गोष्ट तीन बंदरांची..!

श्यामराव आजोबा आज नातवाला घेऊन आपल्या बाजीवर बसले होते...गावात लॉकडाउनमुळे माकडांचा वावर जर वाढला होता. काय चिंटू काय बघतोस...? कशी टूनटून उड्या मारतात ना ही माकडं...चल आज मी तुला ह्या बंदरांची गोष्ट सांगतो... गोष्ट म्हणताच चिंटू लागलीच आजोबांच्या मांडीत येऊन बसला..त्याने आपले कान वटारले आणि आजोबांकडे बघू लागला...

राष्ट्रपिता महात्मा गांधी यांच्याबद्दल ऐकले असेलच. जेव्हा जेव्हा बापूंचा उल्लेख येतो तेव्हा त्याच्याशी संबंधित तीन माकडांची चर्चा आवर्जून होते. पण या तीन माकडांचे नाते बापूंशी कसे जुळले ते तुम्हाला माहिती आहे काय? ही माकडे चीनमधून बापूंकडे पोहोचली आहेत असे मानले जाते. वास्तविक, देश-विदेशातील लोक बर्‍याचदा सल्ला घेण्यासाठी महात्मा गांधींकडे येत असत.

एके दिवशी चीनहून एक शिष्टमंडळ त्यांना भेटायला आला. संभाषणानंतर त्यांनी गांधीजींना भेट दिली आणि ते म्हणाले की ते मुलाच्या खेळण्यापेक्षा मोठे नाही परंतु आपल्या देशात ते खूप प्रसिद्ध आहे. गांधीजींना तीन माकडांचा संच पाहून फार आनंद झाला. त्याने ते स्वत:कडे ठेवले आणि आयुष्यभर ठेवले. अशाप्रकारे ही तीन माकडे त्यांच्याशी कायमची जोडली गेली. वाईट दिसू नका, ऐकू नका, वाईट बोलू नका या तत्त्वांना प्रतिबिंबित करणारी ही माकडे आहेत.

 मिजरू माकड: याने दोन्ही हातांनी डोळे मिटले आहेत, म्हणजे ज्याला वाईट दिसत नाही.

 किकझारू माकड: त्याने कान दोन्ही कानांनी बंद केले आहेत, म्हणजे जो वाईट गोष्टी ऐकत नाही.

 एवाजारू वानर: त्याने आपले तोंड दोन्ही हातांनी बंद ठेवले आहे, म्हणजे ते वाईट म्हणत नाही.

 गांधीजींची ही तीन माकडे जपानी संस्कृतीतही संबंधित आहेत. 1617 मध्ये हे तीन माकडे जपानमधील निक्को येथील तोगोशु समाधीस्थळावर बांधली गेली आहेत. असे मानले जाते की हे वानर चिनी तत्वज्ञानी कन्फ्यूशियस यांचे होते आणि आठव्या शतकात चीनहून जपानमध्ये दाखल झाले. त्यावेळी जपानमध्ये शिंटो पंथाचे वर्चस्व होते.

शिन्टो पंथात माकडांना अत्यंत आदर आहे. ते जपानमधील 'बुद्धिमान वानर' मानले जातात आणि युनेस्कोने त्यांच्या जागतिक वारसा यादीमध्ये त्यांचा समावेश केला आहे. तसे, या तिन्ही माकडांचेही प्रेमाने नाव देण्यात आले होते..

मग कशी मजा येते ना अशा माकडांना बघून...! ही तीन माकडे आपल्याला खूप मोलाचा संदेश देऊन गेले आहेत. " बुरा मत देखो, बुरा मत सुनो और बुरा मत बोलो..." अशा दोघांच्या गप्पा रंगतांना आजोबा आणि चिंटू खळखळून हसत होते..!