ପ୍ରତାରଣା

ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରର ତ୍ରିପୁଟ ବୈଜୟନ୍ତୀ ତଳେ

ଜନ-ଗଣ-ମନ- ଅସ୍ଫୁଟ ସ୍ଵରର

ଦ୍ରୁତ ସ୍ତବ – ଉପହାସ କରୁଛି ସେମାନଙ୍କୁ

ଯେଉଁମାନେ ଅକାତରେ ତରିଗଲେ ପୂଣ୍ୟବେଦୀରେ

ଅସ୍ତିଖଣ୍ଡକୁ ଜଳାଇଲେ ଯେ ମଶାଲରେ ॥

ଜାତିର ଜୈତ୍ରରେ ନିଜେ ପୁଣ୍ୟ ମୃତାହତ ହୋଇ

ହିମାଳୟ-ହିମାନୀରେ ଟୁକୁରା ଟୁକୁରା ହୋଇ ମିଶିଗଲେ

ରସାନ୍ତଳ ମଧ୍ୟେ ନଗଣ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ସାଜି ॥

ସେହି ଅଗଣିତ ଲଘୁ ଦୀପ ଆମ୍ଭର

ବତାସର ପ୍ରତାରଣାରେ, ନିଶୀଥରେ

ଜଳି ଜଳି ଲିଭିଗଲେ, କେହି ଜାଣିଲେନି,

ଯାହାର ସିଂହନାଦରେ, ବିକଟ ଗର୍ଜନରେ,

ସ୍ଖଳିତ-ବନ୍ଧୁକର ତ୍ଵରିତ ଶବ୍ଦରେ,

କରାଳ ପୃଥିବୀ ଏବେ ମଧ୍ୟ କମ୍ପୁଛି

ନିଜ ବକ୍ଷର ବିଦାରକ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖି ॥

କାହିଁ ସେ ଲୁକ୍କାୟିତ, ଭବ୍ୟ ଇତିହାସ?

ହେଜିନାହିଁ ଯେ ଲୁପ୍ତ ଦକ୍ଷଙ୍କ ଆସ୍ୟ

ଦେଖିନାହିଁ ନିଜ ପୂର୍ବ ଦାୟାଦଙ୍କ କରାମତି

କିନ୍ତୁ, ସାକ୍ଷୀ ଅଛନ୍ତି ସେ ସଂଗ୍ରାମର

ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର ଓ ଆକାଶ ॥