સંભારો

નામ સાંભળતાં મોઢામાં પાણી આવે. કેરીની ઋતુ ચાલુ થઈ ગઈ છે. આપણા દેશની રાજાપુરી અથાણાની કેરી યાદ આવી જાય. કાચી કેરીમાં નાખ્યો સંભારો ને પછી ગરમા ગરમ ભાખરી ખાવાની લહેજત આવે. આવી ગયું ને મોઢામાં પાણી?

આજે વાત કાંઇ અલગ કરવાની છે. મિત્ર સાથે વાત કરતી હતી. ઘણા વખત પછી મુલાકાત થઈ ફોન ઉપર. હાથમાં લાકડી અને ઉમર અચાનક વધી ગયેલી લાગી. કારણ, ડોક્ટરોના પંજામાં ફસાયા. એમના હ્રદયનો ઉભરો કાઢતા હતા. વાતમાં ને વાતમાં કહે,’ મારી તબિયતનો સંભારો કરી નાખ્યો છે.’

મારાથી રહેવાયું નહી પૂછી બેઠી, ‘કોણે’?

‘અરે આ અમેરાકાના ડોક્ટરેસ્તો’.

મારી તો બોબડી બંધ થઈ ગઈ. વગર પૂછ્યે તેમણે બોલવાનું ચાલુ કર્યું.

‘અરે, બહેન ચાલવાની પણ તકલિફ થઈ ગઈ છે’.

‘અચાનક’.

‘શું વાત કરું પગમાં દુખાવો હતો ડોક્ટરને બતાવવા ગયો કહે છે , મસલ્સ ટેર થઈ ગયા છે.’

‘હા, પણ તેનો તો સાદો પ્રોસિજર છે’.

‘શું વાત કરો છો, એણે તો આઉટ પેશન્ટ તરિકે બોલાવ્યો. કુલ મળીને છ દિવસ હોસ્પિટલમાં રહેવું પડ્યું.’

‘રોજ નવા ટેસ્ટ કરવાના. નવી દવા આપે. અંતે ખબર પડી વધારે ડેમેજ તો ઘુંટણની ઢાંકણીને છે’.

‘તો શું હવે ની રિપ્લેસ કરવાની.’

‘હાસ્તો, બીજું શું?’

‘એ કરાવીને આવ્યા. દુખાવો ખૂબ રહેતો. પાછું રીહેબમાં જવાનું ચાલુ થયું. પછી વજન ઉતારવાનો ધખારો ચાલુ કર્યો. જેથી ઘુંટણ પર દબાવ થોડો આવે. વજન ઉતારવાના ચક્કરમાં બ્લડ પ્રેશર એકદમ ઘટી ગયું. એટલે એની ગોળીઓ ચાલુ કરી. ‘

મને તો આ પરીકથા જેવું લાગતું હતું. ‘બકરી કાઢતા ઉંટ પેઠું’.  હજુ તો એમની રામ કહાણી પૂરી થઈ ન હતી. મને લાગ્યું કે ડોક્ટરોએ તેમની તબિયતની ન જોઈતી ઉપાધિમાં મૂકી દીધાં.

‘બહેન, તમે કાંઈ ન બોલશો આ અમેરિકાના ડોક્ટરોએ મારી તબિયતનો સંભારો બનાવી દીધો’. સામાન્ય માનવીના દિમાગમાં ભુસુ ભરાયું છે કે, ડોક્ટરો બધા પૈસા ખાઉ છે. તમને ખોટા રવાડે ચડાવે છે, તમારી પાસેથી યા ઈન્શ્યોરન્સ વાળા પાસેથી પૈસા પડાવવા ખૉટી ટેસ્ટ કરાવે છે. દર્દીને હેરાન પરેશાન કરી મૂકે છે.

આ શબ્દ મને થોડો અવાસ્તવિક લાગ્યો.  કારણ એ ભાઈને સંભારો ખૂબ ભાવતો અને ડોક્ટરે તેમને અડકવાની પણ ના પાડી હતી.

‘બહેન મને સંભારો બહુ ભાવે. ડોક્ટરે કહી દીધું મીઠું અને મરચું ઓછું ખાવ. ‘

પાછો એમની વાતમાં સંભારો આવી ગયો.

‘તે શું તમે બંધ કર્યું’.

‘અરે, હોતું હશે. બધી રસોઈમાં  મીઠું અને મરચું નહી નાખવાનો અનુને આદેશ આપ્યો. સલાડ ઉપર મીઠું અને મરીનો પાવડર નહી ભભરાવવાનો’.

‘અનુ’?

‘હા, ભૂલી ગયા, મારી ધર્મપત્ની. ‘.

‘માફ કરશો, નામ યાદ ન હતું.’

‘ખેર, જમવા કે નાસ્તો કરવા બેસું ત્યારે સંભારાની બાટલી જોડે હોય’.

‘કેમ’ ?

‘બધામાં એ છૂટથી ઉમેરીને ચટાકેદાર ખાવાનું ખાઉં છું’.

‘ડોક્ટરે હા પાડી’.

‘એની દવાઓની સાઈડ ઈફેક્ટ નથી થતી ?  જો ડોક્ટરનું બધું કહ્યું માનું તો ‘મારું રામ નામ સત્ય હૈ’ થઈ જાય. દવાની સાઈડ ઈફેક્ટના નામ પર ચરી ખાંઉ છું.’

‘તમે, આવું ન કરતા હો તો’?

‘અરે ડોક્ટરે તો મારું જીવન  બરબાદ કર્યું છે. આ સંભારો એનાથી વધારે નુક્શાન નહી કરે’.

મારા મનમાં થયું જો ડોક્ટરોએ તબિયતનો સંભારો બનાવ્યો તો જીભને કેમ કાંઇ અસર થઈ નહી. બધી વાતે ડોક્ટરને દોષ દેતાં વિચાર ન કર્યો કે ક્યાંક પોતાનો પણ વાંક હશે. પગમાં તકલિફ થવાનું કારણ, કદાચ “ઓછું વજન” પણ હોઈ શકે. તમે હોંશિયાર છો ઈશારો સમજી ગયાને. કોઇને કહેશો નહી. પાછું તેમણે પ્રવચન ચાલુ કર્યું.

“બહેન તમને એક સલાહ આપું”.

મેં કહ્યું, ‘બોલો ભાઈ’.

‘તમે ડોક્ટરના ચક્કરમાં નહી પડતાં’.

હું’  જોરથી હસી પડી’.

‘કેમ તમને મશ્કરી લાગે છે’?

“ભાઈ મારા, હવે આ જન્મે તો શક્ય નથી. મારા ઘરમાં ત્રણ ડોક્ટર છે’. બોલો હું ક્યાં જાંઉ. મારાથી ડોક્ટરોની બદનામી બહુ સહન ન થઈ.

‘ઓહ ,ભલે હોય પણ તમે યોગ કરજો. નિયમિત ચાલવાનું રાખજો. ખાવા પીવાનું સાત્વિક રાખજો. બની શ્કે તો ડોક્ટરોના પલ્લે પડશો નહી.’

‘આ તો ડાહી સાસરે ન જાય અને ગાંડીને શિખામણ દે, એવું થયું’.

‘તમે જે કહ્યું એ બધું હું વર્ષોથી કરું છું. ‘

‘તો તો બહુ સારું’.

ધીરે રહીને મેં કહ્યું, ‘મારી મનની મુરાદ જણાવું’.

‘બેશક.’

‘મોટાભાગની વ્યક્તિઓને તંદુરસ્ત જીવન જીવવું હોય છે. મારે સાજા નરવા રહીને મરવું છે. અરે, હું ગળ્યુ પણ ખાઉને ત્યારે તેમાં સંભારો નાખું છું. તેની ગમે તે અસર થાય પણ આ ડોક્ટરની દવાઓ કરતાં ભુંડી નહી હોય.’

‘અરે ગળ્યામાં પણ સંભારો?’

‘નાખીને ખાઈ તો જો જો’?

‘મારે, તમારી સલાહ માનીને વહેલાં મરવું નથી’ ડોક્ટરની દવા ખાઇને મરીશ પણ શ્રીખંડમાં સભારો ઉમેરીને નહી’.

‘હા, બહેન મરવામાંથી કોઈનો છૂટકારો થવાનો નથી’.

‘એ તો જનમ લઈને આ ધરા પર આવ્યા ત્યારથી ખબર છે”.

‘પણ ક્યારે’?

ચાલો ત્યારે બીજી એક મહત્વની વાત કહીને ફોન મૂકું.

આ જીંદગીનો ગાળો,’ પ્રથમ શ્વાસ અને અંતિમ શ્વાસ વચ્ચેનો છે’.

‘હેં’

સારું થયું મને એમ ન કહ્યું કે ,’બહેન સંભારો ખાઈ જુઓ, મૃત્યુ પણ મજેથી આવશે’.

અંતે ભલે તમારા બાળકો ડોક્ટર હોય ચેતીને ચાલજો, કહી ફોન ઠપકાર્યો. એમને જાણે ન ગમ્યું કારણ હું, ડોક્ટરોથી ઘેરાયેલી છું.