ନିଲ୍ସ ବୋର୍
ନିଲ୍ସ ବୋର୍
ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ ନିଲସ୍ ବୋରଙ୍କ
ଶ୍ରାଦ୍ଧ ବାର୍ଷିକୀ ଆଜି
ନୋବେଲ ବିଜେତା ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ
ଶାନ୍ତିକାମୀ ଥିଲେ ସାଜି ||
ପରମାଣୁ ଚିତ୍ର ତାର ବିକିରଣ
ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନୂଆ ତତ୍ତ୍ବ
ଦେଇ ବୁଝାଇଲେ ବିଜ୍ଞାନ ଜଗତେ
ପରମାଣୁ ଗଢା ତତ୍ତ୍ବ||
ଡେନିସ୍ ଇହୁଦୀ ଥିଲେ ବୋଲି ସିଏ
ନାଜିଙ୍କର ଉପଦ୍ରବେ
ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧ କାଳେ ଡେନ୍ମାର୍କ ଛାଡିଣ
ଦେଶାନ୍ତରେ ଗଲେ ଗର୍ବେ||
ଡାଲଟନ୍ ବୋଲେ ପରମାଣୁ ଅଟେ
ପଦାର୍ଥର ଶେଷ କଣିକା
ଭାଙ୍ଗି ହେବ ନାହିଁ ତାକୁ ଆଉ ଜମା
ଗଢେ ପଦାର୍ଥକୁ ଏକା ||
ରସାୟନ କ୍ରିୟା ପରମାଣୁ ଦ୍ବାରା
ହୋଇଥାଏ ସଂଘଟିତ
ନିଜର ଯମଜ ଭ୍ରାତୃଗଣ ମିଳି
ପଦାର୍ଥ କରେ ଗଠିତ ||
ଟମ୍ ସନ୍ ବୋଲେ ପରମାଣୁ ନୁହେଁ
ପଦାର୍ଥର ଶେଷ କଣିକା
ପ୍ରୋଟନ୍ ସହିତ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ ଅଛି
ଏକ ତରଭୁଜେ ସଖା ||
ପରମାଣୁ ଯଦି ତରଭୁଜ ହୁଏ
ନାଲି ଅଂଶ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ
ତରଭୁଜ ମ଼ଞ୍ଜି ଅଟଇ ପ୍ରୋଟନ
ଗୋଲକରେ ବିଚରଣ||
ପ୍ରୋଟନ ଅଟଇ ଧନ ଚାର୍ଜ ଯୁକ୍ତ
ଋଣ ଚାର୍ଜ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ
ଦୁହେଁ ମିଳି ଯେଉଁ ପ୍ରମାଣୁ ଗଢନ୍ତି
ତାହା ତ ଚାର୍ଜ ବିହିନ||
ରଦରଫୋର୍ଡଙ୍କ ପରମାଣୁ ତତ୍ତ୍ବେ
ପଦାର୍ଥର ସବୁ ଓଜନ
କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ ଥାଏ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥଳେ ସ୍ଥିତ
ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସ୍ ମଧ୍ୟେ ଜାଣ||
ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସ୍ ମଧ୍ୟେ ପ୍ରୋଟନ୍ ନ୍ୟୁଟ୍ରନ୍
ଦୁଇଭାଈ ଏକ ଠାବେ
ଚାର୍ଜ ବିହୀନ ସେ ଅଟଇ ନ୍ୟୁଟ୍ରନ୍
ପ୍ରୋଟନ୍ ଧନାତ୍ମକ ଭାବେ||
ତାଙ୍କର ଭଗିନୀ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ ବୁଲେ
ରବି ସଙ୍ଗେ ଗ୍ରହପରି
ଭାଇ ଭଉଣୀଙ୍କ ସ୍ନେହ ଆକର୍ଷଣେ
ସୁଖୀ ପରିବାର କରି ||
ପରମାଣୁ ଅଟେ ବିଦୁତ୍ନିରପେକ୍ଷ
ଋଣ ଚାର୍ଜ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ
ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସ୍ ଚାରି ପଟେ ପରିକ୍ରମା
କରୁଥାନ୍ତି ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ||
ଚାର୍ଜିତ କଣିକା ବୃତ୍ତାକାର କକ୍ଷେ
କଲାବେଳେ ପ୍ରଦକ୍ଷୀଣ
ଅବକ୍ଷୟ ହୁଏ ଶକତି ତାହାର
କରି ଶକ୍ତି ବିକୀରଣ||
ଯଦି ଏହିପରି ଘଟୁଥା'ନ୍ତା ତେବେ
କୁଣ୍ଡଳି ଆକୃତି ପଥେ
ଗତିକରି ଶେଷେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ ସବୁ
ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସେ ଲୀନ ହୋନ୍ତେ||
ପରମାଣୁ ସତ୍ତା ହରାଇ ବସନ୍ତା
ଯାହା ହୁଏନି ପ୍ରକୃତେ
ପରମାଣୁ ସତ୍ତା ଅତୁଟ ରହଇ
କୁହ ବୁଝାଇ କେମନ୍ତେ||
ମାକ୍ସ ପ୍ଲାଙ୍କ୍-ଙ୍କର କ୍ବାଣ୍ଟମ୍ ତତ୍ତ୍ବକୁ
ପାଥେୟ କରିଣ 'ବୋର'
କହିଲେ ବୁଝାଇ ପରମାଣୁ ତତ୍ତ୍ବ
ସନ୍ଦେହ କଲେ ଦୂର ||
ଯେଉଁ ବୃତ୍ତାକାର କକ୍ଷ ପଥେ ଘୂରେ
ତାହା କ୍ବାଣ୍ଟାଇଜ୍ଡ ଅଟେ
କ୍ବାଣ୍ଟାଇଜ୍ଡ ଅର୍ବିଟ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନର
ଶକତି ସମ୍ପନ୍ନ ଅଟେ||
ସେହି ଅର୍ବିଟରେ ଘୂରୁଥିବା ଯାଏ
ବିକିରଣ କରେ ନାହିଁ
ତେଣୁ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ୍ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସ୍ ମଧ୍ୟେ
ଯାଇ ଲୀନ ହୁଏ ନାହିଁ||
ପ୍ରକୀର୍ଣ୍ଣନ ତେବେ ପରମାଣୁ କେହ୍ନେ
ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ ଭାଇ
ନିଲ୍ସ ବୋର ତାହା କ୍ବାଣ୍ଟମ୍ ତତ୍ତ୍ବର
ପ୍ରୟୋଗେ ଦେଲେ ବୁଝାଇ||
ଉଚ୍ଚ ଶକତିରୁ ନ୍ୟୁନ ଶକତିର
ଅର୍ବିଟକୁ ଲମ୍ପ ଦେଲେ
ଶକ୍ତିର ଅନ୍ତର ଶକତି ପୁଡିଆ
ତ୍ୟାଗ କରି ଡିଏଁ ତଳେ||
ସେ ଅର୍ବିଟ ଦ୍ବୟ ଶକ୍ତିର ଅନ୍ତର
ପରିମାଣ ଶକ୍ତି ନେଇ
ବିକିରିତ ହୋଇ ପ୍ରକୀର୍ଣ୍ଣନ ସୃଷ୍ଟି
ଶକ୍ତି ପୁଡିଆ କରଇ ||
ଏହିପରି ତାଙ୍କ ପରମାଣୁ ତତ୍ତ୍ବ
ପରମାଣୁ ବିଜ୍ଞାନର
ସରବ ସମ୍ମତ ସରବ ଆଦୃତ
ହୋଇଥିବା ଜଗତର||
ଇଚ୍ଛା ନଥାଇ ବି ' ମାନ ହାଟନ' ର
ପ୍ରକଳ୍ପେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଲେ
ଆଣବିକ ବୋମା ତିଆରି ନିମିତ୍ତ
ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଏହା ଭଲେ ||
ଆଣବିକ ବୋମା ପ୍ରସ୍ତୁତି କାମର
ଆଜୀବନ ବିରୋଧି ସେ
ବିଶ୍ବ ବିକାଶର ଅଭିପ୍ରାୟ ନେଇ
ପରମାଣୁ ଜ୍ଞାନ ଆଶେ ||
ରୁଷ୍ ଆମେରିକା ଏକ ଠାବେ ବସି
ବିଶ୍ବ କଲ୍ୟାଣ ମନାସି
କାମ କରିଯା'ନ୍ତୁ ବୋଲି ତାଙ୍କ ଇଚ୍ଛା
ସେ ଥିଲେ ମହା ମନିଷୀ ||
ନଭେମ୍ବର ମାସ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଦିନ
ଉଣୈଶ ବାଷଠି ସାଲେ
ମାଟି ଦେହ ତାଙ୍କ ମାଟିରେ ମିଶିଲା
ଦୁଃଖରେ ଭସାଇ ଦେଲେ||
ବିଶ୍ବ ଶାନ୍ତି କାମୀ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ
ଜ୍ଞାନ ବିତରଣ କଲେ
ଯଶୋଦେହେ ତାଙ୍କ ଆୟୁଷ୍ମାନ ହୋଇ
କାଳ କାଳ ରହିଗଲେ||
