ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଙ୍କର ଅଭିନୟ

॥ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଙ୍କର ଅଭିନୟ ॥

ରତିକାନ୍ତ ଦଣ୍ତପାଣି ; ବୟସ ୬୨ ବର୍ଷ । ନାଁଟା କହିଦେଲେ ସାରା ଉତ୍ତରପୁର ଗାଁଟା ଚିହ୍ନିଯାଏ । ହେଲେ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ନାଁରେ ସିଏ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଖରେ ପରିଚିତ । ପେଶାରେ ଥିଲେ ବିଦ୍ୟା ମନ୍ଦିର ଶିକ୍ଷକ କିନ୍ତୁ ନିଶା ଅଭିନୟ । କିଛି ପିଲାଙ୍କୁ ନେଇ ଗାଁରେ କରିଛନ୍ତି ଗୋଟିଏ ଅଭିନୟ କ୍ଲବ୍ । ବଛାବଛା ପିଲା କିଛି ମଧ୍ୟ ଅଭିନୟ ଶିଖନ୍ତି ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଙ୍କର ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାରେ । ବିଦ୍ୟା ମନ୍ଦିରଟା ଗୋଟିଏ ବେସରକାରୀ ସ୍କୁଲ । ସେଠାରୁ ଯାହା ମିଳୁଥିଲା ସେହିଥିରେ ଚଳୁଥିଲା ତାଙ୍କର ସଂସାର । ଆଜି ତାଙ୍କର ସଂସାର କହିଲେ ଦୁଇ ପୁତ୍ର ଆଉ ପୁତ୍ର ବଧୂ ତଥା ତିନି ନାତି ନାତୁଣୀ । ପତ୍ନୀ ଛଅ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କୁ ଏକା କରି ଚାଲିଯାଇଛନ୍ତି ଆରପୁରକୁ । ନିଃସଙ୍ଗତାର ଜୀବନ ତାଙ୍କର । କାରଣଟା କଣ ବୋଲି ଭାବୁଛନ୍ତି ? କାରଣ ସେହି ଗୋଟିଏ । ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟର ବୋଝ । ବୋଝ ତ କୁହାଯିବ ନାହିଁ ! ଅଭିଶାପ ! ଅଭିଶାପ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଆଉ ବୋଝ ତାଙ୍କର ପୁତ୍ର ଓ ପୁତ୍ର ବଧୂ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ । ଯେପରି ଫଳହୀନ ବୃଦ୍ଧ ଗଛଟା ମୂଲ୍ୟହୀନ ହୋଇପଡେ ସମାଜ ପାଇଁ ଠିକ୍ ସେହିପରି ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଆଜି ମୂଲ୍ୟହୀନ ତାଙ୍କ ପରିବାର ଭିତରେ । ପ୍ରାୟ ଦଶ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ତାଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷକତାରୁ ବାଧ୍ୟତା ମୂଳକ ଅବ୍ୟାହତି ଦିଆଯାଇଥିଲା ବିଦ୍ୟା ମନ୍ଦିରରୁ । କାହିଁକିନା ଆଜିର ସମୟରେ ମାନବ ସମ୍ବଳର ପ୍ରାଚୁର୍ଯ୍ୟ ଅଧିକ । ସେଥିପାଇଁ ବୋଧେ ଆଜି ମୂଲ୍ୟହୀନ ହୋଇପଡିଛି ଏ ମାନବ ସମ୍ବଳଟା । ଖୁବ୍ ଶସ୍ତା ହୋଇଉଠିଛି ଆଜି ମୂଲ୍ୟ ମାନବର । ତେବେ ଚାକିରିରୁ ଅବ୍ୟାହତି ନେଲାପରେ ମଧ୍ୟ ଟିଉସନ କରି ନିଜ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ କିଛି ସଞ୍ଚୁଥିଲେ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ । ହେଲେ ଆଜିକାଲି ଆଉ ସେ ହ୍ୟାପ୍ ପ୍ୟାଣ୍ଟ କିମ୍ବା ଫ୍ରକ୍ ପିନ୍ଧା ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀ ନାହାନ୍ତି କି ନାହାନ୍ତି ଆଉ ବସ୍ତାନିକୁ ତଳେ ଥୋଇଦେଇ ଚକାଆସନ ମାରି ତଳେ ବସିପଡିବା ଭଳି ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ । ଏବେ ଗାଁ ପାଖ ସହରରେ ଗଢିଉଠିଲାଣି ଅନେକ କୋଚିଂ ସେଣ୍ଟର । ତେଣୁ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଆଜି ରୋଜଗାର ଶୂନ୍ୟ । ଏତେସବୁ ଭିତରେବି ସ୍ବାଭିମାନୀ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଙ୍କର ଅଭିନୟର ନିଶାଟା ଆଜିବି ବଳବତ୍ତର । ସମୟ ଛଡାଇନେଇଛି ବୟସ ଆଉ ପରିସ୍ଥିତି ଦେଇଚାଲିଛି ବ୍ୟାଧିର ଉପହାର । ବ୍ଲଡ ପ୍ରେସର ଡାଏବେଟିସ୍ ପନ୍କ୍ରିୟାଟିକ୍ ପ୍ରୋବଲେମ୍ ମାଡିମାଡି ଚାଲିଛି ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଙ୍କୁ । ତଥାପି ସାର୍ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ।

କିଛିମାସ ପୂର୍ବର ସେଦିନଟାକୁ ଭୂଲିପାରୁନାହାନ୍ତି ଦଣ୍ଡ ସାର୍ । ଯେଉଁଦିନ ଦୁଇ ପୁଅ ତାଙ୍କର ମ୍ୟାଡିସିନ ବାବଦ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ନେଇ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲେ ଘରେ ଶୀତଳ ଯୁଦ୍ଧ । କହିବସିଲେ " ବାପ ହୋଇ କଣ କରିଛ ତୁମେ ଆମ୍ଭ ମାନଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ? ଜୀବନ ସାରା ସେ ବେସରକାରୀ ସ୍କୁଲରେ ପିଲାଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ସଜାଡୁ ସଜାଡୁ ନିଜର ତଥା ଆମ୍ଭ ମାନଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତଟାକୁ ଅନ୍ଧକାର କରିଦେଲ । ଚିନ୍ତା କଲନାହିଁ କଣ କରିବା ଆମେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ? କିପରି ରୋଜଗାର କରିବା ? କଣ କରି ପେଟ ପୋଷିବା ? ଆରେ ରାସ୍ତା କଡର କୁକୁର ମାନେବି ପିଲା ଜନ୍ମ କରି ବଡ କରିଦେଉଛନ୍ତି ! ତୁମେ ଆମ ଜୀବନଟାକୁ ମଧ୍ୟ ଠିକ୍ ସେହିଭଳି କରିଦେଇଛ । କିଛିତ ରଖିପାରିଲନି ଆମ ପାଇଁ । ଏବେ ଆମର ସ୍ବଳ୍ପ ରୋଜଗାରରେ କେମିତି ଚଳେଇବୁ ତୁମକୁ " ? ଏକଥା ମାନସିକ ସ୍ତରରେ ଖୁବ୍ ଆଘାତଦେଲା ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ଙ୍କୁ । କିଛି କହିଲେ ନାହିଁ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ । କିନ୍ତୁ ମନ ହୃଦୟ ତାଂକର ଭାଙ୍ଗି ଚୁରମାର୍ ହୋଇଗଲା । କଣ କରିବେ କିଛି ଚିନ୍ତା କରିପାରୁନଥିଲେ । ଶିକ୍ଷକତା ଆଉ ଅଭିନୟ ଭିତରେ କେତେବେଳେଯେ ବୟସଟା ଅତିକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଗଲା ଜଣାପଡିଲାନି । କେବେ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ସମୟ ମିଳିଲାନି ଯେ ବଡ ହୋଇ କଣ କରିବେ ପୁଅମାନେ । ଜାଣିପାରିଲେନି କେବେ ସମୟଟା ଦଉଡିଗଲା ଆଉ ପିଲାମାନେ ବଡ ହୋଇଗଲେ । ମନେମନେ ଭାବୁଥିଲେ 'କିଛି ଭୁଲ ତ କହିନାହାନ୍ତି ସେମାନେ ! କଣ କରିବେ ? ଏ ବୁଢାଟାର ବି ଖର୍ଚ୍ଚ କିଛି କମ୍ ନୁହେଁ । ପ୍ରାଇଭେଟ ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରିରେ ଝାଳ ବୁହାଇ ଯାହା ଦୁଇ ପଇସା ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି ତାଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ରଖିବେ ନା ଏ ଶୁଖିଆସୁଥିବା ବୁଢା ଗଛକୁ ବଞ୍ଚାଉଥିବେ । ଠିକ୍ କହିଛନ୍ତି ସେମାନେ ' । ଗଛ ଫଳଟା ଅନ୍ୟପାଇଁ ପିତା ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଗଛ ପାଇଁ ... ... । ତେଣୁ ସବୁ କଥାକୁ ପିଠିରେ ପକାଇ ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ଶୁଭ ମନାସି ବାହାରିଗଲେ ଅଭିନୟ କ୍ଲବ ପଟେ । ବାଟରେ ପଡେ ପଗୁ ସାହୁ ମ୍ୟାଡିସିନ ଷ୍ଟୋର । ତା ଦୋକାନରୁ ସବୁବେଳେ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ତାଙ୍କର ପ୍ରେସର ଟ୍ୟାବଲେଟ ଆଣନ୍ତି । ସେଦିନ ମଧ୍ୟ ସେଠାରୁ ଆଣିବାକୁଗଲେ ତାଙ୍କର ପ୍ରେସର ଟ୍ୟାବଲେଟ । ହଠାତ୍ ଦେଖିଲେ ପର୍ସରେ ଟଙ୍କା ନାହିଁ । ଫେରିଯାଉଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ପଗୁ ପଛରୁ ଡାକି ସାର୍ ଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଧଳା ପଲିଥିନ୍ ଭିତରେ ମ୍ୟାଡିସିନ୍ ଭର୍ତ୍ତିକରି ଦେଇଦେଲା । କହିଲା " ସାର୍ ! ସମୟ ଦେଖି କେବେ ଦେଇଦେବେ । ଗୋଟିଏ ମାସ ପାଇଁ ଦେଇ ଦେଉଛି " । ପଗୁଟା ସାର୍ ଙ୍କର ଷ୍ଟୁଡେଣ୍ଟ । ଖୁବ୍ ସମ୍ମାନ ଦିଏ ସାରଙ୍କୁ । ପଗୁ ପାଖରୁ ମ୍ୟାଡିସିନ ନେଇ ସାର୍ ହସିଦେଇ ଚାଲିଗଲେ ।

ଏହା ଭିତରେ ବିତିଯାଇଛି ଚାରିମାସ । ଦଶହରା ସମୟ । ଦଶମୀ ରାତି ପାଇଁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମୁକ୍ତାକାଶ ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ । ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥାଆନ୍ତି ଆଖପାଖର ତିନି ଚାରୋଟି ଗାଁର ଦର୍ଶକ ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କର ନାଟକ ଦେଖିବାକୁ । ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା ଆଜିର ନାଟକଟା ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କର ଶେଷ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ଆଉ ଅଭିନୀତ ନାଟକ । ଏହାପରେ ଅଭିନୟରୁ ଅବ୍ୟାହତି ନେବେ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ । ଖୁବ୍ ଜୋରଦାର୍ ପ୍ରଚାର କରୁଥାଏ ପଗୁ । କହୁଥାଏ " ଏ ମୋର ନିଦ୍ରିତ ରାତ୍ରିର ଜାଗ୍ରତ କଳାପ୍ରେମୀ ବନ୍ଧୁଗଣ ! ଆଜି ଉତ୍ତରପୁର ରଙ୍ଗମଞ୍ଚରେ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କର ଅଭିନିତ ଶେଷ ନାଟକ ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗ ନିଅନ୍ତୁ । ଭୁଲନ୍ତୁ ନାହିଁ ବନ୍ଧୁଗଣ ! ନାଟକଟିର ନାଁ 'ଅଭିନୟ' " । ରାତି ନଅଟାରେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ନାଟକ ' ଅଭିନୟ ' । ସମସ୍ତେ ଉତ୍ସୁକତାର ସହ ଉପଭୋଗ କରୁଥାନ୍ତି ନାଟକ । ଆସିଲା ସେହି ଦୃଶ୍ୟଟି । ଯେଉଁ ଦୃଶ୍ୟରେ ଦୁଇ ପୁଅଙ୍କର ଅଭିନୟ କରୁଥିବା କଳାକାର ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କୁ କହୁଛନ୍ତି " ବାପ ହୋଇ କଣ କରିଛ ତୁମେ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ? ଜୀବନସାରା ସେ ବେସରକାରୀ ସ୍କୁଲରେ ପିଲାଙ୍କର ଭବିଷ୍ୟତ ସଜାଡୁ ସଜାଡୁ ନିଜର ତଥା ଆମ୍ଭ ମାନଙ୍କର ଭବିଷ୍ୟତଟାକୁ ଅନ୍ଧକାର କରିଦେଲ । ଚିନ୍ତା କଲନାହିଁ କଣ କରିବା ଆମେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ? କିପରି ରୋଜଗାର କରିବା ? କଣ କରି ପେଟ ପୋଷିବା ? ଆରେ ରାସ୍ତା କଡର କୁକୁର ମାନେବି ପିଲା ଜନ୍ମକରି... ... ..." । ଏତିକି କହୁ କହୁ ହଠାତ୍ ଅଟକି ଗଲେ ଦୁଇ କଳାକାର । " ଓଃ !ମୋ ମୁଣ୍ଡ ଭିତରଟା କଣ ହୋଇଯାଉଛି ! କଣ ହୋଇଯାଉଛି ! " କହି ଅଭିନୟରତ ଦଣ୍ଡ ସାର୍ ହଠାତ୍ ସେହି ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ ଉପରେ ଟଳିପଡିଲେ । ସମସ୍ତେ ନିରବ । ଦର୍ଶକ ଉତ୍ସୁକ ଆଉ କଳାକାର ଦୁହେଁ ତଟସ୍ଥ । ଦର୍ଶକେ ଭାବୁଥାନ୍ତି କଣ ହେବ ଏହାପରେ ? କଳାକାର ଦୁହେଁ ଚିନ୍ତାରେ ପଡିଥାନ୍ତି ' ଏଇଟାତ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ନଥିଲା । ଦଣ୍ଡ ସାର୍ କଣ ମନକୁ ମନ ଅଭିନୟ କରୁଛନ୍ତି ' । କିଛି ସମୟ କଟିଗଲା ନିଶବ୍ଦ ଆଉ ନିରବରେ । ହଠାତ୍ ପଗୁ ଦୌଡିଯାଇ ଭିଡିଧରିଲା ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କୁ । ଦର୍ଶକେ ଭାବୁଥାନ୍ତି ନାଟକ ଚାଲିଛି । ପଗୁ ବଡ ପାଟିରେ ଚିତ୍କାର କରି କହିଲା " ସାର୍ " ! ସେପଟୁ ମାଇକ୍ ରେ କୁହାଗଲା " ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କର ଶରୀର ଅସୁସ୍ଥ । ନାଟକ ଏହିଠାରେ ସମାପ୍ତ କରାଗଲା " । ଏହାପରେ ସମସ୍ତେ ଘେରିଗଲେ ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କୁ । ସାର୍ କିନ୍ତୁ ଥାଆନ୍ତି ନିରବ ନିରୁତ୍ତର ନିର୍ବିକାର । ସାର୍ ନେଇସାରିଥିଲେ ଅଭିନୟରୁ ଚିରଦିନ ପାଇଁ ଅବସର । ପଗୁ ଓ ଅନ୍ୟମାନେ ଟେକିନେଲେ ସାରଙ୍କର ନିଷ୍ପ୍ରାଣ ଶରୀରଟାକୁ ତାଙ୍କ ଘର ଭିତରକୁ । ଡାକ୍ତର ବାବୁ ଆସି ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କୁ ମୃତ ଘୋଷଣା କଲେ । ହଠାତ୍ ପଗୁର ନଜର ପଡିଲା ସାରଙ୍କ ରୁମରେ ଥିବା ଥାକ ଉପରେ । ସେଠାରେ ସେହି ଧଳା ପଲିଥିନ ଭିତରେ ରଖାଯାଇଥିଲା ଗୋଟିଏ ମାସର ପ୍ରେସର ଟ୍ୟାବଲେଟ । ' ତା ମାନେ କଣ ସାର୍ ଚାରମାସ ହେଲାଣି ପ୍ରେସର ଟ୍ୟାବଲେଟ ଖାଇନଥିଲେ ' ! ଏହିକଥାଟା ପଗୁ କୁ ବିବ୍ରତ କରିପକାଇଲା । ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ସେ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ପଚାରିଲା " ସାରଙ୍କର କଣ ହୋଇଥିଲା "? ଡାକ୍ତର କହିଲେ " ବୋଧହୁଏ ବହୁତ ଟ୍ୟାନସନରେ ବ୍ଲଡ ପ୍ରେସର ବଢିଯାଇ ବ୍ରେନ ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ କରିଗଲା " । ତାଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ପଗୁ ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲା ସାରଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁର ପରିଭାଷା । ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲା ଏ ମୃତ୍ୟୁଟା ଅପମୃତ୍ୟୁ, ଆକସ୍ମିକ , ହତ୍ୟା ନା ଆତ୍ମହତ୍ୟା ? ମନେମନେ କହୁଥାଏ " ସାର୍ ! ପ୍ରକୃତରେ ଆପଣ ଜଣେ ଦକ୍ଷ ଅଭିନେତା । ଆପଣଙ୍କ ବଳିଷ୍ଠ ଅଭିନୟ ପାଖରେ ଆଜି ହାରିସାରିଛି ଅଭିନୟର ଏହି ଦୁନିଆଁ । ଆଜି ଆପଣ ପ୍ରମାଣ କରିଦେଲେ ଯେ ଜଣେ ପିତା ହିଁ ହୋଇଥାଏ ଦୁନିଆଁ ର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଅଭିନେତା । କେହି ବୁଝୁ କି ନବୁଝୁ; ମୁଁ କିନ୍ତୁ ବୁଝିସାରିଛି ଆପଣଙ୍କ ହୃଦୟ ର ବ୍ୟଥା ; ମାପିସାରିଛି ଆପଣଙ୍କ ଅଭିନୟ ର ଗଭୀରତା ।" । ଏତିକିବେଳେ ରାମ ସାହୁ ଦଣ୍ଡ ସାରଙ୍କର ପୁଅମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ କହିଲା " ବିଧିର ବିଧାନ ତ ମାନିବାକୁ ପଡିବ । ତେବେ ମୁଁ ଚେଷ୍ଟା କରିବି ଯେତେ ଶୀଘ୍ର ସମ୍ଭବ ସାରଙ୍କର ଇନ୍ସ୍ୟୁରାନସ୍ ଟଙ୍କାଟା ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କୁ ମିଳିଯାଉ " । ପଗୁକୁ ଲାଗିଲା ଯେପରି ରାମ ସାହୁ ମୁହଁରୁ ଏକଥା ଶୁଣି ଦୁଇ ଭାଇ ଟିକିଏ ଆଶ୍ବସ୍ତ ହୋଇଯାଉଥିଲେ । ବୋଧହୁଏ ସେମାନେ ଭାବୁଥିଲେ ' ଯା' ହେଉ ଏଇ ଟଙ୍କାରେ ବାପାଙ୍କର କାମଟା ତ ଉଠିଯିବ ' ! ! !

॥ ଜ୍ୟୋତିରଞନ ସାହୁ ॥

hello-8895156355