मोरो नहानपन

          नहानपन की याद येन दुनिया की सबदुन सुंदर याद आय. हरेक मानुसला नहानपन की याद या आनंदी भूतकाळ मा लिजासे. मंग नहानपन यव श्रीमंती को रव्हो या गरीबी को रव्हो तसोच टुरा या टुरी या कडू-गोड यादलक भरी रव्हसे. नहानपन का दिवस हे खूब खुशी का रव्हसेत. सबलाच उनको नहानपन याद आवसेच. असो कोनतोही मानुस नाहाय का ओला ओको नहानपन याद नही आव. 

आनंदित भूतकाळ

समयमा  जायकन |

होसे प्रसन्नीत  मन

याद कर न्हानपन ||

          नहानपन यव सबलाच एकच बेरा भेटसे. म्हणून सबजन नहानपन की याद संभालशान ठेवसेत. ओको सारखोच मोरो भी नहानपन खूब आनंददायी अना गावमाच गयीसे. म्हणून मराठी मा तुकाराम महाराज कसे, *“लहानपण देगा देवा, मुंगी साखरेचा रवा”* यव एकदम बरोबर से. वय दिवस म्हणजे खूप बढ़िया अना गोड रव्हसेत. ज्यांहा स्वार्थ की भावना नही रव्ह, खोटोपणा नही रव्ह, फसवीगिरी नही रव्ह अना अभिमान भी नही रव्ह.

         मोरो नहानपन गोंदिया जिल्हा को तिरोडा तहसील को बडेगांव येन गावमा गयीसे. आमी गावमाका सपाई टुरा नहान होता तब खूब मज्या करत होता. तसोच मी घरमा सबदुन नहान रहेवलक घरमाका सपाईजन मोरो खूब लाड करत होता. ओन बेरा नहान उमरमा कयी प्रकारका खेल खेलनो अना फिरन जानो हेच आमरो मोठो काम रव्ह. सहीमा नहानपनका वय दिवस खूब गोड अना मनोरंजक रव्हत. 

      मी नहान होतो तब, माय आलमारीमा घीव  ठेव वु घीव चोरकन वकोमा साखर मिलायशान खात होतो. चोरी करता करता कभी कभी घीवको डब्बा  खाल्या संड जात होतो. तब माय मोला डाटनको बजाय बिलायीन संडायीस म्हणून मोरी बाजू धरशान अजीला सांगत होती. कभी कभी मी दुपारी भर तपन मा सोनपाखरु साती टुराईन संग लंगलंग शिवार हिंडत होतो. अजीला माहित होय तब मोरो अजी मोरी खुब पिटाई करत.

     मी नहान होतो तब कयी खेल खेलत होता. जसा  लगोरी, कबड्डी, खोखो, लंगडी, बिट्टीदांडू, काचकी गोली, सुरसुर काड़ी, नदी का पहाळ, लुकाछिपी, टायरको चक्का फिरावनो, सापसिळी, बालको दानालक चंगास्टा, घानमाकडी, कुची. असा खेल खेलता खेलता कब दिवस बुड़त होतो यको पत्ताच लगत नोहोतो. 

          पर मोरो नहानपनको सबदुन यादगार खेल म्हणजे कागजकी डफरीको बाजा. उनारोको सुट्टीमा मोरा फुपेभाई बड़ेगाव आवत. उनको संग फुटेव  घड़ाको तोंडपर कागजला भातलक चिपकावत होता. वनं डफरीला ताव आवनसाती पंतुनाको खाल्या चुलोपर सेक देत होता. मोरा फुपभाई अना मोहल्लाका दुयच्यार संगी मिलकर नवरदेव नवरीको खेल सुरु होय. आमरो बालमनन् सामाजिक कार्यक्रममा बाजा देखी होतीन असा कार्यक्रमकी प्रतीकृती प्रत्यक्ष खेलको माध्यमलक  साकार करनको प्रयत्न सुरु होय. येन खेलमा कपड़ाका नवरदेव नवरी बनावत होता अना मंग सुरु होय डफरी बजावनसाती खिचातानी. यकोमाच कभी कभी डफरी फुट जात होती अना खेल तितीरबीतीर होयशान खतम होय जाय.

खेल     लहानपनका

होता  मोठा फलदायी |

वय  नोहोता  खर्चिक

स्वास्थ रव्ह सुखदायी ||

    

    असो खेललक टुराईनमा तत्परता, चपळाई, नेतृत्व करनकी क्षमता, एकाग्रता, संघभावना बढ़ अना स्वास्थ भी तंदुरुस्त रव्ह. विशेष म्हणजे हे खेल अजिबात खर्चिक नोहोता. पण काळको ओघमा घरदारको सामनेका आंगन गायब भय गया. आता घरघरमा टीव्ही अना हातहातमा मोबाइल विराजमान भय गया. असा केतरा तरी खेल येन दुनिया लक आता गायब भय गया.