તાળાકુંચીમાં…

લલીતા કાકી ૮૫ના થયા અને પ્રેમથી જાળવેલો તેમનો ડાયાબીટીસ હવે વકરવા માંડ્યો હતો.. ડોક્ટર કહેતા કે ડાયાબીટીસ રાજરોગ છે તે એને જ લાગે જે તેની સારવાર માટે પૈસા ખર્ચી શકે… તેથી શ્રીમંતોને આ રોગ લાગે અને ડોક્ટરો જાત જાતની આશંકાઓ ભરી ભરી સતત ટેસ્ટ માટેની સોયો ભોંકી લેબોરેટરી વાળાઓને ભારે ઘરાકી કરાવે.. અને કોઇ પણ બેચેની કે અસ્વસ્થતા લાગે એટલે પહેલો જ પ્રશ્ન સુગર વધી ગઇ હશે…ચેક કરાવી લો…

રાજ અને જતીન બે દીકરાઓ એક બોસ્ટનમાં અને બીજો ટેક્ષાસમાં અને લલીતા કાકીને રાજ સાથે બીલકુલ ના ફાવે જ્યારે ટેક્ષાસમાં તેમને ખુલ્લો દૌર… જતીન અને સુહાગી નોકરી પર જતા રહે એટલે તેમને જે ઇચ્છા થાય તે જાતે બનાવે અને ખાય.

ડોક્ટર નાદીયા તેમને સમજાવે ત્યારે ચુપ ચાપ સાંભળી લીધા પછી કહે ડોકટર સાહેબ આ રોગ મારી માને હતો અને મને વારસામાં મળ્યો.. એની બહુ સારવાર કરી છે એટલે તમે ગમે તે કહો એ બધુ હું જાણુ છું…

“હા. પણ જાણવું અને નિયમીતતાથી તે સંયમ પાળવો તે જુદી વાત છે.”

“આ વખતે તમારો ટેસ્ટ તમને બેકાબુ પરિસ્થિતિ સુચવે છે…”

“હેં” સુહાગી તે સાંભળીને ચોંકી ગઈ.

ડોક્ટર નાદીયાએ લેબ રીપોર્ટ સુહાગીને આપ્યો અને લાલ અક્ષરે છપાયેલ બ્લડ સુગર ૪૨૪ અને પેશાબમાં ચાર + ની નિશાનીએ સુહાગીની આંખમાં ચક્કર લાવી દીધા.

સુહાગીએ સાંજે જતીનને કહ્યું.. “બાનું આપણે કંઇક વધારે ધ્યાન રાખવું પડશે..આટલી સુગરથી તો તેમને પેરાલીસીસ કે અંધાપો આવી શકે!”

જતીન કહે “બા ચાલે છે અને હરે ફરે છે તે સારી વાત છે.. પણ ડો નાદીયા કહે છે તેમ ઇન્સ્યુલીન ચાલુ કરી દઇએ.”

સુહાગી કહે “ઇન્સ્યુલીન અને ખાવાનું નિયમન બેય વાત જરુરી છે.. મને લાગે છે બા જે કંઇ ખાય છે તેમને તે ખાવું ના જોઇએ.”

જતીન કહે “મારે ન્યુ યોર્ક જવું પડશે.. આવીને પછી વાત કરીયે.”

સુહાગીએ થોડીક નજરો કડક કરી અને બા શું જાતે બનાવી ખાય છે તે બાબતે ધ્યાન રાખવા માંડ્યુ.

સવારે સુહાગી અને જતીન સાડાસાતે લંચ બનાવીને સાથે લૈ જાય ત્યારે સવારની બાની રસોઇ તૈયાર હોય. બાને માટે બાજરાનો રોટલો અને રીંગણનો ઓળો બનાવ્યો હોય તો ક્યારેક ઢોકળી બનાવી હોય કે હાંડવો કે દુધીના મુઠીયા બનાવ્યા હોય.. સાંજે આવીને જુએ તો તે ખવાઇ ગયું હોય પણ સાથે કોરો નાસ્તો પણ આશ્ચર્ય જનક રીતે ઘટતા હતા. સીરીયલ, બીસ્કીટ અને મીઠાઇ તો આવે અને તરત જ ખલાસ થઇ જાય.. ઘરમાં સોળ વર્ષનો કુણાલ હતો ત્યાં સુધી આવું બધું વિચાર્યુ નહોતુ.. છોકરા જુવાન હોય એટલે ખાય… પણ તેના ગયા પછી પણ મિઠાઇનો ડબ્બો ત્રણ દિવસમાં ખતમ થઇ ગયો ત્યારે સુહાનીને પણ પ્રશ્ન થયો..એક પાઉંડ પેંડા? બાએ ખાધા?

લલીતા કાકી વણપુછે સમજી ગયા કે સુહાગી હિસાબ માંગે તે પહેલા કહ્યું “ગઇ કાલે એકાદશી હતી તેથી ભોગ ચઢાવ્યો હતો… અને મારે એક ટાણુ હતું તેથી તેનો ફરાળ કર્યો…”

સુહાગી કશું બોલ્યા વિના કામે લાગી તેથી તેમની વાતો આગળ ચાલી મંજુ અને તેની વહુ દિવ્યા આવ્યા હતા તેમને પણ ચેવડો અને પેંડા આપ્યા હતા.

જતીનને જ્યારે સુહાગીએ કહ્યું ત્યારે જતીન પણ ચોંકી ગયો.. કારણ કે તેને ખબર હતી કે દિવ્યા અને મંજુ કાકી તો ગામમાં હતા જ નહીં.. સ્પષ્ટ છે કે બાને કેશર પેંડા ભાવે છે અને તે ત્રણ દિવસમાં તેમના પેટમાં પધરાઇ ચુક્યા હતા.

નાદીયાને આ વાતની નવાઇ ન લાગી અને તેથી જ ટેસ્ટ કરાવ્યો અને પરિણામ જગજાહેર હતુ. તે સાંજે નાદીયાએ આવીને લલીતા કાકીને કહ્યું “તમારા જેવા પેશંટો ઉપર તો અમારો ધંધો ચાલે છે.”

“એટલે ?” લલીતા કાકી તાડુકીને બોલ્યા.

“તમારા મનમાં છે કે તમે ચોખ્ખા ઘી દુધ ખાધા છે એટલે તમને બધું પચે ખરું ને?”

“હા એમ તો ખરું જ.”

“અને આ ૮૫ની ઉંમરે લકવા થશે કે ચક્ક્કર આવીને ગબડ્શો અને સાજા ન થૈ શકો તો વાંક ડોક્ટરોનો ખરું?”

“પણ તમે એવી બદ દુઆ કેમ આપો છો?”

નાદીયા કહે “કાકી હું નહીં આ રીપોર્ટ કહે છે…”

જતીને કહ્યુ “ડોક્ટર સાહેબ હવે દવા કહોને?”

“દવા તો જો લલીતા કાકી માને તો આપવાનો અર્થ…”

“કેમ એમ બોલે છે છોડી?”

“એ જાતે દવા લે છે તે તો સૌથી મોટુ જોખમ છે પગ દુઃખે તો ગોળી લેવાની અને ના દુઃખે તો નહીં એવા શરીર સાથેના અખતરાને ખતરામાં ફેરવાતા વાર ના લાગે.”

“હવે બહુત ગઇ અને થોડી રહી.”

“બા પણ જે રહી છે તેને પીડા યુક્ત કરવી છે કે પીડા મુક્ત?”

સુહાગીના પુછાયેલ પ્રશ્ન સામે લાગલો જ ધડાકો કરતા લલીતા કાકી બોલ્યા.. “કેમ અલી! મારી સેવા કરતા અચકાય છે કે?”

સુહાગી કહે “બા સેવા તો હું કરીશ જ.. ભગવાને તેથી જ મને નખમાં ય રોગ નથી આપ્યો.. પણ તમે તો તમારા બાની ચાકરી કરી હતી ત્યારે તેઓ જે પીડાથી પીડાતા હતા તે તમે જોઇ હતી કે નહીં?”

“હા.”

“તો બા તમે તે પીડાથી ના પીડાવો તેથી આજથી બધું ખાવાનું માપનું…આ શું આવતા જતાં જે મળ્યું તે ખાયા કરો છો..પેલી ગાય ગ્રાસીંગ કરે તેમ?” જતીન કડક અવાજે બોલ્યો

“પણ મને ગળ્યું ખાવાની ચળ થયા કરે તેનું શું?”

“તમે નાનપણમાં મને યાદ છે કે મને ભાવતી વસ્તુઓને માપમાં ખાવા સમજાવતા હતા તે જ રીત હવે હું અપનાવીશ..”

“એટલે?” “માપના ખાવાથી વધારેનું ખાવાનું તાળાકુંચીમાં…”

લલીતાકાકીથી નિઃસાસો નંખાઇ ગયો તેમને તેમની બાનો લકવા ગ્રસ્ત ચહેરો દેખાતો હતો.