હું પણ “મા” બની….

આન્ટી શીલા, મેં તમને કેટલી વખત ટોક્યા પણ તમે સમજતાજ નથી, મને ‘બેટી’ કહી ના બોલાવો, હું તમારી કોઈ દીકરીતો નથી, તમારે પેટે મેં જન્મ પણ નથી લીધો, શા માટે બેટી શબ્દને વગોવો છો? હવેથી ધ્યાન રહે મને બેટી કહીને બોલાવશો નહીં.. માત્ર ‘મોના’,સમજ્યા?

મારું સ્વપ્ન હતું કે મોનાને મારી દીકરી તરીકે જ પ્રેમ આપી એનું દીલ જીતી લઈશ..સ્વપ્ન અને પડછાયો બન્ને મને ઝાંઝવાના જળ જેવાં લાગ્યાં!

રાકેશ અમેરિકાથી અમદાવાદ આવ્યો ત્યારે મારી ખાસ બહેનપણી મીતાએ મને કહ્યુઃ ’શીલા હું રાકેશને સારી રીતે ઓળખું છું. મારી મોટી બહેન ઈલા શિકાગોમાં છે અને રાકેશ અને ઈલા બન્ને એકજ કંપનીમાં જોબ કરે છે. સ્વભાવમાં બહુંજ શાંત છે. જોબ પણ સારી છે, પૈસે ટકે સુખી છે, પોતાનું ઘર છે. તેની પત્નીનું કાર એક્સીડેન્ટમાં થયેલ મૃત્યુની કરૂણ ઘટનાએ તેના સુખી જીવનને હચમચાવી દીધું. તને તો ખબર છે કે અમેરિકામાં ટીન-એજ બાળકોની સંભાળ લેવી તે હરીકેનના વીન્ડ સામે બાથ ભરવા સમાન છે. તેની ૧૫ વર્ષની એકની એક દીકરીની સંભાળ રાખી શકે એવી પત્નિની મળી જાય એ હેતુથી તે અહીં પુનઃ લગ્ન કરવા આવ્યો છે..તો…..

“મીતા, તને તો ખબર છે કે મારી ઉંમર ચાલીશની થઈ. મેં કદી લગ્ન નથી કર્યા અને કરવા પણ નથી..

‘શીલા તું ગાંડી ના થા…તારા બે ભાઈઓને તે મા-બાપ ગુમાવ્યા બાદ એકલા હાથે મુશ્કેલીઓનો સામનો કરી તેમને ભણાવ્યા, લગ્ન કરાવ્યા એ મોટી જવાબદારી અને ફરજ પુરી કર્યા પછી ક્યાં સુધી એકલી રહીશ? ઘડપણ આવશે ત્યારે તું એમ માને છે કે બન્ને ભાઈઓ તારું ઘડપણ પાળશે? ભુલીજા શીલા. જમાનો બદલાઈ ગયો છે ..ક્યાં સુધી આ શિક્ષકની નોકરી કરતી રહીશ?’

‘ અમેરિકામાં તો બાળકો ૧૮ વર્ષના થાય એટલે મા-બાપથી જુદાજ રહેતાં હોય છે તો તારે માત્ર બે-ત્રણ વરસ સુધીજ તેની દીકરીની સંભાળ રાખવાની છે અને ત્યારબાદ તું અને રાકેશ બન્ને એશ-આરામથી લગ્ન-જીવનની મજા માણી શકશો..’

મેં મારા ભાઈ-ભાભીઓ સાથે ખુલાસાથી વાત કરી..સૌએ કોઈ આનાકાની કર્યા વગર જ સંમતી આપી દીધી..”બેના તમારું જીવન અમેરિકા જઈ સુખી થાય તેમાં અમને તો આનંદજ થાયને! મનેતો મનમાં એમજ લાગતું હતું કે ભાઈ-ભાભીઓ કહે શે….’બહેન, તમોએ અમારા માટે ઘણો મોટો ભોગ આપ્યો છે, અત્યાર સુધી કુંવારા રહી બન્ને ભાઈને ભણાવ્યા-પરણાવ્યા હવે અમને પણ આપની સેવાનો લાભ આપો..’ મારી અપેક્ષા ઉંધી પડી..મનોમન વિચાર્યું. અપેક્ષાજ માનવીને દુ:ખની આગમાં સળગાવી દે છે. હું અભાગણ શા માટે હવામાં આશાઓના મિનારા ચણી રહી છું? મેં નિર્ણય લઈ લીધો.. રાકેશ સાથે મારી મુલાકાતમાં થોડી વાતો, સમજુતી અને તેની “દીકરીની સંભાળ” એ મૂખ્ય વિષય રહ્યો.. મેં પણ નક્કી કર્યું કે મા વિહોણી દીકરીને હું જરૂર મા નો નિખાલસ પ્રેમ આપી મારી બનાવી દઈશ..મને પણ દીકરી મળી જશે. એક શિક્ષક છું. બાળકો સાથે વર્ષો ગાળ્યા છે.બાળકોનો પ્રેમ કેવી રીતે જીતવો એ કળા અમને આવડે છે.

રાકેશ અમેરિકન સિટિઝન હોવાને કારણે મારે જલ્દી અમેરિકા આવવા મળ્યું..એર-પોર્ટપરથી ઘેર આવ્યા. ચાર બેડ રૂમનું હાઉસ ઘણું જ વિશાળ હતું..મોના સ્કુલેથી આવી ‘હાઈ ડેડ! કહી સીધી તેના રૂમમાં જતી રહી..રાકેશે બોલાવી..મોનાને મારી ઓળખાણ કરાવી..માત્ર ‘હાઈ આન્ટી શીલા’ કહ્યું અને રાકેશને કહ્યું; ડેડ મારે હોમ-વર્ક ઘણું છે. I am very busy..see you dad..(હું ઘણી વ્યસ્ત છું,,પછી મળીએ ડેડ).મને મોનાની વર્તણુક ના ગમી પણ મનોમન વિચાર્યું કે બાળક છે..ધીરે ધીરે પાટા પર આવી જશે. રસોઈ બનાવાની બાકી હતી..રાકેશ કહ્યું: આપણે બહાર ઇન્ડિયન રેસ્ટોરન્ટમાં જમી લઈએ..મેં ના પાડી..અહીંની રીતભાતથી અજાણી હતી. રાકેશે ઘરની ટુર અને કિચન વિગેરેની વ્યવસ્થા મને સમજાવી.. મેં છોલે-પરોઠા અને પુલાવ બનાવી દીધા..મોનાને જમવા બોલાવી પણ કહ્યુઃ ‘Dad, You know that I do not like Indian food, I already eat taco dinner with my friends..Please do not bother me. 'OK beti..'(ડેડ, તમોને તો ખબર છે કે મને ઇન્ડિયન ફૂડ ભાવતું નથી, મે મારી બેનપણી સાથે ટાકો-ડીનર લઈ લીધુ છે,,હવે મને ખોટા પરેશાન ના કરતાં)..

કોણ જાણે કોણે મોનાની ભડકાવી હશે. કે ‘સ્ટેપ-મધર અને ડેવિલ બન્ને સરખા’ એજ મોનાની માન્યતા હતી.સ્ટેપ-મધર માની જગ્યા કદી લઈ જ ના શકે. અને મારે એના મનમાં ભરાયેલ ભુતને કાઢવું હતું. પણ હજું સુધી કોઈ જાતની સફળતા મળી નથી..રાકેશ જોબ પર જાય, ઘણીવાર ઓફિસના કામે જોબ પરથી મોડો આવે, થાકેલો હોય હું એને શું ફરિયાદ કરૂ? આખો દિવસ ઘરમાં એકલી, ટીવી જોઈ જોઈને પણ કંટાળો આવે.

મોનાએ મને બહું સ્પષ્ટ શબ્દમાં ચેતવણી આપી દીધી હતી કે મારા રૂમમાં મારી પરવાનગી વગર દાખલ નહી થવાનું. મારાજ ઘરમાં મા-દીકરી વચ્ચે મોટી દિવાલ ઉભી થઈ ગઈ હતી. જે હું તોડવાની કોશિષ કરી રહી હતી..તેણીના પથ્થર સમા ઘા સમા શબ્દો સામે હું ફૂલથી કામ લઈ રહી હતી પણ મારો ફૂલોનો કચ્ચરઘાણ નીકળી જતો હતો..એક શબ્દ સામે હજારો વિશબાણની વર્ષા વરસી જતી હતી..ધૈર્ય ક્યાં સુધી રાખું? મને લાગતું હતોં કે ‘ઉલ માંથી ચુલમાં’ પડી ગઈ. પતિના પ્રેમની જ્યોત મને એક કારમી કાંતીલ ઠંડીમાં ઉષ્મા આપી રહી હતી જેને લીધે મોનાના આકરા સ્વભાવ અને ધિક્કારને સહન કરી રહી હતી. એ સોળ વર્ષ બાદ કાર ચલાવતી થઈ ગઈ અને રાકેશે તેણીની બર્થ-ડે મા કાર ગીફ્ટ આપી બસ હવે તો કાર આવી એટલે તેણીને તો સ્વતંત્રતાની પાંખ આવી ગઈ. ઘણીવાર વીક-એન્ડમાં મોડી રાત્રે ઘેર આવે. એના બહાના હોય..ડેડી આજે મારી બહેનપણીને ત્યાં પાર્ટી છે , સહેલીઓ સાથે નાઈટ-આઊટ, મ્યુઝીકલ-કૉન્સર્ટ એવા ઘણાં ઘણાં બહાના તૈયાર જ હોય. મારું તો મો સીવાયેલુ રાખતી…હજું હું તેણીને ગમે કે ના ગમે ‘બેટી’ કહીને જ બોલાવતી..’ફીર સુબાહ તો આયેગી..એક નયા સૂરજ નિકલેગા..મેરે આંગનમે આયેંગી નઈ રોશની….’આશાના કિરણ કદી મારા ઘરમાં આવશે..

મોના પોતાનો રૂમ હંમેંશા બંધ કરીને જ બહાર જાય..એક દિવસ મેં તેણીનો રૂમ ખુલ્લો જોયો, કોઈ વાસ આવતી હતી મેં અંદર જઈને જોયું તો વ્હીસ્કીની બૉટલ હતી, મને નવાઈની તો લાગી પણ અહી ટીન-એઈજ માં કૉમન છે એમ માની મન મનાવી લીધું મને થયુ કે બૉટલ એના કલોઝેટમાં મુકી દઉ તો ત્યાંજ મને શૉક લાગ્યો, બર્થ-કન્ટ્રોલના પેકેજ ત્યાં પડ્યા હતાં..ઘડીભરા તો થંભી ગઈ..મારી જાત પર ધિક્કાર થયો કે મોનાને હું મારી બનાવી ના શકી..કેટલા ખરાબ રસ્તે ચડી ગઈ છે. મનોમન નક્કી કર્યું કે કોઈ પણ ભોગે હું તેણીને મારી બનાવીશ મા કરતાં વિશેષ પ્રેમ આપી મોનાનો પ્રેમ હું જરુર જીતીશ..

શનિવારની રાત હતી હું અને રાકેશ લેઈટ મુવી.”બર્નિંગ બેડ” નિહાળી રહ્યા હતાં. સ્ટોરી બહુંજ કરૂણ હતી આંખમાં ઝળહળીયા આવી ગયાં એજ સમયે ફોનની ઘંટી રણકી..રાકેશે ફોન ઉપાડ્યો. This is the Chicago Police ,is it Mr. Pandit, Yes, I am, I am sorry to let you know that Ms.Mona Got shot in night club and hurt and she is in “Memorial Hosp…Oh no. is she’s OK..Can not tell, she is in serious condition..( હું શિકાગોનો પોલીસ , આપ મિ.પંડીત છો? હા…આપને જાણ કરતાં અમો દિલગીર છીએ કે મીસ મોના નાઈટ-ક્લબમાં ગોળીથી ઘવાઈ છે અને મેમૉરીયલ હોસ્પીટલમાં છે…ઓહ..ના… તેણી બરાબર છે?…કઈ કહી શકાય નહી…બહુંજ કફોડી સ્થિતિમાં છે…)..હું પણ ગભરાઈ ગઈ, હિંમત કરી રાકેશે કાર ગેરેજમાંથી બહાર કાઢી.. મેમૉરિયલ હોસ્પિટલ તરફ…ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરતા હતા.."હે ઈશ્વર અમારી એકની એક દીકરીને બચાવે લે જે… "

માંડ માંડ ભારે હૈયે હોસ્પિટલ પહોંચ્યા ક્રીટીકલ કેરના ડોકટર પીટરસનને મળ્યા..તેમણે કહ્યું કે ‘બુલેટ માંથામાં વાગી હતી ..તાત્કાલિક ઑપરેશનથી કાઢી પણ નાંખી છે પણ કહેવું મુશ્કેલ છે..ઈન્ટર્નલ બ્લીડીગ થોડું જોવા મળે છે. એ કન્ટ્રોલ કરવું મુશ્કેલ. અને ઘણુંજ હાની કારક સાબિત થઈ શકે…. ..”સર,,,પ્લીઝ મારી દીકરીને બચાવી લો…મેં આજીજી કરી..We tried our best..now just pray God..( અમો અમારી રીતે પુરી કોશિષ કરી..બસ હવે ઈશ્વર પાસે પાર્થના કરો…)..

હું તેણીના બેડ પાસેની ચેર પર બેસી રહી.. મારી “દીકરી” બેભાન અવસ્થામાં હતી..ઓકસીઝન અને લાહીના બાટલાં ચડાવેલ હતાં.. નર્સ અવાર-નવાર તપાસવા આવતી હતી..મારી આંખ લાગી ગઈ…વહેલી પરોઢીએ..મે. મોનાના મો માંથી..જીણા સ્વરે “મા” શબ્દ સાંભળ્યો..સફાળી જાગી ગઈ. ધૃણાના વાદળા અદ્રશ્ય થઈ ગયાં. આજ મા-દીકરીના મધુર મિલનનાં સોનેરી કિરણો મારાં રૂમમાં નાચવા લાગ્યાં!