ବିକ୍ରମ ବେତାଳ - ୨୬

ଅଧିକାର

ଏହାପରେ ବେତାଳ କହିଲା, “ବିକ୍ରମ ରାସ୍ତା କାଟିବା ପାଇଁ ମୁଁ ତୁମକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଉ ଏକ କାହାଣୀ କହୁଛି ଶୁଣ । କାହାଣୀ ଶୁଣିବା ପରେ ତୁମେ ତୁମର ମତାମତ ପ୍ରଦାନ କରିବ । ଯଦି ମୋର ପ୍ରଶ୍ନର କୌଣସି ଉତ୍ତର ନଦିଅ ତା’ହେଲେ ତୁମର ମୁଣ୍ଡ ଶରୀରରୁ ଅଲଗା ହୋଇଯିବ ।” ବେତାଳ କଥାର କୌଣସି ଉତ୍ତର ନଦେଇ ବିକ୍ରମ ବାଟ ଚାଲିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ବେତାଳ କାହାଣୀ କହିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା ।

ମଗଧ ଦେଶର ରାଜକୁମାରୀ ଅନିନ୍ଦ୍ୟ ସୁନ୍ଦରୀ ଥିଲେ । କେବଳ ରୂପବତୀ ଥିଲେ ତାହା ନୁହେଁ, ଗୁଣବତୀ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ରାଜକୁମାରୀ ବିବାହ ଯୋଗ୍ୟା ହେବାପରେ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବାପାଇଁ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଲା । କିନ୍ତୁ ରାଜକୁମାରୀ ସମସ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରୁଥିଲେ । ସମୟ ପରେ ସମୟ ଗଡି ଚାଲିଲା । ରାଜକୁମାରୀଙ୍କର ଏହିପରି ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରସ୍ତାବ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ ଦେଖି ରାଜମାତା ମଧ୍ୟ ବ୍ୟସ୍ତ ବିବ୍ରତ ହୋଇପଡିଲେ । ଦିନେ ସେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ- “ମା’ରେ! ତୁ ଏମିତି ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ କାହିଁକି ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରୁଛୁ? ଏପରି କରିବାର କାରଣ କ’ଣ? ପ୍ରକୃତରେ ତୋର ମନରେ କ’ଣ ଅଛି ମୋତେ କହ”? ମାତାଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ରାଜକୁମାରୀ କହିଲେ, “ପ୍ରକୃତରେ ମା’ ମୋତେ ସେମାନେ କେହି ଯୋଗ୍ୟ ଲାଗୁ ନାହାଁନ୍ତି ।” ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ମା’ କହିଲେ- “ତୋର କହିବା ଅନୁସାରେ ଯୋଗ୍ୟତା କାହାକୁ କୁହାଯାଏ”? ରାଜକୁମାରୀ କହିଲେ, “ଯୋଗ୍ୟତା କହିଲେ ମୁଁ ବୁଝେ ଯିଏ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏପରିକି ନିଜ ପତ୍ନୀର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସମର୍ଥ ହୋଇଥିବ । ମୁଁ ସେହିପରି ଏକ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ବିବାହ କରିବାକୁ ଚାହେଁ ।” ରାଜମାତା କହିଲେ, “ଏହି ରାଜକୁମାର ମାନେ ତ’ ଏକକୁ ଆରେକ । ତୁମେ ଏମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ପରୀକ୍ଷା କର, ଯିଏ ତୁମ ମନକୁ ଆସିବେ ଆମେ ତା’ ସହିତ ତୁମର ବିବାହ କରାଇଦେବୁ ।” ରାଜମାତାଙ୍କ କଥାରେ ରାଜକୁମାରୀ ସମ୍ମତି ପ୍ରଦାନ କଲେ ।

କିଛି ଦିନ ପରେ ଜଣେ ରାଜକୁମାର ରାଜକୁମାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରଲେଖାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା ନିମନ୍ତେ ରାଜାଙ୍କ ନିକଟରେ ଆସି ପହଁଚିଲା । ରାଜକୁମାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରଲେଖା ତାକୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ଯାଇ ପଚାରିଲେ, “ତୁମେ ମୋତେ ବିବାହ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛ?” ରାଜକୁମାର କହିଲେ, “ମୁଁ ଏକ ତ୍ରିକାଳଦର୍ଶୀ ଅଟେ । ମୁଁ ସମସ୍ତଙ୍କର ଅତୀତ, ବର୍ତ୍ତମାନ, ଭବିଷ୍ୟତ ସଂପର୍କରେ କହିଦେଇପାରିବି ।” ରାଜକୁମାରଙ୍କର କଥା ଶୁଣି ରାଜକୁମାରୀ ତାଙ୍କୁ ଅତିଥି ଗୃହରେ ରହିବାପାଇଁ କହିଲେ ଏବଂ ବିବାହ ସଂପର୍କରେ ଚିନ୍ତା କରି କହିବେ ବୋଲି କହିଲେ । ଏହାପରେ ଆଉ ଜଣେ ରାଜକୁମାର ଆସିଲେ । ରାଜକୁମାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରଲେଖା ତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବହୁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଲେ । ରାଜକୁମାର କହିଲେ, “ମୋ ପାଖରେ ଏକ ଏପରି ଅଲୌକିକ ରଥ ଅଛି ଯାହା ଆକାଶ, ପୃଥିବୀ, ପାହାଡ, ଏବଂ ସମୁଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଯାଇପାରେ । ରଥର ଗତିକୁ କାହା ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ । ରାଜକୁମାରୀ ତାକୁ ମଧ୍ୟ ଅତିଥି ଗୃହରେ ରହିବାପାଇଁ କହିଲେ ।

ଠିକ୍ ଏହାର ଦୁଇଦିନ ପରେ ଆଉଜଣେ ରାଜକୁମାର ଆସି ପହଁଚିଲେ । ସେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ କହିଲେ, “ମୁଁ ମୋର ଖଣ୍ଡା ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରେ । ମୁଁ ଯାହା ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରେ, ତାକୁ ମାରିକରି ଛାଡେ ।” ରାଜକୁମାରଙ୍କର କଥା ଶୁଣିବାପରେ ରାଜକୁମାରୀ ତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଅତିଥି ଗୃହରେ ରହିବାପାଇଁ କହିଲେ । ଶୀଘ୍ର ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାର ସମୟ ଆସିଲା । ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦିନ ତିନିଜଣ ଯାକ ରାଜକୁମାର ଦରବାରରେ ଆସି ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ । ଏହି ସମୟରେ ହଠାତ୍ ଜଣେ ପରିଚାରିକା ଆସି ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲା, “ମହାରାଜ! ରାଜକୁମାରୀ ତାଙ୍କ କକ୍ଷରେ ନାହାଁନ୍ତି ।” ପରିଚାରିକାର କଥା ଶୁଣି ସମସ୍ତେ ହତ୍ବାକ୍ ହୋଇଗଲେ । ରାଜାଙ୍କର ସମସ୍ତ କର୍ମଚାରୀ ଚାରିଆଡେ ଖୋଜାଖୋଜିରେ ଲାଗିପଡିଲେ । ହେଲେ କେଉଁଠାରେ ମଧ୍ୟ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କର ପତା ମିଳିଲା ନାହିଁ । ଏହାପରେ ରାଜମାତା ପ୍ରଥମ ରାଜକୁମାରଙ୍କୁ କହିଲେ, “ତୁମେ ତ’ ତ୍ରିକାଳଦର୍ଶୀ । ତା’ ହେଲେ ତୁମେ ତ’ ଗଣନାକରି ରାଜକୁମାରୀ ବର୍ତ୍ତମାନ କେଉଁଠାରେ ଅଛନ୍ତି କହିପାରିବ?” ରାଜମାତାଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ରାଜକୁମାର ସଂଗେ ସଂଗେ ଗଣନା ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲେ । ସେହି ପ୍ରଥମ ରାଜକୁମାରଙ୍କର ନାମ ବୀରେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା । ସେ ଗଣନା କରି କହିଲେ, “ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ଏକ ରାକ୍ଷସ ତା’ର ମାୟା ଜାଲରେ ବାନ୍ଧି ନେଇ ଯାଇଛି । ରାକ୍ଷସ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ଆରାବଳୀ ପର୍ବତମାଳା ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଗୁମ୍ଫା ମଧ୍ୟରେ ରଖିଛି ।” ଏପରିକି ରାଜକୁମାର ବୀରେନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟ ଗୁମ୍ଫା ନିକଟକୁ ଯିବାର ରାସ୍ତା କହିଦେଲେ ।

ଏହାପରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ରାଜକୁମାର ଉଦୟବୀର ତାଙ୍କର ଅଲୌକିକ ରଥ ମାଧ୍ୟମରେ ରାକ୍ଷସର ଗୁମ୍ଫା ନିକଟରେ ଯାଇ ପହଁଚିଗଲେ । ରାକ୍ଷସ ରଥ ଉପରେ ତିନି ଜଣ ରାଜକୁମାରଙ୍କୁ ଦେଖି ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଲା । ରାକ୍ଷସକୁ ସାମ୍ନାରେ ଦେଖିବା ମାତ୍ରକେ ତୃତୀୟ ରାଜକୁମାର ଧନଂଜୟ ଖଣ୍ଡା ଧରି ରାକ୍ଷସ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧରେ ମାତିଗଲା । କିଛି ସମୟପରେ ଧନଂଜୟ ରାକ୍ଷସକୁ ମାରିଦେଲା । ରାକ୍ଷସକୁ ମାରିବାପରେ ତିନିଜଣଯାକ ରାଜକୁମାର ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ସାଂଗରେ ଧରି ମଗଧ ଦେଶରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ତିନିଜଣ ରାଜକୁମାର ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ କେମିତି ଉଦ୍ଧାର କଲେ ରାଜାଙ୍କ ଆଗରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କଲେ । ଏହାପରେ ତିନିଜଣଯାକ ରାଜକୁମାର ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବାକୁ ଦାବି କଲେ । ପ୍ରଥମ ଜଣକ କହିଲା ମୁଁ ଭବିଷ୍ୟତ ସଂପର୍କରେ କହିବାରୁ ରାକ୍ଷସ ମରାଗଲା । ଦ୍ୱିତୀୟ ଜଣକ କହିଲା ମୋର ଅଲୌକିକ ରଥ ଥିବାରୁ ରାକ୍ଷସକୁ ମରାଗଲା । ତୃତୀୟ ଜଣକ କହିଲା ମୁଁ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାରୁ ରାକ୍ଷସ ମଲା ।

ଏହାପରେ ବେତାଳ ରାଜା ବିକ୍ରମଙ୍କୁ କହିଲା, “ରାଜା ତୁମେ ତ’ ନ୍ୟାୟବାନ୍ । ତୁମେ ବର୍ତ୍ତମାନ କୁହ ରାଜକୁମାରୀ କାହାକୁ ବିବାହ କଲେ ଠିକ୍ ହେବ?” ବେତାଳର କଥା ଶୁଣି ବିକ୍ରମ କିଛି ସମୟ ଚିନ୍ତା କରିବାପରେ କହିଲେ, “ଶୁଣ ବେତାଳ! ରାଜକୁମାରୀ ତୃତୀୟ ରାଜକୁମାର ଧନଂଜୟକୁ ବିବାହ କରିବା ଉଚିତ୍ । କାରଣ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ରାକ୍ଷସ ନେଇଥିବା କଥା ଅସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଦୁଇ ଚାରିଦିନ ଯିବା ପରେ ଏହି କଥା ନିଶ୍ଚିତ ଜଣାପଡିଥାଆନ୍ତା । କଥା ଜଣା ପଡିବା ପରେ ସେଠାରେ ପହଁଚିବା ଆଦୌ ଅସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଯେମିତି ହେଲେ ରାଜା ସେଠାରେ ପହଁଚିପାରି ଥାଆନ୍ତେ । ଅସଲ କଥା ହେଉଛି ରାକ୍ଷସକୁ ମାରି ତା’ର କବଳରୁ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବା । ଯେଉଁ କାର୍ଯ୍ୟ ଧନଂଜୟ କରିଦେଖାଇଲେ । ତେଣୁ ଯେହେତୁ ଧନଂଜୟ ଯୋଦ୍ଧା, ବୀର, ସାହସୀ ରାଜକୁମାରୀ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କଲେ ଠିକ୍ ହେବ ।”

ରାଜାଙ୍କ କଥା ଶୁଣିସାରିବାପରେ ବେତାଳ କହିଲା, “ରାଜା! ତୁମେ ଠିକ୍ ନ୍ୟାୟ କରିଛ । ଏହି କଥା କହିସାରି ବେତାଳ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ କରିବାକୁ ଲାଗିଲା । ସଂଗେ ସଂଗେ ବେତାଳ ରାଜାଙ୍କ କାନ୍ଧରୁ ଉପରକୁ ଉଠିଗଲା ଏବଂ ଉଡିବାକୁ ଲାଗିଲା ।” ବେତାଳ ଏତେ ଉଚ୍ଚରେ ଥିଲା ଯେ ରାଜାଙ୍କର ଖଣ୍ଡା ତାକୁ ଛୁଇଁ ପାରୁନଥାଏ । ଏହିପରି ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ କରି ବେତାଳ ତାର ସ୍ଥାନକୁ ଚାଲିଗଲା । ବିକ୍ରମ ପୁଣି ତା’ର ପଛେ ପଛେ ଯାଇ ସେହି ଗଛ ମୂଳରେ ପହଁଚିଲେ ।