या तंबूवजा घराजवळ आलो. तिथे आतमध्ये एका छोट्या बार्बेक्यूसाठी लागणार्‍या चुलाणाची व्यवस्था केली होती. अजूनही काही लोक तिथे सगळं काही ठीकठाक करण्यासाठी काम करत होते. 

‘’हे?... हे काय आहे देवा?’’ मला आजूबाजूला काय चाललंय याचा अंदाज येईना, म्हणून मी त्यांना विचारलं.

‘’हे खरंतर मी तुला एक आश्चर्याचा धक्का देण्यासाठी सगळं करत होतो जोवर तू कारमधून खाली उतरण्याचा निर्णय घेतला नव्हतास. पण, आता त्याचा काय फायदा?’’ त्यांनी एवढंसं तोंड करत सांगितलं. अरे यांनाही असं काहीथरी वाटतं का? मला त्यांच्या डोळ्यांत थोडीशी योजना असफल झाल्याची निराशेची झलक दिसली.

‘’तुम्ही इथे रात्रीच्या राहण्याची व्यवस्था केली आहे का?’’ मी हसतच म्हणाले. आता आजूबाजूला लागलेल्या लाईटींमुळे पडलेल्या प्रकाशाने फार काही भिती वाटत नव्हती. एक छोटासा झोपडीसारखा दिसणारा तंबू (गझेबो- जपानी नाव), शेजारी जळणारी शेकोटी, आता असणारा चुलाणं, बसण्यासाठी ठेवलेल्या खुर्च्या, कुलर आणि अवतीभवतीची झगमगणारी प्रकाशयोजना.

एक माणूस त्यांच्या दिशेने चालत आला अन् म्हणाला, ‘’सर, सगळी तयारी झालीय.’’

‘’ठीक आहे. तुम्ही आता जाऊ शकता.’’ असं म्हणून देवांनी त्यांचा निरोप घेतला. ती सगळी माणसं काही वेळातच तिथून निघून गेली. त्या ठिकाणी आता फक्त आम्ही दोघेच राहिलो होतो. काही अंतरांवरुन ते काळे पहाड आम्हांला मुकाट्याने पाहत होते. 

‘’ये.’’ असं म्हणून ते मला हाताला धरुन त्या तंबूत घेऊन गेले. ते स्वतः तिथे अंथरलेल्या मऊशार गालिचावर बसले आणि माझा हात धरुन त्यांनी मलाही खाली ओढलं. माझा तोल गेला आणि मी थेट त्यांच्या मांडीवरच पडले; तेही समोरासमोर तोंड करुन. त्यांनी मला आणखी जवळ ओढलं न् कानात कुजबुजले, ‘’अगदी योग्य जागी बसलीयेस तू!’’ माझा लाजेनं लाल झालेला चेहरा पाहून त्यांनी हसून माझ्या मस्तकाचं अवघ्राण केलं.

मग मला बटणाचा आवाज ऐकू आला त्यासरशी त्या तंबूतूनही प्रकाशाने पोबारा केला. अरे, हे काय केलं यांनी? आता तिथे फक्त त्या बाहेरच्या शेकोटीत जळणार्‍या लाकडांचाच काय तो प्रकाश येत होता.

‘’देवा, अहो किती अंधार झालाय हा! तुम्ही सगळे लाईट का बरं बंद केलेत? लावा ना लाईट… मला खूप भिती वाटतेय.’’ मी त्यांची विनवणी केली.

त्यांनी तर्जनी माझ्या ओठावर ठेवली न् म्हणाले, ‘’श्श्शू! मी इथेच आहे बायको. पण, आधी तू तुझे डोळे बंद कर. अज्जिबात घाबरायचं नाही.’’

मी भेदरल्या नजरेनं त्यांच्याकडे पाहत हळूच डोळे बंद केले.

‘’देवा, तुम्ही आहात ना!’’

माझ्या गालांवर त्यांचे गारठलेले ओठ ठेवत म्हणाले, ‘’आणखी थोडावेळ असेच डोळे बंद करुन रहा वलू. मला तुला एक गंमत दाखवायची आहे.’’

काय करायचं आहे त्यांना? आम्ही इथे का आलो आहोत? मला त्यांच्या मिठीचा घट्ट विळखा माझ्या शरीराला जाणवत होता. मीही माझे हात त्यांच्या गळ्यात गुंफले आणि त्यांच्या छातीवर डोकं टेकून चेहरा लपवून घेतला. मला खरंच अंधाराची खूप भिती वाटते पण आज? या इथे! त्यांच्यांसोबत मला मी खूप सुरक्षित असल्यासारखं वाटतंय.

‘’बायको! हे बघ ना!’’ त्यांनी अगदी अलवार आवाजात मला हाक मारली.

‘’काय झालं?’’ मी हलकेच डोळे किलकिले करत विचारलं.

‘’डोळे उघड आणि बघ तरी ही जादू.’’

त्यांनी असं म्हणताच मी बसल्या जागी थोडीशी ताठ झाले आणि त्यांणी दाखवलेल्या दिशेनं पाहिलं. त्यांच्या चेहर्‍यावर हसू झळकलं. त्यांचे डोळे आकाशाकडे लागले होते. त्या दिशेने पाहताच माझा माझ्या डोळ्यांवर विश्वासच बसेना. आकाशातून हजारो लाखो झगझगीत तारकांचे पुंजके पृथ्वीच्या दिशेने झेपावत होते. उल्कापात! हा तर अक्षरशः उल्कापात आहे. कित्ती देखणा सोहळा होता तो. माझ्या आयुष्यातला आणखी एक अविस्मरणीय क्षण. माझ्या बकेट लिस्टमधली आणखी एक पूर्ण झालेली इच्छा. मी पुन्हा त्यांच्या छातीवर डोकं टेकलं आणि त्या कोसळत्या तारकापुंजांना पाहण्यात मश्गुल झाले.

‘’आवडलं का बायको तुला?’’ ते माझ्या कानांत म्हणाले. त्यांच्या उच्छ्वासाचा मंद स्पर्श माझ्या मानेला गुदगुल्या करत होता. 

‘’हे सगळं तर माझं स्वप्न होतं देवा.’’ माझ्या डोळ्यांतून आनंदाचा एक मोती हलकेच निसटला. आणि सोबत लडीलाही घेऊन आला.

मी आनंदात आहे. खूप खूप आनंदात आहे. या सत्यावर विश्वास ठेवायला मला थोडावेळ लागेल. त्यांच्या ओठांचा माझ्या कानाच्या पाळीला स्पर्श झाला आणि सार्‍या शरीरभर एक हवीहवीशी गोड शिरशिरी पसरली माझ्या.

‘’माझं तुझ्यावर खूप खूप प्रेम आहे बायको.’’ ते हळूच म्हणाले.

मी मान वळवून त्यांच्याकडे पाहिलं. त्यांच्या डोळ्यांतही मला त्या आकाशीच्या उल्कापाताची झळाळी आलेली दिसली. सुंदर आणि अवर्णनीय. मी थरथरणार्‍या हातांनी त्यांचा चेहरा ओंजळीत धरला.

‘’काय… काय म्हणालात तुम्ही आता?’’ मी माझं स्वप्न खरंच आहे याचा पुनरानुभव घेण्यासाठी त्यांना विचारलं. 

ते नेहमीसारखे गालांत हसले. म्हणाले, ‘’माझं तुझ्यावर प्रेम आहे वल्लरी. खूप खूप प्रेम आहे. 

मला माहीत आहे की त्यांचं माझ्यावर खूप प्रेम आहे. पण, आज अगदी पहिल्यांदाच त्यांनी ते तीन शब्द मला ऐकवले होते. या सार्‍याला त्या जळणार्‍या शेकोटीतल्या लाकडांची चट्चट् साक्षी होती. 

‘’माझं खरंच तुझ्यावर खूप प्रेम आहे बायको.’’ त्यांनी पुन्हा माझी खात्री करुन दिली. 

‘’देवा… मला कळत नाहीए काय बोलू मी?’’

‘’का बरं? त्यात का विचार करायचा? मला माझेच शब्द परत करु शकतेस की तू.’’ ते म्हणाले.

‘’आणि हे ही सांग की तू मला कधी कध्धीछ एकटा सोडून जाणार नाहीस म्हणून.’’ त्यांच्या आवाजात हट्ट होता. 

‘’मलाही नाही जायचंय देवा! मला तुम्हांला सोडून जायचं नाहीए. मला मरायचं नाहीए देवा, मुळीछ मरायचं नाहीए. पण मला आता मरणाची खूप भीती वाटतेय.’’ माझा माझ्या भावनांवरचा ताबा सुटला आणि मी रडू लागले. 

‘’ओहो, अरे माझं पिल्लू. ना, बच्चा रडू नको. वलू असं रडायचं नाही राणी.’’ ते माझी समजूत काढत होते. 

‘’तीन वर्षं… अख्खी तीन वर्षं देवा. या सगळ्या वर्षांत मी एकट्याने झुंजत होते या सगळ्याशी, आजाराशी, परिस्थितीशी; पण मला कधीही भिती वाटली नाही. पण ज्याक्षणी तुम्ही माझ्या आयुष्यात आलात; माझ्या जगण्याची सगळी गणितंच बदलून गेलीत. तुम्ही मला कुटुंब दिलंत देवा. मला जे जे म्हणून हवं होतं किंवा असं म्हणा की मी ज्या ज्या गोष्टीची इच्छा केली ती ती प्रत्येक गोष्ट मला दिलीत. मला मरायचं नाहीए देवा. मलाही एक सामान्य आयुष्य जगायचंय तुमच्याबरोबर. मलाही आपलं एक कुटुंब हवंय. मला तुमच्यासोबत ऐंशीव्या वर्षी शेकोटीच्या बाजूला बसून घोटा घोटांत कॉफी प्यायचीय. प्लीज, देवा प्लीज यावेळेस वाचवा मला. मला जगायचं आहे. मला मरु देऊ नका. मी यानंतर तुमच्याकडे कधीही काहीही मागणार नाही देवा! वाचवा मला.’’ मी बोलतच राहिले. मला हेही कळत नव्हतं की मी काय बोलत होते. माझ्या मेंदूनं काम करणं जसं काही बंद केलं होतं. मी माझ्या मनातल्या आजवर जपून ठेवलेल्या, कधीही त्यांच्याजवळ बोलून न दाखवलेल्या सगळ्या गोष्टी बोलून टाकल्या होत्या.

त्यांनी दोन हातांमध्ये माझा चेहरा धरला आणि माझ्या डोळ्यांत खोलवर डोकावून पाहत भरल्या आवाजात म्हणाले, ‘’नको काळजी करुस. मी तुला मला एकटा सोडून नाही जाऊ देणार वल्लरी; नाही जाऊ देणार. या जगातली कुठलीही गोष्ट आपल्याला वेगळं नाही करु शकत बायको; अगदी मृत्यूही नाही.’’

…

अवधूत…

मी माझा तिच्या कंबरेभोवतीचा विळखा घट्ट करत तिला आणखी जवळ ओढून घेतलं. तिला इतकं असहाय्य झालेलं मी तिला कधीच पाहिलं नव्हतं. माझ्या मनात तिचं मी जे चित्र नेहमीच रंगवलं त्यात ती एक अगदी कणखर, मजबूत आणि लढाऊ स्त्री होती. ती एकटीच लहानाची मोठी झाली होती अनाथाश्रमात. आणि एकटेपणा हीच तिची थअकद होती जी तिच्या आयुष्यात आलेल्या मी क्षीण करुन टाकली होती. माझ्यातल्या एकाला खूप आनंध झाला होता कारण तिला आता जगावसं वाटत होतं. मला माहीत आहे की ती खूप घाबरली आहे. तिचं काय; ती तर त्या आजाराशी झगडत होती म्हणून घाबरली होती. पण, त्याहीपेक्षा जास्त ती मला सोडून जाणार या विचाराने मीही घाबरलो होतो. मी माझ्यापरीने जेवढे शक्य होतील तेवढे प्रयत्न करत होतो तिला एक सामान्य आयुष्य देण्यासाठी. पण एकीकडे मला हेही माहीत होतं की सगळ्याच गोष्टी काही माझ्या हातात नाहीत; त्यामुळे मी त्रस्त झालो होतो. मला आजवर फक्त एवढंच माहीत होतं की पैशाने सगळं काही होतं. आणि आता माझ्या छोट्या खारोटीनं हे खोटं आहे हे सिध्द केलं.

तिला जे जे काही हवं होतं त्या सगळ्या खूप छोट्या गोष्टी होत्या. तिला एक कुटुंब हवं होतं. मी अगदी पहिल्यांदा जेव्हा तिची इच्छायादी वाचली होती, तेव्हा मला ती जाळून टाकावीशी वाटली होती. तिला हे असलं सगळं का हवं होतं बरं? ती मरणार नाहीए. मी तिला मरु देणार नाहीए. मी त्यावर खूप खूप विचार केला. त्या सगळ्या गोष्टी माझ्या लाडक्या छोट्या खारोटीला हव्या होत्या. आणि मी त्या तिला नक्कीच देऊ शकत होतो. आणि अशी इच्छायादी असण्यात गैर तरी काय होतं ना? 

तिच्या त्या बकेट लिस्टमधलीच ही एक इच्छा होती, उल्कापात पाहण्याची. वेडगळ कुठली! पाच वर्षांची छोटी मुलगी आहे की काय ही? मी स्वतःशीच हसलो होतो ते वाचून. हल्लीच माझ्या वाचण्यात ही बातमी आली की असा असा उल्कापात होणार आहे म्हणून. हे किती बरं झालं. मी तिला चकित करण्यासाठीच ही सगळी तयारी केली होती. मी तिला घेऊन या दरीतल्या एकांड्या ठिकाणी आलो होतो. सारा रस्ताभर ती खूपच शांत शांत होती. मला समजत होतं की ती किती काळजीत न् दुःखात आहे ती. तरीही तिनं थोडं रोमँन्टीक व्हावं असं मला वाटत होतं. मी जेव्हा त्या तंबूतल्या मऊशार गालिच्यावर बसलो तेव्हा तिच्या हाताला धरुन मी तिलाही ओढून घेतलं माझ्याजवळ. मला वाटत होतं की आता सगळं कसं अगदी मनासारखं जमून आलंय म्हणून. पण, तिच्या ह्या अशा भावनातिरेकानं कोलमडून पडण्यानं मला पुन्हा एकदा चुकीचं ठरवलं. 

‘’मी तुला मरु देणार नाही, बायको.’’ मी पुटपुटलो. माझ्या छातीशी बिलगून ती रडत राहिली. ती थरथरत होती. मी तिच्या पाठीवरुन हात फिरवत तिला शांत करत राहिलो. 

‘’तुझा माझ्यावर विश्वास नाहीए का गं वलू?’’

तिच्या समाधानासाठी मी काहीबाही बोलत राहिलो. हळूहळू ती थोडी शांत झाली. माझ्यापासून थोडीशी दूर झाली. भरल्या डोळ्यांनी तिनं माझ्याकडे पाहिलं. मी तिच्या डोळ्यांतून गालांवर ओघळणारे अश्रू मी हातांनी निपटून टाकले. तिनं तिच्या त्या अपर्‍या हातांनी माझ्या गळ्याला गळामिठी घातली. 

‘’देवा! मला नाही तुम्हांला सोडून जायचं कारण माझं तुमच्यावर खूप प्रेम आहे.’’ ती म्हणाली. तिला रडण्यामुळे थकवा आला होता. 

‘’हो गं राणी. मीही तुला नाही जाऊ देणार वला. कधीच नाही.’’

तो होणारा उल्कापात आता थांबला होता. ती माझ्या छातीवर डोकं टेकल्या टेकल्याच झोपी गेली. ती एखाद्या शांत झोपलेल्या बाळासारखी दिसत होती. त्या तंबूतच उबदार ब्लँन्केट अंगावर घेऊन झोपलो. तिला कुशीत घेऊन मी हळूच म्हणाले, ‘’शांत झोप बायको. मी आहे तुझ्या सगळ्या चिंता आणि काळज्यांचं ओझं वहायला.’’

स्वरा… 05/11/2021

 

 भाग त्रेचाळिसावाः- आणखी एक गुपित…

दिगंत…

मी आता माझी कार घेऊन थेट अवधूतच्या घरी चाललोय. मला वल्लरीशी बोलायलाच हवं. माझ्यासाठी आता तिच एकमेव उरलेला आशेचा किरण होती. मी ललितला गमावू शकत नाही. मी काल रात्री अगदी काहीच वेळासाठी कसाबसा झोपू शकलो. सारी रात्रभर मी फक्त आणि फक्त ललितचाच विचार करत होतो. माझं मलाही माहीत नाही की मी कधी इतका त्याच्या प्रेमात बुडून गेलो ते! मला कळत होतं की मी चुका केल्यात. तो माझ्या त्या चुकांसाठी मला कधीही माफ करु शकणार नाही. आताही मी त्याला जाऊ द्यायला नको होतं. अस्विकार! फार दुःख होतं त्यामुळे. आता मला वल्लरीचं दुःख खर्‍या अर्थाने कळून येतंय. आता मला कळतंय की गेले काही महिने ती नेमक्या कोणत्या परिस्थीतीतून जात होती ते! माझ्या समजुतीपेक्षाही ती खूपच मजबूत आणि कणखर होती. आणि ललित! तोही तर आता त्याच अवस्थेतून जात होता ना गेले अनेक दिवस.

मी त्याला अगदी कस्पटासारखी वागणूक दिली. मला माहीत होतं की मला त्याचं आकर्षण आहे पण मला कळलंच नाही कधी त्या आकर्षणाचं रुपांतर प्रेमात झालं ते! मी आता त्याच्याशिवाय जगण्याचा विचारही करु शकत नाही. मला कुठल्याही किमतीवर त्याला माझ्या आयुष्यात परत आणायचंय. मला कळत नाहीए मी नेमकं काय करु म्हणजे मला त्याला मनवता येईल. त्याला जर काही हवं होतं तर ती चारचौघांदेखत समाजासमोर आमच्या नात्याला मिळालेली ओळख. वलाचं म्हणणं बरोबरच होतं. थोडीशी का होईना घेतलेली काळजी आणि योग्यवेळी दाखवलेला आदर हीच चांगल्या नात्याची किल्ली आहे.

कालची जवळपास पुरी रात्र मी जागाच होतो. मी काय करायला लागेल याच्यावर खूप विचार केला आणि सरतेशेवटी एका योजनेनं माझ्या मनात आकार घेतला. या सगळ्यात माझी मदत एकमेव व्यक्ती करु शकत होती; वल्लरी. कळत नव्हतं मला की हे सगळं ऐकून तिची नेमकी काय प्रतिक्रिया असेल ते! हा सगळा विचार करत ड्राईव्ह करताना मी उसासे टाकत होतो.

मला कळत होतं की ही वल्लरीला भेटण्याची योग्य वेळ नाहीए. कालच मला अवधूतनं तिच्या बिघडत चाललेल्या प्रकृतीविषयी सांगितलं होतं. तिला एका दात्याची आत्यंतिक गरज होती. आता तिच्यासमोर स्टेम सेल ट्रान्सप्लांन्ट हाच एकमेव उपाय उरला होता. एवढं सगळं माहीत असूनही मी तिला भेटण्यापासून स्वतःला रोखू शकत नव्हतो. देवा, प्लीझ यावेळेस माझी मदत कर. वल्लरीनं नकार देऊ दे नको या योजनेला. मी यानंतर तिच्याकडे परत काही मागणार नाही.

मी दाराची बेल वाजवली आणि दार उघडण्याची वाट बघत उभा राहिलो. थोड्याच वेळात दरवाजा उघडला. माझ्यासमोर वादवणे काकू उभ्या होत्या. 

‘’दिगंत! अरे इतक्या सकाळी तू इथे कसा काय? काय झालंय तुला? तू असा का दिसतोयस? सगळं ठीक आहे ना?’’ त्यांनी प्रश्नांची मालिकाच सुरु केली मला पाहताच. त्या आम्हांला अगदी लहानपणापासून ओळखतात. आणि त्यांना अवधूत व माझी खरोखरीच खूप काळजी आहे. मी कसातरी दिसत अशेन यात काही शंकाच नाही कारण कालची रात्र मी मुळीच झोपू शकलो नव्हतो.

‘’काकू वला आहे का?’’ मी बाकी काहीही न बोलता त्यांना थेट प्रश्न विचारला.

‘’हो आहे ना! ती स्वयंपाक करतेय. ये. आत ये ना!’’ माझ्या काळजीने काकूंनी मला झटकन् घरात घेतलं. 

मी किचनच्या दिशेने चाललोच होतो की माझे पाय जागीच थबकले.

‘’देवा, सोडा ना मला, काय करताय तुम्ही? सोडा ना!’’ वल्लरीछी लाडिक विनवणी माझ्या कानांवर पडली ज्यांनी माझ्या पायांना रोखून धरलं.

‘’अं हं मुळीच नाही.’’ तिच्या मानेवर ओठांनी खट्याळ स्पर्श करत अवधूतनं तिच्या म्हणण्याला नकार दिला असावा. 

‘’असं काय करताय तुम्ही! काकू आहेत इथे. त्या पाहतील ना आपल्याला.’’ ती अगदी कुजबुजत्या आवाजात म्हणाली. काय माहीत अवधूत आता नेमकं तिच्यासोबत काय करत असेल ते!

‘’मला त्यांची मुळीच पर्वा नाहीए.’’ हे असं काहीतरी माझा सैतानी डोक्याचा भाऊच बोलू शकतो. आता मी पाहू शकत होतो की त्यानं फक्त जिमची पॅन्ट घातली होती. वल्लरी त्याच्या त्या बलदंड शरीरामागे पुरती झाकली गेली होती. बेअक्कल दिगंत! काय करतोयस हे? हे करायला आलायस का तू इथे? त्या नवरा बायकोचा रोमान्स पहायचा आहे का तुला? चल, वळव तोंड आणि त्या तोतामैनेच्या जोड्याला तुझ्या इथे असण्याची जाणीव करुन दे. मी लगेचच पाठीमागे वळलो आणि घसा खाकरला; जेणेकरुन खूप पुढे जाण्याआधी त्यांचं माझ्याकडे लक्ष जावं. त्यामुळे वलानं बहुतेक मला पाहिलं असावं. तिचे गाल लाजेनं लाल झाले असावेत.

‘’अरे, दिगंत तू?’’ ती जवळजवळ माझ्या नावाने किंचाळलीच. 

तिनं अवधूतला जवळजवळ बाजूला ढकलला आणि तिचा ड्रेस ठिकठाक केला हे मला नजरेच्या कोपर्‍यातून दिसलं मला. अवधूतनं मला पाहिलं न पाहिल्यासारखं करुन तिला पुन्हा पाठीमागून मिठीत घेतलं. कधीतरी मी ललितसोबत असाच वागू शकेन का? यांच्यासारखं? तोसुध्दा अगदी या वलासारखाच आहे; लाजरा आणि नाजूक. त्याचं माझ्यावर खूप प्रेम आहे. तो माझ्यासाठी काहीही अगदी काहीही करायला तयार आहे, म्हणजे होता. पण, इथे गोष्टी कुठे नेहमीच मनासारख्या होतात? फक्त एक संधी ललित, तुझी शपथ यावेळेस मी मुळीच घोळ घालणार नाही. 

…

वल्लरी…

मी नेहमीच्या वेळेत जागी झाले. अवधूत शेजारीच झोपले होते. मला तर त्यांनी ब्लँन्केटमध्ये गुंडाळून कुशीत घेतलं होतं. त्यांचा हात माझ्या कंबरेभोवती अजूनही गुंफलेला होता. सगळं ठीक आहे पण मग मी इथे कशी काय आले? मला नीट आठवतंय की आम्ही तिकडे कुठेतरी त्या तंबूवजा झोपडीत पडून उल्कापात पाहत होतो. ते सगळं खरं होतं की मला पडलेलं स्वप्न होतं ते? माझं मन उगाचंच खट्टू झालं. ते स्वप्न नसायला पाहिजे. 

‘’सुप्रभात बायको.’’ त्यांचा आवाज माझ्या कानांवर पडला.

‘’सुप्रभात देवा.’’ मी हलक्याशा स्मितासोबत त्यांना प्रतिसाद दिला. पण मला अजूनही ते स्वप्न की सत्य हा संभ्रम पडलाच होता. तेवढ्यात फोनची मेसेज टोन वाजली. अवधूथनी झटकन् त्यांचा फोन उचलला. अनलॉक करुन मेसेज पाहिला. त्यांच्या चेहर्‍यावर किंचित स्मित आलं. माझ्या दिशेने फोन दाखवत ते म्हणाले, ‘’हे बघ बायको.’’

मीही त्यांच्या फोनमध्ये ते काय दाखवतायत ते पाहिलं. अरे हे काय? म्हणजे ते स्वप्न नव्हतं तर! दरीच्या मध्यभागी सुंदरसा गझेबो, शेजारी जळणारी शेकोटी, त्यात त्यांच्या छातीवर डोकं टेकून मांडीवर बसलेली मी त्या हजारो तारकापुंजांना कोसळताना पाहत होते. तो फोटो अप्रतिम होता. अतिशय रोमँन्टीक! कुणातरी प्रोफेशनल फोटोग्राफरनं तो काढलेला असावा. ते स्वप्न नव्हतंच मुळी, हे सगळं त्यांनी माझ्यासाठी केलं होतं. तो फोटो पाहून माझे विस्फारलेले डोळे त्यांनी पाहिले न् ते गालात हसले. आता मात्र मी त्यांच्या त्या खळीला हात लावत माझे डोळे मिटून घेतले.

‘’हे फारच सुंदर आहे.’’ मी पुटपुटले.

‘’अं हं! एकदम चूक. ते तुझ्याइतकं सुंदर मुळीच नाहीए.’’

या फोटोप्रमाणे ते सगळं जर खरं आहे तर मग आम्ही इथे कसे आलो? आणि मला काहीच का आठवत नाहीए? 

‘’देवा, आपण इथे कसे आलो?’’

‘’तू अगदी गाढ झोपी गेली होतीस. आणि तिथे थंडीचा कडाका वाढला होता. म्हणून मग मी तुला घेऊन घरी आलो.’’ ते अगदी सहज म्हणाले. म्हणजे त्यांनी मला हातांवर उचलून आणून गाडीत ठेवलं असेल ना! आह! हे कित्ती रोमॅन्टीक आहे सगळं.

‘’थँन्क्यू देवा.’’ मी त्यांच्या फोनमधील तेच फोटो पण वेगवेगळ्या ऍन्गलमधून काढलेले असे पाहत होते. माझे घड्याळाकडे लक्ष जाताच मी त्यांच्या मिठीतून बाजूला झाले. मला माझ्या डिझाईनवर अजून खूप काम करायचे होते आणि हातात फक्त एक आठवडाच राहिला होता. माझं मिठीतून बाजूला होणे त्यांना अजिबातच आवडले नाही. 

‘’बायको, कुठे चाललीस तू?’’ त्यांनी मला जवळ ओढण्याचा प्रयत्न करत विचारलं.

मी उगीचच खिदळले. मला दिसत होतं की ते मला जाऊ देण्याच्या मनस्थितीत नव्हते. 

‘’अहो, मला माझ्या डिझाईनवर अजून खूप काम करायचं आहे.’’

‘’असं काय करतेस गं! तुला माहीतेय ना की तुझा नवराच त्या ब्रँन्डचा मालक आहे.’’ त्यांनी मला आठवण करुन दिली.

‘’पण, माझी अजिबातच इच्छा नाही की तुम्ही त्यात कसलाही हस्तक्षेप करावा.’’ असं म्हणून त्यांचं म्हणणं खोडून काढलं.

‘’ते तर तुझ्या नवर्‍याच्या इच्छेवर आहे ना की मी त्यात हस्तक्षेप करायचा की नाही ते!’’ त्यांनी त्यांचा मानस ऐकवला.

‘’नाही हं देवा! आपलं यावर आधीच बोलणं झालं आहे.’’

‘’हे बघ हं बायको, मला माझ्या बायकोचे लाड करण्याचा पुरेपुर हक्क आहे. तिची स्वप्न पुर्ण करण्याचा सगळा अधिकार माझाच आहे; जेव्हा मला दिसतंय की ती किती अथक परिश्रम करतेय ते!’’ आता मात्र त्यांच्या आवाजातलं गांभीर्य मला जाणवलं. माझ्या लक्षात आलं की ते जे बोलतात ते करतातच. पण मला माझ्या स्वतःच्या हिंमतीवर ही स्पर्धा जिंकायची होती, त्यांच्या व्यावसायिक बळावर नाही.

‘’बघा हं! जर मला कळलं की तुम्ही या स्पर्धेत कसलाही हस्तक्षेप केलाय म्हणून तर मी काही तुमच्याशी मग बोलणार नाही.’’ मी मागच्या वेळेसारखीच याही वेळेला त्यांना भिती घातली. मला माहीत होतं की मी इथे थांबले तर ही चर्चा अनेक तास अशीच चालू राहिल. म्हणून मग मी त्यांना एकटं सोडून तिथून काढता पाय घेतला.  

माझं सगळं आवरुन मी खाली गेले. अवधूत बहुधा जिममध्ये गेले असावेत. माझा दिवस त्यांच्यासाठी स्वयंपाक करण्याने सुरु झाला तो तोवर खंडित पडला नाही जोवर त्यांच्या त्या बळकट बाहूंचा पाठीमागून वेढा मला पडला नाही.

‘’देवा!’’ मी शहारले कारण त्यांचे ओठ माझ्या मानेवर अलगद घुसळले जात होते. त्यांचे हात माझ्या स्तनयुग्मांना कुरवाळत होते. 

‘’अहो, अहो काय करताय तुम्ही हे देवा?’’ मी इकडे तिकडे पाहत फुसफुसले. 

‘’अं, तुज्यावर प्रेम करतोय मी बायको.’’

अरे देवा! यांना ना काही कळतच नाही. त्यांनी माझ्या पाठीवर त्यांच्या ओठांची छाप उठवायला सुरुवात केली. माझ्या शरीरभर एक शिरशिरी उठली जी एक एक करत सगळ्या अवयवांना ताठरता देऊ लागली. त्यांचा हात माझ्या मांड्याकडे गेला. त्यांनी हळूच तो हात ड्रेसमधून आत सरकवत माझ्या कंबरेशी आणला. त्यासोबतच मला त्यांच्या त्या आखडू सोबत्याचाही स्पर्श जाणवला आणि माझ्या मणक्यातून एक थंड सणक मेंदूपर्यंत गेली. ओहो, हे तर सगळं अनियंत्रित होत चाललंय. आम्ही तर आमच्या शय्यागृहातही नाही आहोत आत्ता! अशात जर काकूंनी आम्हांला पाहिलं तर?

‘’सोडा ना देवा!’’ मी त्यांना थांबवण्यासाठी पुन्हा प्रयत्न केले. पण, माझ्या या बोलण्याचा त्यांनी वेगळाच अर्थ काढला. हल्ली माझं शरीर जसं काही माझं ऐकतंच नाही काही. ते जसं काही त्यांच्या स्पर्शासाठी आसुसलेलंचं असतं.

‘’मुळीच नाही.’’ त्यांच्या नकारानं सगळं आणखीनंच अवघड करुन टाकलं माझ्यासाठी. ते अगदी आसासून मला भिडत होते. 

‘’देवा, अहो काकू पाहतील ना!’’

‘’पाहू देत. मला त्यांची पर्वा नाही.’’ अगदीच कसे हे निर्लज्ज बाई हे? आता तर अगदीच उतावीळ झालेत नुसते.

‘’बायको इतक्या सकाळी रोमान्स करायचा सोडून तू का इथे आलीस गं? आता हे जे काही झालंय ना माझं त्यासाठी तूच दोषी आहेस.’’ ते सांगत होते.

इतक्यात कुणाच्यातरी खाकरण्याचा आवाज माझ्या कानांवर पडला. मी मान वळवली तर दिगंत तिथे पाठमोरा उभा होता. अरे देवा! आता याने काय काय पाहिलं असेल कुणास ठाऊक! 

‘’दिगंत… तू इथे?’’ मी जवळजवळ किंचाळलेच न् त्यांना माझ्यापासून दूर केलं. मी कसाबसा माझा ड्रेस ठीक करत माझी अवस्था त्याच्यापासून लपवण?याचा प्रयत्न केला. पण, त्यांनी पुन्हा मला जवळ खेचलं आणि माझ्या गालांचं चुंबन घेत त्याला विचारलं, ‘’तुझं इतक्या सकाळी इथं काय काम आहे रे दिग्या?’’

‘’अरे माफ कर अवधूत. माझा काही तुम्हांला त्रास देण्याचा मानस नव्हता.’’ त्या बिचार्‍याने उगीचच माफी मागितली.

‘’तू असा काय रस काढून घेतलेल्या चुथड्यासारखा दिसतोयस?’’ अवधूतनी माझ्या कानांच्या पाळीशी खेळत त्याला विचारलं.

मी त्याच्याकडे नीट निरखून पाहिलं. ते काही खोटं बोलत नव्हते. काय झालंश्र त्याला? 

‘’अवधूत!’’ आता मात्र मी काहीशा रागाने त्यांच्याकडे पाहिलं तसे ते मुकाट्याने थांबले.

‘’दिगंत काय झालं? तू बरा आहेस ना?’’ मी काळजीने त्याला विचारलं.

‘’आहा, सगळं प्रेम, नरमाई त्याच्यासाठी ठेवलीस आणी माझ्यासाठी काहीछ नाही का गं बायको?’’ ते काहीशा नाराज सुरात म्हणाले पण मला त्यातून त्यांचा मत्सर लग्गेच कळूण आली.

‘’गप्प बसा बरं तुम्ही! त्याच्याकडे बघा तरी नीट. ही काय थट्टा करायची वेळ आहे का? त्याचं काहीतरी बिनसलंय नक्कीच.’’ मी हळूच त्यांना ऐकवून त्यांच्या पकडीतून स्वतःची सुटका करुन घेत दिगंतजवळ गेले.

‘’ये. इथे बस बरं.’’ मी त्याला बसायला खूर्ची दिली.

तो मुकाट्याने तिथे बसला. अगदी कोरड्या नजरेने तो माझ्याकडे पाहत होता. मला कळत होतं की त्याला खूज्ञ काही सांगायचं आहे, बोलायचं आहे पण नेमकी सुरुवात कुठून करावी ते बहुतेक त्याला कळत नसावं. हे सगळं ललितविषयी आहे की काय? हं, मी काल तर त्यांना एकत्र आणण्याचा प्रयत्न केला होता पण तो सगळाच प्लॅन फुस्स झाला. आता मी करावं असं काही माझ्या हातात उरलं नव्हतं. 

‘’वला मला तुझी मदत हवीय.’’ शेवटी एकदाचा तो बोलला. 

मी काही बोलण्याआधीच देवा म्हणाले, ‘’तुमच्या दोघांचं तर कालंच फाटलंय. हो ना?’’ 

दिगंत शांतच राहिला. त्यांनी पुन्हा मला जवळ घेतलं न् म्हणाले, ‘’आणि आता तू हा आमचा असलेला वेळही खराब करतोयस ना? तू ना…’’

हे जरी खरं असलं तरी असं बोलतं का कोण भावाला? मी कोपरानं ढोसललं त्यांना, ‘’अवधूत.’’

‘’हे बघ, मी मान्य करतो मी काल सगळ्यावर माझ्या हातानं पाणी फिरवलं. तुला ते मला परत सांगायची काहीच गरज नाहीए. काही दिवसांपूर्वी तूही याच परिस्थितीत होतास, विसरलास का? तेव्हा आता उगाच पटर पटर करु नकोस.’’ दिगंत न राहवून ओरडला. तो प्रचंड वैतागलेला दिसत होता.

‘’तू…’’ अवधूत काही बोलणार तेवढ्यातच मी त्यांच्या तोंडावर हात ठेवला. 

‘’तुम्ही दोघंही शांत व्हा आधी.’’ मग मी अवधूतना सुनावलं, ‘’तुम्ही! जा बरं आधी आणि आंघोळ आटपून या.’’

‘’दुसर्‍या माणशासाठी तू मला दूर करतेस बायको? हे बरोबर वाटतं का तुला?’’ त्यांनी तक्रार केली.

‘’अवधूत, आता मात्र तुम्ही अति करताय. जा म्हटलं ना!’’ मी डोळे मोठ्ठे केले. 

‘’बरं बरं जातोय मी.’’ ते माघार घेत म्हणाले. अचानक त्यांच्या चेहर्‍यावर त्यांचं ते खुनशी हसू उमटलं. ते खाली झुकले आणि माझं आवेगानं चुंबन घेतलं. आणि काहीच क्षणात ते तिथून मला उसासलेली सोडून निघून गेले. काय करायचं तरी यांना? भावासमोर कुणी अशं काही करतं का? पण यांना ना अगदीच लाज नाहीये.

‘’दिगंत, सॉरी रे! सो सॉरी.’’ मी त्याची माफी मागितली. 

तो अजिबातच चांगल्या अवस्थेत नव्हता. आणि मला नीट कळत होतं की अ॓धूत हे सगळं अगदी जाणीवपूर्वक करत होते. 

‘’तुला माफी मागण्याची काहीच गरज नाही वला. खरतर मला तुमच्या दोघांसाठी, तुमच्या फुलणार्‍या नात्यासाठी खूज्ञ आनंद झालाय. पण, वला मला अजून एकदाच माझी मदत कर. शेवटची.’’ तो मोजून मापून बोलत होता.

‘’दिगंत मला कळत नाहीए मी आणखी काय करु? तू काल सगळ्या केलेल्याचं मातेरं केलंस.’’ मी बोलायचं म्हणून बोलले.

‘’हो. मला माहीत आहे. यावेळेस मी माझ्यावतीने तुला त्याच्याशी बोलायला सांगणार नाहीए. मला फक्त तुझा आधार हवाय मी जे करणार आहे त्यात.’’ त्याने माझी विनवणी केली.

‘’काय करणार आहेस तू?’’

‘’मी सगळं सांगेन तुला पण तुला ते गुपित ठेवावं लागेल.’’ दिगंत म्हणाला.

स्वरा… 06/11/2021

-----------------

भाग चव्वेचाळीसावाः- अनाम प्रेम

वल्लरी…

आठवडा मी समजत होते त्यापेक्षा जास्त वेगाने निघून गेला. खूप व्यस्त होता हा सगळा आठवडा; खासकरुन दिगंतमुळे. त्याच्यामुळे मला अगदी शेवटच्या क्षणी अनेक गोष्टी बदलाव्या लागल्या. शेवटी तो माझा मित्र होता आणि मित्रासाठी एवढं तर मी करुच शकते. त्याला मदत करण्यासाठी मी मला शक्य असेल ते सगळे प्रयत्न करणार आहे. त्याच्यामुळे मला माझ्या डिझाईनमध्ये ऐनवेळी बदल करावा लागला होता तरीही. खरं सांगायचं तर मी माझ्या डिझाईनमध्ये फार काही बदल केले नव्हते. आणि आताची डिझाईनची कल्पना ही आधीपेक्षा जास्त चांगली होती. मी आता विंगेत उभी होते. किर्ती ललितवर मेकअपचा शेवटचा हात फिरवत होती. हा वेडगळ दिगंत अजून कुठे राहिला होता काय माहीत! देव करो आणि यानं आता या जमवून आणलेल्या सगळ्यावर पाणी फिरवू नये म्हणजे झालं.

‘’अगं वला कुठे आहे आपला दुसरा सहभागी?’’ ललितनं मला विचारलं. स्पर्धा तर केव्हाच सुरु झाली होती आणि लवकरच माझीही पाळी येणार आहे. जेमतेम 10 मिनिटं शिल्लक होती.

ललित ज्या सहभागीविषयी बोलत होता तो दिगंत होता. आणि आम्ही त्याला याचा मुळीच थांगपत्ता लागू दिला नव्हता. दिगंतनं ललितसाठी काहीतरी खास करायचं ठरवलं होतं; त्यामुळेच त्यानं मला त्याच्यासाठीही ड्रेस बनवायला सांगितला होता. आता माझ्याकडे एक म्हणताना दोन मॉडेल होते.ललितला हे माहीथ होतं की त्याला दुसर्‍या मॉडेलसोबत सहकार्य करायचं होतं पण हे नव्हतं माहीत की तो नक्की कोण होता.

ललित आणि दिगंतनं माहीत असताना काही एकत्र रॅम्पवॉक केला नसता. देवालाच माहीत की ते दोघे हे सगळं कसं करणार होते ते! मला तर काही कळतच नव्हतं. मला माहीत होतं की सगळ्याच गोष्टी एकमेकांत गुंतलेल्या होत्या. आणि मला सगळे माझ्यावर हसतील अशी एक अंधुकशी शक्यताही मला वाटत होती. मी माझ्या जिंकण्याची सगळी आशा सोडून दिली होती आणि तरीही त्यांना मदत करुन मी खूप आनंदात होते. दिगंत त्याच्यासाठीचे कपडे सोबत घेऊन येणार होता. त्याला तसंही स्वतःत फार काही बदल करण्याची गरज नव्हतीच. पण, तरीही मला काळजी वाटतंच होती. मी मनोमन देवाला प्रार्थना करत होते की दिगंतनं यावेळेस माती खाऊ नये म्हणून.

‘’येईल येईल. तो लवकरच येईल.’’ मी म्हणाले.

‘’प्रामाणिकपणे बोलायचं ना तर तुझ्या मनात नक्की काय करायचं चालू आहे हेच मला कळत नाहीए.’’ किर्ती बोलली पण तिच्या आवाजातला फोलपणा मला कळून चुकला.

‘’ती खरं बोलतेय वला. तो तर एकदाही आपल्या कुठल्याही प्रॅक्टीसलापण आलेला नाहीए. तुला खात्री आहे ना की तो यावेळेस तरी नक्की येईल म्हणून?’’ ललितनं विचारलं. फक्त मलाच माहीत होतं की दिगंत एकदाही प्रॅक्टीसाठी आला नव्हता कारण त्याला इतक्यातच ललितच्यासमोर यायचं नव्हतं. मात्र, मला याची खात्री होती की तो यावेळेस नक्कीच येणार.

‘’वल्लरी आता तुझ्या मॉडेल्सची पाळी आहे.’’ शेजारी उभी असलेली को-ऑर्डीनेटर मुलगी मला म्हणाली. 

मी एक खोलवर श्वास घेतला आणि स्टेजवर गेले. ललित माझ्या शेजारीच उभी होती. योजना अशी होती की ललित आधी रॅम्पवर जाणार पहिल्या फेरीसाठी आणि दिगंत दुसर्‍या फेरीसाठी जाणार. सरतेशेवटी ते दोघे एकत्र शेवटच्या फेरीसाठी जाऊन डिझाईनबद्दल सगळं काही सांगणार होते.

अगोदरच्या डिझानरची मॉडेल आता स्टेजवरुन मागे परतत होती. ती लिला होती. मी तिला आधीच ग्रीन रुममध्ये पाहिलं होतं पण मला तिचा चेहरा पुन्हा बघायचाही नव्हता. विंगेत जाता जाता तिचं माझ्याकडे लक्ष गेलं. 

‘’बघा कोण आहे इथे ते! दिगंत रत्नदीपची छोटी प्रेयसी.’’ तिनं टोमणा मारला.

मला आता हिच्यासोबत कसलाही वाद घालण्यात अजिबातच रस नव्हता. मला आधी दिगं अजूनही आला नसल्यामुळे टेन्शन आलं होतं. त्यामुळे मी तिच्याकडे दुर्लक्ष केलं.

‘’बुटकी चेटकीण! तुला काय वाटतं गं! कोण आहेस कोण तू?’’ लिला ओरडली. मी तरीही शांत राहिले. खरंतर ती माझ्या ह्या असल्या वागण्याला वैतागली होती कारण तिला माझ्याकडून हवा तसा प्रतिसाद मिळत नव्हता.

‘’तुला काय वाटतं तुझ्या ह्या असल्या टुकार डिझाईनला घेऊन माझ्यासोबत या स्पर्धेत चालून जिंकशील?’’ तिनं ललितकडे बघत कुजकट शेरा मारला, ‘’ह्या येड्याला माहीत तरी आहे का रॅम्पवर कसं चालायचं असतं ते? तो तर धड पुरुषही नाही वाटत. तुझ्या जागी जर मी असते तर हे असलं काहीतरी करुन स्वतःचं हसू करुन घेण्यापेक्षा स्पर्धेतून माघार घेतली असती.’’ ती उगाचच काहीतरी थातूरमातूर गोष्टी बोलत होती. 

तिच्या या असल्या बोलण्याने ललितचा चेहरा पार पडला होता. मला वातावरणातलं अवघडलेपण जाणवत होती. मला खरंतर माझ्या जिंकण्या न जिंकण्याची काहीच पर्वा नव्हती. पर्वा होती ती फक्त आणि फक्त ललित आणि दिगंतच्या नात्याची. ते दोघेही मला खूपच जिवलग होते. त्याहीपेक्षा महत्वाचं होतं की दोघांचं एकमेकांवर खूप प्रेम होतं आणि या स्पर्धेतून जर त्यांचा काही फायदा होत असेल तर तेच माझ्यासाठी सर्वात मोठं पारितोषिक असेल.

तिच्याकडे दुर्लक्ष करत मी ललितचा हात धरला आणि म्हणाले, ‘’चल ललित.’’

ललितनं हलकीच मान तुकवली. आम्ही दोघेही स्टेजवर गेलो. 

‘’तू तयार आहेस ना?’’ ललितनं मला विचारलं.

‘’हं!’’ मी जराशा नर्व्हसपणे त्याला म्हणाले.

‘’नर्व्हस आहेस?’’

‘’हो. थोडी.’’

‘’काळजी करु नकोस वला. आपलं नाणं इथे खणखणीत वाजणारे.’’ त्याच्या आवाजात आत्मविश्वास भरलेला होता. देवाचे खूप आभार की तो माझा मित्र आहे.

‘’आणि आता वेळ झाली आहे आपल्या सहाव्या सहभागीची. स्वागत करुया सगळ्यात तरुण डिझायनर वल्लरी ब्राऊन हिचं. तिच्या या कलेक्शनचं नाव आहे अनाम प्रेम.’’ स्टेजवर उभ्या असलेल्या मॉडेलनं जाहीर केलं.

माझ्या हृदयात एक अनामिक धडधड उठली. सगळ्या हॉलमध्ये गीताचे स्वर निनादू लागले. तिथल्या झळाळणार्‍या प्रकाशाचे काही किरण अगदी विंगेतही पोचत होते. ललितनं माझा हात सोडला आणि सरळ स्टेजवर चालत गेला. त्याच्या त्या चालीतही त्याच्या बोलण्यातला आत्मविश्वास झळकत होता. त्याची उभं राहण्याची ढब देखणी होती. तो माझ्या अपेक्षेपेक्षा तो खूपचं चांगलं काम करत होता. खूप छान ललित! आपण जर जिंकलो ना तर मी तुला छानशी ट्रिट देईन मी, मी मनात म्हणाले.

‘’त्यानं तर आज सगळ्या स्टेजवर आग लावलीय.’’ तो आवाज ऐकून मी आनंदानं उसळलेच.

‘’दिगंत! अरे कुठे होतास तू अजून?’’मी लगेचच त्याला विचारलं. 

त्यानं मी डिझाईन केलेला ड्रेस घातला होता. त्यानं त्याच्या केसांची हेअरस्टाईल केली होती. मला वाटतं आजच्या ह्या क्षणासाठी त्यानं खूप सारे हेअर प्रॉडक्ट वापरले असावेत हेअरस्टाईल करण्यासाठी. त्याच्या चेहर्‍यावरचं उजळलेलं हसूच त्याच्या मूडविषयी सांगत होतं. ललितची पहिली फेरी संपली होती आणि आता दिगंतची फेरी होती. दिगंतनं माझ्याकडे बघून डोळे मिचकवले न् तो ललितच्या मागोमागच स्टेजवर दाखल झाला. त्याच्या चालीच्या प्रत्येक पावलातून त्याची घमेंड ठिबकत होती. त्याच्यावर पडणार्‍या त्या प्रकाझोतात तो अक्षरशः देखणा गंधर्व दिसत होता. मी मान्यच करुन टाकते की हे दोन्ही रत्नदीप बंधू बघणार्‍याची दृष्टी खीळवून ठेवणारे आहेत. हां, आता त्या दोघांत माझा नवरा जरा जास्तच देखणा आहे ही गोष्ट अलाहिदा.

‘’दिगंतऽऽ! म्हणजे तो दुसरा सहभागी मुलगा तू आहेस?’’ ललित त्याला बघून जवळपास ओरडलाच.

‘’ललित मी तुला सगळं काही नंतर समजावते पण तू आता काही घोळ घालूस बाबा.’’ मी त्याला विनवलं.

‘’म्हणजे? हे सगळं तुला आधीपासूनच माहीत होतं? मला अंधारात ठेवून तू हे केलंस?’’ तो आणखीनच जोरात ओरडला. 

तेवढ्या वेळात दिगंत त्याची फेरी आटपून परत आला होता विंगेत. आता त्या दोघांना सोबत जायचं होतं तिसर्‍या फेरीसाठी. मला प्रचंड नर्व्हस व्हायला झालं होतं. अरे हां! या गोंधळात मी विसरलेच होते की मला माझ्या ह्या थीमबद्दल समोरच्या जमलेल्या प्रेक्षकांना सांगायचं होतं. मी माझ्या हातातल्या कागदाची घडी घातली आणि त्या देखण्या जोड्याच्या मागोमाग स्टेजवर गेले. दिगंत न् ललित त्या रॅम्पच्या सगळ्यात शेवटच्या टोकाला उभे होतात. मला जमलेल्या गर्दीमध्ये औत्सुक्य आणि कुतूहल शिगेला पोचलेलं दिसत होतं. आणि का नसावं? शेवटी दिगंत रत्नदीपसारखा नावाजलेला व्यावसायिक त्यांच्यासमोर रॅम्पवर चालत होता; तेही त्याच्या प्रिय व्यक्तीला घेऊन. फोटोग्राफरच्या कॅमेर्‍यांनी एकही क्षण सोडला नाही. 

मी एका कोपर्‍यात माईकसमोर उभी राहिले आणि माझ्या ह्या थीमविषयी, त्यात वापरलेल्या मटेरिअलविषयी आणि डिझाईनमध्ये असणार्‍या इतर गोष्टी का निवडण्यात आल्या याविषयी माहिती देत होते. माझे डोळे अगदी पहिल्या रांगेत बसलेल्या अवधूतवर खिळले होते. 

मी बोलताना या थीमविषयी काही आणखी ओळी जोडल्या; खासकरुन माझं ज्यांच्यावर प्रेम होतं त्यांच्यासाठी.

‘’प्रेम तुमचं दिसणं पाहत नाही ना ते तुमच्या शरीरावर चढवलेल्या कपड्यांकडे पाहतं. खरं सांगायचं तर ते तुम्ही जो काही पेहराव केला आहे त्यातूनही तुमच्या आतपर्यंत डोकावून पाहतं. आपण कधीही व्यक्तिसाठी जीव टाकत नाही तर तिचं जे काही व्यक्तिमत्व असतं, तिच्या ज्या काही सवयी असतात, तिच्या ज्या काही छोट्या छोट्या हरकती असतात त्यावर आपला जीव जडवून बसतो. प्रेमाला नावाची गरज नाही; त्याला त्याची स्वतःची अशी एक ओळख असते. या अशा माझ्या नावाची गरज नसलेल्या माझ्या थीमचं नाव आहे अनाम प्रेम.’’

माझं बोलणं संपताच दिगंतनं ललितला जवळ खेचलं त्याच्या ओठांवर ओठ टेकले आणि जमलेल्या सगळ्यांसमोर तो म्हणाला, ‘’तूच आहेस तो आणि तूच असशील तो. माझं पहिलं आणि शेवटचं प्रेम.’’ 

सगळ्या वातावरणात एक उसासा भरुन राहिला. फक्त ललितच नाही तर सगळ्या प्रेक्षकांसाठीही दिगंतचं हे वागणं एक फार मोठा धक्काच होता. त्याहीपेक्षा महत्वाचं म्हणजे अवधूत त्याच्या ह्या कृतीकडे डोळे फाडफाडून बघत होते. पण, थोड्याच वेळात त्यांच्या चेहर्‍यावरचे ते औत्सुक्याचे भाव जाऊन तिथे करमणुकीचे भाव उमटले, सोबत त्यांचं खिजवणारं हसू होतंच. त्या अंधुकशा प्रकाशातही मला त्यांच्या गालांवरची खळी दिसत होती. ते अशक्य देखणे दिसत होते.

दिगंतनं काही सेकंदांनी त्याच्या ओठांपासून अज्ञाले ओठ विलग केले. ललित मात्र अजूनही धक्का बसलेल्या अवस्थेतच होता. मी कधीच विचार केला नव्हता की दिगंत असं काहीतरी करेल म्हणून. त्याला अगदी बरोबर कळतं कसा आणि कुठल्या गोष्टीचा शो कसा करावा ते! पुन्हा संगीताचे स्वर सगळीकडे वाजू लागले. त्यासरशी दिगंतनं हाताला धरुन ललितला स्टेजवरुन विंगेत आणलं. 

जसे आम्ही सगळे विंगेत आलो तसा ललित जीवाच्या आकांताने दिगंतवर ओरडला, ‘’तुझी अक्कल काय शेण खायला गेलीय का? का वागलास तू असा? का तू माझं असं सगळ्यांसमोर चुंबन घेतलंस? तुला माहीत नाही का की या सगळ्या शोचं किती मोठ्या प्रमाणावर प्रसारण होतंय ते?’’

दिगंतनं त्याचे धरलेले हात ओढले, त्याला घट्ट छातीशी धरलं, डोळे मिटले. तसा ललित काही सडपातळ नव्हता पण तो दिगंतच्या कमावलेल्या शरीरयष्टीपुढे अगदी लहानखुरा दिसत होता. 

‘’हे काय करतोयस तू?’’ ललित स्वतःला सोडवून घेण्याचा प्रयत्न करत म्हणाला.

‘’मी नाही राहू शकत. ललित मी तुझ्याशिवाय जगू शकत नाही.’’ दिगंतनं स्पष्ट केलं. त्याचे डोळे अजूनही बंद होते. 

पुन्हा धक्का बसून ललित पुटपुटला, ‘’दिगंत.’’

‘’मला सगळ्या जगाला ओरडून सांगायचं होतं की माझं तुझ्यावर किती प्रेम आहे ते! मला आता मुळीच भिती वाटत नाही ललित. मला आता हे कुणालाही सांगण्याची भिती वाटत नाही. मला माहीत आहे की मी मागे काही अक्षम्य चुका केल्यात म्हणून. पण, पण तुला खरं सांगतो मी एका गोंधळात अढकूण पडलो होतो.’’ एक क्षणभराची विश्रांती घेऊन तो पुढे म्हणाला. ‘’मला माफ कर ललित. मला एक संधी दे. तुझी शपथ, मी तू म्हणशील ते सगळं करेन रे! पण, मला तू माझ्या आयुष्यात हवा आहेस. ती जागा फक्त तुझी आणि तुझीच आहे.’’ 

ललितनं त्याला थोडासा मागे रेटला, त्याच्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत त्यानं विचारलं, ‘’तू हे खरं बोलतोयस ना?’’ मला समजत होतं की त्याच्या मनात किती भावनांची, विचारांची उलथापालथ चालू असेल ते!

‘’तो कुणाचीही, कशाचीही शपथ घ्यायला लाव मी हेच म्हणेन.’’ दिगंत म्हणाला.

विंगेतला माणूस न् माणूस त्यांच्यात चाललेलं हे सगळं नाटक पाहत होता. काहीजणांनी तर दिगंतचं हे सगळं बोलणं फोनमध्ये रेकॉर्ड करुन घेतलं. सरळच पहायचं किंवा बोलायचं झालं तर हे रत्नदीप बंधू बोलण्यासाठीही फार महाग आहेत; अगदी जगासमोर प्रेमाची कबूली देण्यासाठीही.

‘’आणि हे सगळं काही यासाठी तू ठरवलंस का?’’ ललितला पुढे बोलण्यासाठी शब्द सापडत नव्हते.

‘’तुला प्रेमाची कबुली म्हणायचंय का? तर हो.’’ असं म्हणून दिगंतनं माझ्याकडे एक कटाक्ष टाकला.

‘’आणि तू या सगळ्यासाठी राजी झालीस वला?’’ आता ललितनं त्याचा मोर्चा माझ्याकडे वळवला.

काय बोलू ते मला सुचत नव्हतं. मी नुसतीच कसनुशी हसले.

‘’तुम्ही दोघेही वेडे आहात की काय? दिगंत अरे तुला कसं काही कळत नाही रे! ही स्पर्धा जिंकणं हे तिचं स्वप्न होतं रे! तुला दुसरा कुठला मार्ग सुचला नाही का? दिसला नाही का? आणि वला! तू गं? तुला नाही म्हणता येत नव्हतं का त्याला? मूर्ख कुठली! तुझं स्वप्न होतं ना हे?’’

मी डोळ्यांतलं पाणी पुसलं आणि छानसं हसले.

‘’तुला दिसत नाहीये का ललित आपण आधीच जिंकलोय.’’

ललितनं दिगंतचा हात घट्ट धरुन ठेवला होता की न जाणो तो त्याला पुन्हा सोडून तर जाणार नाही ना अशी त्याला भिती वाटत असावी. मला माहीत आहे. त्याचं अजूनही दिगंथवर फार प्रेम आहे. त्यालाही त्याच्या कबूलीशिवाय आणखी काय हवं होतं!

‘’तू कशाबद्दल बोलतेयस?’’ दिगंतनं चक्रावून विचारलं.

‘’तुमच्या दोघांकडे पहा. शेवटी तुम्ही दोघेही एकाच वळणावर येऊन थांबलायत. भितीची सीमारेषा ओलांडून एकमेकांचे हात हातात घेऊन उभे आहात; जगाच्या प्रश्नांना तोंड देण्यासाठी. तुला काय वाटतं हे पारितोषिकापेक्षा लहान आहे का? दिगंत, ललित… मी आजची स्पर्धा हरलेली नाहीए. तुम्हां दोघांना एकत्र आणणं हे माझ्यासाठी एखाद्या स्पर्धेपेक्षा कमी नव्हतं. आणि हे सगळं तुम्हां दोघांसाठी मी हजारो वेळा करेन.’’

ललितला आता त्याचे अश्रू थांबवता येईनासे झाले. त्यानं मला मिठी मारली न् म्हणाला, ‘’तू खरंच सर्वोत्तम आहेस.’’

स्वरा…07/11/2021

    

 भाग पंचेचाळीसावाः- जनता प्रदर्शन…

वल्लरी…

शो अजूनही चालूच होता. अजून 3 स्पर्धक त्यांच्या डिझाईनचे प्रदर्शन करायचे बाकी होते. मी ललित आणि किर्तीसोबत शांतपणे उभी राहून वाट पाहत होते. 

‘’अच्छा, म्हणजे तो दिगंत रत्नदीप आहे तर?’’ किर्तीनं विचारलं.

ह्या वेळेपावेतो ती मुकाट्याने जे काही घडत होतं ते पाहत होती. माझ्यामते आता तिला या सगळ्या घटनाक्रमाचं स्पष्टीकरण हवं होतं. 

‘’हं!’’ ललित हे म्हणतानाही लाजल्यासारखा झाला होता.

‘’फक्त हं! हे उत्तर आहे का माझ्या प्रश्नाचं?’’ ती चिडली होती.

‘’माझा एक जिवलग मित्र दिगंत रत्नदीपसारख्या असामीशी डेटिंग करतोय आणि दुसरा त्याला मदत करतोय त्यासाठी आणि मी विचारल्यावर माझ्या प्रश्नाचं उत्तर फक्त हं असं येतं?’’ तिनं आवाज चढवला.

‘’अं, तसं बघितलं तर हे बरंच आधीपासून सुरु होतं पण शगळ्याच गोष्टींची फारच गुंतागुंत झाली होती गं!’’ ललितनं तिला जमेल तसं सांगण्याचा प्रश्रत्न केला. तसंही किर्तीला फार काही माहीतच नव्हतं. आता तर मला काळजी वाटयाला लागली की माझ्या आणि अवधूतविषयी ऐकून तिची काय प्रतिक्रिया असेल काय माहीत.

‘’बरंच आधीपासून?’’ तिनं भुवया उंचावल्या. मला लक्षात आलं की ती रागाने थरथरतेय.

‘’अगं, हो हो. तू आधी शांत हो बघू. ते तर फक्त..’’ मी तिला मध्येच थांबवलं बोलताना. 

‘’तू मध्ये बोलू नकोस वला. तू तर आधी मला सांग की तू दिगंत रत्नदीपला कशी ओळखतेस?’’ आता ती माझ्यावर घसरली होती.

मी एक आवंढा गिळला आणि ललितकडे पाहिलं. हेच सगळं तर आम्ही टाळू पाहत होतो.

‘’अगं तो तर फक्त एक संयोग होता गं!’’ मी म्हणाले.

‘’खरंच? तो फक्त एक संयोग होता असं म्हणतेस आणि तू त्याला दिगंत न म्हणता दिग्गी म्हणतेस?’’ तिनं खोचकपणे विचारलं.

‘’ती त्याला माझ्यामुळे ओळखते. मी त्यांची ओळख करुन दिली होती. मग तर झालं?’’ ललितनं सगळा दोष स्वतःकडे घेतला. 

‘’बरं, ठीक आहे. आता मला सांग कुठे आणि कशी ओळख करुन दिलीस?’’ तिचा पुढचा प्रश्न तयारच होता. मी पुन्हा ललितकडे पाहिलं. तो त्याच्यापरीनं किर्तीपासून माझं सत्य लपवण्याचा शक्य तेवढा प्रयत्न करत होता. त्यानं एवढी झटापट करण्यापेक्षा मीच ह्या प्रश्नांचं उत्तर देणं संयुक्तिक होतं.

‘’अं, कॉफीशॉप.’’ मी.

‘’अं, बार.’’ ललित.

दोघांनीही अगदी एकाच वेळेला दोन विरुध्द टोकाची उत्तरं दिली. किर्तीनं कुत्सित हसत टप्प्याटप्प्यानं आम्हां दोघांकडे पाहिलं. हे सगळं सावरण्यापलिकडे गेलं राव! मी ठरवलं ललितची साथ द्यायची आणि म्हणाले, ‘’बरोबर आहे बार मध्ये.’’

नेमक्या त्याच वेळेला ललितनंही त्याचं म्हणणं बदललं न् म्हणाला, ‘’हां हो ना कॉफी शॉप.’’

झालं खाल्ली का माती परत आम्ही! आता तर ह्या पठ्ठ्यानं सगळ्याचा सत्यानाश केलाय. काय गरज होती अक्कल चालवायची? मी नुसतीच कसनुसं हसले. 

‘’तुम्ही दोघांनी नीट ऐका. मला नाही माहीत की तुम्ही दोघंही माझ्यापासून नेमकं काय लपवायचा प्रयत्न करताय ते! पण बरं होईल जर तुम्ही मला स्वतःहून सगळं सांगाल तर.’’ तिनं जवळजवळ धमकीच दिली आम्हांला.

मला कळतच नव्हतं काय बोलावं ते! अगदी ललितचाही हाच प्रॉब्लेम झाला होता. तोच आम्हांला अचानक एक उद्घोषणा ऐकायला आली. शो संपला होता आणि आम्हां सगळ्या भाग घेतलेल्या स्पर्धकांना स्टेजवर आमंत्रित करण्यात येत होतं. सगळे जज आता लवकरच विजेत्याचं नाव जाहीर करणार होते.

मी उभी राहिले आणि आता ललितचा हात हातात घेणार इतक्यात दिगंत अचानक कुठूनतरी उगवला आणि त्यानं झटकन् लल्याचा हात हातात घेतला. जळका कुठला! मी नुसतीच खुन्नस दिली त्याला.

‘’काय झालं?’’ ललितनं विचारलं.

‘’काय झालं काय? मी डिझायनर आहे आणि मी तुम्हां दोघांच्या मध्ये असायला हवंय.’’

‘’मग? असा काय मोठा तीर मारलास तू? विसरलीस का मी रत्नदीप आहे ते?’’ ह्याला फारच घाई स्वतःचं रेप्यूटेशन जाहीर करायची.

‘’हो का?’’ मी हसत म्हणाले. मला नीट कळत होतं की दिगंतला काय म्हणायचंय ते! मी त्यांना; अवधूतना स्विकारलं होतं. दिगंत आमच्या दोघांमध्ये उभा राहिला आणि आम्ही तिघेही स्टेजकडे निघालो. 

संगीताची मंद धून वाजत होती. सगळे जज एकेक करुन प्रत्येकाच्या डिझाईनमधल्या कमतरता आणि जमेच्या बाजू सांगत होते. अवधूत अजूनही पहिल्या रांगतच बसले होते. त्यांची नजर माझ्यावर खिळली होती. ती मला शांत रहायला सुचवत होती. काय सांगू मी की माझी किती इच्छा होती की त्यांनी इथं माझ्याशेजारी असावं, माझा हात हातात घेतलेला असावा अशी. मला फारच नर्व्हस वाटत होतं.

‘’ए येडपट मुली, कशाला टेन्शन घेतेस? तुझा मॉडेल रत्नदीप होता. शांत रहा.’’ दिग्ग्या खुसफुसला.

‘’हो तर आणि त्यानं स्टेजवर केलेलं नाटकही पाहिलं की मी.’’ मी फटकारलं.

‘’हो पण त्यामुळे तुला आणखी काही पॉईंट मिळतील बघ.’’ त्याच्या डिंग्या हाकणं चालूच होतं.

मला माहितेय की तसं काही होणार नाहीए. या असल्या सगळ्या क्लृप्त्यांना सक्त मनाई होती इथे. नशीब माझं की दिगंतच्या या सगळ्या खेळामुळे मी अजून फेरीतून बाद झाले नव्हते. जाऊ दे म्हणा. ते दोघे तर सोबत आहेत ना! मग झालं तर. मी त्यासाठी खूप खुष आहे. 

चला. आता विजेत्यांच्या नावाची उद्घोषणा सुरु झालीय. त्या मुलीनं तिसर्‍या स्थानापासून सुरुवात केली नावं घ्यायला. मग तिनं दुसर्‍या नंबरच्या विजेत्याचं नाव वाचलं. तिची मॉडेल लिला होती. मी फक्त हळूच तिच्याकडे पाहिलं. ती सगळ्यात उंच होती आणि स्टेजवर अगदी अभिमानाने उभी होती. पण मला तिच्या डोळ्यांत एक किंचितशी नाखुशीची झलक दिसत होती. बरोबरच आहे म्हणा, ती एक जेता होती तिला हे असं दुय्यम स्थान कसं मानवणार ना! असं असूनही तिला दुसरा क्रमांक मिळाला होता. म्हणजे काय तर मी ही स्पर्धा हरले होते. ठीक आहे. माझी इच्छा होती खरी की आपणही विजेता असावं म्हणून पण नाही झाले. त्याला काय करणार? आता पहिल्या स्थानावरच्या विजेत्याच्या नावाची घोषणा सुरु झाली. 

‘’आणि आता वेळ झाली आहे सर्वप्रथम विजेत्याचं नाव घोषित करण्याची. ज्याची तुम्ही सगळे अगदी आतुरतेने वाट पाहत आहात. तो डिझायनर ज्यानं सगळ्या जजना अचंबित केलं. ज्याच्या विचारांमुळे आम्हांला प्रेमाची नवी परिभाषा नवी व्याख्या कळली. देखणी, अभिजात हुशारीचं वरदान लाभलेली बेलाज स्टाईल अवॉर्ड कॉम्पिटिशनची ती विजेती आहे…’’ त्या मुलीनं एक क्षणाचा गॅप घेतला. माझं हृदय घोड्याच्या वेगाने पळत होतं. मला नक्की माहीत होतं की ती मी नाहीए तरीही.

‘’मिस वल्लरी बदामी.’’ तिनं माझंच नाव पुकारलं. 

मी बरोबर ऐकलं ना! तिनं माझंच नाव घेतलं का? मी सुन्न झाले होते.

‘’वला! वला! तू आहेस विजेती. अगं आपण जिंकलो वला. जिंकलो आपण.’’ ललित आनंदाने ओरडत होता. त्यानं माझ्या खांद्यावर थोपटलं आणि मला भानावर आणलं. पण हे कसं शक्य आहे?

‘’दिगंत हे तू केलंयस का?’’ मी जड मनानं मागे वळून दिगंतला विचारलं. हे असं काही व्हावं अशी माझी अजिबात इच्छा नव्हती. अशाप्रकारे तर नाहीच नाही. मला वाटतंय की त्यानंच हे केलं असणार. 

‘’नाही.’’ तो हसत म्हणाला.

‘’अच्छा म्हणजे मग देवांनी केलं असणार हे!’’ मी पाण्याने डबडबल्या डोळ्यांनी देवांकडे पाहिलं. तरी मी त्यांना अनेकवेळा सांगितलं होतं की यात कसलाही हस्तक्षेप करु नका म्हणून.

‘’वला अगं जरा स्वतःवर विश्वास ठेव गं! नाहीए का तुझा स्वतःवर विश्वास?’’ दिगंत म्हणाला. ‘’त्या समोर बसलेल्या तीन्ही जजकडे बघ. अवधूतनं स्वतः त्यांना निवडलंय. तुला माहीतेय का? का निवडलंय त्यांना ते! कारण त्याच्या प्रामाणिकपणाला, ईमानदारीला कोणीही हलवू शकत नाही. अगदी आम्ही रत्नदीप बंधूही नाही.’’ तो पुढे बोलतच होता.

‘’तुला हवं ते तू मिळवलंस वला. मला तुझा फार अभिमान वाटतोय.’’ ललित म्हणाला.

मी त्या जजना पाहिलं. ते जगात नावाजलेले फॅशन डिझायनर होते. मी आजवर त्यांच्याविषयी कुठल्याही प्रकारच्या घोळाविषयी ऐकलं नव्हतं. पण तरीही माझा अजून विश्वास बसत नाहीए. मी देवांकडे पाहिलं. ते डोळ्यांच्या कोपर्‍यातून हसत होते. ही तुमची करणी आहे का देवा?

‘’जा वला. जा पुढे जा. ते तुला बोलावतायत.’’ ललितनं मला मागून धक्का दिला.

यजमानांनी अवधूतना स्टेजवर बोलावलं. त्यांच्याहस्ते पारितोषिक देण्यात येणार होतं. ते त्यांच्या त्या सूटमध्ये अगदी दृष्ट लागावेत असे दिसत होते. त्यांच्या चेहर्‍यावरच्या हास्याला आत्मविश्वासाची झालर होती ज्यावर ती खळी अगदी उठून दिसत होती. त्यांचे केस छान सेट केलेले होते. मी हळूहळू पाय ओढत त्यांच्याकडे गेले. एक मॉडेल हातात ट्रॉफी घेऊन त्यांच्या बाजूला येऊन उभी राहिली. 

‘’अभिनंदन वल्लरी.’’ त्यांनी हसर्‍या चेहर्‍याने माझं अभिनंदन केलं. 

‘’धन्यवाद.’’ मी पुटपुटले. पण माझी नजर त्यांच्यावर खिळलेली होती. त्या मॉडेलनं तिच्या हातातली ट्रॉफी देवांच्या हातात दिली. त्यांनी तो काचेचा तुकडा एका हातात धरला आणि दुसरा हात माझ्या अभिवादनासाठी पुढे केला. 

‘’उत्तम.’’ ते हसत म्हणाले. 

‘’धन्यवाद.’’ मला सत्य अजूनही पचत नव्हतं.

अवधूतनी या सगळ्याचा आयोजक या नात्यानं एक छोटंसं भाषण दिलं. त्यात हेही सांगितलं की रत्नदीप बंधूंनी बेलाज फॅशन टेकओव्हर केलंय म्हणून. मी मुकाट्याने त्यांच्या शेजारी उभी होते. ते फारच अप्रतिम वक्ता होते. शब्दांशी कसं खेळायचं ते त्यांना चांगलंच माहीत आहे. यात काही नवल नाही की ते यशस्वी आणि लोकप्रिय आहेत.

‘’अवधूत सर तुम्ही या विजेत्या डिझायनरसोबत मला फोटोसाठी एक पोझ द्याल का?’’ एका रिपोर्टरनं विचारलं.

‘’हो. का नाही.’’ देवा हसून म्हणाले.

मग त्यांनी अचानक माझा हात धरुन मला जवळ खेचलं. मी एक आवंढा गिळला; त्यांच्या ह्या कृतीसरशी. त्यांनी सगळ्या मिडियावाल्यांकडे पाहिलं न् म्हणाले, ‘’ही कशी आहे?’’

सगळे मिडियावाले त्यांच्या अवतीभवती जमले आणि फ्लॅशचा नुसता झगझगाट झाला. 

‘’अवधूत सर तिच्या कंबरेत हात घालून एक पोझ देता का?’’ त्या गर्दीतून पुन्हा कोणीतरी म्हणालं. हे काय सगळे वेडे झालेत का?

माझा नवरा तर आधीच वेडा आहे, त्यात ह्यांना ही असली खूळं सुचतायत. मग काय माकडाच्या हातात कोलित दिल्यावर आणखी काय होणार? जंगलात वणवाच पेटणार ना! त्यांच्या कानांवर असं काहीतरी पडण्याची खोटी की त्यांनी मला आणखी जवळ खेचलं, माझ्या कंबरेत हात घातला आणि माझ्या कपाळावर सगळ्यांसमोर ओठ टेकले. वेड लागलंय यांना. डोकं थार्‍यावर नाहीए यांचं. काय बिघडलंय कुणास ठाऊक!

‘’देवा अहो काय करताय तुम्ही? जरा काही लाज बिज…’’ मी त्यांना बाजूला करण्याचा प्रयत्न करत होते तर ते मला आणखीनच जवळ खेचत होते. 

‘’काय अप्रतिम शो होता ना दिगंत?’’ त्यांनी माझ्या बोलण्याकडे दुर्लक्ष करत दिगंतला विचारलं. 

‘’खरंच अप्रतिम.’’ तोही लगेच यांना सामील झाला. पण मला त्या सगळ्या कॅमेर्‍यामच्या झगमगाटात खूपच अस्वस्थ वाटत होतं.

‘’हे सगळं तुम्ही केलंत का देवा?’’ मी त्यांना विचारलं.

‘’मी केलं? काय केलं मी?’’ त्यांनी असमंजसासारखा प्रश्न विचारला. 

‘’तुम्हांला माहीत आहे काय ते! तुम्ही मला वचन दिलं होतंत की तुम्ही या सगळ्यात कसलाही हस्तक्षेप करणार नाही म्हणून.’’ मी हळू आवाजात त्यांच्यावर डाफरले.

‘’अगं राणी पण मी काहीच केलं नाहीए गं!’’ ते हसत म्हणाले.

‘’तुम्ही नाही केलंत?’’ हे ऐकून मला धक्काच बसला. मग मी जिंकले कशी?

‘’हे सगळं तुझं कर्तृत्व आहे वल्लरी. मला तुझा खूप खूप अभिमान वाटतोय.’’ त्यांनी प्रेमाने माझ्या गालांवरुन हात फिरवला.

मी त्यांच्या त्या गहिर्‍या डोळ्यांमध्ये स्वतःला हरवूण बसले. एका क्षणासाठी तर मी हेही विसरुन गेले की आम्ही आत्ता कुठे आहोत? पण त्या कॅमेर्‍यांच्या चकचकणार्‍या फ्लॅशच्या प्रकाशाने मी पुन्हा वास्तवात आले. आमच्या आजूबाजूला पसरलेल्या मिडियानं आम्हांला प्रश्नांवर प्रश्न विचारायला सुरुवात केली. 

‘’अवधूत रत्नदीप सर, तुम्ही वल्लरी बदामी यांना आधीपासून ओळखत आहात का?’’ एका वार्ताहराने विचारले.

‘’कुमारी वल्लरी तुमचं या रत्नदीप बंधूंशी नेमकं काय नातं आहे?’’ दुसर्‍याचा प्रश्न.

‘’अवधूत सर तुम्हांला या तरुण, सुंदर डिझायनरचं आकर्षण वाटतं आहे का?’’

‘’मग त्या सुपरमॉडेल लिलाचं काय? ती तुमची प्रेयसी असल्याच्या अफवा होत्या का? तुमच्या तिच्यात आता काहीच नाहीए का? तिचं तुमचं नातं तुटल्यात जमा आहे का?’’

मी ह्या विचारल्या जाणार्‍या एवढ्या सगळ्या प्रश्नांनी घाबरुन, भांबावून गेले. मी त्यांच्याकडे नुसतीच मख्खासारखी पाहत राहिले. माझ्या भवताली खूप काही घडत होतं आणि माझा मेंदू त्या सगळ्याचीछ नोंद घ्यायला असमर्थ ठरत होता.

‘’वलू, मी त्यांना सगळं खरं खरं सांगून टाकू का डार्लिंग?’’ अवधूत कुजबुजले.

‘’न… नको देवा.’’ मी कशीतरी पुटपुटले. मी अजूनही माझी सौ. अवधूत रत्नदीप ही ओळख जगासमोर आणण्यासाठी पुरती तयार नव्हते. मी तर युनिव्हर्सिटीत शिकणारी एक विद्यार्थिनी आहे जी या स्पर्धेत भाग घेतल्यामुळे प्रकाशझोतात आलीय. 

माझे शब्द हवेत विरण्याआधीच लिला पुढे सरसावली आणि त्या पत्रकारांना म्हणाली, ‘’तुम्ही माझं नाव घेतलंच आहे तर तुमच्या काही प्रश्नांची उत्तरं मी दिली तर चालतील का?’’ 

का माहीथ नाही पण मला उगीचच असं वाटलं की तिचा अंतस्थ हेतू काही चांगला नाही म्हणून. अवधूतसुध्दा तिच्या ह्या पवित्र्याने चकित झाले होते.

‘’कुमारी लिला त्या सगळ्या अफवा खर्‍या होत्या का?’’ आणखी एक प्रश्न.

‘’अं! त्यातल्या काही खर्‍या होत्या. आमचं एकमेकांशी नेहमीच एक चांगलं नातं होतं, हो ना अवधूत?’’ तिनं जवळ येत देवांच्या हातात हात गुंफत त्याच्या प्रश्नाचं उत्तर दिलं. हिला काहीच कसं वाटत नाही? ही का त्यांच्या हातात हात गुंफतेय? मी देवांकडे कटाक्ष टाकला तर ते नुसतेच गालातल्या गालात हसले.

काय चाललंय काय नक्की तुमच्या मनात देवा? तुम्ही अजूनही तिच्याशी नातं जोडून आहात का? ती इतक्या सगळ्या माणसांसमोर असा कसा तुमचा हात पकडू शकते? मी विचार करत हळूच माझा हात सोडवून घेऊन तिथून निसटण्याचा प्रयत्न करत होते पण त्यांनी माझा हात घट्ट पकडून ठेवला होता.

‘’श्रीयुत रत्नदीप. तू मला अवधूत न म्हणता श्रीयुत रत्नदीप सर म्हणालीस तर ते जास्त चांगलं होईल.’’ त्यांनी अगदी शांतपणे तिनं उत्तरातून विचारलेल्या प्रश्नाचं समाधान केलं.

‘’अवधूत!’’ तिला मोठाच धक्का बसला होता. देवांनी तिच्या हातांच्या पकडीतून स्वतःचा हात सोडवून घेऊन तिला बाजूला सारलं.

हे सगळं समोरासमोर पाहणार्‍या त्या पत्रकारांपैकी एकाने विचारलंच त्यांना, ‘’अवधूत सर, तुमच्या या सगळ्या वागण्याचा म्हणजे कृतीचा आम्ही नेमका काय अर्थ लावायचा?’’

‘’सोप्पं आहे. लिला रत्नदीप एम्पायरमधल्या एका ब्रॅन्डसाठी ब्रॅन्ड ऍम्बेसॅडर होती; अर्थात ती आमच्या कंपनीसाठी काम करत होती त्यामुळे मी माझ्याकडून जे शक्य होईल ते सगळं तिच्यासाठी केलं आहे.’’ ते किती सहज बोलत होते.

‘’काम करत होती असं म्हणण्यातून तुम्हांला नेमकं काय सुचवायचं आहे? ती आता बेलाज फॅशनची ऍम्बेसॅडर नाहीए का?’’ यांचं कुतुहल संपत कसं नाही? कदाचित म्हणूनच हे लोक पत्रकार असतील.

‘’नाही. आता ती नसणार. दुर्दैवाने आम्ही आमचा तिच्यासोबतचा करार तिच्या वागण्यात असणार्‍या काही त्रुटींमुळे संपवला आहे. रत्नदीप कामाला नेहमीच प्राधान्य देत आले आणि देतात. ते कामात चुकारपणा केलेला मुळीच खपवून घेत नाहीत. आणि मला वाटतं की मिडियाला यापेक्षा जास्त याआधीच माहीत आहे.’’ त्यांनी स्पष्ट केलं.

 

काय? काय म्हणाले ते? म्हणजे लिला आता रत्नदीपांसाठी काम करणार नाहीए? त्यांचे हे शब्द लिलाच्या कारकिर्दीवर फारच प्रभाव पाडतील. तिचा तर हे सगळं ऐकून रागाने चेहरा लाल झाला होता.

‘’अरे ही तर फार मोठी बातमी आहे.’’ सगळ्यांमध्ये एकच हुल्लड उठली होती.

‘’आम्ही आमच्या नव्या मॉडेलचा चेहरा लवकरच प्रसिध्द करु. तूर्तास या सगळ्या चर्चेला मी पूर्णविराम देत आहे.’’ देवांनी त्यांचं बोलणं आवरतं घेतलं.

‘’मग त्या अफवांचं काय अवधूत सर?’’

‘’तुम्हीच आत्ता म्हणालात ना की त्या सगळ्या अफवा आहेत म्हणून.’’ देवांनी खांदे उडवत त्या प्रश्न विचारणार्‍यालाच घोळात पाडलं.

‘’पण आम्ही सगळ्यांनी तर पाहिलं होतं की तुम्हां दोघांमध्ये किती घसट होती ते! लिला तर दरवर्षी तुमच्या वाढदिवसादिवशी पार्टी ठेवायची आणि तुम्हीही तिच्या वाढदिवसाला पार्टी देत होतात.’’ त्या बोलणार्‍याच्या वाक्यातला प्रत्येक शब्द माझ्या मनाला बोचत होता. त्या सगळ्या जुन्या आठवणी माझ्या मनात मळभासारख्या दाटून आल्या. आता तुम्ही याला काय उत्तर द्याल देवा? मी त्यांच्याकडे पाहिलं. ते अजूनही त्यांच्या मस्त मूडमध्ये होते.

‘’बेलाज महानोरांचा ब्रॅन्ड होता त्यावेळस त्यांच्याकडे शिरस्ता होता की ते जिला ब्रॅन्ड मॉडेल म्हणून निवडत तिचा वाढदिवस पार्टी देऊन साजरी करत. आता बेलाज महानोरांकडून रत्नदीपांकडे आला असला तरी मी त्या पध्दतीत मुळीच बदल केला नाही. मी ती तशीच चालू ठेवली. आणि माझ्या वाढदिवसाबद्दल बोलायचं तर…’’ असं म्हणून त्यांनी एकदा माझ्याकडे पाहिलं न् पुढे म्हणाले, ‘’तो तर नेहमीच दिगंतकडून साजरा केला जातो.’’

आता त्यांनी सगळ्या मिडियासमोर आणखी एक गोष्ट स्पष्ट केली. ‘’आणि सगळ्यात महत्वाची गोष्ट ही आहे की त्या सगळ्या पार्ट्या माझ्या खर्चाने होत होत्या वाटल्यास तुम्ही माझ्या बँन्केतून याविषयी माहीती मिळवू शकता.’’

‘’त्याची काहीच गरज नाही अवधूत सर.’’ कुणीतरी म्हणालं.

‘’मग कुमारी वल्लरी बदामींचं पुढे काय होणार?’’

एका क्षणासाठी अवधूत गप्प झाले. आम्ही नुसतंच एकमेकांकडे पाहिलं.

‘’खरंतर ती आम्हां रत्नदीप बंधूसाठी खूप खास आहे आणि का खास आहे ते लवकरच तुम्हांला कळेल.’’ आता आमच्या बचावासाठी दिगंतनं पुढाकार घेतला. त्यानं अजूनही ललितचा हात धरुन ठेवला होता. 

‘’याचा अर्थ तिला हे पारितोषिक मिळणार हे आधीच ठरलं होतं का?’’ मला माहीत होतं, ते असा मुर्खासारखा प्रश्न नक्की विचारणार म्हणून. मी खेदाने यांच्याकडे पाहिलं.

‘’याबद्दल तुम्ही जजना का विचारत नाही? या प्रश्नाचं उत्तर त्यांच्यापेक्षा चांगलं कुणीच देणार नाही.’’ अवधूतनी त्या प्रश्नाला जज लोकांच्या पुढ्यात टोलवलं. अचानक दिगंतनं ललितला जवळ खेचलं आणि तो त्याचं चुंबन घेऊ लागला. काय करतोय हा? त्याच्या ह्या कृतीनं सगळ्यांचं लक्ष आमच्यावरुन उडून त्यांच्यावर गेलं.

‘’बायको, चल. आपल्याला गेलं पाहिजे. इथली सगळी काळजी करायला दिगंत आहे.’’

ओहो, तर हे कारण होतं या चुंबनामागचं. कित्ती शहाणा आहेस तू दिगंत. या सगळ्या प्रश्नांनी तर मला नुसतं भंडावून सोडलं होतं. अवधूतनी जागा करत मला थेट स्टेजच्या मागे आणलं. 

‘’जा आता. तुझ्या सगळ्या वस्तू घेऊन ये. मी इथेच वाट पाहतोय तुझी.’’ त्यांनी हसत मला सांगितलं.

‘’आलेच मी देवा.’’ मी हसतच आम्हांला दिलेल्या खोलीत आले आणि दार उघडताच आणखी एका प्रश्नानं माझी गचांडी पकडली.

‘’काय म्हणालीस तू? देवा!’’

अरे देवा! किर्तीनं शेवटी मला पकडलंच. या सगळ्या गोंधळात मी तिला पुरती विसरुन गेले होते.

‘’किर्ती अगं ते…’’

‘’बास झालं हं वला, आता मला खरं काय ते सगळं कळलंच पाहिजे.’’ तिनं माझं बोलणं तोडलं न् माझ्यावर ओरडली.

पण मी पुढे काही बोलणार तोच तीच पुढे म्हणाली, ‘’ एक सेकंद थांब. अवधूत रत्नदीपच्या गालांवर एक लांब देखणी खळी आहे. आता मला असं नको सांगून की तो तुझा खळीवाला हिरो हाच आहे म्हणून.’’

‘’अं, खरं सांगायचं तर हो.’’

‘’अवधूत रत्नदीप. तुझा गुपित असलेला प्रियकर? तू काय वेडीबिडी झालीयेस की काय वला? तुला त्यांच्याबद्दल काहीतरी माहीत आहे का?’’ ती आश्चर्याने म्हणाली.

काय सांगणार होते मी तिला? असं की किर्ती तू समजतेस त्यापेक्षा गोष्टी फार पुढे गेल्यात म्हणून.

‘’मला एक सांग तो तुझ्याशी इतका आपुलकीने का वागत होता? तू त्याच्याजवळ तुझं प्रेम कबूल केलंयस का?’’

मला काय बोलावं तेच कळेना. तसं पाहिलं तर मी हे त्यांना कधीच सांगितलं नाही की मी पहिल्या नजरेतच त्यांच्या प्रेमात पडले म्हणून.

‘’नाही तिनं नाही काही सांगितलं. पण मी मात्र सांगितलंय.’’ हा आवाज देवांचा होता. मी घाबरलेच, हे आता काय बोलतात कुणास ठाऊक! त्यांनी पुढे येऊन माझ्या कंबरेत हात घातला आणि मला जवळ घेऊन माझ्या गालांवर ओठ टेकले. 

‘’द… देवा…’’ किर्ती मात्र बधीर झाल्यासारखी तो सगळा नजारा पाहत होती. 

‘’ठीक आहे ना किर्ती?’’ त्यांनी तिला विचारलं.

‘’त… तुम्हांला माझं नाव कसं माहीत?’’

‘’त्याचं काय आहे की ते माझं कर्तव्यच आहे ना की माझी बायको कुणासोबत अन् काय काम करते ते मला माहीत असायला हवं ना!’’ अवधूतनी तर बॉम्बच फोडला होता तिच्यावर. काही गरज होती का हे सगळं सांगण्याची? आता ही किर्ती काही माझ्याशी बोलायची नाही. कित्ती काय काय लपवलंय मी न् ललितनं तिच्यापासून!

‘’बायको! म्हणजे तुमचं लग्न झालेलं आहे?’’

‘’श्श्शूऽऽऽ! अगं हळू बोल ना! मी सगळं तुमा नंतर सविस्तर सांगते गं.’’

‘’अरे देवा!’’ किर्ती डोकं धरुन तिथंच खुर्चीवर बसली. मी पटकन् त्यांच्या पकडीतून स्वतःला सोडवून तिच्याकडे धावले.

‘’मला माफ कर किर्ती. मला तुला सगळं काही सांगायचं आहे. पण हे सगळं लोकांपर्यंत पोचू देऊ नकोस.’’ मी तिला विनवलं.

‘’अगं पण तू मला आपल्या लग्नाविषयी कुणालाच का काही सांगू देत नाहीस बायको?’’ देवांनी विचारलं.

हे असं कसं विचारु शकता तुम्ही देवा? तुमच्यापासून माझी परिस्थिती काय लपली आहे का? मला तुम्हांला कसल्याही प्रश्नकोड्यात मागे एकटं टाकून जायचं नाहीए. खरंतर मला त्याचीच फार भिती वाटतेय. 

‘’अच्छा, म्हणजे हे सगळं तू लपवून ठेवत होतीस तर!’’ किर्तीनं अविश्वासानं माझ्याकडे पाहिलं.

मी गप्पच राहिले. मला तिला माझ्या आजाराविषयी काहीही सांगायचं नव्हतं. तेवढ्यात देवांचा फोन वाजला. त्यांनी फक्त हो, ठीक आहे एवढं बोलून तो ठेवून दिला.

‘’आपल्याला आता जायला हवंय.’’ ते जाहीर करुन मोकळे झाले.

‘’मला माफ कर किर्ती. मी वचन देते की मी तुला सगळं खरं काय ते सांगेन. आता तरी मला त्यांच्यासोबत जायला हवंय.’’ मी त्यांच्यासोबत ती जागा सोडण्याआधी पुन्हा किर्तीला म्हणाले. आजचा दिवस केवढा तरी मोठा होता.

स्वरा… 09/11/2021

 

भाग सेहेचाळीसावाः- विस्मृतीतलं घर…

ललित…

जेव्हा दिगंतनं माझं सगळ्या मिडियासमोर स्टेजवर चुंबन घेतलं तेव्हा मी माझ्या मनात उचंबळलेल्या भावनांचा समुद्र थोपवण्याचा प्रयत्न करत होतो कारण तो आनंदाचा कल्लोळ होता. मला जे हवं होतं ते हेच होतं; दिगंतचं माझ्याविषयीचं आकर्षण जगजाहिर करणं. शेवटी त्यानं मला जगासमोर स्विकारलं होतं. माझा तर विश्वासच बसत नव्हता घटितावर.

सगळ्यात आधी जेव्हा मी दिगंतला स्टेजवर पाहिलं मला वाटलं की हे सगळं वलाचं कर्म असावं. मला तिच्या ह्या करणीसाठी फार राग आला होता. पण, मी विंगेत आलो आणि सगळ्या गोष्टी स्पष्ट झाल्या. मला कधी वाटलंच नव्हतं की दिगंत अशी काही योजना बनवेल म्हणून. आणि ही वेडी वलापण त्याला मदत करत होती. तिला माहीथ होतं की असं काही केल्यानंतर तिला मिळालेली ही संधी फुकट जाणार होती, ती अगदी शेवटच्या क्षणी होणार्‍या फेरीतून बाद होऊ शकली असती; पण त्या मुलीनं असल्या कुठल्याही गोष्टीचा विचार न करता मित्राची मदत केली होती. ती इतकी निःस्वार्थी कशी होऊ शकते?

मला तिच्या परिस्थितीविषयी सारं काही माहीत होतं. ती अजूणही अस्थिर होती. आणि पैसा तर मुळातच स्थिर नसतो. ही स्पर्धा जिंकणं तिचं स्वप्न होतं. यातल्या कुठल्याही गोष्टीची पर्वा न करता तिनं मनापासून मित्रांची मदत करायची ठरवलं. त्यामुळे माझ्यासमोर दिगंतला माफ करण्याखेरीज दुसरा पर्यायच शिल्लक राहिला नव्हता. तो याआधी जे काही वागला ते सगळं चुकीचंछ होतं. तरीही तो मला मनवण्यासाठी जे काही प्रयत्न करत होता ते मला दिसत होतेच. आणि मग तो क्षण आला; ज्यावेळेस दिगंतनं सगळ्या मिडियासमोर माझा स्विकार केला. हे सगळं शक्य झालं होतं ते वलामुळे. मी तिचे आभार कसे आणि कुठल्या पध्दतीनं मानणार होतो?

‘’कसला विचार करतोयस तू?’’ दिगंतनं आपली नजर माझ्यावर रोखत विचारलं.

‘’हे सगळं वलानं आपल्यासाठी, आपल्या नात्यासाठी केलंय.’’ मी पुटपुटलो.

आम्ही सगळेच स्टेजवर उभे होतो; मिडियाच्या प्रश्नांच्या सरबत्तीला सामोरे जात. अचानक माझ्या लक्षात आलं की वला आणि अवधूत केव्हाच स्टेजवरुन निघून गेले होते. बरं झालं, तसंही तिला या सगळ्याची ना सवय होती ना तिला इथं फार ठीक वाटत होतं. हे मिडिया, हा लाईमलाईट ही मुलगी त्यासाठी बनलेलीच नाहीए.

‘’हो तर, सगळं तिनं केलं. आणि मी? मला याचं एक टक्काही क्रेडिट नाही का देणार?’’ दिगंतनं विचारलं.

‘’ओहो, तुला जेलस होताना बघून मला आनंद झालाय.’’

‘’आणि जर मी म्हणालो की हो. होतेय मला जेलसी तर?’’ मी नुसताच गालात हसलो. मिडियावाली माणसं अजूनही फोटो काढण्यात व्यस्त होती. 

‘’दिगंत सर, तुम्ही किती वर्षं या नात्याने बांधलेले आहात?’’ कुणीतरी प्रश्न विचारला. मी मुकाट्याने त्याच्याकडे पाहत राहिलो की तो नेमकं काय उत्तर देतो ह्या प्रश्नाचं ते! त्याची नजर माझ्यावरच खिळलेली होती. 

‘’झालाय ह्या सगळ्या गोष्टीला बराच काळ.’’ तो माझ्यावरुन नजर प्रेक्षकांकडे वळवत म्हणाला.

‘’पण असं कसं होईल दिगंत सर? आम्ही तर असं ऐकलं की तुमची कुणी प्रेयसी आहे म्हणून? खेरीज तुम्ही बरेचदा एका मुलीसोबत वेगवेगळ्या सोहळ्यांमध्ये दिसला आहात.’’ मुलगी! दिगंतसोबत? हं, ती नक्कीच वला होती. 

‘’ हो दिसलो आहे आणि ती मुलगी दुसरी कोणी नाही तर आता ही स्पर्धा जिंकणारी वल्लरी बदामी आहे. जी माझी आणि ललितची खूप जिवलग मैत्रीण आहे.’’ त्यानं माझा अंदाज बरोबर असल्याचं सिध्द केलं.

प्रश्नोत्तरं जवळजवळ संपल्यात जमा झाली आणि आम्ही प्रेक्षागृहातून बाहेर पडलो. मी पुन्हा एकदा किर्तीला शोधून पाहिलं. पण ती कधीचीच निघून गेली होती. आम्हांला दोघांना म्हणजे मला आणि वलाला तिला तिच्या खूप सार्‍या प्रश्नांची उत्तरं द्यायला लागणार होती. कुणास ठाऊक समोर आणखी काय वाढून ठेवलंय ते!

दिगंतनं मला हाताला धरुन पार्किंग लॉटमध्ये नेलं. त्यानं बटण दाबलं आणि बिपचा आवाज होऊन कार चालू झाली. 

‘’ये बस.’’ त्यानं माझ्यासाठी कारचा दरवाजा उघडून धरला होता. ओहो, हा तर अगदी सभ्य गृहस्थ झालाय की!

‘’तुला हे असं काही करण्याची मुळीच गरज नाहीए.’’ मी आत बसता बसता म्हणालो. तो खाली झुकला त्यानं पटकन् माझ्या ओठांचं निसटतं चुंबन घेतलं न् म्हणाला, ‘’नाही ललित. मी काही फार जगावेगळं करत नाहीए. खरंतर हे सगळं मी या आधीच करायला हवं होतं.’’

त्याचा गंधित श्वास मला जाणवत होता. त्याची नजर संमोहित करणारी होती; जिनं मला त्याच्यात गुंतवून ठेवलं. त्याच्या शिस्तबध्द व्यायामाने बनवलेली शरीरयष्टी वल्लरीनं बनवलेल्या डिझायनर कपड्यांना शोभा आणत होती. तो त्या रॅम्पवर नेहमी चालून वाहवा मिळवणार्‍या सुपर मॉडेलपेक्षा कमी देखणा नव्हता. मी तर खात्रीपूर्वक सांगू शकतो की तिथं असणार्‍या सगळ्या मुली माझ्यावर जळल्या असणार आहेत. शिवाय तिथं असणार्‍या इतर गें नीपण माझ्या नावाने चांगलीच बोटं मोडली असणारेत. काय सांगू मी ह्या माणसाच्या किती प्रेमात आहे ते!

‘’मी स्वतःला रोखू शकत नाही इतकं तुझं चुंबन हवंहवंस आहे.’’ कारमध्ये बसल्या बसल्या आता मात्र मी माझा ताबा गमावला. मी त्याच्या गळ्यात हात टाकले आणि आर्ततेनं त्याच्या ओठांत गुंतून गेलो. मी आणखी पुढे गेलो असतो कारण अनेक दिवसांनंतर मला त्याचा सहवास मिळाला होता. पण त्यानं मला थांबवलं.

‘’ओहो, ललितसर जरा स्वतःच्या भावनांना आवर घाला. आणि आजच्या रात्रीसाठीही काही शिल्लक ठेवा.’’ बोलताना त्यानं डोळे मिचकावले. 

‘’रात्रीसाठी?’’ मला काहीच कळलं नाही तो काय म्हणतोय ते! त्याचं हसू मात्र अर्थपूर्ण होतं.

‘’थोडी वाट बघ. तुला लवकरच कळेल सगळं.’’

म्हणजे आम्ही नक्की कुठे चाललो आहोत? तो मला एखाद्या रेस्तरॉंला तर घेऊन जाणार नाहीए ना? किंवा नेहमी सारखं एखाद्या हॉटेलच्या रुममध्ये? मला खूपच कुतुहल वाटत होतं. पण, मग त्याच्या त्या हसण्यामागे काय रहस्य होतं? मला आश्चर्य याचं वाटत होतं की हा मला शहरापासून दूर कुठेतरी घेऊन चालला होता. 

‘’नक्की कुठे जातोय आपण?’’

‘’तुझ्यासाठी सरप्राईज आहे.’’ त्यानं रहस्य आणखी गडद केलं.

अर्धा तास अशीच कार धावडवल्यानंतर दिगंतच्या कारने एका खाजगी मालमत्तेत प्रवेश केला. तिथं एखाद्या वैराण जागी असणार्‍या घरासारखं घर होतं. आजूबाजूचं वातावरण खूपच शांत होतं. तो तिथे बनलेल्या ड्राईव्ह वे वरुन कार घेऊन गॅरेजकडे आला. 

‘’मी या घरात नेहमी माझ्या आईबाबांसोबत उन्हाळ्यात रहायला यायचो. हे घर, ही जागा माझ्या हृदयाच्या खूप खूप जवळ आहे.’’

आम्ही कारमधून खाली उतरलो. मी त्या घरावर नजर फिरवली. मला तिथं त्याच्या लहानपणीच्या त्याच्या आईबाबांसोबतच्या अनेक आठवणी फेर घालून नाचताना जाणवल्या. आणि तो मला आज इथे घेऊन आला होता. मी एकदा त्याच्याकडे पाहिलं.

‘’चल. आत जाऊया.’’ त्यानं मला हाताला धरुन घरात घेऊन आला. घर अगदी खूप छान नीटनेटकं ठेवलेलं होतं. मला वाटतं दिगंत इथे त्याच्या आयुष्यातला बराचसा वेळ घालवत असावा.

‘’ये. इकडे ये.’’ पहिल्या मजल्यावरच्या शय्यागृहाकडे तो मला घेऊन आला. त्यानं मला तिथंच सोडलं आणि तो कपाटाकडे गेला. तिथून तो एक ट्राऊझर आणि टी शर्टचा जोड घेऊन आला.

‘’ते बघ. तिकडे बाथरुम आहे. जा फ्रेश हो.’’

‘’ठीक आहे.’’ 

मी एक छान शॉवर घेतला. त्या गरम पाण्यामुळे माझ्या थकलेल्या शरीराला खूप आराम मिळाला. मी अंग पुसलं आणि कपडे घालून खाली आलो तर दिगंत स्वयंपाकघरात काहीतरी शिजवत होता. याला स्वयंपाक करता येतो? मी असा कधी विचारच केला नव्हता. 

‘’तुला स्वयंपाक येतो?’’ मी अविश्वासाने विचारलं.

‘’हं! चव घेऊन बघ बरं.’’ त्यानं मला पदार्थानं भरलेला चमचा दिला. 

‘’वा, छान आहे की.’’ जाऊ दे चव कशी का असेना; माझ्यासाठी हेच महत्वाचं होतं की त्याला स्वयंपाक करता येतोय. 

‘’ए शहाण्या, नीट सांग की छान आहे म्हणून. मी छान करतो स्वयंपाक.’’ याचा अटीट्युड कायम असतो.

‘’बरं बरं! तू छान स्वयंपाक करतोस. आता मला सांग की तू मला इथे का आणलंस? तुझ्या मनात नक्की काय चालू आहे?’’

दिगंतनं पॅनमध्ये हलणारा त्याचा हात काही क्षण थांबवला. माझ्याकडे पाहत त्यानं गॅस बारिक केला न् म्हणाला, ‘’माझ्यासाठी हे घर फार महत्वाचं आहे ललित. मी माझा पहिला शब्द या घरात बोललो. इथल्या जमीनीवर मी पहिल्यांदा पावलं टाकत चालायला शिकलो. माझ्या सगळ्या पहिल्या गोष्टींचं हे घर साक्षीदार आहे. आणि तूही माझ्या आयुष्यातली ती पहिली व्यक्ती आहेस जिला मी ह्या घरात घेऊन आलो आहे.’’

एक उसासा टाकून दिगंत वळला आणि त्यानं त्याचं लक्ष पुन्हा स्वयंपाकात गुंतवलं. तो खूपच भावूक झाला होता. मी त्याच्या स्वभावाची ही बाजू कधीच पाहिली होती. तो स्वतःला माझ्यासमोर उघड करतोय का? म्हणजे त्याचा माझ्यावर तेवढा विश्वास आहे तर.

मी त्याच्याजवळ गेलो आणि त्याला पाठीमागून मिठीत घेतलं. 

‘’मला खूप बरं वाटलं की तू माझ्यावर इतका विश्वास ठेवला.’’

दिगंत माझ्याकडे वळला, मला आणखी जवळ घेत म्हणाला, ‘’हा फक्त विश्वास नाहीए. हे त्यापेक्षा खूप जास्त काहीतरी आहे.’’

त्यानं माझ्या कपाळावर त्याचं कपाळ टेकवलं. माझ्या नजरेत नजर घालून पाहत तो म्हणाला, ‘’मला माहीतेय की मी नेहमीच तुझ्याशी स्वार्थी माणसासारखा वागलो. जे काही मी तुझ्याशी वागलो ते फारच वाईट होतं. मला त्या सगळ्याचा खूप खूप पश्चात्ताप होतोय. मला माहीतेय की माझं माफी मागणं होऊन गेलेल्या सगळ्या घटनाक्रमाला कसलंही ठिगळ नाही लावता येणार. मला तर हेही माहीत नाहीए की मी तुला कसं मनवणार होतो ते? पण, मला फक्त एवढंच माहीत होतं की मला तुझ्याबद्दल शारिरीक आकर्षण आहे किंवा तुला मिळवण्याची आसक्ती आहे असं काहीच नाही. हे त्यापेक्षा जास्त आहे. मी आजपर्यंत हे असलं काही कधीच कुणाशीही बोललो नाहीए जे मी आज तुझ्याशी बोलतोय.’’ त्यानं एक आवंढा गिळला न् पुढे म्हणाला, ‘’माझं तुझ्यावर प्रेम आहे ललित. असं प्रेम मी आजवर कुणावर केलं नाही. मला तुझी काळजी घ्यायचीय, मला तुझे सगळे लाड करायचेत, हट्ट पुरवायचेत. मला फक्त एक संधी हवी होती, ती तू दिलीस यासाठी थॅन्क्यू ललित.’’

माझा विश्वासच बसत नव्हता. त्याचं माझ्यावर प्रेम आहे. शेवटी त्यानं ते मान्य केलं. मला त्याच्या हृदयाची धडधड ऐकू येत होती आणि बहुतेक त्यालाही माझ्या हृदयाची. मला नव्हतं वाटलं की माझ्या आयुष्यात असाही एक क्षण येईल म्हणून.

‘’दिगंत, आपण पहिल्यांदा भेटलो तेव्हापासूनच माझं तुझ्यावर प्रेम होतं, आहे आणि राहिल.’’ मी पुटपुटलो.

‘’मी आज माझ्या आयुष्यात आणखी एक पाऊल पुढे सरकलो. या घरात मी माझ्या प्रेमाच्या माणसाला घेउन आलोय.’’ असं म्हणून त्यानं माझ्या ओठांवर ओठ ठेवत मला किस केलं. त्यात ना मागणी होती ना आसक्ती होती. एक अलवारपणा एक हवीहवीशी ओढ होती त्यात. आम्ही डोळे मिटून घेतले. हा आमचा क्षण होता. याच क्षणाची तर मी केव्हापासून वाट पाहत होतो. तो आणि मी, हा असा एकांत आणि आजूबाजूचं आमच्या प्रेमानं भारलेलं वातावरण.

स्वरा…11/11/2021

 

 भाग सत्तेचाळीसावाः- ऑफिसमधला घटनाक्रम…

वल्लरी…

आता स्पर्धेचा निकाल लागूनही आठवडा उलटला होता. सध्या मिडियामध्ये एकाच विषयावर चर्चेला उधाण आलं होतं; दिगंत आणि ललित. मला तर त्यांच्यात समेट झाल्याचाच जास्त आनंद झाला होता. मी जरा उशीराच उठले सकाळी तिही गालांवर झालेल्या नरम ओठांच्या स्पर्शाने. परिक्षा संपली होती, कुठलीही नवी स्पर्धा माझ्यासमोर नव्हती. त्यामुळे मी जेवढी मिळेल तेवढी झोपून घेत होते. 

‘’ऊं, देवा!’’ 

‘’सुप्रभात बायको.’’ त्यांनी पुन्हा माझ्या गालांवर ओठ टेकले.

मी बळजबरी माझे डोळे उघडले. समोर अवधूत हसर्‍या चेहर्‍यानी माझी सकाळ हसरी करत होते. त्यांनी त्यांचे ओले केस नीट विंचरले होते. त्यांनी ऑफिसला जाण्याची तयारी केली होती. वाजले किती होते?

‘’देवा तुमची तयारीपण झाली ऑफिसला जाण्याची?’’ मी पुटपुटले.

‘’हं! आठवतंय ना, मी तुला म्हणालो होतो की आज सकाळीच एक मिटिंग आहे म्हणून?’’ त्यांनी मला आठवण करुन दिली. 

अरे हो, ते मला बोलले होते आणि मी पार विसरुन गेले होते ही गोष्ट. मी झटकन् उठून बसले. 

‘’नाश्ता केलात?’’ मी पुन्हा विचारलं.

‘’काळजी नको करुस. काकूंनी केला होता नाश्ता तयार. तू विश्रांती घे.’’ त्यांनी माझ्या गालांवर हात फिरवला. 

‘’अच्छा, म्हणजे तुम्ही निघालायत तर?’’

‘’हं! जावं तर लागणार आहे.’’

‘’लवकर या.’’ मी नाखुषीने ओठांचा चंबू केला. आता पुन्हा एकदा सगळा दिवस एकट्याने ढकलावा लागणार आहे. त्यांनी माझा निरोप घेतला आणि निघून गेले. मी पुन्हा एकदा झोपण्याचा प्रयत्न केला पण ती काही माझ्यावर प्रसन्न होईना.. शेवटी एकदाची मी उठले आणि आंघोळ आटपली. घड्याळात सकाळचे नऊ वाजले होते. मी खाली गेलेलंच बरं आहे. मी खाली आले तर काकू दुपारच्या जेवणाची तयारी करत होत्या. मला पाहून त्या म्हणाल्या, ‘’सुप्रभात वला.’’ 

‘’सुप्रभात काकू. नाश्त्याला काय आहे काकू?’’ 

काकूंनी मला नाश्ता दिला. आम्ही खाता खाता गप्पा मारत होतो. या सगळ्या दिवसांत माझ्याकडे करण्यासाठी अक्षरशः काहीच नव्हतं. जर काही माझ्या हातात होतं तर ते फक्त खाणं आणि झोपणं. जितके अवधूत व्यस्त होते तितकाच दिगंतही व्यस्त होता. त्यातल्या अर्ध्यानिम्म्या व्यस्ततेसाठी माझी काळजीही जबाबदार होती. आम्हांला अजूनही स्टेमसेल दाता मिळाला नव्हता. मी औषधांवर जगत होते. अवधूतना माझ्या काळजीनं झोप लागत नव्हती. ते मला एखाद्या काचेच्या भांड्यासारखं जपत होते जशी काही मी कधीही तुटू शकते. त्यांच्या माझ्याशी वागण्यात आधीपेक्षा शंभरपटीने जास्त मृदुपणा आला होता. कधी कधी तर ते स्वतःवरच चिडत होते. मला कळत होतं की त्यांचा इतका त्रागा का होत होता ते! पण दात्याचा शोध घेणं हे काही सोप्पं काम नव्हतं. आणि शेवटी तो त्यांचाही दोष नव्हता.

‘’मग आज दिवसभरात काय करायचा विचार आहे तुझा?’’ काकूंनी विचारलं.

‘’तोच जुना कालचा वहिवाटीचा रस्ता.’’ मी हसून म्हणाले. 

‘’तू असं का करत नाहीस! आज तू अवधूतसोबत दुपारचं जेवण कर. त्यालाही ते आवडेल आणि तुझाही जरासा हवापालट होईल.’’ त्यांनी सुचवलं.

 खरंच मला जरा मोकळ्या हवेची गरज होती. उबले होते मी घर एके घर करुन.

मी गेल्या अनेक दिवसांत डॉक्टरची भेट सोडून कुठेच गेले नव्हते. नेहमीच अवधूत मला घेऊन येत आणि घेऊन जात होते. मी लगेचच काकूंच्या सुचनेला होकार दिला. त्यांनी आमच्यासाठी जेवण तयार केलं. ते डब्यांमध्ये भरलं आणि ते डबे घेऊन मी रत्नदीप एम्पायरला पोचले. मी पोचले तेव्हा साधारण बारा वाजले होते. किती करेक्ट वेळेत पोचले होते मी.

मी पोचले खरी पण आत जायला मनाची काचकूच होऊ लागली. तसं पाहिलं तर मी याआधीही इथं एकदा येऊन गेले होते पण तिही लिलासोबत. मी आता अशीच आत जाऊ का? ते मला आत जाऊ देतील का? की मी देवांना फोन करुन सांगू मी आलेय म्हणून? पण ते तर किती व्यस्त असतात. तरी सकाळी त्यांनी मला आठवण करुन दिली होती की आज त्यांची एक महत्वाची मिटिंग आहे याची. एक काम करते; मी नेहमीसारखा दिगंतलाच कॉल करते. मी त्याचा नंबर फिरवला.

‘’हॅलो दिग्.’’ मी बोलायला सुरुवात केली.

‘’बायको मी बोलतोय. अपेक्षाभंग झाला का तुझा?’’ ते हसत म्हणाले.

‘’देवा तुम्ही?’’

‘’ते राहू दे. मला सांग तू मला कॉल न करता त्याला का कॉल केलायस?’’ मला त्यांचा आवाज दुखावल्यासारखा वाटला मला.

‘’अं, मी तुमच्यासोबत जेवण्यासाठी डबा घेऊन आले होते. त्यामुळे…’’ पण माझं बोलणं पूर्ण होण्याआधीच ते मला म्हणाले.

‘’मग तू कसली वाट बघतेयस? सरळ माझ्या केबिनमध्ये ये. आणि माझी वाट बघ. मी आलोच.’’ त्यांनी फोन ठेवला. 

मी सिक्युरिटी गार्डकडे गेले आणि माझी ओळख अभ्यागत म्हणून करुन देत अवधूतना भेटण्यासाठी रिसेप्शनकडे जाण्याचा रस्ता विचारला. 

मी रिसेप्शनकडे येऊन तिथला मुलीला भेटले आणि अवधूतना भेटायचं आहे म्हणून सांगितलं.

‘’हॅलो. बोला मॅडम. तुमच्या भेटीचं कारण सांगा.’’ तिनं अगदी मृदूपणे मला विचारलं. 

‘’तसं काहीच नाही. मी सहजच अवधूत रत्नदीपांना भेटायला आलेय.’’ मी हसत म्हणाले.

त्या मुलीनं गोंधळून माझ्याकडे पाहिलं आणि म्हणाली, ‘’मला तुमचं नाव कळेल का मॅडम? आणि तुम्ही याआधी अपॉईंटमेन्ट घेतली आहे का?’’

मी नव्हती घेतली अपॉईटमेन्ट. का घेईन ना! पण तिच्या त्या प्राश्निक नजरेसमोर उभं राहणं मला अवघड झालं होतं.

‘’नाही घेतलेली.’’ मी हसत म्हणाले. माझ्या बोलण्यात जराही आत्मविश्वास नव्हता. 

‘’ठीक आहे. काही हरकत नाही. हा फॉर्म घ्या भरुन आमच्याकडे द्या. मी तुमच्यासाठी अपॉईंटमेन्ट घेऊन ठेवेन.’’ ती मुलगी म्हणाली. 

हं! हे इतकंही काही वाईट नाहीए. मी तो फॉर्म घेतला आणि त्यात गरजेची माहिती भरुन तो त्या मुलीला दिला. तिनं तो फॉर्म घेतला आणि त्यातली माहिती ती कंम्प्यूटरमध्ये भरत होती. 

‘’मॅडम आमच्याकडे त्यांची वेळ साधारण महिन्याभराची आहे जी आम्हांला त्यांच्या पीए कडून मिळाली आहे. तुम्हांला पुन्हा इथे येऊन तिच्याशी आधी बोलावं लागेल आणि तिच तुमचा संदेश अवधूत सरांकडे पोचवेल.’’ तिनं कम्प्युटरमध्ये पाहत म्हणाली. 

ही काय वेडी झालीय की काय? मी माझ्या नवर्‍याला महिन्याभरानंतर अपॉईंटमेन्ट घेऊन भेटू का? अगं मुर्ख मुली तो रोज रात्री घरीच येतो गं! आणि आता हा सगळा गोंधळ त्याच्यामुळेच झालाय. त्यानंछ मला सरळ आत यायला सांगितलं. आणि इथे कुणाला त्यानं माझ्या येण्याबद्दल सांगितलंही नाही असं वाटतंय. मी काही कुणी लिलासारखी सेलिब्रेटी आहे का की इथली सगळी माणसं मला ओळखतील आणि माझं स्वागत करतील. ते तर त्यांचं काम करणार ना!

‘’अगं पण मला त्यांना आताच भेटायचं आहे.’’ हे बोलताना मलाच फार कसंसं वाटत होतं.

हे सगळं बोलणं चालूच होतं की तेवढ्यात एक मुलगी टेचात रिसेप्शनकडे आली. तिनं शरीराची सगळी वळणं स्पष्ट दिसतील असा तंग काळ्या रंगाचा ड्रेस घातला होता. 

‘’अवधूत त्याच्या केबीनमध्ये आहे का?’’ तिनं तोर्‍यात रिसेप्शनिस्टला विचारलं. अरे देवा! ही कोण नवीन आली माझ्या वाट्याला?

‘’हो आहेत.’’ ती रिसेप्शनिस्ट हळू आवाजात म्हणाली.

तिनं पुढचा कसलाही प्रश्न न विचारता लगेचच लिफ्टकडे आपला मोर्चा वळवला. ती किती सहज निघून गेली अवधूतना भेटायला?

तेवढ्यात ती रिसेप्शनवरची मुलगी तिला म्हणाली, ‘’ऐका ना मॅडम, आम्ही तुम्हांला असंच त्यांना भेटायला जाऊ देऊ शकत नाही.’’ 

आता बोलतेयस तू हे! मघाशी त्या मुलीला हे सांगताना तोंड शिवलं होतं का तुझं? मी मनातच पुटपुटले.

‘’तू हे मला सांगितलंस का?’’ त्या मुलीनं भुवया उंचावत तिनं रिसेप्शनिस्टला विचारलं. 

‘’हे बघा मॅडम, आम्हांला काही नियम पाळावे लागतात आणि ते तुम्हांलाही लागू होतात. ते नियम पूर्ण करुन आम्हांला सहकार्य करा.’’ रिसेप्शनवरच्या मुलीनं तिला ऐकवलं. 

‘’कुणाला सांगतेयस तू हे? तुला माहीत तरी आहे का मी कोण आहे ते? तू कुणाशी बोलतेयस याचा काही अंदाज तरी आहे का तुला?’’ तिनं त्या मुलीवर आवाज चढवला. किती आखडू न् घमेंडी होती ही मुलगी. मला तर कळलंच नाही ती कोण आहे ते! पण जाणून घेण्याची उत्सुकता होती.

‘’क्षमा करा मॅडम. पण…’’ रिसेप्शनिस्ट तिला काही सांगू पाहत होती. पण, त्या घमेंडी मुलीनं तिला थांबवलं, ‘’मी बेलाज फॅशनची नवी ब्रॅन्ड ऍम्बेसॅडर आहे. अवधूतनं स्वतः माझी निवड केलीय त्यासाठी. मला वाटतं की तुला या गोष्टीचा अर्थ कळलंच असेल.’’ एवढं म्हणून ती कसल्याही प्रत्त्युत्तराची वाट न पाहता पुन्हा लिफ्टकडे वळली. वाह! कसला भारी आत्मविश्वास होता तिच्या वागण्याबोलण्यात. पण, ती गेल्यानंतर मात्र वातावरणात एक अस्वस्थ शांतता भरुन राहिली. 

‘’वल्लरी मॅडम, मी तर तुम्हांला आधीच सांगितलं की तुम्ही नंतर या एक महिन्याने म्हणून.’’ त्या रिसेप्शनिस्टनं पडेल आवाजात मला सांगितलं. 

मला मनात खूपच वाईट वाटलं. असे कसे ते तिला जाऊ देऊ शकतात आणि मला नाही. मी करु का देवांना फोन? माझं अजूनही तळ्यात मळ्यात चालूच होतं की तेवढ्यातच लिफ्ट उघडल्याची बेल वाजली. 

‘’मॅडम, तुम्ही जाऊ शकता.’’ ती मुलगी माझ्याकडे पाहून म्हणाली.

‘’का जाईल ती?’’ मागून देवांचा भारदस्त आवाज त्या शांततेला चिरत आला.

‘’सर… ते… त्यांची… अपॉ…’’ ती मुलगी कशीबशी शब्दांचा आधार शोधत बोलण्याचा प्रयत्न करत होती. 

त्यांचा आवाज ऐकून मी जाता जाता पुन्हा मागे वळले. ते काही पावलं चालून माझ्याजवळ आले. पण, ते माझ्यापर्यंत येण्याआधीच ती मघासची टंच पोरगी आमच्यामध्ये आली; ज्यामुळे अवधूत अर्ध्यातच थांबले. 

‘’हाय अवधूत मी स्टेला. बेलाज फॅशनचा नवा चेहरा.’’ तिनं देवांना स्वतःची ओळख करुन दिली. 

‘’तू इथे काय करतेयस?’’ त्यांनी तिच्याकडे पाहत कड्या आवाजात विचारलं.

‘’खरंतर मला तुमच्यासोबत काही गोष्टींवर चर्चा करायची होती. आपण तुमच्या केबिनमध्ये बसू शकतो किंवा एखाद्या रेस्तरॉंमध्ये जाऊ शकतो.’’ ती थोड्या उदास आवाजात म्हणाली.

‘’तुझी माझ्यासोबत काही अपॉईंटमेन्ट घेतलेली होती का?’’ त्यांचा पुढचा प्रश्न तयारच होता. 

ती गप्पच राहिली. म्हणजे तिची अपॉईंटमेन्ट ठरलेली नव्हती तर! मला तिची अवस्था पाहून हसू येत होतं. अवधूतची नजर माझ्यावर पडली. ते रागवलेले दिसत होते मला. 

‘’ही मुलगी कोणत्याही अपॉईंटमेन्टशिवाय माझ्या केबिनमध्ये येत होती आणि तुम्ही काय नुसतेच बघत बसला होतात का?’’ ते उखडले. मला कळत नव्हतं की नक्की कुणाला बोलतायत? मला की तिथल्या कर्मचार्‍यांना? मी तिथल्या सगळ्यांवर नजर फिरवली. ते सगळेही माझ्यासारखेच गोंधळलेले होते. अगदी ती टंच मुलगीही. आता लंच ब्रेक झाला होता त्यामुळे तिथे जेवणासाठी जमलेल्या सगळ्यांची गर्दी झाली. ते सगळेच आश्चर्याने त्यांचा सिईओ काय करतोय याकडे पाहत होते.

‘’माझ्याकडे आधीच डझनावारी कामचुकार कर्मचारी आहेत ज्यांना हेही कळत नाही की कुणाला माझ्या केबिनमध्ये सोडावं आणि कुणाला नाही ते! पण, तुला कधी कळणार आहे वल्लरी की तुझ्याही काही जबाबदार्‍या आहेत ते? तू तर माझी बायको आहेस ना?’’ अरेच्चा, म्हणजे हे माझ्यावर चिडले होते तर! सोबत त्यांनी सगळ्या ऑफिससमोर आमचं नातंही जाहीर केलं. 

लगेच माझं दुसरं मन मला म्हणालं की अगं त्यांच्या रागवण्याचं काय घेऊन बसलीयस? लक्षात घे की ते या सगळ्यांसमोर तुला स्विकारतायत? हं! तसंही त्यांना हे काम केव्हापासून करण्याच्या विचारात होते. ते रागवतात तेव्हा खूप छान दिसतात. ए वला! अगं जरा तरी काळजी कर की गं तू त्यांच्या ऑफिसमध्ये आहेस. आणि आता या सगळ्यांना हेही माहीत झालंय की तू त्यांची बायको आहेस. माझा चेहरा लाजेनं लाल झाला. मला हे सगळं झेपत नव्हतं. 

‘’अवधूत.’’

‘’मी अगदी कंटाळून गेलोय या सगळ्या अनिमंत्रित लोकांना रोज रोज भेटून. आता तू केव्हापासून तिथेच काय उभी आहेस?’’ 

‘’माफ करा सर. मला माहीत नव्हतं की त्या तुमच्या…’’ त्या रिसेप्शनिस्टनं पटकन् त्यांची माफी मागतली पण मी अजून तिथंच अवघडून उभी होते. 

शेवटी तेच पुढे झाले. त्यांनी माझ्या कंबरेत हात घातला. आणि म्हणाले, ‘’चला बाईसाहेब.’’

अवधूथ मला त्यांच्या केबिनमध्ये घेऊन आले. कुणास ठाऊक हे सगळं ते का करत होते!

‘’देवा तुम्ही मघाशी खाली जे काही बोललात ते का बोललात?’’ मी त्यांना विचारलं.

‘’काय बोललो मी?’’ जसं काही घडलंच नाही अशा आवेशात त्यांनी मलाच विचारलं.

‘’तुम्हीच तर म्हणालात मला की बायको तुला तुझ्या जबाबदार्‍या कधी कळणार म्हणून! मग सगळ्यांना कळलंच ना की आपलं लग्न झालेलं आहे ते!’’ मी कसंबसं माझं बोलणं पुरं केलं. 

ते मंद हसत माझ्याशेजारी बसले माझा चेहरा दोन्ही हातात धरुन माझ्या डोळ्यांत पाहत म्हणाले, ‘’कारण मला सगळ्यांना हे सांगायचं होतं वल्लरी. माझी इच्छा आहे की सगळ्या जगाला ओरडून सांगावं की तू माझी बायको आहेस.’’ त्यांचे डोळे आनंदाने चमकत होते. त्यांनी चटकन् माझ्या ओठांवर त्यांचे ओठ टेकले. 

‘’तू माझी आहेस वल्लरी. आणि ही सगळ्या जगाला ओरडून सांगावी अशी आनंदी बाब आहे.’’ त्यांनी कबूल केलं.

‘’आज रात्री एक पार्टी आहे. तसं बघितलं तर ही एक माझ्या सहकारी व्यावसायिकांसोबत अनौपाचारिक मिटिंग आहे. आणि माझी इच्छा आहे की तिथं मी तुला माझी बायको म्हणून घेऊन जावं. तुझी त्या सगळ्यांना सौ. वल्लरी अवधूत रत्नदीप अशी ओळख करुन द्यावी. मी आधीच तुझ्यासाठी डिझायनर इव्हिनिंग गाऊन तयार करवला आहे.’’ ते प्रेमाने मला सांगत होते.

ते माझ्याजवळ येण्यासाठी पुढाकार घेत होते. त्यांना वाटत होतं की मी त्यांच्या जगात प्रवेश करावा. पण मीच त्या सगळ्या गोष्टींसाठी काचकूच करत होते. मला तर हेही माहीत नव्हतं की पुढच्या वर्षापर्यंत जगणअर तरी होते की नाही ते! मला शब्दच सुचत नव्हतं. माझ्या डोळ्यांतून अश्रू वाहू लागले. काय होईल जर मी अचानक गेले तर? 

‘’माझ्यावर विश्वास ठेव बायको. मी तुला नक्की सुरक्षित ठेवेन.’’ त्यांनी पुन्हा मला आश्वासन दिलं.

स्वरा…12/11/2021

 

 भाग अठ्ठेचाळीसावाः- ती उत्तमाची हक्कदार…

वल्लरी…

अवधूतनी मला अर्धसत्यच सांगितलं होतं. त्यांनी मला हे नाही सांगितलं की त्यांनी त्या इव्हिनिंग गाऊनसोबत मेकअप आर्टिस्ट बोलावला होता खास मेकअपसाठी. आणि तो मेकअपमन दुसरा तिसरा कुणी नसून मॅक होता. माझा तर या सगळ्यावर विश्वासच बसत नव्हता. का बसावा विश्वास? अजून त्यांनी औपचारिकरित्या आमचं नातं जाहीर नव्हतं केलं आणि चक्क मला ते त्यांच्या बिझनेस पार्टीत घेऊन चालले होते. पण, एक गोष्ट माझ्यासाठी फार महत्वाची होती की त्यांनी मॅकला यावेळेस आमच्या नात्याबद्दल स्पष्टच सांगितलं होतं.

‘’तुला सांगतो वला तू जात्याच सुंदर आहेस.’’ मॅकनं येताच माझी तारिफ केली. 

मी फक्त हसून मान तुकवली.

त्यानं माझा पुर्ण मेकअप केल्यानंतर मी उभी राहिले आणि स्वतःला आरशात न्याहाळू लागले. मी स्वतःला आरशात पाहिलं आणि मी स्तिमितच झाले. त्या पिवळ्या रंगाच्या गाऊनमध्ये मी स्वतःला आश्चर्याने पाहतच राहिले. मॅकनं मला पार बदलून टाकलं होतं. त्यानं माझ्या केसांचा साईड बन बांधला होता. छोट्या छोट्या सोडलेल्या बटा माझ्या चेहर्‍याशी खेळत होत्या. मी स्वतःच्या आरशातल्या प्रतिबिंबात अशी गुंतून पडलेली असताना मला अचानक आरशात पडलेली देवांची छबी दिसली. त्यांनी टक्सिडो घातला होता. तो खरंच त्यांना शोभून दिसत होता. त्यांचे केस जेल लावून मागे वळवले होते. तसे ते नेहमीच देखणे दिसतात पण आज जरा जास्तच देखणे दिसत होते. माझी नजर त्यांच्या नजरेला भेटताच माझं हृदय वेगात धडधडू लागलं पण ते मात्र माझ्याच आरशातल्या प्रतिबिंबात गुंतून पडले होते.

मी त्यांना सामोरी जाण्यासाठी मागे वळले तर ते पुतळा झाल्यासारखे तिथेच उभे होते. काय झालंय यांना? ठीक तर आहेत ना हे? मी त्यांच्याजवळ जाऊन थोडासा घसा खाकरला.

‘’देवा, तुम्ही ठिक आहात ना?’’ मी काळजीनं त्यांना विचारलं.

उत्तरादाखल त्यांनी त्यांचा हात पुढे केला आणि प्रेमाने माझ्या गालांवरुन फिरवत म्हणाले, ‘’सुंदर.’’

‘’ऊं!’’ त्यांनी माझी तारिफ केली!

मला त्यांच्या डोळ्यांत उतरुन आलेली लालसा मला दिसली; वरुन ते म्हणाले, ‘’ए बायको, तू अशी आणि इतकी देखणी जर दिसलीस समोर तर मी माझ्यावर ताबा कसा गं ठेवणार?’’ 

अरे मॅक होता तिथे, त्याचा तरी विचार करायचा यांनी. किती निलाजर्‍यासारखे वागतात ना कधी कधी हे! माझ्या गालांवर गुलाबाची लाली चढली होती. 

‘’असेच आहात तुम्ही. खोडसाळ कुठले!’’ मी पुटपुटले.

‘’फक्त तुझ्यासाठीच.’’ हनुवटीच्या कोपर्‍यात हसून डोळे मिचकावत ते म्हणाले.

हे कमी होतं म्हणून की काय त्यांनी डोळ्याची पापणी लवते न लवते तोवर माझ्या ओठांवर ओठ टेकले न् काही कळण्याआधीच मला गाडीकडे घेऊन निघालेपण. त्यांनी माझ्यासाठी कारचा दरवाजा उघडला. मी बसल्यावर त्यांनी माझा सिटबेल्टही बांधला.

‘’का करता तुम्ही हे? माझं मलाही हे सगळं करता येतं की.’’ मी म्हणाले.

‘’मला माहीत आहे पण माझी अजिबात इच्छा नाही की तू ते करावसं. मला ज्या प्रकारांनी म्हणून तुझे लाड करता येतील त्या सगळ्या प्रकारांनी तुझे लाड करायचे आहेत बायको, आजवर अनेक गोष्टी करायच्या राहून गेल्यात गं!’’ माझ्या कपाळावर ओठ टेकत ते म्हणाले.

मग ते दुसर्‍या बाजूने येऊन गाडीत बसले आणि आम्ही पार्टीसाठी निघालो. मला अजूण हेही माहीत नव्हतं की आम्ही नक्की कुठे चाललो आहोत ते! मी खूपदा विचारलं त्यांना की आपण कुठे चाललोय ते पण त्यांनी नेहमीसारखंच याहीवेळेस माझ्या प्रश्नाचं शिताफीने टाळलं. 

आमची गाडी एका मोठ्या सप्ततारांकित हॉटेलसमोर थांबली. मला आठवलं की आपण काहीवेळा अशा मोठ्या लोकांच्या पार्ट्या पाहिल्या होत्या. मला नर्व्हस वाटत होतं. मला माझा अशा पार्टीतला सगळ्यात पहिला अनुभव आठवला; जो मी लिलानं ठेवलेल्या पार्टतला होता आणि अतिशय वाईट होता. मी गोंधळून त्यांच्याकडे पाहत होते तर त्यांनी माझा हात हातात घेऊन आश्वासक हसत तो दाबला.

‘’अंहं ना! बायको, अज्जिबात नर्व्हश नाही व्हायचं. लक्षात ठेवायचं की तू वल्लरी अवधूत रत्नदीप आहेस.’’ ते आत्मविश्वासाने म्हणाले.

मला माहीत होतं की माझ्या अवतीभवती ते न् त्यांची नजर असणार आहे पण तरीही मला टेन्शन आलं होतं. अचानक माझ्या मनात आलं की आता हे इथेही आमचं नातं जगजाहीर तर करणार नाहीत ना?

‘’देवा?’’

‘’हं?’’ 

मला काय बोलावं तेच कळत नव्हतं. कुठून सुरु करावं याचा विचार करत मी नुसतीच त्यांच्याकडे पाहत होते. 

त्यांच्या भुवया आक्रसल्या त्यांनी मला हलकेच जवळ ओढलं.

‘’वलू, नको जास्त विचार करुस. मी असं काहीही करणार नाही ज्यामुळे तुला अस्वस्थ व्हायला होईल.’’

‘’तुम्ही आपलं नातं इथं जाहीर करणार का? नाही ना?’’ मी माझं सगळं धैर्य एकवटून त्यांना विचारलं.

‘’तुला अजूनही ते जगासमोर जाहीर करायचं नाहीए. का पण? मला समजत नाही की तुला नेमकी कशाची भिती वाटतेय?’’ 

‘’नाही तसंच काही नाही. ते आपलं असंच.’’ मी काहीतरी सुरुवात करायची म्हणून बोलत पुढे म्हणाले, ‘’खरं सांगू का देवा मला… मी… अचानक एवढ्या मोठ्या सुखाच्या क्षणांसाठी तयार नाहीए. मी एक साधीशी युनिव्हर्सिटीत शिकणारी मुलगी आहे. तुमचं जग माझ्यापासून फार दूर आणि खूपच वेगळं आहे. ज्याची मला फार भिती वाटतेय.’’

‘’वला, तू माझी बायको आहेस आणि माझा तुझ्यावर पूर्ण विश्वास आहे.’’ असं बोलत असतानाच आम्ही आत आलो.

माझी नजर त्या भल्यामोठ्या हॉलभर फिरुन आली. तो फार सुंदररित्या सजवला होता. तिथे असणारी वस्तून वस्तू ओरडून ओरडून हे पैशांचं जग आहे असं सांगत होती.

‘’शुभ संध्या अवधूत.’’ एका मध्यमवयीन माणसाने देवांना अभिवादन केलं. 

‘’शुभ संध्या श्रीयुत वेदांत.’’ अवधूतनी बदल्यात पुनर्भिवादन केलं.

मला ते नाव आधी ऐकल्यासारखं वाटत नव्हतं तरीही का कुणास ठाऊक एक ओळखीची लहर माझ्या कानांवर आल्यासारखी वाटली.

त्यांची नजर माझ्याकडे जाताच ते म्हणाले, ‘’ओहो, अप्रतिम. सुंदर.’’ 

त्या शब्दांसरशी अवधूतनी मला जवळ घेतलं जसं काही ते मला त्या माणसापासून वाचवू पाहत होते. मग म्हणाले, ‘’हं ती देखणीच आहे.’’

माझे गाल लाल झाले. आमचं चिडकं माणूस दिवसेंदिवस जास्तच पझेसिव्ह होत चाललं होतं.

‘’अवधूत मला काही बोलायचं आहे तुझ्याशी.’’

‘’हो. चला.’’ अवधूत त्यांना म्हणाले. मग ते माझ्याकडे वळले न् हलक्या आवाजात म्हणाले, ‘’मी लग्गेच परत येतोय बायको. तोवर तू तिकडे जा न् तुझ्यासाठी काहीतरी पिण्यासाठी घे. ललित आणि दिगंतपण कुठल्याही क्षणी इथे पोचतील.’’

मला त्यांच्या डोळ्यांत मला माझ्याविषयीची काळजी दिसत होती. मला कळतंय देवा की तुम्हांला तुमचं कामही करायला हवंय. माझी काळजी नका करु. मी ठीक आहे.

‘’मी ठीक आहे देवा.’’ मी त्यांना आश्वासित केलं.

त्यांनी वेदांतसरांसोबत जाण्याआधी एकदा माझ्या गालांवरुन पुन्हा हात फिरवला. तो माणूस त्यांना घेऊन एका कोपर्‍यात गेला. मी पाहिलं तिथं आणखी काही त्या माणसासारखेच मध्यम वयाचे लोक त्यांची वाट पाहत होते. ते बहुधा समव्यावसायिक असावेत. पण त्या सगळ्यांमध्ये अवधूतच जास्त आत्मविश्वासपूर्ण व्यक्ति वाटत होते. माझं सगळं लक्ष त्यांच्याकडे होतं; ते बोलताना फारच हातवारे करत होते. मी या माणसाला एकटा मागे सोडून जाऊ इच्छित नाही.

‘’ओहो, पाहिलं का कोण आलंय इथे?’’ एक ओळखीचा वाटणारा पण निरुत्साही आवाज माझ्या कानांवर पडला आणि मी तिकडे पाहिलं; लिला! ही इथे काय करतेय? 

ती माझ्या दिशेने येत म्हणाली, ‘’एक छिनाल मुलगी जी दोघा रत्नदीप भावांना हातोहात खेळवतेय.’’

‘’तुला नेहमीच मला वाईट असं वागवून काय मिळतं?’’ का ती नेहमीच माझ्याशी अशी वागते? का माझ्यावर इतका खार खाऊन असते ही? आता हिला आणि हिच्या वागण्याला सहन करणं माझ्यासाठी अशक्य झालंय.

‘’तुझ्याशी वाईट वागण्यापेक्षाही जास्त महत्वाची कामं आहेत मला. आणि तसंही माझ्या बोलण्याचा तुझ्यावर कुठे काय परिणाम होतो? तू तर निर्लज्ज लाळगोट्या कुत्रीसारखी जिथे तिथे मला धडकतेसच.’’

तिचा माझ्या दिशेने येणारा प्रत्येक शब्द दगडासारखा भारी होता. 

मी माझ्या रागावर काबू ठेवत म्हणाले, ‘’हे बघ लिला, तू लोकांना नीट वागवायला शिक.’’

‘’अगं तुझ्यासारख्या वेश्येला काय मान द्यायचा गं?’’ लिला माझ्या उत्तराने चवताळली.

तिथे उभ्या असणार्‍या दोन तीन बायका आमच्यातला विसंवाद ऐकून तिथे आल्या. त्यातल्या एकीने विचारलं, ‘’कोण आहे गं ही लिला?’’

‘’इथे काय चाललंय?’’

‘’ए तिचा गाऊन तर बघ, खूपच महागातला वाटतोय.’’

‘’सोड गं. तिच्या गाऊनपेक्षाही तिच्या गळ्यातलं ते पेडंन्ट बघ. ते त्यापेक्षाही महागडं वाटतंय.’’ 

माझ्या भवताली आवजांचा घोळका बोलत होता. मला फारच गुदमरल्यासारखं व्हायला लागलं. मी आजूबाजूला अवधूत कुठे दिसतायत का ते पाहिलं. पण, ते कुठेच दिसत नव्हते.

‘’मी तुमची ओळख करुन देते, ही वल्लरी बदामी. जिने एवढं सगळं महागडं स्वतःच्या अंगावर परिधान केलंय ती एक अनाथ आहे.’’ लिला गरळ ओकत होती.

‘’हे कसं शक्य आहे?’’ कुणीतरी म्हणालं.

‘’त्यात काय अशक्य आहे? सगळं शक्य आहे जेव्हा दोघे दोघे रत्नदीप भाऊ तुमच्या कह्यात असतील.’’

‘’काय म्हणतेयस काय तू?’’

‘’दोन्ही भाऊ?’’

आता त्या गर्दीसाठी मी एक चर्चेचा विषय झाले.

‘’आधी तिनं तिच्या प्रेमाचं जाळं दिगंथवर टाकलं होतं आणि आता ती अवधूतला खेळवतेय.’’ लिला डोळ्यांतून खोटे खोटे अश्रू गाळत म्हणाली.

‘’माझा कुणावरही तुझ्यासारखा डोळा नाहीए. तू माझ्याबद्दल असल्या अफवा पसरवणं बंद कर. त्यापेक्षा तू तुझं काम केलंस तर बरं होईल?’’ मी तिला थांबवण्यासाठी म्हणाले.

‘’ए भिकारडे! तू अवधूतला हिरावून घेतलंस माझ्याकडून! आणि आता मला म्हणतेस की मी बोलू नको.’’ लिलानं असं म्हणत तिच्या हातातल्या ग्लासातली वाईन माझ्यावर फेकली.

त्या मूर्ख, बेअक्कल मुलीनं माझ्या नवर्‍यानं इतक्या प्रेमानं घेतलेल्या त्या गाऊनला खराब केलं. ती खरोखरीच त्रासदायक आहे. झालं हे खूप झालं आहे. आता नाही मी हिला सहन करणार. मी माझा सगळा भरलेला वाईनचा ग्लास तिच्या गाऊनवर रिकामा केला. घे, गेले ना तुझे दात तुझ्याच घशात!

‘’काय केलंस तू हे? तुझी हिंमत कशी झाली?’’ लिलाच्या रागाचा आता मात्र विस्फोट झाला.

‘’किमान आतातरी चारचौघात वागण्या बोलण्याच्या मर्यादा शिकून घे लिला. मी तुला शेवटची सुचना देतेय. अवधूतनी तुला आधीच खूप शिक्षा केलेली आहे.’’ मी स्वतःवर नियंत्रण ठेवत तिला म्हणाले. 

‘’हरामखोर, निच बाई. मला मर्यादा शिकवतेस? थांब मी दाखवते तुला मर्यादा काय असते ते!’’ असं म्हणून तिनं मला एक जोरदार थप्पड लगावली.

मला तिच्याकडून असल्या वागण्याची मुळीच अपेक्षा नव्हती. शिवाय तिच्यात माझ्यापेक्षा जरा जास्तच ताकद होती. अचानक झालेल्या त्या गोष्टीनं माझा तोल गेला न् मी जवळजवळ जमिनीवर पडलेच. तिथं जमलेला प्रत्येकजण माझ्या या अवस्थेवर हसत होता. लिलाला मात्र तिच्या ह्या करणीचा अभीमान वाटत होता. ती मोठ्या तोर्‍यात मान वर करुन उभी होती. ती अजूनही माझ्यावर शेरे दुशेरे मारतच होती. मी गालावर हात ठेवून मान खाली घातली आणि माझे अश्रू थोपवू लागले. अचानक माझ्या भवताली जमलेली गर्दी पांगली आणि माझ्या कानांवर त्यांचा धीरगंभीर आवाज पडला. 

‘’काय चाललंय इथे?’’

अवधूत! ते मला काय विचार करुन इथे घेऊन आले होते आणि आता माझी काय अवस्था झाली होती. त्यांनी इतक्या प्रेमाने घेतलेला माझा गाऊन वाईनमध्ये पुर्ण भिजला होता. त्यांच्या पूर्व प्रेयसीनं इथे जमलेल्या सगळ्या लोकांसमोर माझ्या श्रीमुखात भडकवली होती. माझ्या इथे येण्यामुळे त्यांना किती शरमिंदा व्हावं लागलं. या असल्या जागा माझ्यासाठी नाहीच आहेत. पाहिलंत का देवा! या तुमच्या जगात माझ्यासाठी ना अजून जागा झालेली आहे ना मी स्वतः त्यासाठी तयार नाहीए. मला तर इथल्या जगण्याचे नियमही माहीत नाहीत. मी तुमच्याइतकी मजबूत नाहीए अशा गोष्टींना तोंड देण्यासाठी.

‘’वल्लरी?’’ त्यांनी माझ्या हनुवटीला धरुन मला हाक मारली. त्यांची नजर माझ्यावर थिजली होती. आता मात्र माझ्या डोळ्यांतून पाणी वाहू लागले. माझ्या चेहर्‍यावरुन प्रेमाने हात फिरवताना त्यांच्या चेहर्‍यावरचे भाव मात्र कठोर बनत चालले होते.

‘’तुला हात लावण्याचं धाडस कुणी केलं?’’ त्यांचा आवाज ऐकणार्‍याचा थरकाप उडवत होता. 

माझी नजर त्यांच्यावरुन फिरत मागे उभी असलेल्या लिलावर जाऊन थांबली. त्यांना सगळं समजण्यासाठी एवढंच पुरेसं होतं. अवधूत काही बोलण्याआधीच श्रीयुत वेदांत तिथे आले. 

त्यांनी काळजीनं विचारलं, ‘’सगळं ठीक आहे ना अवधूत?’’

‘’हा प्रश्न तुम्ही तुमच्या लाडक्या लेकीला का विचारत नाही वेदांत सर?’’ आपला कोट माझ्या खांद्यावर टाकत त्यांनी उलटप्रश्न केला. ओह! म्हणजे ते लिलाचे वडील आहेत तर! तरीच मघाशी मला हे नाव ओळखीचं ऐकल्याऐकल्यासारखं वाटत होतं. लिला वेदांत नाव होतं तिचं. 

‘’लिला?’’ वेदांत सरांना काही कळलं नसावं.

‘’ही सगळी तिचीच चूक आहे. ती एक निर्लज्ज मुलगी आहे अवधूत! ती फक्त तुझ्या पैशांच्या पाठी आहे. तुला हे सगळं दिसलं नाही का?’’ लिलानं उलटा दोष मलाच लावला. मला हे कबूल करायलाच हवं की या मुलीत खूपच धाडस आहे. अवधूतनं तिला अनेकवेळा समज दिली होती आणी आतातर तिच्या करिअरची नावही बुडण्याच्या गतीला आली होती. तरीही तिच्यातला घमेंडीपणा काही कमी होत नव्हता.

अवधूतनी तिच्याकडे एक थंड कटाक्ष टाकत म्हणाले, ‘’वेदांत सर, आता थोड्या वेळापूर्वी आपण जे काही म्हणून व्यावसायिक भागीदारीचे निर्णय घेतलेत ते सगळे मी रद्द करतोय.’’ 

‘’काय? काय म्हणालास तू अवधूत?’’ वेदांत सरांना जसा काही 440 चा झटका बसला होता.

‘’तू आता माझ्या वडिलांशी करणार होतास ते करारही रद्द करतोयस?’’ लिला ते ऐकून ओरडली.

तिच्या त्या ओरडण्याचा काहीतरी परिणाम अवधूतवर झाला. ते म्हणाले, ‘’माझं चुकलं वेदांत सर. मी माझे शब्द मागे घेतो.’’ वेदांत सरांना थोडसं हायसं वाटलं असावं. तेवढ्यात अवधूत पुढे म्हणाले, ‘’रत्नदीप एम्पायर वेदांतांसोबत केलेले सगळे करार रद्द करतेय शिवाय वेदांत ज्या कंपन्यासोबत काम करताहेत त्या सगळ्या कंपन्यांसोबतचेही करार रद्द करतेय. उद्याच तुमच्या ऑफिसमध्ये माझा वकील यासंदर्भातली सगळी कागदपत्रं घेऊन तुमच्याकडे येईल.’’ असे का वागतायत अवधूत? आमच्या वादात ते व्यवसायाला का आणतायत?

‘’चल वल्लरी. जाऊया.’’ मी त्यांच्यासोबत बाहेर जाऊ लागले तर वेदांत सरांनी पुढे येऊन आम्हांला थांबवलं.

‘’हे बघ, अवधूत हा सगळा दोन मुलींच्या भांडणाचा विषय आहे. तू या सगळ्याच्या मध्ये आपले व्यावसायिक संबंध का आणतो आहेस? मी माझ्या मुलीच्या वतीने माफी मागतो.’’ त्यांच्या आवाजाचा सुर हा विनवणीचा होता. 

‘’काय करताय डॅड हे? तुम्ही त्याची का?’’ असं लिला म्हणेपर्यंत एक फाडकन् कानाखाली मारली वेदांत सरांनी तिच्या.

‘’बेअक्कल! माझी आजवर निर्माण केलेली बाजारातली सगळी पत तू तुझ्या कर्मानं धुळीला मिळवलीय आणि माझ्या सगळ्या कुटुंबाला आर्थिक संकटांत लोटलंयस तू.’’ ते तिच्यावर ओरडले.

‘’रत्नदीप सर, तुमच्या निर्णयावर पुन्हा एकदा विचार करा.’’ त्यांनी पु्न्हा विनंती केली. देवांनी एकदा लिलाकडे पाहिलं आणि मग प्रेमाने माझ्याकडे पाहत ते म्हणाले, ‘’आता यावर पुनर्विचार नाही. जे ठरलं ते ठरलं.’’

‘’हे सगळं तू एका बाईसाठी करतोयस? अजूनही वेळ गेलेली नाही अवधूत, पुन्हा विचार कर. तू अजून व्यावसायिक जगात तरुण आहेस. तुझ्या या एका निर्णयामुळे तुला अब्जोंचं नुकसान होईल.’’ त्यांनी अवधूतना धमकीवजा सुचना दिली.  

अब्ज! एवढी मोठी किंमत! ते माझ्यासाठी एवढं नुकसान नाही करवून घेऊ शकत स्वतःचं. मी हळूछ त्यांच्या कानांशी पुटपुटले, ‘’देवा, अब्जो रुपये?’’

ते मंद हसत म्हणाले, ‘’बायको तुला माझी काळजी वाटतेय का?’’ त्यांनी मला जवळ घेतलं आणि माझ्या कपाळावर ओठ टेकले. मग त्यांनी वेदांत सरांकडे कटाक्ष टाकला न् म्हणाले, ‘’तुम्हांला काय वाटतं वेदांत सर मी त्या अब्जो रुपयांची पर्वा करेन का? माझी बायको त्यापेक्षा जास्त मौल्यवान आहे माझ्यासाठी.’’

‘’बायको? तुझं लग्न झालंय हिच्याशी?’’ लिला आश्चर्याने म्हणाली. 

आता तिथल्या सगळ्यांच्या आश्चर्याने विस्फारलेल्या नजरा माझ्या दिशेने रोखल्या होत्या आणि त्याचवेळी अवधूत मला घेऊन त्या सगळ्यांना त्याच अवस्थेत सोडून बाहेर पडले.

स्वरा…19/11/2021

  

 भाग एकोणपन्नासावाः- अपघात…

वल्लरी…

दिवस माझ्या कल्पनेपेक्षा फार वेगाने धावत होते. आज मी खूप उत्साहित आणि आनंदात होते. आज आमच्या लग्नाला एक वर्ष पूर्ण झालं होतं. हा सगळा काळच अविश्वसनीय होता माझ्यासाठी. त्यांना आजच्या दिवसासाठी काहीतरी खास करायचं होतं पण मी त्यांच्या सगळ्या योजनेला खो घातला. आणि हे सगळं करण्यात मला दिग्गीची खूप मदत झाली. मी ज्यांना धड ओळखतही नाही अशा हजारो माणसांची गर्दी मला माझा छोटासा आनंद साजरा करण्यासाठी नको होती. त्यापेक्षा मी ठरवलं होतं की त्यांच्या माझ्या काही जवळच्या मित्र मैत्रीणींसोबत छोटसं गेट टू गेदर ठेवलं होतं.

मी माझ्या नवर्‍यासाठी काहीतरी खास करण्याच्या विचारात होते. आणि यावेळेस मात्र त्यांना हजर राहणं भाग होतं अन्यथा जर त्यांनी त्यांच्या वाढदिवसासारखे वागले तर मात्र त्यांना खूप त्रास सहन करावा लागणार आहे. मला हा सगळा विचार करुन हसायला येत होतं.

मी गाडीत बसले आणि दिगंतने गाडी मॉलकडे नेली. आम्ही सगळे सोबतच होतो; किर्ती, ललित आणि मी. माझी अगदी शेवटच्या क्षणीची काही तयारी करायची राहिली होती. मी माझी मी जाऊ शकत होते पण देवांनी मला आमचं नातं त्या पार्टीत जाहीरपणे सांगितल्यापासून सक्त ताकिद दिली होती की मी कुणा ना कुणाला सोबत घेतल्याखेरीज घराच्या बाहेर पडायचं नाही म्हणून. हे मिडियावाले खूप क्रेझी असतात. माझं गुपित जाणून घेण्यासाठी न जाणो काय दळण दळतील हे लोक! त्या दिवसापासून या पत्रकारांनी माझ्यावर गुपचुप पाळत ठेवली होती. किती त्रासदायक होतं हे सगळं! खरंतर मी त्यांनाही दोष देऊ शकत नव्हते. काय करणार ना! मी सुप्रसिध्द बिझनेस टायकून म्हणवल्या जाणार्‍या अवधूत सारंगराव रत्नदीपशी लग्न केलं होतं ना!

त्या रात्रीनं माझं सगळं आयुष्यच बदलून टाकलं होतं. हे सगळं काही फक्त मिडियाशी संबंधित नव्हतं. मला माहीत होतं की या वर्षांनंतर माझ्या जगण्याची शक्यता आणखी कमी होणार होती. पण त्याचा अर्थ असा नव्हता की मी माझं आनंदानं जगणं सोडून देईन. मला आता माझ्या मृत्यूची भिती फारशी सतावत नव्हती. स्टेम सेल दाता शोधण्यासाठी अवधूत आणि दिगंत डॉक्टरांसोबत मिळून आकाशपाताळ एक करत होते. मी याचा दोष कुणालाच देणार नाही. मी सगळ्याचा हवाला माझ्या नशीबावर सोडून शांत बसले होते. जेवढे दिवस मी जगणार होते तेवढे दिवस मी मित्रांसोबत आणि अवधूतसोबत जगून घेणार होते. मी उद्या जरी मेले तरी मला ना मागे राहणार्‍या अवधूतना दुःखी ठेवणं आवडणार होतं ना स्वतःच्या हृदयात पश्चात्ताप ठेवणं.

‘’मग तू नक्की काय करायचं ठरवलंयस?’’ किर्तीनं मध्येच मला विचारलं.

तसं तिला आता जवळपास सगळंच माहीत होतं; फक्त मला जो आजार आहे त्याबद्दलच तिला काही माहीत होऊ दिलं नव्हतं आम्ही. कळू दिलं होतं अशासाठी कारण हे सगळं तिला हे मलाच सांगावं लागणार होतं आणि मला कळत नव्हतं की हे काम मी कसं करु ते!

‘’एक छोटासा खाना. मी माझ्या आणि देवांच्या काही जवळच्या मित्रांना बोलावलं आहे.’’ दिगंतनं सांगितलं.

आता दिगंत आणि ललित सोबतच राहत होते. मला त्यांच्या या निर्णयामुळे फार आनंद झाला होता. दिगंत त्याची फारच काळजी घेत होता, त्याचे लाड करत होता. ललित खरंच फार नशीबवान होता की त्याला दिगंथ मिळाला होता. त्यांना हा सगळा आनंद मिळायलाच हवा होता.

‘’तो बरोबर बोलला. आणि हो सगळ्याची तयारी काकू करणार आहेत.’’ मी म्हणाले.

ही एक छोटेखानी जेवणाची पार्टी होती. त्यांच्या कुंटुंबातले आणि मित्रपरिवारातले काही जवळचे लोक येणार होते. दिगंतनं कार पार्क केली आणि आम्ही सगळे सोबतच मॉलमध्ये गेलो. काही थोड्याच वस्तू आम्हांला खरेदी करायच्या होत्या. मी पटकन् मला हव्या त्या दुकानात शिरले जेणेकरुन लवकरात लवकर आम्ही आमची सगळी खरेदी आटपून घेऊ. दिगंत आणि ललित माझ्या पर्सनल बॉडीगार्डसारखे माझ्या बाजूलाच उभे होते. तर किर्ती मला उत्तम वस्तू निवडायला मदत करत होती.

लवकरच आमचं तिथलं सगळं काम आटपलं. किर्तीमुळे हे शॉपिंग लवकर आटपलं.

‘’चला आता शॉपिंग झालंय ना! मग कुणाकुणाला आईस्क्रिम खायचंय?’’ दिगंतनं विचारलं.

‘’मला!’’ किर्ती आणि मी एकदमच ओरडलो.

‘’मलापण हवंय.’’ ललित म्हणाला.

‘’तुझ्यासाठी तर मी खास आईस्क्रिम आणणार डार्लिंग.’’ त्यानं ललितला जवळ घेतलं.

‘’छी, छी, छी… लाजमोड्यांनो खोलीत जाऊन करा ना काय चाळे करायचेत ते!’’ किर्तीनं उगाचच कमेंट पास केली.

‘’बरं बरं चला काहीतरी खास करुया.’’ दिगंतनं सुचवलं तसे आम्ही सगळे सरकत्या जिन्याकडे आलो.

दिगंत माझ्यापुढे चालत होता. किर्ती आणि ललित जरासे मागे होते. ते दोघेही अजून किर्तीनं आताच येता येता एका स्टोअरमध्ये बघितले्लया ड्रेसवर वाद घालत होते.

‘’वला एक सेकंद थांब गं!’’ मी सरकत्या जिन्यावर एक पाऊल टाकलंच होतं की किर्तीनं मला थांबवलं.

दिगंत आधीच खाली पोचला होता. तो माझ्याकडे काय झालं? का थांबलीस? अशा अर्थाने पाहत होता. मी त्याला मला माहीत नाही अशा अर्थाने खांदे उडवून दाखवले. दिगंतच्या आठ्या चढल्या तो आता काही बोलणार इतक्यात त्याचा फोन वाजायला लागला.

आलोच. असं दाखवून तो फोनवर बोलत पायर्‍यांपासून थोडा दूर केला.

मला थोडं अस्वस्थ वाटायला लागलं. मी पहिल्याच पायरीवर पाऊल टाकलं होतं तिथून मी किर्ती आणि ललित काय म्हणतायत ते पाहण्यासाठी मागे वळलेच होते की मला कुणीतरी अचानक जोरात धक्का मारला. काही कळायच्या आतच माझा तोल गेला आणि मी ती व्यक्ति कोण आहे हे पाहण्याआधीच त्या सरकत्या जिन्यावरुन खाली गडगडले. आधी माझं डोकं त्या हात धरायच्या कठड्यावर आदळलं आणि पुढचं सगळं काही अतिशय वेगानं घडलं. मी खाली जमिनीवर रक्ताच्या थारोळ्यात पडले होते मी.

…

ललित…

मी किर्तीसोबत इथे तिनं पाहिलेल्या ड्रेसविषयी चर्चा करत होतो. त्या ड्रेसनं तिची नजर खिळवून ठेवली होती. आणि मला तिची सवय माहीत होती की जोवर ती तो ड्रेस घेणार नाही तोवर ती ऐकणार्‍यातली नव्हती. 

‘’ए लल्या मला तो खूप आवडलाय. चल ना आपण आत जाऊन त्याची चौकशी करुयात.’’ किर्ती म्हणाली. हे काम काय असं एका नजरेत होतं का?

‘’अगं वेडी आहेस का तू? असं करुया आपण उद्या येऊया ना!’’ मी तिच्या सुचनेला फाट्यावर मारत म्हणालो.

‘’गप ना! काही मिनिटांचीच तर गोष्ट आहे. यू गेलो आणि यू खरेदी केला ड्रेस.’’ तिनं पुन्हा प्रयत्न केला.

काय तरी ह्या पोरींचं असतं ना! आता हिच्यामुळे पुढच्या सगळ्या गोष्टींना उशीर होणार होता. जरा समजावून बघतो हिला. अकला गहाण टाकतात या बायका शॉपिंगला आल्या की.

‘’हे बघ किर्तीङ हे सगळं आता शक्य होणार नाही. आज रात्री पार्टी आहे आणि वलाला आपल्या मदतीची गरज आहे.’’ मी तिला परिस्थिती समजवण्याचा प्रयत्न केला.

‘’थांब रे तू! मी वलाशीच बोलते यावर.’’ 

तिनं इकडेतिकडे नजर फिरवली तर तिला जिन्याशी उभारलेली दिगंतकडे पाहणारी वला दिसली. मग तिनं पाहिलं की कुणीतरी तिच्याजवळ येत होतं ज्यानं अंगात हुडी घातली होती. ती व्यक्ती वलाच्या मागेच उभी राहिली. त्याच्याबद्दल मला काहीतरी विचित्र वाटत होतं. का कुणास ठाऊक एक भितीची भावना माझ्या मनात चमकून गेली. आणि पुढं काही कळण्याआधीच वल्लरीला कुणीतरी धक्का दिला होता अण् ती जिन्यावरुन खाली कोसळली होती. किर्तीनंही तिच्या डोळ्यांनी सगळं पाहिलं होतं. ती भितीनं जोरात ओरडली, ‘’वला!’’ 

मी बधीर झाल्यासारखा तिकडे बघथच राहिलो. मला त्यातून बाहेर पडायला काहीच क्षण लागले. वलाला धक्का मारला होता. ती जिन्यावरुन गडगडत खाली गेली होती. तिला वाचवायला आता खूपच उशीर झाला होता. 

त्या व्यक्तीणं त्याही परिस्थितीतून बाहेर सटकण?याचा प्रश्रत्न केला. किर्तीनं झटपट हालचाल केली. ती धावत पुढे गेली, तिनं त्या व्यक्तीचा हात पकडला आणि त्याच्या डोक्यावरची हुडी खाली खेचली. त्याक्षणी मला कळलं मला असं का वाटत होतं ते! ती लिला होती. 

मला आश्चर्याचा धक्काच बसला. ही असं काहीतरी करेल असं मला कधी वाटलंच नाही. तिच्याबद्दल किर्तीला आम्ही सगळं सांगितलं होतं. मला तिच्या डोळ्यांत प्रचंड राग दिसत होता. तिनं लिलाच्या फाडकन् थोबाडीत मारली ज्यामुळे लिलाच्या गालावर तिच्या हाताचा छाप उठला होता. ते कमी म्हणून ती जोरात तिच्यावर ओरडली, ‘’तुझी हिंमत कशी झाली माझ्या मैत्रीणीला हात लावण्याची?’’ 

लिला आज काहीतरी वेगळीछ दिसत होती. तिनं मान खाली घातली न् म्हणाली, ‘’तिच्यासोबत हे असंच व्हायला हवं होतं. तिनं माझं सगळं आयुष्य बरबाद केलं. तिला त्याची शिक्षा मिळायलाच हवी होती.’’

तिची नजर त्या मोकळ्या सरकत्या जिन्याकडे गेली. अचानक ती झटका आलेल्या वेड्यासारखी हसायला लागली आणि आम्हांला कुणाला काही कळण्याआधीच तिनं किर्तीच्या हातातून तिचा हात सोडवून घेत पहिल्या मजल्यावरुन खाली उडी मारली होती. तिचं शरीर खाली पडलं होतं जमिनीवर. तिची मान डोकं खाली आपटल्याने मोडली होती. ती आता जिवंत आहे म्हणतो तो तिचं प्रेत रक्तच्या थारोळ्यात पडलं होतं.

‘’ललितऽऽऽ!’’ किर्तीला काय झालंय ते कळलंच नाही. हे जे काही घडलं; वला जिन्यातून पडली, लिलानं कबूली दिली आणि तिनं अचानक मारलेली उडी, डोळ्यांचं पात लवतं न लवतं तोवर सारं काही घडून गेलं. 

अचानक माझ्या नजरेसमोर वल्लरीचा चेहरा तरळला. अरे देवा! मी तर तिच्याबद्दल विसरुनच गेलो होतो. तिला आमची गरज होती. आम्हांला तिकडे जायला हवं.

मी पटकन् किर्तीला जवळ घेत म्हणालो, ‘’ काही नाही झालं राजा. काळजी नको करु. मी बघतो तिचं काय झालंय ते! पण आधी आपल्याला वलाकडे पहायला हवंय. चल.’’ माझ्या बोलण्यानं किर्ती भानावर आली. आम्ही धावतच खाली आलो.

…  

दिगंत…

मी जसा जिन्यातून खाली आलो तसं माझ्या लक्षात आलं की मी एकटाच खाली आलोय. मी मागे वळलो पाहिलं तर वला अजून पहिल्याच पायरीवर होती. मी तिला हातवारे करुन विचारलं काय झालं तर तिनंही मला माहीत नाही असं म्हणून खांदे उडवले. इतक्यात माझा फोन वाजला. तो एक व्यावसायिक कॉल होता. मी त्या फोनवरच्या माणसाशी बोलण्यात व्यस्त होतो आणि अचानक कुणीतरी मोठ्यानं किंचाळलं ज्यामुळे माझं लक्ष तिकडे वेधलं. मी कोण ओरडलं म्हणून बघायला लागलो तर माझी नजर वर सरकत्या जिन्याकडे गेलं न् माझ्या काळजाचा ठोकाच चुकला. वल्लरी! तिची ती बारिक खुजी आकृती झिन्यावरुन खाली घरंगळत होती. तिच्या डोक्यातून रक्ताची धार लागली होती.  

‘’अरे देवा! वलाऽऽऽ! ए वलाऽऽऽ!’’ मी तिच्या दिशेने धावलो. ती अजूनही भानावर होती. तिच्या डोक्यावरच्या जखमेतून केवढंतरी रक्त भसासा वाहत होतं. मी जेमतेम माझा रुमाल तिथे बांधून ठेवून ते वाहणारं रकत् थोपवण्याचा प्रयत्न केला पण त्याची फारशी मदत नाहीच झाली काही. 

मी तिला काही क्षणांसाठी काय एकटी सोडली तर हे एवढं महाभारत घडलं तेवढ्यात? ती थरथरत होती. तिच्या चेहर्‍यावर पराकोटीची भिती दाटून आली होती. ती आताशा स्वतःच्या आजाराशी खूपच झगडत होती कारण आता तिच्या मनात जगण्याच्या आशेनं अंकुर धरला होता. 

‘’वला, वला घाबरु नकोस हं! मी आहे. घाबरु नकोस.’’ मी तिला धीर देत होतो. देवाचे एवढेच आभार की ती अजून शुध्दीवर होती. माझा हात तिच्या त्या वाहणअर्‍या रक्तात पार भिजून गेला होता. तिला प्रचंड वेदना होत असाव्यात पण ती धीराने त्यांच्याशी झगडा देत होती. 

‘’दिग्… दिगंत… अवधूत…’’ ती मोठ्या कष्टाने म्हणाली.

‘’नाही बाळा, धीर सोडायचा नाही. सगळं काही ठीक होईल हं!’’ मी तिला सावरण्याचा प्रयत्न करत म्हणालो.

इतक्यात माझ्या लक्षात आलं खी ळलित आणि किर्ती माझ्याकडे धावत आलेत. ‘’अरे देवा! धरण फुटल्यासारखं रक्त वाहतंय तिचं.’’ वलाला अशी रक्ताच्या थारोळ्यात पाहून किर्ती ओरडली. मी पटकन् तिच्याकडे पाहिलं. ती आणि ललित एकाचवेळी घाबरलेले होते न् वलासाठी चिंताही करत होते. पण आता आमच्याकडे या सगळ्या गोष्टींसाठी अजिबातच वेळ नव्हता घालवायला. आम्हांला तातडीनं तिला हॉस्पीटलला न्यायला हवं होतं. 

‘’ललित, चल घाई कर.’’ मी वलाला दोन्ही हातांवर उचललं आणि कारच्या दिशेने वेगाने निघालो. ललित धावतच आधी पुढे गेला त्यानं कार पार्किंगमधून बाहेर काढली आणि तो मागचा दरवाजा माझ्यासाठी उघडून उभा राहिला. किर्ती आत जाऊन बसली. मी वलाला मागच्या सीटवर सांभाळून ठेवलं. किर्तीनं तिचं डोकं मांडीवर घेतलं होतं. 

‘’केवढं रक्त वाहतंय अजून तिचं!’’ किर्ती काळजीनं तिचा रक्तस्त्राव थांबवण्याचा प्रयत्न करत म्हणाली. पण, तिला नव्हतं माहीत की तिच्या या सगळ्या प्रयत्नांचा काहीच उपयोग होणार नाहीए ते! 

मी गाडी चालू केली. पाहिलं तर वला अजूनही शुध्दीत होती. मी समोरच्या आरशातून तिच्याकडे पाहत गाडी वेगाने हॉस्पिटलच्या दिशेने धावडवत होतो. किर्ती तिच्यापरीने वाहणार रक्त थोपवण्याचे सगळे प्रयत्न करण्यात गुंतली होती. 

‘’अवधूत…’’ वला पुन्हा क्षीण स्वरात पुटपुटली. मला तिच्या नजरेत त्याला भेटण्याची आर्तता दिसत होती. 

‘’वला, तो येतोय हं! काळजी करु नकोस. तू बरी होशील हं राजा!’’ ललित तिला धीर देत म्हणाला.

तिच्या डोळ्यांतूण अश्रू वाहू लागले. किती वेदनादायक अवस्थेतून जातेय ती. हळूहळू तिच्या संवेदना बधीर व्हायला लागल्यात. माझ्या पोटात मोठा गोळा फिरायला लागला भीतीचा. मला आता डॉक्टरांचे ते शेवटचे बोल स्पष्ट आठवत होते. तिनंही ते सगळं नीट ऐकलं होतं. ती त्याप्रमाणे स्वतःची खूप काळजी घेत होती. कोणतीहि इजा होऊ नये यासाठी स्वतःला जपत होती. तीच का अवधूत आणि मीदेखील तिची स्वतःपेक्षा जास्त काळजी घेत होतो. एवढं सगळं असूनही आज तिच्यावर हा असा प्रसंग गुदरला होता. मला तिचं भवितव्य आताच समोर दिसत होतं. हे जे काही घडलं होतं ते काही तिच्यासाठी फार चांगलं नव्हतं. मला मुळात हेच कळत नव्हतं की ती तिथून पडलीच कशी?

स्वरा… 20/11/2021

 

भाग पन्नासावाः- पुन्हा एकदा हॉस्पिटल…

वल्लरी…

आता या घडीला मला जर काही जाणवत असेल तर वेदना हे एकमेव सत्य होतं. दिगंत कार वेड्यासारखी हॉस्पिटलच्या दिशेने पळवत होता हे मला समजत होतं. किर्तीही मला खूप भ्यायलेली दिसत होती. ललित कसाबसा धीर करुन माझ्याशी बोलत होता. खरंतर आजचा दिवस माझ्यासाठी खूप खास होता. हा दिवस मला माझ्या देवांसोबत आणि माझ्या जिवलग सुहृदांसोबत व्यतित करायचा होता. पण त्याचं ह्या अशा परिस्थितीत कसं काय परिवर्तन झालं बरं?

मी नेमकं काय घडलं ते आठवण्याचा खूप प्रयत्न करत होते. माझ्या डोळ्यांसमोर येऊन जाऊन फक्त एकच गोष्ट तरळत होती; ती म्हणजे मला कुणीतरी धक्का दिला होता. कुणी माझ्याशी असं का वागेल पण? मला ज्याप्रमाणे आठवतंय त्याप्रमाणे मी आजवर इथे माझे कुठलेही शत्रू निर्माण केले नव्हते. या विचारात माझ्या डोळ्यांतून पुन्हा अश्रू गळला. दिगंतनं गाडीनं एक जोरात वळण घेतलं आणि माझ्यातल्या वेदनेनं पुन्हा उसळी मारली. माझं डोकं असह्य ठणकत होतं. जखम खूपच खोल होती. मी खिती प्रयत्न केले होते डॉक्टरांच्या सांगण्यानंतर स्वतःला जपण्याचे पण तरीही हे असं काहीतरी घडलंच होतं. 

यावेळेस मात्र मी जिवाच्या भितीनं अक्षरशः थिजून गेले होते. मला कळत नव्हतं की मी या सगळ्याशी आणखी किती वेळ लढू शकेन ते! मी माझे शक्य ते सगळे प्रयत्न करत होते की मी शुध्दीत रहावं म्हणून. मला अजिबातच खात्री नव्हती की एकदा डोळे मिटल्यावर मी ते पुन्हा उघडू शकेन याची. मला एकदा शेवटचं त्यांना पहायचं होतं. माझं एकमेव कुटुंब, माझा नवरा, माझे देवा; अवधूत!

दिगंतनं गाडी थांबवल्या थांबवल्या ललितनं त्यातून चट्दिशी उडी मारली. त्यानं दिगंतला मला स्ट्रेचरवर ठेवायला मदत केली. माझे डोळे मात्र अजूनही त्यांना शोधत होते. एक शेवटची भेट हवी होती मला. 

‘’काही काळजी करु नकोस वला! तू नक्की बरी होशील.’’ दिगंतनं मला परत एकदा धीर दिला. 

‘’दिगंत… अ… अवधूत!’’ मी कशीबशी बोलले. मला त्यांना भेटायचं आहे. मला त्यांना बघायचं आहे. मला त्यांना एकदा शेवटचं सांगायचंय की माझं त्यांच्यावर किती प्रेम आहे ते! मला एकदा त्यांच्या गालावरच्या त्या खळीला हात लावायचा आहे. शेवटचा!

‘’तो कोणत्याही क्षणी इथे पोचेल वला! पण त्यांना आधी तुझ्यावर उपचार करायला हवेत.’’ दिगंत म्हणाला.

तिथल्या टीमनं मला बेडवर ठेवलं. डॉक्टर आत आले. त्यांनी आधी माझ्या जखमेवर दवापाणी केलं. मला माहीत होतं की ते आता मला काय सांगणार आहेत ते! माझ्या मनालाही माहीत होतं की मी नेमकी कशाची वाट बघते आहे ते!

‘’ती अजूनही शुध्दीवर आहे; हे काही चांगलं लक्षण नाहीए.’’ त्या डॉक्टरांमधला एकजण म्हणाला. 

‘’खरंय. आपल्याला तिच्यावर उपचार करायचेत आणि ती अशीच शुध्दीत राहिली तर वेदना सहन नाही करु शकणार ना आपण तिच्यावर ठीकपणे उपचार करु शकणार.’’ दुसर्‍या एकानं पहिल्याच्या म्हणण्याला दुजोरा दिला. पण, मी नाही अशी डोळे मिटणार, त्यांना पहाण्याआधी तर नाहीच!

मग मी पाहिलं की डॉक्टर स्वानंद तिकडे येत होते. ते एकमेव माझी शेवटची आशा होती.

‘’डॉ… डॉक्टर… स्वा… स्वानंद…’’ मी त्यांना क्षीण आवाजात हाक मारली. त्यांचं माझ्याकडे लक्ष गेलं. 

‘’वल्लरीऽऽ! अगं हे काय झालंय सगळं?’’ त्यांनी काळजीने विचारलं. त्यांना तशीही नेहमीच माझी काळजी होती. अगदी तेव्हाही जेव्हा माझ्याकडे त्यांच्या फीसाठी द्यायला पैसे नव्हते.

‘’प्लीज, अवधूत… फक्त एकदा… अवधूत…’’ माझा आवाज कापत होता. डोळे पाण्यानं भरल्यानं समोरचं अंधुक दिसत होतं. तरीही त्यांना कळलं होतं की मला नेमकं काय म्हणायचंय ते! त्यांनी माझ्याकडे पाहून हलकेच मान हलवली आणि ते खोलीबाहेर निघून गेले.

काहीच क्षण गेले असतील आणि ते देवांना सोबत घेऊन आत आले. देवा! आता माझा माझ्या भावनांवरचा ताबा सुटायला लागला. मी खरंच त्यांना शेवटचं पाहतेय का? ते माझ्या बेडजवळ आले. त्यांचे डोळे लाल झाले होते. ते रडत होते की काय?

‘’अवधूत…’’ मी पुटपुटले. ते मात्र माझ्याकडे थिजल्या नजरेनं पाहत होते.

‘’जव…ळ या.’’ मी असं म्हटल्यावर त्यांनी एकवार माझ्या चेहर्‍याकडे पाहिलं. त्यांचे डोळे पाण्यानं भरुन वाहू लागले.

‘’अ…अजून… ज…जवळ…’’ माझा श्वास आता तुटायला लागला.

ते आणखी जवळ आले. आता आमचे चेहरे काहीच इंचावर होते. मी त्यांच्या त्या खळीला हात लावला; कदाचित शेवटचा देवा. मग माझी नजर त्यांच्या ओठांवर गेली. माझ्या डोळ्यांतून अजूनही पाणी गळत होतं, अशातच त्यांनी माझ्या ओठांवर ओठ टेकले. मला दिसत होतं की त्यांना किती धक्का बसला होता ते! 

‘’हॅ…पी… ऍनी… व्हर्सरी… देवा… शेवट…चा खण… माझं… कपाट…’’ मी बोलले.

मी त्यांच्यासाठी तिथे काहीतरी ठेवलं होतं जे आता त्यांना मिळेल. मला माफ करा देवा! मी आता तुमच्यासोबत फार काळ नाही राहू शकणार. मला माफ करा की मी सुरुवातीला तुमच्याशी खोटं बोलले. मला माफ करा आपण आपलं बाळ गमावलं. माझं तुमच्यावर खूप खूप खूप प्रेम आहे देवा. आणि नेहमीच राहिल.

मी आता लढण्याच्या अवस्थेत नव्हते. मी आता हात टेकले. माझ्या पापण्या जड होऊ लागल्या. माझ्या डोळ्यांसमोरची दृश्यं धूसर होत होत नाहीशी झाली. यालाच मृत्यू म्हणत असतील का? मी एका थंड, काळ्या प्रदेशात कुठेतरी गाढ झोपी गेले.

…

अवधूत…

‘’ ‘’हॅ…पी… ऍनी… व्हर्सरी… देवा… शेवट…चा खण… माझं… कपाट…’’ तिच्या त्या शेवटच्या शब्दांनी मी हडबडून गेलो. असं वाटत होतं की ती मला शेवटची भेटतेय, शेवटची बोलतेय माझ्याशी. तिनं जसे डोळे मिटायला सुरुवात केली तसे तिचे हात गार पडू लागले. मला तिच्या त्या मृदू ओठांचा स्पर्श अजूनही माझ्या ओठांवर जाणवत होता. आज तिनं अगदी पहिल्यांदाच स्वतःहून मला किस केलं होतं. माझं हृदय अनामिक भितीनं धडधडत होतं. मी हा प्रसंग माझ्या कल्पनेत अनेकदा चितारला होता पण कधी वाटलंच नाही की तो असा प्रत्यक्षात येईल म्हणून! 

बायको, तू खूप धीराची आहेस. जरा कळ सोस, मी तुला माझ्यापासून दूर नाही जाऊ देणार. तू ठीक होशील वल्लरी. मी माझ्या मनाला समजवत असलो तरी तिच्या डोळ्यांत मात्र मला वेगळंच काहीतरी दिसत होतं. तिच्या वेदना मला कळू शकत होत्या. मला स्पर्श करणार्‍या तिच्या त्या थंड हातातलं त्राण आता संपलं होतं. तिच्या डोळ्यांतल्या सगळ्या संवेदना संपून ते रिकामे झाले होते. तिनं ते हळूहळू मिटून घेतले. मी भितीने थीजलो. तिचे श्वास मंद होता होता जवळ जवळ थांबले. 

ते बघून मी तिला हळूच आवाज दिला, ‘’वल्लरी! वला! ए वलू!’’ पण मला वाटत नाही की तिने ते ऐकलं असावं. 

मग मी मोठ्याने तिला हाक मारली, ‘’वल्लरीऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽ!’’ पण आताही ती शांतच होती. माझा आवाज ऐकून डॉ. स्वानंद धावतच आत आले आणि तिला तपासू लागले. 

‘’चला, चला आपल्याला घाई करायला हवीय. तिचं शरीर थंड पडत चाललंय. अवधूत सर तुम्ही आता इथून जाउ शकता. काही लागलंच तर आम्ही कळवू तुम्हांला.’’ त्यांच्या हालचालीत घाई न् वेग होता. त्यांनी अक्षरशः मला त्या खोलीतून बाहेर हाकलवले. त्या खोलीथ आता प्रत्येकाची नुसती धावपळ करत होता. ती अगदी क्वचितच श्वास घेऊ शकत होती. माझ्याच्याने ते दृश्य आता बघवत नव्हतं. मी तिथून बाहेर पडलो तरी माझं मन मात्र अजूनही तिथंच अडकून पडलं होतं. मला कळत नव्हतं मी काय करु ते! मी माझ्याच विचारात पार गुरफटलो होतो तोच माझ्या खांद्यावर कुणीतरी हात ठेवला. तो दिगंत होता.

‘’हे सगळं कसं काय घडलं दिगंत?’’ मी त्याला विचारलं. हे विचारतानाही मला माझे अश्रू थोपवणं अशक्य झालं होतं. 

‘’तिनं आजच्या दिवसासाठी एक छोटासा खाना करण्याचं ठरवलं होतं. त्या सगळ्या तयारीसाठी एखाददोन वस्तू कमी पडत होत्या त्याच आणण्यासाठी आम्ही सगळे मॉलमध्ये गेलो होतो. तिनं तुला सरप्राईज द्याचयं म्हणून तुला यातलं काही सांगितलं नव्हतं.’’ दिगंत म्हणाला. त्याचा प्रत्येक शभ्द माझ्या हृदयावर ओरखडे उमटवत होता. शेवटी या सगळ्याच्या मागेही पुन्हा कारण मीच होतो तर बायको! माझ्यामुळेच घडलं हे सगळं. मी पुन्हा तुला दुखावलं ना! ही सगळी माझीच चूक आहे.

‘’सगळी माझीच चूक आहे.’’ मी ज्ञुटपुटलो.

‘’नाही अवधूत. असा अजिबात विचार करु नकोस.’’ दिगंत मला समजावत म्हणाला.

‘’का करु नको मी असा विचार? मीच तिच्यासाठी सगळी तयारी करायला हवी होती ना? मीच तिचं म्हणणं आधी ऐकायला नको होतं. मीच तिला घरात सुरक्षित ठेवायला हवं होतं.’’ मी बोलताना एक क्षण थांबलो. मी तिच्यासाठी आजच्या दिवशी एक छानशी पार्टी आयोजित करणार होतो पण तिनं त्या गोष्टीला नकार दिला. ती म्हणाली होती की या सगळ्याची काहीच गरज नाहीए; तिला तर फक्त माझ्यासोबत काही वेळ घालवायचा आहे. मी तिचं म्हणणं उगीचच ऐकलं.

‘’चुकतोयस तू अवधूत…’’ दिगंतनं माझ्या पाठीवरुन हात फिरवला.

‘’मी एक मारेकरी आहे दिगंत. आधी मी माझ्या मुलाचा जीव घेतला आणि आता मी माझ्या बायकोच्या मृत्यूसाठीही जबाबदार आहे. मी… मी एका निर्ढावलेल्या खुन्यापेक्षा वेगळा आहे का?’’ मी काय बोलत होतो माझं मलाच कळत नव्हतं.

‘’नाही अवधूत. ते तसं नाहीए. बघ माझ्याकडे आणि मी काय सांगतोय ते नीट ऐक.’’ दिगंतनं माझे खांदे धरुन मला गदादा हलवत त्याच्या नजरेला नजर द्यायला भाग पाडलं, ‘’तुझी बायको मेली नाहीए अवधूत. ती तुझ्यासोबत राहण्यासाठी तिथे आतमध्ये जगण्यामरण्याशी लढतेय. तुलाच आता तुझं सगळं बळ एकवटायला हवंय. शांत रहा. धीरानं घे. त्या ईश्वरावर विश्वास ठेव तो सगळं काही ठिक करेल.’’

मी माझं रडणं आवरतं घेऊन एक मोठ्ठा श्वास घेतला आणि आत डोकावून पाहिलं. मला आता थांबणं अशक्य झालं कारण मी तिला या अशा अवस्थेत पाहूच शकत नव्हतो. तिला असं पाहताना माझ्या हृदयाचे अक्षरशः तुकडे होत होते. मी हॉस्पीटलमधून बाहेर पडलो.

दिवसभर मी नुसता शहरभर भटकत राहिलो जसा काही मला घराकडे जाण्याचा रस्ताच सापडत नव्हता किंवा मग मला या एवढ्या मोठ्या शहरात घरंच नसावं तसा. सरतेशेवटी ठरवून घरी परत आलो. काकूंनी दार उघडलं आणि त्या माझ्या अवताराकडे बघून म्हणाल्या, ‘’अवधूत अरे काय अवस्था करुन घेतलीयस तू ही स्वतःची?’’ त्यांनीच मला हाताला धरुन आत नेलं आणि कोचावर बसवलं.

हो खरंय की मी भंजाळलोय. माझी बायको तिकडे हॉस्पिटलमध्ये मरणाशी लढत असताना मी इथे कसा काय ठिक असणार आहे? हे सगळं माझ्यामुळे घडलंय. ती हे सारं काही माझ्यासाठी ठरवत होती. मी पुन्हा एकदा हरलोय.

‘’अवधूत अरे बोल काहीतरी. आणि हे काय? वल्लरी कुठे आहे?’’ त्यांनी पुन्हा मला विचारलं.

‘’ती हॉस्पिटलमध्ये आहे.’’ मी बसक्या आवाजात म्हणालो. मग मी त्यांना सगळी कर्मकहाणी सांगितली. त्यांनाही माझ्यासारखेच अश्रू अनावर झाले. मला माहीत होतं त्यांना वल्लरीची खूप काळजी होती. मी त्यांना तिथेच सोडून वर निघून आलो. आणखी काय होतं माझ्या हातात करण्यासारखं?

तिची खोली, त्या खोलीतली प्रत्येक गोष्ट; सगळे मला ओरडून ओरडून माझ्या करणीचा जाब विचारत होते. तिच्या अस्तित्वाचा मंद सुवास सार्‍या खोलीभर भरुन राहिला होता.

‘’बायको!’’ मला तिची अनावर आठवण येत होती. ती इथे असती तर! तिनं माझं म्हणणं ऐकलं असतं तर!

मी डोळे मिटून घेतले. तिच्यासोबतचा तो शेवटचा क्षण माझ्या नजरेसमोर तरळत होता. तिनं माझ्या त्या खळीवरुन प्रेमाने हात फिरवला होता, माझ्या ओठांवर तिचे ओठ टेकले होते. तिनं मला लग्नाच्या वाढदिवसाच्या शुभेच्छा दिल्या होत्या आणि नंतर… नंतर ती काहीतरी पुटपुटली होती की कपाटाच्या शेवटच्या खणात असं काहीतरी म्हणाली होती ती. माझ्या काळजाचा ठोका चुकला, मी झटकन डोळे उघडले. मी धावतच माझ्या खोलीत आलो. माझं कपाट उघडून त्याचा शेवटचा खण उघडला. पण, तो तर रिकामा होता. जाऊ दे. ती असंच काहीतरी वेदनेच्या भरात बोलली असेल.

पण जर तसं नसेल तर? मी माझ्या पायांना ओढत तिच्या खोलीकडे आलो. आता या खोलीत तिचं फारसं सामान नव्हतं कारण ते हळूवार पावलांनी कधीच माझ्या खोलीत आलं होतं. मी तसाच तिच्या त्या कपाटाजवळ आलो. माझ्या हृदयात अकारणच घालमेल वाढली होती. तिनं सांगितल्याप्रमाणे मी तिच्या कपाटातला तो शेवटचा खण उघडला. मला आश्चर्य वाटलं हे पाहून की त्यात एक बॉक्स छानशा रंगीत कागदात बांधून सजवून त्यावर कार्ड चिकटवून ठेवला होता. त्या कार्डवर लिहिलं होतं, ‘लग्नाच्या वाढदिवसाच्या लक्ष लक्ष शुभेच्छा देवा.’ मी तो खोका बाहेर काढला आणि व्यवस्थित त्यावरं वेष्टन काढलं. तो खोका उघडला तर आत एक घड्याळ आणि एक छोटासा कागदाचा चिठोरा घडी घालून ठेवला होता. तिनं माझ्यासाठी भेट आणली होती. लग्नाच्या वाढदिवसासाठी.

मी तो चिठोरा बाहेर काढून, उलगडून वाचू लागलो.

‘’मला माहीत आहे देवा की हे घड्याळ तुम्ही नेहमी वापरता तसं महागातलं घड्याळ नाहीए; पण मला असं वाटलं की ते तुमच्या मनगटावर शोभून दिसेल आणि तुमच्या लक्षात येईल की वेळ किती मौल्यवान असतो ते!’’

खरंय तुझं! मला तुझं म्हणणं पटतंय बायको! वेळ खरंच खूप मौल्यवान गोष्ट आहे. माझ्या भावना थोपवण्यासाठी मी क्षणभर डोळे मिटले. अचानक माझ्या लक्षात आलं की त्या खणात आणखी एक कागद घडी घालून ठेवला आहे. ते काय असावं? तिनं माझ्यासाठी पत्र लिहून ठेवलंय की काय? मी तो कागद घेतला आणि कपाटाचं दार बंद करुन येऊन तिथल्या पलंगावर बसलो. थरथरत्या हातांनी मी ते पत्र उघडलं आणि वाचू लागलो.

‘’प्रिय देवा,

ज्याअर्थी तुम्ही हे पत्र वाचता आहात त्याअर्थी अनेक गोष्टींचा घटनाक्रम थोडासा विस्कळीत झाला असावा. कदाचित मी या जगात नाहीए किंवा जगण्यासाठी धडपड तरी करते आहे.’’

ही माझ्याशी हा कसला जिवघेणा खेळ खेळते आहे? हे काय अगदी थोडसं आहे का? मी पुढे वाचू लागलो.

‘’या सगळ्यासाठी मला माफ करा अवधूत. पण तुमची शपथ, मी खरं सांगते; माझ्यावर विश्वास ठेवा की मी मला इजा होउ नये म्हणून माझी खूप काळजी घेतली आहे. मला डॉक्टरांनी सांगितलेल्या सगळ्या गोष्टी नीट पाळल्या आहेत, मी वेळच्या वेळी माझी औषधं घेतलीत देवा. तरीही, हे सगळं माझ्यासोबत घडत आहे. अगदी खरं सांगायचं तर मला हे पत्र मुळीच लिहायचं नव्हतं. पण, वेळेलाच माहीत होतं की तुम्ही हे वाचाल की नाही ते! तरीही मी मुर्खासारखं हे पत्र तुमच्यासाठी लिहिलंय. मला या सगळ्या गोष्टी तुमच्यासमोर उभारुन तुम्हांला सांगता नसत्या आल्या म्हणूनच हा पत्रप्रपंच केला आहे मी.

मी जेव्हा सोळा वर्षांची होते तेव्हा मला माझ्या या आजाराविषयी कळलं अवधूत. मला तेव्हाच माहीत होतं की मी मृत्यूच्या वाड्याच्या पायर्‍या चढायला लागलेय म्हणून. मला या सगळ्या गोष्टींचा कधीच नव्हता; किमान तोवर नाही जोवर तुम्ही माझ्या प्रेमात पडला नव्हतात. तुम्ही माझी काळजी करत नव्हतात. जोवर मला माझंही एक कुटुंब आहे ही जाणीव झाली नव्हती. तुमच्यामुळे मला कळायला लागलं की जेव्हा एखादा माणूस आपल्यावर प्रेम करतो, प्रेमाने आपली काळजी करतो तेव्हा जग कसं रंगीत होऊन जातं ते! तुमच्यामुळे मला समजायला लागलं की घर कशाला म्हणतात ते! आणि अगदी मनापासून सांगते मी या सार्‍यासाठी तुमची खूप खूप आभारी आहे. तुमच्या सगळ्या प्रयत्नांसाठीही मला तुमचे आभार मानायला हवेत.

पण, मी ते तरी कसे मानणार? कारण सगळ्याच गोष्टी काही तुमच्या हातात नाहीएत ना देवा! आताचीच परिस्थिती बघा. कदाचित हे सगळं कधीतरी माझ्या हातात होतं आणि मी ती वेळ दवडली. त्याला कारणंही तसंच होतं; ना माझ्याकडे पैसे होते ना माझ्याकडे तुमच्यासारखा कुणी माझ्यासाठी जीव टाकणारा माझ्या आयुष्यात होता. मी त्याही अवस्थेत सुखी होते. पण आज मात्र मला माझ्या त्या निर्णयाचा पश्चात्ताप होतो आहे. मी तुम्हांला आधीच सगळं सांगायला हवं होतं; अगदी सुरवातीपासूनच देवा! मी तुमच्याशी खोटं बोलायला नको होतं. मी त्यासाठी तुमची अगदी मनापासून माफी मागतेय देवा! माझ्या खोटं बोलण्यासाठी, आपण आपलं मुल गमावलं यासाठी, मी तुम्हांला एक सामान्य कुटुंब नाही देऊ शकत यासाठी. ही सगळी माझी चूक आहे. तुम्हांला आधीच सगळ्या गोष्टी माहीत असत्या तर तुम्ही माझ्याशी तसे वागला नसतात.’’

मी काही क्षण थांबलो वाचताना. डोळ्यांतून गळणार पाणी पुसलं न् पुन्हा वाचण्यासाठी सरसावलो. तिला माहीत होतं की हे असं काहीतरी होणार आहे म्हणून. काय म्हणू मी या सगळ्याला?

‘’देवा, या सगळ्या परिस्थितीमुळे मला कळून चुकलं की आयुष्य किती अमूल्य आहे ते! जेव्हा तुम्ही मला त्या बीचवर घेऊन गेला होतात, जेव्हा आपण सोबत बसून तो उल्कापात पाहिला होता. मी खरंच सांगतेय देवा, मला जसा काही आयुष्यातल्या किंमती क्षणांचा खजिना सापडला होता. आपण जगण्यासाठी मिळालेला एकही क्षण वाया दवडायचा नाही. मला माहीत नाही माझ्याकडे अजून नेमका कितीसा वेळ आहे ते! पण हे मात्र नक्की आहे की मी फार काळ तुमच्यासोबत नाही राहणार देवा! मात्र मी गेल्यानंतर तुम्ही माझ्याशी बांधिल राहणार नाही. माझी इच्छा आहे की तुम्ही मी गेल्यानंतरही आनंदाने जगाल. तुमचं ते जिवघेणं हसू ज्यानं अनेकदा माझा श्वास रोखून धरलाय ते तुमच्या ओठांवरुन मुळीच विरता कामा नये. तुम्ही एक व्यक्ती म्हणून किती छान आहात हे मला माहीत आहे आणि तुम्ही तुमचं हास्य परत मिळवाल हेही माहीत आहे. आताची वेळ थोडी कठीण आहे पण म्हणून तुम्ही त्या लिलासारख्या बाईच्या प्रेमात नका पडू. 

माझं तुमच्यावर खूप प्रेम आहे देवा आणि नेहमीच राहिल. मी तुम्हांला वचन देते देवा की मी मला शक्य होईल तेवढा वेळ झुंजेन मृत्यूशी पण तुम्ही मला एक शेवटचं वचन द्या की माझ्यानंतरही तुम्ही जगणं सोडणार नाही. उद्या मी वाचले तर माझ्यासोबत आणि नाही वाचले तर कुणा दुसर्‍यासोबत.’’

तू जर मला सोडून जाशील तर मी कसा जगू शकेन बायको? तुला नाही माहीत तू माझ्या आयुष्यातून जाताना काय घेऊन जाणारेस ते वल्लरी! तू माझा आत्मा आहेस बायको; तू माझ्या असण्याचा, माझ्या अस्तित्वाचा भाग आहेस तू. तू गेलीस की तुझ्यासोबत हे सगळंसुध्दा निघून जाईल माझ्या आयुष्यातून.

स्वरा… 23/11/2021

  

 भाग एकावन्नावाः- जगण्या-मरण्याच्या मध्यंतरात…

ललित…

एमर्जन्सी रुमच्या बाहेर बसलेली किर्ती अखंड रडत होती. मी तिला जवळ घेऊन तिचं रडं थांबवण्याचा निष्फळ प्रयत्न केला. आजचा दिवस आमच्यासाठी खूप मोठा दिवस होता जो संपता संपत नव्हता. कितीतरी गोष्टी ठरवल्या होत्या ज्या खास तिच्यासाठी म्हणून करायच्या होत्या. किर्तीला तर बिचारीला अजूनही वलाच्या आजाराविषयी काहीच माहीत नव्हतं. आणि मला हे कळत नव्हतं की तिला हे सगळं कळल्यानंतर तिची नेमकी काय प्रतिक्रिया असेल ते! 

‘’ललित, आता काय होईल रे?’’ तिनं हळूच मुसमुसत विचारलं.

‘’मलाही काही कळत नाहीए गं!’’ माझ्यात तर आता ना तिला ना स्वतःला समजावण्याची ताकद शिल्लक होती. दिगंतनं माझं बोलणं ऐकून आमच्याकडे पाहिलं. तो आमच्याजवळ आला आणि शेजारी बसला. मला वाटतं की आमच्या सगळ्यांत तोच काय तो अजून थार्‍यावर असावा. अवधूत तर झाल्या प्रकाराने पारच मोडून गेला होता.

तो शेजारी येऊन बसला तरी आम्ही दोघे काही बललो नाही. थोड्यावेळाने मीच न राहवून त्याला विचारलं, ‘’कशीय रे ती?’’

दिगंत स्वतःवर आणि आवाजावर नियंत्रण ठेवत म्हणाला, ‘’अजूनतरी तग धरुन आहे.’’

‘’पण हे सगळं कसं काय घडलं?’’ त्यानं पुन्हा विचारलं. मला त्याला सांगू की नको हे कळेना. माझ्या खांद्यावर डोकं ठेवलेल्या किर्तीला हुंदका दाटून आला. 

‘’तिला लिलानं ढकललं होतं.’’ मी सांगायला सुरुवात केली.

‘’काय?’’ दिगंत हे ऐकून ताडकन् उभाच राहिला.

‘’त्यानंतर तिनंही पहिल्या मजल्यावरुन स्वतःला खाली झोकून दिलं. मला नाही वाटत की ती जिवंत असेल म्हणून.’’ मी डोळ्यांतलं पाणी पुसता पुसता म्हणालो. मला हे सगळं त्याच्यापासून लपवणं आता अवघड झालं होतं. हे सगळं ऐकल्यावर दिगंतलाही शब्द सुचेनात बोलायला. त्यानं त्याचा ताण निवळण्यासाठी म्हणून एकदा चेहर्‍यावरुन हात फिरवला.

‘’मला काही फोनकॉल करायचे आहेत तोवर वलाकडे लक्ष ठेवा.’’ असं म्हणून तो निघाला. मला माहीत आहे की अशा परिस्थीतीत पार पाडावी लागणारी अनेक कामं तोंढ वासून त्याच्याकडे बघत असणारेत ते! लिला किती स्वार्थी होती हा आता विचार करण्याचा विषय नाहीए म्हणा! पण काहीही झालं तरी तीही एक माणूसच होती हे विसरुन कसं चालेल? तिचा असा वाईठ रितीने अंत व्हावा अशी मी कधी कल्पनाही केली नव्हती; इच्छा तर फार लांबची गोष्ट आहे.

‘’मी तिथून निघण्याआधीच मॉलमधल्या सिक्युरिटीला आणि पोलीसांना फोन केलाय दिगंत.’’ मी त्याला सांगितलं. तसं त्याने माझ?याकडे वळून पाहत मान डोलावली आणी थो निघूण गेला.

‘’वलाला नक्की काय झालंय ललित?’’ किर्तीनं मला नको असणारा प्रश्न विचारला. बहुतेक आता तिला सगळं समजण्याची वेळ आलीय. 

‘’तिला हा आजार आहे किर्ती. तिचं शरीर तिच्या गरजेएवढं रक्त तयार करत नाही शिवाय तिच्या रक्ताची सामान्या माणसांशअरखी वेगाने गुठळीही होत नाही ज्यामुळे रक्तस्त्राव अखंड चालू राहतो तिचा.’’ मी जमेल तसं किर्तीला सांगण्याचा प्रयत्न केला. 

‘’काय?’’

‘’मला माहीत आहे किर्ती की या सगळ्या गोष्टी तुला पचवणं कठीण जातंय. पण तिची आताची अवस्था काही फार चांगली नाहीए. तिच्या या आजारावर आता एकमेव उपाय उरला आहे आणि तो म्हणजे स्टेम सेल ट्रान्सप्लांट पण आमच्यासाठी तिला सूट होईल असा दाता शोधणं खूप अवघड होऊन बसलंय कारण तिच्या नात्याचं कुणीच ह्या जगात आता नाहीए.’’ मी तिला काहीही न लपवता सगळी परिस्थिति जशीच्या तशी सांगितली.

‘’आणी हे सगळं तू मला या अशावेळी सांगतोयस ललित जेव्हा वला आत मृत्यूशी झगडतेय?’’ ती भरल्या डोळ्यांनी मला हा प्रश्न विचारत होती. खरंच आम्ही याआधीच तिला विश्वासात घेऊन हे सगळं सांगायला हवं होतं. 

‘’शांत हो किर्ती!’’ मी तिला समजावण्याचा प्रयत्न करत म्हणालो.

‘’शांत होऊ? कशी शांत होऊ? ती माझी जिवलग मैत्रीण आहे; जी आता जगणं आणि मरण्याच्या मध्यंतरात लढतेय जगण्यासाठी.’’ असं म्हणत किर्ती उठून उभी राहिली. 

‘’किर्ती माझं म्हणणं ऐकून तरी घे.’’ मी आणखी एक प्रयत्न केला. 

‘’तुम्ही लोकांनी हे सगळं माझ्यापासून लपवून ठेवलंत! हे असं माझ्यासोबत वागण्याची तुमची हिंमत कशी झाली?’’ तिनं एक आवंढा गिळला आणि ती पुढे म्हणाली, ‘’मला नाही वाटत की तिला आता इथे माझी गरज आहे म्हणून.’’ असं म्हणून ती हॉस्पीटलमधून निघून गेली. 

अचानक मला असं वाटलं की हातात धरुन ठेवलेली वेळ किंवा वाळू काहीही म्हणा; ते सगळंच निसटून गेलंय. वला ही एकमेव तो बंध होती ज्यानं मला आणि किर्तीला अवधूत आणि दिगंतला सगळ्यांना एकत्र आणलं होतं आणि आज जर तिला काही झालं तर मी किर्तीलाही गमावून बसणार होता.

…

 

दिगंत…

काय विचार करायचा तेच मला कळत नव्हता. सध्या माझ्या हातात फक्त एकच गोष्ट होती; कोणत्याही न् कसल्याही परिस्थितीत अवधूतच्या सोबत राहणं. लिलाचं जे काही असेल ते मी सांभाळून घेईन. ललितनं तर आधीच पोलिसांना फोन केलाय. ही आता आत्महत्येची केस होईल त्यामुळे त्यात फार काही करण्यासारखं नाहीए. मी आमच्या वकीलांना फोन करुन कागदपत्रांची काळजी घ्यायला सांगितली; जेणेकरुन त्यात अवधूतचं नाव कुठेही येणार नाही. आधीच आमच्या आयुष्यात काही कमी खटपटी नव्हत्या सोडवायला! हे असं काहीतरी होईल असा कुणी विचारच केला नव्हता ना कुणाला असं काही व्हावं असं वाटत नव्हतं मग ती कशी का असेना! कदाचित यालाच दैव किंवा नशीब म्हणत असतील. तुम्हांला कधीच माहीत नसतं की कुणाचा कधी मृत्यू होईल. तुम्ही कोणत्याही गोष्टींचे कसलेही अंदाज लावू शकत नाही. बाकीचा विचार कशाला करायचा? वल्लरीचंच उदाहरण आहे डोळ्यांसमोर! आम्ही किती आनंदात होतो, आईस्क्रिम खायला चाललो होतो; कुणाला माहीत होतं की असं काही होईल म्हणून.

मी या सगळ्याविषयी अवधूतला काहीच सांगितलं नव्हतं. त्याला हे सगळं कळायलाही नकोय नाहीतर तो काय करेल याचा नेम नाही. आधीच तो जे काही सहन करतोय तेच खूप आहे त्याच्यासाठी. ललितसुध्दा तुटल्यासारखा वाटत होता, खासकरुन किर्ती निघून गेल्यावर. मी मुकाट्याने त्याच्याशेजारी जाऊन बसलो न् त्याला कॉफीचा कप दिला. कालपासून आमच्या कुणाच्याही पोटात अन्नाचा कणही गेला नव्हता. 

‘’ललित!’’ मी प्रेमाने त्याच्या खांद्यावर थोपटलं. त्यानं माझ्या खांद्यावर डोकं ठेवलं. 

‘’हे असं सगळं का झालं दिगंत?’’ तो म्हणाला.

‘’सगळं ठीक होईल.’’ मी त्याला धीर दिला. त्यापलिकडे मला आणखी काही करता येण्यासारखं नव्हतंच.

माझी नजर अवधूतवर पडली. त्याचा तर जसा काही पुतळाच झाला होता. इथं जर काही चुकूनही वेडवाकडं झालं तर मी माझ्या या मित्राला, माझ्या लाडक्या भावाला गमावून बसणार होतो. झाल्या घटनेनं तो पुन्हा एकदा मोडला होता; आता आता कुठे तो उभा राहत होता. पण, आता जे काही घडलंय त्यातून जर काही विपरित घडलं तर मला नाही वाटत की तो या सगळ्यांतून सावरु शकेल म्हणून.

‘’श्रीयुत, रत्नदीप.’’ रिपोर्ट घेऊन येणार्‍या डॉक्टरांनी हाक मारली. 

अवधूत लगेचच उभा राहत म्हणाला, ‘’हां डॉक्टर.’’

‘’वल्लरीची तब्येत आता स्थिर आहे पण आपल्याला तिची ट्रिटमेंट लवकरात लवकर सुरु करायला हवीय. नाहीतर तिला वाचवणं आमच्या हातात नाही.’’

एकाच वेळेला चांगली आणि वाईट अशा दोन्ही बातम्या त्यांनी आम्हांला सांगितल्या होत्या. पण आमच्याकडे अजूनही दाता नव्हताच. आता त्या देवालाच माहीत की आम्ही तिची ट्रिटमेंट कशी सुरु करु शकणार होतो ते!

‘’ही काही वैध कागदपत्रं आहेत ज्यावर तुमचे हस्ताक्षर हवे आहेत.’’ त्यांनी ती कागदपत्रं अवधूतसमोर धरली.

‘’पण मग दात्याचं काय? आमच्याकडे अशा कुणाहीबाबत कसलीच माहीती नाहीए.’’ अवधूत संभ्रमित होऊन बोलला.

‘’अरेच्चा, असं आहे का? मला वाटलं की तुम्हांळा सारं काही माहीत आहे म्हणून. ती काल आलेली मुलगी तिच्या सेल जुळल्यात वल्लरीशी.’’ त्यांनी दिलेल्या माहीतीनं आम्ही चकितच झालो. 

काल आलेली मुलगी? म्हणजे किर्ती? हा तर चमत्कार झालाय! तिचे सेल वल्लरीशी जुळलेत.

‘’कोण किर्ती का?’’ अवधूथनं विचारलं.

‘’हो. चमत्कारच झालाय तोही अगदी अनपेक्षितपणे. आपण सगळ्या देशभर तिच्यासाठी दाता शोधत होतो आणि या जवळच असणार्‍या मुलीकडे आपलं साधं लक्षंही गेलं नाही.’’ डॉक्टर सांगत होते.

‘’ती इथे आहे का?’’ ललितनं खूप वेळानं बोलण्यासाठी तोंड उघडलं. 

‘’हो. आम्ही तिच्या काही तपासण्या करतो आहोत.’’ ते पुन्हा म्हणाले.

अवधूत मात्र अजूणही तिथं बधीरासारखा उभाच होता.

‘’अवधूत!’’ मी त्याच्या खांद्यावर हात ठेवला.

‘’त्यांना दाता मिळाला, दिगंत!’’ शेवटी तो कसाबसा बोलला.

‘’हो. ऐकलं मी ते!’’ असं म्हणून मी त्याला घट्ट मिठी मारली. 

त्यानंही आनंदाने मला जवळ घेतलं. त्याचे हात आनंधाने थरथरत होते. मला त्याला आतून झालेला आनंद स्पष्टपणे कळत होता.

‘’चल. आधी हे कागदपत्रांचं सगळं काम आपण पूर्ण करुन घेऊयात.’’ मी म्हणालो.

‘’हो. चल. मला तर कळतच नव्हतं की कुठून कशी सुरुवात करु ते!.’’

थोड्याच वेळात किर्ती चेहर्‍यावर एक उदासवाणं हास्य घेऊन तिथे आली. तिनं खरंच आम्हांला मोठ्या संकटातून वाचवलं. देवानंच पाठवलं होतं तिला आमच्यासाठी. धन्यवाद भगवंता!

‘’हाय…’’ ती आम्हांला बघून अवघडून म्हणाली. मला वाटतं की मी त्या दोघांना बोलण्यासाठी सोडून पुढे जावं आणि अवधूतचं अर्धं काम सोपं करावं. ‘’ललित मी आलोच. अवधूतसोबत आहे.’’ मी तिथून निघून आलो. मला माहीत होतं की त्यांना असं भेटण्याची, बोलण्याची किती गरज होती ते!

…

ललित…

मला वाटलंच नव्हतं की किर्ती जशी गेली होती रागवून ती परत येईल म्हणून. पण ती परत आली होती आणि तिच्यामुळे खूप मोठ्या संकटातून आम्ही बाहेर पडलो होतो. मला माहीत होतं की ती नाराज आहे आणि त्याचा काही अंशी दोषी मीच होतो. तिनं आमच्यावर पूर्ण विश्वास ठेवला होता आणि आम्ही मात्र तिच्यापासून अनेक गोष्टी लपवून ठेवल्या होत्या. तिनं आमच्यावर असं नाराज होणं, रागवणं अगदी योग्यच होतं. पण, एवढं सगळं असूनही तिनं आमची मदत करण्याचाच मार्ग निवडला होता हे खूप महत्वाचं होतं आामच्यासाठी. 

‘’बोल.’’ दिगंत निघून जाताच मी तिथली शांतता भंग करण्यासाठी बोललो.

‘’चल. कॉफी घेऊयात आणि गप्पा मारुयात? तू काही फार चांगला दिसत नाहीएस.’’ तीनं सुचवलं.

ती असं कसं म्हणू शकते? तेही इतक्या सहज? तिच्या डोळ्यांखालची काळी वर्तुळच सांघत होती की ती कालची पुरी रात्र झोपलेली नाहीए. 

‘’हं, चल.’’ मी तिच्या म्हणण्याला मान तुकवली.

‘’वा! चल.’’ मला माहीत होतं की ती भावनांना थोपवण्यासाठी हे असं काहीतरी बोलण्याचा प्रयत्न करतेय ते! पण ते इतकं का सोपं आहे? 

आम्ही कॉफी घेतली आणी हॉस्पिटलच्या त्या कॅफेटेरियाच्या कोपर्‍यातल्या एका टेबलाशी जाऊन बसलो. पण, दोघांपैकी एकालाही बोलण?याची सुरुवात नेमकी कुठून करावी ते कळैना.

‘’मला कधीच वाटलं नव्हतं की तू परत येशील आणि तिही अशी.’’ मी म्हणालो. 

‘’मलाही नव्हतं वाटलं.’’ तिनं अगदी प्रांजळपणे सत्य कबूल केलं. ती पुढे म्हणाली, ‘’तुला माहीतेय का ललित; काल जेव्हा तू मला तिच्याबद्दल सांगितलंस तेव्हा मला खूप राग आला होता. तुम्ही दोघांनीही माझ्यापासून खूप गोष्टी लपवून ठेवल्यात पण ही एवढी महत्वाची गोष्टही तुम्हांला मला विश्वासात घेऊन सांगाविशी वाटली नाही? मी ठरवून टाकलं की मी घरी निघून जाईन आणि पुन्हा कधीही तुमचं तोंड बघणार नाही की तुम्हांला भेटणारही नाही. पण, मी नाही जाऊ शकले. तुम्ही दोघेही माझे जिवलग आहात; तिला तिथे त्या तशा अवस्थेत सोडून, तुला इथे असा एकटा टाकून जाण्यासाठी माझे पायच उचलेनात रे! म्हणून मी मनाशी निर्णय घेतला. डॉक्टरांना जाऊन भेटले आणि रात्रभर ते माझ्या त्यांना गरजेच्या वाटणार्‍या सगळ्या तपासण्या करत होते. मला माहीत आहे की माझ्या जागेवर ती असती तर तिनंही माझ्यासाठी हे असंच केलं असतं.’’’ तिनं तिचं बोलणं पूर्ण केलं.

‘’थॅन्क्यू सो मच किर्ती.’’ मी तिला जवळ घेतलं.

‘’मला तिला पुन्हा तसंच आनंदी पहायचंय रे ललित.’’ आतामात्र तिचे थोपवून धरलेले अश्रू वाहू लागले.

‘’किर्ती, शांत हो. तू तुझे प्रयत्न केलेस. सुदैवाने ते यशस्वी झालेत. त्यामुळे आता यापुढेही सगळं चांगलंच होईल अशी आशा करुयात.’’ मी तिच्या कानांशी पुटपुटलो.

…

अवधूत…

मी तिथल्या त्यांनी सांगितलेल्या सगळ्या कागदपत्रांवर सह्या केल्या आणि पुन्हा आयसीयूच्या खोलीजवळ आलो. वल्लरी अजूनही आत होती. आम्हांला तिथे जाण्याची परवानगी नव्हती. तिला कसलाही संसर्ग होऊन चालणार नव्हता. मी त्या दाराला लावलेला काचेतून तिला पाहिलं. ती खूपच फिकटून गेली होती. तिच्या त्या अपर्‍या नाकाला ऑक्सिजन मास्कनं पुरतं झाकून टाकलं होतं. तिचे केस विस्कटून गेले होते. तिचा गालांवरचा गुलाबी रंग उडून गेला होता. तरीही मला आता जरासा विसावा मिळालाय बायको; कारण आम्हांला आता दाता मिळालाय. मला पुन्हा एक आशेचा किरण दिसलाय जसा काही. 

‘’झालं का सगळं काम?’’ दिगंतनं विचारलं जो माझ्या अगदी मागेच उभा होता.

मी तिच्यावरची माझी नजर न हटवता मानेनेच हो म्हणालो.

मला किती अनावर इच्छा होत होती तिला स्पर्श करण्याची काय सांगू! आता मी तिचा हात धरल्यानंतर तिला कधीच कुठेच जाऊ देणार नाहीए मला सोडून. दिगंत अजूनही मुकाट्याने माझ्या मागेच उभअ होता.

‘’ती मुलगी, किर्ती! ललित आणि हीची मैत्रीण आहे ना! तिची नीट काळजी घे.’’ मला थोडीशी माहीतेय ती! ती वल्लरीळा खूप जवळची होती. आणि अगदी योग्य वेळी आम्हांला भेटली होती. 

‘’तू नको त्याची काळजी करुस अवधूत.’’ दिगंतनं नेहमीसारखीच त्याची जबाबदारी समर्थपणे सांभाळली होती. 

मी त्या शांततेला चिरत त्याला म्हणालो, ‘’दिग्या या वेडीनं मला पत्र लिहिलं होतं रे! आणि ते अशा क्षणासाठी जपून ठेवलं होतं. तिला माहीथ होतं की असा दिवस कधीतरी येणअर म्हणून. हो ना?’’ मी त्याच्याकडे वळलो, ‘’तिला वाटतंय की मी माझ्या आयुष्यात ती नसतानाही पुढे सरकावं.’’

‘’तुला अगदी खरं सांगू का अवधूत? उद्या जर मी मरणार हे मला माहीत असेल तर मीही ललितला हेच सांगेन. तिचं तुझ्यावर प्रेम आहे; तिच्या आयुष्यात असणार्‍या इतर कुणाहीपेक्षा जास्त प्रेम तुझ्यावर आहे तिचं. तिला नेहमीच तुला सुखात पहायचं होतं.’’ दिगंत म्हणाला.

‘’पण मी नसतो राहू शकलो दिगंत. मी तिच्याशिवाय जगूच शकलो नसतो. ती माझं सर्वस्व आहे आणि राहिल.’’

‘’याच तुझ्यातल्या प्रेमावर विश्वास ठेव अवधूत.’’ असं म्हणून दिगंत तिथून निघून गेला.

स्वरा… 25/11/2021

 

भाग बावन्नावाः- तुला जाऊ देणार नाही…

अवधूत…

आता महिना होत आलाय सगळ्या घटनेला. मी हॉस्पिटलच्या त्या खोलीत असणार्‍या फ्लॉवरप्लॉटमधली फुलं बदलली आणी तिच्या पलंगाजवळ गेलो. वल्लरी अजून झोपली होती. डॉक्टरांच्या मते तिच्या तब्येतीत वेगाने सुधारणा होत होती. किर्तीचे आभार मानले पाहिजेत यासाठी. तिनं अगदी योग्य वेळेला योग्य निर्णय घेत आमची साथ दिली होती. मला तर कल्पनाही करवत नाही की जर ऐनवेळेला ती आमच्या मदतीला आली नसती तर काय झालं असतं याची! तिनं वल्लरीला वाचवलं होतं; खरंतर तिनं माझंच आयुष्य वाचवलं होतं. तिच्या स्टेमसेलचं वल्लरीमध्ये केलेलं रोपण यशस्वी झालं होतं. मी तिच्या गालांवरुन हात फिरवला. ती अजूनही डॉक्टरांच्या निरिक्षणाखालीच होती. 

मी हळूच खाली झुकलो आणि ती जागी होणार नाही याची काळजी घेत तिच्या कपाळावर ओठ टेकले. माझी लाडकी बायको. तिनं नुसतंच हलक्याने चाळवत हुंकार भरला. आणि मी अनावर होऊन माझ्या नाकाचा शेंडा तिच्या गालंवर घासला. त्यामुळे ती जागी झाली न् तिनं हलकेच डोळे उघडले. 

‘’अं…. देवा!’’ तिनं झोपाळू आवाजात म्हटलं. 

‘’सुप्रभात बायको.’’ मी हळूच तिच्या कानांशी पुटपुटलो.

‘’सुप्रभात देवा, तुम्ही पुन्हा इथे राहिलात, हो ना!’’ 

झालं! उठळं नाही की हिच्या तक्रारी सुरु झाल्या. हो, मी रोज रात्री इथे राहत होतो. तिला इथे सोडून मी घरी जाऊच शकत नव्हतो. मला त्या चार भिंतीत तिच्याशिवाय सुखानं झोप लागणं शक्यच नव्हतं. ती जागा मला तिच्याशिवाय घरही वाटत नव्हती. त्यापेक्षा मला तिच्यासोबत इथं राहणं जास्त प्रशस्त वाटत होतं. 

‘’हे बघ बायको, जोवर तू माझ्यासोबत तिथे येत नाहीस तोवर मीही इथेच राहणार.’’ मी सहज स्वरात म्हणालो. ती गोड हसली. हेच ते हसू होतं ज्यानं माझा दिवस उजळत होता. तिनं तिच्या त्या फिकुटल्या हातांच्या ओंजळीत माझा चेहरा धरला. 

‘’देवा, किती थकलेले दिसताय तुम्ही! तुमचा सगळा देखणेपणा हरवून गेलाय माझी काळजी करण्यात.’’ तिनं चक्क माझ्या दिसण्यावर विनोद केला होता. तिचे डोळे नेहमीसारखेच लकाकत होते.

मी तिचे हात माझ्या गालांवरुन काढून हातात घेतले आणि त्यावर ओठ टेकत म्हणालो, ‘’अगं वेडाबाई, तुझ्याशिवाय तो देखणेपणा हवाय कुणाला? मला तर फक्त माझी बायको परत हवीय.’’

ती हसत म्हणाली, ‘’मी तर इथेच आहे ना!’’

‘’हं! ते तर मला माहीत आहे गं की तू इथेच आहेस आणि…’’ मी पुढे काही बोलण्याआधीच तिनं माझ्या ओठांवर तिचं बोट ठेवलं.

‘’मी ठीक आहे देवा. आणि मी कधीच तुम्हांला सोडून जाणार नाही.’’ तिनं स्वतःची बाजू सावरली.

‘’मला माहीत आहे. कारणही तसंच आहे की मी तुला जाऊच नाही देणार.’’ मी तिचा मुद्दा स्पष्ट केला. हे शक्यच नव्हतं की मी तिला मला सोडून जाऊ देईन. मी अलगद तिच्या अधरांचं चुंबन घेतलं. ते खूप मृदू होते. तिला माहीत होतं की तिच माझं घर होती.

अचानक कुणीतरी दार उघडलं आणि घसा साफ केल्याच्या आवाजानं आमचं लक्ष तिकडे गेलं. ते डॉक्टर स्वानंद होते. ते वल्लरीचा आजवरचा सगळा तपासणीचा रिपोर्ट घेऊन आले होते. त्यांनी अगदी पहिल्या दिवसापासून तिच्यासोबत होते.

‘’सुप्रभात.’’ ते म्हणाले.

‘’सुप्रभात डॉक्टर स्वानंद.’’ माझी छोटी खारोटी हसत म्हणाली पण मी पाहिलं तिचा चेहरा लाल झाला होता लाजेनं.

‘’आता कसं वाटतंय तुला वल्लरी?’’ त्यांनी तिच्या नसांना जोडलेल्या मशीनचं निरिक्षण करत विचारलं. त्यांना तिच्या रक्तात रोपित केलेल्या स्टेम सेल किती गतीने वाढतायत की तिचं शरीर त्यांना नाकारतायत ते पहावं लागत होतं.

‘’आधीपेक्षा खूप बरी आहे मी, डॉक.’’ ती हसत म्हणाली.

‘’तू ठीक असायलाच हवीस. तुझे सगळे रिपोर्टस खूप छान आहेत. आणि मी तुला आणखी एक खुषखबर द्यायला आलोय इथे. मी सगळ्या तज्ञ डॉक्टरांशी चर्चा केली आणि असं ठरलंय की तुझी उरलेली ट्रिटमेंट आपण तुझ्या घरातून करु शकणार.’’ ते पेपरवर काहीतरी लिहित म्हणाले.

म्हणजे मी तिला घर्‍ी घेऊन जाऊ शकणार आहे तर! मी बरोबर ऐकलं ना? मी नाही सांगू शकत की मला किती आनंद झालाय ते! ती इथे राहत होती तर मला असं वाटत होतं की तिच्या इथे राहण्याला जशी काही युगं उलटून गेली आहेत.

‘’तुम्हांला असं म्हणायचंय का की मी आता तिला घरी घेऊन जाऊ शकतो का?’’ मी खात्री करण्यासाठी पुन्हा विचारलं.

‘’हो, अवधूत सर. पण त्याआधी मला तुमच्यासोबत काही गोष्टींविषयी बोलायचं आहे. तुम्ही येता का जरा माझ्यासोबत?’’ त्यांनी मला विनंती केली. 

‘’हो.चला.’’ मी म्हणालो.

मी वल्लरीचा हात दाबत तिला म्हणालो, ‘’मी अळोच जाऊन हं बायको.’’

तिनं हलकेच मान हलवली. मी पुन्हा डॉक्टर स्वानंदकडे पाहिलं. ‘’मी खूप खूप आभारी आहे तुमची.’’ ती हलक्या आवाजात त्यांना म्हणाली. तिची नजरच सांगत होती की हे आभार काही फक्त त्यांनी दिलेल्या या बातमी साठी नाहीत तर त्यांनी आजवर तिची जी काही साथ दिली होती त्यासाठीही होते. तिच्या नजरेला नजर मिळ॓त डॉक्टर स्वानंद तिला म्हणअळे, ‘’तू खूपच धाडसी आहेस वल्लरी. मला खूप आनंद झाला की या आजारासमोर तू हात टेकले नाहीस त्यासाठी.’’

…

वल्लरी…

मी पाहिलं देवा डॉक्टर स्वानंदच्या सोबत खोलीतून बाहेर पडले. मग माझी नजर त्यांनी तिथल्या फ्लॉवरप्लॉटमध्ये लावलेल्या फुलांकडे गेली. सुंदरशी पांढर्‍या ऑर्चीडची फुलं होती त्यात. उगवणार्‍या नव्या दिवसांसाठी नवी आशा देणारी ताजी फुलं. मला आता आनंद होत होता की मी त्यांना एक संधी दिली होती आणि त्यांनी मला त्यावर पस्तावण्याचा मोका न देता उलट त्या संधीच सोनं केलम होतं. मी किती नशीबवान आहे की माझे सगळे मित्र माझ्यासोबत होते या सगळ्या घटनाक्रमात; दिगंत, ललित आणि किर्तीपण. मी त्यांचे आभार मानूच शकत नव्हते. आणि या सगळ्यांनमतरही माझ्या आयुष्यात येतात ते अवधूत! माझं एकमेव कुटुंब, माझ्या आयुष्यातलं माझं पहिलं न् शेवटचं प्रेम. मी डोळे मिटून घेतले आणि त्यांच्याविषयी विचार करु लागले. 

दाराचा आवाज झाला आणि मी झाकून घेतलेले डोळे उघडले. ते आले होते. माझे देवा, माझं सर्वस्व. मी हळूच उठून पलंगावर उशीला टेकून बसले.

‘’मग तयार आहेस ना तू?’’ इतक्या दिवसांत न पाहिलेलं त्यांचं ते खेळकर हसू त्यांच्या ओठावर होतं. मी आधी चुकीच्या निष्कर्षावर पोचले होते की माझ्या काळजीत त्यांचं देखणेपण हरवलंय म्हणून. त्यांचे ते विस्कटलेले केस, नीट दाढी न केलेला त्यांचा तो चेहरा, आणि त्यांचं ते जीवघेणं हसू हा मिलाफ कसा देखणा नसेल? मी तर पुन्हा पुन्हा त्यांच्या प्रेमात पडायला तयार आहे. त्यांनी शर्टाच्या बाह्या कोपरापर्यंत दुमडल्या होत्या ज्यामुळे त्यांच्या हाताचे ते तटतटलेले स्नायू दिसत होते. आणि त्यानंतर येतात त्यांचे ते ओठ!

‘’अशं करु नकोस वल्लरी!’’ अतिशय गंभीर अशा त्यांच्या आवाजाने मी माझ्या विचारातून बाहेर आले. मी त्यांछ्याकडे अगदी टक लावून पाहत होते आणि तसं करताना त्यांनी पुन्हा मला पकडलं होतं. मी त्यांच्या नजरेशी नजर मिळवू शकत नव्हते. मी मान खाली घातली. पण, ते फार बदमाश आहेत. त्यांणी लगेच माझी हनुवटी धरुन उचलली न् मला त्यांच्या नजरेला नजर द्यायला भाग पाडलं. आणि मला त्यांच्या गालांवर खळ्या रुंदावणारं त्याचं ते जिवघेणं हसू दिसलं. ‘’बघ हं बायको, असं काही करशील तर मी बापडा काही तुला कशाची खात्री नाही देणार माझ्याकडून काय घडेल याची.’’

मी या सगळ्यासाठी किती तरसले होते. ते पुन्हा मला चिडवत होते. मी माझं हसू आवरु शकले नाही. आता मला मिही सामान्य माणूस असल्यासारखं वाटत होतं. 

‘’चल ना बायको घर्‍ी जाऊयात.’’ ते पुटपुटले. मी हळूच मान हलवली. घर! आमचं घर.

देवांनी एका माणसाला तिथलं सगळं सामान नीट पॅक करायला सांगितलं. मग त्यांनी माझ्या हातात बदलण्यासाठी ड्रेस दिला. आह! मी या हॉस्पिटलच्या कपड्यांना किती विटले होते काय सांगू! मी माझे केस मोकळे सोडले. माझे हात त्या सुयांमुळे अजूणही सुजलेले होते. तसं आताही फारसं काही बदलणार नव्हतं म्हणा, हॉस्पिटलच्याऐवजी मी घरात या सुया आणी मशीनींसोबत बंद होणार होते. पण जाऊ दे! मला माझ्या घरी जायला मिळत होतं हे फार महत्वाचं होतं.

मी कपडे बदलून बाथरुममधून बाहेर आले तर देवा माझी वाटच पाहत होते घरी घेऊन जाण्यासाठी. त्यांनी माझा हात हातात घेतला अन् म्हणाले, ‘’नेहमीच सुंदर दिसते माझी बायको.’’ 

ते मला घरी घेऊन आले आणि मला गाडीतून खाली उतरायला मदत केली. मग ते माझ्या मागे उभे राहत म्हणाले, ‘’जा पुढे. दार उघड.’’ 

मी पुढे जाऊन दार उघडलं आणि आत पाऊल टाकलं. माझ्या नजरेला जे पडलं त्यामुळे असं वाटलं की माझ्या काळजाची धडधड थांबेल की काय! पुरं घर फुलांनी सजवलं होतं आणि त्यांच्या सुवासाच्या दरवळण्याने तिथली हवा गंधित झाली होती. 

‘’सरप्राईजऽऽऽऽ!’’ ललित आणि किर्तीने एका सुरात ओरडून माझं स्वागत केलं.

‘’हे सगळं काय आहे?’’ 

‘’त्याचं काय आहे की आम्ही असं ऐकलं की कुणीतरी बर्‍याच दिवसांनी स्वतःच्या घरी परत येतंय म्हणून. मग आम्ही ठरवलं की येणार्‍या माणसाच्या स्वागतासाठी एक वेलकम पार्टी ठेवावी म्हणून.’’

‘’आपल्या घरात तुझं स्वागत आहे बायको.’’ असं म्हणत देवांनी माझ्या कंबरेत हात घातला. 

‘’आम्ही सगळी तयारी केलीय. सिनेमा, जेवण, गेम्स सारं सारं काही. मज्जा ना?’’ ललित हसत म्हणाला.

‘’चल आता मला सांग की तुला यातलं काय करायचंय ते!’’ किर्ती म्हणाली.

‘’मला सगळ्यात आधी आंघोळ करायचीय.’’ मी हळूच म्हणाले. देवांना वगळता ते दोघेही माझं हे बोलणं ऐकून मोठ्याने हसायला लागले.

‘’ठीक आहे. माझ्या राजकुमारीची जशी इच्छा असेल तसंच होईल.’’ त्यांनी मला जवळ ओढलं आणि काही कळायच्या आतच मला आपल्या दोन मजबूत बाहूत उचललं. 

‘’देवा… अहो… हे… हे… काय करताय?’’ मी जवळजवळ किंचाळले.

‘’तुला वरच्या खोलीत घेऊन जातोय.’’ ते अगदी सहज बोलत पायर्‍या चढू लागले. मी त्या खाली राहिलेल्या दोघांचंही हसणं-खिदळणं ऐकलं. हे पण असेच आहेत; का त्या दोघांना असा मोका दिला त्यांनी मला चिडवण्याचा.

‘’देवा मी चालत जाऊ शकते की.’’

‘’हं मला माहीत आहे.’’ असं म्हणून ते मला आमच्या खोलीत घेऊन आले. आत आले ते थेट बाथरुममध्ये घुसले आणि त्यांनी मला तिथल्या कठड्यावर ठेवलं.

‘’इथेच बस.’’ त्यांनी प्रेमाने मला हुकुम सोडला. काय चाललंय यांच्या मनात? त्यांनी मला तिथं ठेवलं आणि बाथटब गरम पाण्याने भरला.

‘’काय चाललंय तुमचं?’’ माझ्या प्रश्नाचं उत्तर देण्याऐवजी ते पुढे आले नि माझे कपडे उतरवू लागले.

‘’देवा!’’

‘’मी काहीही करणार नाहीए.’’ 

मी लाज वाटून माझे हात छातीशी धरले. 

‘’अजूनही माझी लाज वाटते?’’ असं म्हणून ते हसले आणि त्यांनी मला उचलून हळूच बाथटबमध्ये बसवलं. किती छान वाटत होतं. 

‘’हे तर माझं मीपण करु शकत होते ना!’’ 

‘’हो. पण हे सगळं तुझ्यासाठी मलाच करायचं होतं ना! आता तुझे डोळे मिट आणि थोडावेळ या गरम पाण्याचा आनंद घे बायको.’’ ते बाथटबच्या एका बाजूला बसून माझ्या डोक्याला मालीश करु लागले. हळूहळू त्यांचे हात माझ्या खांद्यांवर फिरु लागले. ते गरम पाणी, तो दरवळणारा गंध, त्यांनी केलेली मालिश यामुळे मी कधी झोपी गेले मलाच कळलं नाही.

अचानक मला वाटलं की कुणीतरी मला हाताने हळूच थोपटून उठवत होतं. ‘’वल्लरी! उठ वल्लरी.’’ मी ऐकलं की देवा मला हळू आवाजात हाक मारतायत. मी कसेतरी बळजबरी डोळे उघडले. मी सगळी कडे पाहिलं. मी माझ्या पलंगावर आरामात झोपलेली होते. माझ्या अंगावर व्यवस्थित ब्लँकेट घातलेलं होतं. पण, मी तर बाथटबमध्ये होते ना? 

‘’तुला खाऊन घ्यायला हवं वला. उठ चल.’’ 

मी पटकन् उठून बसत म्हणाले, ‘’मी तर बाथटबमध्ये…’’

माझं वाक्य अर्धवट तोडत ते म्हणाले, ‘’तू तिथंच गाढ झोपी गेली होतीस.’’

‘’ते दोघे कुठायत?’’

‘’ते गेले. ते पुन्हा तुला भेटायला येतील.’’ त्यांनी जेवणाचा ट्रे माझ्या पलंगावर लावत ते म्हणाले, ‘’मला माहीत आहे की तू तुझ्या हाताने जेऊ शकतेस पण मला तुला भरवायचं आहे.’’ किती करत होते ते माझ्यासाठी!

माझ्या डोळ्यांत डोळे घालून पाहत त्यांनी आमच्यामधला जेवणाचा ट्रे उचलून बाजूला ठेवला. माझा चेहरा ओंजळीत धरत ते म्हणाले, ‘’तुला माहीतेय का, तू जेव्हा त्या आजाराशी लढत तिथे हॉस्पिटलमध्ये होतीस तेव्हा तुला मरताना बघण्याखेरीज माझ्या हातात काहीच नव्हतं. तुला माहीत नाही की तू मला किती घाबरवून टाकलं होतंस. मला जाणवलं की मी तुला किती मिस करतोय ते! मला आठवायचं की तू कशी नेहमीच माझी वाट पहायचीस ते आणि मी तुला कसा वागवायचो ते! पण, आता बायको मी तुला नाही गमावू शकत नाही. तुझ्याशिवाय मला एक क्षणही जगायचं नाहीए. मला त्या सगळ्या छोट्या छोट्या गोष्टी करायच्यात ज्या तू माझ्यासाठी केल्यास. मला तुझी काळजी घ्यायचीय. तुझ्यावर खूप सारं प्रेम करायचंय. मी जवळजवळ दोन वेळा तुला गमावता गमावता परत मिळवलंय. वल्लरी, मी पुन्हा तुझ्याशी तसं कधीच वागणार नाही. मी तुला मला सोडून कधीच जाऊ नाही देणार वला.’’

स्वरा… 27/11/2021 

 

भाग त्रेपन्नावाः- प्रपोजल…

सहा महिन्यांनंतर…

वल्लरी…

मी झटपट अंघोळ आटपली. आता मी थोडीबहुत सामान्य आयुष्य जगू लागले होते. माझी जशी नेहमीच इच्छअ होती की मिही इतर सामना्य माणसांप्रमाणे आायुष्य जगावं म्हणून; आता मी तसं आयुष्य जगू लागले होते. मी अंगाभोवती टॉवेल गुंडाळला आणि थोट कपाटाकडे धाव घेतली बाथरुममधून बाहेर पडताच. देवा मला आजींना भेटायला घेऊन चालले होते. मी त्यांना भेटून बराच मोठा कालावधी उलटून गेला होता. आम्ही काही त्यांना सगळ्याच गोष्टी सांगितल्या नव्हत्या. त्यांना फक्त एवढंच माहीत होतं की मी जिन्यावरुन घसरुन पडले आणि माझ्या पायाचं हाड मोडलं, त्यामुळे मला काही काळ घरीच रहावं लागणार आहे.

मी आधीच ठरवल्याप्रमाणे केशरी रंगाचा गाऊन घातला. पण, लगेचच मला तो घातल्याचा पश्चात्ताप झाला कारण त्याला पाठीमागे चेन होती. काय गं बाई तरी माझ्या हे आधी कसं लक्षात आलं नाही? तेवढ्यात दार उघडल्याचा आवाज आला म्हणून देवा आले असतील असा विचार करुन मी म्हणाले, ‘’देवा… तुम्ही आहात का?’’

काहीही उत्तर नाही आलं! मला वाटतंय की माझा अंदाज चुकलाय बहुतेक! मी घड्याळाकडे बघितलं; घाई करायला हवीय. मी ती चेन तशीच उघडी टाकून दुसरा ड्रेस कपाटात शोधायला लागले. इतक्यात माझ्या उघड्या पाठीवर हात फिरवत ते म्हणाले, ‘’तू अशाप्रकारे मला बोलवतेयस का बायको? हे तुझं माझ्यासाठीचं आमंत्रण समजू का मी?’’ त्यांचा उबदार श्वास आता माझ्या मानेजवळ जाणवायला लागले होते.

‘’देवा… अहो…’’

ते आणखी जवळ आले. माझ्या कंबरेत हात घालून मला जवळ ओढलं आणि माझ्या खांद्यापासून चुंबनांची नक्षी उठवायला सुरुवात केली. 

‘’देवा… देवा… अहो… थांबा… थांबा ना!’’ माझा आवाज थरथरत होता आणि पायांची जशी काही जेली होऊन जमिनीला चिकटली होती. 

मला आणखी घट्ट धरत ते म्हणाले, ‘’अं हं! मुळीच नाही.’’

‘’अहो पण आपल्याला जायला उशीर होतोय ना!’’

‘’मग हा तुझा दोष आहे. तूच मला फशी पाडलंस ना! ही अशी उघडी पाठ ठेवून हाक मारलीस मला.’’ ते कानांत कुजबुजले.

या माणसाला समजूण घेणं कठीणंच आहे. न जाणो कधी शरमेला त्यागपत्र देतील. मला तर आंधळ्यासारखं निवडलेल्या या ड्रैसची चेन लावण्यासाठी फक्त थोडीशी मदत हवी होती कुणाची तरी आणि सुदैवाने ते तिथे आले. आता त्यांनाच मदतीसाठी हाक मारली तर त्यात माझं काय चुकलं?

‘’मी कुठे काय केलं?’’ मी स्वतःचा बचाव करत म्हणाले. ते गालांत हसले. पुन्हा त्यांनी माझ्या खांद्यावर काही अधरठसे उमटवत माझ्या उघड्या पाठीवरुन त्यांची बोटं घसरत खाली गेली आणि चटकन् त्यांनी ड्रेसची चेन लावून टाकली. 

मी त्यांच्या बाजूला वळले. माझे गाल लाल झाले होते. हे असं काहीतरी लपवणं किती कठीण असतं. ते हळूहळू खाली वाकले. आता त्यांच्या माझ्या ओठांमध्ये फार अंतर नव्हतं राहिलं. त्याच्या श्वासांचं वारं माझ्या नाकाशी खेळत होतं. काय करतील ते आता? एक पूर्ण शरीरात भिनून जाणारं हवंहवसं वाटणारं ते घट्ट चुंबन. मी विचार करतच होते की ते म्हणाले, ‘’चला जाऊया.’’

ऊं! म्हणजे ते नुसतेच मला चिडवत होते. त्यांच्या ओठांवरचं ते खोडकर हसू मला सांगत होतं की मला चिडवण्यात त्यांना किती मजा वाटत होती ते! 

‘’तुम्ही मुद्दाम असं केलंत ना!’’ मी ओठांचा चंबू करुन नजरेत नाराजी आणत त्यांच्या छातीवर प्रेमाने हाताच्या मुठी आपटत म्हणाले.

‘’छे! मी कुठं काय केलं?’’ ते मला चिडवण्याची मजा घेत म्हणाले.

आम्ही पुढे काही बोलणार इतक्यात दोघांच्याही कानांवर दार वाजवल्याचा आवाज आला.

‘’तू तुझं आटप. मी बघतो कोण आहे ते!’’ असं म्हणून ते दार उघडायला गेले. मी झटपट थोडासा मेकअप केला, केसांचा बन घातला. एकदा परत आरशात बघून सगळं नीट असल्याची खात्री करुन घेऊन मी बाहेर पडले. 

दिगंत आला होता. मला त्याचा आवाज ऐकू आला. आजींनी आम्हांला सगळ्यांनाच रात्रीच्या जेवणासाठी आमंत्रित केलं होतं. दिगंतनं ललितलाही सोबत घेतलं होतं. त्याला आजीला त्याच्या आणि ललितच्या नात्याविषयी सांगायचं होतं. 

मी जशी हॉलमध्ये आले तशी मला मिठीत घेत ललित म्हणाला, ‘’छान दिसतेयस तू.’’

‘’गप्पा नंतर मारण्यासाठी राखून ठेवा. आता आपण निघूया.’’ दिगंत घाई करत म्हणाला.

दिगंत त्याच्या गाडीने आला होता आणि आम्ही आमच्या. मी त्यांचाच विचार करत होते. मला माहीत आहे की त्या दोघांचं एकमेकांसोबत खूप छान चाललं होतं पण मला असं वाटत होतं की दिगंतचा आजचा मूड काहीतरी वेगळाच होता. 

‘’काय सरकार कसल्या एवढ्या विचारात हरवल्या आहात तुम्ही?’’ नवरोबांनी मला विचारलं.

‘’तुम्हांला असं नाही का की आज दिगंत काहीतरी वेगळा वागत होता म्हणून?’’ मी न राहवून विचारलं.

‘’अगं त्याची स्वतःची काही कारणं असतील गं!’’ ते म्हणाले.

त्यांना नेमकं काय म्हणायचं आहे? मी खिडकीतून बाहेर पाहिलं. रस्त्याच्या कडेकडेने उभे असणार पथदीप अंधाराला चिरत होते. आणि माझ्या लक्षात आलं की आम्ही काही आजीकडे जात नाही आहोत. कारण हा रस्ताच अजींच्या घराकडे जात नाही.

‘’देवा, अहो हा आजींच्या घराकडे जाणारा रस्ता नाही. आपण कुठे चाललो आहोत?’’ मी आश्चर्याने त्यांना विचारलं.

‘’कळेल की तुला लवकरच.’’ त्यांनी त्यांचा रहस्य कायम ठेवण्याचा स्वभाव अजूणही बदलला नव्हता. आमची गाडी आता शहरापासून दूर चालली होती. दिगंतची गाडी आमच्यापुढेच चालली होती. मी पाहिलं की त्याची गाडी एका पिकनिक स्पॉटला जाऊन थांबली. आमची गाडीही देवांनी लगेच त्याच्यामागे जाऊन थांबवली. 

‘’देवा!’’ मी डोळ्यांत प्रश्न घेऊन त्यांच्याकडे पाहिलं. ‘’चल.’’ ते हसतच दार उघडून हात पुढे करत म्हणाले.

आम्ही एका जंगलासारख्या दिसणार्‍या जागेजवळ आलो होतो. ही जागा! ही जागा तर माझ्या ओळखीची आहे. इथून जवळूनच नदी वाहते आणि सगळ्या शहराचा नयनरम्य देखावा दिसतो इथल्या टेकडीवरुन. 

‘’आपण इथे का आलोय?’’ मी खरंच गोंधळून गेले होते.

अवधूतनी मला जवळ ओढलं. माझ्या कंबरेत हात घालून ते मला घेऊन त्या झाडांमधून दिगंत आणि ललितच्या मागे मागे चालले होते. मला आमच्या सगळ्यांचा पायरव ऐकू येत होता. अचानक सगळे आवाज बंद झाले. सगळीकडे शांतता पसरली आणि डोळ्यांसमोरचा अंधार फिकटून गेला. आणखी काही पावलं चालून गेल्यावर मी पाहिलं की ललित बधीर झाल्यासारखा डोळे विस्फारुन एका संगमरवरी हृदयाच्या आकारात बनलेल्या परीराज्यात असणार्‍या लाईटसारख्या लाईट लावलेल्या शिल्पात उभा होता. दिगंत त्याच्यासमोर गुडघ्यावर बसला होता आणि त्याच्या उंचावलेल्या हातात एक छोटीशी डबी होती. त्याच्या मागेच ‘मॅरी मी’ अशी अक्षरं जमिनीवर उभी होती.

‘’अरे देवा! काय बघतेय हे मी? तो… तो ललितला लग्नासाठी विचारतोय का?’’ मी देवांना विचारलं.

माझे डोळे ते सगळं दृश्य पाहून आश्चर्याने विस्फारले होते. दिगंतनं ज्यापध्दतीने हे सगळं घडवून आणलं होतं; हे सगळंच किती अप्रतिम होतं. ते शिल्प, त्याची सजावट; सारं काही आहाच! आता मला कळलं की त्याचं वागणं आम्ही येताना मला बदलल्यासारखं का वाटत होतं ते! हे सगळं ललितला कितपत आवडेल या विचाराने तो बहुधा नर्व्हस झाला होता. मी माझा फोन बाहेर काढला आणि पटापट त्या जोडप्याचे फोटो काढले. हा आयुष्याच्या फोटोफ्रेममध्ये सजवून ठेवण्यासारखा अविस्मरणीय क्षण होता. 

‘’चला बाईसाहेब त्यांना काही क्षण एकांत देऊया.’’ असं म्हणून मला अवधूत त्या टेकडीवर घेऊन आले जिथून सार्‍या शहराचा नजारा दिसत होता. 

‘’अच्छा, म्हणजे आज आपण आजींकडे जाणारच नव्हतो तर!’’

‘’हं!’’ ते माझ्या केसांची बट कानामागे अडकवत हुंकारले. ते माझ्याकडे असे बघत होते जसे काही आम्ही आज पहिल्यांदाच भेटत होतो. त्यांच्या त्या नजरेत कितीतरी प्रेम आणि मृदूता भरलेली होती. त्यांनी माझा चेहरा ओंजळीत घेत ते म्हणाले, ‘’आकाशाकडे बघ ना!’’

मला आधी काही कळलंच नाही पण लक्षात आल्यावर मी आकाशाकडे बघू लागले. पण तिथं तर काहीच नव्हतं. तेवढ्यात माझ्यापासून दूर झाले म्हणून माझं लक्ष त्यांच्याकडे गेलं तर ते हातात अंगठी घेऊन माझ्यासमोर उभे होते. मला काही कळण्याआधीच त्यांनी ती अंगठी माझ्या बोटात चढवली. 

‘’देवा…’’ मला काय बोलावं ते सुचेना. मी भरल्या डोळ्यांनी त्यांच्याकडे बघत राहिले.

‘’मी गोष्टींना सुधरण्याचा प्रयत्न करतोय बायको. मी हे सगळं खूप आधीच करायला हवं होतं. मला माहीत आहे की आपलं लग्न झालेलं आहे आणि त्याला आता जवळपास एक वर्षं होऊन गेलंय. मला नाही माहीत की माझा हा सगळा वेडगळपणा तुला कसा वाटतोय ते! पण मला यापेक्षा वेगळं काही करायला सुचलं नाही गं!’’ 

मग त्यांनी हळूच माझा हात सोडला. गुडघ्यावर खाली बसत म्हणाले, ‘’बायको, माझ्याशी पुन्हा लग्न करशील का?’’ ते असं बोललेच होते की तेवढ्यात आकाश झगमगलं दारुकामाच्या प्रकाशात मी पाहिलं तर तिथं आकाशात अक्षरं उमटली होती, ‘मॅरी मी!’.

‘’मला आपल्या लग्नाचा एक शानदार सोहळा करायचा आहे वल्लरी. मला तुझ्यासोबतीनं त्या सगळ्या रिती पुन्हा निभवायच्या आहेत सगळ्या समाजासमोर. आणि लग्न झाल्यानंतर मला सगळ्यांना मोठ्ठ्याने ओरडून सांगायचं आहे की हो मला माझी सावित्री मिळालीय. मला माझी वल्लरी मिळालीय. तू मला हे सौभाग्य देशील का बायको?’’ त्यांच्या आवाजातला उबदारपणा आणि प्रेम माझ्या मनाला भिडत होतं. हे सत्य स्वप्नापेक्षा सुंदर होतं. माझ्या डोळ्यांतून अश्रू वाहू लागले.

ते चटकन् उभे राहिले न् माझे अश्रू पुसत म्हणाले, ‘’ए राणी, रडू नकोस ना!’’

मी त्यांना घट्ट मिठी मारली. त्यांच्या उराशी माझा चेहरा लपवत मी म्हणाले, ‘’देवा… मला… मला कधीच तुम्ही असं काही म्हणाल, कराल असं वाटलं नाही.’’

‘’म्हणजे मी तुझा होकार समजू का?’’

‘’हं!’’

गेल्यावर्षी माझं आयुष्य काहीतरी वेगळं होतं. मी तेव्हा एकटी होते; जगण्यासाठी एकट्याने मी मृत्यूशी झुंजत होते. पण आज! आज माझ्याकडे सगळं होतं; जे मला हवं होतं. माझ्याकडे कुटुंब होतं. माझ्याकडे काळजी करणारी माझी माणसं होती. असं कोणीतरी माझं होतं जे माझी साथ सोडून कधीच जाणार नव्हतं; देवा!

स्वरा… 01/12/2021

 

भाग चौपन्नावाः- लग्नसोहळा…

सहा महिन्यांनंतर…

तीन मोठाल्या नावा समुद्राच्या किनार्‍याशी उभ्या होत्या. लाटा लडिवाळपणे त्यांना स्पर्श करत होत्या. त्या बेटावरच्या शांततेचं म्हणता म्हणता हजारो माणसांच्या गजबजाटात रुपांतर झालं. तिथल्या वाळूत एक लांबलचक रस्ता बनवण्यात आला होता जो पुढे जाऊन एका छानशा बागेला भेटत होता. त्या बागेत असणार्‍या दोन कारंज्यांच्या मधल्या भागात पांढर्‍या आणि गुलाबी रंगाच्या ऑर्चिडच्या फुलांची सजावट केली होती. त्यांचा मंद न् तजेलदार सुगंध वातावरणाला एक वेगळेपणा देत होता. सगळीकडे मोत्यांची झुंबरं लटकत होती. हे कमी होतं म्हणून की काय तिथे आलेल्या सगळ्या पाहुण्यांनी एकापेक्षा एक स्वतःचा मरातब दाखवणारे कपडे परिधान केले होते. किती मजबूत सिक्युरिटी ठेवूनसुध्दा तिथे अनेक मिडियावाले हजर होते. त्यांच्या तिथे असण्याचं कारणही तसंच होतं; आज रत्नदीप एम्पायरचे प्रसिध्द रत्नदीप बंधू आपापल्या जोडीदाराशी विवाहबंधनात बांधले जाणार होते.

सोहळा सुरु झाला तसा तिथे असणारा पडदा उघडला आणि पहिल्या दोन ओळीत अक्षरशः शांतता पसरली होती. कारण त्या पडद्यामागे दिगंत आणि ललितचा जोडा उभा होता. तिथल्या सजवलेल्या टेबलाशी विवाह नोंदणी अधिकारी उभे होते. त्या दोघांचेही कपडे देशातल्या नावाजलेल्या डिझायनरने बनवले होते. दिगंत अनिमिष नजरेनं ललितला पाहत होता. ललितनं गुलाबी आणि पांढर्‍या रंगाचं मिश्रण असलेला टक्सिडो घातला होता. त्याच्या चेहर्‍यावरचं सगळ्यांना अभिवादन करणारं हसू फारच देखणं वाटत होतं. पण ते करतानाही त्याची नजर डोळ्यांच्या कोपर्‍यातून दिगंतला न्याहाळत होती. 

विवाह नोंदणी अधिकारी नेहमीच्या सवयीनं म्हणाले, ‘’चला सर्वात आधी साक्षीदारांनी सह्या करुन घ्या. वराकडचे दोघे आणी वधूकडचे दोघे साक्षीदार पुढे या.’’ त्यांनी असं म्हणण्याची खोटी की तिथे उपस्थित सगळ्या पाहुण्यांमध्ये हास्याची खसखस पिकली. लगेचच त्या अधिकार्‍यांना आपल्या बोलण्यातली चूक लक्षात आली. तसे ते पुढे म्हणाले, ‘’माफ करा. दोन्ही पक्षांकडचे साक्षीदार सह्या करण्यासाठी पुढे या.’’ दोन्ही बाजूकडचा एक साक्षीदार समान होता; आजी. दोन्हीकडच्यांच्या सह्या झाल्यानंतर ते अधिकारी आपली आधीची चूक लक्षात ठेवून म्हणाले, ‘’दोन्ही बाजूंनी आपापल्या अंगठ्या बदलाव्यात.’’ ललित आणि दिगंतने एकमेकांकडे पाहिलं आणि हजारो लोकांच्या साक्षीने त्यांनी एकमेकांना अंगठ्या चढवल्या. पुढच्या घोषणेनंतर त्या दोघांनी एकमेकांना वरमाला घातल्या अशा रितीने दिगंत रत्नदीपचा विवाहसोहळा पार पडला होता आणि लोक आता आतुरतेनं वल्लरी-अवधूतच्या विवाहसोहळ्याची वाट पाहत होते. ललितच्यावतीनं साक्षीदार म्हणून आजींच्यासोबतीनं सही करणारी किर्तीही खूप आनंदात होती. तिने आकाशी रंगाचा देखणा डिझायनर ड्रेस घातला होता. तिची नजर मात्र चोरुन एका माणसाला न्याहाळत होती. तो होता लोचन दिक्षित; जो नुकताच ऑस्ट्रेलियाहून खास अवधूत आणि दिगंतच्या लग्नाच्या आमंत्रणावरुन आला होता. लोचनचीही गडद आकाशी नजर या परीवरुन हटत नव्हती. ते दोघे लग्नाच्या कामांच्या निमित्ताने गेले काही महीने एकमेकांच्या सहवासात आले होते. किर्तीला कधीच अशं वाटलं नव्हतं की तिला हा आकडू दिसणारा निळ्या डोळ्यांचा लोचन आवडू लागेल म्हणून. तसं बघायला गेलं तर आग दोनों तरफ बराबर लगी हुई थी। लोचनलाही किर्ती आवडू लागली होती. दोघे एकमेकांना पाहण्यात गुंतले होते इतक्यात किर्तीच्या कानांवर ललितचं बोलणं पडलं. तो दिगंतला उद्द‍ेश्यून म्हणत होता, ‘’दिगंत, मला माहीत आहे की आपली सुरुवात काही इतर सामान्य जोडप्यासारखी झाली नाही. आपल्याला आपण दोघे एकमेकांना आवडतो याची जाणीव होण्यापूर्वीच बर्‍याच घडामोडींमधून पार पडावं लागलं. आणि हे तर अजिबातच अमान्य करता नाही येणार नाही की त्या सगळ्या घडामोडींमुळेच आपण एकमेकांना समजून घेण्याइतपत, एकमेकांना आयुष्यभर सहन करत सांभाळण्याइतपत आपलं नातं आता मजबूत झालंय.’’’ ललितच्या त्या वक्तव्याने तिथे असणार्‍या सगळ्यांच्या चेहर्‍यावर हसू फुललं. अगदी दिगंतच्याही. तो पुढे म्हणाला, ‘’

‘’जस जशी वेळ पुढे सरकत गेली तिने माझं तुझ्याबद्द‍ल वाटणारं प्रेम वृध्दींगत केलं. मी तुला मनापासून वचन देतो दिगंत की आकाश धरणीला मिळू दे वा जग उलथ्याचं पालथं होऊ दे मी तुझी साथ कधीच सोडणार नाही. आपल्या वाट्याला कुठलंही संकट आलं तरी आपण दोघे मिळून त्याला सामोरे जाऊ. माझं तुझ्यावर खूप खूप प्रेम आहे आणि जोवर मृत्यू आपल्याला वेगळं करत नाही तोवर ते तसंच राहिल.’’ 

नवीन लग्न झालेलं जोडपं आता मिडियाला सामोरं गेलं. किर्तीनं ललितला प्रेमानं घट्ट मिठी मारली. ती त्याच्या कानांत शुभेच्छा देण्यासोबतच काहीतरी चावट गोष्टही पुटपुटली ज्यामुळे ललित लाजून गेला. दिगंत आणि अवधूत एकमेकांशी नजरेनंच संवाद साधत होते. आजी अगदी पहिल्याच ओळीत बसून नातवाच्या आयुष्यातल्या मंगल सोहळ्याचा आनंद घेत होत्या. त्यांच्या चेहर्‍यावरचा आनंद अगदी ओसंडून वाहत होता.

‘’अजून कुठे सगळा सोहळा संपला आहे. अवधूत अझून तर तुझ्यावर आणि वल्लरीवर अक्षता टाकणं बाकी आहे ना!’’ लोचन हसत म्हणाला. तो असं म्हणाला तोवर तिकडे भटजींनी वधूवरांना पाचारण केलंच. यावेळेस तिचा गौरीहर पुजण्याचा विधी कालच्या रात्रीच पार पडला होता. क्रमाक्रमाने वाङनिश्चय(साखरपुडा), देवक, सीमान्तपुजन, घाणा भरणे(हळद), रुखवत(शीरा,दहीपोहे असे देणे. उपाशीपोटी असणार्‍याला मुलगी देऊ नये हा शास्त्रविचार.), मधुपर्क, तेलफळ, गौरीहर, औक्षण, अन्तःपटधारण(अंतरपाट धरणे), कन्यादान(धर्मेच नातिचरामी, अर्थेच नातिचरामी, कामेच नातिचरामी(न अति आचरामि) वचन घेऊन), कंकणबंधन, मंगळसूत्रबंधन, विवाहहोम, लाजाहोम, सप्तपदी, ऐरणीदान, सुनमुख, गृहप्रवेश व लक्ष्मीपूजन असे सगळे विधी अगदी यथासांग पार पाडण्यात आले. लिलाच्या वडीलांनी लिलाचं सत्य समोर आल्यानंतर वल्लरीला कायदेशीररित्या मुलगी म्हणून दत्तक घेतलं. आज वल्लरी बदामी नाही तर वल्लरी अच्युतराव वेदांतशी अवधूत लग्न करत होता. 

आज वल्लरी फारच देखणी दिसत होती. तिनं स्वतः खूप मेहनतीनं अवधूत आणि तिचा स्वतःचा लग्नसोहळ्याचा खास ड्रेस डिझाईन केला होता. अवधूतनी आज जवळजवळ सहा वेगवेगळे ड्रेस बदलले होते. रंग वेगळे असले तरी प्रकार मात्र एकच होता रेशीमकाननी धोतर आणि रेशमी जरतारी सदरे ज्यावर सोन्याच्या, चांदीच्या, तांब्याच्या जरीचं जरीकाम केलं होतं. धोतरांचे काठ सोन्याच्या जरीत बारिक असली मोती विणून बनवले होते. त्याच्या प्रत्येक ड्रेससोबत डोक्यावरचा फेटाही बदलला जात होता. सगळ्या फेट्यांना रंगाप्रमाणे रत्नाचा शिरपेच लावण्यात आला होता. अवधूत आज अगदी राजबिंडा दिसत होता. वल्लरीही तितकीच देखणी दिसत होती. तिने सप्तपदीसाठी खास नऊवारी विणून घेतली होती. तिच्या पदरावर तिचं आणि अवधूतचं चित्र विणलं होतं. तिच्या नाकात हिर्‍यांची नथ शोभत होती. हातात हिरवा चुडा, गळ्यात पारंपारिक दागिने घातले होते जे गोवा आणि महाराष्ट्राची सांगड घालूण बनवले होते. पायात सोन्याने विणलेली सुवर्णनुपुर होते. खेरीज तिच्या स्वतःसाठीही तिने प्रत्येक विधीसाठी वेगळा ड्रेस डिझाईन केला होता ज्यातून संपूर्ण भारताची पारंपारिक ओळख मिडियाला होत होती. एकेक विधी पार पाडता पाडता सूनमुख विधीशी सगळे येऊन पोचले होते. आजींना व्हिलचेअरवरुन उतरणं शक्य नव्हतं त्यामुळे हा विधी करण्यासाठी मोठाला आरसा त्या मंडपात लावला होता. आजींची व्हिलचेअर दिगंतने तिथपर्यंत नेली. वल्लरीने आजींच्या उजव्या मांडीवर बसल्यासारखी पोझ घेतली. मग आरशात पाहून आजींनी दोघांची दृष्ट काढली. अवधूतने दिलेला मोगर्‍याचा गजरा त्यांनी मोठ्या प्रेमाने तिच्या केसांत माळला. भटजींनी दिलेल्या काजळीत मधलं बोट बुडवून त्यांनी दोघांनाही तिट लावली. सुनुमुख पाहण्याचा विधी झाल्यानंतर सगळ्या जहाजांना माघारी फिरण्याचे आदेश मिळाले. त्या बेटावरुन निघालेल्या दोन जहाजात तिथे लग्नासाठी आलेले सगळे पाहुणे होते तर तिसर्‍या जहाजात लग्न झालेली जोडपी आणि त्यांचे नातेवाईक, मित्रपरिवार होते. पण या सगळ्या गडबडीत किर्तीकडे कुणाचं लक्षच गेलं नाही. दुसर्‍या दिवशी पहाटे सगळा लवाजमा रत्नदीपांच्या बंगल्याजवळ पोहोचला. सगळे पाहुणे रवाना झाले होते. आता लक्ष्मीपुजन आणि गृहप्रवेशाचा सोहळा जवळच्या नातेवाईकांसोबत होणार होता. वादवणे काकू सर्वांत पुढे झाल्या त्यांनी मोठं मापटं तांदळाने भरुन आणून उंबर्‍यावर ठेवलं. परातीत कुंकवाचं पाणी करुन ते उंबर्‍याच्या आतल्या बाजूला ठेवलं. फुलांच्या पायगडीवर पांढरे रुमाल अंथरले. मग दिगंत आणि ललित दोघांची वाट अडवायला आडवे आले. 

‘’आता जोवर तुम्ही नाव घेत नाही न् टोल देत नाही तोवर तुम्हांला आम्ही आता जाऊ देणार नाही. हो ना दिगंत?’’ ललितनं दाराला आडवा हात लावत दिगंतला विचारलं. तसा त्याच्या हो ला हो म्हणून दिगंतनंही आपला हात दाराला आडवा लावला. तशा काकू हसत म्हणाल्या, ‘’अवधूत आता ते जो काही टोल मागतील तो द्यायचा बरं का! नाही म्हणायचं नाही.’’

अवधूत आपल्या खळ्या खूलवत हसला आणी मानेनंच हो म्हणाला. 

दिगंतच्या कानात आधी काकू काहीतरी बोलल्या; तेच दिगंथनं ललितच्या कानात सांगितलं. दोघे एका सुरात म्हणाले, ‘’वला बाई ऐका, आमचं तुम्ही म्हणणं! देतो म्हणा दान, रत्नदीपांच्या वंशाचं वाढवेन फुलपान.’’

वल्लरीणं हळूच पापण्या वर करुन दोघांकडे पाहिलं. मग अवधूतकडे पाहिलं त्याची संमती मिळताच ती म्हणाली, ‘’दिलं तुम्हां दान, प्रयत्ने वाढविन रत्नदीपांच्या वंशाचा मान. आता उघडा आम्हांसाठी दार.’’

‘’दान दिले तरी राहिला उखाण्याचा मान. त्याशीवाय कसे तुम्हां उघडायचे दार?’’

‘’सत्यवानासंगे जमली सावित्रीची जोडी, पतीप्राणांसाठी घेतली यमापुढे उडी।

मूर्ती लहान किर्ती महान, दिसाया ठेंगणीशी कुडी,

माने मला सत्यवान ही वल्लरी माझी सावित्री।।‘’

कुणाला काही कळण्याआधीच अवधूत नाव घेऊन मोकळा झाला होता. आता वल्लरीची वेळ होती नाव घेण्याची.

‘’देखण्या खळ्यांचा राजकुमार, प्रथमदर्शनी भाळली ही नार।

राजस राजबिंडा साजतो मज माझा हा भ्रतार,

अवधूतांनी दिला मला वटसावित्रीचा मान।।‘’

उखाणे घेऊन झाले तरीही दिगंत आणि ललित काही दारवरचे हात काढायला तयार नव्हते. 

‘’जाऊ द्या ना! आता काय राहिलं?’’ आवधूथचा सूर काहीसा वैतागला होता. 

‘’अरे टोल कोण देणार?’’ काकूंनी विचारलं. तसा त्याने असिस्टंटला बोलवलं जो सगळीकडे त्याच्यासोबत होता. 

‘’बोला काय चालेल तुम्हांला रोख की चेक?’’ 

ललित म्हणाला रोख तर दिगंत म्हणाला चेक. तर अवधूत म्हणाला की एकच काहीतरी सांगा नाहीतर काहीही मिळणार नाही. तसे दोघैही एका सुरात म्हणाले रोख. असिस्टंटनं बॅग उघडली आणि म्हणाला, ‘’सर पाच लाख आहेत.’’ अवधूतनं ती बॅग बंध केली आणि म्हणाला, ‘’घ्या हे सगळे तुमचे.’’ त्याबरोबर त्या दोघांनीही दार सोडलं.

वल्लरीनं मापटं उजव्या पायाच्या अंगठ्याने पुढे रेटलं तसं ते उंबर्‍यावरुन खाली पडलं आणि पडताना एका रेषेत न पडता त्रिकोणाकृती पडलं तशा काकू हसत म्हणाल्या, ‘’अवधूत मुलगी तुझा न् तुझ्या घराण्याचा उत्कर्ष करणार बरं!’’ या आत दोघांनीही त्या कुंकवाच्या परातीत पाय ठेवा एक एक. अवधूत तुझा उजवा आणि वल्लरी तुझा डावा पाय. आणि मग या पांढर्‍या रुमालांवर एक तुझा आणि एक तिचा असा ठशा उमटवत देवघराशी चला. या पाच सुवासिनी तुम्हांला लामणदिव्याच्या प्रकाशात वाट दाखवतील त्यांच्यामागून चला.’’

अवधूत आणि वल्लरीने काकूंच्या सांगण्याबरहुकुम सगळे विधी पार पाडले. आता पाहुण्यांना निरोप देण्याआधी सर्वांशी वल्लरीची ओळख करुन द्यायची होती. त्यासाठी सगळेजण हॉलमध्ये जमा झाले होते. 

सर्वांना उद्द‍ेश्यून अवधूत म्हणाला, ‘’माझ्या आयुष्यात अचानक मोठाल्या डोळ्यांची एक मुलगी आली. तिनं खूप प्रयत्न केले की मी तिच्या प्रेमात पडू नये म्हणून. पण थिचं तिलाही कळलं नाही की या सार्‍या प्रयत्नांणी ती माझ्या आणखी आणखी जवळ येत राहिली. आमच्या नात्यात एकप्रकारचा खोटेपणा होता, गुपितं होती, दोघांमध्ये विचारांचा बेबनाव होता. पण या सगळ्यांच्या असण्यामुळेही आमचं नातं तुटलं नाही; उलट या सगळ्याच्या असण्यापेक्षाही आमच्या मनांचा एकमेकांशी बांधला गेलेला धागा खूप चिवट होता. तू माझ्या जगण्याचा एक भाग झाली आहेस. मला नेहमीच जे घर हवं होतं ते तू मला दिलंस. माझं तुझ्यावर किती प्रेम आहे याची मला जाणीव होण्यापूर्वीच मी तुला गमावूनच बसलो होतो. मी तो माणूसच नव्हतो जो तुला खरंच मिळायला हवा होता. पण, तू… तू मला पुरतं बदलून टाकलंस बायको. तू मला प्रेम करायला शिकवलंस, तू मला त्या प्रेमाच्या जादूची जाणीव करुन दिलीस ज्याविषयी हे सगळं जग नेहमीच बोलत असतं. मी नेहमीच तुझी साथ देईन, तुझा सन्मान करेन वल्लरी; अगदी तसा जसा तुला वाटत आला की एका स्त्रीचा तिच्या नवर्‍याने किंवा एका पुरुषाने करायला हवा आहे.’’

एक क्षण थांबून लाजेनं अवनत झालेल्या तिच्याकडे पाहत तो पुढे म्हणाला, ‘’तर, जसं मी तुला आधीच वचन दिलं आहे त्याप्रमाणे मी अवधूत सारंगराव रत्नदीप उपस्थित सर्वांना सांगतो आहे की ही तरुणी वल्लरी अच्युतराव वेदांत आजपासून हिची ओळख तुम्हां सर्वांसाठी सौभाग्यवती वल्लरी अवधूत रत्नदीप अशी होणार आहे. सप्तपदीमध्ये जे वचन मी केवळ भटजींच्यासमोर दिलं होतं तेच मी आता तुमच्या सगळ्यांसमोर पुन्हा तिला देतो आहे.

वल्लरी आजपासून मी तुझा जो हात हातात घेतला आहे तो येणार्‍या कुठल्याही परिस्थितीत मी सोडणार नाही. मग ती चांगली असो, वाईट असो, श्रीमंती-गरीबीची असो, आरोग्यवान वा आजारीपणातली असो; पण मी हा धरलेला हात मृत्यूपर्यंत हातातून सोडणार नाही.’’

वल्लरीच्या डोळ्यांतून निखळलेले अश्रूचे थेंब अवधूतने टिपून घेतले. गालांत हसत ती म्हणाली, ‘’गोष्टी बदलत राहतील. आपण आज जरी सर्वांसमक्ष सप्तपदी न् ती वचनं पुन्हा घेतली असली तरी माझ्यासाठी आजही तो दिवस महत्वाचा आहे ज्यादिवशी केवळ आजी, दिगंत आणि भटजींच्या साक्षीने तुम्ही माझ्याशी लग्न केलं होतंत. तो दिवस, ज्यादिवशी तुम्ही माझ्या आयुष्यात आलात. ज्यादिवशी मलाही एक कुटुंब मिळालं त्या दिवसांनं माझं नशीब बदलून टाकलं. एका मृत्यूला सामोर्‍या जाणार्‍या मुलीला तुम्ही लढण्याचं न् जगण्याचं बळ दिलंत. एका अनाथ मुलीला कुटुंबाला समजून घेण्याची संधी दिलीत. मला कळतंय देवा. की तुम्ही कोणत्या परिस्थितीतून गेलात ते! मी काही एकटीच या सगळ्याशी झगडत नव्हते. तुम्हीही त्यातून तावून सुलाखून निघालात. पण तुम्ही माझी साथ कधीच सोडली नाहीत. माझी काळजी घेण्यासाठी तुम्ही तुमच्या सगळ्या जगाला मागे टाकून कायम माझ्यासोबत उभे राहिलात. मी हे सगळं कधीच विसरणार नाही देवा. मी तुम्हांला वचन देते की मी पुन्हा कधीही तुम्हांला दुःखी होऊ देणार नाही. मी तुम्हांला पहिल्यांदा भेटल्यानंतर जसं प्रेम तुमच्यावर केलं ते तसंच प्रेम कायम करत राहिन असं मी तुम्हांला वचन देते. मी कधीच तुम्हांला कुठल्याही परिस्थितीत एकटं सोडणार नाही.’’

तीन वर्षांनंतर…

ललित आणि दिगंत दोघेही आज अनाथाश्रमात आले होते. ललितच्या मनात फारच धाकधूक होत होती. त्यानं आत जाण्याआधी दिगंतला पुन्हा विचारलं, ‘’तुझा हा निर्णय पक्का आहे ना?’’

दिगंतनं हसतच त्याला जवळ घेतलं आणि म्हणाला, ‘’हो. चल आत जाऊ.’’

ते दोघेही आत आले आणि तिथल्या मुलीने त्यांना तिथे असणार्‍या एका एका मुलाची ओळख करुन दिली. सरतेशेवटी दुसर्‍या एका मुलीने एका छोट्या गोंडस बाळाला आणून ललितच्या हातात दिलं. ते अगदी वर्षं दिड वर्षांचं बाळ हातात घेताच ललितच्या हृदयात त्याच्याविषयी मायेचा उमाळा दाटून आला. त्यानं त्या बाळाला हृदयाशी घट्ट धरलं. ते बाळ टुकूटुकू नजरेनं सगळीकडे पाहत होतं. अचानक काय झालं कळलं नाही आणि ते बाळ दिगंतकडे पाहून जोरात रडू लागलं. दिगंतनं पटकन् पुढे होऊन जसं त्या बाळाला हातात घेतलं तसं त्याचं रडणं कुठच्या कुठे विरुन गेलं न् ते खिदळायला लागलं. दोघांनीही त्या बाळाला दत्तक घेतलं. तिथे नियमाप्रमाणे मुलाचं नाव नोंदवावं लागतं. आम्ही आमच्या मुलाचं नाव तिथे नोंदवलं, ओमाय दिगंत रत्नदीप. ओमाय ललित रत्नदीप. आम्ही त्याला घेऊन आजींच्या घरी निघालो. आज चैत्राचा, अवधूत वल्लरीच्या मुलीचा पहिला वाढदिवस होता. त्यानं किर्तीला बोलावण्यासाठी म्हणून तिला फोन केला तर तिचा फोन बंद होता. म्हणून घरी मम्मींना फोन केल्यावर कळलं की किर्ती कालपासून घरीच आली नाहीए म्हणून. काल ती जी आजच्या पार्टीसाठी शॉपिंग करायला म्हणून बाहेर पडली ती आलीच नाही. त्याला आता तिची काळजी वाटू लागली नेमकं काय झालं असेल? कुठं असेल किर्ती आता? तिचा फोन का बरं बंद असेल? तिच्यासोबत काही वेडवाकडं थर झालं नसेल ना? या सगळ्या विचारांच्या गोंधळात ते आजींच्या घरी पोचले. आताशा अवधूत आणि वल्लरी तिथेच राहत होते. आजी आपला वेळ नातीसोबत मजेत घालवत होत्या आणि दिगंतला खात्री होती की त्या त्यांच्या या दुसर्‍या नातवाला ओमायला पाहूनदेखील खूप खुष होतील. पोचल्या पोचल्या आधी सगळ?यांची भेट झाल्यावर वल्लरीनं ललितला किर्ती अजून का आली नाही म्हणून विचारलं आणि हेही सांगितलं की तिचा फोनही लागत नाहीए म्हणून. मग ललितनं किर्तीच्या मम्मीने त्याला जे काही सांगितलं होतं फोनवर ते सगळं वल्लरी, अवधूत आणि आजींना सांगितलं. त्यावर सगळा साधक बाधक विचार करुन ही सगळी मंडळी बाहेर पडली. गाडीत बसली आणि किर्तीची मिसिंग कम्प्लेंट करायला निघाले पण ते अजूण गाडी स्टार्टच करत होते तोवर एक शानदार गाडी त्या सगळ्यांना आश्चर्यात टाकत गेटमधून आत आली. सगळेजण गाडीतून खाली उतरले हे पाहण्यासाठी की कोण आहे तर तो त्यांच्यासाठी सुखद आश्चर्याचा धक्का होता.

किर्ती आणि लोचन दोघेही गुपचुप लग्न करुन आले होते.

स्वरा…04/12/2021

*************************समाप्त******************************