ସଫଳତା ପାଇଁ ସାଧନା ଲୋଡା

ସ୍ୱର୍ଗତ ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଖାଁ ଥିଲେ ଜଣେ ଅତି ସରଳ ମଣିଷ । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ସାହାନାଇ ବାଦନକୁ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିବାରେ ତାଙ୍କର ଅତୁଳନୀୟ ଅବଦାନ ପାଇଁ ସେ ଇଣ୍ଡିଆ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା “ଇଣ୍ଡିଆରତ୍ନ” ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲେ ।

ସାଧନା କେବେ ବି ବ୍ୟର୍ଥ ହୁଏ ନାହିଁ । ଦିନେ ନା ଦିନେ ତାହା ନିଶ୍ଚୟ ସଫଳତା ଆଣିଦିଏ । ଏହି କଥା ଦିନେ ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଜନସମାଜକୁ କହିଥିଲେ ।

ଥରେ ଜଣେ ଆମେରିକାବାସୀ ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଖାଁଙ୍କଠାରୁ ସାହାନାଇ ଶିଖିବା ପାଇଁ ମନସ୍ଥ କଲେ । ତେଣୁ ସେ କହିଲେ, “ଆଜ୍ଞା! ମୁଁ ବନାରସରେ ରହି ଆପଣଙ୍କଠାରୁ ସାହାନାଇ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିପାରିବି କି?”

ଏହାର ଉତ୍ତରରେ ବିସ୍ମିଲ୍ଲାଜୀ କହିଲେ, “ହଁ, ମୋ ପାଖରେ ସାହାନାଇ ଶିଖିବା ପାଇଁ ମନା ନାହିଁ, ହେଲେ ତୁମେ କେତେଦିନ ପାଇଁ ଏଠାକୁ ଆସିବ?”

ଆମେରିକାବାସୀ ଛ’ମାସ ପାଇଁ ବନାରସ ଯାଇପାରିବେ ବୋଲି କହିବାରୁ ବିସ୍ମିଲ୍ଲାଜୀ ଖୁବ୍ ଜୋର୍ରେ ହସିଦେଇ କହିଲେ, “ମାତ୍ର ଛ’ମାସ ପାଇଁ । ଏତେ କମ୍ ସମୟ ଭିତରେ ତୁମକୁ ମୁଁ ସାହାନାଇ ବଜାଇ ଶିଖାଇବାତ ଦୂରର କଥା, ଏହାକୁ କିପରି ଧରିବାକୁ ହେବ ସେତକ ବି ଶିଖାଇପାରିବି ନାହିଁ ।

ଏହି କଥା ଶୁଣି ଆମେରିକାବାସୀ ଯେତିକି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲେ, ସେତିକି ଲଜ୍ଜିତ ବି ହେଲେ ।

ଏଠାରେ ଜାଣିରଖିବା ଉଚିତ୍ ହେବ ଯେ, ସଙ୍ଗୀତ ସାଧନା, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସାଧନା ଏବଂ କ୍ରୀଡାରେ ସାର୍ଥକତା ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ବହୁବର୍ଷର ଅଧ୍ୟବସାୟ ଶୃଙ୍ଖଳାର ସହିତ କରାଗଲେ ସଫଳତା ମିଳିଥାଏ, ଯାହା ବିସ୍ମିଲ୍ଲାଙ୍କୁ ମିଳିଥିଲା । ଏହାହିଁ ଆଜି ମାନବ ସମାଜ ପାଇଁ ଅନୁକରଣୀୟ ।

ସ୍ୱର୍ଗତ ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଖାଁଙ୍କର ଆଦର୍ଶ ଦେଶପ୍ରେମ ନୀତିଟି ମଧ୍ୟ ଆମ ସମାଜପାଇଁ ବେଶ୍ ଶିକ୍ଷଣୀୟ । ଏଥିଲାଗି ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଘଟିଥିବା ଘଟଣାଟିଏ ।

ଥରେ ଆମେରିକାର ପୃଥିବୀ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଷ୍ଟାନ୍ଫୋର୍ଡଠାରେ ସାହାନାଇ ବାଦନ କରି ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଖାଁ ଦର୍ଶକମାନଙ୍କୁ ମନ୍ତ୍ରମଗ୍ଧ କରି ଦେଇଥିଲେ । ସୁତରାଂ ସେହି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସଂଗୀତ ବିଭାଗରେ ପ୍ରଫେସର ଭାବରେ ଯୋଗ ଦେବାପାଇଁ ଠିକ୍ ତା’ ପର ଦିନ ନିମନ୍ତ୍ରଣ ଆସିଲା । ମାତ୍ର ସେ ଏଥିରେ ଅନିଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।

ବିସ୍ମିଲ୍ଲାଙ୍କୁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ଜଣା ନ ଥିବାରୁ ସେ ହିନ୍ଦୀଭାଷାରେ ଚିଠି ଖଣ୍ଡିଏ ଲେଖି ଏହି ନିଯୁକ୍ତିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । ଏହାର କାରଣ ଥିଲା ସେ ନିଜ ଦେଶ ଇଣ୍ଡିଆ ଛାଡି ଅନ୍ୟ ଦେଶରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଆଦୌ ଆଗ୍ରହୀ ନଥିଲେ । ଏକଥା ଜଣାଇ ସେ ଏପ୍ରକାର ଉଚ୍ଚ ସମ୍ମାନକୁ ପାଦରେ ଠେଲି ଦେଇଥିଲେ । ଦାରିଦ୍ର୍ୟ, ସରଳତାରେ ଜୀବନ କଟାଇ ମଧ୍ୟ ସେ କେବେ ଧନ କି ସମ୍ମାନ ଚାହିଁ ନଥିଲେ । ଏହି ଘଟଣାରୁ ବିସ୍ମିଲ୍ଲାଜୀଙ୍କର ଅନାବିଳ ଦେଶପ୍ରେମ ଫୁଟିଉଠେ ।”