વૈશ્યા !

 

जीस्म बेचा हैं मैंने....रुह नही अब तक...

इन्सान तो मैं भी तेरी तरहा ही हुं

फीर भी आ जाती हैं मुझे शर्म कभी कभी...

इसीलीये तेरे दिये घाँव पर मैं उफ्फ नही करती...

खुन जैसा कुछ़ मेरा भी नीकलता हैं और दर्द भी हो जाता हैं जरा सा...!!

 

                         લાવણ્યા....લાગે છે એની માએ એનુ નામ બરાબર વિચારી ને જ રાખ્યું હશે. એની તાંબાવર્ણી ચામડી માંથી લાવણ્ય ઝરતું હતું. સફેદ સુતરાઉ નો પારદર્શક બ્લાઉઝ અને ચણિયા ભેર એના ભીના લાંબા. કાળા વાળમાં કાંસકો ફેરવતી, લાકડાના અદ્‌ભુત કોતરણી વાળા આદમ કદના અરિસા સામે એના પ્રતિબિંબ સામે એકીટશે જોતી હતી...અરિસો એને એક રાજવી શેઠને ખુશ કરવા બદલ ભેટમાં મળ્યો હતો...આમ તો એ ઘર માં પડેલી બધી જ વસ્તુ ઓ મુલ્યવાન હતી..ભેટમાં જ મળી હતી ને !

બસ આ એક ઘર જ જાણે ઉદાસીનું આવરણ ઓઢી ને બેઠું બેઠું કંઇક વિચારતું હતું. એનાથી આ કીમતી વસ્તુઓનો ભાર ન'તો વેઠાતો જાણે..! દિવાલ પર ઉખડેલા પોપડા. ગંદી ફર્શ,અને મેલા પડદા.એક અજીબ વાસ મારતી હતી.આમ તો એ અત્તર ની સુંગધ હતી..પણ ખુશનુમા ન હતી. બંધિયાર વાતાવરણ...ચોખ્ખી હવા અંદર આવી ને ગોંધાઇ જતી હતી અને બહાર નીકળવા માટે જાણે તરફડિયા મારતી હતી...!

પશ્ચિમ બંગાળના કોલકતા શહેર નો સોનાગાછી વિસ્તાર દેહવ્યાપાર માટે વગોવાયેલો વિસ્તાર... અહીં માણસ નું મુલ્ય ન હતું.મુલ્ય માત્ર એના શરીરનું હતું...લાવણ્યા ને બધી જ કીમતી વસ્તુઓ એના શરીરના બદલામાં જ મળી હતી...એટલે કે એને પૈસા તો મળતા જ હતા પણ જો કોઇક ઘરાક વધારે ખુશ થઈ જાય અને અમીર ઘરાનાનો હોય તો પૈસા અને મહામુલી વસ્તુઓ પણ આપી દેતા હતા.

લાવ્ણ્યા જન્મી ત્યાર થી જ અહીં હતી એની મા પણ આ જ ઘરમાં હતી અને બદનસીબે એની માં એ જ એને આ વ્યવસાયમાં ધકેલી હતી અને શીખવાડ્યું પણ હતુ કે ઘરાકો ગ્રાહકો ને કંઇ રીતે ખુશ કરવા..!

બે માળના ઘરોની હરોળ અને પાતળી ગલીઓ વાળા આ વિસ્તારમાં રાતે દિવસ પડે છે...બધી જ તવાયફો જાત જાત ના શણગાર સજી ને બહાર આવી જતી..અહીં રસ્તા માં જ બધી સ્ત્રીઓ મેકઅપ કરતી અને ઘરાકો ની રાહ જોતી...લાવણ્યા પણ એમાંની જ એક હતી.

નીચે ગલી માંથી કોઇકએ લાવણ્યાના નામની બુમ પાડી... "નીચે આ જા તેરી ગાડી આ ગઈ...!"

અને એ વિચાર તંદ્રામાંથી જાગી અને ભીના વાળને લીધે ભીનો થયેલો બ્લાઉઝ કાઢ્યો અને એની આંગળીઓ એના જ શરીર પર ફરવા લાગી અને ફરી એ વિચારતંદ્રામાં સરી પડી.

ફરીથી બુમ આવી. એ સાડી લપેટી ને બહાર આવી : "અરે ઉનકો બોલ થોડી દેર લગેગી...ઔર તું ઉપર આજા.."

લાવ્ણ્યા ઝટપટ તૈયાર થવા લાગી..

ભપકાદાર કલરની સાડી કાઢી અને ચીવટથી પહેરી.

એટલામાં ચંદા આવી..કપાળ પર આવતી લટો ઉલાળીને લહેકામાં બોલી : "અરે વાહ..મેરી છમ્મકછલ્લો..!"

અને લાવણ્યાની સાડી સરખી કરવા લાગી.

"તુઝે તો અચ્છા કોન્ટ્રાક્ટ મીલ ગયા હૈ.. કૈસે રીઝાયા ઉસ શેઠ કો તુને ?

લાવણ્યા : મર્દ લોગ કો જ્યાદા સવાલ પુછને વાલે ઔરતે પસંદ નહી આતી ઔર મે જ્યાદા બાત નહી કરતી શાયદ ઇસીલીયે ..!"

ચંદા ": હા..પર મૈં તો બોલે બીના નહી રહે શકતી..વૈસે તેરા શેઠ તો દિખને મે અચ્છા હૈ ઔર પઢા-લીખા ભી લગતા હૈ..પર કુછ પ્રોટેક્શન લેતા હૈ કી નહી ??

મૈં તો પહેલે હી બોલ દેતી હું અગર પ્રોટેક્શન હૈ તો કપડે ઉતારુ નહી તો પ્લાન કેન્સલ..!ઔર કુછ આદમી તો યે સુનકે હી ભડક જાતે હૈં..તબ મુઝે બડી હસી આતી હૈ..પર ક્યાં કરું ડર લગતા હૈ. ધ્યાન રખના પડતા હૈ..! અપની યે બાજુ વાલી મૌસી કી હાલત દેખી હૈ તુને ? ન હોસ્પિટલ જાતી હૈ ના દર્દ સહન કર પાતી હૈં..ઉસે હી નહી પતા હૈ ઉસકો હુઆ ક્યા હૈં..!

ઉમ્ર બઢને પર ના કામ મીલતા હૈં ના ઇઝ્ઝત..! હમ જૈસી ઔરતો કી યહી જીંદગી હૈ...! અચ્છા હૈ તેરી માં જલ્દી મર ગઈ..."

ચંદાની લાંબી લચક વાત અને અગણિત પ્રશ્નો સાંભળી ને પણ લાવણ્યા ચુપ જ રહી..એક કઠપુતળીની જેમ જ ઉભી રહી..પણ એની માની વાત સાંભળી ને એની આંખોનું તળાવ છલકાઇ ઉઠયું.

અને વાત કરતા કરતા માતો ચંદાએ એ કઠપુતળીને તૈયાર પણ કરી દીધી..!!

વાળ નો ઢીલો ચોટલો ગુંથી ને ગુચ્છેદાર ગજરો લગાવ્યો..મોં પર પાવડર નો થપેડો કર્યો.કાળી ચામડી પર સફેદ ધબ્બા પડી ગયા..ઘાટા લાલ કલર ની લિપસ્ટીક લગાવી ફરી થોડો મેકઅપ કર્યો...અને ચાંલ્લો કર્યો...ફટાફટ ઘણા બધા ઘરેણા પણ પહેરાવી દીધા.

અહીં બધીઓ ને આવી જ તૈયાર થવાની આદત હતી.

જાણે એની થોડી વાર પહેલા ની સુંદરતા ગંદી ફર્શ પર ઢોળાઇ ગઇ!

એક જુગુપ્સાપ્રેરક દેખાવ લઇને એ ગાડીમાં બેઠી.

એક રાત્રે એ નીચે ઘરાકની રાહ જોઇ ને ઉભી હતી.એક ગાડી પાસે આવી ને ઉભી રહી.દરવાજો ખુલ્યો...અને એ અંદર બેસી ગઈ..એ શેઠ એક સરકારી અમલદાર હતા.કોલકતા બદલી થઈ હતી અને એકલા જ રહેતા હતા..એ એને એમના મહેલ જેવા ઘરે લઇ ગયા..બસ,ત્યાર થી નક્કી થઈ ગયું હતું કે અઠવાડીયા ના ચાર દિવસ એ શેઠ ના ઘરે જવાનું.સાંજે ડ્રાઇવર આવી ને લઇ જાય અને સવાર માં પાછી મુકી જાય દામ સારો એવો મળતો હતો. આ બાબત માં બીજી તવાયફો કરતા પોતે થોડી નસીબદાર છે એમ લાવણ્યા મન માં ને મન માં માનતી હતી...!

આવી જ એક સાંજ... ગાડી લેવા આવી. એના એરિયાથી ગાડી થોડે જ દુર ગઇ.રસ્તા માં ટોળુ કોઇ ને ઘેરી ને ઉભુ હતુ.કુતુહલ વશ લાવણ્યા એ ગાડી ઉભી રખાવી અને નીચે ઉતરી..ટોળામાં પેસવા પ્રયત્ન કરતી હતી કે ટોળુ એની મેળે જ વીખરાઇ ગયું એને જોઇ ને જ કદાચ... એ થોડી ભોંઠી પડી ગઇ..!

છત્તાય એ આગળ વધીને જોયું તો એક બીમાર વ્રુદ્ધ કણસતો પડ્યો હતો...એને ડ્રાઇવરની મદદ થી વ્રુદ્ધને ગાડીમાં સુવડાવ્યો.

એ વિચારવા લાગી "જ્યારે હું બુઢ્ઢી થઈશ ત્યારે મારી હાલત કદાચ આવી જ થશે...હું રસ્તા પર પડી પડી કણસી રહી હોઇશ અને ટોળુ મારી પર હસતું હશે અને આને જો હું સારવાર અપાવુ તો કદાચ ભગવાન મારું કરેલું યાદ રાખે અને મારું મૌત સુધારે..."

હજી પણ ટોળાની નજર એની તરફ જ હતી.

કોઇક ટોળા માંથી બોલી ઉઠ્યું : "હવે વૈશ્યાઓ એ પણ સમાજ સેવા શરૂ કરી દીધી." અને હસવા ના અવાજો એની પીઠ પાછળ શુળ ની જેમ ભોંકાવા લાગ્યા....

એ બધો તમાશો અવગણી ને એ ગાડી માં ગોઠવાઇ...

દવાખાના માં પણ દાખલ થતી વખતે દરવાન એને રોકી ને હસતો હસતો બોલ્યો : "ઓ મેડમ...અંદર ક્યાં જાવ છો આ દવાખાનુ છેં તમારો બિઝનેશ અહીં નહી થાય..!"

ડ્રાઇવરે લાવ્ણ્યા ને ઇશારા થી ગાડીમાં બેસવા કહ્યું.

ગાડીમાં બેસી ને એને અરિસો કાઢ્યો અને ચહેરો જોવા લાગી પોતાના જ દેખાવ પર એને ચીતરી ચડી...જાણે એનુ વૈશ્યા હોવુ એના ચહેરા પર લખેલુ હતુ અને લોકો એને વાંચી લેતા હતા..સાડી ના છેડા થી ઘસી ને મેકઅપ સાફ કર્યો..લાલ લિસોટા પડી ગયા.. હોઠ પરથી લિપસ્ટીક લુછી નાખી.. ગજરો ખેંચીને કાઢ્યો અને ગાડીની બહાર ફેંકી દીધો.. બધા જ ઘરેણા ઉતારી નાખ્યા.. ફરી અરિસામાં ચહેરો જોયો સંતોષ થયો.

ડ્રાઇવર આવી ગયો હતો એની પાસેથી પેલા ડોશાની તબિયત વિશે થોડા સવાલ કરી ને કાલે ફરી દવાખાને આવવાનો નિશ્ચય કર્યો.

ગાડી શેઠ ના ઘર તરફ ચાલી...ખાસુ મોડુ થયું હતું તો થોડી બીક પણ લાગી કે ખબર નહી શેઠ કેવું વર્તન કરશે..બધો શણગાર પણ ઉતારી નાખ્યો હતો.

ગાડી બંગલાના કંમ્પાઉન્ડ માં આવી ને ઉભી રહી..એ દબાતે પગલે અંદર દાખલ થઈ...સીડીઓ ચડી ને કાયમ ના કમરા માં દાખલ થઈ..સ્મશાનવત્‌ શાંતિ એને વીંટળાઇ જતી હતી અને એના ઝાંઝરના ઝણકારની સાથે જ ખરી પણ પડતી હતી !

શેઠ સાહેબ આરામ ખુરશી આંખો મીંચી પડ્યા હતા.

દરવાજો બંધ કરવાનું એને યાદના રહ્યું. એ સામે આવી ને ઉભી રહી..શેઠે આંખો ખોલીને કડપ ભરી નજરે એની સામે જોયુંં... લાવણ્યા કંઇક બોલવા ગઇ પણ શેઠે એને હાથ ઉંચો કરી ને બોલતા રોકી.

"તને બોલવાનો અધિકાર જ નથી..." આ વાક્ય એ બોલ્યા તો નહી પણ એને જાતે જ સમજાઇ ગયું.

શેઠે ઉભા થઈને એને કમરથી પકડીને નજાકતથી પલંગ પર બેસાડી અને એ પણ બાજુમાં જ બેઠા અને ધીરેથી બોલ્યા :   "આજે ચહેરો ઉદાસ છે...અને એકદમ સાફ છે..આ ઉદાસી અને ચુપ્પી તને વધારે ખુબસુરત બનાવે છે."

આટલુ બોલીને ઉભા થયા.

લાવણ્યાની આંખોમાંથી વેદનાથી છલોછલ બે આંસુ એના ગાલ પર રેલાઇને એની સાડી પર પડ્યા...અને શોષાઇ ગયા...!

ખુલ્લો રાખીને આવી હતી એ દરવાજો પણ બંધ થઈ ગયો...!