શ્રધ્ધા

એક નાના ગામમાં હિમાંશુ નામનો છોકરો રહેતો હતો. હિમાંશુ ખૂબ જ બુદ્ધિશાળી હતો, પરંતુ તે પોતાની સમજદારીનો ઉપયોગ ઘણીવાર ખોટી રીતે કરતો. તે મિત્રો સાથે રમતા સમયે મુશ્કેલીને ટાળવા માટે ખોટા બહાના આપતો, અને ક્યારેક પોતાનો ફાયદો મેળવવા માટે બીજાને ઠગતો. ગામવાળાઓને પણ તે બહુ ચાલાક લાગતો, અને તે ગર્વપૂર્વક ખ્યાલ રાખતો કે દરેકને તે હારાવી શકે છે.  

એક દિવસ ગામમાં એક વૃદ્ધ સાધુ આવ્યા. તેમણે ગામના બાળકોને શિક્ષણ આપવાનું શરૂ કર્યું. હિમાંશુએ વિચાર્યું કે સાધુ કોઈ સામાન્ય માણસ નથી, અને તે તેમના પાસેથી કંઈક ખાસ શીખી શકે. સાધુએ પ્રથમ દિવસે જ સૌને બુદ્ધિ અને સમજદારી વચ્ચેનો તફાવત સમજાવ્યો. તેમણે કહ્યું, “બુદ્ધિ મનુષ્યને જાણકારી આપે છે, પણ સમજદારી એ કહે છે કે કઈ જાણકારી ક્યાં અને કેવી રીતે ઉપયોગ કરવી.”  

આ વાત હિમાંશુના મનમાં ઘૂસી ગઈ. થોડી વાર પછી ગામમાં દુષ્કાળ આવ્યો. પાણીનો સ્ત્રોત ખતમ થવા લાગ્યો. સૌ હતાશ હતા. હિમાંશુએ વિચાર્યું કે જો તે પોતાની સમજદારીનો યોગ્ય ઉપયોગ કરે, તો ગામને મદદ કરી શકશે. તે પહાડની તલટિયામાં ગયો અને ત્યાં નાની નદીના કિનારે ખોદકામ શરૂ કર્યું. થોડા દિવસોમાં પાણીનું સ્ત્રોત મળી ગયું. તેણે ગામવાસીઓને બતાવ્યું કે કેવી રીતે એ પાણીનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.  

ગામમાં ફરી આનંદ છવાયો. સૌએ હિમાંશુને “સમજદાર હિમાંશુ” તરીકે ઓળખાવવાનું શરૂ કર્યું. હવે તેને સમજાઈ ગયું કે સાચી સમજદારી એ બીજાને લાભ થાય તે રીતે વિચારવામાં છે, સ્વાર્થમાં નહીં.  

હિમાંશુએ ત્યારથી મનમાં નક્કી કર્યું કે તે પોતાનું જ્ઞાન અને સમજદારી હંમેશા લોકોના ભલાઈ માટે જ વાપરશે. તે ગામ માટે ઉદાહરણ બની ગયો, અને વર્ષો બાદ બાળકોને શીખવતો કે “સમજદારીનું સાચું મૂલ્ય ત્યારે જ દેખાય છે, જ્યારે તે બીજાનું કલ્યાણ કરે.”