ନଈ

ଭସା ମେଘ ସବୁ

ଭାସି ଯାଉ ଥିଲେ

ପାହାଡ଼ରେ ହେଲା ଧକ୍କା ,

ଅବଶ ଦେହକୁ

ଆଉଜେଇ ଦେଲେ

ମାରିବାକୁ ଟିକେ ଥକ୍କା ।

ଅନେକ ଯନ୍ତ୍ରଣା

ସହି ନପାରିକି

ଝରେଇଲେ ଯେବେ ଲୁହ ,

ପାଣି ଦେହ ସିନା

ପାଣି ହେଇଗଲା

ବହି ଗଲା ମିଶି କୋହ ।

ପଥୁରିଆ ପଥେ

ଝରି ଝରି ଆସ୍ତେ

ସମତଳ ଛୁଇଁ ଗଲା ,

ଧରଣୀ ଛାତିରେ

ସେନେହ ପ୍ରୀତିରେ

ନଈ ହେଇ ବହି ଗଲା ।

ପାଣିର ଧର୍ମ ତ 

ତଳକୁ ତଳକୁ

କେମିତି ରହନ୍ତା ଅଟକି ?

ନୁଆଁଣିଆ ଦେଖି

ଗଡ଼ି ଯାଉ ଥିଲା

ଖାଇ ଯାଉ ଥିଲା ମାଟିକି ।

ଅଣ୍ଟା ଭଙ୍ଗା ଚାଲି

କଥା ଚୁଲୁବୁଲି

ଲୋକେ କହୁ ଥିଲେ ଛଟିକୀ,

ପ୍ରିୟ କଥା ଭାବି

ଅପ୍ରିୟ କଥାକୁ

ପିଇ ଯାଉ ଥିଲା ବାଟିକି ।

ପାହାଡ଼ର ପାଣି

ନିଏ ତାକୁ ଟାଣି

ସାଗରେ ମିଶିବା ପାଇଁକି ,

ଦେଲେ କେହି ବାଧା

ବାଟ ଭାଙ୍ଗି ଯାଏ

ପଚାରେନି କେବେ କାହିଁକି ?

ଲକ୍ଷ୍ୟତା ମିଶିବ

ସାଗର ସାଥିରେ

ଆସୁ ଯେତେ ବାଧା ବନ୍ଧନ,

ଧାଉଁଛି ଧାଇଁବ

କାହାକୁ କହିବ

ନ ଶୁଣନ୍ତୁ କେହି କ୍ରନ୍ଦନ ।

ନିରିମାଖୀ ଦେଖି

ସଭିଏଁ ପକାନ୍ତି

ମନ ଇଚ୍ଛା ଯେତେ ଅଳିଆ,

ଗାଆଁ ଗହିରିର 

ନାଳ ପାଣି ଆସି

ମିଶିକି କରନ୍ତି ଗୋଳିଆ ।

 ସଭିଙ୍କୁ ଆଦରି

ନିଜେ ହେଇ ଭାରି

ଧାଉଁଛି ଖାଇକି ପାହାର,

ନଈ କୂଳେ କୂଳେ

ତରୁ ଲତା ଡାଳେ

ସଭିଙ୍କୁ ଯୋଗାଏ ଆହାର ।

ନଈରେ ବିଶ୍ୱାସ

ଚାଷୀ କରେ ଚାଷ

ପାଣି ନିଏ ହାତ ବଢ଼େଇ,

ଆସିଲେ ବରଷା

ତୁଟେଇ ଭରସା

କ୍ଷେତୁ ଦିଏ ପାଣି ଗଡ଼େଇ ।

ଫାଙ୍କା ଫାଙ୍କା ଦେଖି

ସଖା ସଙ୍ଗେ ସଖି

କରନ୍ତି ଗୋପନର ଆଳାପ,

ଆଉ କେବେ ପୁଣି

କେଉଁ ବିରହୀଣି

କରୁଥାଏ ବସି ବିଳାପ ।

ସବୁ ଦେଖି ଦେଖି

ସାଜେ ମୂକ ସାକ୍ଷୀ

କାହା ଦୁଃଖ କେତେ ସହିବ,

ନିଜ ଦୁଃଖେ ଭାରି

କାହା ଆଗେ ଗୁହାରି

କି ଅବା କାହାକୁ କହିବ ?

ଅଶୌଚ ଆସି

ଶୌଚ ହେଉଛି

ବାସି ଲୁଗା କିଏ ଧୋଉଛି ,

ବାସି ମଢ଼ ଫିଙ୍ଗି

ଦୂଷିତ କରନ୍ତି

ତଥାପି ସବୁକୁ ସହୁଛି ।

ଚତୁର ଧୀବର

କରଇ ନିର୍ଭର

ମାଛ ଧରି ବିକେ ହାଟରେ ,

ବେପାର ସାରିକି

ସାଧବ ଫେରିକି

ଡଙ୍ଗା ଲଗେଇବ ଘାଟରେ ।

କେ ପାରିବ ମାପି

ବୁକୁ ତଳେ ଚାପି

କେତେ ଯେ ରଖିଛି କୋହ,

ପଛକୁ ଫେରେନି

କା କଥା ଶୁଣେନି

ଧାଉଁଛି ସାଗରେ ମୋହ ।