ତିନି ସାଧୁ ଓ ଭଗବାନ -୨

ଏହାପରେ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦ ନିଜ ଆମ୍ବଗଛ ପାଖକୁ ଗଲେ । ବହୁତ କଷ୍ଟ କରି ସେ ଆମ୍ବ ଗଛରେ ଚଢିଲେ । ବାଛି ବାଛି କିଛି ସମୟ ପରେ ଦୁଇଟି ଆମ୍ବ ଧରି ସେ ଆମ୍ବଗଛରୁ ଓହ୍ଲାଇ ଆସିଲେ । ଏହା ଦେଖି ସାଧୁ ରାମାନନ୍ଦ ଓ ସାଧୁ ଆତ୍ମାନନ୍ଦ କହିଲେ – କେତେ କୃପଣ ଓ ମୂର୍ଖ ତୁମେ । ପଥିକ ମହାଶୟଙ୍କୁ ଆମ୍ବ ଖୁଆଇବ ବୋଲି ଏତେ ସମୟ ବସାଇଲ । ତହୁଁ ସେ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦ କହିଲେ – ‘ମୁଁ ତ ଏ ଆମ୍ବଗଛ ନିଜ ହାତରେ ଲଗାଇଛି । ତେଣୁ ମୁଁ ତ ଆଉ ଆପଣଙ୍କ ଭଳି ଏହାକୁ ବାଉଁଶରେ ପିଟିପିଟି କଷ୍ଟ ଦେଇପାରିବି ନାହିଁ । କାହିଁକିନା ଜଣକୁ କଷ୍ଟ ଦେଇ ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କୁ କେବେବି ଖୁସି ଦିଆଯାଇ ନପାରେ । ଆଉ ଦଉଡିରେ ଫାଶ ପକାଇ ମୁଁ ମୋ ଗଛର ଗଳାରୋଦ୍ଧ କେବେବି କରିପାରିବି ନାହିଁ । ଏଭଳି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଗଛକୁ ଦେବା ଅପେକ୍ଷା ବରଂ ଅତିଥିଙ୍କୁ ଜଳ ମାତ୍ର ଦେଇ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବା ବହୁତ ଭଲ । କିନ୍ତୁ ମୁଁ ନିଜେ ଆମ୍ବ ଗଛରେ ଚଢି ଏ ଦୁଇଟି ପାଚିଲା ଆମ୍ବ ଆଣିଛି । ଆଉ ଆଶା କରୁଛି ଏ ଆମ୍ବଗୁଡିକ ପଥିକ ମହାଶୟ ନିଶ୍ଚୟ ଖାଇପାରିବେ ।’

ତାପରେ ଭଗବାନ ସେ ଆମ୍ବ ଦୁଇଟି ଖାଇଲେ । କହିଲେ – ଏଇ ଆମ୍ବଗଛର ଆମ୍ବ ତ ବହୁତ ମିଠା । ଏଭଳି ଆମ୍ବ ତ ମୁଁ ଆଗରୁ କେବେ ବି ଖାଇନଥିଲି । ତୁମେ ପ୍ରକୃତରେ ମହାନ୍ । ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦଙ୍କ ବିଷୟରେ ଏପରି କଥା ଶୁଣି ସାଧୁ ରାମାନନ୍ଦ ଓ ସାଧୁ ଆତ୍ମାନନ୍ଦ ବହୁତ ରାଗିଗଲେ । ତାପରେ ସେମାନେ କହିଲେ – ହେ ପଥିକ ମହାଶୟ! ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ଆମ୍ବ ଗଛର ଆମ୍ବ ବି ତ କିଛି କମ୍ ମିଠା ନୁହେଁ । ତୁମେ ଖାଲି ଅଯଥାରେ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା କରୁଛ ଓ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର ଅପମାନ କରୁଛ । ତୁମର ଏ ପକ୍ଷପାତ ଆଚରଣ ଆଦୌ ଗ୍ରହଣୀୟ ନୁହେଁ ।

ଏହାପରେ ସେ ପଥିକ ଜଣକ ନିଜ ପୂର୍ବ ରୂପକୁ ଫେରିଗଲେ । ତାପରେ ସେ ତିନି ସାଧୁ ଦେଖିଲେ ଯେ, ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ସ୍ୱୟଂ ଭଗବାନ ଉଭା ହୋଇଛନ୍ତି । ଭଗବାନ କହିଲେ – ହେ ସାଧୁଗଣ । ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କର ସବୁ କଥା ଶୁଣିଥିଲି । ତେଣୁ ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କର ସାଧୁତାର ପରୀକ୍ଷା ନେବା ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କଲି । ଆଉ ଆଜି ମୁଁ ଆପଣଙ୍କର ସାଧୁତା ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ହିଁ ପଥିକ ବେଶରେ ଆସିଥିଲି । ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ସେବାରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ । ମାତ୍ର ରାମାନନ୍ଦ ଓ ଆତ୍ମାନନ୍ଦ ସାଧୁ ହେବା ପାଇଁ ଆଦୌ ଯୋଗ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି । କାହିଁକିନା ଆପଣଙ୍କ ମନରେ ଦୟା କ୍ଷମା ନାହିଁ । କେବଳ ଭରି ରହିଅଛି ଈର୍ଷା ଓ ନିନ୍ଦା । ମାତ୍ର ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦଙ୍କ ପାଖରେ ରହିଛି ଅସୀମ ଦୟା ଓ ପ୍ରେମ । ସେ ମନୁଷ୍ୟକୁ ଯେପରି ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖନ୍ତି, ବୃକ୍ଷଲତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଠିକ୍ ସେହିଭଳି ଦୃଷ୍ଟିରେ ହିଁ ଦେଖନ୍ତି । ମୁଁ ତ ସମସ୍ତଙ୍କ ଶରୀରରେ ବିଦ୍ୟମାନ । ଯେତେବେଳେ ରାମାନନ୍ଦ ବାଉଁଶରେ ଆମ୍ବଗଛକୁ ପିଟିଲେ ସେତେବେଳେ ମୋ ଦେହରେ ଅନେକ କ୍ଷତ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ଯାହା କି ମତେ ବହୁତ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦେଲା । ଆମ୍ବଗୁଡିକ ସେଥିପାଇଁ ଆଦୌ ମିଠା ଲାଗିଲା ନାହିଁ । ଠିକ୍ ସେହିପରି ଆତ୍ମାନନ୍ଦ ଯେପରି ଦଉଡିରେ ଫାଶ ପକାଇ ଆମ୍ବଗଛକୁ ଟାଣିଲେ ମତେ ଯେମିତି ଲାଗିଲା ସେ ଯେପରି ମୋରି ଗଳାରେ ଫାଶ ପକାଇ ମୋ ଗଳାରୁଦ୍ଧ କରି ମୋତେ କଷ୍ଟ ଦେଉଛନ୍ତି । ମାତ୍ର ଏହାପରେ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦ ଯେପରି ଗଛରେ ଚଢି ମୋ ପାଇଁ ପାଚିଲା ଆମ୍ବ ଦୁଇଟି ଆଣିଲେ ସେଥିରେ ମୋ ଶରୀରକୁ କିଛି ବି କଷ୍ଟ ହେଲା ନାହିଁ । ସେ ଆଦୌ କୃପଣ କିମ୍ବା ହିଂସ୍ର ନୁହଁନ୍ତି । ସେ ଗଛଟିକୁ ଆଉଁସି ଆଉଁସି ସେଥିରୁ ଆମ୍ବ ଆଣିଥିବାରୁ ଗଛଟି ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ସ୍ନେହ ଓ ପ୍ରେମ ଅଶେଷ । ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦଙ୍କ ଏପରି ସେବାରେ ମୁଁ ତୁମ୍ଭେମାନେ ଦେଇଥିବା ସବୁ କଷ୍ଟକୁ ଦୂର କରିପାରିଲି ।

ତା’ପରେ ଭଗବାନ ପୁଣି କହିଲେ – ‘ସାଧୁ ପଦ ପାଇଁ କେବଳ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦ ହିଁ ଯୋଗ୍ୟ । କେବଳ ସାଧୁ ଶବ୍ଦ ଲଗାଇ ଦେଲେ ଜଣେ କଦାପି ବି ସାଧୁ ହୋଇଯାଏ ନାହିଁ । ସାଧୁ ହେବା ପାଇଁ ହେଲେ ପ୍ରଥମେ ମନ ଓ ହୃଦୟ ଭିତରେ ଦୟା, ସ୍ନେହ ଓ ସେବା ମନୋଭାବ ରହିବା ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ ଯାହାକି କେବଳ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦଙ୍କ ଶରୀରରେ ହିଁ ରହିଅଛି । ସେଥିପାଇଁ ଆଜିଠାରୁ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦ କାଳ କାଳକୁ ସାଧୁ ହୋଇ ରହିବେ ଓ ତୁମ୍ଭେ ଦୁଇଜଣ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦଙ୍କ ସେବକ ହୋଇରହିବ ।’

ଏ କଥା ଶୁଣି ରାମାନନ୍ଦ ଓ ଆତ୍ମାନନ୍ଦ ନିଜ ନିଜର ଭୁଲ୍ ବୁଝିପାରିଲେ । ଭଗବାନ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ କ୍ଷମା ପ୍ରଦାନ କଲେ । ତାପରେ ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ପ୍ରଭୁଙ୍କର ଶରଣାଗତ ହେଲେ । ଜୀବନର ବାକି ସମୟ ସଂସାରର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ସାଧୁ ଦୟାନନ୍ଦ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ ।