ସଚ୍ଚୋଟତା

ପୂର୍ଣ୍ଣ ମନରେ ନିଷ୍ଠାର ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ହିଁ ସଚ୍ଚୋଟତା । ମଣିଷ ତାର ଉଚିତ୍ କର୍ମ ପାଇଁ ଦୁନିଆରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ନହେଲେ କାମରେ ଛୋଟ ବଡ଼ ବୋଲି କିଛି ନଥାଏ । ନିଜେ ଜଣେ ସଚ୍ଚୋଟ ମଣିଷ ହେବା ପାଇଁ ସଦାସର୍ବଦା ଚେଷ୍ଟା କରିବା । ସମ୍ପର୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସଚ୍ଚୋଟ ହେବା ନିହାତି ଜରୁରୀ। କେବଳ ସଚ୍ଚୋଟ ବ୍ୟକ୍ତି ହିଁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ସହ ଦୃଢ଼ ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥାଏ। ଯେବେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହ ଧୋଖା ହୁଏ । ସେ ସେହି ସମୟରେ ସବୁ ସମ୍ପର୍କକୁ କାଟିବାକୁ ପଛାନ୍ତି ନାହିଁ। ସଚ୍ଚୋଟ ବୋଲି ଭାବିବା ଏବଂ ସଚ୍ଚୋଟ ହେବା ହେଉଛି ଭୂମି ଏବଂ ଆକାଶ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ । ନନ୍ଦବାବୁ ଟଙ୍କା ଉଠାଇବାକୁ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ଯାଇଥିଲେ। କ୍ୟାସିଅର୍ ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କଲେ। ସେ ଚୁପଚାପ୍ ନିଜ ବ୍ୟାଗରେ ରଖି ଚାଲି ଆସିଲେ । ନନ୍ଦ ବାବୁ ଏକ ଲକ୍ଷ ଚାଳିଶ ହଜାର ଟଙ୍କା ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିଥିଲେ।

କ୍ୟାସିଅର୍ ବ୍ୟସ୍ତତାରେ ଏକ ଲକ୍ଷ ଚାଳିଶ ହଜାର ବଦଳରେ ଏକ ଲକ୍ଷ ଷାଠିଏ ହଜାର ଭୁଲ୍ ରେ ଦେଇଦେଲେ । ନନ୍ଦ ବାବୁ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ କ୍ୟାସିଅର୍ ଭୁଲ୍ ବଶତଃ ଟଙ୍କା ଗଣନା ନ କରି ଦେଇ ଦେଇଛନ୍ତି। କ୍ୟାସିଅର୍ ନନ୍ଦ ବାବୁଙ୍କ ସଚ୍ଚୋଟତା ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି । ବ୍ୟାଗରେ ଟଙ୍କା ରଖିବା ମାତ୍ରେ ନନ୍ଦ ବାବୁଙ୍କ ମନ ଅତିରିକ୍ତ କୋଡ଼ିଏ ହଜାର ଟଙ୍କା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ସୃଷ୍ଟି କଲା ? ସେ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ଫେରସ୍ତ କରିବେ କି ନାହିଁ ? କିନ୍ତୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସେ ଭାବିଲେ ! ଯଦି ମୁଁ ଏମିତି ହଠାତ୍ କାହାକୁ ଭୁଲ୍ ରେ ଦେଇଦେବି ସେ କଣ ମୋତେ ଫେରାଇବ ? ଏଭଳି ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ତାଙ୍କର ମନକୁ ଆନ୍ଦୋଳିତ କଲା । ମନକୁ ବାରମ୍ବାର ଆସିଲା, ନା.. ଟଙ୍କାଟି ଫେରସ୍ତ କରିଦେବି । ମଣିଷ ଭିତରେ କେବଳ ହୃଦୟ ଏବଂ ମସ୍ତିଷ୍କ ନାହିଁ । ଭଗବାନ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଥିବା ଏକ ବିବେକ ମଧ୍ୟ ଅଛି । 

ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ବିବେକ ହିଁ ତାକୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ କରିଥାଏ । ତାଙ୍କର ଭିତରୁ ଏକ ସ୍ୱର ଶୁଣାଗଲା ଯେ ତୁମେ କାହାର ଭୁଲର ଫାଇଦା ଉଠାଇ ବିଫଳ ହୁଅନାହଁ । ଏହା ତୁମର ସଫଳତା କି ? ଏହା ତୁମର ସଚ୍ଚୋଟତା କି ? ଏହା ଚିନ୍ତା କରି ସେ ବ୍ୟାଗରୁ କୋଡ଼ିଏ ହଜାର ଟଙ୍କା ନେଇ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆଡକୁ ଗଲେ । ତାଙ୍କର ଚିନ୍ତା ଏବଂ ଚାପ କମିବାକୁ ଲାଗିଲା। ସେ ହାଲୁକା ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ଅନୁଭବ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ସେ ଅସୁସ୍ଥ ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଏକ ରୋଗରୁ ଆରୋଗ୍ୟ ହୋଇଥିବା ପରି ଅନୁଭବ କରୁଥିଲେ। ଏକ ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିବାର ଆନନ୍ଦ ତାଙ୍କ ମୁହଁରେ ଥିଲା। କ୍ୟାସିଅର୍ ତାଙ୍କ ଟଙ୍କା ପାଇବା ପରେ ଦୀର୍ଘ ନିଶ୍ବାସ ଛାଡିଲେ। ସେ ପକେଟରୁ ହଜାରେ ଟଙ୍କା କାଢି ନନ୍ଦ ବାବୁଙ୍କୁ କହିଲେ - "ଭାଇ ! ଆପଣଙ୍କୁ ବହୁତ ଧନ୍ୟବାଦ। ଆଜି ମୋ ଠାରୁ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମିଠା ନିଅନ୍ତୁ। ଦୟାକରି ମନା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।"

ନନ୍ଦ ବାବୁ କହିଲେ - ମୁଁ ତୁମ ପାଇଁ କୃତଜ୍ଞ । ଆଜି ମୁଁ ତୁମକୁ ମିଠା ଖାଇବାକୁ ଦେବି। କ୍ୟାସିଅର୍ ପଚାରିଲେ - "ଭାଇ ! ତୁମେ କ’ଣ ପାଇଁ କୃତଜ୍ଞ ଏବଂ କେଉଁ ଖୁସିରେ ମିଠା ଖୁଆଇବା ? ନନ୍ଦବାବୁ ଉତ୍ତର ଦେଲେ - କୋଡ଼ିଏ ହଜାର ଟଙ୍କା ପାଇଁ କୋଡ଼ିଏ ରାଉଣ୍ଡ ଆତ୍ମ-ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ସମୀକ୍ଷା ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଦେଲେ । ଶେଷରେ ମୋର ଲୋଭ ଶକ୍ତିକୁ ଦୂର କରି ପାରିଲେ । ଏହା ମାନସିକ ସ୍ତରରେ ମୋ ପାଇଁ ଏକ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଥିଲା। ଏହି ବିରଳ ସୁଯୋଗ ପାଇଁ ଆପଣ ଧନ୍ୟବାଦ। ସଚ୍ଚୋଟ ବୋଲି ନିଜକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିବା ଏତେ ସହଜ କଥା ନୁହେଁ କାରଣ ଆମକୁ ଆମର ଲୋଭ ମୋହ ପ୍ରତିମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ବିବେକହୀନ କରି ଦେଉଛି । ତେଣୁ ସଚ୍ଚୋଟତା ହେବା ଏବଂ କହିବା ମଧ୍ୟରେ ଆକାଶ ପାତାଳ ଫରକ୍।