କିଣି ନିଅ ପୁଳା ପୁଳା ଜାଗି?
କିଣି ନିଅ ପୁଳା ପୁଳା ଜାଗି?
ଶୁଣ ଯେତେ ଭୂମିହୀନ ଦୀନ ହତଭାଗା,
ଚନ୍ଦ୍ରପୄଷ୍ଠେ କିଣି ନିଅ ପୁଳା ପୁଳା ଜାଗା । ୧
ଯାହା ଅଛି ଥାଳୀ ଗିନା କରି ବିକ୍ରିବଟା
ବେଗେ ଯାଇ ମାମୁଁ ଘରେ କରିନିଅ ପଟ୍ଟା । ୨
ସେଠାକାର ଦର ମଧ୍ୟ ଦେଲେଣି ବଢାଇ
ଆହୁରି ବଢାଇ ବେବେ ଆମ ବ୍ୟବସାୟୀ । ୩
ହେଉ ପଛେ ଚଢା ଦର ଯାଉଛି ତ ମିଳି,
ଏଠି ଯା ମରୁଛ କାନ୍ଦି ଦ୍ୱାର ଝର୍କା କିଳି । ୪
ଡେରି କଲେ ତହସିଲେ ହେବ ଠେଲା ପେଲା,
କହିବନି ଏଠି ମଧ୍ୟ ଜମି ବ୍ଲାକ୍ ହେଲା । ୫
ବ୍ଲାକ୍ ହେବା ପାଇଁ ଆଉ ନାହିଁ ବେଶି ଦିନ,
ନ କରି କାଳବିଳମ୍ବ ଯାଅ ବୁଦ୍ଧିହୀନ । ୬
ଚଳିବାକୁ ସେଠି କିଛି ଅସୁବିଧା ନାହିଁ,
ଅଳପ ଜିନିଷ କିନ୍ତୁ ନେଇଥିବ ଭାଇ । ୭
ଅମ୍ଳଜାନ ସିଲିଣ୍ଡର ନେଇ ଯିବ ସାଥେ
ମାଠିଆଟେ ନେବ, ପାଣି ରଖିଥିବ ମାଥେ । ୮
ଲଙ୍ଗଳଟେ ନେଇ ଯିବ କରିବାକୁ ଚାଷ
ଇଟା ସିମେଣ୍ଟ ନେଇ ଥିବ ଗଢିବ ଉଆସ । ୯
ଲଙ୍ଗଳରେ ଯୋଚିବାକୁ ବଳଦ ଦୁଇଟି,
ଗାଈ କିଛି ନେବ, ବଂଶ ବଢିବ ସେଇଠି । ୧୦
ଖାଲି ଗାଈ କି କରିବ, ଶୁଙ୍ଘିବ ତା ଲଣ୍ଡ ?
ନେବ ସାଥେ ଅତିକମ୍ ଗୋଟେ ହେଲେ ଷଣ୍ଢ ।୧୧
ତାଙ୍କ ପାଇଁ ନେଇ ଯିବ ଦି ବଗି ପୁହାଳ,
ଶଗଡେ ବାଉଁଶ ନେବ ଗଢିବ ଗୁହାଳ । ୧୨
କାର୍ ବାଇକ୍ ସାଇକଲ ବେଶି ନେବ ନାହିଁ,
ଗୋଟେ ଗୋଟେ ନେବ ଚଢି ବୁଲିବାକୁ ଭାଇ । ୧୩
ମଝିରେ ମଝିରେ ଆସି ପେଟ୍ରୋଲ କି ଭରିବ,
ପ୍ରଥମରୁ ପେଟ୍ରୋଲ୍ ଟାଙ୍କି ଗୋଟେ ନେଇ ଯିବ । ୧୪
ପେକ୍କର ଡାକି ବାନ୍ଧି ନେବ ବିରି ମୁଗ ଅଟା
ଚୋରି ଠାରୁ ଘେରିବାକୁ ଦୁଇ ଗାଡି ଝଟା । ୧୫
ଲୁଗା ପଟା ଭଳି ଭଳି ନେବ ଥାକେ ଥାକେ,
ବେଶି ନେବ ନାହିଁ ନେବ ତୁମ ମଲା ଯାକେ । ୧୬
ଚାଷ ପାଇଁ ନେଇ ଯିବ ସବୁ ଜାତି ମଞ୍ଜି,
ଟ୍ରାକ୍ଟରଟେ ନିଅ, ଦେବ ଅଗଣାରେ ଖଞ୍ଜି । ୧୭
ଜମି ଜଗିବାକୁ ଚଢି ନେଇ ଯିବ ଘୋଡା,
ନେଇ ଥିବ ଘୋଡା ପାଇଁ ଯାହା କିଛି ଲୋଡା । ୧୮
ଏହି ପରି ବାକି ଯାହା ପଡିବ ମନରେ,
ଚିଠା କର ନେଇ ଯିବ ଶୂନ୍ୟବାହନରେ । ୧୯
ଚାହଁ ଯଦି ବର୍ଷା ଦେଉ ଜମି ସାରା ପାଣି,
ସମୁଦ୍ରଟେ ନେବ ଗଲେ ଦଉଡିରେ ଟାଣି । ୨୦
ନେଇ ଥିବ ଧୂପ ଘିଅ ଚନ୍ଦନର କାଠ,
ଶ୍ମଶାନେ ରଖିବ କିଣି ନିଜପାଇଁ ଘାଟ ॥ ଶେଷ
ଲଲାଟେନ୍ଦୁ କବି ୨୦୧୯୦୯୦୯୨୨୧୦