तृष्णा अजूनही अतृप्त (भाग ६)

" मी.. नाही.. मी कसा काय..." अचानक सगळी जबाबदारी त्याच्यावर टाकली गेल्याने ओम गडबडून गेला.

" तूच सांग तू कसा काय आलास ह्या सगळ्यात.. आपली भेट.. त्यानंतर काहीतरी अभद्राची चाहूल लागण.... त्या भारलेल्या भागातून सहीसलामत येणं.. त्या काळोख्या वातावरणातून योग्य मार्ग शोधत इथे पोचणं.." गुरुजींना त्यालाच प्रश्न विचारले.

" मी...." त्याच्या मनातील प्रश्न गुरुजींनी त्याच्याच समोर मांडले होते. 

" तू... विश्वनाथ शास्त्रींचा वंशज आहेस... त्यासाठी तुला तुझ्या घराण्याचा सगळा इतिहास खोदून काढावा लागेल पण तितका वेळ नाहीये आता... मला सांग हे तुझ्या गळ्यातील लॉकेट कोणी दिलं तुला..?" 

" हे.. माझ्या वडिलांनी... आमच्या घराण्याची परंपरा आहे..." ओम बोलता बोलता विचारांत हरवला.

" हा तोच मंतरलेला खडा आहे जो शास्त्रींनी वापरला होता. त्यातील एक खडा हा बघ...." बोलता बोलता गुरुजींनी आपल्या गळ्यातील खडा बाहेर काढून दाखवला. त्यांच्याजवळील खडा पाहून ओमदेखील अचंबित झाला. " एक खडा वारसदाराला व एक वंशपरंपरेने शास्त्रींच्या कुळातील मुलाला देण्यात येतो.. आणि भविष्यात काही अघटीत घडल तर वारसदार स्वतःहून शास्त्रींच्या वंशजाला शोधत यावा अशी तरतूद करण्यात आली होती... जेणेकरून वंशजाला त्याच्यातील शक्ती जागवता येतील..." गुरुजी बोलून दमले होते आणि ओमचे आश्चर्य वाढतच होते. 

" पण मग त्यांनी त्यांच्या वंशजाला का नाही माहिती पुरवली जस तुम्हाला वारसदार म्हणून तयार केलं...?" 

" वारसदार स्वेच्छेने येतो तर वंशजावर परंपरेने जबाबदारी येते. कोणत्याही कारणास्तव वंशजाने पळ काढणे त्यांना मान्य नव्हते म्हणूनच सर्व स्मृती सुप्तावस्थेत एका पिढीकडून दुसऱ्या पिढीकडे संक्रमित होत गेल्या.." 

" त्यांच्याशी लढायच तर त्यांची शक्ती..काही कल्पना..." ओमने बालिश प्रश्न विचारला.

" आपल्यापेक्षा करोडो पटीने जास्त..." गुरुजींनी सहज आविर्भावात उत्तर दिले.

" काय...?" ओम घाबरून जवळपास किंचाळला. त्याला वाटणारी भीती त्याच्या मोठ्या उघड्या डोळ्यात स्पष्ट दिसत होती. " मग आपण सामना कसा करणार..?" 

" विश्वनाथ शास्त्रीही एकटेच होते. त्यांना तर पूर्ण माहिती पण नव्हती की ते कशासोबत लढणार आहेत. अगदी निकराच्या क्षणीदेखील... परंतु चांगलं कार्य करणाऱ्यासोबत परमेश्वर नेहमीच असतो... तो आपल सहाय्य करेल.." गुरुजी त्याला दिलासा देत होते. 

" बापरे.... " ओम भेदरून पुढचं बोलणंच विसरला.

" अरे एवढा धीट आहेस घाबरतोस काय लहान मुलासारखा..." त्याला भित्र्या मुलासारख पोटाशी पाय घेऊन बसलेलं पाहून गुरुजी गालात हसले. 

" घाबरलो नाही.. पण मला जमेल का हे... माझ्याकडे कोणतीच शक्ती नाही का मला कोणते मंत्र येतात.. माझ्या जीवावर कसं काय...?" ओमच्या कपाळावर आठ्यांच जाळ निर्माण झाल. 

" झोप आता ओम.. काय करायचं.. कसं करायचं.. ते उद्या समजेल..." ओमच्या डोक्यावर थोपटून गुरुजी आपल्या शय्येवर झोपूनही गेले. ओमच्या डोळ्याभोवती सगळी गुहा फेर धरू लागली. शेकडो वर्ष जुन्या बलाढ्य अमानवी शक्तीशी मी साधारण माणूस काय लढणार....? बरेच प्रश्न त्याच्या डोक्यात उसळत होते. आणि त्यांची उत्तर ज्यांच्याकडे होती ते गुरुजी खुशाल झोपी गेले होते... ओम डोळे टक्क उघडे ठेवून छताकडे पाहत होता. अचानक वरून काहीतरी जोराने खाली आल व गुहेच्या भिंतीवरचे पलिते फरफरत विझून गेले... ओमची किंकाळी घशातच विरून गेली..

कसल्याश्या अपरिचित सुगंधित वासाने ओमची झोप चाळवली. त्याने नेहमीप्रमाणे हवेत हात उंचावून अंग मोडत आळस दिला. आपली मान गोल फिरवत त्याच्या रोजच्या स्टाईलमध्ये वरती पाहत हलकेच डोळे उघडले. उठायचं मन तर करत नव्हतं पण अचानक... त्याच्या अर्धवट उघड्या डोळ्यांना अंधार जाणवला. त्याने डोळे चोळत सभोवार पाहिलं. मिणमिणत्या मशालींच्या उजेडात त्याला गुहेच दगडी छत दिसलं... क्षणभर वेगळच दृश्य पाहून तो भांबावला.... शीट... आपण आपल्या पलंगावर नसून गुरुजींसोबत एका गुहेत आहोत हे लक्षात आल्यावर तो गडबडून जागा झाला. एव्हाना मशालीच्या उजेडात तो सरसावला होता. गुरुजी कुठे आहेत हे पहावं म्हणून त्याने वळुन पाहिल तर एका दगडी चौथऱ्यावर गुरुजींनी काहीतरी पूजा मांडण्यात व्यस्त होते.... हे सर्व लोक लवकर उठून तयार झाले आणि आपण मात्र झोपलोय.. त्याची त्यालाच लाज वाटली. 

" झोप झाली का नीट..?" पूजेचं लाकडी तबक घेऊन येत गुरुजींनी विचारलं. कालपेक्षा आज त्यांच्या चेहऱ्यावर आत्मविश्वासाच हसू फुललं होत. शुभ्र वस्त्र परिधान केलेले, गळ्यात रुद्राक्षाच्या माळा ल्यालेले व अंगावर चंदनाची बोट उमटलेले गुरुजी साक्षात निरंकारी परमेश्वराच रूप भासत होते.

" अं... हो... सॉरी मी झोपून राहिलो..." तो क्षणभर त्यांच्याकडे पाहतच राहिला. त्यांच्या नुसत्या दर्शनाने त्याला अगदी कृतकृत्य झाले.

" चालेल की... तुझ्या शरीराला आरामाची नितांत गरज होती.... काल तू ज्या परिस्थिती पार करून आलायस ना त्यात तुझ्या शरीराची बरीचशी ऊर्जा खर्च झालीय... पण आता लगोलग आवरून घे... आपल्याला काही महत्त्वाचे विधी करायचेत..." बोलत बोलत गुरुजींनी त्याला प्रातर्विधी व आन्हिक आवरायला गुहेतीलच एका भुयाराकडे बोट दाखवलं. त्याला नीट रस्ता समजावा ह्यासाठी गुरुजींचा एक अनुयायी त्याच्यासोबत निघाला. 

भुयार गुहेप्रमाणे बरच काळोखात व्यापल होत. हातात मशाल होती म्हणून ठीक.. परंतु ती छोटी मिणमिणती मशाल फक्त पावलाखालचा चिंचोळा रस्ता दाखवत होती. पायाखालचे खाचखळगे चाचपडत व एका हाताने दगडी भिंतीना पकडत, धडपडत तो बाहेर निघाला. भुयार काही फारस मोठं नसावं... कारण भुयाराच्या तोंडाशी थोडीफार झुळुझुळू करणारी हवा सहज आत शिरत होती. त्या थंडगार स्पर्शाने त्याच्या डोळ्यावरची झोप उडाली. दोन पावलात भुयार संपूनही गेले. त्याने भुयाराच्या बाहेर पाऊल टाकले व जागीच स्तब्ध झाला. इतका सुंदर नजारा शहरात कधी कधीच नजरेस पडतो. सूर्याच्या कोवळ्या किरणांनी अख्खा आसमंत व्यापून निघाला होतं. कोवळ्या पिवळट केशरी किरणांच्या प्रकाशात निळसर ढगानाही रंगीत झालर मिळाली होती. चारीबाजूने हिरवीगार झाडी मोठ्या डौलात उभी होती. त्यातील फुलझाडानी खाली आपल्या रंगीत फुलांची रांगोळी घातली होती. गवताची तलम चादर मधूनच खट्याळ मुलासारखी पायाला गुदगुल्या करत होती. बाजूनेच एक छोटासा ओढा दिमाखात वाहत होता. किरणांच्या प्रकाशात ओढ्याच चमकदार पाणी मात्र बऱ्याच गडबडीत असल्यासारखं वाहत होत. हळून एखादा पक्षी त्यावरून सुर मारून उडत होता. त्याच्या खळखळणाऱ्या आवाजाची पक्षांच्या किलबिलसोबत जणू स्पर्धाच चालू होती. ओम त्या प्रसन्न वातावरणात भान हरपून हरवला. आपण नेमक कशासाठी आलोय हे तो विसरून गेला. 

कधीतरी भानावर आल्यावर पटापट आटपून तसच धडपडत पुन्हा भुयारात पूजेच्या ठिकाणी परतला. नदीच्या थंडगार पाण्यात अंघोळ करून त्याला बरीच तरतरी वाटत होती. इतक्या प्रवासाने थकून कुरकुरणार त्याच शरीर निसर्गाच्या अलगद स्पर्शाने ताजतवान झाल. कालपर्यंत मनावर साचलेल ओझ झटक्यात जादूची कांडी फिरवावी तस उतरून गेलं. त्यांच्यातील एकाने एक पांढरशुभ्र तलम वस्त्र त्याच्या हातात दिलं. इतकं मऊशार कापड तो आज प्रथमच पाहत होता. आपले हात हलवले तरी ते नाजूक मऊ वस्त्र कुस्करून जाईल की काय म्हणून तो तसाच उभा राहिला. 

" ओम... नेसायचय ते.." गुरुजी त्याच्याकडे पाहत हसून उद्गारले.

" कसं..?" त्याच्यासारख्या शहरात वाढलेल्या मुलाला काय माहीत असणार अशी वस्त्र कशी परिधान करता ते. चेहऱ्यावर भलंमोठं प्रश्नचिन्ह घेऊन तो पुन्हा सगळ्यांच्या तोंडाकडे पाहत राहिला. त्याची अडचण एकाच्या लक्षात आली. त्याने पटकन पुढे होत ओमच्या कानात कुजबुजत बाजूला नेल. बरचसं उलटसुलट फिरवत शेवटी त्याने ते कसतरी ओमला नेसवल. त्या शुभ्र वस्त्रात तो एखाद्या बौद्ध भिक्षूसारखा धीरगंभीर भासत होता. त्या वस्त्राची तलम झुळझुळीत चमक त्याच्या चेहऱ्यावरही चढली होती. आपल्या सहकाऱ्याला हळूच थँक्स म्हणून तो गुरुजींच्या समोर आला. 

गुरुजी पूजेच्या तयारीत मग्न होते. संपूर्ण सभागृह पहाटेच ताज्या शेणाने सारवल होत. त्यावर पांढऱ्या दगडाला पाण्यात भिजवून सुंदर नक्षी काढली होती. सभागृहात चहूबाजूला बऱ्याच प्रकारची फुल, पान, फळ, सुपाऱ्या, तांदूळ, हळद कुंकू आणि बरच काय काय पसरलं होत. सभागृहातील चौथऱ्यावर लाल विटांची चवड रचून तात्पुरतं यज्ञकुंड बनवलं होत. त्या भोवती सफेद रांगोळीने वेलबुट्ट्या रेखाटल्या होत्या. त्याच्यावर चार बाजूला कणकेच्या गोळ्याच्या पणत्या ठेवल्या होत्या. त्यात निळसर रंगाचा तेलकट द्रव होता. त्याच्याच बाजूला लांबलचक जाडसर अगरबत्त्या होत्या. एका धुपारतीत सुपारीच्या आकाराचे धुपाचे खडे ठेवले होते. एका कोपऱ्यात नक्षीदार मोठाले तांब्याचे कलश एकवार एक रचले होते. अजूनही बरेचश्या माहित नसलेल्या वस्तू नीटपणे मांडून ठेवलेल्या होत्या. यजकुंडाभोवती नवीन मृगजिन अंथरले होते. त्याला लावलेली कस्तुरी हवेत दरवळत होती. चौथऱ्याखाली पुन्हा रांगोळीची नक्षी काढली होती. त्यावर मातीच्या पणत्यांत तसाच निळसर द्रव तरंगत होता. गुरुजींचे चार सोबती धावपळ करत सगळ व्यवस्थित मांडत होते.

गुरुजींनी इशारा करताच ओम त्यांच्याजवळ गेला. तोंडात पुटपुटत त्यांनी एका लाकडाच्या तबकातील चंदन त्याच्या कपाळाला लावले. त्या चंदनाचा थंडावा क्षणभरात त्याच्या शरीरभर पसरला. लगोलग त्याच्या उघड्या दंडांवर त्यांनी मंतरलेल्या भस्माची बोट उमटली. थंडीने शहरणार त्याच अंग अगदी ऊब मिळावं तस शांत झालं. हे असे घटकेत घडलेले बदल त्याच्यासाठी नवे होते. त्याने प्रश्नार्थक नजरेने गुरुजींकडे पाहिलं. गुरुजी त्याचे प्रश्न समजून गेले.

" ह्या मिश्रणाचे गुण आहेत ते..." त्याची उत्सुकता न ताणता त्यांनी लगेच शंकानिरसन केले. " आज तुला असे अनेक अनुभव येतील... मनाने तयार रहा ते स्वीकारायला..." 

त्यावर ओमने केवळ मान डोलावली. हे सर्वच त्याच्या कल्पनेपलीकडे होत. ह्या जगात केवळ विज्ञानच सत्य आहे असं म्हणणाऱ्या त्याला कालपासून इतके काही अनुभव आले होते की त्यांना स्वप्न म्हणून पण तो विसरू शकला नसता. आजवर ज्या बुध्दीने भासमय जग नाकारला त्याच जगातील सर्वशक्तिमान अशा कोणाशीतरी त्याला बुद्धीचातुर्याने सामना करायचा होता. त्याच्या आयुष्यातील बदलांसोबत त्याचे विचारही अंतर्बाह्य बदलून जात होते. 

त्यांच्यातील कोणीतरी ते निळसर तेलाचे सारे दिवे पेटवले. ते तेलापेक्षाही काहीतरी बरच वेगळं असाव. एवढ्याशा पणत्यांनी सगळ्या अंधाराला गिळंकृत केल होत. त्यांचा तेजोमय प्रकाश संपूर्ण गुहेत व्यापला होता. गुरुजींनी सर्वानाच आसनग्रहण करायची सूचना केली. सर्वजण आपापल्या नेमून दिलेल्या मृगाजिनावर आसनस्थ झाले. " इथून पुढे तुम्हा सर्वांच्या मनाच्या एकाग्रतेची कसोटी असेल... भलेही आपण दैवी शक्तीला आवाहन करत असलो तरी त्या शक्तीची उपस्थिती स्वीकारायला आपल मन तयार असायला हवं. आपल्या मनातील विचार, बुद्धीच्या तळाशी गाडून शुद्ध अंतःकरणाने त्या शक्तीला साद द्यायला हवी. त्या शक्तीतून पाझरणाऱ स्वत्व आपल्या अंतःकरणात सामावून घेण्यासाठी आपल मन व शरीर दोन्ही पूर्णपणे तयार झालं तर... आणि तरच ह्या यज्ञाच पुण्य आपल्या पदरात पडेल. अन्यथा आपल्या मनाची चंचलता आपल्याला दैवी शक्तीची अनुभूती घेण्यापासून नक्कीच परावृत्त करेल... शुभं भवतु.."